PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Enthousiaste ontvangst van het Zeeuwse bataljon Aanvaardt de Republiek de positie van Negara? Moskou beschuldigt BILT Regering spreekt met de landbouw. Debarkatie verliep buitengewoon vlot 191e Jaargang - No. 36 Donderdag 12 Febr. '48 Uitgave van de Firma Provinciale Zeeuwse Courant. Middelburg. DrukKery Fa. F. van de Velde Jr. Vlissingen Dit blad verschijnt dagelijks. 1 ^^mmim^dveAenüe ?X ë£SkePtefs0td*agenn Algeraeen WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN £zc.. Middelburg. ABONNEMENTSPRIJS. 25 Ct. per week; I 3.20 per kwartaal; franco per post i 3.45 oer kwartaal. Losse nummers 5 ct Bureaux gevestigd te Vlissingen: Walstr 58-60. tel 10 en 51 - Middelburg: -ondense Kaai 29. tel 2077 en 2924 Goes: L Vorststr 55. tel 2475 (b.g.g. 2228) Oostburg: Gratamastr 3. tel 102 - Temeuzen Brouwerij str 2 - Zlerikzee Nwe Bogerdsti^Cm^tel^26. Het Wereldgebeuren Het Westen Het Hitier de oorlog beginnen. Antwoord op Amerikaanse publicaties. Enkele weken geleden werd in Washington met veel ophef een aantal buitgemaakte do cumenten gepubliceerd over het Hitler-Stalin monsterver bond van 1939. Dat was te gen de afspraak en tegenover de Sowjet-Unic zeker geen vriendelijk gebaar. Wie kaatst moet de bal ver wachten en thans heeft dan ook het Kremlin het aanvanke lijk stilzwijgen verbroken en het officiële Sowjet-informa- tie bureau een aantal tegen- beschuldigingen doen publice ren. In een lange verklaring worden de drie oorlogsbondge noten ervan beticht, dat zij het Nazi-Rijk de tweede we reldoorlog hebben laten ont ketenen. Het is opmerkelijk, zegt de verklaring, dat de in Wash ington gepubliceerde docu menten slechts betrekking hebben op de periode 1939— 1941, terwijl de feiten over de voorgaande jaren, in het bij zonder die van de München- periode, gemakshalve verdoe zeld werden. In lange zinnen laakt daar om het Kremlin de Ameri kaanse financiële steun aan Duitsland tussen de beide we reldoorlogen en betoogt, dat de dollarregen als mest was voor de Duitse industrie en in het bijzonder voor de oorlogs machinerie. Milliarden Ameri kaanse dollars, die door de overzeese monopoliebedrijven in de oorlogseconomie van Hitier waren geïnvesteerd, hebben het Duitse potentieel weer opgelapt en Hitier de wapens gegeven om de oorlog voor te bereiden. Met details en namen- van grote kapita listische concerns wordt een en ander toegelicht. Aan Engeland en Frankrijk wordt verweten, dat zij in 1933 in Rome achter de rug van andere landen om een pact sloten met Italië en Duitsland en bovendien ver antwoordelijk zijn voor het herstel van de Duitse vloot. In Londen heeft men de be schuldiging, dat de drie Wes terse landen hebben samenge werkt om buiten medeweten van Moskou documenten over de verhouding Rusland-Duits- land te publiceren, van de hand gewezen. De Ameri kaanse publicatie was voor de Britse regering een ver rassing, verklaren autoritei ten. De Britse opvatting is, dat historische nauwgezetheid de publicatie vereist van docu menten over relatie van alle landen met het Nazi-regiem Voedsel nodig voor Palestina. WAARSCHUWING VAN BRITSE REGERING. De Britse regering heeft in een brief van Cadogan, afge vaardigde van Engeland in de V. N., de commissie voor Pa lestina der V. N. gewaar schuwd, dat de voedselsituatie in Palestina zeer ernstig is en de commissie aangespoord stappen te ondernemen om de slinkende voorraden voor 1 Maart aan te vullen. Leon Blum verbitterd over Amerika. Leon Blum heeft in zijn blad „Le Populaire" zijn verbitte ring uitgesproken over de her opening van de Frans-Spaanse grens. Hij verwijt Engeland en Amerika, dat zij Frankrijk niet gesteund hadden bij zijn po ging de regering van Franco tegen te werken. Blum zeide, dat Amerika daarbij beïnvloed was door de vrees voor de „Sowjet-weerwolf". Men heeft echter niet het recht, aldus Blum, het probleem te beper ken tot de keuze tussen Fran co en het communisme. Al zou men moeten kiezen, dan heeft men nog geen recht Franco te kiezen. Ik zie dan ook niet in, waarom Amerika meent meer te winnen bij het blijven van die dictatuur dan bij een her stel van de democratie, zo be sloot Blum. Perzisch-Amerikaans militair pact De Sowjet ambassade te Te heran heeft de tekst gepubli ceerd van een „Perzisch-Ame rikaans militair pact". De Per zische pers vraagt thans om officiële bevestiging of tegen spraak door de Perzische re gering. Maarschalk Viazdan Panah, Perzisch minister van oorlog, loochende het bestaan van een militair pact, maar be vestigde, dat er twee nieuwe clausules waren toegevoegd aan de overeenkomst van '43 Deze clausules behoeven nog de goedkeuring van liet Parle ment, aldus de minister. in alle phazen. Het is in Lon den nimmer ontkend, dat de Westerse mogendheden ver antwoordelijk zyn geweest voor een politiek-van-tevre- denstellen in de kritieke jaren, culminerend in de overeen komst van München 1938, die de weg heeft geëffend voor de latere politiek-van-tevre- denstellen, welke de Sowjet- Unie ging voeren sinds het Duits-Russische verdrag van 1939. Maar, zo zegt men in Lon den, ten gunste van de huidi ge Britse regering kan wor den aangevoerd, dat de be trokken politiek voor rekening van een vroegere regering komt, terwtfl geen „soortgelij ke verandering van verant- wnrvrH f»l filrVi oi r) woordelijkheid' te heeft plaats gehad. Moskou Ter wille van de recon structie van het verleden zijn de onthullingen en publica ties wellicht van belang. De propaganda echter, die er van. weerskanten mee ge maakt wordt is onoprecht, daar geen der partijen vrijuit gaat in de verhouding tot Duitsland en beide de naakte machtspolitiek hoogtij hebben doen vieren. De vroegtijdige Amerikaanse publicatie was een slag in de lucht, het Rus sische antwoord is het even zeer. Moordenaar gezocht... Het in wintersluimer gedompelde Noordwijk werd vorige week op wrede wijze aan zijn plaats in de westerse beschaving herinnerd. Grote aanplakbiljet ten werden overal opge hangen en met wijd open schrikogen lazen de Noordwijkers: „Moordenaar gezocht", met het signalemènt en een hard, sadistisch por tret. Maar de waar schuwing „Pas op hij, doodt deed de deur dicht. Moeders hielden hun kinderen thuis, huis deuren werden 's avonds gebarricadeerd en als de spaarzame gaslantaarns in het dorp brandden, verstijfden de mensen van schrik als zij voet stappen hoorden. Dat duurde bijna een vveek. Toen kwamen er nieu we affiches en bleek de „Moordenaar" niemand anders te zijn dan de filmacteur James Mason in zijn film „Gejaagd door de nacht" die Zon dagavond in het Casino draaide. Noordwijk herademde. „Rijkseenheid" komt niet met eigen lijst. Het nationaal comité „Hand having Rijkseenheid" deelt ons mede, dat voornemens om bij de aanstaande verkiezingen met eigen candidatenlijsten uit te komen bij dit comité niet Jhr. de Casembroot maakte overtocht naar Perkpolder mee Vreugdevol weerzien Zeeland was Woensdag in feeststemming. De mannen van 214R.I. keerden na ruim twee jaar vrijwillige tropendienst in hun gewest terug. Enthousiast heeft de bevolking de ge bruinde kerels ontvangen. Vrouwen, ouders, verloofden, broers, zusters, vrienden, zij allen hebben deze grote dag met span ning tegemoet gezien. Zij hebben" meegeleefd met de thuisreis van de „Johan van Oldebameveit" en nu eindelijk was de dag dan daar, waarop de langverwachte man, zoon of verloofde in de familiekring terugkeerde. Inderdaad, de mannen zijn enthousiast ontvangen: zoals b.v. bij Ferkpolderhaven, waar de politie slechts met grote moeite de geestdriftige Zeeuwsch-Vlaamse bevolking in bedwang kon houden, of zo als in Vlissingen, waar politie en burgers hand in hand de op dringende mensen op een afstand hielden. Het geduld van de wachten den is wel op de proef gesteld: pas in de namiddag kwamen de eerste bussen aan. Een Domburgse wethouder postte een hele middag in Middelburg. Toen de lang verwachten einde lijk bij de stationsbrug arri veerden, belde hij ijlings Dom burg op: ze komen. De ge meenteomroeper zat met zijn bel in het raadhuis op het te lefoontje te wachten en direct «maakte hij het de Domburgers bekend: ze komen! In Aarden burg en Nieuwdorp luidde de En de souvereiniteit van Nederland? Buitenlandse betrekkingen De brief van Moh. Hatta aan dr. van Mooie, waarin wordt medegedeeld, dat de republiek gaarne bereid is mede te wer ken aan de totstandkoming van de interim-regering is thans ter kennis van de delegatie van het Koninkrijk gebracht. In welingelichte Nederlandse kringen te Batavia meende men, dat de bereidheid der republiek om aan enige regering deel te nemen moet betekenen, dat de republiek de positie van deelstaat of negara ingevolge het eerst der zes aanvullende politieke beginselen accepteert en dat zy de souvereiniteit van Nederland tot het tijdstip, waarop deze zal worden overge dragen aan de Ver. Staten van Indonesië dus nu tenvoile er kent. In republikeinse kringen deelde men aan Aneta mede dat de interim-regering een der eerste punten van bespreking moet zijn op de vergaderingen der delegaties. Men wees er op, dat in deze zes punten wordt gezegd, dat alle staten in de voorlopige federale regering een billijke vertegenwoordiging/ dient te worden aangeboden. In de brief van Hatta zou voorts de hoop worden uitge sproken, dat spoedige bespre kingen over de interim-rege ring kunnen worden gevoerd. Beul van. Amersfoort getrouwd. De „beul van Amers foort" Theun van Esch, momenteel geïnterneerd in het bewakingskamp te Vught, is Dinsdag middag in dat kamp in het huwelijk getreden met een inwoonster uit de gemeente Vught, mej. Dekkers. Voor deze bij zondere ceremonie moes ten zes getuigen aanwe zig zijn. De huwelijks plechtigheid werd vol trokken .voor de amb tenaar van de burgerlij-» ke stand uit Vught. O.a. was ook de kampcom mandant aanwezig. Engeland komt 675 millioen tekort. De Britse regering heeft in een communiqué de voorlo pige cijfers gepubliceerd van de Britse betalingsbalans over 1947. Volgens deze cijfers be droeg het nadelig saldo van de betalingsbalans 675 millioen pond sterling, vergeleken met 1946: 380 millioen pond en 1938: 70 millioen pond. Ministerie van voedselvoor ziening in België opgeheven Het Belgische ministerie van voedselvoorziening zal binnen 2 3 mnd. worden opgeheven. Het ministerie van invoer zal gehandhaafd worden, evenals verschillende Belgische econo mische missies in het buiten land. De Belgische invoer neemt voortdurend toe. DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN DEK REPUBLIEK. Volgens „Antara" heeft Hadji Agoes Salim, de republi keinse minister van buiten landse zaken, te Djocjakarta verklaard, dat de betrekkingen tussen de republiek en Egypte. India, de Arabische landen en andere staten, blijven voortbe staan. Het feit dat op de „Ren ville" een overeenkomst is ge tekend tussen de Republikein se en de Nederlandse regering, impliceert geenszins, dat de re publikeinse regering niet even eens het recht heeft, eigen in ternationale politieke betrek kingen te onderhouden. Hadji Salim zeide nog, dat de repu bliek het recht heeft, handels betrekkingen aan te knopen met welk land ook. Gezaghebbende Nederlandse kringen te Batavia wyzen op het feit, dat de z.g. 6 politieke punten van de Commissie voor Goede Diensten nadrukkelijk stellen, dat de Nederlandse souvereiniteit bg het Ko ninkrijk blijft berusten, tot zy zal zyn overgedragen aan de Ver. Staten van Indonesië. Sneeuw redt Amerikaanse tarwe. De zware sneeuwval heeft de Amerikaanse tarwe-oogst op bgna wonderbaarlijke wijze ge red, aldus het Amerikaanse ministerie van landbouw. Men verwacht, dat de oogst van 't komende jaar opnieuw een „bumper" zal zijn. Een milliard bushels graan, die door de droogte van het vo rig jaar ernstig waren verlaat, zijn door het zware sneeuwdek, dat de zaden tegen vorst en het omwoelen van de grond heeft beschermd, gered. Noorse haringvangst 'voor Duitsland 7 Van officiële zijde werd be kend gemaakt, dat de onder handelingen, die te Londen tus sen Noorwegen en Groot Brit- tannië werden gevoerd over de levering van Noorse haring aan Duitsland tot een over eenkomst hebben geleid. Groot Brittannië zal, naar verluidt, ongeveer 3.250 000 pond sterling besteden voor de aankoop van het grootste ge deelte van de Noorse haring vangst Zes inlanders ter dood veroordeeld. De landrechter te Batavia heeft zes leden van de „Pa soekan Brani Mati" (de ter reurgroep die te Batavia drie bomaanslagen gepleegd heeft) ter dood veroordeeld, terwijl één verdachte werd vrijge sproken en veertien werden veroordeeld tot gevangenis straffen, variërend van vijf tien tot twee jaar. De aflossing van het Consumentencrediet. Het Tweede Kamerlid, de heer Haken, heeft aan de mi nisters van financiën en sociale zaken gevraagd de normen van terugbetaling voor nemers van consumentencrediet te herzien, aangezien gebleken is. dat velen niet in staat zijn de hoge aflossingsbedragen le be talen. De uitvoering van de motie-Groen. De regering heeft Dinsdag avond een aanvang gemdakt met het overleg met de ge organiseerde landbouw, welk overleg een uitvloeisel is van de parlementaire behandeling van de vraagstukken in de landbouw tjjdens de interpel latie-Vondeling en dient ter uitvoering van de bekende motie-Groen. De besprekingen stonden onder leiding van dr. L. J. M. Beel, terwgl de regering verder vertegenwoordigd was door de ministers Mansholt, Drees en Lieftinck. Voor de georganiseerde landbouw trad net dagelijks bestuur van de Stichting voor de Landbouw op, bijgestaan door de voor zitters der commissies, die de Stichting voor de onderschei dene agrarische sectoren heeft ingesteld. De besprekingen, die van inleidende aard waren, zullen Vrijdag worden voortgezet. klok, toen de mannen hun ge boortegrond weer betraden. VREUGDE EN DROEFHEID. Doch naast vreugde was er ook droefheid. Overal waar de Zeeuwse oorlogsvrijwilligers of ficieel werden verwelkomd, heeft men in stille eerbied hen herdacht, die ginds in de Oost voor het vaderland vielen. KRUININ GEN VEERHAVEN. In Kruiningen-veerhaven lag- de „Koningsplaat'1, die de Zeeuwsch-Vlamingen over de laatste waterbarriëre zou brengen, reeds lang te wachten toen kwart over vier de eerste van de drie bussen verscheen. Vrolijk en toch ontroerend was het weerzien, hartelijke hand drukken werden gewisseld, hulpvaardige handen brachten snel de bagage aan boord en weldra kon de tros losgesme- ten worden. TOESPRAAK JHR. DE CASEMBROOT Tijdens de overtocht heeft de Commissaris der Konln- Sin in Zeeland, jhr. A. F. C. e Casembroot, de mannen toegesproken. Na hen wel kom te hebben geheten, herdacht spr. met eerbied de militairen, ook uit Zeeuwsch-Vlaanderen, die voor het vaderland het of fer van hun leven brachten. De gedachten gaan uit naar de nabestaanden van deze gevallenen. In het verdere van zijn toespraak roemde de Com missaris het prachtig optre den van 2—14—RX Hy be sloot met de verzekering dat de provinciale overheid niets zal nalaten alle nodige steun te vèrlenen aan de ge- demobiliseerden, om zich een toekomst in de burger maatschappij te verwerven. Een spontaan aangehe ven driewerf hoera voor H. M de Koningin en voor jhr. de Casembroot volgden op deze rede. DR. DE GASPER1 Oud-majoor dr. de Gasperi. die de grondslagen legde voor 214R.I., getuigde van de trots waarmede men vervuld is over de prestaties der man nen. Hij deed een dringend be roep op allen de kameraad schap, die in deze tropenjaren gegroeid, te oortbesl doen blijven voortBestaan. Ondertussen was de „Ko ningsplaat" de Zeeuwsch- Vlaamse kust genaderd. De jongens trachtten door kwinkslagen en quasi onver schilligheid hun ontroering te verbergenhet grote moment was aangebroken daar lag Zeeuwsch- Vlaanderen, hun „eigen landje". PERKPOLDER. Ontroerende toneeltjes speel den zich bg het aan land gaan der militairen af. Tenslotte konden allen plaats nemen in particuliere auto's, .waarna het laatste traject van de thuisreis een aanvang nam. Ten gemeentehuize van Kloosterzande werd nog een bespreking gehouden tussen de Commissaris der Koningin en de Oost-Zeeuws-Vlaamse bur gemeesters, waarbg de Com missaris der Koningin zijn gro te blijdschap uitte over het feit, dat hij deze ontvangst had mo gen bijwonen. Hg gewaagde over de grote ontroering, die zich bij de verwelkoming te Perkpolderhaven van hem meester had gemaakt. VV. ZEEUWSCH- VLAANDEREN. In West Zeeuwsch Vlaande ren vlagde men overal. Toen de Aardenburgse man nen in hun woonplaats arri veerden, klonk op de markt punten" bezet. Honderden had den zich opgesteld by de sta tionsbrug en op de Markt. In Souburg, Nieuw en St. Joosland en Veere werden de mannen welkom geheten door de burgemeesters. Arnemuiden heeft "deze dag in alle stilte voorbij laten gaan: men her denkt hier twee mannen, die in de Oost zijn gevallen. Te Vlissingen was een grote mensenmassa bij het stadhuis samengestroomd. De vaandels van de verschillende buurtver enigingen stonden langs de stadhuistrap opgesteld en in de raadszaal wachtten burge meester en wethouders en vele andere autoriteiten op de aan komst van de Vlissingse jon gens. De Harmonie St. Caeci- lia zorgde voor vrolijke mars-» muziek. Eindelijk om kwart voor zes kwam de eerste bus om de hoek van de Houtkade. Het bleek ook de enige te zijn. Burgemeester Kolff sprak deze eerst aangekomenen toe. Vlissingen is trots op U, aldus de burgemeester. De straten zijn gevuld met be langstellenden, een bewijs dat men Uw komst met groot verlangen heeft tege moet gezien. B. en W. stel len het zeer op prijs U in het gemeentehuis te mogen ontvangen. Er werden enige ogenblik ken stilte in acht genomen voor de Vlissingers, die niet mochten terugkeren en thans rusten ver van hun geboorte grond. Luitenant H. Lultwieler dankte voor de ontvangst. Wij zijn zeer getroffen door dc grote belangstelling, aldus deze officier. Een groot verschil met ons vertrek, toen er, be- Z.K.H. Prins Bernhard aan boord van de „Johan van Olden- bamevelt" in gezelschap van gezagvoerder, kapitein de Man. het _uich van de velen die reeds fang hadden gewacht. gel li Ontroerd werden het Wilhel mus en het Zeeuwsch-Vlaamse volkslied gezongen. In de feestelijk versierde raadszaal sprak burgemeester van Dongen een kort woord tot de zeven terugkerenden. Spr. hoopte dat zy niet alleen oorlogsvrijwiligers, doch ook „vredesvrijwilligers" zouden blijken te zijn. Nederland kan de krachten van jonge sterke mannen goed gebruiken. Ook herdacht burgemeester van Dongen de gevallenen. Verder spraken nog majoor van de Broecke als officier van 14- R.I., de heer Gijzeis namens het Katholiek thuisfront, en ds. Nolthenius namens de Jong Hervormden. De heer Klooté dankte namens de gerepatri- eerden. WALCHEREN. Ook uren in Middelburg waren tevoren „strategische ZEEUWS-VLAMINGEN VERTROKKEN EERST VAN DE JAVAKADE. HET Enthousiaste sjemnning. (Van onze eigen verslaggever) Stipt op tyd, 9 uur, ving Woensdagmorgen op de Ja- vakade te Amsterdam, de ont scheping van de „Johan van Oldenbarnevelt" aan. Het eerst kwamen de Zeeuws Vlamingen onder Do jongens van 2-14-R.I. nemen in de ontschepingsloods op de Javakade hun distributiebescheiden in ontvangst. hun populaire kapitein Fas- saert. Ze sleepten met kof fers en zakken door de ont schepingsloods en deden een ontdekking: alles in de loods verliep vlot en klopte als een bus! Een van de jongelui zeide ons: „We hadden gehoord, dat het met de ontscheping vlot zou gaan, maar we hebben al te veel beleefd om dat maar direct te geloven. En toch is het prachtig. Men heeft hier de zaken werkelyk in orde!" De mannen dronken hun kof fie, kregen versnaperingen en daarna werd de bagage in de autobussen geladen en ving de tocht via Kruiningen rlaar huis aan. Direct na de Zeeuws-Vlamin gen, kwamen de mannen van Tholen aan de beurt. En die waren niet minder enthousiast over de prettige verzorging en het vooruitzicht nu spoedig het eigen eiland en de familie weer te zien. Intussen werden ook reeds voorbereidingen getroffen om de Walcheraars en Bevelanders vlot te doen afreizen en als laatste van.de Zeeuwen de jon eens van Schouwen en St. Phi lipsland, die bij de Rotterdam mers waren ingedeeld. halve onze verwanten, bijna niemand was om van ons af scheid te nemen. Nadat koffie en gebak wa ren gepresenteerd, was de kor te doch treffende plechtigheid ten einde. De ontvangst van de andere militairen viel enigszins in het water omdat de bussen niet op de verwachte tijd aankwa men. Deze zullen echter be trokken worden in de grote hulde Woensdag a.s.. Zondag zal in de St. Jacobskerk een dankdienst worden gehouden o.l.v. Ds. Hartjes! ZUID BEVELAND. De muziekcorpsen op Zuid- Beveland waren actief: In Goes, Kruiningen, Kapelle, Kloetinge en 's-Heer Arends- kerke werden serenade's ge brachtIn Lewedorp werd door het Katholiek Thuisfront een geschenk aangeboden. Er waren verder weinig of ficiële plechtigheden. Niette min was er ook hier een.blijde stemming. Overal wapperden de vlaggen en zag men blijde gezichten. SCHOUWEN EN THOLEX. Ook Schouwen en Tholen waren in feesttooi. In Zierikzee ver welkomde burgemeester Schuurbecque Boeye de twee Zierikzeese repatriërenden per soonlijk. Door hun buurtgeno ten werden zij op taarten gc- tracteerd. Bij de Thoolse brug arri veerden de autobussen om half vier. Velen waren ook hier aanwezig om de mannen te begroeten. BEGROETINGSAVONDEN. Overal in de provincie zul- eerstvolge len de begroetings- jlgende dagen huldigings avonden worden gehouden. De mannen zjjn nu thuis! Thuis na bijna drie jaar. Zeeland heeft hen met blijdschap en vreugde welkom geheten. De Sowjet-film produ cent Sergjej Michajlowitsj Eisenstein is overleden. DE VOORSPELT TIJDELIJK REGEN. Geleidelijk toenemende wind tussen Zuid en Zuidwest. Meest zwaar bewolkt met tij delijk enige regen. Weinig verandering van temperatuur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 1