De kool draait door.
Wie wordt
wereldkampioen schaken?
STEMMEN
Nederland bouwt weer
vliegtuigen
Wanhoop in
Noord-Griekenland
Volksgericht
op Schouwen
Dorpstypen en belevenissen
Sombere wolken boven
de Langedijk
Over de grenzen hongeren
millioenen, maar in Langedijk is
de kool voor de koeien
Export-stop en zacht weer rampzalig
- voor de tuinders
Een sombere wolkenlucht opent zich boven het uitge
strekte rijk der duizend eilanden en even somber is de ge
moedstemming van honderden tuinders daar aan de Lan-
iets van deze stemming te peilen, behoeft men zich
slechts een ogenblik te begeven, onder de handelaars en
belangstellenden in de houten uanken van het gele vei
lingsgebouw van de LangedUkcr Groen tencentrale, waar
ze ais schooljongens naast elkaar geschoven zitten. Doch
zo onbezorgd en enthousiast als schooljeugd dikwijls is,
ril» deze mannen niet. De kwinkslag, die een enkele maal
gehoord mag worden, klinkt hier even vreemd als vrolyk
kindergelach op een kerkhof
EXPORT-STOP EN
ZACHTE WEER
RAMPZALIG OOR
DE TUINDERS.
Voor het overige kijken de
ogen suil naar ue schuiten
met kool, die door het vaar
water in het midden van 't
gebouw voorby worden ge
boomd. Keurig ligt de prach
tige kool in de platte vaar
tuigen opgestapeld. Er boven
een bordje, waarop teler en
gewicht van het aangebode
ne staan vermeld. Rode kool,
groene kool en vooral
witte kool.
De een na de andere schui
ven de vaartuigen aan ons
voorby. Dc man aan het roer
heeft zyn blik strak gericht
naar de wjjzer van de gewel
dige veilingklok. De wflzer,
die draait en weer draait en
hy hoopt, dat er een cijfer
zal aangloeien en de wijzer
3<V.np UB UI op UO 43)1(03 sq{nz
jjuoqeS Udp(3z 'UBB)S jfjs
U3AÖ[q [BZ J(Ol(3S U33 )31U
zün boot weer naar buiten.
Morgen maar weer eens pro
beren of overmorgen...... Een
uur iang duurt dat zó en dan
op het eind, als het buiten
tien uur slaat, wordt bekend,
dat slechts twee en een halve
wagon (ongeveer 25000 kg)
kool is verkocht en dat
95.000 kg (bijna tien wagon
ladingen j kool zullen worden
doorgedraaid voor veevoeder,
omdat er voor de menselijke
consumptie geen afnemers
Z(jn.
Wel zijn er boeren, die be
langstelling tonen. Hun na
men worden afgeroepen, de
fewenste hoeveelheden geno-
eerd voor 1.50 de 100 kg.
De tuinder krijgt 2.meer
van het Centraal Bureau.
„Ja, meneer, klinkt het
achter onsDe koe is onze
beste afneemstcr geworden.
Het gaat alles voor het mes
en ook ons hangt het zwaard
boeven het hoofd."
Overigens wordt er niet
veel meer gesproken op de
veiling. Zwijgend gaat men
heen, men is er al aan ge
wend. Het is immers zo al
weken langEn herinne
ringen worden opgehaald aan
de crisistijd in de dertiger
jaren.
WAAROM?
De eerste vraag, die bij 't
constateren van dit alles rijst
is: Hoe is dit toch mogelijk,
nu er nog zoveel voedselge
brek heerst, nu ander voed
sel vaak zoveel duurder is?
Wij zijn gistermorgen kort
na de veiling eens binnenge
stapt in het betaalkantoor
van de Langedijker Groen-
tencentrale oni met de heer
De Boer eens van gedachten
te wisselen.
Verschillende factoren schij
nen samen te spannen om
ditmaal de tuinder ernstige
schade te berokkenen.
ill 1946 gingen onze man
nen naar Duitsland en slo
ten met toestemming der be-
zetingsautoriteiten verkoop
contracten af. Het werd een
goed jaar. Er was zelfs meer
vraag dan wij konden leve
ren. Aangemoedigd door de
ze resultaten werd de teeltop
pervlakte nog vrij belangrijk
uitgebreid zodat er, toen
men op 1 December j.L tot
inventarisatie der voorraden
in schuur en op het veld
overging, bleek te zijn:
1.285.0Qp kg rode; 1.166.UU0
witte en 2.880.000 kg gele
kool. Deze grote productie
is mede een gevolg van het
zachte weer, waardoor de
kool in December zelfs be
ter groeide dan in Augustus
en September. De witte kool
wordt tegen goede prijzen
door België en Frankrijk af-
frenomen, ook dc bezettings-
egers in Duitsland nemen
iets. Doch toestemming tot
het sluiten van contracten
met de Duitse burgerij als
in 1946 werd nu niet verkre
gen.
Afzet in het binnenland is
en ook niet voldoende tenge
volge van het laat op de
markt blijven van anderè
veldgewassen en nu wordt de
eerste kas-andijvie en spina
zie al aangeboden.
Een dubbele klap dusDuits
land neemt niet af, het zach
te weer werkt hier ook ave
rechts.
Telers zoals bij St. Pan-
cras en Broek op Langendijk
die zich geheel wierpen op
de gele kool, boeken dit sei
zoen zeer ernstige schade.
Het hangt louter van hun
draagkracht af of ze zich
daarvan zullen kunnen her
stellen.
ER IS NOG HOOP.
Er zyn opnieuw onderhan
delingen gaande met Oosten
rijk, Tsjecho-Slowakije en
Duitsland. Doch of het iets
zal opleveren Er wordt al
zo lang gewacht. Elke dag
ziet men opnieuw uit naar
het nieuws, dat uitblijft en
nog iets zou kunnen vermin
deren van de schade, die er
reeds is.
Mogen regering en instan
ties" niets onbeproefd laten
om alsnog een late uitweg
te vinden.
„En als 't niet lukt?", zo
vroegen wij. „Dan proberen
wij net een volgend jaar
weer, meneer." En als we
dan buiten komen en we zien
het heiblok de palen slaan,
waarop straks de nieuwe bol-
lenvclung zal verrijzen, dan
weten wij dat dit volk van
liet land, dat zich ver uit
strekt naar het Westen, het
Noorden en het Zuiden, de
ijzeren wil heeft om vol te
houden. Moge echter zijn
harde arbeid alsnog zijn be
loning krijgen, opdat de zon
weer doorbreke boven de Lan
gedijk en het uitzicht op de
toekomst weer kleurrijk zal
rijn.
De economische
organisatie van
Duitsland^
SIR ROBERTSON
OPTIMISTISCH OVER DE
VOEDSELCRISIS.
Generaal Sir Brian Robert
son, de Britse militaire gou
verneur in Duitsland, heeft
verklaard, dat de uitvaardiging
van de onlangs te Frankfort
besloten economische reorgani
satie, zeer binnenkort zal wor
den gepubliceerd.
Naar aanleiding van de voed
selpositie verklaarde Robert
son, dat hij bereid is troepen
uit te lenen ten einde mee te
helpen bij het doorvoeren van
strenge maatregelen, welke
beogen de Duitse boeren .tot
medewerking aan een eerlijke
verdeling van voedselvoorraden
te brengen. Robertson ver
klaarde zich optimistisch over
het oplossen van de voedsel-
crisis.
DE DIRECTIE IS OPTIMISTISCH.
Waar komt.de nieuwe
fabriek
„Onze nationale vliegtuigin
dustrie, eens over de gehele
wereld befaamd, heeft dooi
de oorlog zware slagen te
verduren gehad. Na de bevrh-
ding was bijvoorbeeld van ae
Fokkerfabrieken te Amster
dam niet veel meer over dan
enkele grotendeels verwoeste
gebouwen. De inventaris was
geroofd. De wederopbouw van
de vliegtuigindustrie viel na
de oorlog zeker niet in de
laatste plaats onder de be
moeiing van de regering. Steun
op velerlei gebied mocht er
toe bijdragen, dat de Neder
landse vliegtuigindustrie, thans
als eenheidsbedrijf onder de
naam Ver. Ned. Vliegtuigfa
brieken „Fokker", een bloei
end bedrijf is geworden, dat
thans met 20U0 man personeel
werkt, terwijl de fabriekster
reinen in oppervlakte groter
zijn dan die van de oorspron
kelijke van de oude Fokkerfa
briek", aldus ir. P. J. C. Vos,
alg. directeur, op een Te
Amsterdam gehouden pers
conferentie.
Uitvoerig gewaagde ir. Vos
van de talrijke buitenlandse
opdrachten, die de onderne
ming thans moet uitvoeren.
In 1947 waren er vier buiten
landse klanten, dit jaar zijn
er niet minder dan 15. De
„Fokker" heeft, werk in uit
voering in opdracht van Bel
gische, Joegoslavische, Portu
gese, Zwitserse, Engelse,
Noorse, Franse en Finse
luchtvaart- en chartermaat
schappijen, terwijl voor de
Ned. regering vliegtuigen voor
leger en marine in licentie
zullen worden gebouwd, naar
buitenlands ontwerp. Aanvan
kelijk was het de bedoeling
50 Amerikaanse Harvard trai
ners te construeren. De op
dracht werd echter in zoverre
gewijzigd, dat de door de re
gering opgekochte Harvards
thans alleen by „Fokker" in
revisie zullen gaan.
VOOR DE MARINE.
Voor de Nederlandse mari
ne zal „Fokker" 24 Hawkcr
Seafuries bouwen. De onder
handelingen over de aankoop
der licentierechten zijn thans
gehal, die door de onderne
ming van carosseries worden
voorzien, in opdracht van de
Ned. spoorwegen. De hele op
dracht omvat een 240-tal bus
sen, de fabriek is in staat om
er zes per week af te leveren.
DE NIEUWE FABRIEK.
In antwoord op de vraag,
waar definitief de fabriek der
Verenigde Vliegtuigindustrieën
zal worden geplaatst, ant-
woorde ir. Vos, aat de onder
handelingen nog steeds in
volle gang zijn.
OPTIMISME.
Ir. Vos eindigde zijn betoog
met ej op te wijzen, dat de
directie aan de hand der be
drijfsresultaten alle aanleiding
heett met gematigd optimis
me de toekomst tegemoet te
zien.
De Verenigde Staten hebbeu voor
ln Engeland besteld. In deze fabriek
ren per dag gemaakt, doch men hoopt het productiecijfer
te kunnen opvoeren tot 500 per dag.
mlliioen tractoren
worden 250 tracto-
Strijd zal op 1 Maart beginnen
Fine doet niet mee
(Van onze Haagse redacteur).
De eerste helft van het tour-
nool om het wereldkampioen
schap schaken, die in Neder
land plaats vindt, zal op 1
Maart officieel worden geo
pend. Op 2 Maart wordt in de
grote zaal van de Haagse Die
rentuin een begin gemaakt met
de wedstrijden. Er zullen vyf
deelnemers zyn, nl. de Russen
Botwinnik, Keres en Smyslov,
de Amerikaan Reshevsky en
onze landgenoot dr. Max Euwe.
De Amerikaanse schaakmees
ter Fine zal zo goed als zeker
niet van de partij zyn.
Tijdens de eerste helft van
het toumooi zullen de spelers
elkander tweemaal ontmoeten
en per week worden drie ron
den gespeeld. De speeltijden
zijn elke avond van 5.30 tot
10.30 uur. Er wordt nog ge
zocht naar een een mogelijk
heid om het verloop der par
tijen ook in zalen in andere
steden van het land door het
'publiek te doen volgen. Blijft
het aantal deelnemers vijf, dan
zullen er in Den Haag dus '20
partijen gespeeld moeten wor
den.
Op 25 Maart zal het tournooi
in Den Haag worden beëindigd.
Binnen 14 dagen daarna zal de
tweede helft in Moskou een
aanvang nemen, daar Neder
land en Rusland gezamenlijk
met de organisatie belast zijn.
Ook daar zullen de spelers elk
ander tweemaal moeten be
strijden.
De minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, dr
J. Gielen, treedt op als be
schermheer van het Haagse
toumooi. In hot e re-comité
hebben o.m. zitting de ambas
sadeurs van Amerika en Rus
land. Verwacht wordt, dat de
Russen met een vrij groot ge
zelschap naar Den Haag ko
men.
Over het volgende toumooi
om de wereldtitel in 1951 te
spelen kunnen nog onder
staande bijzonderheden wor
den medegedeeld. De wereld
schaakbond heeft de wereld in
5 zónes ingedeeld, t.w. West-
Europa, Rusland, het overige
Europa, Noord-Amerika en de
rest van de wereld. In elke zó
ne is of wordt nog een
toumooi gehouden tot aanwij
zing van de zönekampioen. De
5 winnaars ontmoeten elkaar
in een interzöne-toumooi, sa
men met enkele spelers, die
daartoe door de F.I.D.E. wor
den aangewezen. No. 1 van dit
gezelschap komt vervolgens
uit in het candidatentournooi
met de nummers 2 t.m. 5 (of
6 al naar gelang van het deel
nemen van Fine) v. d. thans te
houden wereldkamp en wie in
dit candidatentournooi de ere-
oalm wegdraagt, zal uiteinde
lijk met de wereldkampioen
1948 in een tweekamp zijn
krachten moeren meten.
Raadsleden 'doodgeschoten.
Te Lemer, een afgele
gen plaats in de V. S.,
heeft een man met een
geweer van zwaar kali
ber drie leden van de ge
meenteraad tijdens een
raadszitting neergescho
ten, daar men hem geen
vergunning voor een
bierhuis wilde verlenen.
Stroom van vluchtelingen neemt
steeds toe
In de woning van een
dansleraar te Darmstadt wer
den 13 oude meesters ontdekt
ter waarde van meer dan
125.000 pond Deze doeken,
waaronder zich werken van
Erans Hals, Jan Steen en
Watteau bevinden, schijnen
tijdens de oorlog uit Franse
particuliere en publieke col
lecties te zijn gestolen.
Oorlog in het klein
(Van onze correspondent.)
Athene, Febr. De nood
kreten en smeekbeden om
hulp uit de Noordelijke pro
vincies van Griekenland, die
het toneel van een min of
meei openlijke oorlog zijn ge
worden (de gebieden dus
grenzende aan Albanië, Joe
goslavië en Bulgarije), nemen
van week tot week een drin
gender karakter aan. De
stroom van vluchtelingen, die
uit deze gebieden vloeit,
wordt steeds groter en vormt
een ernstig probleem voor de
economie van het hele land,
niet slechts wat de verzor
ging van de vluchtelingen
aangaat, maar in de eerste
plaats vanwege de voort
durend dalende landbouw
productie in deze gebieden.
Het betreft hier vrijwel een
boerenbevolking en daarbij
een boerenbevolking uit de
belangrijkste productiegebie
den van Griekenland!
Deze stroom van vluchte
lingen is nu tot 270.000 men
sen aangegroeid: 170.000 er
van komen alleen al uit de
landbouwstreken van Mace
donië. In middelgrote plaat
sen uit de provincie zoals
Fiorina, Larisse, Arta is het
aantal inwoners dit jaar byna
verdubbeld, terwijl in dorpen,
die „veilig" heten, 't aantal
inwoners zelfs vertienvoudigd
is. Overal kon|t men groepen
van dakloze vluchtelingen
tegen, die hun hele have en
goed hebben verloren.
Vertwijfeling.
De vertwijfeling in boven
genoemde gebieden is zo hoog
gestegen, dat een eerste ver
eiste is. dat er aan deze toe
stand ten snefcte een einde
wordt gemaakt. Voor de boe-
re". die verhinderd zijn, om
welke productieve arbeid dan
ook te verrichten, blijft
slechts de mogelijkheid over
om hun grond te verlaten,
d.w.z. öf naar de partisanen
over te lonen öf naar 't Zui
den weg te trekken. Aansla-
gr~> moord, plundering en
brandstichting zijn dagelijkse
verschijnselen geworden en
niemand is van zijn leven
zeker.
Op ieder aanvaarden van
een politiek standpunt volgt
onmiddellijk de wraak van de
tegenpartij. Bijzonder on
houdbare toestanden heersen
er in de streek van de Alba
nese' grens, bij Janina, waar
het „Democratische Leger" er
naar streeft om een voldoend
groot gebied onder zijn con
trole te krijgen om daar de
eigen „Vrije Republiek" te
vestigen.
Vreedzame bergdorpen ver
anderen hier in één nacht in
rokende puinhopen, want de
troepen van Generaal Markos
zijn slechts zeer zelden in
staat om de veroverde dorpen
blijvend te bezetten. En te
rugtocht betekent hier steeds
brand en vernieling, het weg
voeren van de veestapel en
alle voorraden, die er te vin
den zijn.
Reeds sedert maanden is
de bevolking, vooral het man
nelijk deel, gewend onder de
blote hemel te slapen, in de
bossen en de grotten, om aan
de politieke vergelding en de
gedwongen recrutering te ont
komen. Ook in dit land, waar
het klimaat zo gunstig is,
daalt de temperatuur des
nachts in de kale winderige
bergen van het Pindus-mas-
sief tot 15 graden onder nul.
Sommige steden lijken elke
nacht op een enorm volks
kampement. tot zich de man
nen 's ochtends weer in de
omliggende dorpen naar het
werk op de velden begeven.
Allen hebben slechts één
vraag op de lippen: „Hoe lang
moet dat nog zo doorgaan?"
UIT DE KERKEN
Pastorie van Kaj Munk
wordt museum.
De Deense dichter-predikant
Kaj Munk, die door de Duit
sers gedurende de bezetting
vermoord werd, zou 12 Janu-
ari 50 jaar zijn geworden. In
verband daarmee heeft de
Deense regering besloten zyn
huis, de pastorie te Vedersö
in Jutland, in te richten als
museum. De weduwe van
Munk krijgt toestemming om
er nog tien jaar te bhjven
wonen. Daarna zal het voor
het publiek worden openge
steld.
Uitgave van het Patriar
chaat te Moskou.
Door het Patriarchaat te
Moskou is onlangs een bloem
lezing uitgegeven van preken,
voordrachten en herderlijke
brieven van Metropoliet Nico-
laas van Moskou. Het boek
wordt in het bijzonder onder
de aandacht gebracht van
de Orthodoxe Christenen in
Sovjet Rusland, daar 't een
van de eerste uitgaven op dit
gebied is.
In een uitvoerige bespre
king in het blad van de Pa
triarchale Kerk in Moskou
wordt o.m. gezegd: „Evenals
de grote apostel Paulus in zijn
onvermoeide arbeid om het
Evangelie, te verspreiden er
eens de nadruk op legde, dat
hij Romeins burger was, zo
blijkt Metropoliet Nicolaas bij
al wat hij doet, een burger te
zijn van zijn vaderland. Met
de overleden Patriarch Ser-
gius en de tegenwoordige Pa
triarch Alexis, is Metropoliet
Nicolaas een van de patriot
ten van de grote Russische
Kerk, die eeuwig roem ver
worven hebben door hun on
wankelbare trouw en zelfop
offerende liefde voor hun
vaderland en voor hun Kerk".
Circusartiste deed misstap.
By de première van het
nieuwe programma, dat cir
cus Strassburger in Carré te
Amsterdam gaf, heeft zich
een ongeval voorgedaan, dat
wonderlijk goed is afgelopen.
In het vierde nummer treedt
mei. Willy Hubert op, die
met het noofd omlaag door
een aantal ringen loopt, wel
ke op een hoogte van onge
veer 7 meter aan een stang
zjjn bevestigd. De acrobate
stapte op een gegeven ogen
blik mis en viel naar beneden
met het hoofd op de rand van
de piste. Zij was geheel bui
ten bewustzijn, doch kwam na
enkele minuten weer bij. Een
dokteres uit het publiek kon
geen uitwendige verwondin
gen constateren, doch slechts
een hersenschudding. Na ver
der onderzoek in het zieken
huis kon de
acrobate
worden.
nog aan de gang. De Seafury
is een krachtige, r
P.K. motor uitgeruste jager,
bestemd voor 'iet gebruik op
aircarriers.
De S 11 „Instructor" is een
eigen ontwerp lesvliegtuig.
Het eerste prototype heeft
reeds een succesvolle proef
vlucht gemaakt. Dit is het
eerste vliegtuig, dat „Fokker"
geheel in metaal heeft ^ver
vaardigd. Voorts heeft „Fok
ker" op stapel staan de S 12
en de S 13, beide bestemd
voor het instrueren vdn pilo
ten.
De Fokkerfabrieken houden
zich ook bezig met het ver
vaardigen van autocarosse-
ries. Op het ogenblik staan
er 36 Zweedse ..scania vabis"
autobuschassis in de monta-
(Slot).
Dan strijkt hü de nieuwe
diensibuüe met ue vingers on-
aer do Km. men mooie, jonge
deerne! Ze laat het zich wel
gevallen, weert hem niet af.
Dit is fataal.
Zonder bedenken stort hü
zich ir. het nieuwe avontuur.
Zijn vrouw ziet genoeg', raadt
de rest door muren en plan
ken heen, Haai" huwelijk ligt
in stukken. Kon ze maar
gaan! 't Is niet te duiden, zo
onder hetzelfde aak. Maar ze
duldt het, moét het dulden,
om de kinderen. Waar moet
ze met haar kinderen heen?
Het liefdevuur laait hoger
op. Kees laat zich door niets
weerhouden. Elke betere ge
dachte, alle zelf-controle is
hopeloos zoek. De gedienstige
ziet haar meesteres uitdagend
aan. weet zich beschermd door
haar heer en meester.
Hfj behangt haar kanten
muts met goud en paarlen.
't Kost hem zijn laatste kalf
van de stal. Als zii des Zon
dags in de kerk komt. schrijdt
ze met vorstelijke tred naar
de plaats van de vrouw. Ze
weet zich te kleden. De blik
van haar donkere, vonken
schietende osen is betoverend.
Men is er stil van.
„Het liefje van de boer."
zeggen de zwijgende blik
ken rondom. Maar niettemin
een verschijning, die indruk
maakt. De boeren veinzen
minachting, op zijn minst on
verschilligheid. maar zij trekt
de ogen tot zich, alsof zij ze
aan koorden had.
Na meer dan 100 ()erso-
nen te hebben gehoord, heeft
de commissie voor buitenland
se betrekkingen van de Ameri-
onfortuinlyke I kaanse Senaat de audities be
naar huis vervoerd treffende het plan-Marshall ge-
eindigd.
De dagen vlieden. Het
wordt Mei. Op de Zandhoeve
valt de laatste schroom voor
ontucht en overspel weg. Als
de arbeid op het bedrijf rust,
de zon is ondergegaan en de
schemering valt. wil de boer
met zijn lief alleen zijn. Hij
jaagt vrouw en kinderen het
huis uit. Schreiend en snik
kend dolen de verstotelingen
langs het eenzame, donkere
pad. om tegen de nacht stil
weer het huis binnen te slui
pen en te gaan slapen.
't Gaat als een lopend
vuurtje door het dorp. De ver
ontwaardiging is algemeen.
Deze en die hebben het zielige
groepje langs de schemerige
dijk zien dolen. Het hart brak
ze er bij.
Het huis uitgejaagdde
nacht in
De vingers jeuken om de
ontaarde boer tot rede te
brengen Op het dorp begint
het te gisten, de mannen
steken de koppen bij elkaar.
De politie zou er machteloos
tegenover staan, wordt er ge
mompeld. Dan zullen ze het
recht in eigen hand nemen.
Onopvallend, bij twee of
drie tegelijk, spoedt men zich
met het vallen van de avond
langs vele en velerlei paden
naar de Zandhoeve. Achter
hoeken en kanten wacht men
het donker van de nacht af.
Dan komen, uit de dekking
Als een levende prop wringt
zich de massa door de nauwe
deuropening naar binnen. De
boer. als een rat in de val, be
ducht voor zijn leven, worstelt
en wroet, tegen de stroom in,
om het huis uit te komen,
stomoen en slagen braverend.
„Kees! Kees! Wat is er?
Wat gebeurt er?" klinkt een
angstige stem uit de slaap
kamer. Daar ligt. halverlijve
over de beddeolank hangend,
d medeschuldige aan het ge
val, doodsbleek van schrik en
ontzetting, de lange zwarte
haarvlechten neerslierend op
de vloer. Als ze de ogen op
slaat, ontwaart ze in het half
donker grimmige, snookach-
♦ig._ tronies. „Het bed uit! En
ganw!" klinkt het. „Of
Daar staat ze al. ten aan-
schomve van het manvolk. Ir»
door een paar fanatiekelingen
achtervolgd.
De gemoederen komen tot
rust Een tweetal bejaarde
mannen werpen zich als lei
ders van de strafoefening op.
zien toe. dat der vrouw geen
lichamelijk letsel wordt toe
gebracht. Zo is het consigne:
Men slaat geen vrouw!
Als bij afspraak formeert
zich de troep als voor een op
tocht. En dan gaat het. voorop
de aanvoerders met de over
spelige vrouw, op 'het dorp
toe.
Langs het donkere mulle
karrepad schrijdt de stoet
zwijgend voort, daargelaten
een verwensing of een scheld
woord af en toe.
Manmoedig stapt de ge-
gevangene, inmiddels van de
schrik bekomen, tussen haar
door
van bos en struweel zwarte
gedaanten geslopen. Zwijgend
groeperen ze zich op het
kleine plateau voor de hoeve.
Gestadig groeit de troep aan.
Velen lokte slechts de sen-
satielust hierheen. Maar ook
zijn er mannen van de daad.
Vlugge voetstappen weerklin
ken en geroep: Of er nu nog
iets gebeuren zal? Dit is het
sein. De massa komt in be
weging, dringt op tot voor dt
woning
,.En dan klinken plotseling
luide knuppelslagen op de ge
sloten deur. Even later valt
een stilte. De deur wordt wijd
geopend en daar staat Kees.
half gekleed, de deurknop in
de hand.
Luid. theatraal, klinkt zijn
stem:
„Hier woont Kees van de
Zandhoeve en zolang die hier
woont
Hü stokt, nu het tot hem
doordringt, bij het zien van
die honderd dreigende ge
zichten. dat het hoge ernst is.
Een held is hij allerminst. Wat
zou hü ook vermogen? Met
een slag werpt hij de deur
dicht. Maar die sluit niet hele
maal Er steekt oen knun-
nel tussen deur en koziin. En
nu sDeelt zich binnen weinige
minuten een heel stout, stuk
af!
J. VIJVERBERG
nachtgewaad, ais het een ge
waad heten mag! 't Maakt
geen indruk, allerminst in
deze stond. Men gunt haar
nauwelijks de tijd, om de
allernodigste kleaingstulcken
aan te trekken. Reeds grijpen
grove handen haar bij de ar
men en voeren haar mee, de
gang door, het erf op, de
nacht in
Daar buiten gaat het ru
moerig toe. Er wordt slag ge
leverd. Kees is de man, die de
klappen krijgt. H(j springt in
't rond, afwerend de armen
zwaaiend om zijn dierbaar
hoofd te beschermen.
Men roept, men schreeuwt,
de hartstochten zijn losge
laten.
„Gooi ze in de sloot! Ver
zuil ze allebei!"
Daar schuift een zwarte
drom voorbij met in zijn
midden een bleke schim.
Aller belangstelling gaat
thans uit naar de vrouw, de
andere sexe.
Kees ziet zijn kans om het
gedunde cordon te doorbre
ken. Hij loopt, wat hij lopen
kan. op zijn kousevoeten het
veld in, een eindweegs nog
bewakers voort. Ze versaagt
niet. De saamgeknepen lippen,
de fonkelende zwarte ogen
zeggen voldoende, dat ze zich
zelf blijft: de trotse, zelfver
zekerde meid.
De zware gang door de
zandweg loopt ten einde. Het
ganse dorp is op de been, on
danks het late uur. Omstuwd
door de jeugd gaat de tocht
langs de volle straten, op de
roffel van honderdvoudig
klompengeklots.
Men komt in de dorpsstraat,
waar het gemeentehuis is. De
deur staat wagenwijd open.
Een brede strook licht van
petroleumlampen valt door de
opening op de straat. Daar
achter wachten de brave
vrouwen van het dorp. Wie
harer zal de eerste steen
wèrpen
Er wordt halt gehouden.
Twee uniformen treden in het
licht. Waar die opeens van
daan komen? Waar zaten die
hellebard >ers. toen het toneel
bü de Zandhoeve zich af
speelde?
't Is een doorgestoken kaart,
zeggen de omstanders: de
politie wist er alles van.
De twee veldwachters ne
men de vrouw van de „wre
kende gerechtigheid" over,
leiden haar binnen de be
schermende muren van het
gebouw, waardoorheen de
wraakgierige en op sensatie
beluste blikken niet vermo
gen door te dringen.
De deur wordt gesloten.
De film is afgedraaid.
Middernacht is lang voorbij,
als de deur weer geopend
wordt.
De veldwachters treden
naar buiten, nemen de delin-
quente, thans behoorlijk ge
kleed en gekapt, tussen hen
in.
Ze stappen de thans stille
dorpsstraat door, het begin
van de urenlange weg naar
het dorp, waar ze vandaan is,
leveren haar af, met het krie
ken van de dag, in de veilige
hoede van het ouderhuis.
En hoe vergaat het- Kees
op zijn snelle vlucht? Hij
loopt voor zijn leven, over
weiland, over bouwland, dro
ge sloten door, begroeide
wallen over.
Zonder richting, zonder
waarheen!
De laatste achtervolger heeft
al lang de race opgegeven.
Maar Kees verwacht nóg elk
ogenblik de dodelijke slag.
Nog hoort hü zijn moorde
naar. Hü hoort hem in het
gerucht van zijn eigen voeten
over het dorre blad, in het
terugslaan van de takken, als
hij door de elzenmanteling
heenbreekt.
Daar donkert voor zijn ver-
wild rde ogen een schuur, een
huis! Dat moet buurman zijn!
In zijn vaart scheurt hij een
open in de ligusterheg, bonkt
met beide vuisten de deur.
„Wie daar?" bast het bin
nen.
„Ik! Kees!Kees van de
Zandhoeve!Ze willen me
vermoorden!... Doe open!...
Gauw! Gauw!
De deur wijkt. Kees schiet
de boer-inzijn-onderbroek voor
bij, de kamer in
Hevige consternatie! 't Hele
huisgezin op de vloer.
Daar zit Kees, hijgend, bla
zend, het hoofd met builen,
bloedige schrammen, de kle
ren bemodderd. gescheurd.
Tekst en uitleg in weinige,
onsomonhqrir'ende woorden.
Men maakt een bed gereed.
Kees is veilig, veilig voor
moordenaarsl