Groenland tussen twee vuren
De textielknoeierijen
„HetgewetenvanEuropa"
Coliauuiatie of sabotage?
Waarom defieisen niei
van de bon kunnen
Lichten donker in Parijs
TWEEDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 10 DECEMBER 1947
Denemarken in een onplezierige
situatie
Amerika bood een milliard
dollar aan
Enige tij geleden is in de
haven va.. Sydney (New
Scotland) de avontuurlijke
ontdekkingsreiziger Donald
MacMillian op zgn schoener
„Dorodain" teruggekeerd van
een reis naar Groenland. Hij
had enige ertsmonsters bij
zich, naar hij dacht uraniet,
de grondstof voor atoombom
men, die hij in een Ameri
kaans laboratorium zal laten
onderzoeken. Vanzelfsprekend
werd dit bericht gretig opge
nomen in de sensatie-pers.
Doch eigenlijk zrjn er geen
juiste of onjuiste berichten
over uranietvondsten in Groen
land nodig om dat grootste
eiland der aarde in het middel
punt van de wereldpolitiek te
plaatsen. Ook zonder een
„atoombomvat" onder het ijs
te spreken van een kruitvat
heeft nu weinig zin meer
ligt er in Groenland voldoende
springstof opgehoopt om de
bezitters van het land hoofd
brekens te over te bezorgen.
Op de conferentie van Pe-
tropolis zijn de verdedigings
linies van de Nieuwe Wereld
vastgesteld. Ook Groenland, de
enige Deense kolonie, werd
hierbij, zonder dat Denemar
ken erin gekend was, in de
nieuwe vesting ingelijfd. Welis
waar liggen ook Engelse, Fran
se en Nederlandse koloniën
binnen deze grenzen, zoals bv.
de Antillen en Guyana, doch
feen dezer gebieden heeft een
ergelijke strategische waarde
als Groenland. Een rechte lijn,
getrokken van Moskou naar
Washington, loopt over Groen
land. Ook als men niet dadelijk
aan acuut oorlogsgevaar denkt,
speelt Groenland een zeer be
langrijke rol in de wereldpoli
tiek en in de intercontinentale
strategie.
VERDRAG MET AMERIKA.
Groenland is een Deense
kroonkolonie. De producten,
die het land voortbrengt, wor
den door de Deense staat ver
kocht, die uit de opbrengst de
Groenlandse bevolking van bij
na 20.000 mensen van alles
moet voorzien, wat zij voor
hun bescheiden bestaan in dit
klimaat nodig hebben. In de
laatste oorlog is Groenland In
één klap belangrijk geworden.
De Duitsers wisten, dat weer
stations in Groenland waarde
volle gegevens konden ver
schaffen voor de weervoorspel
lingen in Europa en aangezien
jni deze voor hun oorlogsvliege-
xij niet wilden missen, werden
er waarnemingsstations uitge
rust, die zich nestelden op de
Oostkust van Groenland, tot
dat ze werden ontdekt en in
een dramatische strijd uitge
roeid. Maar ook de Amerika
nen beseften, wat Groenland
betekent. Op 9 April 1941 sloot
de toenmalige Deense gezant
te Washington, minister Kauff-
mann, die met de onder Duit
se dwang staande regering in
Kopenhagen had gebroken, een
pact met de Verenigde Sta
ten, waarbij de Amerikanen
gerechtigd werden op Groen
land vliegbases, radio- en
weerstations op te richten. De
premisse tot deze overeen
komst was het dreigende ge
vaar, dat Groenland gebruikt
zou kunnen worden als uit
gangspunt voor een Duitse
aanval op het Amerikaanse
continent. Ook mochten de
Amerikanen wegen aanleggen
en versterkingen, werkplaat
sen en depóts oprichten.
NOG STEEDS BEDREIGD?
Na de oorlog verwachten de
Denen, dat de Amerikanen zich
in de loop van de tyd uit
Groenland zouden terugtrek
ken. Ongelukkigerwijs bevat
het pact tussen Kauifmann en
de V.S. gesloten, een volkomen
onduidelijke formule over de
beëindiging van de overeen
komst: Als de beide partners
Amerika en Denemarken het
er over eens zouden zijn, dat
er geen bedreiging meer be
staat van het Amerikaanse
continent, dan zouden de bei
de partners over opheffing van
de overeenkomst onderhande
len en een jaar later zou
Groenland door de Amerika
nen zijn verlaten.
De vijand is nu verslagen en
van zijn zijde zal noch Ameri
ka, noch Denemarken de eerst
komende jaren iets te vrezen
hebben. Desondanks gaan de
Amerikanen niet uit Groenland
weg. De opzeggingsclausule
van het verdrag blijkt al even
mislukt te zijn als de invoering
van het vetorecht In de UNO.
Het sterke Amerika is het nu
eenmaal niet eens 'met het
kleine Denemarken over de
vraag van een bedreiging en
dientengevolge kan over het
beëindigen van het verdrag
niet worden onderhandeld.
GEVAARLIJK PRECEDENT.
Denemarken bevindt zich in
een bepaald onplezierige situa
tie. In het belang van zijn
souvereiniteit en van zijn pres
tige kan en wil Denemarken
geen precedent scheppen en in
zekere zin al bg voorbaat
luchtbases verdelen. Ander
zijds zouden de Russen, de bu
ren in de Oostzee, op een goe
de dag met hetzelfde recht
steunpunten op Deense bodem
Bornholm of Denemarken
zelf kunnen opeisen, aan
gezien zg zich bedreigd voelen
door een agressie uit net Wes
ten.
Een geslepen Amerikaans
zakenman kwam op het idee,
dat Amerika Groenland wel
van Denemarken zou kunnen
kopen, waarover vorige winter
in Kopenhagen door tussen
personen is onderhandeld. Een
milliard dollar voor Groenland!
Een millard dollar zou voor
het door de oorlog verarmde
Denemarken veel geld bete
kend hebben. De ondubbelzin
nige Deense afwijzing van dit
plan, dat onder de tafel werd
weggewerkt, nog voordat het
officieel kon worden ingediend,
vloeit evenwel niet voort uit
rekenkundige overwegingen.
Men verkoopt- geen territo
rium en bewoners. Denemar
ken heeft de verkoop van zijn
West-Indische koloniën aan de
V.S. in 1918 al duur genoeg
moeten bekopen.
WIJ BLIJVEN.
In Amerika is men van me
ning. dat de Verenigde Staten
bereid zjjn met Denemarken
over een nieuw pact betreffen
de steunpunten op Groenland
te onderhandelen. Onofficieel
kan men zelfs het cynische
,,J' y suis, j' y reste" beluiste
ren. In deze kringen wordt ver
kondigd, dat Amerika Groen
land nodig heeft voor het ves
tigen van steunpunten voor het
trans-Atlantische verkeer, dat
de Verenigde Staten op het
punt staan metingen te ver
richten ftT1 bovendien de weer
stations nodig heeft.
Koning Thialf zette een
val op.
Op de Bosdgk, even
voorbij het kruispunt te
Best, schoof op net ijs-
gladde wegdek één uit
Boxtel komende auto
van de weg af en be
landde tegen een boer
derij. De bestuurder, die
niet gewond werd, stap
te uit en wilde andere
automobilisten op het
slipgevaar opmerkzaam
maken. De automobilis
ten zagen hem echter
voor een .lifter" aan,
zodat de ene wagen na
de andere toch slipte en
er spoedig vier auto's
broederlijk naast elkaar
stonden: de tweede in 'n
sloot, de derde tegen 'n
boom, de vierde weer in
de sloot.
Toen de vier gederail
leerde automobilisten op
de weg over hun panne
stonden te praten, kwam
nog een wagen aanrij
den uit de richting Best,
bestuurd door mevr. Sch.
uit Eindhoven, die even
min op de waarschuwin
gen reageerde. Deze wa
gen kwam op de reeds
in de sloot liggende auto
terecht, waarbg mevr.
Sch. en haar dochtertje
bloedende hoofdwonden
opliepen.
De beruchte plek is na
deze serie ongevallen
voor het verkeer afge
zet.
Russische protest-nota's aan
Frankrijk.
De Sowjet-Russische regering
heeft de Franse regering twee
nota's doen toekomen, waarin
wordt geprotesteerd tegen de
„vervolging" van Sowiet-Rus-
slsche burgers in Frankrijk en
tegen de behandeling van „re
patriërende Sowjet-Russen".
VAN RANTSOENERINGEN
Minder brutaal dan
vroeger
VERSPILLING
(Van een speciale
correspondent.)
De feestelijke en zo ver
trouwde naam „lichtstad" kan
de Parijzenaar zeer tot z(Jn
sp\jt aan zijn metropool voor
lopig niet meer geven. Het is
hier 's avonds maar een trieste
vertoning, zelfs op de boule
vards Haussmann en des Ca-
Jmeines, waar vroeger de éta-
ages van zoveel sprookjesach
tige winkels stromen van licht
uitstraalden. Meer dan eens
u-as ik bl\|, een zaklantaarn
by de hand te hebben, vooral
in de volksbuurten, waar de
talloze kraampjes op de trot
toirs het met walmende petro
leumlampjes moeten doen.
De electriciteitsrantsoene-
ring is rigoureus. Op vastge
stelde uren zijn bepaalde stads
wijken zelfs geheel van stroom
verstoken, zodat bgvoorbeeld
een aantal theaters op sommi
ge uren of zelfs dagen geheel
gesloten zijn. En daarom ver
wondert het de vreemdeling
wel enigszins elders in deze
enorme stad een aan verspil
ling grenzend stroomgebruik
waar te nemen; in de grote
music-halls kijkt men blijkbaar
niet op een paar kilowatts.
Maar ja, als die ook al moes
ten sluiten, zou Parijs zelfs
Parijs niet meer zijn
MUSIC HALLS.
Twee van deze music-halls
heb ik bezocht, door de vrien-
delgkheid van een collega voor
al, want de prgzen van de
goede plaatsen zijn voor ons,
gewone stervelingen, nauwe
lijks te betalen. En daar, in het
Casino de Paris en de Folies-
Bergère, heb ik mijn ogen uit
gekeken aan de pracht en
praal, waarmee nu al maan
denlang dezelfde revues ten
tonele worden gebracht, tot
vermaak van de buitenlanders
en tot lichte verstrooiing van
de Pargzenaars.
De laatsten zijn niet bgster
gul met de bewijzen van hun
voldoening; geapplaudiseerd
wordt er maar matig en dan
nog meestal eerst nadat er
achter de coulissen het sein
voor is gegeven. En de buiten
landse gasten? Die klappen ln
den beginne als razenden, of
fluiten dat het een lieve lust
is. als dat zo in hun aard ligt.
Maar nog vóór de pauze heb
ben zij zich aan het ietwat ge
blaseerde toekeken van de
Fransen aangepast. Het ver
dere verloop van de revue ont
wikkelt zien zonder merkbare
reacties van voor de orkest
bak.
Het is vooral de entourage,
die het hem doet. Het draalen-
de, rijzende en dalende toneel,
de fantastische verlichting en
de schitterende costumes, dit
zijn de factoren, waardoor het
karakter van de Parijse revue
van vandaag wordt bepaald.
Meer nog dan door de befaam
de „modèles", waarmee men
voorheen in eerste instantie
publiek trachtte te lokken.
Men versta mg goed, de re
clames bevatten nog meters
hoge aankondigingen als „Les
plus jolies filles, de Paris",
maar het wil mg voorkomen,
dat in de theaters (die ik be
zocht) niet meer zo het accent
het brutale wordt gelegd
vóór de oorlog.
op
als
Onderdelen blijven schaars.
De directie van de Simplex-
fabriek heeft zich telegrafisch
tot de minister gewend en ver
zocht de rrjwieldistributie te
herzien. Hun voorraad werd te
groot. De gossiers in rijwielen
hebben voorgesteld de rijwiel-
distributie met ingang van 1
Januari a.s. op te heffen.
Optimistische geluiden! Zeer
zeker, maar de directie van de
Fongersfabrieken laat een an
der geluid horen.
Het is weliswaar zo, dat
door de stijging der productie
van de laatste weken de voor
raad de uitgereikte rijwielbon.
nen enigszins overtreft, maar
van een evenwichtstoestand
tussen vraag en aanbod
toch zeker een der eerste voor
waarden voor vriie fietsenver-
koop is nog geen sprake.
Zouden de fietsen inderdaad
vrijgegeven worden, aldus de
directie van Fongers, dan zou
den de fabrikanten zelf een
distributieapparaat moeten
scheppen en onze karretjes bij
gevolg het lot van de „vrije"
sigaar gaan delen.
De onderdelen zgn nog
schaars en invoer is afhanke.
lijk van onze deviezenpositie.
Het is dus duidelijk dat er
niet zomaar raak geprodu
ceerd kan worden.
Veel onderdelen werden
vroeger uit Duitsland en En
geland betrokken. De regering
heeft nu het plan, ook al weer
deviezenbesparing, om in ons
eigen land een industrie voor
rijwiel-onderdelen te stichten.
Veel is hier nog niet van te-
Het publiek betaalde bijna 4 ton teveel.
Met bijlevering van jenever!
Het publiek verwacht
veel van de overheid wat
betreft de prijsverlagingen,
maar vergeet wel eens, dat
het zelf heel wat kan doen
om de prijzen op een rede
lijk peil te houden.
Gedurende acht maanden
heeft een speciale textiel-
ploeg van de prijsbeheersing
de textielfabrikanten, gros
siers en winkeliers gecontro
leerd en daarbi, 75 processen
verbaal opgemaakt. Het bleek,
dat het publiek in totaal ruim
376.000 teveel had betaald
voor textielgoederen van de
ze foutieve leveranciers.
Indien het publiek zich be
ter op de hoogte had gesteld
van de geldende prijzen, zou
het bijna vier ton bespaard
hebben
Hier volgen enkele voor
beelden van de knoeierijen
JENEVER.
Meermalen kwam het voor,
dat men textiel tegen de nor
male prijzen verkocht, doch
voor de niet bijgeleverde
punten extra liet bijbetalen.
Het is ook voorgekomen, dat
textiel kon worden gekocht
met bijbetaling van jenever.
Bij een transactie werden
o.m. de navolgende afwijkin
gen geconstateerd.
Japonstof van 4.50 per
meter werd verkocht voor
8 per meter; mantelstof van
6.50 per meter voor 10 per
meter en overhemdstof van
1.10 voor 4 per meter.
Een textiel-mijnheer met
„liefdadige" neigingen, wilde
een kennis, die in zeer be
roerde familie-omstandighe
den verkeerde (ziekte) hel
pen. Hij hield er echter een
eigenaardige manier van hel
pen op na. Couponstof met
een waarde van plm. 35,
verkocht hg aan deze kennis
voor 120.
En deze moest er dan weer
iets op verdienen om zijn
hogë kosten goed te maken.
Zijn beschermeling bracht hij
dus van de wal in de sloot.
RUILEN.
Een textiel-fabrikant had
plm. 18.000 meter stof geruild
voor noodzakelijke aankopen
voor zijn fabriek. Ook vrien
den en kennissen hadden van
deze hoeveelheid ongeveer 3
a 4000 meter gekregen.
Bij al deze transacties had
den weliswaar de geoorloofde
prijzen als basis gediend,
doch de distributie-voorschrif
ten waren volledig genegeerd.
Verschillende ruiltransacties
zijn onderzocht en daarvan is
komen va*d üwp .Jat vele
rechtgekomen, in hoofdzaak
door gebrek aan personeel.
Het best van alles staat de
bandenpositie er nog voor.
Een andere moeilijkheid voor
de rywielproducenten is de
smaak van het publiek die nu
in tegenstelling tot voor de
oorlog, toen men weer en wind
fetsen wilde hebben veel
chroom vraagt en zelfs grote
behoefte aan drie-versnellings
naven schijnt te hebben, ter
wijl de regering dit laatste als
luxe beschouwt en voor de in
voer dan vanzelfsprekend ook
geen deviezen beschikbaar
stelt.
50 %EENHEIDSFIETSEN.
Het ziet er dus nog lang
niet naar uit, dat de fietsen
vrij zullen komen, aldus de di
rectie van Fongers en op luxe
karretjes is evenmin zicht. In
tegendeel. binnenkort zullen
er, gelijk reeds gemeld, z.g.
eenheidsfietspri komen, utility.
producten waaraan de fabrie
ken 50 van hun capaciteit
moeten wijden. Voorlopig lijkt
het er dus nog niet op dat er
bonloze fietsen zullen komen.
ANDRÉ GIDE NOBELPRIJSWINNAAR.
Een meester zonder
meesterwerk.
André Gide, Nobelprijswin
naar voor literatuur, 78 jaar,
schrijver van
Ja, van wat Men kan
Vondel de schrijver van „Lu
cifer" noemen, Shakespeare
aanduiden als de man, die
„Hamlet" schreef en over
Gustave Flaubert spreken als
de auteur van „Madame Bo-
vary", maar wie Gide wil
kenschetsen door een be
paald werk, struikelt. Hij zal
hoogstens 'n noodoplossing
kunnen vinden in Gide's
aantekeningen die versche
nen als „Journal 1889-1939".
Maar deze aantekeningen
staan toch maar aan de rand
van het gebied, dat wij „lite
ratuur" plegen te noemen.
André Gide ongetwijfeld
de grootste onder de nog le
vende Franse literatoren. De
Nobelprijs, die hem voor lite
ratuur werd toegewezen, wijst
zelfs op nog meer. En toch
zou men moeite hebben bij
het opnoemen van zijn mees
terwerken.
EEN ROMAN
Z'n romans alleen al im
mers.... Eén werk heeft André
Gide geschreven, dat hij zelf
als roman bestempelde „Les
faux monneayeurs", de valse
munters. Het had, om het
woord van een Pargs' criti
cus te gebruiken „een grand
livre important" moeten wor
den, maar het werd niet meer
dan „un 'gros bouquin amu
sant", een dik onderhoudend
boek, een misgieep eigenlijk,
maar vol uitstekende kwali
teiten, vol levenswijsheid en
ervaring. Dat de schrijver na
dien in een «agboek over de
ze roman zijn werkwijze ver
raden heeft, maakt deze ro
man niet beter of slechter, al
leen maar interessanter. Men
begrijpt uit dit dagboek, dat
Gide na de eerste kennisma
king met de brihiante Franse
verteller Marcel Proust, er
sterk over gedacht heeft het
schrijven er aan te geven.
Goed, deze roman is dus niet
he meesterwerk van Gide.
Zijn kleiner episch werk dan?
Is de onlangs verfilmde
„Symphonie Pastorale" of de
„Enge Poort" of „Vrouwen
school", misschien kenmer
kend voor Gide Neen. Dan
„Isabelle", „De immoralist" of
de „Kelders van het Vati-
caan"? Zeker, het zijn mees
terwerken, stuk voor stuk
staaltjes van weergaloze psy
chologie eï! stylistisch gezien
voorbeelden voor ieder. Maar
het publiek kern deze werken
amper en deze boeken, hoe
meesterlijk ook. zijn niet in
staat te verklaren, waarom
Joodse vluchtelingen uit Cyprus worden naar Palestina ge
bracht. Zij verlaten het schip in Haifa. Soldaten en politie
bieden de behulpzame hand.
van de geruilde stoffen uitein
delijk toch in de zwarte han
del zijn terecht gekomen.
Een fabrikant had een auto
gekocht tegen de geoorloofde
prijs, doch had bij deze trans
actie, volgens zijn verklaring,
plm. 500 coupons stof gratis
bij moeten leveren. ij
Voor een waarde van ruim
200.000 voor export be
stemde textiel is door hande
laren (nota-bene zonder tex*
tiel-vergunning) in het bin
nenland verkocht tegen veel
te hoge prijzen en tegen in
name van textielpunten.
DE KLEERMAKERS.
Eon kleermaker ruilde 5
ccstuums, 1 overjas, een de-
aïe saison, 1 regenjas, 4 lap
pen flanel (plm. 40 meter)
autobekledingstof voor een
luxe baby-ford.
Bij aflevering van costuums
zonder punten berekende hij
de punten tegen 60 cent per
stuk.
Men mag hieruit natuurlijk
niet de conclusie trekken, dat
iedereen knoeit. Integendeel.
Er zijn ook nog zeer veel
bona-fide textiel-handelaren.
Doch wel mag een en
ander een waarschuwing zijn,
om mede met het oog op de
bescherming van de ^igen
koopkracht, goed toe te zien,
dat men niet wordt bedrogen.
En bij enige twijfel is het
raadzaam de plaatselijke prij-
zencommissie of de opspo
ringsdienst te raadplegen.
Gide groter is dan Duhamel,
de Valéry of Claudel. De in
vloed van de/.e werken van
Gide is niet te vergelijken
met de fascinatie, welke uit
ging van zijn „Nourritures
terrestres" of „Nourritures"
nouvelles". Maar ook dat is
zijn meesterwerk niet.
GEEN MEESTERWERK.
Gide heeft geen werk ge
schreven, dat men zgn mees
terwerk kan noemen. Dat kan
eenvoudig niet. Z'n geest is te
veelzijdig hij schreef ro
mans, toneelstukken, studie's,
politieke geschriften en zelfs
een wetenschappelijk werk
„Corydon" dan dat op de
smalle basis van een enkel
werk deze geest gemeten zou
kunnen worden.
DE WERKELIJKE GIDE.
De werkelijke Gide leert
men echter het best kennen
uit zijn autobiografie „Si le
grain ne meurt" en uit z'n
critische werken, uit verza
melingen, essays en opstellen,
die verschenen onder de
niets-zeggende titel „Dicties"
en ..Incidenses".
„Un esprit non-prévenu", zo
noemt Gide zichzelf. Een
geest die niet vooringenomen
is, die alles, problemen, toe
standen, mensen en dingen,
volkomen onbevangen en
open, bijna kinderlijk naïef
toegemoet treedt. Het is het
geheim van Gide, die met 78
jaar, tegenover alles nog
even fris staat als jaren ge
leden, toen hg zgn eerste
letters op papier zette.- Dat is
zijn geheim, want daardoor is
het hem mogelijk tot de kern
van z'n stof door te dringen
op glasheldere wgze.
En in deze wereld is Gide
opgestaan als een enkeling,
die de moed had alle vast
staande dingen opnieuw te
onderzoeken, die bereid is
ook alles wat maar enigszins
verdacht is, omver te trekken
en uit de weg te ruimen.
Wie had het ooit voor mo
gelijk gehouden, dat er nog
iets nieuws gezegd kan wor
den over een auteur als Mi
chel de Montaigne. Maar Gide
deed het en maakte van de
16de eeuwse schrijver een fi
guur, die ook nu nog spreekt
en dat door middel van
slechts enkele pagina's druk.
HET GEWETEN VAN
EUROPA.
Gide, het geweten van Eu
ropa, die levend in zijn tijd
alle problemen van zgn tijd
heeft gekend en doorvorst,
weet met een enkele korte
zin, 'n gedachte zo scherp als
de punt van een degen, z'n
lezers de problemen voor te
leggen, hen te confronteren
met de vaak maar al te bitte
re werkelijkheid, 'n Figuur
van groot formaat, die nog
niets aan activiteit heeft in
geboet. (Z'n jongste publica
ties „Robert" en „Thésie" be
wijzen het!) en die verdiend
Nobel-prijswinnaar werd, zelfs
zonder dat, zoals gebruikelijk,
't boek, waarop die prijs werd
toegekend, werd genoemd. Bg
Gide zou dit immers weinig
zin hebben gehad.
TRIBUNAAL MIDDELBURG
Groentehandelaar leverde
aan de Wehrmacht.
Ruim drie uur heeft de be
handeling van de beschuldiging
tegen de Middelburgse groen
tehandelaar G. P. Goergen
door het Tribunaal te Middel
burg gadpurd. Drie uur, waar
in ondermeer nauwkeurig werd
onderzocht of de groente- en
fruitleveranties van deze be
schuldigde aan de Duitse
Wehrmacht al dan niet hulp
aan de vijand betekenden.
Verdachte wist zgn woordje
wel te doen en trad zeer zelf
bewust, ja zelfs nu en dan ar
rogant op. Hij moest dan ook
enige malen tot de orde wor
den geroepen.
Er was Goergen onderande
ren ten laste gelegd, dat hrj in
1940 zijn vrachtauto's beschik
baar had gesteld voor het puin-
transport naar het vliegveld
Vlissingen. Verd. voerde aan,
dat hij hiertoe gedwongen was
en overigens toen niet wist,
dat dit puin voor het vlieg
veld gebruikt werd. Een ex-
chauffeur van hem verklaarde,
dat zgn patroon bg het uit
breken van de oorlog één auto
bezat, doch deze ontkende dit
ten stelligste: hg bezat er twee
en had nadien zgn autopark
nog uitgebreid, niet om meer
te verdienen met puinrijden,
want daar had hg ze niet voor
beschikbaar willen stellen. Hij
wist niet meer hoeveel ver
goeding hrj voor zijn ene
vrachtwagen had gekregen en
onthulde, dat de wijze, waarop
hij verhoord is, „liederlgk" is
geweest.
SABOTAGE IS GEKNOEI
Groenten en fruit had hij wel
aan de bezetters van Walche
ren geleverd, doch hiertoe was
hij verplicht geweest. Hg zeidc
door het Bedrgfsschap inge
schakeld te zgn; men publi
ceerde dit in het veilingsge
bouw. Aan familieleden van
soldaten in Duitsland had hjj
nimmer groente en fruit ge
zonden; wel zonden deze door
hem ten behoeve van de Wehr
macht geleverde waar naar
hun familie.
H(j had kans gezien één
milUoen ldio groente, etc.
aan de Walcherse burgerij,
lnplaats van aan de Duit
sers te leveren. Wanneer dit
ontdekt zou zijn, zou hij
ernstig gestraft zyn. Aan
de hand van een woorden
boek toonde hy aan, dat het
woord „sabotage" «knoei
betekent. Welnu, hU had ge
knoeid, niet ten bate van
zichzelf doch van het Ne
derlandse volks.
VALSE GETUIGENISSEN
Goergen ontkende pertinent
veilingambtenaren met Duitse
maatregelen te hebbn bedreigd
en een C.C.D.-controleur te
hebben geïntimideerd. Hij liet
zich geringschattend uit over
de verschillende getuigenver
klaringen. Zyn twee compag
nons zouden dwangverklarin-
gen hebben afgelegd; de ene
maar liefst 16 valse getuige
nissen. Andere getuigen, waar
over hy letterlgk en figuurlijk
een boekje had opengedaan (hy
gaf in 1946 een vlugschriftje
..Aanklacht en verweer" uit!),
die bevreesd waren zelf in aan
raking te komen met recher
che of P.R.A., had'den voor
hem zeer ongunstige verkla
ringen afgelegd, aldus verdach
te.
Zijn winsten tengevolge van
de groente- en fruitleveranties
waren betrekkelgk gering ge
weest. Verd. zei, als hij dat
gewild had, hy millioenen had
kunnen verdienen. Hg ontken
de de Duitse politie in de arm
te hebben genomen teneinde
aldus inbeslagname door de
C.C.D. van bij hem aangetrof
fen varkens te ontgaan. Deze
waren reeds door de Duitsers
bemerkt voordat de C.C.D.
kwam. Er lag echter graan in
het varkenshok en om een an
der gelegenheid te schenken
dit te verwgderen zonder dat
de C.C.D.-ambtenaren het
merkten, had hij deze „Etan de
praat" gehouden, o.m, door een
compagnon naar de Duitsers te
sturen. Bedreiging van de
ambtenaren zag hg in deze
daad niet.
Nadat mr. P. C. Adriaanse
had aangetoond, dat de punten
van de dagvaarding niet ern
stig waren, zeide Goergen ten
slotte ietwat pathetisch: „Ik
heb myn plicht gedaan als Ne
derlander. Ik heb de bevelen
van de regering in Londen op
gevolgd en nu sta ik hier als
een misdadiger, terwijl een an
der, die de leveranties aan dc
Duitsers bevorderde, een lintje
heeft gekregen".
Nederlands Chinese
Juchlyaartovereenkomst.
Van Nederlandse en Chi
nese zijde is Vrijdag een nieu
we luchtvaartovereenkomst
voor de tijd van vier jaren
getekend, betreffende drie
routes tussen Chinees en Ne
derlands grondgebied. De drie
eventueel door Chinese zowel
als Nederlandse maatschap
pijen te bevliegen routes zijn:
1. een rechtstreekse tussen
China en Nederland via
Koenming, India, het nabije
Oosten en Noord-Afrika; 2.
een tussen China en Indonesië
via de Philippijnen; 3. een
andere tussen China en Indo
nesië via Indo-China, Malak-
ka en Singapore.
Onbekend schip in nood
Van een Deens schip is ra-
diotelegrafisch bericht ontvan
gen, dat van een onbekend
schip, ten Noorden van Eg-
mond, voor de kust noodseinen
per morselamp werden waar
genomen.
De motorreddingboten „Necl-
tje Jacoba" en „Dorus Rjj-
kers" uit IJmuiden en Den
Helder, de motorstrandredding-
boot „President Steyn" uit Eg-
mond aan Zee, alsmede de
sleepboot „Nestor" uit IJmui
den, voeren Maandagmorgen
ter assistentie uit, doen moes
ten 's middags onverrichterza-
ke terugkeren.