Per vuurpijl naar de maan
Ambassadeurs en
Gezanten
Leeft de Z.V.U. bij
de Zeeuwen
Voorlopig nog slechts op
papier mogelijk
De toekomst van de
„wilde luchtvaart"
J
jT
Hitler's opperkok werd
democraat
TWEEDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1947
Belangrijke vorderingen
Sedert Edgar Alan Poe in
het begin der vorige eeuw de
Rotterdamse vagebond en ker
misklant Hans Pfaal met een
luchtballon heen en weer naar
de maan liet reizen, is er heel
wat over verkeer met dat he
mellichaam geschreven. Men
zal zich herinneren dat Jules
Verne's maanreizigers het doel
van hun tocht nimmer bereik
ten, en als men nagaat op wel
ke wetenschappelijk onhoud
bare wijze ze op onze satelliet
werden afgevuurd is het een
wonder, dat ze het zelfs op pa
pier halverwege hebben ge
bracht. Wells schreef om
streeks 1895 een nog aardiger
avontuur van twee Engelsen
op de maan, maar verzweeg
wijselijk het fabrieksgeheim
van het apparaat, waarmede
de vlucht werd gemaakt. Ver
moedelijk zijn er nog dozijnen
andere boeken, die meer of
minder serieus een tocht naar
de maan of naar een der pla
neten behandelen, en het ligt
voor de hand, dat dit aantal in
de komende jaren nog behoor
lek zal toenemen: men behoeft
immers zijn toevlucht niet
meer te nemen tot geheimzin
nige of onzinnige toestellen,
om de helden van het verhaal
ter plaatse te brengen. Het
kan sedert 1945 heel gewoon
per vuurpql, of zoals dat heet
„per raket".
NAAR DE MAAN.
Het is niet te ontkennen,
dat een tocht per vuurpijl naar
de maan theoretisch mogelijk
is; deze theoretische mogelijk
heid werd trouwens al lang
voor de laatste oorlog inge
zien: het was ook toen, en is
nu nóg, de enige mogelijkheid,
in tegenstelling met Verne's
projectiel. De reden hiervoor
is duidelijk: bij de vuurpijl
wordt de versnelling gedurende
een minuut of langer geleide
lijk tot de grootste waarde op
gevoerd, terwijl een afgescho
ten projectiel, om de maan te
kunnen bereiken, in de loop
van het kanon, en dus in een
bijna ondeelbaar ogenblik, van
nul tot 11 km. per seconde
moet optrekken, met naar
vanzelf spreekt een vernieti
gend gevolg voor de inzitten
den. Bovendien is een derge
lijke mondingssnelheid in zo
ver onbereikbaar, dat de hier
toe nodige lading de vuurmond
onmiddellijk zou doen sprin
gen.
DE BEZWAREN.
Over maanreizen per vlieg
tuig zou ik niet eens willen
spreken, als mij nog niet on
langs was gebleken, dat er
lieden met H.B.S.-ontwikkeling
bestaan, die het voornaamste
bezwaar tegen deze uitbrei
ding van het luchtvereer zagen
in de onmogelijkheid om vol
doende benzine mee te nemen.
Een soortgelijke gedachten-
gang maar dan verkeerd in
de tegenovergestelde richting
kan men aantreffen bij ove
rigens even ontwikkelde men
sen, die menen, dat een vuur
pijl slechts in de dampring
kan worden voortgestuwd; zij
zou zich door middel van de
uitgestoten gassen „afzetten"
tegen de omringende lucht, en
dus geen versnelling meer
krijgen, zodra zij de lege
ruimte heeft bereikt. Het te
genovergestelde is waar: door
het ontbreken van luchtweer-
stand gaat het buiten de at
mosfeer aanzienlijk harder.
KOGELTJES.
Het tijdstip van de eerste
vuurpqlvlucht naar 't dichtst
bijzijnde hemellichaam (de
maan staat ruim 360.000 km.
van de aarde) zal uitsluitend
worden bepaald door het tem
po, waarin de zuiver practische
en technische moeilijkheden
worden opgelost. De V-2
bracht het al een heel eind,
en sedert de Amerikanen op
de proefvlakte in New Mexico
met verbeterde typen experi
menteren, brengen hun appa
raten het alweer aanzienlijk
verder. Werkelijk belangrijk,
omdat deze nog nooit te voren
kon worden genomen, is de
proef met het wegschieten
van kleine kogeltjes uit de kop
van de vuurpijl: deze kogeltjes
worden inderdaad irt letterlijke
zin weggeschoten; zij bereiken
UIT DE KERKEN
HET PROTESTANTSE
BOEK IN HET ZUIDEN.
Het practisch geheel ontbre
ken van protestantse boek
handels in Limburg heeft ten
gevolge, dat het protestantse
boek veel te weinig onder het
bereik van de protestantse le
zers daar komt. Om in deze
leemte enigszins te voorzien,
zullen de Bijbelver, voor Noord-
Brabant en Limburg in samen
werking met verschillende
niet-R.K. culturele organisaties
in verschillende plaatsen in de
ze provincie tegen Sinterklaas
en Kerstmis een tentoonstel
ling met verkoop houden van
het protestantse boek. Ver
schillende uitgevers "verlenen
hun medewerking.
de aarde niet meer. Het
spreekt niet al te zeer tot de
verbeelding, maar wat met
een kogeltje practisch moge
lijk is, is met een groter ob
ject theoretisch mogelijk. Wy
of althans ons nageslacht
krijgen dan misschien vuur
pijl-carriers, van waaraf de
echte „maanraketten" worden
afgevuurd. Naar de maan, of
om de maan heen, wat moei
lijker is, maar veel interes
santer.
HOEVEEL TIJD
Het is echter moeilijk te
schatten, welke tijd er zal ver
lopen voor de volgende stap
wordt gezet, en de d&drop-
volgende.
Er is nog een groot verschil
tussen papier en practqk. De
grootste hoogte die de Ame
rikanen tot dusver met hun
verbeterde V-2 bereikten is
omstreeks 240 km., en de top
snelheid van hun vuurpijlen
opgeveer 5000 km. per uur, of
1V* per seconde. Dit lijkt voor
een stijgsnelheid heel wat,
vergeleken met het bovendien
toch altijd nog horizontale
snelheidsrecord voor vliegtui
gen, dat in de buurt 'van 1000
km. per uur ligt, maar om
aan het zwaartekrachtveld van
de aarde te ontkomen moet
een vuurpijl worden opgevoerd
tot een snelheid van ruim 11
km. per seconde en liefst zo
kort mogelijk na de start met
het oog op de verhouding tus
sen brandstof en totaalge
wicht.
DE LANDING.
Daar zijn dan verder nog de
bijzondere moeilijkheden die
vooral bij een bemande vuur
pijl gepaard gaan met een
landing op de maan, waar im
mers door het gemis aan een
weerstandbiedende dampkring
een val niet door overgang in
een glijvlucht kan worden af
geremd, en om dezelfde re
den het gebruik van valscher
men nutteloos is. De enige
manier om de valsnelheid te
temperen bestaat uit een tijdig
en oordeelkundig gebruik van
contra-vuurpijlen, waarvan de
uitstromingsopening naar be
neden is gericht, en die boven
het zwaartepunt van het ei
genlijke ruimteschip zijn beves
tigd. Het manoeuvreren met
een dergelijke explosieve
stuurinrichting zal zeker niet
ieders werk zijn. en als het
werkelijk ooit tot een geregeld
verkeer tussen de aarde en de
maan komt zij het dan ook
voorlopig slechts voor weten
schappelijke doeleinden zul
len de toestellen waarmede dat
verkeer wordt onderhouden,
ongetwijfeld evenveel van de
tegenwoordige V-2's verschil
len als een torpedojager van
een uitgeholde boomstam.
Eerste vrachtluchtvaartmij. groeit in Nederland
Prachtige toekomstkansen.
(Van onze luchtvaart
medewerker)
Nu de minister een commis
sie heeft ingesteld, om „de mo
gelijkheid van samenwerking
tussen scheepvaart en lucht
vaart in het kader van een
internationaal opererende
luchtvaartmaatschappij te be
studeren", komen wij nogmaals
op dit onderwerp terug. In de
eerste plaats, omdat het ons
ter harte gaat. Het gaat hier
om een urgent nationaal be
lang van de eerste orde. Zoals
reeds is gemeld, is door de N.
V. Frits Diepen Vliegtuigen
en de Stoomvaart Maatschap
pij „Nederland" een overeen
komst uitgewerkt, die niet al
leen getuigt van een frisse
wind, die door de zakenwereld
waait, maar tevens het oog
op de toekomst gericht houdt.
Het bedrijf van Diepen heeft in
de afgelopen maanden, on
danks de moeilijke toestanden,
haar levensvatbaarheid bewe
zen. De luchtvloot van deze
onderneming breidt zich nog
regelmatig uit. Meer dan vqf-
tienduizend personen maakten
in de luchttaxi's speciale vluch
ten. Hieronder zijn een groot
aantal taxivluchten naar het
buitenland inbegrepen.
GROTE MOGELIJKHEDEN.
De Mij. „Nederland" wil (hoe
dan ook) dc lucht in, in figuur
lijke zin althans. Dat zij haar
streven naar een regelmatige,
parallel met de K.L.M. lopen
de lijn tussen Nederland en In
donesië niet hééft ópgegeveji,
is in elk geval een aangelegen
heid, die volkomen los staat
van de geprojecteerde samen
werking met de Diepen N.V.
Reeds enige maanden geleden
verkreeg de Mij. „Nederland"
de vertegenwoordiging van een
kleine Engelse charteronderne
ming, die met Aerovan vracht
toestellen vluohten tussen het
Verenigd Koninkrijk en ons
land maakt. De Mij. „Neder
land" zowel als Diepen zien
grote mogelijkheden in de „wil
de" luchtvrachtvaart.
Wanneer er b.v. in Praag, of
in Pilsen, of in Wenen een par
tijtje goederen ligt, met be
stemming Marseille, Oslo, Bir
mingham of Ankara, dan
neemt deze vliegende kust
vaarder de gelegenheid met
beide handen aan. Allicht, dat
er in die steden weer andere
lading ligt te wachten. U voelt
wel, welke ontzaglijke moge
lijkheden er op dit gebied zyn.
De Mq. „Nederland" met haar
over de gehele wereld versprei
de aquisitie-organisatie, Diepen
met een flinke scheut techni
sche en practische ervaring,
kunnen een pracht team vor
men.
SAMENWERKING MET
K.L.M. DENKBAAR.
Nee, waarde lezers, het gaat
hier niet tegen de K.L.M. of
tegen haar monopolistische po
sitie. Immers deze vrachtlucht
vaart is incidenteel en vindt
plaats al naar gelang der be
hoefte. Er is zelfs zeer goed
een samenwerking tussen de
K.L.M. en de te stichten com
binatie denkbaar. Zoals de K.
L.M thans de beste propagan
dist is voor de Diepen-lucht-
taxi's en een groot aantal
luchtreizigers, die nog verbin
ding wensten, aan een vliegen
de taxi hielp, zo is het zeer
goed denkbaar, dat de K.L.M
(die tenslotte niet alles tegelijk
kan doen en niet overal tege
lijk kan zqn) surplus vracht in
opdracht op andere lijnen zou
laten vervoeren.
PRACTISCHE BEZWAREN.
Op welke practische bezwa
ren stuit dit nieuwe plan? In
de eerste plaats moet de vlieg-
concessie van Diepen op de
nieuwe combinatie worden
overgeschreven eh het startge
wicht van maximaal 5 ton
worden opgeheven. Daarna zul
len bij de nationale industrie
op korte termijn speciale
vrachtvliegtuigen in opdracht
moeten worden gegeven. Het is
o.i. nauwelijks denkbaar, dat de
regering voor aankoop van
nieuwe buitenlandse vliegtui
gen deviezen beschikbaar zal
stellen. Wel achten wq het mo-
felijk, dat uit de Geallieerde
urplys voorraden vliegtuigen
worden aangeschaft in huur
koop, dan wel met de bedoe
ling deze later weer aan het
buitenland te verkopen, zodra
de Nederlandse vrachtvliegtui
gen gereed komen. Met dit
laatste gaat naar schatting
ruim twee jaren heen. De Ne
derlandse kustvaarders met
hun „wilde" zeevracht varen
over alle wereldzeeën. Neder
landse vrachtauto's komt men
in practisch alle Europese lan
den tegen* (ja, zelfs achter 't
ijzeren gordijn). Nederlandse
luchtvrachtvaarders wacht een
grote toekomst, mits niet te
lang wordt getalmd, want ook
het buitenland zit niet stil; dit
bedrijf kan grote deviezenwin-
sten aanbrengen.
Amsterdams
meelvoorziening veilig.
Op de meelfabriek „Holland"
te Amsterdam heeft men
Woensdag de grote molen
weer in bedrijf gesteld. De fa
briek kan dan ongeveer 170
ton per dag produceren in
plaats van de 70 ton, die de
kleine molen per dag kon le
veren. Dit houdt in, dat van
Woensdag af de meelvoor
ziening van de hoofdstad niet
langer afhankelijk is van aan
voer van buiten, doch geheel
door het Amsterdamse bedrijf
kan worden gedekt.
Nieuwe Beursbengel
in 1948.
Donderdag was het 5
jaar geleden, dat op last
van ae bezetter de popu
laire „Beursbengel" uit
de toren van ae koop
mansbeurs aan 't Dam
rak te Amsterdam moest
worden verwijderd. Ter
stond na de bevrijding
heeft zich een comité
gevormd om gelden bij
een te brengen voor een
nieuwe Beursbengel.
Het geld ls bq elkaar
gekomen en de nodige
toestemmingen zjjn ver
kregen. De nieuwe klok
is in bestelling gegeven.
De volgende maand zal
met het vormen van de
klok worden begonnen,
zodat men hoopt om
streeks Maart 1948 de
nieuwe Beursbengel ge
reed te hebben.
Een byzonderheid van
de nieuwe klok zal zyn,
dat zij niet meer met de
hand, maar electrisch
zal worden voortbewo
gen.
Eerste phase van de
anti-lawaai-actie.
Tallozen begrypen niet,
waarom de verscherping van
het verkeerstoezicht, welke in
een aantal grote steden is in
gezet en door vele andere ge
meenten wordt gevolgd met
de voetgangers is begonnen.
Het Permanente Anti-Lawaai
Comité deelt daarom mede, dat
de volgorde, waarin de actie
voor zwygend en dus veilig
verkeer plaats vindt, is afge
stemd op de practijk. Een uit
gebreid onderzoek van de K.N.
A.C. heeft uitgewezen, dat de
voetgangers, van alle wegge
bruikers, naar verhouding de
meeste fouten maken. Aange
zien het rijverkeer voor voet
gangers, die zich aan gevaar
blootstellen, signalen moet ge
ven, is het begTijpeiyk, dat met
de opvoeding van deze groot-'
ste categorie van weggebrui
kers, die tot dusver min of
meer vvas verwaarloosd, is
aangevangen.
Sociaal-centraal
werkgeversverbond.
Woensdag werd onder voor
zitterschap van rrir. D. M.
Stikker de eerste jaarlpkse al
gemene ledenvergadering ge
houden van het Sociaal-Cqn-
traal Werkgeversverbond. Op
de vergadering werd het woord
gevoerd door mr. Stikker en
door dr. M. W. Hottrop, die
een voordracht hield over de
loon- en prqspolitiek in het
licht van de économische toe
stand van ons land. Ir. M. H.
Damme sprak tenslotte nog
over „ondernemingsraden".
Baanvak
DordrechtRotterdam.
Het is dc bedoeling dat de
werkzaamheden aan de spoor-
ïyn DordrechtRotterdam in
het baanvak ZwyndrechtBa-
rendrecht per half December
gereed zullen zyn, zodat de
treinen op dit gedeelte weer op
dubbelspoor kunnen gaan rij
den.
Men zal het werk dan verder
laten rusten tot na een even-
tuële vorstperiode om in het
voorjaar het baanvak Baren-
drecht-Feijenoord ter hand te
nemen. Dit gedeelte zal begin
Mei 1948 gereed moeten ko
men.
Grensverkeer met -
Duitsland
Van bevoegde zijde vernemen
wp, dat besprekingen gevoerd
zpn met de Engelse bezettings
autoriteiten om te komen tot
een beperkte mate van grens
verkeer voor Nederlanders, die
familie in Duisland willen be
zoeken.
Tot nu toe is van Engelse
zijde echter nog eeen antwoord
binnengekomen op het Neder
landse rapport.
Kan ons corps diplomatique goedkoper zijn
Meer eenvoud is gewenst.
(Van onze parlementaire
redacteur.)
Het debat in de Tweede Ka
mer met critiek op onze bui
tenlandse dienst heeft weer
eens de aandacht gericht op de
wyze, waarop Nederland in 't
buitenland vertegenwoordigd
is. Zo vaak lezen wq over onze
ambaosadeurs en gezanten, en
toch is voor niet velen duide
lijk, wat nu eigenlqk het ver
schil tussen deze beide verte
genwoordigers uitmaakt, waar
op tenslotte de gehele diploma
tieke organisatie berust. En: is
het betrekkelijk kostbare „me
chaniek" nu wel in de huidige
vorm noodzakelijk? Er werd
wel eens gepleit voor sterke
vereenvoudiging met het plaat
sen van doodgewone „agenten"
op minder belangrijke plaatsen.
Vult nu glazen van Amerikaanse officieren.
Herr Kannenberg.
(Van een U.P.-correspondent)
De man, die Hitler's „but
ler" was in de Rykskanselarij
gedurende twaalf jaren, is „ge
zuiverd" en heeft een nieuwe
functie aanvaardals chef
kellner in „Cogen House", een
particuliere club uitsluitend
voor Amerikaanse generaals
en kolonels.
Arthur Kannenberg, en zqn
vrouw Frieda, die eens Ber
lin's beroemdste kokkin was,
zijn dezer dagen hun nieuwe
leven begonnen, nadat het dë-
nazificatiehof van Reichen-
hall had vastgesteld dat zq
slechts „volgelingen van de
nazipartij" zqn geweest en hun
een boete had opgelegd van
2500 Rqksmark. Kannenberg
vertelde, dat hq en zijn vrouw
pas nadat men gedreigd had
dat hun Berlqnse restaurant
geboycot zou worden, indien
hq het niet deed, lid van de
Nazipartij waren geworden, in
1931. Daarna, in 1932 aan
vaardde Kannenberg (immers
volgens het Hof slechts een
gewone volgeling) de directie
over het Brauhaus in Mün-
chen, bekend nazi-centrum.
Maar in het begin van 1933
kwam hij al in dienst bq Hit-
Ier-zelf. Sindsdien zwaaide hij
de scepter in de keukens en
kelders van de Rqkskanselarq,
waar hh ceremoniemeester was
en oberkellner, barkeeper, hof-
In Kansas (Ver. Staten) experimenteert men met de bouw van
huizen uit oude munitiekistjes Het huis heeft vier kamers,
wordt aan de buitenkant met cement bepleistert, en van
binnen gewit. Een dergeiyke woning komt op ongeveer 3000
dol lar.
nar en alles en nog wat voor
Hitler's officiële partyen, di
ners enzovoorts.
Kannenberg genoot geen fi
nancieel voordeel van zqn par-
tqlidmaatschap, zo maakte
Reichenhall's denazificatiehof
uit. Maar zijn salaris bedroeg
in 1943 12000 Rijksmark. Kan
nenberg; heeft niets gedaan om
de nazi-ideologie te verbreiden,
is een andere uitspraak van
dat Hof. Maar Kannenberg
zorgde maar wat goed voorde
gasten van de „Ftihrer", die
hq met wijnen en spqzen be
diende. Zij waren o.a. Tsaar
Ferdinana en Koning Boris
van Bulgarije, de Koningen Ca
rol en Michael van Roemenië,
Koning Victor Emanuel van
Italië, Mussolini en Franco,
Maarschalk Antonescu en
diens Franse collega Petain,
Maarschalk Mannerheim uit
Finland.
EEN DEMOCRATISCH
LEVEN.
„Ik was de enige burger in
Hitler's omgeving", verklaart
de grqze Kannenoeng. „Ik was
ook de enige die internationaal
dacht",- voegt hq er niet zon
der trots aan toe. „De overi
gen, Hitier inbegrepen dach
ten alleen maar nationaal. Ik
droeg geen uniform, geen in
signes, bekleedde geen rang,
had geen officieren. Ik tracht
te daarmee mqn neutraliteit te
bewijzen." Verschillende van
Hitler's nazi-gasten probeer
den dan ook Kannenberg uit
des Fuhrers dienst te krijgen.
Zeven pogingen werden aange
wend, zegt Kannenberg, maar
zevenmaal mislukte de opzet
en weigerde Hitier zijn thans
„gedenazificeerde" opperhuis-
knecht te ontslaan.
„Nu ben ik mqn democra
tisch leven begonnen", verze
kert Kannenberg, en het is
niet uit te maken of spot of
voldoening is in zijn woorden.
„Ik heb alle regels van de de
mocratie geleerd tijdens mqn
internering van 18 maanden
in een kamp te Garmisch",
verklaart hij. En de zuiverings
autoriteiten hebben hem gewo
gen en zwaar .genoeg bevon
den. Zodat de trouwe huisdie
naar van Adolf Hitler thans de
schotels en glazen mag gaan
vullen van de Amerikaanse op-
perofficieren, die de legers
aanvoerden die zijn eerste baas
versloegen.
Motorschip gezonken.
Het motorschip „Madjoe" is
Maandag op weg van Rotter
dam naar Zwolle voor da mond
van het Keteldiep op het IJ®-
selmeer gezonken. De schipper,
P. Huisman, uit Gouderak,
werd met twee andere opvaren
den door vissers gered.
Cultureel leven moet gebracht worden.
Gehaèld wordt het niet.
De heer J. L. van Leeuwen
te Vlissingen schrqft ons:
In deze courant is een plei
dooi gehouden voor de Z.V.
U. Wq hebben dat met genoe
gen gelezen en zouden het
gaarne ten volle onderschrij
ven, als er niet enige beden
kingen waren. Want naast lof,
speciaal voor het zo spoedig
na de bevrqding genomen ini
tiatief, wordt er zeer algemeen
critiek gehoord. Deze critiek
is niet afbrekend, doch mag
als maatstaf worden gezien
van de grote belangstelling,
die de Z.V.U. geniet. Vele
Zeeuwen zouden graag weten
hoe het schone moet worden
verstaan en genoten in de mu
ziek van een strqkkwartet of
een declamatorium en verne
men hoe de kunst moet worden
beschouwd en gewaardeerd.
Dat geschiedt nu sporadisch.
De programma's variëren te
veel en zqn te plaatselijk inge
steld. Men heeft verscheidene
pogingen gedaan om de pro-
gramma's voor geheel Zeeland
ereikbaar te maken, doch als men
men werkelijk iets bereiken
wil, moet gestadig worden
voortgewerkt en pas na te
leurstelling op teleurstelling
men realiseére zich dat terde
ge zal verwacht kunnen
worden dat het Zeeuwse Volk
iets van al hetgeen verricht is,
gaat leren begrijpen.
Z.V.U. EN HET VOLK.
De Z.V.U. leeft niet voldoen
de bq de Zeeuwen, omdat zy
verwacht, dat het Volk naar
haar zal komen. Doch dat zal
nimmer gebeuren. De Z.V.U.
vindt in Zeeland een groot ar
beidsterrein; naast ontwikke-
lings- en ontspanningsavonden,
kan zij bqv. de Zeeuwse mu
ziekverenigingen stimuleren
door een concourswinnend ge
zelschap een toumée door Zee
land te laten maken met een
erkend solist door de Z.V.U.
toegevoegd, die dan in dat ge
zelschap tevens een inspirerend
voorbeeld kan geven. Zq moet
een streven naar een openba
re bibliotheek, zoals te Goes,
ondersteunen. Zy zou een re-
quisietenafdeling kunnen vor-
ter beschikking van de
Zeeuwse toneelverenigingen.
MEER ZEEUWS?
Bekende Zeeuwen kunnen wor
den uitgenodigd te vertellen
van hun levenservaringen, de
oorzaak van hun vertrek uit
Zeeland, echter door lieden van
allerlei richting: een politiek
minister, een katholieke mis
sionaris, een Zeeuw, die in Ve
nezuela zqn arbeid gevonden
heeft als zo'n man met verlof
hier vertoeft. De Z.V.U. moet
zich aanpassen bq de Zeeuwse
volksaard door aan allerlei
groepen, ook religieuze, te
trachten iets van waarde te
bieden, de Z.V.U. moet de be
langstelling der Zeeuwse vrou
wen trachten te winnen en zij
moet voortgaan met 'haar eer
ste opzet van gelqke avonden
in meerdere districten. Maar
laat de Z.V.U. vooral voor de
Zeeuwen bevattelijk werk ge
ven. Thans ls deze Stichting
al te veel ingesteld op en wordt
zy te sterk geleid door de in
Zeeland wonende intellectu
elen. Die intellectuele laag is
reeds dun en zij overheerst te
sterk in dit culturele werk.
Deze kleine groep behoort
slechts voorzichtig richting te
geven, niet naar wat z q
wenst te zien en te horen,
doch naar wat het bevattings
vermogen van de Zeeuwen kan
hebben. De Z.V.U. kan de
Zeeuwse cultuur versterken.
Er zal echter naar werkelqk
nieuwe wegen moeten worden
gezocht, om van een echte
Zeeuwse Volks Univer
siteit te kunnen spreken.
ANDER BESTUUR?
De Z.V.U. moet worden een
democratisch geleid instituut.
Er dient een groot bestuur te
worden samengesteld uit alle
Zeeuwse gezindten, die een da-
geiyks bestuur kiezen. De be
volking zal daarna door haar
leiders opgewekt worden deel
te nemen aan het mooie cultu
rele werk, dat inderdaad ge
daan moet worden. De Z.V.U.
zou d&n met recht aanspraak
kunnen maken op subsidie van
de Zeeuwse gemeenten en mis
schien bydragen kunnen vra
gen aan de vele Zeeuwen bui
ten de provincie en zelfs buiten
Nederland.
Thans zal de Z.V.U. zonder
twqfel in het slop geraken.
Wanneer men echter van het
Zeeuwse volk waardering ver
wacht, die de Z.V.U. zeker
toekomt, dan moet men veran
deren hetgeen de populariteit
van de Z.V.U. mede verstoort:
de op te hoog peil liggende
muziekavonden, de indruk van
uitvoeringen voor de elite, de
rangindelingen, de voorkeurs
plaatsen en de te dure exploi
tatie.
Dc Z.V.U. krqgt prachtige
Kansen, mede op financieel ge
bied door een grote gift van
het Prins Bernhardfonds.
Laat het bestuur van de Z.
V.U. d&t alles verstaan en
daarnaar handelen.
Zie de P.Z.C. van 21 Nov
Vóór de oorlog hadden wij, dus
in onze „rqke tijd"!, nergens
ambassadeurs; thans kennen
wq bqna niet anders. De di
plomatieke organisatie in de
wereld stamt van het Wener
Congres in 1815. Een paar jaar
later werd zq definitief vastge
legd en zo geldt de regeling
ook thans nog.
WAT IS EEN-
AMBASSADEUR?
De hoogste vertegenwoordi
ger werd de ambassadeur, als
representant van het vorstelij
ke hoofd van zqn lan<J bq dat
van het andere. Hq, en hü al
leen verkreeg het recht, een
persoonlqk onderhoud te vra
gen, met de vorst waarbq hij
was geaccrediteerd. Men voelt:
deze regeling gold als waarde
vol in een tqd, dat er nog veel
alleenheersende vorsten waren
en mag- ton huidige dage als
verouderd worden aangemerkt,
ofschoon b.v. in een land als de
V. S.t met zqn tot op zeke
re hoogte souverelne presi
dent een ambassadeur nog wel
betekenis heeft. Of in totali
taire staten!
EN WAT EEN GEZANT?
Gezanten vertegenwoordigen
eigenlqk de resp. ministeries
van Buitenlandse Zaken, en
kunnen dus alléén met minis
ters onderhandelen. Nu is bij
allerlei officiële gelegenheden
de wijze, waarop gezanten en
ambassadeurs binnentreden,
geregeld, ambassadeurs hebben
voorrang, dan volgen gezanten,
alles naar „ouderdom", d.w.z.
naar de datum van het over
handigen der geloofsbrieven. In
landen, waar het zaak is door
uiterlijk vertoon te imponeren
kin het wel van belang zijn
een vertegenwoordiger te heb
ben, die niet achter andere
„groten" aankomt, maar nu
er in de wereld een sterke nei
ging bestaat het aantal in am
bassadeurs omgetoverde gezan.
ten al-maar uit de breiden,
mag het de vraag worden ge
noemd of het door ons land
„meedoen" met die mode nog
wel zin heeft. Zo doet zich
thans b.v. de vreemde figuur
voor. dat wq in Canada een
ambassadeur hebben, dus
eigenlijk een ambassadeur bq...
de Koning van Engeland, die
daar ten slotte toch de souve-
rein. is, terwijl Nederland te
Londen óók een ambassadeur
bij het Engelse Hof heeft.
MEER EENVOUD
GEWENST.
Nu ons land genoopt is de
grootst-mogelijke soberheid te
betrachten en de toestanden
van 1815, toen er èn van een
wereld-organisatie, nog geen
sprake was, èn de communica
tiemiddelen uiterst gebrekkig
waren, de diplomatieke verte
genwoordigers dus vaak veel
op eigen initiatief moesten han
delen terwijl thans „telefoon
tjes" van New York of van To
kio of van Athene te allen tijde
mogelijk zqn, nu mag wel
eens ernstig bekeken worden
of Nederland niet het voorbeeld
kan eeven van practische een
voud op diplomatiek gebied,
waar traditie en verknocht
heid aan „wat nu eenmaal be
staat" zeer sterke machten
plegen te vormen. Want als er
tegenwoordig belangrijke za
ken in 't buitenland zqn af te
handelen vliegt een van onze
ministers derwaarts!
Intussen mag zeker niet wor
den vergeten, dat door onze di
plomatieke vertegenwoordigers
nog- vaak zeer belangrijk werk
wordt gedaan, dat meer ligt
op het terrein van het kwe
ken van „goodwill" of het
voorbereiden van overeen
komsten. Doch het gaat er
maar om of het nodig is onze
vertegenwoordigers zo'n pom
peuze staat te doen voeren, om
dat het tenslotte neerkomt op
de persoon van de represen
tant. Een bekwame all round
ingewerkte en graag geziene
persoonlijkheid zal b.v. onge
twijfeld oneindig meer berei
ken als eenvoudig „agent" dan
de geweldig in „goud" gestoken
ambassadeur, als die de waar
de zijner aanwezigheid meer
zoekt in schittering en ver
toon. Waarmee wq maar Willen
zeggen zonder omtrent
iemand of iets wat ongunstigs
te willen opmerken! dat on
ze huidige diplomatieke dienst
wellicht even efficiënt tc ma
ken ware zonder de cfure en
uitgebreide ambassadeurlqke
gewichtigheid!
Het Rijk voor tienduizenden
guldens benadeeld.
De C.C.D. heeft in de pro
vincie Utrecht een onderzoek
ingesteld naar een vermoede
„zwarte" aankoop van levens
middelen voor politieke gedeti
neerden. Hierbij bleek een N.V.
te Jutphaas betrokken to zijn.
Uit een onderzoek van de
boeken van deze N.V. kwam
tevens vast te staan, dat in de
administratie betreffende op
drachten van het ministerie
van oorlog voor het bedryfs-
klaar maken van aangekochte
„dump-wagens" voor het Ne
derlandse ieger, dusdanige ver
valsingen waren gepleegd, dat
de facturen voor elke behan
delde auto op ongehoorde wyze
waren opgevoerd.
Waar deze manipulaties
reeds een aanvang namen in
de zomer van 1946. is het rijk
vöor tienduizenden guldens
benadeeld.