Wat betekent Boomplantdag?
De mannen van „Nieuw Walcheren"
Dit was dc landing bij Westkapelle
Het gaat om de toekomst!
Herbeplanting en
het Streekplan Walcheren
Hun stem vond weerklank
WALCHEREN
Der traditie getrouw
De nieuwe bloei.
Toen In de zomer van het
jaar 1945 door enkele enthou
siaste mannen de vraag onder
ogen werd gezien of van par
ticuliere zjjde niet iets diende
te worden ondernomen om
propagerend en stimulerend op
te treden op al die gebieden
van het maatschappelijk leven,
die nu eenmaal de aandacht
vragen in geteisterd gebied,
konden weinigen vermoeden,
dat 3 jaar later de Stichting
„Nieuw Walcheren", die uit
dit overleg geboren werd, op
plechtige en feestelijke wgze
tegelijkertijd de herinplant van
Walcheren zou inleiden, in te
genwoordigheid nog wel van
de hoogste buitenlandse en Ne
derlandse autoriteiten.
Wg wisten het: onze dijken
bouwers van hoofd en hand
verrichtten het schier boven
menselijke. Onder alle omstan
digheden bewaarden zq hun
koelbloedigheid en blijmoedig
optimisme. Maar wij wisten
niet, dat men om het met
de later uitgesproken woor
den van Prof. Ir. P. Ph. Jan
sen te zeggen „langs de
grens van het mogeljjke was
gegaan" om het titanenwerk
te verrichten.
Toen „Nieuw-Walcheren"
werd opgericht, stonden zo de
zaken nog niet. maar men be
greep. dat op Walcheren een
instituut, uit het particulier
initiatief voortgekomen, een
bijdrage zou kunnen leveren
tot de reconstructie, al was 't
maar, dat particulieren ande
re wegen zouden kunnen be
wandelen, dat hun andere mid
delen ten dienste zouden staan
dan de overheden om de aan
dacht blqvend op het eiland
en de nood van zqn bewoners
gevestigd te houden en dat wij
zonodig de grote trom zouden
kunnen roeren. Het leed is zo
spoedig vergeten door wie het
niet rechtstreeks aangaat en
daarom dient op het aambeeld
te blijven gehamerd, samen
met allen, die, ieder op eigen
gebied, hetzelfde beogen.
Wij zijn natuurlek een heel
stuk onder de maat gebleven.
Wjj hebben veel grotere idea
len gekend dan heden ten da
ge verwezenlijkt zijn, ja, ooit
verwezenlijkt kunnen worden.
Men moet zijn idealen nu een
maal hoger stellen dan bereik
baar is.
DE NOODVLAG
Zeker, wij mochten de nood
vlag hgsen op onze startavond
in de Middelburgse Schouw
burg. die wij stelden onder 't
motto: „Voor een bevrijd Eu
ropa een verdronken Walche
ren" en waar twee burgemees
ters van geteisterde steden,
mr. Oud van Rotterdam en
mr. Van der Weel van Middel
burg, de Walchenaars een hart
onder de riem staken! Wij
mochten de stoot helpen ge
ven tot de grote collecten te
Rotterdam, Den Haag, Am
sterdam en op vele plaatsen
elders in den lande, resulte
rende in de recente aanzienlij
ke uitkeringen door de Stich
ting Hulpactie Scheldemon-
den, waarvan waarlijk Wal
cheren niet alléén profiteerde.
En wg' mochten zoveel anders
ondernemen, waarvan de op
somming te ver zou voeren en
niet zou passen in het kader
van dit artikel, dat immers
specifiek gewijd wil zijn aan
de betekenis van Boomplant
dag. Want het is juist op dit
WENSEN WORDEN WERKELIJKHEID
Herstel in snel tempo
Dc Provinciale Planologische
Dienst heeft naast andere
plannen ook voor Walcheren
een streekplan in voorberei
ding; een plan waarin getracht
wordt dc ontwikkeling voor de
komende 25 jaar van het ge
hele maatschappelijke leven
van Walcheren in al zijn con
sequenties te omvatten. Naast
de zeer belangrijke facetten zo
als handel-, industrie, en niet
in het minst de landbouw,
speelt het Walcherse land
schap in dit streekplan een be
langrijke rol. In de eerste
plaats om een zuiver materiële
en zakelijke reden, n.I. de be
vordering van het economisch
zo belangrijke vreemdelingen
verkeer; maar in de tweede
plaats wegens de meer ideële
en sociale overweging, dat on
ze steeds groeiende bevolking
in onze steeds drukker worden
de samenleving een voortdu
rend stijgende behoefte heeft
aan gave en harmonische na
tuurgebieden om daar uit te
rusten van het moordende tem
po van onze moderne maat
schappij.
SCHOONHEID EN ORDE.
Om deze redenen zullen in
het streekplan Walcheren
naast allerlei maatregelen tot
bevordering van handel en in
dustrie, verkeer en landbouw
vele voorzieningen worden ge
troffen ter bevordering van
een mooi en goed geordend
landschap. In het rapport van
de Snelcommissie Walcheren
zijn deze maatregelen voor een
groot deel al weergegeven en
onder het bereik van de publie
ke belangstelling gebracht, zo
dat velen in grote trekken
reeds weten in welke geest het
herstel en rie opbouw van het
vroeger zo fraaie landschap zal
plaats hebben. Wie hier meer
van wil weten kijke het plan
van de Snelcommissie er nog
maar eens op na.
De Planologische Dienst ver
vulde het secretariaat en was
het werkbureau van de Snel
commissie. Het Hgt dus wel
voor dc hand dat ook het
streekplan voor Walcheren, dat
wellicht in het begin van het
volgende jaar gereed zal ko
men, deze maatregelen ter be
vordering van een fraai land
schap zal bevatten en met de
bijbehorende streekplan veror
dening tevens aan deze maat
regelen een wettelijke basis zal
verschaffen.
VERVULDE WENSEN.
Wat nu van zo groot belang
is voor de invloed welke het
streekplan op de ontwikkeling
van Walcheren zal hebben, is
dat zich thans hier een proces
van herstel en wederopbouw,
gepaard aan verbetering en
vernieuwing afspeelt van een
dusdanige omvang, dat van de
zeer vele wenselijkheden en
noodzakelijkheden welke in
het streekplan zullen worden
neergelegd, n zeer groot aantal
op korte termijn tot uitvoering
zullen komen. Nog voor het
streekplan er is ziet Walcheren
een groot deel van zijn noodza
kelijk geachte en in het streek
plan op wetenschappelijke on
derzoekingen gebaseerde ont
wikkeling in snel tempo vol
trekken.
En zo zien we thans op de
vierde November onder de
hoogste belangstelling als
gevolg van het niet genoeg
te loven uit de Walcherse
bevolking voortgekomen ini
tiatief de eerste werkzaam
heden verrichten tot uitvoe
ring van een deel der plan
nen, welke door overheids
organen zijn voorbereid.
Naast de grote vreugde die
ons op deze dag bezielt omdat
wij het nu voor onze o^en zien
gebeuren dat werkelqk een
„Nieuw Walcheren" geboren
wordt, is er toch ook plaats
voor de weldadige gedachte,
dat hier op deze door de Stich
ting Nieuw Walcheren georga
niseerde Herbeplantingsdag
het bewijs wordt geleverd, dat
een nauw samengaan van be
volking en overheidslichamen
mogelijk is en vruchtdragend
kan zijn.
Zo is ook voor het planolo
gische werk in Zeeland deze
herbeplantingsdag een grote
dag en een lichtend voorbeeld
voor het vele nog te verrichten
werk in onze zo belangwekken
de provincie.
Ir. M. DE VINK.
landschap op Walcheren na de Inundatie.
gebied, dat „Nieuw-Walche
ren" haar grootste kracht
ontplooide.
Een onzer begreep, dat
hier het psychologische
moment lag, niet iu de
eerste plaats in liét. leven
van een stichting, die
slechts middel is, doch voor
de toekomst van Walche
ren! Walcheren, dat zjjn
faam juist ontleende aan
die wondere mengeling van
natuur- en stedenschoon,
waarin het beide dodelijk
was getroffen. Het laatste
is grotendeels onherstel
baar en wij zullen het moe
ten doen met het onge
schonden schoon van Vee-
re en met wat ons na het
Teutoons geweld rest van
Middelburgs onvolprezen
glorie.
Maar waar het water kwam
verdorde elke vegetatie. En
deze, méér nog dan al het an
dere, was het, die Walcheren
maakte tot wat het was.
Daarom onze wekroep „Plant
een boom op Walcheren!", een
paar simpele woorden, die tot
een begrip werdea die immers
spreken van het nieuwe le
ven, die een brug wilden slaan
naar het Walcheren van onze
kinderen. Hoe onze bomen- en
struikenactie werd gevoerd is
alom in den lande bekend. Het
Nederlandse Volk wilde een
daad stellen en wq openden de
gelegenheid op een wijze, die
tot dusver uniëk genoemd mag
worden. De Nederlandse
schooljeugd maakte zich mees
ter van de struikenactie. Op
dikwqls ontroerende wijze be
reiken ons de bewijzen van
sympathie uit binnen- en bui
tenland, uit alle lagen der be
volking. Als wq deze woorden
neerschrijven is nog niet de tqd
aangebroken om bekend te ma
ken alles wat wij gaarne nu
reeds aan de openbaarheid zou
den willen prijsgeven.
HET BUITENLAND.
Onze Belgische vrienden heb
ben een actie op touw gezet;
zij weten zich nog te herinne
ren de troosteloze aanblik, die
de drooggevallen Yserlinie
bood.
De Britse marine toog spon
taan aan het werk en overhan
digde bij monde van Admiraal
Helfrich ons een chèque Het
R.A.F. personeel liet zich even
min onbetuigd. Dezer dagen
bereikte ons een hoogst be
langrijke mededeling van het
American Relief Committee for
Holland dit laatste niet al
léén op de Bomenactie betrek
king hebbende ja, in alle
landen ter wereld blijken men
sen begaan met het lot van
Walcheren.
OVERHEIDSSTEUN.
De Regering is uitermate di
ligent en weet bovenal te waar
deren, wat particulieren in
nauwe samenwerking met de
overheid tot stand brachten. Is
niet de instelling van het Land-
schaps-Architectonisch Bureau
van de Stichting „Nieuw-Wal
cheren" een treffend voorbeeld
dier samenwerking?
Wederopbouw. Landbouw-
herstel. de Landbouwvoorlich-
tingsdienst, Wederopbouw-
Boerderijen en alle instanties,
die bq het herstelwerk zijn be
trokken, doen alles wat moge-
lqk is om Walcheren overeind
te helpen. Dat de richtlijnen,
die zij hebben toe te passen,
ten enenmale ontoereikbaar
zijn, is niet voor hun verant
woording. Wq geven hun gaar
ne de hulde, die zij verdienen.
DE GROTE DAG.
En nu staan wij voor Boom
plantdag. Walcheren zal weer
bloeien. Wij zijn dankbaar, dat
wq in staat waren deze dag te
mogen organiseren, die gewijd
zal zqn aan allen, die voor on
vrijheid vielen, hun leven
offerden voor de zaak van
r~
R. de Muynck.
Ongeveer anderhalf
jaar geleden, toen men
ontdekte, dat er op Wal
cheren vrijwel geen boom
of struik in leven was
gebleven dacht een een
voudige Middelburger:
„Eigenlqk moesten
we de Nederlanders in
staat stellen om stuk
voor stuk iets te doen
voor ons zwaar getroffen
Walcheren. Geef de men
sen de gelegenheid om...
een boom te planten!"
De Stichting Nieuw
Walcheren, in 1945 door
een aantal particulieren
opgericht ter bevorde
ring van Walcherens
welvaart, waar van de
Middelburgse fabrikant,
de heer R de Muynck.
lid was, nam de uitvoe
ring van dit denkbeeld
ter hand en sedertdien
hebben velen een bedrag
van 2,50 overgemaakt
aan de Stichting Nieuw
Walcheren en daarmede
„een boom op Walcheren
geplant".
Uit binnen- en buiten
land stroomden de gel
den binnen, in totaal
reeds een bedrag van
enige honderdduizenden
guldens!
Het spreekt vanzelf,
dat dit niet voldoende is
om de anderhalf millioen
bomen en twee en een
half millioen struiken,
die nodig zijn om Wal
cheren zijn oude schoon
heid terug te geven, te
bekostigen. Trouwens:
de herbeplanting is voor
een groot deel staats
zaak.
Maar het begin kwam
er en de rest komt ook
weldank zij de goe
de gedachte van de heer
De Muynck, die haar op
het iuiste ogenblik en de
juiste wijze naar voren
wist te brengen.
Walcheren, die tevens wil zijn
de schakel met de toekomst
van het Nieuwe Walcheren en
die ons allen de bezieling moet
schenken voor de komende tij
den.
J. L, VERHAGEN,
Voorz. „Nieuw Walcheren".
Hulde aan:
Moed en optimisme.
Wie kent de namen van al
le stichtingen, die na de be
vrijding in het leven zijn ge
roepen en wie weet uitleg
ging te geven van al haar
onderscheidene doelstellin
gen?
Velen zullen reeds na op
somming van het eerste hon
derdtal blijven steken en zich
schamen over de onvolledig
heid hunner kennis van het
geen in 's lands belang ge
schiedt.
Maar weinigen of zij
moeten vèr buiten Zeeland
wonen en zich van het wel en
wee van het vaderland niets
aantrekken zouden hun les
zo slecht hebben geleerd, dat
zij ooit de naam vergaten van
de Stichting, wier glorie wij
straks op „boomplantdag"
gaan beleven.
„Nieuw Walcheren", gebo
ren in een tijd toen ons oude
eiland op enkele droge
plekken na, waar wij nog juist
genoeg ruimte vonden voor
onze zorgen diep onder de
zeespiegel lag en verloren
dreigde te gaan.
Geboren uit het initiatief
van enkelen, die over het wa
ter heen weer al betere tijden
wilden zien en verder keken
dan de eerste maanden, toen
van opbouw van wat verloren
ging nog zo weinig zou kun
nen komen.
Bij hoe velerlei belangen,
die de herleving van Walche
ren inhielden, hebben wij de
Stichting sindsdien niet ont
moet: vliegvelden, marine,
Stoomvaart-maatschappij Zee
land, wederopbouw van wo
ningen en boerderijen, her
stel van landbouw, verbete
ring van wegen, vergoedingen
van oorlogsschade, schepping
£):==^5=^==^:===êb===êl====^^==^===^
Ik gezien 'oe d'Engelse mè bomme
den Nollediek 'ebbe kappot 'emaekt.
Ik zag de Schelde brusend binnekomme.
'Oe aolles deur 'et waeter wier 'ekraekt.
Ik gezien 'oe Walchre wier bedolve.
De velden en de bogerds, 'uus en 'of.
Ik gezien 'et beuke van de golve
En ök 't benauwde vluchte van de irtof.
I
Ik gezien éên groóte waetervlakte,
Waer kort gelee nog goeien aerde was.
'Oe aolles in dien barre vloed verzakte,
Verrinneweêrd wier deur dien zilten plas.
Ik gezien 'oe onze mooie boöme
vererremden en kwienden tot den dood
Ik zag aoldeur 'et waeter binnestroome
En ök 'et Zeeuwse Volk in groöte nood.
Ik gezien 'oe dat ze bombardeêrden.
'Oe aolles deur de golve wier 'ekraekt.
Maer ók, Goddank, dat zen 'et waeter keêrden
en 'oe z'een NIEUWEN diek 'ebbe gemaekt!
'k aoltied wè gedocht dat Walchren
'et zou 'ouwe.
En as ik 'et benauwd kreeg, docht ik maer:
„Ik bluuf op God en onze spreuk vertrouwe
„Ons LUCTOR ET EMERGO
bluuft toch waer
Door
KRUIDENIER Lzn.
van recreatiegebieden. En de
beplanting
Was er één onderwerp voor
Walcheren van belang, waar
de Stichting niet in de voor
ste rijen vocht, wanneer ge
streden moest worden, han
delde, waar een daad nodig
was, sprak, waar woorden
moesten klinken?
Gij, voorzitter Verhagen,
hebt naar die woorden nim
mer moeten zoeken! Gij be
stuursleden de Muijnck en
Blaauw hebt de gedachte, dat
het verdorde Walcheren weer
groen moest zijn, in een
grootse daad weten om te
zetten en ook gij andere be
stuursleden, van nature strij
ders voor een goede zaak,
hebt, elk op uw post en on
danks uw dikwijls op velerlei
wijze reeds overbezette taak,
gezamenlijk het werk der
Stichting reële betekenis en
bekendheid gegeven.
Bekendheid vèr buiten ons
eigen eiland, vèr buiten
's lands grenzen, in Europa,
in de wereld.
De gelden voor de boom
planting zijn binnen ge
stroomd tot een bedrag van
enige honderdduizenden gul
dens!
Uit alle oorden en wellicht
ontbreken op de onafzienbare
lijst der gevers slechts de na
men van enige minder goed
bereikbare stamhoofden der
Zoeloe's, misschien ook nog
van enkele prominente fami
lies in Patagonië.
Doch overigens klonk dan
toch de stem van „Nieuw
Walcheren" tot op verre af
stand door, bereikte allen en
wist ieder te doordringen van
het feit, dat Walcheren werd
Het lid van het Colle
ge van Gedeputeerde
Staten in Zeeland Mr.
A. J. van der Weel, zond
ons het bijgaand artikel,
waarin hg hulde brengt
aan de mannen, die de
„Stichting Nieuw Wal
cheren" opbouwden.
verdronken voor de bevrij
ding van Europa.
Wij kunnen slechts bij be
nadering bevroeden welk een
arbeid, welk een energie
moest worden aangewend om
dit resultaat te bereiken.
Wij, Walcherenaren, hebben
bewondering voor wat ge
presteerde en in ons hart is
voor uw Stichting neen,
onze Stichting een warm
plaatsje
Maar eigenlijk nog grootser
dan dit werk is het feit, dat
gq, midden nog in de tqd, dat
wq allen onze dagelijkse zor
gen juist de baas bleven, een
jeugdige, frisse klank voor de
toekomst van het toen ver
gane oude Walcheren hebt
doen horen. En ons moed en
optimisme voor de komende
tijden hebt gegeven.
Moed en optimisme kunnen
we ook nu nog niet ontberen.
Walcheren brengt op boom
plantdag symbool van her
stel en herleving hulde en
hartelijke dank aan de Stich
ting en vraagt haar voort te
gaan op de niet gemakkelijke
weg, die zij zich bij haar op
richting heeft gekozen.
Tot het doel is bereikt
Nieuw-Walcheren's initia
tief, energie en krachtsinspan
ning zeggen ons, dat dit zal
gebeuren.
A. J. VAN DER WEEL.
C. A. van Woelderen:
De strategische ligging van
Walcheren aan de belangrijke
Scheldemonding heeft tqdens
de bevrgding bq de strijd om
de vrqe Scheldevaart op Ant
werpen ons mooie groene ei
land de tuin van Zeeland
door de overstroming met het
zilte zeewater in een woester-
nq veranderd.
De kloeke Zeeuwen zetten
thans der traditie getrouw de
eeuwenoude strqd tegen het
zeewater weer onverveerd en
krachtig voort.
Daartoe behoort ook de her
beplanting van Walcheren. Om
de nieuwgevormde kreken zul
len nieuwe beplantingen ver
rijzen en vooral de Zuideigke
en Zuidwesteigke kuststrook
beschermd door een veilige
duinenrij zal worden bebost
van Vlissingen tot Westkapel-
le. Het voormalige 28 ha. gro
te Nollebos vormt het bewgs
hoe goed en snel de bomen in
de vruchtbare Walcherse bo
dem groeien.
Moge de door het zeewater
bedorven grond doorde be
kwaamheid en de ijver 'der be
trokken instanties weer spoe
dig de oude productiviteit her
krijgen en moge zegen rusten
op de zo dringend nodige her
beplanting van Walcheren,
waarmede op 4 November 1947
het officieel begin wordt ge
maakt. Moge daardoor voor
komende generaties eenmaal
Walcheren weer in nieuwe luis
ter als een Phoenix uit zgn as
herrijzen.
C. A. VAN WOELDEREN.
Oud-burg. van Vlisslng-en.
Een woord
uit Utrecht
Het bestuur van de Rijks-
ambtenarenvereniging V.R.A.
te Urtecht schrijft ons:
De Dom staat in eeuwenoude
fierheid onbeschadigd en to
rent hoog uit boven een ge
bied waar de geesel van bom
men en granaten en het ver-
ziltende zeewater onbekend
zijn. De Utrechtse ambtenaren
weten dit. Zq' zgn er Gode
dankbaar voor. En zii trach
ten met bescheiden middelen
doch met veel geestdrift, iets
te doen voor Walcheren. Als
op 4 November de herbeplan
ting aanvangt, zqn de Dom-
stedelijke dienaren in gedach
ten bq U en beleven mede uw
vreugde om dit begin van een
van de vele onderdelen van het
herstel.
Vier vijfde der landingsvaartuigen vernietigd
Een onbekende episode uit
Nederlands bevrijding.
In de afgelopen weken heeft
Zeeland de reeks verbitterde
gevechten herdacht, die in 1944
West Zeeuwsch Vlaanderen
maakten tot een land van tra
nen en ruïnes. Ook de strqd
om Zuid-Beveland hebben velen
zich weer in herinnering ge
roepen, met als hoogtepunten
de strgd om de Kreekrakdam
en de landingen bij Baarland
en Hoedekenskerke en als be
kroning de bevrijding zonder
slag of stoot van het nqvere
Goes.
Thans gaat de herinnering
terug naar de bevrgding van
Walcheren, dat toen het laat
ste Duitse bolwerk langs de
Schelde, langs de weg naar
Antwerpen, was.
DE LANDINGEN.
Op 1 November landden de
geallieerden te Vlissingen, waar
zij volkomen verrassend in
het zogenaamde Slikhaventje
de wal bereikten vóór de Duit
sers er op verdacht waren,
maar dagenlang hardnekkig
hebben moeten strijden om het
bezit van de stad. Tegeigker-
tijd voerden zq een landing uit
bij Westkapelle en te weinig
is bekend, dat deze één der
meest schokkende episodes
vormt uit de bevrijdingsge
schiedenis van Nederland.
OP 3 OCTOBER.
Op de 3e October had de R.A.
F. de Westkappelse Zeewering
gebombardeerd en vernietigd,
bij welk bombardement een
groot deel van het dorp met
de grond gelqk werd gemaakt.
In de daarop volgende dagen
werden nieuwe dijkgaten ge
worpen bij Vlissingen, Veere
en Rammekens. De bedoeling
was door het zeewater de zwa
re batterijen, die de Duitsers
op Walcheren hadden, tot zwij
gen te doemen en de onneem
bare bunkerstellingen onbruik
baar te maken. De toeleg mis
lukte. De batterijen lagen te
hoog; het land werd een prooi
der golven, de kanonnen ble
ven vuren.
Toen werd bevel gegeven
tot de landingen. De bedoeling
was geweest, dat de R.A.F.
gedurende 48 uur Westkapel
le en omgeving aan een zwaar
bombardement zou onderwer
pen. De weersomstandigheden
waren echter zo slecht, dat 't
bombardement moest vervallen
en dus moesten de landings
vaartuigen er op 1 November
zonder dit voorbereidende
bombardement op uit.
EEN HEL.
Zij werden ontvangen door 'n
franaatvuur, dat volgens de
erichten der deelnemers aan
de landing, beschouwd moet
worden als het hevigste van
de gehele oorlog. De gevolgen
waren ontzettend. Reeds in de
eerste minuten raakte schip
na schip in brand, verdween
achter een gordgn van rook
en vuur, of vloog met een ont-
zaglqke explosie de lucht in.
Vrij ./el zonder uitzondering
kwamen de opvarenden in de
vlammen of de golven om.
Bemande tanks verdwenen in
enkele seconden naar de bo
dem der zee, zonder dat de
Inzittenden ook maar enige
kans tot ontsnappen kregen,
de landingsinstallatie van en
kele schepen raakte onklaar
en sloeg open en de tanks
rolden naar voren, de zee in
om niet meer boven te komen.
Van somige landingsschepen
werd de gehele bovenbouw
weggeschoten, op andere stond
nog maar een enkele officier
op de brug, zijn handen kramp
achtig om de stuurinrich
ting geklemd, wanhopig wor
stelend om wat er nog restte
van een volledig detachement
commandotroepen toch nog
aan wal te brengen
De zware Duitse battergen
hadden tegenover de trage,
zwaar met kanonnen, tanks en
bemannig geladen landings
vaartuigen gemakkelqk spel.
Eén dezer batterijen bracht
niet minder dan zes vaartui
gen binnen enkele minuten tot
zinken.
Somige schepen werden ge
troffen, doch bleven drijven,
om vlak bij de kust op de mgn-
versperringen te lopen en ver
nietigd te worden. Andere ble
ven, getroffen, met hun
scheepsgeschut als razenden
op de Duitse bunkers vuren,
zelfs toen meer dan de helft
van hun bemanning reeds ge
dood, of zwaar gewond was...
VERSTERKING.
Maar nieuwe schepen voeren
aan. Het geschut van zware
Engelse oorlogsbodems, waar
onder de befaamde "veteraan
WELrspite, begon zich in de
strijd te mengen en plaatste
voltreffers op de Duitse stel
lingen.
„Eén van de dingen, die ik
nooit vergeten zal", zo vertel
de mq' later in Londen één dei
oorlogsverslaggevers, die de
landing meemaakte en die mq
nooit gepubliceerde foto's
toonde, „was hoe een landings
vaartuig, bemand met troepen
van de beroemde Royal Mari
ne Special Service Brigade,
dwars door een regen van vuur
en staal naar de kust voer.
De mannen met hun groene
baretten zongen uit volle
borst. Toen zij ons voorbij voe
ren, zwaaiden zij, een brede
glimlach op hun gezichten..."
SUCCES!
De landing slaagde. Er werd
een klein bruggenhoofd ge
vormd. Menige- tank, die de
kust had weten te bereiken,
werd nog door de Duitsers ver
nietigd. Maar de Britten slaag
den erin om vier van de Duit
se battergen tot zwggen te
brengen, zg vielen later trou
wens aan belde zijden van het
dijkgat aan, zodat de Duitsers
hun aandacht moesten verde
len. Ten overvloede slaagden
landingsvaartuigen erin, door
het dqkgat te varen en zo in
de rug van de Duitse stellin
gen te komen.
Het Duitse vuur werd toen
minder fel. Het bruggenhoofd
werd snel uitgebreid. De Duit
sers waren verbluft. Zij vertel
den later, dat zq' hun stellin
gen onneembaar hadden ge
acht. Zij waren verbq'sterd
over het doorzettingsvermogen
van de Britten, die hier vol
gens schattingen van Britse
officieren tienduizenden solda
ten verloren.
HET EINDE.
Maar de Duitsers hielden
vol, bleven vechten tot hun
positie hopeloos was gewor
den.
Toen slopen zg naar hun
bunkers. Trokken hun beste
uniformen aan. Pakten hun
koffers en kwamen naar bui
ten om zich óver te geven.
Glimlachend
Walcheren werd vrij na deze
le November. Het was een
„koraalrif" geworden. Alleen
de duinen en de dorpen en
steden staken nog boven de
golven uit.
Nog liggen ter weerszijden
van de gedichte dgk van West
kapelle de stuk geschoten lan
dingsvaartuigen, de vernietig
de tanks, getuigen van één
der hevigste gevechten, die in
West Europa zq'n geleverd.
EN NU...
Drie jaar later. Op Walche
ren worden de 4de November
de eerste bomen geplant. In
tegenwoordigheid van Prinses
Regentes Juliana en Prins
Bemhard. In tegenwoordig
heid ook van de Britse pre
mier, Clement Attlee. Attlee
heeft de wens te kennen gege
ven het slagveld van Westka
pelle te bezoeken.
Te midden van de ruïnes
staat daar een zeer eenvoudig
monument. Herinnering aan
vele, vele jonge Britten, die
hier voor de vrijheid van Ne
derland hun leven gaven