Suikerbietenzaad
Sinds 1903 geen
parlementaire enquête
Jn't
SCHERVEN
De „berenning' van
Aardenburg
LEZERS SCHRIJVEN
Kerk en
Politieke delinquenten
Even peultjes
ZEEUWSE DAMRUBRIEK
TWEEDE BLAD
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
ZATERDAG M JW! 1^7
Nu een onderzoek tegen
regeerders?
(Van onze parlementaire
redacteur).
Een parlementaire enquête
is steedg een nogal zeldzaam
iets gebleven in ons land en
velen zijn dan ook van mening,
dat de waarde van dit recht
der Staten-Generaal eigenlijk
meer schuilt in de preventie,
die ervan uitgaat. De mógelijk
heid van een zodanig onder
zoek is immers al voldoende
om een heilzame rem aan te
leggen en het recht van inter
pellatie zou eigenlijk aan
kracht en betekenis inboeten
als niet op de achtergrond de
bevoegdheid der Kamers stond
om desnoods als de regering
onbevredigend antwoordt in
te grijpen met een door diver
se dwingende bepalingen ge
laden onderzoek.
Sinds 1848 is het uit Enge
land stammende enquête-recht
in onze grondwet verankerd.
Vooral in de vorige eeuw heeft
het gediend, maar slechts een
enkele keer voor een bepaald
zeer belangrijke zaak, zoals
in 1886 over arbeidstoestan
den en in 1903 over de situatie
bij het Spoorwegpersoneel. Wat
thans door de Tweede Kamer
ondernomen zal worden Is een
politiek^ enquête naar de han
delingen der regering, welke te
onzent nimmer gehouden is
geworden wèl voorgesteld, nl.
driemaal: in 1865 tegen mi
nister Betz, die «en wet op
de grondbelasting had voorge
steld, maar in een (gepubli
ceerde) brief intrekking dier
wet beloofde als de verkiezin_
gen gunstig voor het ministe
rie uitvielen, in 1910 door
Troelstra tegen oud-minister
Kuyper, waarvan immers be
weerd werd, dat hij op laakba
re wijze ridderorden had ult-
fedeeld, toen hij premier was.
In we herinneren ons nog wel
de enquêtepoging van Rost v.
Tonningen inzake Oss.
Het zal dan nu als de
Tweede Kamer tot de enquête
omtrent het Londense beleid
besluit de eerste maal in
onze parlementaire geschiede
nis zijn. dat gewezen regeer
ders doelwit zijn van een par
lementair onderzoek. Dat ech
ter niet in alle opzichten waar
borgen geeft op succesrijke re
sultaten. Zeker, opgeroepenen
zijn verplicht volgens de
enquête-wet van 1850 te
verschijnen en desnoods onder
ede verklaringen af te leggen.
Deze plicht geldt niet voor mi
nisters. En er zijn veel perso
nen, die op allerlei gronden in
lichtingen kunnen weigeren
(ambtsgeheim, opdracht van
meerderen enz.) en hoewel een
enquête-commissie van een mi
nister kan vragen, de betrok
ken ambtenaar van zijn zwijg
plicht te ontslaan, als het on
derzoek tegen de minister zélf
of diens vrienden is gericht, zal
deze mogelijkheid niet veel op
leveren
Kamerontbinding maakt aan
het bestaan ener enquête-com
missie een einde (zo verviel
in 1886 het onderzoek inzake
arbeidstoestanden) en zou dit
van een regering, die zich in
't nauw gedreven voelt het
middel kunnen zijn om aan de
fatale gevolgen van het onder,
zoek te ontkomen
Het geval Betz, hierboven
genoemd, had tengevolge, dat
de minister aftrad, dus had
alleen al het voorstel tot het
houden ener enquête zuiverende
gevolgen. Een democratische
staat kan dergelijk recht van
dwingend onderzoek niet mis
sen en het is voor ons land 'n
compliment, dat het zo zelden
in 't geding is geweest. Wat
thans wordt voorgesteld be
treft een regeringsbeleid uit
een abnormale regerlngsperio_
de, waarin stellig schandelijk
misbruik van de omstandighe
den is gemaakt. Het onthullen
der geheimen uit die dagen
heeft zeker zijn bijzondere be
tekenis; doch is meer van
historische- dan van practische
betekenis.
We zullen dus eerst moeten
afwachten hoe de Kamer ten
slotte beslist.
Bevorderingen bij de marine
Bij Kon. Besluit is aan de
vice-admiraal J. W. Termij-
telen, met ingang van 1 Mei
1947, op zjjn daartoe gedaan
verzoek eervol ontslag uit de
zeedienst verleend.
Voorts zijn met ingang van
1 Mei 1947 bevorderd tot
schout-bij-nacht de kapitein
ter zee J. J. L. Willinge, de
kapitein ter zee met de tij
delijke rang van schout-bij
nacht G. B. Salm en de ka
pitein ter zee H. C. W. Moor
man en is aan de gepension-
neerde kapitein ter zee K. van
Aller met ingang van 1 Mei
1947 de titulaire rang van
schout-bij-nacht verleend.
voorbijgaan
De levering van rogge.
Op vragen van het Tweede
Kamerlid Engelbertink, in
verband met de vastgestelde
prijzen van rogge en produc
ten van het veredelingsbe-
drijf, heeft Minister Mansholt
o.m. het volgende geantwoord:
Het is niet juist, dat van
de graanoogst 1947 met be
hulp van diverse maatregelen
85 pet. rechtstreeks door de
boeren moet worden geleverd.
Van de granen welke ook
voor voederdoeleinden gebruikt
mogen worden zal weliswaar
een belangrijk percentage
moeten worden geleverd, maar
toch slechts van een gedeelte
van het areaal, daar zowel
bij de dorsregelingen als de
aanslagregelingen in de eerste
plaats zekere quantiteiten of
oppervlakten voor huisslach-
tings- of fokvarkens, pluim
vee en paarden, alsmede voor
eigen consumptie geheel van
levering worden vrijgesteld.
De vooruitzichten ten aan
zien van de graanvoorziening
voor menselijke consumptie
zijn helaas van zodanige aard,
dat in ieder geval een zekere
hoeveelheid rogge, haver en
gerst voor directe consumptie
moet worden verkregen.
AARDAPPELTEKORT IN
LIMBURG.
De Katholieke arbeidersbe
weging in Limburg en de
Limburgse mijnwerkersbond,
hebben in verband met de
slechte aardappelpositie in
Zuid-Limburg, een telegram
aan minister Mrosholt ge
stuurd, waarin er op wordt
gewezen, dat vele gezinnen
zonder aardappelen zitten, om
dat de oude aardappels schaars
of niet te krijgen zijn.
Nationale Unesco-commissie
Vrijdagmorgen installeerde
de secretaris-generaal van on
derwijs, kunsten en weten
schappen, mr. H. J. Reinink
namens minister dr. J. J. Gie-
len, in het Vredespaleis de
Nederlandse commissie voor
internationale samenwerking
op het gebied van onderwijs,
wetenschap en cultuur.
Ijsjes op straat.
In aansluiting aan het be
richt, waarin wordt medege
deeld, dat de prijzen waarte
gen consumptie-ijs mag wor
den verkocht, streng worden
gecontroleerd, vestigt het di
rectoraat-generaal van de prij
zen de aandacht er op, dat de
prijs van 0,10 per 40 gram
geldt voor de verkoop van ijs
op straat en in ijssalons, voor
zover geen bediening aan ta
fel plaats heeft.
Na 't Zondagse maal ben
ik heerlijk weggedoken in de
fauteuil bij de haard.
Tot nu toe was het steeds
de gewoonte, dat ik 's Zon
dags Mathilde mee hielp af
wassen, waarna we dan ge
zamenlijk wegkropen bij de
haard. Maar sinds vorige week
bij het afdrogen de nattige
vleesschaal uit mijn vingers
glibberde en Mathilde „Suf
ferd" zei, is me te verstaan
gegeven, dat ik te onhandig
ben om de taak van mijn
huisvrouw te verlichten.
Nu zit ik hier zalig bij de
haard met een boek waarin
ik reeds lang had moeten be-
thilde met potten en kweelt
lustig een lied.
Het boek begint goed en
het begint mg te spijten, dat
ik die vleesschaal niet eerder
liet vallen.
In de keuken rinkelt iets.
Onheilspellend.
't Gezang van Mathilde
stokt.
„Liet je iets vallen, lieve?"
informeer ik haastig.
„Ja", bitst ze terug, „dach'
ie soms, dat ik het ook ka
pot gooide?"
- Haastig sluip ik naar mijn
boek terug.
RENARD.
DAPPERE WEERSTAND IN 1672
STAALDE HET GEHELE VOLK.
De Santa Fé met de eerste Italiaanse emigranten naar
Argentinië.
komt uit het Gooi
Suikergehalte wordt
opgevoerd.
Er groeien geen suikerbie
ten in het Gooi, er staat geen
suikerfabriek en toch heeft
dit gewest een bijzondere bete
kenis voor onze suikercultuur,
omdat te Naarden het enige
bedrijf gevestigd is, dat bieten
zaad kweekt en door de ver
edeling ervan het meeste bij
gedragen heeft om de Neder
landse suikerbietenbouw in elk
opzicht tot de beste van de ge
hele wereld te maken.
Een suikerfabriek is er te
Naarden wel geweest. Toen de_
ze in 1902 wegens haar ongun
stige ligging opgeheven moest
worden, legde de heer Dudok
van Heel met zijn zwager Kuhn
zich uitsluitend toe op de zaad
teelt. Zij waren er al mee be
gonnen, sinds zij ingezien had
den, dat een verhoging van het
gehalte met 0.1 reeds van
merkbare invloed op de op
brengst was. En op het veld
kwamen verschillen vooT van
35
Toen zij begonnen, was het
gehalte 12 en een biet, die
13 haalde, werd in triomf rond
gedragen.
Nu is 17 heel gewoon. Die
5 betekent voor de Neder
landse landbouw een meerdere
opbrengst van 12 millioen gul
den per jaar.
De bewerking bestaat uit
kleine akkertjes temidden van
het prachtige landschap. Hier
houdt men zich alleen bezig
Van officiële zgde te Te
heran wordt medegedeeld, dat
het Perzische kabinet is afge
treden.
met de kruisingen, de grote
proefvelden liggen in de Betu
we en Groningen.
Het enige massale is de
loods, waar in het najaar het
zaad wordt opgetast, 50.000
balen.
Een vierde gedeelte blijft in
ons land; 80 van hetgeen
er nodig is. De rest gaat naar
zeventien andere landen.
PRIJSCONTROLE.
Er heerste Donderdagmor
gen op de Markt te Middel
burg nog al enige conster
natie onder de marktbezoe-
kende dames, toen bleek, dat
ambtenaren van de C.C.D.
controle hielden op de prijzen
der textielgoederen, welke de
marktkooplieden trachtten te
verkopen. Naar verluidt zijn
goederen in beslag genomen.
Nu is het een feit, dat op
de markt steeds boven de
geldende prijs textiel verkocht
wordt en de vrouwen weten
dit zeer goed. Maar let nu
op de commentaren, die giste
ren gehoord werden: „Inder
daad, wij weten, dat we te
veel betalen. Maar er be
staat kans, dat we tenminste
wat kunnen kopen, terwjj! dit
in de winkels onmogelijk is
en wij betale§ dus gaarne
iets meer!"
En verder: „In de meeste
winkels is er niets te krijgen,
want als er textiel is,, dan
kom ik altgd te laat". Hort-
derden vrouwen, die niet tot
de gelukkige categorieën be
horen, zijn de wanhoop nabij,
als zij denken aan haar le
dige linnenkasten en in arren
moede zeggen zij: „In vredes
naam, dan maar „zwart!"
EEN LEZER.
Het loon der
standvastigheid.
ii.
De onrustig geworden be
volking is op de Markt sa
mengestroomd. Van het bor
des van het stadhuis maakt
burgemeester Peurssen de
brief bekend. De reeds opge
roepen Burgerwacht en de
burgers worden door 't man-
hafte voorbeeld van de Ma
gistraat en Beeckman aange
moedigd en beloven allen de
stad te zullen helpen verdedi
gen. Inmiddels komt een be
richt uit Sluis van comman
deur Scotte, dat de brief van
Jan de Cuyper bevestigt.
Over het zenden van verster
king wordt echter niet ge
sproken.
Men was nu overtuigd al
leen te staan en alles zelf te
zullen moeten doen. t Onmid
dellijk gaat men aan het
werk. De Burgerwacht bezet
de wallen. 40 soldaten bezet
ten de Oostpoort en de Zuid
poort. Ook de vrouwen en
kinderen hielpen moedig mee,
waarbij Margareta Sandra, de
vrouw van schepene Ro
man, zich bijzonder onder
scheidde. Zij droegen kruit en
kogels naar de wallen; bra
ken de straatstenen uit en
maakten van pannen, ketels,
poken, kettingen enz. schroot
voor de kanonnen. De klok
werd stil gezet, naar 't voor
beeld van Sluis. Het stadje
maakte zich klaar voor de
strijd.
HET EERSTE GE
VECHT.
Middernacht was reeds
voorbij. De 26e Juni 1672
was aangebroken en in span
ning wachtten soldaten en bur
ners de komende dingen af.
)m ongeveer twee uur hoor
den de wachten gerucht op
Smedekensbrugge. Veronder
stellende dat het de aanruk
kende Fransen waren, richt
de constabel het kanon op
dat punt en gaf vuur.
„Doe begon Marsch, den
onversadelijcken crijghsgodt,
sijn helsche fuerien te ope
nen, door de Franse trom
mels te doen roeren ende de
trompetten te doen blaesen,
ende met haere benden op de
stadt langhst de passagievan
Smetjesbrugge."
De Fransen stormden voor
uit in de richting van de
landpoort en bereikten de bui
tenversterkingen van de hal
ve maan, zogenoemd naar de
vorm die dit verdedigings-
voorwerk bezat. Het vuren
werd steeds heviger en daar
het daglicht begondoor te
breken, konden de Aarden-
burgers beter richten, zodat
veel vijanden het loodje moes
ten leggen. Aan een dergelijk
warme ontvangst hadden de
Fransen niet gedacht. Het
aanhoudende goed gerichte
vuur deed hen de terugtocht
aanvaarden. Deze aanval was
afgeslagen tot grote blijdschap
van de inwoners. Enige Fran
se soldaten vluchtten in de op
de buitenversterkingen staan
de schuren. Door 8 soldaten
en 8 man van de Burgerwacht
werden ze eruit verdreven en
de gebouwen in brand gesto
ken, zodat ze de vijand niet
meer van dienst zouden kun
nen zijn. Bovendien braken
ze de Smedekensbrugge ge
deeltelijk af, zodat de vijand
geen kanonnen tot voor de
stad meer kon brengen.
DE VIJAND.
De vijand legerde zich in
de Biezen, een gehucht bij
Aardenburg. De stadsbewoners
begrepen dat een tweede aan
val zou volgen, die veel he
viger zou zijn. De Magistraat
vergaderde met Elias Beeck
man en enige notabelen op
het stadhuis ter bespreking
van de toestand. Wat nu, ver
dedigen of overgeven? Ver
schillende vrouwen waren
bang geworden en ook bij de
mannen was de moed gedaald.
Vaandrig Beeckman en Peurs
sen echter spraken mannelijke
taal en wilden over een over
gave niet spreken. Veel
schepenen en notabelen slo
ten zich bij hen aan. Gesterkt
door het voorbeeld van hun
overheid beloofden allen elk
aar de stad getrouw te zul
len verdedigen. De vrouwen en
kinderen werden in de gele
genheid gesteld desgewenst
de stad te verlaten. Ook
enige laffe mannen vertrok
ken. „Terwijl de poorten nu
open waren, liet men vrou
wen en kinderen, die begeerden
uyt de stadt te gaen, daeruyt;
daeronder dat al mede eenighe
mans uytslopen, ende van te
voren uytgeslopen waeren, die
de brouck ront stonden ende
in haere wambaizer een vrou-
wenherte droeghen"_
DE VERDEDIGERS.
De soldaten en de Burger
wacht verlieten de wallen
niet. Vrouwen en kinderen en
de Mennonieten, die geen wa
penen mochten dragen, brach
ten brood en bier naar de wal
len. Kogels, kruit en schroot
werden aangebracht. Boom
stammen werden op de wal
len gesjouwd, om die zo no
dig op de aanvallers te laten
neerrollen.
5 Avonds omtrent 6 uur
kwamen 40 soldaten uit Re-
tranchement, als versterking
gezonden door de commandeur
van Sluis, onder bevel van
vaandrig Vaneveldt, terwijl
twee wagens met munitie uit
Sluis binnenkwamen. Deze
kleine hulp vergrootte de
moed der burgers.
Ondertussen werd het leger
der Fransen steeds versterkt,
waardoor het aangroeide tot
circa 9000 man, onder com
mando van de Graaf van Nan-
cre. Daartegenover stonden
in de stad 112 soldaten en 2
compagniën van de Burger
wacht van elk 93 man, teza
men ongeveer 300 verdedi
gers. Op de wallen stonden 9
kanonnen, doch slechts 4 wa
ren bruikbaar. Hoeveel moed
was er niet voor nodig om
het tegen een 30-voudige over
macht aan te durven?
HET TWEEDE GEVECHT.
De gehele namiddag had
men de Franse troepen zien
heen en weer trekkeif, als
voorbereiding op hun aanval,
's Avonds was alles rustig,
onnatuurlijk stil, zowel in de
stad als daarbuiten. Kort na
11 uur blafte plotseling een
hond voor de Landpoort. Er
was dus onraad en scherp uit
ziende, ontdekte men voor het
Oostbolwerk enige beweging.
Stemmen uit de kerken
Na-oorlogs probleem van de
eerste rang.
We hebben uit de oorlog al
lerlei vraagstukken overgehou.
den die dringend om een op
lossing vragen. Sommige van
die problemen zijn werkelijk
benauwend, juist omdat een
snelle oplossing noodzakelijk is
en ieder mens voor zijn 'ogen
ziet, dat dit dreigt te misluk
ken. Ik denk b.v. aan het huis_
vestlngsvraagstuk. Het
schreeuwend tekort aan woon
ruimte is bezig het gezinsleven
te ontwrichten, maar deskundi
gen rekenen ons voor dat het
minstens 10 jaar zal duren
voordat we redelijke toestan
den hebben bereikt.
Onder deze eerste-rai^gs pro.
blemen reken ik ook 't vraag
stuk van de politieke delln-
3uenten. Velen zullen dit over-
reven vinden. Het Nederl.
volk heeft de belangstelling
hiervoor verloren, vindt hoog
stens dat „ze" veel te vlug vrrj
komen, negeert en boycot
maar al te vaak de uit de in
ternering ontslagenen en be
moeit zich verder met zgn
eigen zorgen en problemen, die
rijkelgk voldoende aanwezig
zijn om onze aandacht in be
slag te nemen. Niettemin ver
dient dit vraagstuk onze aan-
i dacht ten volle, omdat een
maatschappij het bestaan van
een paar honderdduizend uit
gestotenen niet verdraagt.
Want de moeilijkheid zit niet
in het gevangennemen, zelfs
niet in de eerste plaats in de
berechting, hoewel de voetan
gels en klemmen hier zovele
zijn, dat het resultaat ook op
dit terrein onbevredigend blijft,
maar in het weer in vrijheid
stellen dergenen die hun straf
ondergaan hebben. Immers, in
dien er geen samenleving is,
die hen weder accepteert, is
deze vrijheid erger dan de in
ternering.
DE TAAK VAN DE
KERK.
We zitten zodoende in een
Impasse. Deze mensen kunnen
niet allen levenslang geïnter
neerd-blijven indien er nog van
eenig recht sprake zal zijn. Zij
moeten dus vroeger of later
vrij komen. Maar de samenle
ving verlengt eigenmachtig de
straf door hen te isoleren. Door
dit isolement worden ze nog
meer naar elkaar toegedreven
dan ooit te voren en blijven
zich hardnekkig vastklemmen
aan de voorbijgegane tijd, le
vend in de oude gedachtenwe-
reld. mede omdat in de nieuwe
wereld geen plaats voor hen
is. Dit verbittert de omstan
ders weer en daarmede zijn we
In de vicieuze cirkel terecht
gekomen waaruit geen ontko
men mogelijk schijnt te zijn.
Ook de kerk kai\ dit pro
bleem niet omzeilen. In Mat-
theus 25 lezen we over het gro.
te oordeel dat eens over allen
uitgesproken zal worden door
Jezus Christus. De maatstaf
die daarbij aangelegd wordt is
de vraag of wij barmhartig
heid bewezen hebben aan
Christus, die wij in deze we
reld ontmoet hebben in zgn
broeders in nood. Onder deze
broeders-in-nood vallen ook de
gevangenen. „Ik was in de ge
vangenis en gij hebt mij be
zocht". Jezus zondert daarbg
de politieke gevangenen niet
uit. Vele leden der kerk twijfe
len hier aan. Ook al zou er
slechts „één van deze Mijne
minste broederen" aanwezig
zijn, dan nog hebben wij als
Kerk de opdracht deze ééne
het evangelie van Gods verge
ving in Christus te verzekeren
van Godswege, niet alleen ln
de verkondiging des Woords
maar ook door de bediening
van het H. Avondmaal. Dit wil
echter ook zeggen dat wij hen
de toegang tot het H. Avond
maal mogelijk moeten maken
door de belijdenis der geloofs,
indien hij geen lidmaat is der
kerk.
DE SCHULDVRAAG.
Vele bedenkingen zullen nu
rijzen. Deze mensen zijn schul
dig. Kunnen zij dan wel naar
het H. Avondmaal gaan? Mo
gen ze wel belijdenis doen?
Hier moet echter van uit het
evangelie de wedervraag ge
steld worden: Voor wie is de
blijde boodschap van vergeving
van zonden bestemd; voor de
zondaren of de rechtvaardi
gen? Naar wie gaat Jezus'
barmhartigheid en liefde uit,
naar de farizeërs of de tolle
naren? Wie van ons kan naar
het H. Avondmaal gaan indien
ook niet zijn eigen zonden ver
geven zijn?
DE VICIEUZE CIRKEL
DOORBROKEN.
De schuldvraag moet inder
daad uitgesproken worden;
maar binnen de rulmte der
kerk mogen wij niet hooghartig
in besef van éigen verdiensten
dit onderwerp aanroeren. Wan_
neer in de kerk van schuld
gesproken wordt, moet er de
mogelijkheid van schuldverge
ving zijn en de mogelijkheid
van een nieuw begin. Het „in
Christus een nieuw schepsel
zijn" geldt ook in het interne
ringskamp.
Hier ligt m.i. de enige
reële mogelijkheid tot doorbre
king van de vicieuze cirkel.
In de Christelijke schuldbe.
lgdenis en de schuldvergeving
bestaat de kans voor de poli
tieke delinquent om werkelijk
een nieuw begin te maken in
de maatschappij na zijn vrijla
ting. Daarom zal de Kerk naar
twee zijden met bijzondere na
druk de boodschap van de ver.
geving in Christus voor de zon.
daar moeten verkondigen: ln
het interneringskamp opdat
daar het geloof zal gewekt
worden dat wat in de gemeen-
geldt, ook hier waar is;
de gemeente, opdat daar van
uit de eigen vergeving van
zonden de bereidheid zal ko
men deze „broeders van
Christus" te ontvangen.
Zo gezien ligt er voor de
Kerk een geweldige taak in dit
moeilijke probleem, niet alleen
bij de geestelijke verzorging
in de kampen, maar ook in de
gemeente.
Ds. G. H. van Willenswaard.
Domburg.
Terstond werd een kanon op
dat punt gericht en afgevuurd
en enige musketschoten ge
lost. Het kleine troepje veï-
dween en alls werd weer stil.
Onverwacht komt het be
richt, dat 125 soldaten uit
Sluis, onder commando van
Colonel Spindler, langs de Wa
terpoort (of Kaaipoort) in de
stad zgn gekomen, ter ver
sterking. Deze welkome aan
vulling van de verdediging
marcheerde met tromgeroffél
door de stad naar de wallen.
De Fransen die niet begrepen,
wat dit tromgeroffel te li-
duiden had, besloten aan fe
vallen. Op 3 punten, Oostbol
werk, Landpoort en Oranje-
bolwerk stormden ze naar vo
ren onder geweldig geroqp
en getier: „En avant! Cow-
rage! Tue, tue, tous a mort;
a mort les canailles de Hol
landais. Met slaande trommels
en schetterende trompetten
en vurende uit hun musket
ten, drongen zij op. Voor de
Landpoort braken zij door dte
barrière op de brug tussen
de halve maan en de buiten
versterkingen en hakten de
poort open. Ze lieten de val
brug neer en meenden toer»
in de stad te zijn. Hun ge
schreeuw: „Ville gagné, ville
gagné, la porte est prisé!
Tue, tue! Tous a mort!" deed
de meeste van de op het Oost-
bolwerk en het Oranjebolwerk
aanvallende groepen naar de
Landpoort komen en over de
gewonnen buitenbrug op de
hale maan stromen De ver
dedigers richtten nu him ka
nonvuur en musketvuur op de
massa, die in de halve maan
was samengestroomd en ga
ven onophoudelijk de volle
laag. Daar de aanvallen op
de beide bolwerken nu ver
minderd waren, werd daar
een gedeelte der verdedigers
weggetrokken naar de Land
poort, terwijl ook van de
wachten op de overige wallen
een gedeelte naar de be
dreigde plaats werd gezonden.
De versterkte verdedigers van
de Landpoort vuurden nu zeer
hevig op de Fransen, die
trachtten de binnenbrug op de
halve maan, die deze met de
stad verbond, stuk te hakken,
waardoor de aanvallers zware
verliezen leden.
deppen
Marionetten.
Duitse krijgsgevangenen ga
ven een marionettenvoorstel
ling in Billinghurst, Sussex
(Engeland) ten bate van een
Padvindersfonds.
Trouwlustig.
In Cardiff werd in een zak
Canadese aardappelen een
briefje gevonden. waarop
stond: „Ik zoek een lieve
vrouw tussen de 40 en 50
jaar".
Enfant terrible.
Kind speelde in drukke
straat van Birmingham*
chauffeur remde, andere be
stelwagen reed tegen zgn
auto op, tank van bestelwagen
vloog in brand, brandweer
auto's arriveerden, tram vloog
tegen een van deze op, kind
speelde vrolijk en onbescha
digd verder.
Redacteur W. Lente.
Koepoortstr. 13, Middelburg.
Oplossing
Wedstrijd-eindspelen.
No. 14. De stand was:
Zwart 4 sch. op 5, 10, 14 en
39, dam op 46. Wit 1 sch. op
41, dammen op 8, 37 en 42.
De oplossing is als volgt: 8-
30 (14-19 a, b, c, d.)30 x
48 (19-23 e, f); 37 x 14 (10
x 19); 42-37 (19-24g) 48-25*)
(24-29); 25-14 (29-34h); 14-
28 (34-40); 28-6 (40-45) 6-50
gewonnen. Hier speelden
enige oplossers i.p.v. 48-25,
37-10? Het wordt dan even
wel remise door (5x14) 48-37
(14-20) 37-5 (46x37) 5x41;
(24-29) en zwart maakt nog
juist remise, h(29-33)
14-32 (33-39) 32-49 wint.
g(19-23) 37x10 (5x14)
48-37 wint. f(10-14) 42-
24 (19x30) 48x3 wint. e
(10-15) 37x10 (5xl4i) 42-37
wint. i) (15x4) 42-37 (4-9 of
10) 48-25 wint.
d(10-15) 30x48 (14-
20). want op (5-10) 42-47, en
op (15-20) 42x15 enz. en op
(14-19) zie var. e.)48-
25 wint. c(14-20) 42x4
(39-44) 30-39 (44x33) 37-14
wint. b(39-44) 30-39
(44x33) 42x9 of 4 wint. a
(39-43) 30x48 zie voorg. va
rianten.
Opl. No. 15. Motievenstudie.
De stand was: zwart 5 sch.
op 9, 21, 22, 28 en 34. Wit
2 sch. op 8 en 38, dam op 42.
Hier wint wit als volgt: 42-
48 (9-13 a.b.) 48x25 (want
op 8x19 volgt remise door
Hardhandige
kalverliefde.
Woensdagavond wa
ren een jongen en een
meisje aan het stoeien
op de Wester Merwede-
djjk te Amsterdam. Het
meisje, de 16-j. S. O., is
van de dijk naar bene-
'den gevallen en zo on
gelukkig terecht geko
men, dat zg met een
bekkenfractuur naar een
ziekenhuis moest worden
overgebracht. Van de
jongen ontbreekt nog
ieder spoor.
(22-27) 48x25 (28-33!) 38x29
(27-32!) (13x2) 25-14
(22-27), op (28-33), 38x29
enz. naar 5, en op (21-26)
14x41, steeds gevolgd door
41-36) 14x37») (21-26)
37-41 (27-31) 41-36 (31-37)
36-4 (37-41) 4-10 enz. wint.
Door de heer van Eenen-
naam te Souburg werd hier
de volgende fraaie variant
aangegeven: 14x41! (27-31
gedw.) 38-32 (31-36) 41-37
(21-26) 37-46 (26-31) 32-28
(2-7) 4è-32 (7-11) 28-22 (11
-16) 32-5 (16-21) 5-23 (21-
27) 23-1 (27x18) 1x23, even
eens gewonnen! b(28-32)
38x16 (34-40) 48-34 (40x29)
8-3 (9-13) 3-17 (22x11) 16x7
(29-33) 7-2 (13-18) 2-7 (18-
22) 7-16 en wint. a (22-
27) 48x3 (27-31) 38-32 (28x
37) 8-2 (21-26*) 2-16 (31-36)
3-14 (37-42) 14-37 (42x31)
16-32 wint. (21-27) 3-
26 (27-32 y) 2-19 z) (32-38)
19x46 (31-36) 26-48 of 21
wint. z) ook wint 2-24 (31-
36) 26x48 (36-41) 24-47; y)
31-36 26x42 (36-41) 42-
37 (41x32) 2-16 en wint.
Eén oplosser begon dit
eindspel met als eerste zet
8-2, maar zag hierbij de vol-
rende remise over het hoofd:
-2 (34-40) 42-48 (28-33) 38
x29 (40-44) enz. Er is een vrij
groot aantal oplossingen bin
nengekomen en het resultaat
is geweest, dat de heer van
Eenennaam uit Souburg het
prijsje heeft gewonnen. Gefe
liciteerd!
Ter oplossing: Probleem no 21
Zwart 11 sch. op 1, 7, 9, 10,
12. 13, 15, 17, 18, 21 en 36.
Wit 11 sch. op 20, 24, 28,
29, 32, 34, 38, 41, 43, 44 en 48.
Wg vragen uw bijzondere
aandacht voor dit probleem.
Indien u het hebt opgelost,
moét u ook eens trachten de
oplossing te vinden zonder de
witte schijf op 28! Het is nl.
een soort dubbel-probleem. De
oplossingen met en zonder
schijf 28 zijn beide even zui
ver en geheel van elkaar ver
schillend, hoewel de slotstand
weer dezelfde is! Wij zijn be
nieuwd wie de beide oplos
singen vinden zal.
Als gewoonlijk: wit speelt
en wint.
Oplossingen inzenden bin
nen 14 dagen. De namen der
goede oplossers worden gepu
bliceerd.