PHOVIHCIALE ZEEUWSCHE COURANT Mac Arthur Gritiek op de pers-politiek der Regering Landaanwinning Belgen vochten in de Betuwe democratiseert Japan ook in Zeeland 190e Jaargang - No. 103 Uitgave van de Firma Provinciale Zceuwsche Courant. Middelburg. Drukkerij Firma F. van de Velde Jr., Vllsslngen. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Algemeen Christelijke feestdagen. Zaterdag 3 Mei 1947 W.O. DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE, BRESKENSCHE COURANT EN VRIJE STEMMEN """™m P" ABONNEMENTSPRIJS! 25 cent per weekf 3.20 per kwartaal franco per post 3.45 per kwartaal. Losse nummers 5 cent. ADVERTENTIEPRIJS Bureau» gevestigd te Vllsslngen i Walstraat 58-60. telefoon 10 (2 HJnen) - Middelburg i Londensche Kaal 29. telefoon 2077 en 2924 Goes i Turfkade 15. telefoon 2475 Oostburg Gratamastraat 3. telefoon 102 Teroeuren Brouwerijstra-t 2. Postrekening nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg. HERDENKING Toen Nederland 'twee jaar geleden 'éindelijk vrij' was, doortrilde een golf van ontroe ring ons kleine volk. We keken elkaar aan en konden niet zeggen, wat er al niet beslo ten lag in dit simpele woordje „Vrij". Geen hongertochten meer, dachten we. Geen kinderen, die in de kelders moesten slanen wegens de onophoudelijke luchtaanvallen, kinderen, waar over we waakten, machteloos, met vertrokken gezichten als de keldermuren scheurden bij het steeds dichter vallen der bommen. Geen V I's en V 2's meer! Geen noodzaak om on der te duiken, geen razzia's, geen arrestaties, geen schoten in de nacht, als er weer een paai- vermoord werden... Vrij! We dachten toen, dat alles spo°dig normaal zou worden. We wisten, dat we straat arm waren, maar we zouden ons wel redden. De Russen, die Hitler zo vaak als boeman ge bruikt had. die zouden hun handen vol hebben, meer dan vol, met het opbouwen van hun verwoeste steden. Partij strijd Daaraan zouden we ons niet meer schuldig maken. Vóór alles zou het "belang van land en volk gaan. De ver woestingen? Onbouwen zou den we in een daverend tem po. Eenvoudig zouden we le ven. offers brengen, trots, dat we het doen konden. De ille galiteit zou ons de nieuwe mensen leveren, die breken zouden met het oude. die nieu we wegen zouden wh'zen. Alles zou goed worden. De handen san de ploeg! dachten we. Pon wen! Rouwen! Een nieuw Nederland! Als we terugdenken aan dit alles... We hebben geen honger meer. De bombardementen zijn we vergeten en we doen. alsof ze er nooit zijn geweest. We glimlachen als we terugdenken aan de dagen, waarin we ont beten met roggenan uit het water met een leneltje dure zoetstof er doorheen, en met roggebrood gebakken in ko kend water, dineerden met roggekoekies van rogge en water en souneerden met pan van rogge? en water en dat alles nog lekker vonden ook. •Er is geen vrees meer voor het vege Irif. dag in dag uit en we hebben in twee jaar veel tot stand gébracht, veel, zeer veel. Maar iuist in de grote din gen faalden we. We brachten de treinen weer aan het rij den. maar het partijbelang viert hoogtij. We maakten Walcheren droog en vonden dit de gewoonste zaak van de wereld, maar we schamen ons als we door de noodgebieden trekken en zien hoe weinig er gebouwd is en ons rekenschap geven van het feit, dat er in die noodgebieden nu geen ar beiders zijn om te bouwen, om dat er elders gebouwd wordt. We hebben dingen tot stand gebracht, waarom het buiten land ons bewonderde, maar zuivering en berechting zijn tot een aanfluiting van recht geworden. En de mensen, die ons de vernieuwing zouden brengen, de vervulling van de idealen uit de bezettingstijd, zij faalden en trekken zich soms wrevelig terug. De mis dadigheid neemt toe. het ge knoei is nietvan de lucht... een derde van ons volk wil emigreren. Wat is er van onze idealen geworden... Twee jaar geleden werd Nederland bevrijd. Zeven jaar geleden rukten de Duitsers Het wereldgebeuren Vier verkiezingen in één maand. Oude kasten blijven heersen. Men heeft generaal Mac Arthur wel eens de ongekroon de keizer van Japan genoemd. Niet ten onrechte want geen enkel land staat zozeer onder streng eenhoofdige, men zou haast zeggen autoritaire lei ding, als Japan. Het zijn Ame rikanen, die daar met uitslui ting van alle andere geallieer_ den de lakens uitdelen en als opper-laken-uitdeler, bekleed met uitzonderlijk grote be voegdheden, troont hoog boven de ondergeschikte bezettings autoriteiten Mac Arthur. Het is moeilijk zich een be trouwbaar beeld te vormen van de nieuwe verhoudingen in Japan. Als men alleen zou afgaan op de van tijd tot tijd door Mac Arthur gemaakte rapporten, kan men de indruk krijgen dat in Japan op voort varende wijze en in snel tempo de Amerikaanse democratie wordt geïmporteerd. Keizer Hi- rohito is van zijn goddelijke luister beroofd en gedegra deerd tot een gewoon aards wezen. Vandaag wordt een nieuwe grondwet van kracht, die in tal van artikelen een meer democratische geest uit ademt. En om 't democratische beeld te voltooien zijn in April een serie verkiezingen gehou den, die het Japanse volk aan een «gering zouden moe- Nederland binnen. Zijn de of fers, gebracht in de vijf jaar, die daartussen liggen, vergeefs geweest Men moet zich bij het over denken van dit alles één ding goed voor ogen houden. Een betere wereld wordt niet in twee jaar gebouwd. Een chaos niet in twee jaar geordend. Menselijke ondeugden en ge breken zijn welhaast onuitroei baar. Er zal nog lang en taai en verbeten gestreden moeten worden, want idealen gaan niet op één dag in vervulling. Maar er is geen reden tot wan hoop. Wie zich nu verbitterd te rugtrekt, behoort tot de klein- moedigen. Hij pleegt verraad. Voor de toekomst kan slechts heil worden verwacht van die genen, die de herdenking der bevrijding aangrijpen als een uur van bezinning, zich de idealen van het jonge verleden weer te binnen roepen en be sluiten voort te gaan op de weg, die werd ingeslagen toen alom de nood het hoogst was. Met kankeren en mokken ko men we er niet. Slechts algemene krachtsin spanning, onvermoeibare ijver, onzelfzuchtige offervaardig heid kunnen land en volk een betere toekomst schenken. In verband met de Na tionale Feestdag ver schijnt het eerstvolgen de nummer van de Prov Zeeuwsche Cou rant op Dinsdag 6 Mei ten helpen, die waarlijk uit het volk voorkomt. Deze verlde- zingen bestonden uit vier etap pes, die voor de gouverneurs, burgemeesters en dorpshoofden op 5 April gehouden, die voor het Hogerhuis, welke op 20 April plaats vonden, op 25 April die voor leden van het Lagerhuis en als sluitstuk de gemeenteraadsverkiezingen van 30 April. Van deze laatste verkiezingen ig zojuist de uit slag bekend geworden en daar uit blijkt, dat de conservatie ven de overwinning hebben be haald. In totaal verwierven de onafhankelijken, die voor het merendeel als conservatie ven te beschouwen zijn, het grootste aantal zetels. Daarna volgden de democraten, de li beralen, de socialisten en ten slotte de communisten met een zeer gering aantal zetels. Al leen in de grote steden be haalden de socialisten de over winning. 30 °/o van de kiezers getroostte zich geen en kele inspanning om een steen tje bij te dragen tot het demo cratiseringsproces en bleef rus tig thuis. Aan de stemmen van de 70 die er wel een gang naar de stembus voor over had, kan niet al te veel waards worden gehecht en in elk ge val wijzen zij allerminst op een doorbraak naar een nieuwe richting. De verwerping van de totalitaire rechtse leerstel lingen is allesbehalve een vol dongen feit. De „Observer" heeft dezer dagen nog zyn twfjfel uitgesproken over de soliditeit van het fundament waarop de prille Japanse de mocratie is opgebouwd. De po litiek in Japan is volgens dit gezaghebbende blad nog steeds meer een aangelegenheid van groepen, die zich rond bepaalde personen formeren, dan van partijen met duidelijk omschre ven programma's. En die per sonen komen voort uit precies dezelfde kasten, die Japan de oorlog inleidden en zij waren trouwe discipelen van wijlen de godheid Hirohito. Onder de druk der omstandigheden to nen zij zich mak en gewillig en gedwee, maar de waarschu wing van Australische zijde, waarbij op bedenkelijke onder grondse stromingen werd ge wezen, kan aanwijzing zijn, dat de oude vechtgeest nog niet geluwd ls. Er blijft onze kerheid bestaan over de toe komstige ontwikkeling in het land van de Rijzende Zon. De Pasoendan- beweglng. Het republikeinse persbu reau Antara heeft een inter view met de republikeinse mi nister Natsir gepubliceerd, waarin deze de berichten van United Press over grote ge vechten tussen Soendanezen en republikeinse troepen „grove leugens" noemt. Hij verklaar de, dat er geen enkel verband is tussen de separistische be weging Pasoendan en de inci denten in het Krawangse, waar inmiddels de rust is weerge keerd. Persraad past niet in onze rechtsstaat. Aan het voorlopig verslag nopens het ontwerp van wet „Noodvooorziening perswezen" is het volgende ontleend: De wijze waarop de rege ring ginds de bevrijding ge tracht heeft de wettelijke re geling van het perswezen tot stand te brengen, werd alge meen weinig gelukkig geacht. Verwacht had mogen worden, du9 betoogden vele leden, dat de regering de haar gegeven tijd zou hebben benut om thans een definitief voorstel van wet tot regeling van het Perswezen bij de S>taten-Gene- raal in te dienen. Hoever is de commissie Pompe inmiddels met haar werkzaamheden ge vorderd? Men meende te we ten, dat prof. Pompe zich te dezer zake weinig optimistisch had uitgelaten. Door vele leden werd er op gewezen, dat de zuivering in het algemeen geen bevrediging schenkt: dit geldt ook met be trekking tot de zuivering van het perswezen. Door zeer vele leden werd gevraagd, welke redenen gegolden heb ben om een zo belangrijk on- COMMANDANT ZEEMACHT NEDERLAND. De commandant Zeemacht Nederland, kapitein ter zee J. J. L. Willlnge, is bevorderd tot Schout bij Nacht. derwerp op zo weinig elegante en zo weinig voortvarende wij ze wettelijk te regelen. Ook werd genoemd het feit, dat de perszuivering vóór 1 Juli 1947, datum waarop de bestaande regeling komt tc vervallen practisch is beëindigd en dat het toch niet aangaat om nu nog op het laatste moment nieuwe zuiveringsmaatregelen voor te stellen. Als derde bezwaar werd door de hier aan het woord zijnde leden aangevoerd, dat door het voorstel het zowel door de regering als door de Kamer gewenste hoger beroep op de uitspraken d^r perszui veringscommissie eerst ruim twee jaar na de bevrijding mo gelijk wordt gemaakt. HOE IN DE TOEKOMST? Voorts zou het algemeen op prijs gesteld worden, wanneer de minister reeds thans enige algemene richtlijnen zou willen aangeven over de in uitzicht gestelde definitieve regeling van het perswezen, met name over de vraag of wettelijke voorziening ten deze mogelijk zal zijn zonder wijziging van artikel 7 van de Grondwet. Hoewel tegen het verlenen van adviserende bevoegdheden aan een lichaam als de Pers- raad in deze voorlopige nood wetgeving geen bezwaar zou bestaan, waren vele leden van oordeel, dat dit nieuwe staats orgaan in de Nederlandse rechtsstaat niet thuisbehoort. Tijdens een hevige storm heeft het beroemde Engelse slagschip „Warspite", veteraan uit twee oorlogen, schip breuk geleden. Op deze foto ziet men het trotse schip liggen op de plaats van de schipbreuk, bjj Cornwall. Inbraak in het Ministerie van Marine. BUIT VAN f 180.000. Gisternacht werd inge broken in het gebouw van het ministerie van marine aan ie Hoge Nieuwstraat te 's-Gra- venhage. De daders verschaf ten zich toegang via een ga rage, waarna een verbindings deur werd opengebroken, zo dat zij in het gebouw konden komen. Daarna gingen de in brekers naar ie kamer van de kassier, waar een brandkast werd geforceerd. Vermist wordt een bedrag van 180.000, welk bedrag gedeeltelijk bestond uit nog uit te betalen salarissen aan gedemobiliseerden. Vandaag .worden overal in ons land de gevallenen /an de tweede Wereld- jorlog 1939'45 her dacht: is het 25 jaar' ge leden, dat de bekende prozaïst Ary Prins 'te Schiedam overleed; ...is het 25 jaar gele den, dat bij Winters wijk een zoutlaag werd Tangeboord; ...viert de bekende schaker jhr. D. van Fo- reest te Wassenaar zijn 85ste verjaardag. MORGEN ...treedt de zomer- lienstregeling van de >Jed. Spoorwegen in werking; ...wordt te Antwerpen ïe voetbalwedstrijd Bel giëNederland gespeeld IVERMORGEN ...herdenkt Nederland le bevrijding van het gehele land van de over weldiging door de Duit sers; ...is het 50 jaar gele ien, dat de R.K. Staats partij in Nederland be sloot tot samenwerking met de Anti-Revolution- aaire Partrj. Plannen van de Ned. Ver. voor landaanwinning. Kan Nederland verdere inpolderingen bekostigen? (Van onze speciale verslaggever). De Rijkswaterstaat be reidt landaanwinning voor in het gebied van de Dollart, de Lauwers- zee, de Groninger en de Friesche wadden, het Zuidelyk Ysselmeer, de Sloe, de Braakman en het Land van Saeftinge» En dan zyn er nog het vyf- en het drie-eilan denplan In het Zuid-Wes- telyk deel van Neder land. Het laatste omvat het aaneensluiten van Walcheren, Noord- en Zuid-Beveland. Dit alles vertelde ons ir. V. J. P. de Bloc van Kuf- feler, oud-directeur-generaal van de Zuiderzeewerken, vi- ce-voorzitter van de Ned. Ver. voor Landaanwinning, met welker voorzitter jhr. ir. O. C. A. van Lidth de Jeude, wij onlangs een onderhoud toochten hebben. Ir. van Kuffeler wees er ons op, dat mèt de bevolking ook de oppervlakte van ons land voortdurend is toege nomen in de loop der eeu wen, zij het dat het een met het ander niet gelijke tred heeft gehouden. Buiten de Zuiderzeewerken is er in 750 jaar tijds 345.000 ha land gewonnen, d.w.z. 10 pCt. van de oppervlakte van het te genwoordige Rijk in Europa. Gemiddeld was dat 13.000 ha. per 25 jaar. Het hoogte punt vormde het begin van de zeventiende eeuw met 32.000 ha., toer. men enerzijds een veilige belegging zocht voor de kapitalen, die er verdiend werden met de vaart op Indië en anderzijds door de uitvinding van de beweegbare molenkap de mo gelijkheid om diepere plas sen uit te malen, groter was geworden. In het laatste kwart van de vorige eeuw bedroeg de aanwas slechts 3000 ha. De bevolking is in de laatste ze ven eeuwen tenminste ver vijfvoudigd. Andere dan agrarische bedryven hebben de arbeidersmassa opge vangen en zij zullen dat moeten blijven doen (indu strialisatie is primair!) maar verder gaande landaanwin ning blyft gewenst om de invoer van voedsel te kunnen verminderen. Bovendien, er is onder de boerenzoons een honger naar land. Nog 600.000 H.A. In een verre toe komst, aldus ir. van Kuffeler, is het mo gelijk ons land met nog 600.000 ha. uit te breiden, de 225.000 ha. der reeds be staande en geprojec teerde Zuiderzeepol ders inbegrepen. Maar dan zal men ook een gesloten kustlijn hebben, zo dat zowel de Zeeuw se stroomen als de Wadden droogge maakt zullen zijn. Dit moet echter ge leidelijk aan ge schieden. De vraag of het verarmde Nederland verdere inpoldering kan bekostigen, be antwoordde deze deskundige door er op te wyzen, dat in dien de kosten voor de Z.W. Zuiderzee polder 2V2 maal zo hoog zyn als in 1939, de uitvoering van de droogma- kingsplannén 1% proeent zullen be dragen van de ge raamde jaarlijkse investering en dat er voor het werk 1 pCt. van de jaarlijks te plaatsen ar beiders nodig zouden zyn. Op het ogenblik is het be zwaarlijk arbeiders aan de wederopbouw te onttrekken, maar dat kan met een jaar of wat anders worden. Mate riaal en kapitaal zijn bin nenslands verkrijgbaar. Een overzicht van de gebieden waarvoor inpoldering wordt FEESTTREIN VAN UTRECHT NAAR EINDHOVEN. Noord-Zuid over Den Bosch hersteld. Vrydag is de directe spoor wegverbinding tussen Noord en Zuid over Den Bosch fees- lijk in gebruik gesteld, nadat vorige week reeds de Zeeuwse Jaarbeurstrein als eerste over de herstelde bruggen bij Hedel en Zaltbommel was gereden. In de officiële feesttrein versierde Diesel hadden tal van autoriteiten plaatsgeno men, o.w. de directie van de Ned. Spoorwegen. Eerst in Den Bosch en later in Vught en Eindhoven, werd de trein met groot enthousiasme be groet, waarbij tal van toespra ken, vrolijke muziek en fraaie bloemen uitdrukking gaven aan de algemene feestvreugde. Zondag zullen de eerste treinen voor het normale reizi- gersvervoer tussen Utrecht en Eindhoven rijden. KORTE PREDICATIE ONZE VERWACHTING. Het is nu byna zeven jaar geleden, dat de grote oorlog begon en er zyn ook al weer twee jaren voorbij sinds we het vreugdevolle ogenblik mochten beleven, dat het eindelijk uit was met al die ellende van deze oorlog. Maar is de vrede werke lijk weergekeerd op aarde Veeleer schijnen groter ram pen hun dreigende schadu wen reeds over ons leven te werpenWe lijden nog altijd aan de naweeën van de gruwel der verwoesting en vaak denk ik, dat de schade aan de zielen aangericht eigenlijk nog veel ernstiger is dan die aan de huizen in dor pen en steden. Wie zal de tranen van verbittering, te leurstelling en wanhoop tel len? Wie zal de geschonden zie len helen? In wat voor wejeld en wat voor tyden leven we? Een wereld van bloed, zweet en tranen; in de tijd tussen de tweede en derde wereldoor log! En de schade dreigt nóg smartelijker te worden, de nood nóg hoger. Tenzij Tenzy we oog krijgen voor het Rijk der ongeschonden Gerechtigheid: het Rijk der Vergeving en des Levens. De Grote Schepper aller dingen wil ons allen troosten met Zijn toekomst. God staat voor niets. Hij weet hoe te handelen met onze geschonden zielen. Hij weet ons een hart onder de riem te steken. Hg leert ons bid den te midden van de strijd en ook nu de strijd voortge zet wordt aan de conferentie tafel: „Uw Rijk kome". En voor mezelf en het ganse mensdom voeg ik er bij: liever vandaag nog dan morgen! Sluis. Ds. M. N. SCHRALE. Handel met de Russische zóne. Onder leiding van de direc teur der buitenlandse econo mische betrekkingen, mr. S. Th. J. Teppema, zal zich aezer dagen een delegatie naar Ber lijn begeven ten einde onder handelingen te voeren over een handelsovereenkomst met de Russische zóne in Duitsland. Belangrijk aandeel in de bevrijding van ons land De Brigade-Piron. Het is niet velen bekend dat onder de geallieerde le gers ook een aantal Belgen de stryd in Nederland heb ben meegemaakt. Wanneer hier het een en ander ver haald wordt van de bijdrage der strijdkrachten, gegroe peerd in de „Brigade-Piron", oetekent zulks niet dat zij de enige Belgen zijn geweest die in Nederland hebben ge streden. Op Walcheren voch ten Belgische commando's, Arnhem landden samen met de andere geallieerden Belgische parachutisten. Ty- dens de winterperiode, na de bevrijding van. het Belgisch grondgebied, betrokken Bel gische fuseliers de wacht langs de Maas, om van de Belgische piloten en andere vliegtuigbemanningen niet te spreken. BRIGADE-PIRON. Tijdens de eerste oorlogsja ren hadden zich in Engeland enkele groepjes Belgische militairen gevormd, die de strijd aan de zyde der ge allieerden wilden voortzetten. Na allerlei moeilijkheden was men er in December 1942 te Londen in geslaagd de tot dusver onder de En gelsen verspreide eenheden te reorganiseren. Het grootste deel ervan kwam onder het bevel te staan van de toen malige majoor Piron, thans generaal Piron, bevelhebber der Belgische bezettings strijdkrachten in Duitsland. Op 4 Augustus 1944 werd deze Belgische brigade, onge veer 1800 man sterk, naar Normandië overgebracht ingezet in de stryd by de Orne. De brigade-Plron ont ving op 1 September 1944 opdracht de Belgische grens te overschrijden. De tocht naar en in Brussel wordt een triomftocht maarde oorlog was nog niet uit. De vijand verschanst zich achter het Albert-kanaal. Nederland zit nog in zyn klauw. Op 17 September be gint de grote aanval: De Britse pantser-divisies ruk ken op langs de as Hechtel- Nijmegen om hun verbinding tot stand te brengen met de luchtlandingstroepen. De bri gade moet de rechterflank van de vertrekbasis dekken. APRILMEI 1945. Dat was de eerste stoot. Een tweede maal zou de brigade het Nederlandse grondgebied betreden, en. wel in April 1944. De brigade, voor het merendeel infante rie, doch met eenheden ge vechtstroepen en artillerie, is ongeveer 5000 man sterk geworden, en bezet, samen werkende met de 51e ge pantserde Canadese divisie, de sector Wamel tot de Westkant van Nijmegen. Op 13 April wordt de sector Zetten, tussen Lek en Waal, links begrensd door de Greb- be-linie, ingènomen. In dit door de hardnekkige gevech ten tussen luchtlandingstroe pen en Duitse S.S. verwoes te gebied, zet de brigade haar opmars verder voort. 17 April komt het bevel tot de aanval. Na voorbereidende verkenningstochten wordt Heusden door de Sherman'- tanks onder vuur genomen en door het derde bataljon veroverd. De jonge Belgische vrijwilligers, die hier "de vuurdoop ondergaan, zetten onversaagd door en achter volgen de vyand tot een mij nenveld verdere pogingen stop zet. Met de steun van. Canade se gevechtswagens wordt El- diksenhoek bezet. Vooruitge schoven stellingen worden ingenomen op 400 meter van de Grebbe-linie, waarachter de Duitsers zich verschanst hebben. In deze streek-- zul len de troepen gelegerd blij ven, onder moeilyke omstan digheden: het water stijgt, overal liggen rottende dieren cadavers en drinkbaar water moet uit Nymegen gehaald worden. Patrouilles brengen emge afwisseling tydens het wachten op het bevel om verder op te rukken. Dat komt echter niet. De 26e wordt het bevel ontvangen elk offensief in de sector stil te leggen: er zijn onderhandelingen gaan de om de honger onder de Nederlandse bevolking te ra vitailleren. De 27e komt het verbod te schieten, tenzij in geval van hoogste nood zo blijft de toestand tot de dag der capitulatie. Nog drie dagen blijft de brigade in deze streek. Op 8 Mei vertrekken de troepen via Arnhem en Rhenen naar Culemborg, waar de man schappen opdracht krijgen twee krijgsgevangenkampen te bewaken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1947 | | pagina 1