PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
I ntervieuw met Molotov
Rumoer rondom de Caulle
v
Vandaag
De Golf van Biscaye
eischi slachtoffers
Vlissingen-Prinsenstad
190e Jaargang - Nr. 80
Uitgave van de Firma Provinciale
Zeeuwscbe Courant, Middelburg.
Drukkerij Firma F. van de Velde Jr.»
Vlisslngen.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op
Zon- en Algemeen Christelijke feestdagen.
W.O. DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE, BRESKENSCHE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 5 April 1947
ABONNEMENTSPRIJS i 25 cent per
week 3.20 per kwartaal franco
per post f 3.45 per kwartaal. Losse
nummers 5 cent. ADVERTENTIEPRIJS
12 cent per mm., minimum per adver
tentie 2.—.
Bureau* gevestigd te Vlisslngen i Walstraat 58-60. telefoon 10 (2 lijnen) Middelburg; Londensche Kaal 29. telefoon 2077 en 2924 Goes i Turfkade 15. telefoon 2475 Oostburg t Gratamastraat 3. telefoon 102: Terneuien Brouwerijstraat 2.' Postrekening nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Rel wereldgebeuren
Compromis over het bestuur van
Duitschland mogelijk.
Herstelbetalingen
onvoldoende.
De beide leidende figuren in
de Sowjet-Unie, Molotov en
Stalin, hebben zoo hun eigen
manier om het buitenland in
te lichten over hun inzichten
over bepaalde belangrijke
vraagstukken. Persconferen.
ties houden is geen Russisch
gebruik. In plaats daarvan
hebben zg de gewoonte van tijd
tot tijd welwillend aan een
vooraanstaand Angelsaksisch
journalist oen interview toe te
'staan, waarbij in de regel de
vragen veel langer zijn dan de
korte en kernachtige antwoor
den.
Gisteren heeft de Ameri-
kaansche radio-commentator
John Steel een onderhoud ge-;
had met Molotov en tijdens
zijn gesprek met den Russi-
schen minister ontwikkelde
zich een belangwekkend vraag-
en antwoordenspel.
Bent U van meening, zoo
was de eerste vraag van Steel,
dat de Amerikaansche voor
stellen voor de politieke orga
nisatie van Duitschland tot
een uiteenvallen van dit land
zullen leiden? Dat gevaar be
staat zeker, was het korte
antwoord. Volgens Molotov
zouden 'de Amerikaansche
plannen de Duits che militai-
Ons eerstvolgend num
mer verschijnt op
Dinsdag 8 April a.s.
Turksche president
verwekte sensatie.
DOOR OVER OORLOG TE
SPREKEN.
„Het is heel goed mogelijk,
dat ge op een morgen opstaat
en tot de ontdekking komt, dat
uw land zich in oorlog be
vindt", verklaarde dezer dagen
de Turksche minister-president
Peker aan een groep kooplie
den.
De kooplieden hadden aan de
regeering een verzoek gericht
om de export van tarwe te
mogen hervatten. Peker zeide,
dat Turkije tarwe genoeg had,
doch het land moest op alle
eventualiteiten zijn voorbereid.
„Het zou niet logisch zijn als
een groot nabuurland, dat een
oogje op ons grondgebied heeft»
oorlog zou voeren", voegde hg
eraan toe. „Doch was het lo
gisch. dat Hitier de oorlog be
gon?"
De verklaring van Peker
heeft in de Turksche ochtend
bladen vrg veel sensatie ver
wekt.
DE VEILIGHEIDSRAAD.
Scherpe critiek op de
Russen.
Sir Alexander Cadogan, de
Brische vertegenwoordiger In
de Veiligheidsraad, heeft In
de raad het veto van de Sov
jet-Unie inzake het Albanee-
sche geschil een zeer opmerke
lijk en ernstig geval van het
gebruik van het veto-recht ge
noemd.
Volgens Cadogan spreekt de
Sovjet-Russische afgevaardig
de niet graag over het veto:
„Hij heeft er de voorkeur aan,
aan te dringen op wat hij
noemt „de leer van eenstem
migheid der permanente le
den", waaronder hg blijkbaar
verstaat", aldus Cadogan, „dat
de andere permanente leden
zich naar de zienswijze van
de Sovjet-regeering moeten
schikken, wanneer deze laatste
als eenige de minderheid
vormt". Cadogan verklaarde,
dat de andere permanente le
den noch hijzelf deze zienswijze
aanvaarden. „Het is echter
tijdverlies over deze kwestie
te discussieeren".
risten, die van revanche droo-
men. in staat stellen om op
nieuw te ijveren voor de een
heid van Duitschland. zooals
dat ten tijde van Bismarck ge
beurd is.
Acht U het dan mogelijk,
ging Steel verder, dat er een
compromis wordt bereik f- tus-
schen het Russische voorstel
dat de eenheid van Duitsch
land beoogt en het Amerikaan,
sche voor een federaal Duitsch
land.
Hef bleek, dat Molotov die
mogelijkheid niet uit wilde
sluiten. Er zou een vergelijk
tot stand kunnen komen, waar
bij het Duitsche volk zelf zich
pér volksstemming zou uit
spreken.
Op de vraag: Zouden de her.
stelbetalingen tot een bedrag
van 10 milliard dollar voldoen
de zijn om een behoorlijk ge
deelte van de schade, die door
de Duitsche invallers is aan
gericht te vergoeden, was het
antwoord: Dit zou natuurlijk
te weinig zijn voor de Sowjet-
Unie.
Maar het zou hef Russische
volk eenige voldoening geven.
De Sowjet-Unie heeft tot dus
ver mindeP ontvangen dan de
geallieerden.
Weinig zeggend was het
antwoord op een vraag of de
Moskousche conferentie be
paalde resultaten zal opleve
ren. Dat is gewenscht, zei Mo
lotov. doch dit hangt niet
slechts van de Russische dele
gatie af. In ieder geval zal de
ze delegatie alles doen wat in
haar macht ligt om de confe
rentie goede resultaten te doen
bereiken.
Steel had ook nog gelegen
heid een andere belangrijke
kwestie aan te snijden en wel
de Grieksche. Gelooft U, dat
de door president Truman
voorgestelde Amerikaansche
politiek ten aanzien van Grie
kenland de democratie in
dat- land zal herstellen. Ik
twijfel daar zeer aan, zei Mo
lotov en met mij vele anderen.
En meer wensohte hij over de
ze zaak niet los te laten.
Uit het interview valt deze
conclusie te trekken. De Rus
sen zijn vooralsnog weinig ge
neigd om vérgaande conces
sies te doen tegenover de
Amerikanen en in het bijzon
der aan hun eisch tot schade
vergoeding van 10 milliard
dollai? blijven zij stijf en strak
vasthouden.
Zijn voorstel om het Dult-
schp volk zelf zich te laten
uitspreken over de toekomsti
ge staatsvorm Zal zeker geen
ingang vinden, omdat van te
voren vaststaat dat de Duit-
schers in groote meerderheid
zullen kiezen voor een een
heidsstaat, voor de Russische
opvatting dus.
Japan moet betalen.
Vijf procent voor Ned. Indië
De Amerikaansche regee
ring heeft generaal MacArthur
ring heeft generaal MacArthur
opdracht gegeven, onmiddellijk
30 procent van alle Japansche
industrieele installaties be
schikbaar te stellen voor her
stelbetalingen aan China, de
Philippjjnen, Nederlandsch-In-
dië, Birma, Malakka en de
Britsche koloniën in het Verre
Oosten.
China zal 15 procent, de
Philippijnen 5 procent, Neder
land ten behoeve van Neder-
landsch-Indië 5 procent en Gr.-
Brittannië ten behoeve van
Birma, Malakka en zijn kolo
niën in het Verre Oosten 5
procent van alle beschikbare
installaties ontvangen.
De Amerikaansche regeering
is van meening, dat de betrok
ken landen zeer dringend be
hoefte hebben aan industrieele
uitrustingen.
Russische vrouwen
mogen niet naar
Engeland.
De Sovjet-regeering heeft ge
weigerd een aantal Russische
vrouwen, gehuwd met Britsche
oud-militairen, visa te verlee-
nen, waardoor zij het land
kunnen verlaten. Bevin heeft
deze kwestie op de Moskou
sche conferentie ter sprake ge
bracht, doch zonder succes. De
Britsche regeering overweegt
thans welke verdere stappen
genomen kunnen worden.
KORTE PREDICATIE
PASCHEN.
Er is een groot gevaar dat
onze gedachten naar allerlei
dingen worden getrokken, die.
met het Paaschfeest als
Chr. feest dan wel te verstaan
niets te maken hebben.
Het kunnen gevaarlijke klan
ken zgn: „Een nieuwe lente,
een nieuw geluid", „Natuur
verrijst ten leven weer", „Het
oude is voorbij, wij gaan een
nieuwe toekomst tegen", enz.
Dit is allemaal wel waar,
omdat het Paaschfeest nu een
maal valt in de lente.
Maar bij dit alles kunnen
we toch nooit een juichkreet
aanheffen met een vreugde die
boven alle maat is, want wat
er in de natuur in dit jaarge
tijde ook moge vernieuwen,
bij al dat nieuwe sterft de
mensch als vroeger. Er sterven
thans nog altijd veel meer
menschen dan normaal. Men-
schen verhongeren en verkom
meren en verbloeden. Wij be
wonen een aarde, waar veel on
zeker is. Vast staat hier ech
ter dat wij vallen in de armen
van de dood. En wat doet het
dan toe, dat de bloemen
weer gaan bloeien en de boo-
men weer groen gaan worden.
Bij al dit mooie in de lente zijn
en blijven wij stof en zullen tot
stof wederkeeren.
Wat is het leven? Opstaan,
werken, eten, slapen, wat blijd
schap, wat smart, wat gelach,
wat geween, moe worden, oud
worden. Zoo kunnen wij ook
op de schoonste lentedag geen
Paaschfeest vieren.
Het Evangelie weet van an
dere dingen. Deze doen in een
wereld als de onze. een waar
lijk nieuw geluid hooren, een
juichkreet, die als overwin-
ningsroep uitklinkt boven de
ze. ten doode toe geslagen we
reld.
Christus onzen Heer ver
reeg Halleluja! Hij is sterker
dan dood, duivel en hel! De
machten van de afgrond zijn
overwonnen door Hem, die de
Heer.is van dood en leven!
Zij die Zijn Woord gelooven
weten: die Heer heeft Zijn
hand op ons gelegd en ons tot
Zijn eigendom verklaard.
En daarom: wij leven! ook
al sterven wij.
Trumans nieuwe
politiek goedgekeurd.
DE AMERIKAANSCHE
HULP AAN GRIEKENLAND
EN TURKIJE.
De Amerikaansche Senaats
commissie voor buitenlandsche
betrekkingen heeft met alge-
meene stemmen de maatregel
voor hulp aan Griekenland en
Turkije goedgekeurd.
De aangenomen maatregel
houdt een amendement in, dat
de president de hulpverleening
geheel of gedeeltelijk moet in
trekken:
Indien de algemeene verga
dering of de Veiligheidsraad
de Amerikaansche hulp onnoo-
der V.N. van meening is, dat
dig is op grond van daden der
V.N.
OOK HULP AAN
PERZIË EN OOSTENRIJK
Door het Amerikaansche de
partement van buitenlandsche
zaken is bekend gemaakt, dat
de V.S. voornemens zgn, op
verzoek van de Perzische re
geering, een beperkte hoeveel
heid militaire goederen uit sur-
plusvoorraden voor „handha
ving der binnenlandsche orde"
aan Perzië te verkoopen.
Tevens werd van departe-
mentswege verklaard, dat de
export- en import-ban het ver-
leenen van een crediet van
28.000.000 dollar aan Oosten
rijk overweegt.
begint te Stratford
on Avon in Engeland
het Shakespeare-festi
val dat tot September
zal duren.
MORGEN:
is het 225 jaar gele
den, dat de Ned. Ad
miraal J. Roggeveen,
Middelburger van ge
boorte. in de Pacific het
befaamde Paascheilarid
ontdekte, dat beschouwd
wordt als laatste over
blijfsel van een ver
dwenen continent;
bestaat de Gerefor
meerde Gemeente van
Serooskerke 60 jaar.
is het 30 jaar geleden,
dat de Ver. Staten door
hun oorlogsverklaring
aan Duitschland gingen
deelnemen aan de Eer
ste Wereldoorlog;
OVERMORGEN;
Is het 275 jaar gele
den, dat Engeland en
Frankrijk in het ramp
jaar 1672 de oorlog ver
klaarden aan de Repu
bliek der Ver. Neder
landen.
Zonnevlek weer zichlbaar.
De afd. aardmagnetisme
van het K.N.M.I. bericht, dat
aan de Oostelijke rand van
de zon een buitengewoon
groote zonnevlek is versche
nen. Het is dezelfde vlek, die
reeds een maand geleden de
aandacht trok en met het on
gewapend oog zichtbaar was.
20 textielpunten geldig
verklaard.
Het Centraal Distributie
kantoor maakt bekend, dat
met ingang van 1 April van
de nieuwe textielkaart VA
705 geldig zijn verklaard van
elk der strooken A en B:
le. de 5 bonnen ter waarde
van 1 punt; 2e. de bon ter
waarde van 5 punten.
De bonnen „Reserve A" en
„Reserve B" zijn niet geldig
voor de aankoop van textiel-
goederen.
Het verbod tot het in ont-
vangstnemen van losse pun
ten der textielkaarten geldt
niet voor de thans geldig ver
klaarde bonnen der textiel
kaart VA 705. Het publiek
wordt aangeraden om, ten
einde verlies van de kaart te
voorkomen, uitsluitend de gel
dige bonnen bij het doen van
aankoopen mede te nemen.
Russen gaven de zender
Kootwijk terug.
In Nederland zij'n terugge
komen 15 wagons met door
de Duitschers gestolen onder-
deelen van de radiozender
Kootwijk. Deze werden door
de Russische autoriteiten ge
vonden en voor restitutie vrij
gegeven.
Dit is het eerste belang
rijke restitutiegeval uit de
Russische zóne. Daar boven
dien vijftien andere aanvra
gen, waaronder zeer belang
rijke, door de Russische auto
riteiten zijn vrijgegeven, is de
hoop gewettigd, dat nu ook
daar de restitutie, voor zoo
ver de goederen nog te vin
den zgn, op gang komt.
,Een nationale held kan niet
aan politiek doen 1"
Rondom de Gaulle, de hoog
hartige generaal met het au
reool „van redder van Frank
rijk" om het hoofd. Is het poli
tiek rumoer de laatste dagen
in hevigheid toegenomen. Na
een lange periode van terug
getrokkenheid is de Gaulle
weer plotseling in zijn volle
glorie in de. politieke arena
teruggekeerd en dat heeft nog,
al wat consternatie verwekt.
Zijn redevoering van Zondag te
Epinal is aanleiding geworden
tot felle reacties in de llnk-
sche pers en zelfs minister
president Ramadier heeft zich
met het geval moeten bemoei
en.
In een openhartig onderhoud
heeft hij de Gaulle verzocht
voortaan de politiek niet meer
te verbinden aan zijn positie
van nationale held. Als leder
ander burger, verklaarde Ra
madier op een persconferentie,
heeft de Gaulle natuurlijk het
recht zijn politieke inzichten
in he+ openbaar te uiten. De
Gaulle doet dit echter bij voor
keur ter gelegenheid van nati
onale plechtigheden en herden
kingen en daardoor misbruikt
hjj zijn gezag als dekmantel
voor het spuien van persoon
lijke grieven ten opzichte van
de Vierde Republiek.
Zondag zal blijken of de
stap van Ramadier uitwerking
heeft gehad. Dan zal de Gaul
le een rede houden te Straats
burg en tal van buitenlandsche
diplomaten en zelfs de Ameri
kaansche ambassadeur zullen
zich onder zijn toehoorders be_
vinden. Daarna zal de Gaulle
ook te Bordeaud en Marseille
spreken over wat hjj noemt
„de gebreken der Fransche
constitutie en de uitwerking
van de partijpolitiek op Frank
rijk".
Intusschen hebben de Fran
sche communisten de Gaulle
reeds de oorlog verklaard. Op
een massameeting te Parijs
nam althans de leider der par
tij Thorez geen blad voor de
mond. Hjj noemde den gene
raal „een werktuig der reactie,
die naar persoonlijke macht
streeft". De aanspraak van de
Gaulle op de titel eerste ver
zetsleider van Frankrijk werd
voor het eerst In het openbaar
betwist.
Het Parijsche blad de Libre
Soir noemde de afkeer van de
Gaulle van de bestaande poli
tieke partijen he* meest ver
ontrustende verschijnsel. Om
te kunnen slagen zou de Gaul
le moeten beginnen met alle
andere partijen te verstrooien,
schrijft het blad en zoo begint
het totalitair systeem.
Nieuwe commandant
van de zeemacht.
Schout bij nacht J. A.
Gauw is, op zjjn verzoek,
eervol ontheven van zijn
functie van commandant Zee
macht Nederland. Als zijn op
volger is aangewezen de ka
pitein ter zee J. J. L. VVil-
linge, tot dusver chef staf
van het commando zeemacht
Ned.-Indië. De commando
overdracht zal geschieden op
Woensdag 16 April om 11
uur voor het hoofdkwartier
der Kon. Marine in Scheve-
ningen.
Vier leden van de bemanning van de „Oranje"
omgekomen.
Tijdens de orkaan over
boord geslagen.
Tijdens een herige storm,
die Donderdag in de Golf
van Biscaye woedde, zijn
drie leden van de bemanning
van het met 669 repatrian
ten naar Nederland terug-
keerende m.s. „Oranje" van
de Mg. „Nederland" over
boord geslagen en naar moet
worden aangenomen, in de
golven omgekomen. Een vier-
de lid der bemanning, de
vierde stuurman S. A Fris
uit Beverwijk, liep tijdens de
storm zulke zware verwon,
dingen op, dat hij daaraan
is bezweken.
De drie andere slachtoffers
zijn: de chef-monteur Q. W.
Meyer uit Den Haag, de hof_
meesteres mej. J_ Broer uit
Blarieum en de verpleegster
mej. H. J J. A. Schimmel
uit Amsterdam.
Velgens nog niet bevestigde
berichten bevond de „Oranje"
zich midden in de Golf van
Biscaye toen de wind tot de
hevigheid van een orkaan aan
wakkerde. Nog eenige tijd
Prins of Prinses niet
naar Athene?
Volgens inlichtingen uit de
naaste omgeving van de Prin
selijke familie in Zermatt,
zullen de Prins of de Prinses
waarschijnlijk niet persoonlijk
naar Athene reizen om de
begrafenis van koning George
van Griekenland bij te wo
nen. De mogelgkheid bestaat,
dat een bijzondere afvaardi
ging van het Koninklijk huis
naar Athene gaat.
Donderdag heeft Prins
Bernhard voor de eerste maal
met zijn geheele gezin een
groote ski-tocht ondernomen.
De eerste walvischtraan in
Vlaardingen aangekomen.
De eerste ookst van de „Wil
lem Barendsz" in ons land.
Strak wapperden de vlag
gen Donderdagochtend van de
nieuwe Matex te Vlaardingen
in de wind en dit had een bij
zondere reden. Omstreeks half
tien arriveerde, getrokken door
drie sleepbooten, het tankschip
„Nacella" van de Koninklijke
Shell, dat de eerste traan, een
hoeveelheid van 5700 ton van
de „Willem Barendsz" naar
ons land brengt.
Duitschers plunderden
winkel in Venlo.
In de nacht van Dinsdag op
Woensdag hebben enkele
Duitschers kans gezien de
grens bij Venlo over te ste
ken. Na eerst nog op een
andere plaats geprobeerd te;
hebben een étalagerult te for-
ceeren, hebben ze in een win
kel van de coöperatie aan de
Herungerweg kans gezien hun
slag te slaan. Met lakens,
koffie, snoep en allerlei waren,
die maar voor het grgpen la
gen, poetsten zij de plaat.
Alle Nederlandsche grens
posten werden terstond ge
waarschuwd, maar van de
dieven is nog geen spoor ge
vonden.
koerste het schip stampend op
de woedende golven voort, tot
kapitein Bakker het bevel gaf
bij te draaien tot de storm was
geluwd, omdat verder varen te
groote risico's opleverde.
GEVECHT MET DE
ORKAAN.
Uren achtereen vocht de be
manning op het dek van het
schip tegen de orkaan tot deze
tegen de avond in kracht min
derde. De vierde stuurman. S,
A Fris, zou daarbij idoor de
lucht zijn geslingerd.
Eerst in de vroege avonds-
uren zakte de orkaan tot een
sterke Zuidelijke wind af, waar
na bij een appèl tot ieders ont
zetting bleek, dat Fris niet het
eenige slachtoffer was gewor
den. Drie andere leden der be
manning, o.w. twee vrouwelij
ke waren spoorloos verdwe
nen. hoewel niemand kon be.
vestigen, dat zij overboord wa
ren geslagen. Een nauwkeurig
onderzoek door het geheele
schip leverde echter geen cn»
kel resultaat op, zoodat men
tenslotte tot de treurige con
clusie moest komen, dat zij
door overboord zwiepende gol
ven waren medegesleurd.
Voor zoover bekend hebben
de passagiers (het waren er in
totaal 743 van wie er 140 in
Southampton van boord gin
gen), die zich tijdens de or_
kaan angstvallig in hun hutten
en kajuiten ophielden, geen
van allen verwondingen van
ernstige aard opgeloopen.
Op 6 April 1572 koos Vlisslngen als eerste
Nederlandsche stad de zijde van Oranje.
Ook toen reeds sleutel tot
de Westerschelde.
Er zrjn in onze vaderlandsche
geschiedenis herhaaldelijk tij
den, dat de gebeurtenissen in
hun gang meer dan belang
wekkend, soms boeiend, ja,
dramatisch zgn, en nooit was
dit meer het geval dan in de
periode, die begint met de ont
hoofding van de graven van
Egmond en Hoome te Brussel
in 1568 en eindigt met het
.ontzet van Leiden in 1574.
In dit korte tijdsverloop wis
selen verslagenheid en hoop op
bevrijding uit de Spaansche
tirannie eenige malen af, met
1569 als diepste punt, wan
neer de moedigsten versagen
en ook de Prins van Oranje de
wanhoop nabij schijnt.
Hg schrijft in dat jaar aan
een van zijn getrouwen: „Ik
kan niet verheelen, dat het mij
grootelijks heeft mishaagd,
geërgerd en bevreemd, dat de
landen in het algemeen tot nu
toe zoo weinig tfver en moed
hebben betoond om het slaven
juk, dat hun wordt opgedron
gen, af te weren ter liefde van
zich zelf en van hun kinderen
na hen,en dat een volk.
van ouds vermaard boven alle
andere om haar lust voor de
vrijheid, waarvoor zij bekend
stond de laatste droppel van
haar bloed te willen geven,
thans zich zoo weinig gelijk
blijft, en de middelen van te
genweer ongebruikt laat, die
zij slechts zou behoeven aan te
grgpen".
Maar een jaar later zouden
deze mismoedige woorden al
licht niet geschreven zgn. De
dwingelandij van Alva, zich
uitende in het schenden der
privilegiën, het opleggen van
ondraaglijke financiëele lasten,
de vonnissen van de Bloedraad
en verdere wreede geloofsver
volgingen, de inkwartiering
met vreemd krijgsvolk bleken
het tegendeel bereikt te heb
ben van wat zij beoogden: zij
smoorden het verzet der Ne
derlanders niet, zij gaven het
voedsel, wakkerden het aan,
deden het bg FJoomsch en On-
roomsch in kracht, breedte en
diepte toenemen. Het ging dan
niet meer uit van een groep
edelen en een klein getal bal
lingen van geringer kom-af,
het openbaarde zich meer en
meer in de lagen der gegoede
burgerii door het reiken van
feldelijke steun bg het min-
ere volk, in steden en dorpen,
door daadwerkelijk optreden.
De Watergeuzen, zij het dan
ook haast even gevreesd bij
landgenoot als vreemdeling,
opereerden ter zee, bestookten
den vijand tot in de zeegaten
en daarbuiten. In 1570 was de
overrompeling van het slot
Loevestein door Herman de
Ruyter een staaltje van per
soonlijke onverschrokkenheid.
En er zouden er meer te ver
melden zijn.
Deze uitingen waren in
zooverre verblijdend, dat ze ge
tuigden van de geest, die de
Nederlanders bezielde, maar
de plannen en daden, die er uit
voortvloeiden, konden de goed
keuring van den Prins van
Oranje en zijn naaste mede
werkers niet altijd wegdragen.
Zij zagen het liefst, dat de
offervaardigheid zich toonde
in het geven van geld, heel veel
geld voor het op de been
brengen van sterke huurlegers,
en daarnaast kwamen dan de
onderhandelingen met Frank
rijk, Denemarken, koningin
Elizabeth van Engeland en
sommige Duitsche vorsten om
hen te bewegen de zaak van
de vrijheid in de Nederlanden
te dienen en daardoor de
macht van Spanje te knotten.
DE INNEMING VAN
DEN BRIEL.
Het verrassend bericht van
de inneming van Den Briel op
1 April 1572 verwekte dan ook
aanvankelijk matige blijd
schap, daar dit wapenfeit bui
ten de plannen van de leiding
van de opstand lag. En Alva?
Hij nam bij het vernemen daar
van de zaak van de luchtige
kant op: een bravoure-stukje,
dat snel ongedaan kon worden
gemaakt.
Maar toen volgde, een
week later, de tijding:
Vlisslngen overgegaan,
welke de uitwerking had
van een onverwachte don
derslag, die de toestand
een geheel ander aanzien
gaf, en geven zou.
VLISSINGEN IN 1572.
Een onaanzienlijk zeestadje,
maar belangrijk doordat het de
Scheldemond beheerschte, de
hoofdtoegang naar Antwerpen
en de geheele Zuidelijke Ne
derlanden. Het lag daar, eng
omsloten door zijn wallen en
muren, die van het Hoofd af
de tegenwoordige Boulevard
de Ruyter volgden tot de
Bomvrije toren, zich voort
zetten in rechte lijn naar de
Dam om buiten de Kolveniers-
straat om de Walstraat van nu
te bereiken met aansluiting
aan de Engelsche of Visschers-
haven. Onmiddellijk ten Oos
ten van de stad begon de ci
tadel te verrijzen, die volgens
Alva's plan onneembaar moest
worden en het Vlissingen sleu
tel van de Westerschelde tot
werkelijkheid zou maken.
In die kleine ruimte bevon
den zich zeven honderd wonin
gen, meerendeels elk met één
haardstede, en leefden een vier
k vijfduizend burgers. Middel
burg was toen aanmerkelijk
grooter, ook in zielental, èn
zeer veel rijker; Veere was
kleiner, maar destijds welva
render dan Vlissingen.
De ligging van het stadje
had er scheepvaart en vissche-
rij tot ontwikkeling gebracht;
de handel beteekende wei
nig in vergelijking met die der
beide zustersteden. De bevol
king bestond hoofdzakelijk
uit schippers en visschers.door
landgenoot en vreemdeling be
schreven als „seer wilt ende
woest", „rude (ruw), simple
(eenvoudig) and wilful (hals
starrig)"; „a mauvais peuple
(een kwaad volk)".
BEZETTING.
De algemeene verarming, die
op de maatregelen van Alva
volgde, trof Vlissingen het
eerst en het ergst, en de druk
der tijden ondervond men daar
het spoedigst aan den lijve. Er
kwam bij, dat Middelburg en
Veere, Middelburg vooral, zich
van inkwartiering hadden we
ten vrij te houden. En daar
over moet niet licht gedacht
worden.
In begin 1572 had Vlissingen
in al zijn benardheid reeds lan
ger dan een jaar twee vendels
of compagnieën Walen, soms
Duitschers, in legering gehad,
hetgeen beteekende huisves
ting te verleenen aan 300 on
derofficieren en soldaten,
meest het uitvaagsel der
menschheid. Maar hierbij bleef
het niet, want een aanhang
van vrouwen en kinderen
kwam mee, ook niet van het
edelste soort, zoodat het drie
of vierdubbele van het boven
genoemde getal der onge-
wenschte gasten in den regel
bereikt werd. Men begrijpt
wat dit in die bekrompen wo
ningen wilde zeggen.
En toen lien in de eerste da
gen van April het gerucht, dat
er bovendien nog drie vendels
Spaansche troepen, de meest
gehate van alle, als verster
king te verwachten waren.
Spoedig bloek het maar al te
waar te zijn.
(Vervolg op blz. 2).
Inbreker schoot twee
mannen neer.
Te Arnhem is een inbreker
die zich toegang had verschaft
tot een woning naast die van
een hoofdagent van politie,
door dezen overvallen. De in
breker verdedigde zich met een
automatisch pistool, waarme_
de hij eerst den hoofdagent in
het dijbeen en de buik schoot.
De 47-jarige van Dijk, die
den agent te hulp kwam,
kreeg een schot In de hart
streek, tengevolge waarvan hij
is overleden. De man was va
der van acht kinderen Een
andere buurman, die eveneens
te hulp schoot, slaagde er in
den woesteling, door hem met
een stok bijna de schedel te
klieven, buiten gevecht te stel
len.
Waarschijnlijk zullen de po_
litieman en de inbreker, die
een reeds berucht individu
bleek te zijn er wel het leven
afbrengen.
Voor ons goed
genoeg I
Sir Stafford Cripps,
de Engelsche minister
van Handel, heeft op een
desbetreffende vraag in
het parlement geant
woord, dat de export
van 1000 Engelsche hui
zen naar Nederland op
grond van een dringend
verzoek van Ned. zijde,
meer dan een jaar gele
den door het Engelsche
parlement is goedge
keurd en dat de huizen
niet tot het type behoo-
ren. dat voor het Engel
sche woningprogramma
wordt uitgekozen.
Volgens het socialis
tische lid Hoy zou geen
gemeente in Engeland
deze huizen willen heb
ben, daar de reparatie
kosten voor Engeland te
hoog zouden zijn.
Kampbeulen veroordeeld.
Volgens mededeeling van het
Ned. lid van het Tribunaal te
Rastatt, kolonel van Tuyll van
Serooskerken, zijn 17 verdach_
ten. die er van beschuldigd
werden als bewakers van de
kampen Natzweiler, Schirmeck
en Nussdorf gevangenen mis
handeld en zelfs vermoord te
hebben, veroordeeld tot zware
straffen. Negen van hen kre
gen de doodstraf, o.w de Ne
derlander van der Veer uit
Oudkarspel, de overigen ge.
vangenisstraffen varieerende
v,an 1 tot 7 jaar. Drie verdach_
ten werden vrijgesproken Er
werden in totaal 112 getuigen
gehoord.
Zweedsche spoorwagens.
Twintig rijtuigen, welke de
Zweedsche spoorwegen aan de
N.S. in bruikleen hebben af
gestaan, zijn via Oldenzaal in
Nederland gearriveerd. Het,
zijn roodbruin gekleurde wa
gens van eenvoudige con
structie, waarin veel glas is
verwerkt, aan voor- en ach
terzijde zijn zij van balcons
voorzien.
Dank zij de groote inspan
ning van het personeel der
centrale werkplaatsen te
Haarlem, zijn de spoorwegen
erin geslaagd de Zweedsche
rijtuigen bedrijfsklaar te ma
ken, zoodat deze reeds tijdens
de Paaschdagen kunnen wor
den ingelegd.