PROVINCIALE ZEEUWSCHE COUPANT
Generaal Smuts
Jonkman verdedig t het
Indische beleid
Geroofde goederen
Nieuwe electrische centrale
voor Zeeland
HAD GEEN SUCCES
189e Jaargang - Nr. 296
Uitgave oer Stichting Provinciale
Zeeuwsche Courant, Middelburg»
Drukkerij Firma F. van de Velde Jr-,
Vlis,8ingen.
Vrijdag 20 Dec. 1948
ABONNEMENTSPRIJS 25 rent per
week. f 3.20 per kwartaal, franco
per post. i 3.45 per
Los6e nummers 5 cent. ADVER
TENTIEPRIJS 12 cent per mm.
WO. DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE, BRESKENSCHE COURANT EN VRIJE STEMMEN •O"»*"" 2-
Bur.au, ..vested te Vlirslntj.n Walstiaat 58-fitl. tel 10 (2 ÜJncn) Middelburg Undenscbe Kaal" 29 tel 2077 en 2924. Goes: Turfkade 15. let 2475, Ooatburg Or.lcmaatra3t 3. tel. 102. Terneuzen: Brouwerllslr. 2.
HAVENBELANGEN
EINDE vorige week zgn ln de
Tweede Kamer eenige
Zeeuwsche kwesties aan ae
orde geweest, welke in de
schaduw van het inderdaad
zeer belangrijke debat over
de Indonesische kwestie, dat
er vrijwel onmiddellijk op
volgde, minder in het cen
trum van de belangstelling
hebben gestaan, dan ge-
wenscht is.
Minister Vos heeft in zijn
beantwoording van de Kamer
leden medegedeeld, dat het
vestigen van een binnenhaven
te Breskens afhankelijk dient
te worden gesteld van de mo
gelijkheid van industrie-vesti
ging in Zeeuwsch-Vlaanderen,
daarmede wel eenigermate te
rugkomende op de indertijd
reeds door Minister Ringers
gegeven toezegging". Het
spreekt dus wel vanzelf, dat
deze mededeeling van ir. Vos,
die het departement van z\jn
afgetreden ambtgenoot ad in
terim waarneemt, speciaa. ir
Breskens groote teleurstelling
heeft gewekt. Niet zoo zeer
om het feit van de afhanke.
lijk-stelllng zelf, er zijn
daar immers meer dan voldoen
de aanvragen voor industrieele
vestiging maar w'l omdat
de minister door zijn uitlating
blijk heeft gegeven het pro
bleem van Breskens niet in de
juiste verhoudingen te zien.
Hoe ligt het geval Immers
Door een beslissing van de
Regeering is het mogelijk ge
worden, dat de firma van Mel-
le, welker bedrijf aan een be.
langrijk deel van de inwoners
bestaansmogelijkheid ver
schafte. niet naar Breskens te
rugkeert. Het ligt dus voor de
hand. dat men in Breskens
verwacht en mag verwach
ten dat de Regeering al
het mogelijke zal doen om de
inwoners van deze sl zoo
zwaar getroffen gemeente
nieuwe arbeidsmogelijkheden
te'verschaffen. Er moet hier
weer industrie komen en daar
voor is een behoorlijk geoutil
leerde binnenhaven nu een.
maal onontbeerlijk. Niet de ha
ven afhankelijk van industrie,
maar de industrie en daar
mede de toekomst van Bres
kens afhankelijk van het
bezit van een haven! Wanneer
de Minister het probleem zóó
■■wil zien, kan er voor hem geen
enkele reden zgn op de toe
zegging van dr. Ringers te
rug te komen.
De Stichting „Herstel Zee.
land", welker verzoek aan de
Tweede Kamer om op de be
grooting voor 1947 alvast een
memorie-post te stellen voor
het havenproject van Bres
kens aanleiding werd tot de
teleurstellende uitlating van
den Minister, is inmiddels in
overleg getredc r. met de Ver.
voor Havenbelangen te, Bres
kens ten einde door hernieuw,
de activiteit de aandacht op
deze kwestie te vestigen.
Minister Vos heeft ook ge
sproken over Vlissingen, met
name over de terugkeer van de
Mij. „Zeeland" naar de stad
harer geboorte, en hij heeft
daarbij nadrukkelijk verzekerd
bereid te zijn tot overleg met
het gemeentebestuur en Ged.
Staten.
's Ministers verzekering, dat
bij zijn uiteindelijke beslissing
niet alleen factoren van eco
nomische aard de doorslag
zullen geven, stemt tot ver
trouwen. Zeeland heeft veel
opgeofferd voor de bevrijding
van het geheeie vaderland en
het heeft er dus recht op. dat
niet alleen de dubbeltjes be
slissen bij kwesties, waarvan
de toekomst van de provincie
in belangrijke mate afhanke.
lijk is.
In dit licht gezien, mag ei
geen twijfel bestaan of ook
aan de Zeeuwsche havens,
waarbij Terneazen en het nieu
we plan van Yerseke eveneens
genoemd moeten worden,
moet de mogelijkheid gegeven
worden wéér hun plaats in te
nemen in het economisch le-
ven van onze zeevarende pro
vincie bij uitnemendheid.
#Hel wereldgebeuren
Nederlandsche delegatie teruggekeerd.
Oud-minister Burger oyer
Spanje.
Generaal Smuts in Ame
rika weinig populair heeft
zijn optreden bij de Ver. Na.
ties in New-York met weinig
succes bekroond gezien en
zelfs een ernstige nederlaag
moeten verteren. Zijn verzoek
om Zuid-West-Afrika bij de
Zuid-Afrlkaansche Unie in te
lijven werd met groote meer.
derheid verworpen en de
klacht van Voor-Indië over de
behandeling harer onderdanen
in Zuid-Afrika werd door ve
le afgevaardigden ondersteund.
De argumenten van de bekoor-
lrjke, scherpzinnige en
hartstochtelijke vrouwelijke
gedelegeerde van Indië, maak
ten meer indruk dan het ver
weer daartegen van den grij
zen generaal.
In Zuid-Afrika teruggekeerd
heeft Smuts Woensdag de
langste radiorede van zijn
National satie van vervoer
in Engeland.
Het Engelsche Lagerhuis
heeft het wetsontwerp ter na.
tionaliseering van het binoen-
Iandsche vervoer in tweede le
zing aangenomen.
Het amendement van de op
positie om het ontwerp te ver.
wei-pen werd met 362 tegen
204 stemmen verworpen.
Anthony Eden (oppositie)
noemde het ontwerp verkeerd
uitgedacht, verkeerd behan
deld en op het verkeerde
oogenblik naar voren gebracht
Onder lulde en langdurige
bijval van de zgde der opposi
tie verklaarde hij: „Het ls
mijn vaste overtuiging dat dit
wetsontwerp, indien het tot
wet wordt, nietsminder dan
een groote nationale ramp zal
zijn".
Het ontwerp omvat nationa.
lisatie van spoorwegen, wegen,
vervoer, kanalen en dokken.
Bij een hotelbrand te
Philadelphia zijn zes negers
verbrand en vele anderen ge
wond. terwijl een honderd
veertigtal gasten door de
brandweer uit de vier verdie.
pingen werd gered.
„Diplomaten" van de
arbeid.
De Argentrjnsche pre
sident Péron, die ln zijn
land op zijn manier een
sociale revolutie wil be
werkstelligen, schrikt
niet terug voor nieuwe
methoden in de diploma,
tie.
Volgens den corres
pondent van de „Times"
heeft hij onlangs ar-
beidsattaché's benoemd
bij diverse ambassades
er, legaties in het bui
tenland. Zoo gaat een
bakker naar Moskou,
een electricien naar Ot
tawa, een marconist
naar Londen, een win.
kelbediende naar Ma
drid, een kleermaker
naar Rio de Janeiro, een
trambestuurder naar
Rome. een timmerman
naar Warschau en een
kellner naar Deg Haag.
Blum gaat streng
bezuinigen.
De Fransche regeering is van
plan 50 te bezuinigen op
militaire uitgaven, een groot
aajital tijdelijke staatsamfetena_
ren te ontslaan en de subsidies
aan landbouw en industrie op
te heffen.
Dit zijn de voornaamste
maatregelen, die in de staats-
begrooting worden voorgesteld
om de financieele toestand te
verbeteren.
Het „redt de franc budget"
van Leon B'.um zal eind deze
week in de Kamer worden, be
handeld
Terwijl Blum echter vecht
om de franc voor devaluatie te
behoeden, pakken zich nieuwe
onweerswolken aan de horizon
samen. daar verschillende
groepen arbeiders voorberei.
dingen treffen om loonsverhoo.
ging te verzoeken.
Muilkorf-wet aangenomen.
Op de eerste officieele ver.
gadering van het kabinet-Blum
is ook een „muilkorf_wet"
aangenomen. Deze wet ver
biedt aan Fransche ambtena.
ren persconferenties te houden
of interviews te verleenen dan
wel radio-toespraken te hou.
den zonder daartoe gemachtigd
te zijn.
Protesten tegen
Perzisch optreden.
Epn delegatie van het we-
reldverbond van vakvereeni-
gingen onder leiding van
Louis Saillant, heeft bij den
Perzlschen gezant te Parijs ge
protesteerd tegen de gerap
porteerde executies en vrij-
heidsberoovingen van arbeiders
in Perzlë en tegen het plunde.
ren van plaatselijke hoofd
kwartieren van vakvereenlgin-
gen in Perzië.
Russen lastig gevallen.
Volgens den correspondent
van Tass. zouden te Tebris.
Sowjet-Rus?ische burgers zijn
lastig gevallen en Russische
gebouwen zyn beschadigd door
..misdadige elementen". „Se
dert het binnentrekken van
de regeeringstroepen". aldus
de Tass-correspondent. zijn
honderden menschen gear
resteerd en de lijken van neer
geschoten personen liggen er
nog steeds in de straten".
Minder militaire uitgaven in
België.
Tjjdens de behandeling in
België der begrooting van het
ministerie van landsverdedi
ging over de dienstjaren 1945
en 1946, verklaarde minister
Defralteur, dat het zijn taak
was het leger weer aan te
nassen aan de vereischten van
de vredesperiode. Dit vindt
men weerspiegeld in de be
grooting van 1946, die. alle-
tezamen slechts een vierde
gedeelte yan die van 1945 be-
I draagt»
loopbaan gehouden om zijn op
treden in New-York toe te
lichten. Ten aanzien van de
Indische klacht verklaarde hg,
dat een ongelooflijk wanbe
grip over ras, kleur, en de
toestand van Voor-Indiërs
hun behandeling in Zuid-Afri
ka aan de dag was getreden.
Smuts verzekerde, dat de re
geering vast besloten is om
althans de haar bij mandaat
gegeven positie in Zuid-West-
Af rika te handhaven en. zich
te kwijten van de taak, die zij
ten opzichte van de bewoners
van dit gebied op zich heeft
genomen. Volgens Smuts heb
ben de Ver. Naties aan de Unie
het meest elementaire recht,
zich te wenden tot het inter,
nationale gerechtshof, ont
zegd. Smuts was van oordeel,
dat bij de debatten in de V. N.
de woorden in wanverhouding
tot de resultaten stonden. De
organisatie van de V. N. heeft
nog veel te leeren, aldus Smuts
en zij moet een werkschema
opstellen, waardoor veel van
de ontmoedigende fouten die
ln het begin zijn gemaakt, on
mogelijk worden gemaakt.
Per K. L. M. toestel zgn
Woensdagavond ook een vijf
tal leden van de Nederland
sche delegatie uit New.York
weergekeerd. Twee van hen
waren bereid iets over hun
arbeid mee te deelen. Mevr.
v.d. Molen had o.a. medege
werkt aan de oprichting van
een vluchtelingen-commissie,
die noodzakelijk is geworden
door het verdwijnen van de U.
N.N.R.A. Mevr. v. d. Molen
had gemeend, dat de vluchte
lingen vrijgelaten moesten
worden in de keus van het land
waarheeri zij zich wilden bej.
ven Zij had zich sterk verzet
tegen de opvattingen van
Frankrijk en de Slavische lan.
den, die slechts, kinderen -van
door de as bezette landen wil
den helpen. Mevr. Roosevelt
had op haar de indruk van een
buitengewone vrouw gemaakt.
Oud-minister Burger was
vol bewondering over het op
treden van den Engelsman
Shawcross tijdens de debatten
over. de ontwapeningskwestie
over het meésterlijk presi-
deeren van Spaak bij die gele.
genheid.
Over onze houding in de
kwestie Spanje zeide Burger
weinig overtuigend: „Van Ne-
derlandsch standpunt wordt
het collectief wegroepen van
de hoofden der legaties be
schouwd als interventie. In
terventie is slechts gerecht
vaardigd bij acuut oorlogsge.
vaar en dat is op het oogen
blik niet aanwezig.
POL. DELINQUENTEN
naar NieuwGuinea?
Naar „De Tijd" verneemt, heeft
het departement van Overzeesche
gebiedsdeelen zich tot het Direc
toraat-Generaal voor Bijz. Rechts
pleging gewend, met het verzoek
politieke gevangenen ln aanmer
king te laten komen voor het
verrichten van urgente werk
zaamheden op Nieuw-Guinea,
waar dringende behoefte bestaat
aan arbeidskrachten. Het D.G.B.
R. heeft zich hiertie in principe
bereid verklaard en onderzoekt
thans de mogelijkheden en wen-
schelijkhéid van emigratie van ge
detineerden. Een ambtenaar van
het D.G.B.R. zal waarschijnlijk
binnenkort naar Nieuw-Guinea
vertrekken om zich ook ter plaat
se hierover nader te oriënteeren.
Op Celebes vermoord.
De aspirant„controleur R-
Westhof is in een kampong
9 kilometer ten Oosten van
Malino op Celebes door een
bende van 60 man met blanke
wapens overvallen en ver
moord, terwijl hjj in een jeep
met politie op weg was naar
een vernielde brug.
Zwitserland gaat atoom
energie onderzoeken.
De Zwitsersche regeering
heeft op haar begrooting een
bedrag uitgetrokken van 1
millioen francs, om atoom,
energie-onderzoekingen te
doen.
Hitier vermoord?
Een Ocstenrijksch blad
weet thans te melden,
dat Hitier geen zelf
moord zou hebben ge
pleegd, maar door Goe-
ring en Himmler zou
zijn vermoord, omdat
hg bij de inval der Rus
sen in Berlijn, volslagen
krankzinnig zou zijn ge
worden.
De Tsjechische verte
genwoordiger bij de Ge
allieerde Ccmmissie voor
de opsporing van oor
logsmisdadigers, Gene
raal Ecer, die dit ver
klaarde, is afgegaan op
de verklaringen van den
adjudant van Hitier en
diens chauffeur. Deze
twee hebben beweerd,
dat Himmler gezegd zou
hebben: „Wij kunnen
geen held maken van
een krankzinnige en
daarom moeten wij die
maatregelen nemen, die
noodig zijn".
KONINKRIJK MET EIGEN SOUVEREINITEIT.
naar ons land terug
Maar veel ging ook
verloren.
Volgens mededeeling van het
Commissariaat-Generaal voor Ec.
Belangen in Duitschland is tot
dusver aan goederen en effecten
voor een totale waarde van bijna
120 millioen teruggevoerd. Hier
voor waren noodig ruiny 200
scheepsladingen, bijna 3000 wa
gon-ladingen en 350 autovrach
ten. In deze cijfers zijn niet be
grepen de cultureele goederen en
de zeeschepen.
Een belangrijk deel van de ge
roofde goederen zal, hoewel zij
naar hun aard heel wel identifi
ceerbaar zouden zijn, niet terug
gevonden kunnen worden, om
dat het reeds verloren is gegaan
bij het. overbrengen haar Duitsch
land en later bij bombardemen
ten en branden in; de groote ste
den en fabrieken. Voor machi
nes en werktuigen- wordt dit deel
reeds op minstens 40% geschat.
Haveninstallaties.
Haveninrichtingen moeten voor
een deel eerst gedemonteerd
worden voor de terugkeer kan
plaats vinden. Van de 11 laad-
bruggen kwamen er twee terug
en zullen er na demontage nog 6'
terugkeeren, van de 16 drijven
de stoomkranen keerden er twee
terug en van de electrische kra
nen drie, terwijl er nog 6 na
demontage zullen volgqp.
ln tegenstelling tot bepaalde
uitlatingen, kan gezegd worden,
dat de geroofde haveninrichtin
gen zich in het algemeen niet in
Duitsche havens bevinden, waar
zij de concurrentie met Ned. ha'
vens zouden versterken. Het be
langrijkste dcet bevond zich op
een kade te Antwerpendie alleen
voor oorlogsdoeleinden was inge
richt.
Spoorwegmaterieel.
Van het spoorwegmaterieel
kwamen reeds 405 van de 464
locomotieven terug, 419 van de
947 stoomrijtuigen, 389 van de
639 electrische rijtuigen en 396
van de 898 post- en bagagerijtui
gen. Ook van het andere mate
rieel spoorstaven, dwarslig
gers, kabels, enz. kon reeds
het een en ander worden terug
gevoerd, terwijl voorts van zeer
goot belang was hetterugvinden
van 18.500 linnen calques, die de
volledige teekeningen vertegen
woordigden van de schakelsta
tions en het rollend materieel.
1395 van de 2625 binenschepen
keerden reeds terug. Voor paar
den en vee zal het resultaat van
de restitutie slechts minimaal zijn,
vooral omdat de identificatie vrij
wel onmogelijk is. Een zelfde ne
gatief resultaat móet worden ge
vreesd op het gebied van auto
mobielen en van waarde-atrike-
len.
Ten slotte kunnen we nog ver
melden, dat onder de ruim 3400
kunstvoorwerpen, welke tot dus
ver erugkeerden, zich 14 schilde
rijen van Rembrandt. 16 van Ru
bens, 21 van Jan Steen, 4 van
Frans Hak, 20 van Ruysdael, 32
van v. Goyen, 17 van Nic. Maes
en 6 van Terborgh bevonden.
Van de kunstwerken van bijzon
dere beteekenis is ongeveer 80
terechtgekomen, van de minder
belangrijke pl.m. 20%.
Geen overheersching.
Minister Jonkman heeft
Donderdagmiddag in de Twee
de Kamer het regeeringsbe-
leid inzake Indonesia verde
digd
r was groote belangstel
ling
Spr. vangt aan met te wij
zen op de noodzaak van juis
te voorbereiding en van spoed.
Op grend van de spoed is
besloten tot een mondelinge
behandeling. De minister er
kent tekortkoming in de pu
blicatie, maar het was niet
mogelijk meer voorlichting te
geven.
Spr. wijst op de scherpe te
genstellingen, maar verwacht,
dat ook zijn tegenstanders
overtuigd kunnen worden van
de noodzaak voor Linggadjati
te stemmen.
RONDETAFELCON
FERENTIE.
Ep wordt bij deze overeen
komst een groot offer ge
bracht, maar het geschiedt
om iets goeds te bereiken.
De regeering overweegt
thans om als het politiek
aceoord van Linggadjati is
aangenomen voordat zy
wettelijke maatregelen be
raamd ter uitvoering van het
accoord, eerst nog een ronde
tafelconferentie bijeen te roe
pen zooals oorspronkelijk in
de bedoeling lag.
Het politiek accoord brengt
nog zoo weinig, dat er wet
telijke maatregelen noodig zul
len zijn voor de overbruggings
termijn
Zoowel de. Commissie-Gene
raal als de luit. gouverneur-
generaal hebben reeds by de
Thomas Dewey. de gou.
verneur van de staat New
York. heeft verklaard dat hij
niet van plan was zich candi-
daat te stellen voor de presi
dentsverkiezingen in 1948.
GED. STATEN BEVELEN AANVAARDING
VAN HET VOORSTEL VAN DE P.Z.E.M. AAN
Millioenenplan thans
verantwoord.
Zooals wij 12 December reeds
mededeelden, heeft de P.Z.E.M.
bij Ged. Staten een voorstel inge
diend om over te gaan tot de
bouw van een nieuwe electrische
centrale te Vlissingen; waarvoor
de kosten 25.200.000 zullen be
dragen.
Ged. Staten hebben dit voorstel
met instemming ontvangen en be
velen Prov. Staten met nadruk
aan het te aanvaarden. Zij ont
kennen niet, dat zeer aanzienlijke
bedragen met dit project zijn ge'
moeid. doch een grondige bestu
deering en uitvoerige bespreking
der ingediende plannen, hebben
haar de overtuiging geschonkent
dat deze financieel aanvaardbaar
zijn en dat de uitvoering er van
een krachtige stimulans kan zijn
bij de herbouw van Zeeland.
Eenerzijds kan natuurlijk de
aag gesteld worden of het toe
laatbaar is in een tijd van
schaarschte aan bouwmaterialen
en gebrek aan arbeidskrachten een
dergelijk omvangrijk en veel'
eischend werk op te zetten, an
derzijds kan worden gezegd, dat
een ruime en alzijdig bevredigende
electriciteitsvoorziening voor de
bloei van handel en landbouw
onmisbaar moet worden geacht.
Bovendien eischen zoowel het net
als de centrales dringend voorzie
ning. terwijl de bouw van de een-
trales tevens van belang is voor
de electrificatie van de spoorlijn
1951.
Toen op 24 Juni 1943 de cen
trale te Vlissingen door het bom
bardement gedeeltelijk buiten wer
king werd gesteld, werd contact
gezocht met den Directeur-Gene
raal der Electriciteitsvoorziening
en het centraal bureau der Ver.
van Directeuren van Electrici-
teitsbedrijven in Nederland ter
beraming van maatregelen, die
zoo spoedig mogelijk, maar ook
in de verdere toekomst, een vei
lige stroomproductie en een veilig
transport zouden waarborgen.
Deze eeste stap was de inleiding
tot het plan tot bouw van een
nieuwe centrale te Vlissingen
naast en "grootendeels op het ter
rein van de bestaande centrale,
van een 50.000 V.-ringleiding
Vlissingen—Goes—Terneuzen,
Vlissingen, de opheffing van de
centrale te Westdorpe, zoodra
deze gemist kan worden bij de
productie, een 10.000 V. verbin
ding tusschen Goes en Zierikzee
en een 50.000 V.-koppellijn tus
schen Goes en Noord-Brabant,
een en ander met de noodige sta
tions en verdere inrichtingen.
Een dergelijke centralisatie
was in 1930, toen Zeeland voor
de stroomvoorziening in drie dee
len werd verdeeld, de Zuid-, de
Noord- en de Westgoep, niet
mogelijk, omdat de te transpor
teeren hoeveelheden stroom te
gering waren om de kosten van
de werken, welke voor dit
transport noodig zijn, te dekken.
Thans ligt de zaak anders. Wel
iswaar zal cr in de jaren 1951
1956 gerekend moeten worden op
aanzienlijke verliezen (de P.Z
EM. heeft aan de Provincie ver
zocht tot dekking van de tekor
ten de benoodlgde bedagen tegen
normale rente- en aflossingsvoor-
waarden te kunnen leenen), doch
deze verliezen zullen daarna door
de overschotten overbrugd wor
den. Begroot is. dat de verliezen
rond 3.000.000 zullen beloopen
Hierbij is echter niet gerekend
met stroomlevering aan de Spoor
wegen, welke een gunstige in
vloed op de exploitatie-uitkom
sten hebben.
De centrale zal naar raming
f 15.140.000 kosten, de ondersta
tions te Goes. Terneuzen en Zie
rikzee resp. f 1.860.000, 770.000.
f 155.000. de 50 kV ringleiding
5.137.000. dc 50 kV koppel
leiding 1.250.000 en de verbin
ding Goes—Zierikzee 888.000
De ligging van de oude cen
trale te Vlissingen is uitermate
gunstig, zoodat dankbaar ge
bruik gemaakt kan worden van
de mogelijkheid om op het terrein,
uitgebreid met eenige inmiddels
aangekochte strooken, 't nieuwe
gebouw met 50.000 en 10.000
Volt schakelhuls te plaatsen.
Wanneer in de toekomst de be
staande centrale kan worden op
geruimd, biedt het terrein ruimte
voor een vermogen van 50.000
kW, dat voor eeniqe tientallen
jaren voldoende ls. De koppeling
met het Brabantsche net is vooral
een veiligheidsmaatregel: zij is
zoo ontworpen, dat zij uiteinde
lijk een vermogen van 40.000
kW kan vervoeren, zoodat
geval van nood geheel Zeeland
stroom uit Brabant kan krijgen.
Deze koopeling vordert een over
eenkomst met de P.NE.M., die
principieel reeds is verkregen.
Bisschoppelijk geschenk
voor de Koningin.
Naar wy vernemen heeft de
bisschop van New-York, de
right reverend William T.
Manning, aan H. M. de Konin
gin een prachtige zilveren
kelk ten geschenke aangebo
den.
Deze kelk ls afkomstig uit
Leeuwarden, en waarschijniyk
vervaardigd door Thomas
Laurens in het jaar 1608.
Parlementaire commissie
naar de West.
De parlementaire commissie,
welke naar West-Indië zal
worden afgevaardigd, zal be
staan uit de Tweede Karner-
.eden: Dr. S. E. Bierema (P.
v.d.V,), H J. W. A. Mejje-
ring (A.R.j, G. Wagenaar (C.
P.N.), prof. J. H. A. Loge-
mann (P.v.d.A!) en uit de
iCerste Kamerleden mr. G. C.
J D. Kropman (K.V.P.J en
prof. J. de Zwaan (C.H.).
Majoor Breunese
gerehabiliteerd.
De procureur-fiscaal by het
3yz. Gececntshof te 's-Graven.
iiage deelt mede, dat majooi
breunese, de commandant van
de voormalige Opbouwdienst
Arbeidsdienst, onvoorivaarde.
lijk buiten vervolging is ge
steld, omdat de tegen hem ge
rezen verdenking ongegrond is
gebleken.
Majoor Breunese heeft als
joed Nederlander het comman
do over de Opbouwdienst aan.
vaard en gevoerd, doch was op
de duur niet opgewassen tegen
de Duitsche en landverrader,
lijke invloeden, en nam in Juli
1941 reeds ontslag. In de zeer
moeilijke positie waarin hp
verkeerde door de bijzondere
belangstelling van de vijand
voor deze dienst, waren groo-
tere diplomatieke gaven noo
dig geweest, dan die, waarover
deze officier beschikte. Het is
echter aan geen twyfel onder,
herig, dat hrj de opbouwdienst
in Nederlandsche geest heeft
geleid.
Heeft het Persbesluit
rechtskracht
Blykens het vérslag nopens
het wetsontwerp verlenging
tydelgk Persbesluit achten
verschillende leden van de
Eerste Kamer een verlenging
met drie maanden voldoende.
Men meende ook, dat de rech
ter, nu de gelegenheid wordt
verzuimd cm een wetsbesluit
in zgn geheel te legaliseeren,
aan dit tweeslachtige product
rechtskracht zal ontzeggen.
Scheepsverliezen.
Volgens 8bn verslag van de
directie van de N.V. Ned.
Scheepvaart-Unie verloor de
Stoomvaart-Mij. Nederland in
de oorl:gsjaren 16 schepen
(145 056 br. t.). de Rott. Lloyd
19 schepen (163.189 br.t.) en
de Kon. Pakketvaart-Mg. 77
schepen (150.305) br.t.
regeering voorgebracht met
welke menschen het accoord
verder kan worden uitgewerkt.
Spr. zegt. dat men het ac
coord met 'de toelichting der
Commissie-Generaal en de ver-
klaring der regeering als een
geheel moet zien, waarbg de
laatste prioriteit geniet.
Aan de enderteekening wil
de regeering daaromheen brief
wisseling laten voorafgaan, die
dit duidelyk vaststelt.
De arbitrage-clausule van
het verdrag zal in een apart
reglement worden uitgewerkt.
De bindende notulen van de
Commissie-Generaal kunnen
niet aan de Kamer overgelegd
worden, omdat daarin zonder
jen Britschen vertegenwoor
diger afspraken zgn vastge
legd, wat men later op be
paalde punten zal doen. Be
kendmaking van die punten
kan schade veroorzaken.
WETSSCHENDING.
Spr. wijst de beschuldiging
van gr:ndwetsschending en
ontrouw af.
Ook zyn 'de leden der Com
missie-Generaal en de luitenant
gouverneur-generaal geen ge
wone ambtenaren.
Sedert de rede van 7 Dec.
1942 heeft men gehinkt op
twee -gedachten: een unie of
een féderatie voor het Konink
rijk.
Spr. is van meening, dat er
een federatie wordt gevormd,
die „Unie" wordt gen:emd en
die onder den Koning staat
een eigen souvereiniteit
heeft. In de Unie wordt de
gedachte aan overheersching
geheél opgeheven omdat niet
het Nederlandsche Rgk maar
het Huis van Oranje aan het
hoofd der Unie staat.
HET GEZAG.
Spr. erkent, dat de nako
ming van het bestand in Ned.
Indië zich op zeer onbevredi
gende wy'ze v:ltrekt.
Als bewgs van onze vreed
zame bedoelingen was het noo
dig de republiek te erkennen
als een der staten van Indo
nesia.
Voor Nieuw Guinea zegt spr.
nadere overweging toe.
Wat gebeurt nu wanneer de
opzet mislukt, vraagt spr.
Hg antwoordt, dat dun on
gerept zal zijn gebleven de
verantwoordelijkheid der Ne
derlandsche regeering blykens
de regeeringsverklaring. De
regeering beschikt in Ned. In
dië over voldoende machts
middelen, maar dan in de geest-
van vreedzame bedoelingen.
De Nederlandsche en Neder-
'andsch-Indische weermacht
•ervullen ean Nederlandsche
taak, namelijk om" t'e n'euwe
gezagslegitimatie mogelyk te
maken.
De nieuwe grondwet van
Indonesia zal door Indonesiërs
worden vastgesteld.
GEEN MOTIE?
Spr. constateert dan dat er
ten aanzien van het regee-
ringsbeleid nog geen motie is
ingediend en zegt, dat als
er geen m:tie komt de re
geering dit beschouwt als een
uitspraak ten gunste van het
toelaten der regeeringspolitiek.
Spr. keurt het plan-Weiter
af als te unitarisch en het
voorstel-Schouten als verou
derd. Wat de heer Schouten
wil hadden wy moeten doen
voor de Jaoansche occupatie.
Spr. eindigt'met de verkla
ring, dat de ministers voldren
aan hun eed van trouw aan
de Koningin ep aan de Grond
wet.
De zitting wordt geschorst
tot des avonds 8 uur.
"ndones'sch ministerie.
AFTREDENDE
MINISTERS
Het republikein sche blad
„Merdeka" meldt uit Poenvo-
kerto, dat ten gevolge van
het besluit der Masjoemi om
de ontwerpovereenkomst af te
wgzen de partijraad verwacht,
dat de Masjoemi-ministers in
het huidige Indonesiscne ka
binet zich v:lledig achter deze
uitspraak van de partij zullen.
Het is immers duidelyk, dat
iit besluit de basis vormt van
de politiek der party en het
grondbeginsel raakt van de
strijd der Moslimsche gemeen
schap.
Consumptie-aardappelen
geen veevoeder.
Eigenaars van partgen aard
appelen worden er nadrukke
lijk op gewezen, dat zonder
veevoederverklaring geen con
sumptie-aardappelen .mogen
worden vervoederd en/of ver
werkt. De verordening t.a.v.
het veevoederverbod is n;g
steeds van kracht. Veevoeder
verklaringen worden afgege
ven door den Districtsbureau-
houder. Eén exemplaar ter
dekking van de partij moet
steeds :p het bedryf aanwe
zig zgn.
De C.C.D. zal nauwlettend
toezien op de naleving van
dit voorschrift.