PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Waarom geen garnizoenen
in Zeeland
Frankrijk op zoek naar
een premier
Fatale bom werd door
motorrijder gebracht
Herbeplanting van Middelburgs
bolwerken
189e Jaargang - Nr. 285
Uitgave der Stichting Provinciale
Zeeuwsche Courant, Middelburg'
Drukkerij Firma F. van de Velde Jr.,
Vllssingetu
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en alg' Christelijke feestdagen.
W.O. DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE, BRESKENSCHE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 7 Dec. 1946
ABONNEMENTSPRIJS 25 cent per
Reek. 3.20 per kwartaal, franco
per post, 1 3.45 per kwartaal.
Loa6e nummers 5 cent. ADVER
TENTIEPRIJS 12 cent per mm.
minimum per advertentie 2.
Bureaux gevestigd te VUasingen Walstraat 58-60, tel. 10 (2 lijnen) Middelburg Londensctie Kaal 29 tel 2077 en 2924. Goes Turfkade 15. tel 2475, Oostburg Oratemastraat 3, tel. 102, Terneuzen: Brojwerljstr. 2, Postrek. ju^SSOaOC^P^Cw^ddelbt^.
Het wereldgebeuren
Marianne zal niet in het rood gekleed gaan.
Bidault en Thorez verslagen,
wie nu?
„Thorez aan de macht
stond tijdens de verkiezings
strijd op de muren van Parijs
gekalkt. „Thorez aan de galg!"
was de leus van de felle anti
communisten. Thorez is deze
week noch aan de macht ge
komen, noch, politiek gespro
ken, het schavot der oppositie
opgeleid. De politieke verhou
dingen bij de Franschen zijn
dusdanig, dat een regeering
zonder de communisten niet
wel mogelijk ls, terwijl tegelij
kertijd de meerderheid huive
rig is, aan de communisten de
volle verantwoordelijkheid toe
te vertrouwen. Aanvankelijk
leek het of het vooroorlogsche
Volksfront weer in een nieuwe
gedaante herboren zou wor
den. De socialisten als mid
denpartij op de beslissende
tweesprong gekomen, kozen de
weg naar links. Niet geheel
zonder strijd, want in de so
cialistische partij staat een
rechtervleugel onder leiding
van den grijzen staatsman
Leon Blum scherp tegenover
een linkervleugel onder aan
voering vanMollet. Trjdens de
besprekingen tusschen de twee
linksche partijen werd over
eenkomst bereikt over het
toekomstige regeeringspro-
gram en over de verdeeling
van de posten. De communis
ten zouden de candidatuur van
een socialist voor het voorzit
terschap der Kamer steunen,
de partij van Blum zou zich
achter Thorez als candidaat
voor het premierschap stellen.
Inderdaad werd de socialist
Vincent Auriol tot voorzitter
der Kamer gekozen, maar de
tweede opzet mislukte; Tho
rez werd bij de stemming
verslagen Beide partijen be
schikken "niet over de meer
derheid in de volksvertegen
woordiging en het vinden van
een jongste partner in het
linksche front is een moei
lijke taak. Voor de oorlog was
de radicale party van Herrlot,
zoojuist gekozen tot één
van Frankrijks onsterfelgken,
tot lid van de Académie Fran-
caise een van de steunpi
laren van het Volksfront. Maar
deze partij is het laatste jaar
danig verzwakt en bovendien
meer naar rechts gezwenkt.
De overige kleine partijen zijn
alleen aan de uiterste rech
terzijde te vinden.
Er blijft maar één uitweg
over uit de politieke perikelen,
waarin het Fransche volk zich
zelf heeft gekozen. Dat is
voortzetting van de door
ieder verfoeide, maar toch on
vermijdelijke drie-partijenre-
geering en daar zal het ook
wel op uitdraaien. Alleen dit
keer niet onder leiding van de
katholieke M.R.P., want Bi
dault onderging hetzelfde lot
als Thorez toen hij zgn can
didatuur voor het premier
schap weggestemd zag.
De kans is erroot, dat uit
eindelijk de partij, die de
zwaarste klappen kreeg, uit
haar midden een premier aan
gewezen zal zien.
Het gevolg van al dit ge
manoeuvreer is volgens ervaren
waarnemers in Parijs een
steeds duidelijker afbakening
tusschen een door de commu
nisten geleid linkerblok en een
door de M.R.P. geleid anti
communistisch blok.
Slechts doordat beide blok
ken elkaar in evenwicht hou
den zal Marianne in de toe
komst noch in het rood, noch
in het zwart gekleed gaan,
doch haar verslaten driekleurig
rood-rose-zwart politiek ge
waad weer aan moeten trek
ken.
Edouard Harriot, oud-minister'
president van Frankrijk, is be-
noemd tot lid van de Academie
francaise als opvolger van den
historicus Octave Aubry.
Foto P.I.B.-R.D.P.
Proces Ravensbrück
begonnen.
Donderdag ls te Hamburg
het proces begonnen tegen
het personeel van het voor-
malig concentratiekamp Ra
vensbrück, waar ook vele Ne-
derlandsche vrouwen gevan
gen hebben gezeten.
Zestien beklaagden onder
wie zes vrouwen .werden
beschuldigd van oorlogsmisda
den. Alle zestien ontkenden
schuld
Procureur generaal majoor
Stewart hield een requisitoir,
waarin hij de wreedheden
schilderde waaraan „honderd
duizenden vrouwen hebben
bloot gestaan tusschen '41 en de
bevrijding door het Roode le
ger". Vrouwen, die nog In le
ven waren, werden veelal bij
de dooden in een groote kuil
geworpen, waarna het perso
neel tot eigen vermaak stuk
ken brood in de kuil gooide,
teneinde de slachtoffers daar
om te zien vechten.
Vijfduizend vrouwen zouden
gestorven zijn In gaskamers
of na proeven van biologische
aard.
Vermindering Britsche
broodrantsoenen?
GEVOLGEN VAN DE
STAKING IN AEMERIKA,
De Britsche minister van
voedselvoorziening John Stra-
chey, heeft in het Lagerhuis
meegedeeld, dat het niet
uitgesloten is, dat de rantsoe
nen brood en spek verlaagd
worden.
Als oorzaak noemde Stra-
chey de moeilijkheden mét ar
beiders in Amerika. Daardoor,
zoo zei hij, zijn de Britsche
graanvoorraden thans de helft
van hetgeen ze het vorig jaar
omstreeks deze tijd waren
Volgens een correspondent
van Reuter zullen vooral Ne
derland, Frankrijk, België en
Italië getroffen worden door
de gevolgen van de Ameri-
kaansche mijnwerkersstaking.
Nederland had gehoopt on
geveer 70.000 ton staal uit
Amerika te ontvangen, dat
zou worden gebruikt voor her
stel van fabrieken, scheeps
bouw en bruggenbouw. Ook
voor het aanvullen van de
vervoersmidelen hangt Neder
land grootendeels af van in
voer uit Amerika. Verder is
een beperkte hoeveelheid van
de meest noodige kunstmest
stoffen besteld, die thans niet
op tijd in Nederland zal aan
komen om nog gebruikt te
worden voor de wintertarwe,
aldus de correspondent.
In de haven van Athene
zijn vier Amerlkaansche oor
logsschepen aangekomen.
KORTE PREDICATIE
ADVENT.
Och dat Gij dc hemelen
scheurdet, dat Gij
nederkwaamt.
Jesaja 64 1.
Ja. diep in mijn hart zou ik dat
willen: een werkelijke ontmoeting
met God. Van aangezicht tot aan-
gezicht staan met dezen Verbor
gene, over wien duizenden spre
ken, maar dien ik niet ken.
God ontmoeten! Niet als een
stichtelijkheid, maar werkelijk in
een adembenemend oogenblik.
waarbij je hart stilstaat en je le
ven omgevormd wordt.
Ik begrijp dezen Jesaja. die dit
woord uitschreeuwt in zijn eigen
nood, in zijn ellende van oorlog,
evacuatie en verwoesting, gebukt
onder de last van een schuld te-
genover Hem, tot wien hij roept.
Want een mcnsch kan zoo bar
eenzaam zijn en zoo leeg en zoo
moe. Hoe geweldig zou dat zijn*
indien je wist, dat je voor God
meer was dan een stofje op een
weegschaal, of een pluisje op de
adem van de wind, of een drop-
pel water in de zee; dat Hij, de
Verborgene, je tegemoet trad en
je kende, het zwijgen verbrak en
het woord tot je richtte.
I Maar. waar vind ik Hem
De Kerk zegt in deze Adventswe~
ken: Jezus Christus is het ant
woord van God. Hij is het
vleeschgeworden Woord.-..
Reeds Jesaja zag dat inder
daad zóó het antwoord komen
zou. Hij ziet, dat degene die ko
men zal „met de overtreders is
geteld geweest en hij veler zon
den gedragen heeft en voor de
overtreders gebeden heeft-"
Daar bij de overtreders zal
ik moeten staan. Daar tusschen
hen in zal ik God ontmoeten in
Jezus Christus als een werkelijk
heid die mijn leven omzetten zal.
Welnu vanuit de leegte en
de eenzaamheid van mijn leven
zal ik deze Adventsgang maken,
opdat ik het licht van het Kerst
feest deelachtig worde.
Ds. G. v. WILLENS WAARD
Joodsche verzetsgroepen
vechten onderling.
Haganah. de Joodsche ver
zetsbeweging in Palestina,
heeft een ultimatum verzon
den aan de terroristische orga
nisatie Irgoen Zwai Leoemi,
waarin gedreigd wordt met
drastische maatregelen, indien
de terroristen niet onmiddel
lijk „het vuren staken".
Rumoer rondom een
prima-donna.
In Stockholm ls hevig ru
moer ontstaan rondom Kirsten
Flagsted. de prima donna van
de opera te Oslo. Het gerucht
ging, dat zij voor een tournee
naar de Ver. St. was vertrok
ken. terwijl zij volgens andere
mededeelingen naar Italië zou
vertrekken.
Gedurende de bezettingsja
ren kwam de zangeres onder
verdenking te staan, omdat
haar echtgenoot een vooraan
staande Nazi en profiteur
was.
Vandaag...
Is het vier jaar gele
den. dat H.M. de Konin
gin verklaarde, dat Ned.
Indlë na de oorlog als
gelijkwaardig deel van
het Rijk der Nederlan
den zou worden be
schouwd en behandeld.
MORGEN
begint om 18 uur 19,
een totale maansver
duistering, welke om
19 uur 17 eindigt.
is het 300 jaar gele
den, dat in het Prinsen
hof te Den Haag het
huwelijk werd voltrok
ken 'tusschen Louisse
Henriette van Nassau
oudste dochter van Fre-
derik Hendrik) en Fre-
derlk Willem, keurvorst
van Brandenburg, door
welk huwelijk het latere
Pruisische Koningshuis
afstamt van Willem van
Oranje.
Een aantal personen is bij
een spoorwegongeluk ten Noor
den van Hannover, dat giste
ren gebeurde, om het leven ge
komen of gewond geraakt. Om
trent de oorzaak van het on
geluk tast men nog in het
dui3ter.
Officieel overleg met
Commissie-Generaal
voltooid.
Na de gemeenschappelijke
bijeenkomst van de Minister
raad met de Commissie-Gene
raal, welke Vrijdag van 9 uur
tot half één duurde, is het of-
ficleele overleg met de Com
missie-Generaal voltooid.
De Ministerraad zal vóór a.s.
Maandag nog afzonderlijk bij
eenkomen ter bepaling van zjjn
definitief standpunt ten aan
zien van de Indische kwestie.
Tegen de doodstraf.
Het landelijk Comité van
Actie tegen de doodstraf heeft
aan den minister van justitie
een petitionnement aangeboden
waarin de regeering verzocht
wordt ook onder de huidige
omstandigheden de doodstraf
niet toe te passen en deze ten
spoedigste uit de rechtsple
ging te schrappen.
Op voorstel van prof. dr. G.
Mannoury besloot de vergade
ring aan de Tweede Kamer te
verzoeken een onderzoek te
doen instellen naar de massa-
educatieve zijde van het dood
strafprobleem.
VOOR DE SLOOP.
Een tweede Amerlkaansche
torpedobootjager, de „Duff",
Is te Rotterdam gearriveerd.
Deze afgedankte oorlogsbo
dem gaat naar de werf Hol
land te Hendrik Ido Ambacht
om gesloopt te worden.
Ook mevrouw Boer
overleden.
De echtgenoote ran den heer
Boer, die bjj de explosie te
's-Gravenhage werd gedood, is
's avonds laat aan de- bekomen
verwondingen overleden.
Wat betreft den dader
zijn motleven tast de politie
thans nog in het duister. Aan
vankelijk heeft men gezocht
naar een Poolsche militair-
met wien de 18-jarige dochter
eenige tijd omgang heeft ge
had, welke omgang echter
door den vader werd verboden.
Deze Pool werd opgespoord
en bleek een Nederlander te
zijn, die zich bediende van de
naam van zijn Poolsche echt
genoote. Zijn ware naam luidt
van der B. Voor zoover ls ko
men vast te staan, heeft hij
met deze zaak niets uitstaan
de.
Het onderzoek, dat onder
leiding staat van commissaris
Pool, wordt met kracht voort
gezet.
DE TOEDRACHT.
Omtrent de aanslag verne
men wij nog het volgende:
Het pakketje werd gebracht
door een militair, op een motor
met zijspan, die voor het per
ceel stopte. Deze vroeg aan
twee burgers het pakje even
aan het bewuste perceel te
willen afgeven, waarop hij
weer doorreed. De burgers vol
deden aan dit verzoek en ver
volgden hun weg. Toen zij zich
ter hoogte van de Brouwers
gracht bevonden, hoorden zij
de enorme klap van de explo
sie en brachten deze onmid
dellijk in verband met het
door hen afgegeven pakket.
Zij keerden terstond terug en
constateerden, dat hun ver
moeden juist was. Direct heb
ben zij toen hun bevindingen
aan de politie medegedeeld.
Vast is komen te staan, dat
de heer de Boer het pakje in
de familiekring geopend heeft.
Nadat hij het touwtje had
doorgesneden, kwam het deksel
automatisch omhoog, waarop
direct de explosie volgde.
In verband» hiermee ver
zoekt de politie den militairen
motorrijder zich terstond te
willen melden aan het bureau
van de Centrale Recherche te
's-Gravenhage.
Nog geen perswet.
Naar het A.N.P. verneemt
is dezer dagen de indiening
van een wetsontwerp te ver
wachten, waarbij voorgesteld
wordt de regeering te mach
tigen het tijdelijk persbesluit,
dat op het laatst dezer maand
afloopt, te verlengen tot 1 Ju
li 1947.
Verwacht wordt, dat vóór
die tyd een persnoodwet in
werking zal kunnen treden.
Een lijst van garnizoensplaatsen zonder
Middelburg, Viissingen of Goes.
De les van 1940—''45. wi.t, dat het
Verleden week heeft de Mi
nister van Oorlog een lijst ge
publiceerd van plaatsen die in
de toekomst garnizoenen zul
len hebben. Dat geen Zeeuw
sche stad tot de groote gar
nizoensplaatsen zou behooren,
wisten we van tevoren. Zee
land heeft nimmer greote
garnizoenen in vredestijd ge
had. Maar toen wij aan de
middelbare garnizoenen' toe
kwamen, steeg onze belang
stelling, want, nietwaar, de
voorbije oorlog heeft ons toch
het een en ander geleerd-
Maar neen, wederom geen
Zeeuwsche plaatsnaam.
Dan komen de namen van
de kleine garnizoensplaatsenen
laat ons eerlijk zjjn, we wa
ren er in ons hart van over
tuigd- dat we in leder geval
in deze groep een Zeeuwsche
naam zouden tegenkomen.
De teleurstelling was nau
welijks te verwerken. Geen
Zeeuwsche stad zal in de toe
komst een garnizoen hebben.
Voorheen heeft Viissingen
naast zijn marine een klein
garnizoen van kustartillerie
gehad. Middelburg behoorde
langen tijd tot de kleine gar
nizoensplaatsen en de terug
keer van de S.D-O.A. is nog
steeds onzeker.
Volgens de door den Minister
van Oorlog gepubliceerde lijst
behoort dit garnizoen tot het
verleden.
Het ls ermee als met de
Marine.
Weg. eenvoudig weg- Het be*
duit is gevallen zonder dat
De nieuwe
onderwijzerssalarissen.
Alhoewel de regeering de
publicatie van de onderwij
zerssalarissen op korte termij
had toegezegd, zijn, de nieuwe
regelingen nog steeds niet
verschenen.
Intusschen verneemt de Ga
zet van Limburg dat het in de
bedoeling ligt, het aanvangs-
salars van onderwijzers vast
te stellen op ƒ2200 per jaar
voor le klas gemeenten. De on
derwijzer kan zjjn maximum
salaris bereiken bi «0 jaar en
niet in 15 jaar» zooals de on-
derwjjzersorgansaties hadden
voorgesteld. Daardoor komt
bet maximum van een gewoon
onderwijzer op ongeveer 3600
Afzonderlijke acten zullen
in de vervolge niet meer wor
den gehonoreerd waarschijnlijk
ook de hoofdacte niet. Een
hoofdonderwijzer in functie
zal worden gesalarieerd met
ongeveer 4100 in de eerste
klasse Alle salarissen zullen
ingevolge de toezegging, ge
daan aan het Rijkpersoneel,
met 10 r>ct. worden verhoogd,
EEN RAPPORT VAN DEN LANDSCHAPS
ARCHITECT C. P. BROERSE.
Spoedig begin der werkzaamheden"
noodzakelijk.
Hoe de moeilijkheden
werden opgelost.
Zooals reeds gemeld zal de
gemeenteraad van Middelburg in
zijn zitting van 11 Dec. onder
meer in behandeling nemen een
voorstel van B. en W. om over te
gaa tot herbeplanting van de bol
werken, waarmede dan het
startsein zal worden gegeven
voor de herbeplanting van Wal
cheren.
Er wordt bij deze herbeplan
ting der bolwerken uitgegaan van
een bepaalde gedachtengang, die
door den ontwerper der plannen,
den heer C. P. Broerse, leider van
het Landschapsarchitectonisch Bu
reau der Stichting Nieuw Wal
cheren, omschreven werd in een
uitvoerig rapport aan B. cn W.
en de gemeenteraad.
Wij laten van dit rapport hier
een uitvoerige samenvatting vol
gen:
Bolwerken en wallen een
kostbaar bezit.
Wanneer men de plattegrond
van Middelburg beschouwt, valt
onmiddellijk op, dat het oor
spronkelijke stratenplan kenmer
kend is voor de oude vesting. Dit
wordt gestimuleerd door de lijn
van de bolwerken. Door het be
houd van deze bolwerken door
de eeuwen heen, bleef niet alleen
de plaats, die Middelburg in de
geschiedenis bekleedde, zichtbaar,
doch bezat de stad, dank zij de
beplanting der wallen, tevens een
groene gordel, waarom menige
andere stad haar heeft benijd. Nu
deze gordel het lot van het Wal-
cherensche plantenschoon heeft
gedeeld, dient men zich dan ook
ernstig te beraden, hoe de herbe
planting moet geschieden en vol
gens welk principe deze ten uit
voer moet worden gelegd.
Boomen. struiken en
bloemheesters.
Velen zien in het gemeentelijk
plantsoen of park een object om
de inwoners een keur van bloe
men en struiken te toonen, in de
loop der jaren door cultuur en
kweekkunst ontstaan, waarmede
meer of minder geslaagde com
binaties werden samengesteld.
Maar al te veel wordt daarbij uit
het oog verloren, dat een over-
heidsbeplanting alleen dan be
vrediging schenkt, indien zij een
harmonisch geheel met dc omge
ving vormt Bij haar schiet men
met de groote vormen- en kleu
renrijkdom, die in de tuin van
een liefhebber zoo gewaardeerd
kan worden, zijn doel voorbij.
Aan deze beplantingen moet im
mers als eerste eisch gesteld
wórden, dat zij een funtioneele
werking hebben, die afhankelijk
is van de plaatsruimte en de om
geving. De bolwerken van Mid
delburg bieden niet alleen een
wandelgelegenheid, maar hebben
ook een beschermende functie, die
tot uitdrukking moet komen in
een tamelijk gesloten beplanting,
die tevens dieptewerking moet
hebben. Bij het beplanten van de
bolwerken in 1840, toen er waar
schijnlijk nog weinig bebouwing
van de singels buiten de stad be
stond, vormden zij de overgang
naar de vrije natuur. De gebruik
te houtgewassen bestonden voor
namelijk uit het toen bekende sor
timent, waardoor de beplanting
aansloot bij de bebossching van
de omgeving en de harmonie van
het landschap dus niet verstoorde.
Daarin is in de loop der jaren
geen wijziging gebracht en de
heer Broerse zag daarin dan ook
een aanleiding om de herbeplan
ting thans in het algemeen op
dezelfde wijze te bezien. Hij staat
daarom tegenover een gesloten
achterwand waar mogelijk een
losse groepeering voor. Deze
wordt doorgetrokken tot aan de
vest. De singelbeplanting moet
worden onderbroken, daar waar
het gcwenscht is doorzicht te
houden.
De bolwerken moeten als ge
heel ontworpen worden. De ver
schillende gebruikte houtsoorten
moeten derhalve, hoewel in groe
pen gebruikt, in elkaar overgaan.
Hoewel het sortiment niet groot
behoeft te zijn, moet toch gewaakt
worden tegen eentonigheid. Be
halve de houtgewassen, die alle,
een enkele uitzondering daarge
laten, tot de West-Europeesche
flora zullen behooren, kunnen ook
nog in groote groepen bloemhees
ters worden gebruikt om dc be
planting een wat levendiger ka
rakter te geven. Daar deze hees
ters vooral als voorgrond worden
gebruikt, vormen zij de uitloopen
van het daarachter geplaatste
houtmassief.
Een onderlaag van kruiden.
Volgens de nieuwe opvattingen
is een beplanting, waarin alleen
een boomen- en struikenlaag aan
wezig zijn, niet volledig, omdat
de schoongehouden bodem een
onnatuurlijke aanblik geeft. Er zal
dus ook een kruidenlaag moeten
komen. De aanschaffing hiervan
is niet eenvoudig, doch hierin kan
tegemoet worden gekomen, wan
neer de plantsoenendienst zelf het
kweeken daarvan op zich neemt.
Successievelijk kunnen dan alle
plantenvakken van een onderbe
planting worden voorzien. Dit
moet geschieden met inheemsche
kruiden, die een bijzondere be
koring aan het geheel geven en
door het publiek zeer gewaar
deerd worden.
De noodzakelijke onderlinge be
schutting van de houtgewassen
en de verpleging van de bodem
maken het noodig om dicht te
planten. Het zoogenaamde vul
materiaal, zooals doom en vlier,
moet later worden gedund. Hier
door ontstaat dan de voor de
blijvende planten gewenschte
ruimte. Het behoeft geen betoog,
dat dit dunnen groote eischen
stelt aan dengene, die hiermee
belast is.
De beplanting der oevers.
Voor de overstrooming werden
de oevers voor een belangrijk
deel beveiligd door een oeverbe
groeiing. Hiervan zijn alleen de
doode resten nog aanwezig. De
oevers dreigen nu op de duur
weg te slibben, waardoor de ta
luds zullen „jnkalven", zooals op
enkele plaatsen reeds het geval
is. Dc waterhoogte in de vesten
zal nu worden verlaagd tot 1.55
M.N.A.P., hetgeen een verlaging
van de waterspiegel met 15 cen
timeter beteekent. De oude oever
kan daardoor voorloopig niet ge
handhaafd blijven, daar het water
door die verlaging niet meer aan
de oude oevers komt cn het aan
wezige riet dood is. Het verleg
gen van de oevers in de richting
van het water, zal waarschijnlijk
geen goéde resultaten hebben,
want het aangespoelde slib biedt
een slechte fundeering. Een be
tere oplossing acht de ontwerper
van het nieuwe plan een zoo
danige wijziging van het oever
profiel, dat de oeverlijn tijdelijk
landwaarts wordt verlegd. Door
gebruik te maken van de reeds
aanwezige zeebies voor oeverbe
veiliging, zal dan een goede
oever worden verkregen; later
kan deze aan de westzijde weer
vervangen worden door het hier
voor meer geëigende riet
De voorgrond der houtvakken,
voor zoover niet met kruiden be
plant, moet met gras worden be
zaaid, opdat men fraaie gazons
verkrijgt.
Spoedig begin noodzakelijk.
Indien de raad de plannen
goedkeurt en besluit deze bolwer
ken nog dit seizoen geheel of ge
deeltelijk te beplanten, is het
noodzakelijk, dat Landbouwher-
stel spoedig begint met of sub
sidie verleent voor de voorberei
dende werkzaamheden, zooals het
slechten van de dam, het rooien
der stronken en het opruimen van
het puin.
Wanneer er uitzicht bestaat,
dat hiermede vlug kan worden
begonnen en het zoutgehalte laat
dit toe, dan kunnen de verdere
grondwerken worden uitgevoerd
en de beplanting zou dan ook dit
seizoen kunnen geschieden. Daar
mede zal het startsein gegeven
zijn voor de herbeplanting van
Walcheren.
Wat zal er op de wallen
groeien?
Dc verscheidenheid van boo
men. heesters en kruiden, die de
oude wallen hun vroegere, fraaie
aanblik zullen hergeven, zal zeer
groot zijn. Er komen beuken,
kastanjes, eiken, berken, linden,
platanen, populieren, mispels en
lijsterbessent terwijl als vulhout
onder meer hazelnoot, vlier, mei
doorn, sneeuwbes. kardinaalmuts,
vogelkers, wilg. ribes en liguster
wordt aangeplant. Bloemappels.
rozenstruiken, gouden regens, se
ringen. jasmijn, berberissen, kren-
tenboomen en kamperfoelie zullen
het hout met hun bloesems fleu
riger maken. Tot de kruiden, die
aangewend zullen worden, be
hooren berenlook, wilde narcis,
druifhyacinf. akelei, vogelmelk.
speenkruid, bocrenwamkruid en
stinkende gouwe.
En nu komen wg nog eens
terug op hegeen wij reeds
schreven, toen, zonder dat
iemand er op verdacht was,
het besluit viel, dat de marine
Viissingen, de stad van de
Ruyter, zou verlaten om ®r
niet terug te keeren.
Wij schreven toen. dat de
voorbije oorlog toch afdoende
gewezen heeft van welk een
onschatbaar strategisch belang
Zeeland ls voor de beheersching
van de toegang tot de haven
van Antwerpen. Niet meer of
minder dan de inundatie en
dientengevolge de bijna volko
men verwoesting van Walche
ren was noodig om deze toe
gangsweg weer in bezit te
krijgen en zelfs toen de inun
datie een feit was geworden-
waren er nog bittere gevech
ten die velen het leven kostten-
noodig om de Schelde vrij te
maken. Eisenhower zoowel als
Montgomery hebben verklaard,
dat de inundatie van Walche
ren noodig was, dat de over
winning veel minder snel zou
zgn behaald, als men niet tot
de operaties in Zeeland zou
zijn overgegaan.
Onder deze omstandigheden
zal toch wel niemand willen
beweren, dat Zeeland strate
gisch onbelangrijk was. Boven-
dien vocht Zeeland door toen
de rest van Nederland reeds
gecaputileerd had en als Zee
land beter militair geoutilleerd
was geweest en langer weer
stand had kunnen bieden, zou
het langer door hebben kun
nen vechten, wat wellicht
weer van invloed zou zijn ge
weest op de operaties in Bel
gië en Noord-Frankrijk-
Maar zooals de Minister van
Marine destijds verklaarde
dat Viissingen strategisch
niet van beteekenls was. zoo
redeneert thans blijkbaar ook
de Minister van Oorlog.
Zeeland ls niet belangrgk
genoeg om garnizoenen, zij
het dan kleine. te hebben.
Zelfs het beetje, dat er voor
de oorlog was kan rustig
worden weggenomen.
Dat Zeeland geen verliezen
meer dragen kan- dat 't zijn tol
aan de oorlog meer dan gedra
gen heeft, dat zelfs het ver
dwijnen van marine en kust
artillerie een verliespost Is, die
zwaar aankomt, wat doet het
er toe!
Maar met dat al is Zeeland
de eenige provincie zonder
gamizoenstad!
DE BASIS
OVEREENKOMST.
In een Donderdagavond ge-
nouden radiorede heeft de
oud-minister van overzeesche
gebiedsdeelen, Ch. J. I. M.
Weiter, zich gekeerd tegen
het ontwerp
MASJOEML
Het Indonesisch-republikein-
sche perbureau Antara deelt
mede, dat door de Islamitische
partij „Masjoemi" een resolu
tie is aangenomen, waarin de
ontwerpovereenkomst van
Cheribon wordt verworpen. Dit
is besloten tijdens een Pan-
Javaansche conferentie te
Soerakarta. De party zal
eveneens een campagne over
geheel Java houden om de
verwerping van de overeen
komst te propageeren.
NIET PEUTEREN.
Over de geruchten, dat het
Nederlandsche kabinet over
weegt eenige amendementen
aan de ontwerp-overeenkomst
toe te voegen, schrijft de
„Nieuwsgier" te Batavia o.m.:
„Wie meent, dat de overeen
komst moet worden verwor
pen en dit op goede gronden
argumenteert, heeft ons res
pect. Aan de overeenkomst te
gaan peuteren, kan alleen lei
den tot eindelooze strubbe
lingen."
EEN TEGENVOORSTEL?
De New York Times bevat
een bericht uit Den Haag dat
de Nederlandsche regeering
de Instelling zou voorstaan
van een rijkskabinet, waaraan
de Vereenigde Staten van In
donesië, Curagao. Suriname en
Nederland alle deel van zou
den uitmaken. Dit zou dus
verschillen van de overeen
komst van Linggadjati.
Comité „Indië binnen het
Koninkrijk" opgericht.
Te Amsterdam is opgericht
het comité „Indië binnen het
koninkrijk", dat zich ten doel
stelt Inzicht te verschaffen in
de huidige Indische situatie,
de zijns inziens ongewenscht-
heid van het accoord van
Linggadjati en de mogelijkheid
om zoowel voor de Indische
als de Nederlandsche bevol
king zgnerzgds een beter ge
achte oplossing te bereiken
zonder kolonialen oorlog.
Leden van het comité zijn
o.a. prof. Dr. J. Coops en ds.
G. A. den Hertog.