Sinterklaas, Ondernemers in Ned, Indië Even pjulties Romme en Nederlandsch Indië S .r door de eeuwen heen Een voedsel-hoogleeraar TWEEDE BLAD Woensdag 4 December 1946 Provinciale Zeeuwsche Courant. WAT DOET DE KATH. VOLKSPARTIJ Het Koninkrijk. ,Van onzen parlementairen redacteur) ALS eenmaal de Indische voorstellen in de Tweede Kamer zullen worden be sproken zal moeten blijken, hoe zij door de volksvertegenwoor digers worden ontvangen. Een der leden, waar het oog der natie ongetwijfeld het aller meest op zal zijn gericht, is de leider der R.-K. fractie, prof. mr. C. P. Romme. Van zijn oordeel hangt natuurlijk enorm veel af, alsook van de vraag, of hij er eventueel in slaagt, de eenheid zijner fractie te handhaven. Enkele jaren kunnen veel in den mensch doen veranderen en niemand zal willen ontken nen, dat men gedachten, in 1943 gekoesterd, thans min of meer loslaat, maar tochprof. Romme heeft gedurende de bezetting een ontwerp voor een nieuwe grondwet samen gesteld, dat na de bevrijding in druk verschenen is, dus ook toen nog kan men aanne men de meening van den Het hout-tekort. De import blijft teleurstellend. Nederland is geen aantrek kelijke ruilpartner, vindt men in het buitenland, en zoo komt het, dat wij, die in de eerste plaats op invoer van hout zijn aangewezen, een verminderde leverantie krijgen of dat deze geheel ls opgehouden Voor de woningbouw in ons land vooral in geteisterd gebied is dit funest. Hierdoor stag neert de bouw van woningen, die in het bouwplan 1946 wa ren opgenomen, hierdoor daalt de stemming in dat getroffen gebied. Zooals Zweden ons Westen in de hongerwinter hielp, zoo is dit land. momenteel nog de beste leverancier met 230.000 kubieke meter hout voor het loopende seizoen Maar Rus land en de Oostzeelanden le veren nog niets, hetgeen door eigen opbouwproblemen en verminderde houtvoorraad wel wordt verklaard. Aan onze in voer van gezaagd naaldhout de meest gebruikelijke hout soort voor de woningbouw had Rusland voor de oorlog 33 deel, Finland 21 Zweden 19 Polen 15 en de Baltische Staten 9 Fin land kan ook nu nog weinig leveren door afstand van bosch in Karelië en zware verplich tingen aan Rusland, nl. beta ling van 300 millioen dollar, waarva 100 millioen in hout producten Zoo werd het opbouwpro- bleem ten nauwste verbonden met het internationale pro bleem betreffende de hout voorraden over de geheele we reld. Nieuwe betrekkingen zijn aangeknoopt en men verwacht uit de Vereenigde Staten, Ca nada, Tsjecho-Slowakije, Bra zilië en Portugal voor de pe riode 1 Augustus 1946 tot 1 Juli 1947 680.000 kubieke m. naaldhout. En dit tegenover een vooroorlogschen invcer van 1.6 millioen kubieke meter gezaagd naaldhoutEn het hout, dat men denkt te krijgen, Ct nog niet voor de volle derd procent naar de ge teisterde gebieden, een groot deel gaat naar de emballage- en meubelindustrie. De behoef te in de wederopbouwsector wordt dus in geenen deele ge dekt. hooggeleerden schrijver weer gaf. Het boekje „Nieuwe Grondwetsartikelen" is dan thans ruim een jaar oud. Wel nu, de heer Romme heeft als art. 1 geprojecteerd ons huidi ge art. 1: „Het Koninkrijk der Nederlanden omvat het grond gebied van Nederland, Neder- lanseh-Indlë, Suriname en Cu rasao". onder den eersten titel „Van het Koninkrijk der Ne derlanden" met als Hoofdstuk I: „Van de grondslagen van het Koninkrijk der Nederlan den". In de toelichting zegt prof. Romme woordelijk: „De over winning op de koloniale ge dachte, op de gedachte van moederland en koloniaal gebied of, om het vriendelijker te zeg. gen, van voogd en pupil, is een mijlpaal, waarbij men twee dingen kan doen: elkaar be danken en zich gereed maken om ieder zijns weegs te gaan, of wel elkaar bedanken maar toch voor het leven samen gaan. Het eerste komt niet in aanmerking blijft derhalve het voor het leven samengaan over: het is over en weer van belang niet alleen, maar ook rechtvaardigheidshalve, dat wij de Indiën. en de Indiën ons, nimmer verliezen maar steeds behouden". .Grondwettelijk brengt dit, geloof ik, logisch met zich mee, dat we krijgen één Grondwet voor het geheele Koninkrijk". „Wanneer ik zeg, dat we voor het geheele Koninkrijk één Grondwet moeten krijgen, bedoel ik daarmede, dat de staatsregelingen van alle ge- biedsdeelen in één document worden vereenigd, en dat in die ééne Grondwet aan deze staatsregelingen vooraf ga een stel bepalingen, dat voor alle gebiedsdeelen tezamen geldt". „Zoo een Grondwet lijkt mij begeerenswaardig, omdat zij de hoogste getuigenis vormt, van Volk en Vorst, voor het feit, dat het Koninkrijk der Neder landen is: een imperium zon der imperialisme, een wereld rijk zonder overheersching. De eerste titel van de nieuwe Grondwet heb ik daarom ge wijd aan het Koninkrijk der Nederlanden, de vier gebieds deelen tezamen". Scheuring in de Katholieke fractie moet leiden tot verwer ping van het accoord van Che- ribon, tot een val der regeering en tot een groote politieke ver warring in Nederland en in Ned. Indië. Proces tegen Tiso. Het proces tegen Josef Tiso, president van de „Slowaaksche republiek" tijdens de Duitsche bezetting van Tsjecho-Slowa- kije, is voor een volksgerechts hof te Bratislawa begonnen met de voorlezing van de acte van beschuldiging, welke 213 bladz-iu-n omvat. Tiso wordt er van besschul- 'T1 con^ar-t -. ebben gezocht met de leidende nazi's, zooais Goering en von Ribbentrop, teneinde hun steun i «'erkrrj- gen bp" de afscheiding van Slowakije van de Tsjechoslo- waaksche staat. Tiso ver zocht om het zenden van Duit sche terroristen naar Bratis lawa om de politici, die zich tegen de afscheiding verzet ten, te intimideeren Het laat ste gedeelte m de beschul diging handelt over Tiso's maatregelen in Slowakije zelf, in bnzr -1 :jn strijd te gen de partisanen en de de- porta4'" van Joden. kcr^raaJsd "V eccm De Prov Zeeuwsche Courant looft voor de goede oplossing van dit St. Nicolaasraadsel een prijs van 10.en een prijs van 5. uit. Deze prijzen worden onder de inzenders van de goede oplossingen verloot. Oplossingen vóór of op Zaterdag 7 Dec. 1946 in te zenden bij een der bureaux van de Prov. Zeeuwsche Courant. Het was een echt gezellige Sint Nicolaasmiddag geweest bij de familie Sanders. Ja, dat zit zoo: het zou voor de kleintjes te laat zijn geworden, wanneer ze bij de viering 's avonds hadden mogen opblijven, dus was er afge sproken, dat ze 's middags met enkele vriendjes en vriendinnetjes hun Sinterklaas zouden vieren. In levende lijve was de goede heilige verschenen en had zoowel voor de kleine Sanders'en als voor de andere kinderen wat meegebracht. Tenslotte waren de peper' noten voor de dag gekomen. De Sint moest dit jaar erg zuinig zijn, had hij verteld en daarom zou hij de peper noten uitdeelen en niet zooals voor de oorlog, laten strooien. Jan Sandersdie het best had opgepast, kreeg eerst één perpernoot en toen nog het negende deel van het aantal dat Sinterklaas overhad. Kleine Mies Sanders, die van de meisjes het best had opgepast, kreeg daarna twee pepernoten en nog het negende deel van wat er tóén nog over was. Anton kreeg eerst drie pepernoten en daarna het negende deel van de rest en zoo voort; toen de Sint het laatste kind zijn aandeel had gegeven, waren de noten juist schoon op. Maar ja, hoe zijn kin deren, hè? „Hoeveel noten heb jij gehad?" ,,En hoeveel jij?" Maar wat bleek? De Sint is niet alleen een goed man. maar ook een wijs man, want alle kinderen hadden precies evenveel pepernoten'gekregen. Met z'n hoevelen waren de kin deren dien middag bijeen en hoeveel pepernoten had de Sint gehad om te verdeelen? 'n Feest van oude datum. Heel vroeger zeiden we geen Sinterklaas, maar Sint her Claes, omdat het de gewoonte was tusschen Sint en de naam van den heilige het woordje heer in te voegen. Dit bewijst, hoe oud de viering van Sint her Claes in ons land al Oude oorkonden bewaren de herinneringen aan. In de stadsrekeningen van Dordrecht uit het jaar 1360 staat al aan- geteekend, dat „die schoelers voer her oorlof op St. her Ni- claesdag" (dat de schoolkinds- ren voor hun vacantie op Sin terklaas) een extraatje kregen om feest te vieren. Het bekende liedje: „Sinterklaasje bisschop Zet je hooge muts op Trek je beste tabberd an". luidt in zijn oorspronkelijke spelling: „Sinterclaes biscop Settie hooge mutse op". En dan dateert het van voor de tijd der Hervorming, toen ons land waarschijnlijk neg geen sinaasappelen kende, zoo dat de appeltjes van oranje, waarvan de kinderen tegen woordig in hetzelfde liedje zingen, er pas na de tachtig jarige oorlog, dus anderhalve eeuw later, bijgekomen zgn. In 1522 speelden de Utrecht- sche stadsmuzikanten op de avond voor Sinterklaas toe passelijke liedjes en op de feestdag zelf kregen de zes misdienaars elk een paar nieu we schoenen. DE BISSCHOP VAN MYRA. Nicolaes wer<j op het einde van de derde eeuw geboren als zoon in een rijk gezin. Een oom van moeders zijde, die aartsbisschop van Myra was, zorgde er voor, dat de knaap werd opgeleid tot geestelijke. Kort nadat hij tot priester was gewijd, verloos hij zijn ouders. Dit bracht hem er toe zich geheel terug te trekken uit de wereld, maar al spoedig keerde hij terug onder de men- schen om een zoo goed moge lijk gebruik te maken van de rijkdommen, hem door zijn ouders nagelaten. Zijn weldadigheid gepaard aan een zeer sobere levenswij ze bracht hem in een roep van heiligheid en zijn benoeming tot aartsbisschop van Myra. als opvolger van zijn oom, werd met groote vreugde begroet. Op 6 December 352 overleed deze aartsbisschop en zijn stof felijk overschot werd bijgezet in de kerk te Myra, waar het bleef rusten tot 1089. De le gende had echter zijn faam verspreid en in dat "jaar reis den eenige rijke Venetianen naar Myra om het stoffelijk overschot van den goeden hei lige naar Italië over te bren gen. In Bari aan de Adriatische Zee werd terstond een basiliek gebouwd en onder een altaar tombe, versierd met een zilve ren beeld van den heilige in bisschoppelijk ornaat, werd St. Nicolaas opnieuw ter aarde be. steld. Van dat cogenblik af ver breidde de vereering voor de zen heilige zirh over Europa. Tal van kerken zijn hem ge wijd en de stad Amsterdam koos hem tot patroon. Zeo is dit kinderfeest uit het yrijze verleden tot ons. twin tigste eeuwers, overgekomen En dit jaar vieren we het met grooter vreugd en iets meei mogelijkheden dan tijdens de bezetting. feuilleton. Cenle in een oud hart &oor Udo van Ewoud. 53 Ze fietste daar onder een stralend blauwen he mel, die allerlei schoone beloften scheen in te houden en stil genietend van het ont luikende leven om haar heen, dat zich in zoo velerlei opzich*: openbaarde. De lammeren dar telden in het frissche, licht- froene gras waar hier en aar madelieven en speen kruid zoowaar hun witte en gele bloemblaadjes reeds lie ten bewonderen of zij verdron gen elkaar in hun bestendige vrees -te kort te zullen komen onder de gelaten wachtende moeder. Kieviten vlogen be drijvig heen en weer om de aandacht van hun nest met de zoozeer begeerde eieren af te leiden en hoog in de heldere lentelucht verhief zich, luid sjilpend en fluitend, een veld leeuwerik, om dan plotseling omlaag te schieten^ naar het wijfje, dat haar eerste taak van het vogelhuishouden het zoeken van een geschikte nestgelegenheid bereids op zich had genomen Langs de slooten, waardoor de smalle weg werd begrensd, ge waagden boom en struik al even zeer van het naderende voorjaar. De elzen stonden reeds dik in knop cn de wilgen tooiden zich met hun zilvergrijze parelpracht. Nieuw riet schoot in pluimen om hoog en uit de wirwar van half vergane lisch- en kalmoesplanten, pijl- en pijpekruid, sproten jonge bladerlinten. Thea genoot met volle teugen. Voor jonge menschen, zooals zij en Freek, had ook de winter zijn bekoring, maar al deze sympto men van de naderende lente, deze zich allerwegen openbarende ver nieuwing in de natuur, waar de regenereerende krachten den strijd tegen het verval hadden aangebonden en hun opbouwende arbeid waren begonnen, wekte nieuwe mogelijkheden, nieuwe plannen en idealen, zooals die slechts de jeugd vermogen te be zielen. Eens moest toch ook voor Freek de groote kans komen, de kans van zijn leven, die hij na tuurlijk zou weten te grijpen en dan-.. O, Thea begreep best, dat ze er dan nog niet zouden zijn:' er zouden nog heel wat hinder palen uit de weg geruimd moe ten worden in de eerste plaats het hardnekkige verzet van de wederzijdsche papa's, maar ze was zich nu toch ook wel zeer bewust, dat dit verzet steun vond in het feit, dat Freek nog niet de minste vooruitzichen had en dit was voor ouders nu eenmaal het meest voor de hand liggende mo tief om een hun niet welgeval lige verhoudnig van den zoon of de dochter te veroordeelen, be lachelijk te maken of, in het erg ste geval, zelfs geheel te verbie den. Als Freek eenmaal voor zichzelf kon zorgen, zouden zij sterker staan en desnoods... Ach. wat er desnoods zou kunnen ge beuren, daaraan wilde Thea op dit oogenblik maar liever niet denken. Het dreigde haar opge wekte stemming te zullen doen overslaan in een bui van neer slachtigheid en daarvoor bestond op deze heerlijke vrije Zaterdag middag, in het vooruitzicht op een ongestoord samenzijn met Freek, niet de minste aanleiding. Bij een scherpe bocht in de weg zag ze „Waterlust" reeds voor zich en vrijwel tegelijkertijd ont waarde ze den jongeman, die het zich op de primitieve, door dlas beschermde veranda zoo gemak kelijk mogelijk had gemaakt. Het was nog wat te vroeg in het jaar om de hengelaars en watersportliefhebbers in grooten getale naar de landelijke uitspan ning te lokken. Voor de visscherij was het seizoen nog niet aange broken cn de roeilustigen kwa men gewoonlijk eerst opdagen, wanneer een verblijf op en in het water een remedie beteekende te gen zomersche plagen. Freek scheen haar komst met ongeduld te verbeiden. Hij kon niet eens wachten tot ze haar fiets in het daarvoor bestemde rek had gezet, maar snelde haar uit de veranda tegemoet en toonde zich zoo opgewonden, dat ze hem verbaasd opnam. Té da-ag, kom gauw mee, ik heb een nieuwtje een daverend nieuwtje! Hij greep haar bij de arm en sleurde haar bijna mee naar de veranda, waar hij haastig een der wankele, van verschoten kussens voorziene rie ten stoelen voor haar bijschoof. Wat heb je in 's hemels naam? vroeg Thea, nog steeds niet van haar verbazing beko men. Uit de loterij getrok ken? 'T Ja nce, nog iets veel be ters! Té kind, je raadt het nooit. Ik heb een baan of eigenlijk, nee ik krijg een baan, voor- loopig honderd vijfentwintig zil verlingen in de maand met kans op spoedige promotie en uit zicht op een levensbetrekking. Wat zeg je daarvan? Voorloopig echter zei Thea nog niets. Ze keek den opgewon- i n jongeman tegenover haar slechts met open mond en daar door niet bijster intelligent aan en dat duurde zóó lang, dat Freek zijn ongeduld niet meer ver mocht te bedwingen. Ja, ja, daar zit je paf van, hè? zei hij, met een komisch vertoon van waardigheid zijn dui men in zijn vestgaten stekend en met de vingers zijn borst betrom melend. Honderd vijfentwintig piek in de maand en binnenkort aanhet hoofd van een bankinstel- stelling! Een begeerenswaardige partij1 Deze laatste, weliswaar als grapje bedoelde, maar nochtans bedenkelijk naar zelfoverschatting riekende opmerking, gaf Thea haar spraakvermogen terug. Pas maar op, dat m'n vader het niet hoort! zei ze lachend. Maar afgezien van die begee- renswaardigheid. jongen ik vind 't reusachtig, ik vind het heerlijk voor je. Hbe kom je in 's hemelsnaam ineens aan zoo'n goeie baan en bij wien is het? Zou je me nou eerst niet eens een zoen geven? vond Freek, terwijl hij zich over het wankele, door biervoltjes in zijn taak gesteunde tafeltje naar haar toe boog. Mij dunkt, dat zoo'n nieuwtje toch wel een door een kus onderstreepte gelukwenscch waard is! Straks! weerde Thea hem plagend af. Eerst moet ik er alles van weten. Je bent me niets te goed om me een kat in de zak te verkoopen! Maar Té...! Freek keek haar kwasi verwijtend aan. En met dat wantrouwen zou je een verbond voor het leven met me wilen aangaan foei! Heb ik ie ooit aanleiding gegeven aan m n oprechtheid te twijfelen? Zeur nou niet vertel lie ver! drong Thea aan, maar juist haar nieuwsgierigheid prik kelde tot verzet. Als man ben ik baas in huis, maar wat m'n vrouw zegt, moet gebeuren! citeerde Freek. Die spreuk las ik laatst op een wandbordje in de bazar. Ik ge loof, dat ik jou maar zoo'n ding als huwelijkscadeau moest ge ven Maak er je aanstaande schoonmoeder maar liever geluk kig mee; die zal het meer weten te waardeeren, veronderstelde Thea. En als je me nu niet direct vertelt, hoe jc aan die baan van honderd vijfentwintig gul den in de maand met kans op spoedige promotie en uitzicht op een levensbetrekking bent geko men, dan Dan? vroeg Freek. (Wordt vervolgd.) deppen KANSEN OP ARBEiD EN WELVAART. •Nieuwe koers. Wat beteekent het basis-ac- coord in Ned. Indië voor de Nederlansche ondernemers en. de Nederlandsche werkkrach ten in Indië? Deze vraag iï gesteld aan vertegenwoordi gers van het bedrijfsleven in tatavia en zij wilden haar niet beantwoorden. Dit staat ech ter vast, dat voor het be drijfsleven In Indië de voor- oorlogsche toestanden niet zullen terugkeeren. Zoowel de Nederlandsche bedrijven als de Nederlandsche arbeids krachten zullen straks niet meer uitsluitend met Neder landsche bestuurs-instanties te maken hebben, die beslissen over de import- en exporthan- del, over de immigratie van personeel, over de verleening van concessies en bedrijfsver- gunningen. Zij zullen voor al deze vor men van commercieele en pro- ductie-activiteit moeten samen, werken met de nieuwe Indo nesische bestuursinstellingen, die eigen Indonesische inzich ten hebben, welke nu eens minder en dan weer meer zullen afwijken van de Ne derlandsche inzichten. Onge twijfeld behoeft dit geen be zwaar te zijn voor een aan vaardbare samenwerking tus schen de Nederlanders en In. donesiërs. Wel zal echter blij ken, dat de Nederlanders itraks niet de eenige uitheem- schen zullen zijn, die bedrijven in de Vereenigde Staten van Indonesia willen exploitoeren en een bestaan willen zoeken bij de opbouw van het nieuwe ;emeenebest. Ook andere buitenlandsche ondernemers zullen trachten de belangstelling van de Indo nesische bestuursinstantles voor zich te winnen orn be- drrjfsconcessies en arbeidsge legenheid te krijgen En daarnaast zullen uit de niet-Nederlandsche bewoners van Nederlandsch-Indië men schen naar voren komen, die meenen. dat zij onder een In donesisch bestuur een betere kans hebben voor het cxploi teeren van bedrijven en het vervullen van bepaalde beroe pen, die tot nog toe in hoofd zaak aan Nederlander-; waren toegewezen. Er zal dus zoowel uit het buitenland als uit Indonesië zelf een grootere concurrentie opkomen voor het Nederland, sche bedrijfsleven. Nu hebben wij wel vertrouwen in het Ne derlandsche bedrijfsleven. Het beschikt voor Indië over' groo te ervaring en over goede werkkrachten. Wij zien daar om de mogelijkheden voor dat bedrijfsleven voorloopig niet somber in. Er zal méér con currentle zijn, maar men za! daaraan in de eerste jaren stellig wel het hoofd kunnen bieden. In dat bedrijfsleven zullen nog heel wat Nederlanders een plaats kunnen vinden, Minder mogelijkheden zien wij voor het ambtenarencorps, r de middelbare en hooge- re rangen nu colt voor een groot deel door Indonesiërs bezet zullen worden en de Nederlanders vermoedeliik stap voor stap terugtreden tot de functies van adviseurs. Wat meer toekomst zien we oor het onderwijs, omdat ook aan retmblikeinsche kant een neiging is tot bet aanvaar den van Nederlandsch middel baar en hooger onderwijs. Maar Nederland heeft zelf eer tekort aan onderwijskrachter en er zal dus geen over-groot aanbod van onderwijskrachten zijn voor de Indonesische dienst. En wat de baten uit Ned. Indië betreft, die zullen eerst eleidelijk van beteekenis wor den. Er is een jaar geweest (1937). dat Ned, Indië aan het buitenland meer dan S00 mil lioen gulden opbracht. Tn het diepste malaise-jaar bracht Ned. Indië op zijn betalings. balans nog altijd een bedrag van meer dan 100 millioen gul den od voor het buitenland En dat buitenland was toen ir hoofdzaak: Nederland. Dezr- enorme bedragen hebben vee' bijgedragen tot de welvaart van het geheele Nederlandsche volk. ook tot die van de ar beiders in Nederiand. Er zijn jaren geweest, dat men van het totale loonbedrag ,ier Ne derlandsche arbeidersbevolking ongeveer 15 direct of Indi rect te danken had aan Ned- Indië. Als de verhouding Neder- land-Indonesia zich gunstig ontwikkelt, dan kan dat weer ten deele terugkomen en kan weer heel wat welvaart voor het geheele Nederland sche volk worden geschapen. Dat bedrag zal misschien niet zco hoog zijn als vroeger, om dat andere buitenlandsche be langen ook een aandeel zullen vragen en omdat de Indone siërs meer zef zullen doen en dus ook meer voor zich zullen houden. Maar het kan weer heel belangrijk worden. Hoofdzaak zal zijn dat de Nederlanders die in Indonesia arbeiden zich snel aanpassen bij de nieuwe verhoudingen om binnen die neuwe verhou dingen hun kansen te vinden' Hollywood-films over Voor-Indië. EEN PROTEST. Saivaidain, de afgevaardig de van Voor-Indië. heeft in een bijeenkomst van de sub. commissie van de Unesco er tegen geprotesteerd, dat de in Hollywood vervaardigde films èen caricatuur van Voor-Indië geven, waardoor de Voor-Indische bevolking verbitterd wordt. De Unesco moet volgens den Voor-Indi- schen afgevaardigde hande lend optreden tegen dit bederf van de publieke smaak en te gen dit winstbejag. Volgens spreker stelde Hollywood Voor-Indië voor als een land van buitengewoon rijke Ma- haradja's en bedeiaars. Beide voorstellingen hebben volgens Saivaidain niets met het wer kelijke leven aldaar te maken. Zoo heeft de bevolking van Voor-Indië door het toedoen van de films uit Hollywood de indruk van Amerika ge kregen als een land. waar „acrobatische toeren als dans en grjntjes als humor worden voorgesteld", besloot de Voor- Indische afgevaardigde. New-York Ierland in 8i/2 uur. Door het gunstige weer zijn achtereenvolgens verscheidene vilegtuigen erin geslaagd het .snelheidsrecord op de afstand New-York-Ierland te verbete teren. Nadat een vliegtuig van de Pan American Airways dc afstand met een snelheid van 525 km. per uur in 9 uur en 10 minuten had gevlogen, leg de een Britsch toestel het tra ject in 8 uur en 32 min. af Hotel. Een Joodsche vrouw in het Waldorf-Astoria hotel te New York, waar de Groote Vier bijeen komen, schoot op den Engelschen minister Bevin af: „Waarom sluit u de ille gale Joodsche immigranten, die op Cyprus zitten, niet in, het Waldorf op?" Bevin (lachend): „Het spgt me, mevrouw, maar er is geen. enkele kamer vrij". Minder verlies. Een ritje met de Métro (on- dergrondsche) in Parrjs kost 2 francs (4 cents). De Métro lijdt verlies. Zelfs als het ta rief verdubbeld wordt, zal er nog verlies zijn. Stelde een Parijsch gemeen teraadslid voor: „Gratis ver voer, sluiting van alle loket ten en ontslag van de con ducteurs en controleurs". Hij had namelijk uitgere kend, dat bij dit systeem het verlies minder zou zijn dan bij het huidige betalings- en con trole-stelsel! Zlorg voor Moeder! De vrouw van Canterbury's aartsbisschop, mevr. Fisher, gaat hoogst zelden naar een schouwburg. „Als ik ga", zei ze, „is het stuk zorgvuldig door mijn zoons voor mij uitgezocht". Atoom-dag. Generaal-majoor L. R. Gro ves van de Amerikaansche atoombom-afdeeling. wil 2 Dec. 1942 zien als begin van een nieuw wereldtijdperk. Op dien dag explodeerde het eerste uranium-pilletje en wis ten de geleerden, dat de ge weldige atoomkracht voor de menschheid was ontsloten. Critiek. In een Russisch blad wordt „Sherlock Holmes", de be kende detective-roman-figuur genoemd: „een zeurige, oude vertegenwoordiger van het uitbuiterssysteem". Stier. Jack Hoffman, 16 jaar. boe renzoon in Iowa (U.S.A.) kocht een kalf voor 50 dollar, bracht het groot, nam deel aan de vee-tentoonstelling in Kansas. Het beest nu jonge stier kreeg de kam- pioensprijs en werd verkocht voor 42.600 dollar. Jack moet nu 19.801 dollar belasting be talen. Races. In Rusland worden weer wedrennen gehouden met paar den Namen van de paarden: rTactor, Kropotkin, October- revolutie, enz. De matroos at rouw vleesch Het kleine hoedje is gemaakt van vilt. De versiering be staat uit een sluier, waarin witte chenille-bolletjes zijn genaaid. Jood en Hindoe. Van onzen specialen verslaggever). „De pi!, professor-..vroegen 'ij aarzelend aan den nieuwbe- noemden bijzonderen hooqiecraar h volksvoeding en voedselvoor- iening aan de gemeentelijke Uni versiteit te Amsterdam. Het was nogal een rare vraag, maar dr M. J. L. Dols, die raad-advi seur is aan het ministerie van iandbouw. visscherij en voedsel voorziening. vond het zoo gek nog niet daar- de noodiqe aan dacht aan te besteden. Tenslotte zijn er menschen. die ons in alle ernst voorspellen, dat wij na ver loop van tijd en dat duurt niet lang meer. zeggen die al te nuchtere wijzen er dan bij niet meer zullen eten, maar volstaan met drie maal per dag een pil in te nemen uit het buisje in ons vestzakje. Veel gemakkelijker, geen vaat te wasschen, qeen tijd :e verspillen, geen gezanik met kinderen, die iets niet lusten. Dui zend problemen opgelost door middel van een asperinebuisje met wetenschappelijk samengesteld sterk geeconcentreerd voedsel. HET KAN. „Het kan", zeide de heer Dols, „d.w.z. he: is mogelijk in een paar pillen 3000 calorieën, de noodige vitaminen, vetten, eiwitten, kool hydraten enz. samen te vatten, voldoende om 24 uur van te le ven. Alleen zal men erbij moeren drinken. Tijdens de oorlog had den parachutisten zulke noodrant soenen geconcentreerd voedsel bij zich en zij konden er dagenlang op leven achter de vijandelijke linies. Maar dat het kan ljetee- kent nog niet, dat u-ij het doen. Zoo'n pil is niet lekker. En eten is immers heel wat meer dan zich voeden. Het is ook een stuk le vensvreugde. Men moet de maaltijd ook psychologisch en aesthetisch bekijken. Wat zou het leven zijn zonder de gezelligheid van restaurants, zonder de prac- tijk van 't verandering-van-spijs- doet-eten. De pil is een moge lijkheid, zeker, maar een stomvér- velende mogelijkheid. Daar komt dan nog bij, dat een hoeveelheid voedsel behalve voedingswaarde ook een zeker volume moet heb ben. Neemt men dat volume blij vend weg, dan schept dat niet alleen een onbehaaglijk gevoel, het zal op den duur ook van in vloed zijn op de darmflora, het- qeen tot nog onbekende gevolgen kan leiden. Die zijde van het vraagstuk is nooit onderzocht". WISKUNDE? De leerstoel In volksvoeding en voedselvoorziening is nieuw en dus vroegen wij hoe zij gerubri ceerd moet worden. Medische fa culteit? Wis- en natuurkunde? „Officieel wis- en natuurkun de antwoordde dr. Dols. ..maat Het onderwerp houdt ook :o- nauwste vc:'>r>-> "iet de cc-'" heidsleer, met dc economie cn zelfs met de internationale poli tiek. In landen als het onze. waar voedsel ingevoerd moet worden, is de vraag wat en hoe wij eten mede afhankelijk van hetgeen an dere landen wenschen uit te voe ren. En op dat terrein regeert niet de wetenschap, maar de po litiek. ja vaak het enge egoïsme, dat internationale afspraken tor pedeert". „LI hebt ongetwijfeld de ge schiedenis van het voedsel en van de eetgewoonten hier en elders bestudeerd. Mag ik u nu vragen, professor, was en is de intuïtieve keuze van het voedsel van onze niet-wetenschappelijk geschoolde voorouders en van primitieve stammen heden ten dage verstan dig of niet?" „Velen meenen, dat de intuïtie ve of instinctieve keuze over het algemeen fout is. En men komt dan met het beroemde voorbeeld van de kip en de tien qebakïes met verschillende voedingszouten. Zoo'n kip heeft de vrije keur en doet het heelemaal verkeerd, d.w. z. zij kiest niet het voedsel, dat zij noodig heeft om een paar hon derd eieren per jaar te kunnen leggen. Maar wat zegt dat? Een natuurlijke kip legt misschien 20 eieren oer jaar en zal dus anders leven. Neen. mijn ervaring is, dat de intuïtieve keuze vaak verras send goed was. Er zijn eens drie matrozen op Groenland aange spoeld. Twee stierven er weldra, de derde bleef in leven. Waar om? Omdat hij zich aanpaste bij de zonderlinge gewoonte der es kimo's en bijvoorbeeld ook rauwe rendiermagen en -darmen ging eten. Dat is voor dit volkje de eenige manier om aan vitamine C te komen. Dat weet geen enkele eskimo, maar de ondervinding heeft hem wijs gemaakt. Maar op dit gebied valt nog veel te on derzoeken. Waarom eten de Jo den geen varkens- en de Hindoes geen rundvleesch? Wetenschap pelijk zijn deze en vele andere vragen nooit beantwoord. Dat zijn ook niet de meest actueele vragen. Wat ik precies zal do- ceeren staat nog niet heelemaal vast: maar he" terrein is zoo uit gebreid. dat i'-r zeker niet natf onderwer--n zal behoeven 9 zoeken--."

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1946 | | pagina 17