PUOVIHCIALE ZEEUWSCHE COURANT
De vliegramp op Schiphol
Bezetten kost veel geld
Vandaag
Verwoeste woningen en de herbouw
Oorlogsschade en haar
vergoeding (II)
189e Jaargang - Nr. 268
Uitgave der Stictiting Provinciale
Zeeuwsche Courant, Middelburg.
Drukkerij Firma F. van do Velde Jr.,
Vlissingen.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en alg. Christelijke feestdagen.
Zaterdag 16 Nov. 1946
ABONNEMENTSPRIJS 25 cent per
week. 3.20 per kwartaal, franco
pet post. f 3.45 per "«««fl1-
Losse nummers 5 cent. ADVER
TENTIEPRIJS' 12 cent per mm.
W.O. DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE, BRESKENSCHE COURANTEN VRIJE STEMMEN i *•-
Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstraat
58-60. tel 10 (2 lijnen) Middelburg Londensche Kaal 29 tel. 2077 en 2924, Goes Turfkade 15, ;el 2475, Oostburg Gratemastraat 3, tel. 102. Terneazen Brouwerijstr. 2. Pcstrek nr 359300 P-ZA^MIddelburg-
Het Wereldgebeuren
BYRNES EN BEVIN BESPRAKEN DUITSCHE
TEKORTEN.
Kritiek van Eden en Driberg. crltlseerde nogal heftig het
^meic van caen en Britgche bestuur -n DuxtsCh-
land, dat hij niet opgewassen
noemde tegen zijn taak. Mi
nister Hynd gaf in zijn ant
woord toe dat inderdaad niet
elke post door de meest ge
schikte man werd vervuld. Dit
waa volgens den minister door
het gebrek aan personeel ook
niet mogelijk. Anthony Eden,
nog steeds een gezaghebbend
staatsman in Engeland brak in
zijn rede tevens een lans voor
nauwere economische en cultu-
reele betrekkingen met de na
buurlanden in West-Europa.
Ik Weet, verklaarde hij. dat de
laiJden van West-Europa de
wensch koesteren nauwer be
trekkingen met Engeland te
onderhouden en ik hoop, dat
de regeering daaraan meer
aandacht zal schenken. Na
Eden hebben de beide Labour-
leden Warbey en Driberg, de
woordvoerders der dissidente
Labourgroep van 64 leden, het
beleid van Bevin aangevallen.
Beiden keerden zich tegen de
op Amerika gerichte politiek
en vroegen samenwerking mat
landen, die evenals Groot-Brït-
tanië een gelelde economie
voerden. Driberg waarschuwde
daarbij de regeering, dat zij
zich door de politiek, die thans
gevoerd werd, aan de zijde van
de imperialisten van Wall3treet
In een oorlog tegen de Sovjet-
Unie liet leiden.
Tot een stemming over de
door Driberg ingediende motie
van afkeuring is het nog niet
gekomen. Het zal echter be
langwekkend zyn te zien. hoe
sterk de oppositie tegen Bevin
is in de Labour-partij.
Deze week zijn Bevin en
Byrnes herhaaldelijk bijeen ge
weest om de huidige moeilijke
toestand in Duitschland te be
spreken. Daarbij is gebleken,
dat tusschen beide Angelsaksi
sche landen groote meenings-
verschillen bestaan, vooral wat
betreft de bijdragen van elk
der landen in de financieele-
en voedseltekorten in de be
zette zones. De Engelschen
zijn van meening, dat Amerika
als het grootste crediteuren-
land ter wereld het leeuwen
deel van de financieele hulp
op zich moet nemen, in de eer
ste plaats door een leening op
lange termijn te verstrekken
De Amerikanen bestrijden deze
stelling en willen de kosten
verdeelen op basis van het aan
tal inwoners in elke zone. Op
deze wijze zou Engeland 58 en
Amerika 42 moeten betalen.
Om de Engelsche belastingbe
talers van een deel van hun
lasten te ontheffen is Amerika
bereid de helft van de kosten
te betalen, doch dat is dan ook
de uiterste concessie.
De Amerikanen achten voorts
voor de eerstkomende drie ja
ren een rantsoen van 1800 ca
lorieën per dag voor de Duit-
schers voldoende. De Engel
schen willen daarentegen de
rantsoenen geleidelijk verhoo-
gen tot 2100 calorieën p. dag.
Het eerste practische resul
taat van de besprekingen is
een groote verlaging van de
steenkooluitvoer uit de Brit-
sche zone, een verlaging, die
350.000 ton per maand zal be-
loopen. Een Britsche woord
voerder was van meening, dat
veel te veel naar de bevrijde
gebieden werd uitgevoerd,
waarbij te weinig acht werd
geslagen op de gevolgen voor
de economie van de zone zelf
De toestand in Duitschland
is ook ter sprake gekomen in
het Britsche Lagerhuis. Eden
Communist als Fransch
president
De Fransche communisten
hebben besloten de president
zetel voor de communistische
party op te eischen.
In een verklaring wordt ge
zegd, dat de communisten
voorstanders zijn van beveili
ging der Fransche grenzen,
voldoening van de herstel
prestatie door Duitschers en
een vredespolitiek, die geba
seerd is op Frankrijks hechte
samenwerking met de groote
geallieerde landen.
Roemeensche oppositie
protesteert.
De Roemeensche oppositie
partijen hebben een protest-
nota gezonden aan de minis
ters van buitenlandsche zaken
van Amerika, Engeland en de
Sovjet-Unie inzake de activi
teit der Roemeensche regeering
voor de verkiezingen.
Zij verzoeken internationale
interventie bij de op 19 No
vember vastgestelde verkie
zingen.
In de nota wordt om herstel
van de rechten en vrijheden
der oppositiepartijen en de
garantie voor werkelijk vrije
verkiezingen gevraagd.
Italië onderhandelt niet
meer met Tito.
De Italiaansche regeering
heeft na een vergadering ver
klaard, dat de onderhandelin
gen met Joego-Slavië over
Triëst „voorloopig" niet zul
len worden ■"oortgezct, daar
d£ Groote Vier de te Parijs ge
nomen besluiten hebben aan
vaard.
Amerika kan best
betalen
De contributie der V. N.
De Amerikaansche delegatie
bij de algemeene vergadering
van de V. N. Is verontwaar
digd, dat de andere delega
ties niet accoord zyn gegaan
met een verlaging van de
contributie van Amerika, die
49 procent van het geheele
budget bedraagt.
Men is ook ontstemd over
de houding van Engeland tij
dens een vergadering van de
budgetaire commissie. Majoor
Younger heeft toen laten
doorschemeren, dat Amerika
best 49 procent kon betalen,
daar het land geen oorlogs
schade heeft geleden.
Manuel de Falla
In Argentinië is op 70-jarige
leeftijd overleden de Spaansche
componist Manuel de Falla. De
Falla schreef werken voor or
kest en solo-instrumenten en
liederen met guitaarbegelei-
dlng. Zyn meest bekende com
posities waren o.m. de ballet
ten „El sombrero de tres pi-
cos" en r/B» amor brujo".
bestaat de telefoon
verbinding tusschen Ba
tavia en Semarang 50
jaar.
MORGEN
viert Nederland zyn
onafhankelijkheidsdag
(1813) met een krans-
legging bij het vrijheids
monument op Plein 1813
in den Haag;
is het 150 jaar gele
den, dat keizerin Ca-
tharina II van Rusland
(Sophia Augusta von
Anhalt Zerbst) die de
driemallge verdeeling
van Polen bewerkstel
ligde, de geheels Noord
kust van de Zwarte Zee
op Turkije veroverde en
berucht was om haar
liefdesgeschiedenissen, te
St. Petersburg overleed.
Moeder verkocht distributie-
bescheiden.
De politie te Kerkrade hield
een vrouw aan, die alle distri
butiebescheiden van het gezin
verkocht en de stamkaarten
als pand had af gegeven; De
grootste afnemer was een zie
kere M. te Amsterdam. Deze
werd aangehouden en naar
Kerkrade overgebracht,
VOORLOOPIG GEEN
LIJNOLIE.
Het rijksbureau voor che
mische producten deelt mede,
dat in verband met de hui
dige buitengewoon slechte
lijnoliepositie, met onmiddel
lijke ingang tot nader aan
kondiging geen lijnolie-rant-
soenbonnen zullen worden
verstrekt.
Vanzelfsprekend zal al het
mogelijke worden gedaar^ om
de verstrekking zoo spoedig
mogelijk te hervatten.
Namen der slachtoffers.
De K.L.M.-persdienst meldt:
Over de vliegramp die Don-'
derdagavond de KL M. heeft
getroffen, toen het Dakota-
toestel van de geregelde dienst
AmsterdamLonden v.vv om
19.45 uur bij de landing op
Schiphol verongelukte, verne
men wy nog het volgende:
Het toestel kon toen het
omstreeks 19.35 boven dg
luchthaven arriveerde. niet
terstond landen, omdat juist
enkele andere machines bin
nen kwamen. Het toestelbleef
even cirkelen, voordat het
daalde en alles was verder
normaal verloopen: de ma
chine arriveerde alleen met
drie kwartier vertraging uit
Londen. De verbinding van
den marconist van de PH-
TBW met de verkeerstoren
van Schiphol was volkomen
normaal en 35 seconden voor
de ramp geschiedde, gaf hij
nog het sein: „ik ga sluiten"
zooals dit gebruikelijk Is.
De hulpdiensten van Schip
hol waren zeer kort na het
ongeluk ter plaatse. De mees
te passagiers werden terugge
vonden tusschen de resten van
de Dakota. Ongetwijfeld zyn
alle inzittenden op slag ge
dood. Vrijdagmorgen om
streeks 10 uur was het stoffe
lijk overschot' van alle inzit
tenden geborgen. De lijken
zijn overgebracht naar het
Wilhelmina-gasthuis en het
Binnengasthuis te Amster
dam. De nabestaanden zijn
door' de K.L.M. op de noogte
gebracht.
De begrafenis der slachtof
fers zal waarschijnlijk Dins
dag a.s. plaats hebben.
DE BEMANNING.
De bemanning van het ver
ongelukte K.L.M.-toestel be
stond uit de volgende hee-
ren: Moreton, gezagvoerder,
Milo, radio-telegrafist, Vos,
telegrafist en Tiemens, boord-
mecano. Ook de stewardess
mej. Lammens kwam om het
leven.
DE PASSAGIERS.
De 21 passagiers, die de
dood vonden, waren, P. A.
Josephs te Londen; ir. J. Vet,
secretaris van de Stichting
voor de landbouw in Den
Haag; H. J. van Arkel, te
Wassenaar; E. L, van Mus-
scher uit Den Haag; dr. J.
Ridder, thesaurier-generaal bij
het ministerie van financiën in
Den Haag; W. E. A. M. Kö-
nig, Den Haag; K. Sperna
Weiland, van de K.L.M., Den
Haag; U. R. Moseley uit Lpn-
den; M. A. Elias, Den Haag;
W. L. Elderson, radio-techni
cus van de K.L.M. te Lon
den; S. H. Hamburger (Her
man de Man), omroepleider
van de Curagaosche radio-*
omroep; Major G. N. Weston,
te Rotterdam (Engelschman)
mevr. A. P. Ulrichde Groot
te Rotterdam; L. H. Lambo,
officier marinestoomvaart
dienst; mevr. H. E. Lambo-
Goates Romford; .M. M.
Buschman te Lisse; F M.
Burgis uit Londen; J. kooi
man, eerste stuurman van de
Holl. Stoomboot-Mij. in Am
sterdam; lt.-kolonel C. Ton-
net uit Vorden; R. A. Wit-
ham uit Chelmsford; E. M.
M, van Vlijmen, uit Overveen.
HERMAN DE MAN.
Herman de Man werd 11
Juli 1898 te Woerden gebo
ren. Na aanvankelijk in de
handel werkzaam geweest te
zijn, ging hij in de, journalis
tiek, waar hij zich tevens
als schrijver van formaat ont
wikkelde. In 1927 ging hij
over tot het katholieke ge
loof.
Tot zijn voornaamste vver-'
ken behooren: „Aardebanden"
(1922) „Weideweelde" (1923),
„De Eenzame" (1924), „Rijs
hout en Rozen" (1924), „Van
Winter tot Winter" (1925),
1926 verscheen zijn be
kende boek „Het wassend Wa
ter", dat bekroond werd door
de Mij. ter bevordering van
de Ned. letterkunde. In 1928
verscheen „Jan Allemachtig",
in 1929 gevolgd door „Mees
ter Lampelaar". In 1932
schreef Herman de Man zijn
eveneens zeer bekend gewor
den werk „De Kleine Wereld"
en „Maria en haar Timmer
man". Hierop volgden achter
eenvolgens „Een stoombootje
in de Mist (1934), „De barre
Winter van negentig" (1936)
„Scheepswerf de Kroonprin-
ces" (1936), „Marie of hoor
ook de Wederpartij'' (1937),
„De Koets" (1937) en „Aart
Luteyn" (1937).
In 1938 verwierf De Man
de Tollens-prijs. Laatstelijk
was hij werkzaam te Willem
stad op Curagao, waar hij de
functie van directeur van de
Curagaosche- radio-omroep be
kleedde.
KORTE PREDICATIE
HET SACRAMENT.
Zondag zal zij komen. Mèt
haar eersteling. Helaas, helaas
komt zij alleen. Vader leeft niet
meer. Hij had een zwak hart
en in de hongerwinter leed hij te
veel onder de angst voor de
wegvoering en was zijn uithou
dingsvermogen zoo onvoldoende,
dat hij op een nacht heel on-
verwdéhts overleed. Drie maan
den nadat dit gebeurd ivas,
werd de eerste baby geboren.
En nu Zondag zal zij haar
kleine ten Doop houden. Helaas,
alleen.
Vanochtend was ik bij een
andere moeder van 3 kinderen,
7, 5. 3. Vader zit. Al lVz jaar.
Gisteren hadden zij elkaar weer
even gezien. Een kwartier. Zeg
ge één kwartier in de maand:
De 3 kinderen zijn niet gedoopt.
En de vrouw, nu vader en
moeder tegelijk, gaat nu inzien
hoe erg het is de steun van
dien Doop te moeten missen.
Wat is het Sacrament dan?
Zoowel in de Protestantsche-
als in de Roomsch-Katholieke
Kerk staat de kansel. En al
wordt deze in de eene kerk
langer gebruikt dan in de ander,
in beide wordt gepreektDe
dienaar der kerk is prediker.
En de Hollandsche kerkgangers
houden van een degelijke, voed
zame preek. Dat is hun goed
recht. Het is bovendien een
voorrecht. De .eeuwen door
blijft de Kerk gélooven, dat,
wanneer het Evangelie verkon
digt wordt tegelijk met de stem
van den prediker het heilig
bloed van Christus begint te
droppelen.
Bij die prediking voegde God
de Sacramenten.
Dat was noodig. Voor ons
was en is dat noodig. Wie den
mensch kent. weet van zijn na
tuurlijke plompheid en. grofheid.
God houdt daarmede ten vólle
rekening. Alles is Hem er aan
gelegen elk bedrog ten aanzien
van het heil uit te schakelen
en de aandacht van onze zin
tuigen geheel en al in beslag te
nemen. Dat moeten de Sacra
menten doen.
Doop en Avondmaal verzege
len de beloften 'Oan het Evan
gelie. Zij voeden en onderhou
den het geloof. Zij bekrachtigen
de zaligheid, die God ons mede
deelt. Hoewel gering in getal
van niet meer dan 2 sprak
onze Meester hun effect is
ontwijfelbaar zeker.
Zonder Jezus Christus zou
hun beteekenis geenerlei zijn.
Door Hem zijn zij zichtbare
symbolen van een onzichtbare
werkelijkheid.
Zondag staat het Doopvont
weer klaar en daarnaast de Ta
fel met .het witte kleed. Zij
staan daar noodigend. beloften-
rijk, onvolprezen.
„O alle gij doéstigen, komt
tot de wateren. En gij, die geen
geld hebt. komt. koopt en eet,
ja komt, koopt, zonder geld en
zonder prijs, wijn en melk".
B.
Dr. Lovink ambassadeur te
Moskou
In diplomatieke kringen
verluidt, dat dr. A. H. J. Lo
vink, de huidige Ned. ambas
sadeur te Tsjoenking, in aan
merking komt voor de bezet
ting van de ambassadeurspost
te Moskou.
OVERIGE PROV «785
^^RD-HOLLANO
NOODWONINGEN EN NOODBOERDERuEN GEREED "I
WBM NOODWONINGEN IN AANBOUW OF NOG TE BOUWEN PER 15 OCT, 1946,
IV-xVnM PERMANENTE WONINGEN IN AANBOUW OF GEGUND j
TOEWIJZINGEN PERMANENTE WONINGEN 4e KWARTAAL 1946.
1947 TOTAAL.
dZ)
Het basis-accoord.
De besprekingen tusschen de
Nederlandsche en Indonesische
delegaties over een ontwerp
overeenkomst werden Vrijdag
te 13 uur beëindigd in de 9e
vergadering, welke werd ge
houden ten huize van de Com
missie-Generaal, onder voor
zitterschap van den lieer Sjah-
rir. De tekst van het ontwerp
werd door beide delegaties ge
parafeerd.
Aneta kan daaraan toevoe
gen, dat de mogelijkheid zich
voordoet, dat de Commissie-
Generaal thans in het geheel
niet naar Nederland zal terug-
keeren, doch dat hooggeplaat
ste Nederlandsche functiona
rissen wellicht de minister
van overzeesche gebiedsdeelen
Jonkman naar Indonesië
zullen komen.
Men hoopt ook, dat ten aan
zien van 't eenige punt, waar
over in de overeenkomst nog
de sanctie van de Nederland
sche regeering wordt verwacht,
een spoedige beslissing van
Den Haag aoor de Nederland
sche regeering naar Batavia
zal worden geseind.
Aneta verneemt, dat de tekst
van de ontwerpovereenkomst
op Maandag a.s. zal worden
gepubliceerd.
Minister Huysmans in België.
De Ned. minister van econo
mische zaken, dr. G. W. M.
Huysmans, is voor zijn aan
gekondigd bezoek naar België
vertrokken. Minister Huys
mans zou besprekingen voeren
met den Belgischen Minister-
President en den Minister van
Economische Zaken en voorts
n bezoek brengen aan twee fa
brieken in 't district Luik, n.l
aan de staalfabrieken van
John Cockeril en aan de plaat-
walserij „Phoenix".
PLATTELANDS
CURSUSSEN.
In overleg met de B.O.O.
i de B.O.G. zullen in de
Volkshoogeschool „Diependaal"
bij Markelo in de komende
winter een tweetal plattelands
cursussen gehouden worden,
n.l. van 9 tot 20 December
en van 6 tot 31 Januari, met
als hoofdonderwerp: „De taak
van de jongeren in de sociale
en cultureele opbouw van het
platteland".
Nederlandsche aardappelen
naar het Ruhrgebied.
Vijf-en-vijftigduizend ton
consumptieaardappelen
door Nederland voor
Ruhrgebied ter beschikking
gesteld, ter tegemoetkoming
aan de huidige voedsèlvoor-
zienings-moeilijkheden. De par
tij zal in dagelijksche quanta
van vijfhonderd tot achthon
derd ton snel naar de plaats
van bestemming worden ge
transporteerd. Het betreft hier
zand- en veenaardappelen.
DE K.L.M.-VLOOT.
De K.L M.-vloot bestaat op
dit oogenblik uit 55 eenheden
met 1491 passagiers-zitplaat
sen, n.l. 16 D.C. 54a. Skymas-
ters, 6 Douglas D.C, 4, 4
Lockheed Constellations, 24
C 47 a. Dacota's, 4 Havillands
Domini, 1 Auster (PH.-OTO)
Degrelle Spanjaard
geworden
Volgens het blad „die
Nation" woont de
voormalige Belgische Re-
xistenleider Degreiie on
der de naam Sancho
Rejesso nog steeds in
Spanje. Hij is S-paansch
burger geworden en
kan derhalve niet wor
den uitgeleverd. De be-
noodigde papieren ont
ving hij van den civie-
len'gouverneur van San
Sebastian.
AUTO MET FABRIEKS
MEISJES GEKANTELD.
Donderdag reed een auto
bus van de gemeentetram te
Arnhem met fabrieksmeisjes
naar de Heveafabriek te Oos
terbeek. Op den Veerweg
kwam de bus bij het uitwijken
op de zachte wegberm, gleed
weg en kantelde, waardoor
de wagen in de uiterwaarden
terecht kwam.
De vijftien meisjes die hier
bij min of meer ernstig wer
den gewond, werden naar het
gemeenteziekenhuis te Arn
hem overgebracht.
60 minder
dan verwachting.
(Van onzen specialen
verslaggever.)
ER zijn vele klachten over
de Wederopbouw van ons
land, maar na een vier-
daagsche excursie door het
geteisterde gebied van Gelder
land, Noord-Limburg en Z.
Vlaanderen, die wij dezer da
gen meemaakten, is onze in
druk, dat er door het Minis
terie van openbare werken én
Wederopbouw flink wordt ge
werkt, hoewel dit zeer belem
merd wordt door allerlei for
mulieren en vele, vele instan
ties, die zich met deze opbouw
bemoeien. Een feit is, dat wij
in Nederland echter veel ver
der zijn dan bijv. in België
en Frankrijk, landen, die lan
ger dan hvij bevrijd zyn en
die zeker niet het aantal wo
ningen hebben gebouwd, dat
hier te lande in dé geteisterde
streken is verrezen.
Natuurlijk hebben wij vele
klachten gehoord. Maar beseft
u, dat er op 1 Januari van
dit jaar een algemeene be
hoefte aan 200.000 woningen
was, waarin de normale vraag
door uitbreiding van de be
volking is begrepen? In Gel
derland, Limburg en Zeeland
zyn resp. in totaal verwoest
13.797, 4271 en 9472 wonin
gen. Dat beteekent voor deze
provincies resp. 50, 46.9 en
58.7 procent. Na de bevrijding
werd als vanzelfsprekend aan
genomen, dat de lichtst be
schadigde panden direct 2ou-
den worden hersteld. Voor
85 procent is dit voor elkaar
gekomen. Bovendien heeft men
in gemeenten, waar meer dan
20 procent was verwoest, di
rect de bouw van noodwo
ningen ter hand 'genomen. In
Gelderland zijn gereed 2124,
in Limburg i262 en in Zee
land 1793 woningen, waar
naast de bouw van noodboer-
derijen en noodstallen ook
plaats heeft. Momenteel wor
den er noodstallen gefabri
ceerd van geperst stroo, die
twee jaar mee kunnen.
Zeer urgent waren de voor
zieningen. die getroffen moes-
ten worden voor de z.g. „Kre-
peergevallen", gevallen, die om
een directe oplossing vragen
en waartegen de strijd einde
1945 werd aangebonden. In
totaal deden zich in ons land
450 van dergelijke gevallen
voor, waarvoor noodwoningen
moesten verrijzen. Beschik
baar werden hiervoor gesteld
160 Bruynzeehvoningen, 160
bungalows, 90 Maycrete wo
ningen, 20 beton- en 20 stee-
nen woningen. Het is echter
niet verantwoord de bouw van
deze noodwoningen, die zeer
kostbaar zijn, voort te zet
ten en zoo zal dan ook na
de voorziening van deze erg
ste gevallen tot permanente
bouw worden overgegaan. En
hier ligt een belangrijk punt
in het geheele opbouwschema:
kan men vlug tot permanen
te bouw overgaan ipet het
oog ,op het materiaal en de
arbeidskrachten? Dit jaar is
het gebleken dat de 10.000
nieuwe woningen bij lange na
niet zijn klaar gekomen
epn 4000 slechts dat men
bij de Wederopbouw wel wil,
maar niet altijd kan werken.
INFLATIE ALS GEVOLG VAN VOLLEDIGE
SCHADEVERGOEDING
Argumenten der reqeerinq leven dermate ontwricht, dat
wij een groot gevaar loopen.
zijn onjuist
BEZIEN Wy thans het derde
motief der regeering, om
de schadevergoeding te
beperken tot een bijdrage. Wij
noemden dit motief het mone
taire motief.
De regeering zegt, dat wan
neer de vervangingskosten zou
den worden vergoed, m.a.w-
wanneer volledige schadever
goeding zou worden gegeven,
zij de middelen zou missen om
deze vergoeding te financieren
en daarin feitelijk alleen zou
kunnen voorzien door de bank-
biljettenpersen sneller te laten
draalen en inflatie van het geld
te weeg te brengen.
Dit zeer ernstige motief ver
dient de grootste aandacht en
vereischt een diepe analyse van
de gevolgen, een analyse, welke
buiten het bestek van een dag
bladartikel valt.
Willen wij het gestelde pro
bleem benaderen, dan moeten
wij beginnen ons wèl voor
oogen te stellen in welke nete
lige positie wij verkeeren. Ons
productieapparaat is dermate
gehavend en het economische
Namelijk het gevaar, dat "het
herstel te langzaam gaat en wy
a.h.w. de aansluiting zullen
missen. Rondom ontwikkelt
zich een na-oorlogsche hausse
conjunctuur, een conjunctuur
echter met dusdanige grillige
ontwikkelingen en disharmo
nieën, dat 'n snel verval wordt
gevreesd. De groote vraag is
of wij ons herstel zoo snel kun
nen laten verloopen, dat wij
nog zullen kunnen profiteeren
van deze hausse.
Zouden wij te laat aanko
men, en in de baisse terecht
komen, dan dreigt ons econo
misch leven een groot gevaar.
De dure herstel- en iieraan-
schaffingskosten zullen dan
buiten proportie tot de be
reikbare exportprijzen komen
te staan, zoodat wij op deze
nauwelijks in de haussetijd ge
dekte kosten, groote verliezen
dreigen te lijden.
De regeering heeft gekozen
voor een snel herstel, zij heeft
de mogelijkheid om de aan
sluiting te halen niet opgege
ven, al stellen haar de export
cijfers af en toe teleur.
Het herstel ia echter afhan
kelijk van de voldoende aanwe
zigheid van de benoodigde
goederen, hetzij afkomstig uit
eigen productie, hetzij uit in
voer. Iedere monetaire expan
sie nu, welke geen gelijken
tred houdt met de bedoelde
goederenvermeerdering, zal in-
flatorisch werken.
Wij hebben hier een relatie
tusschen herstel en inflatiege
vaar opgespoord, welke geheel
buiten de kwestie der schade
vergoeding staat. Deze con
clusie ls van belang, omdat
daaruit blijkt, dat het inflatie
gevaar in wezen niet inhaerent
ls aan de kwestie der oorlogs
schade-vergoeding.
Het gevaar wordt eerst op
geroepen. wanneer het herstel
zou worden geforceerd. Wordt
het herstel gereguleerd in het
vereischte en toelaatbare tem
po. dan blijft de inflatorisehe
werking uit.
Bij dat tempo doet het er
monetair niets toe uit welke
bron het geld vloeit. De regee
ring moge het bijdrage noemen,
dan wel rentelooze of rente
dragende hypotheek, het geld
moge gecreëerd worden door de
particuliere banken door al dan
niet gedekte credietverleening,
dan wel het geld moge voort
komen uit liquide gemaakte
beleggingen, al deze gecreëerde
koopkracht zal bij het toege
laten tempo voldoende goede
ren tegenover zich vinden.
Het werkwaardige is. dat de
regeering eenerzijds, zich op
het Inflatiegevaar beroepend,
zich op het standpunt stelt,
dat er alleen een bijdrage ge
geven kan worden, doch ander
zijds het herstel wil bespoedi
gen en rrjksvoorschotten (voor
bedrijven via Herstelbank en
Middenstandsbanken) gaat
verleenen.
Met deze laatste daad ont
neemt zij in feite alle kracht
aan haar argument, dat slechts
een bijdrage mogelijk is van-
.vege het inflatiegevaar.
De regeering heeft dus in
principe het inflatiegevaar op
de verkeerde plaats gezocht en
in haai- argumenten onder
scheidt zij niet het hersteltem
po van de schade met de ver-
deeling van de schade..
Wij merkten reeds op, dat
het hersteltempo afhangt van
de mate, waarin goederen en
diensten kunnen worden ver
kregen. De omvang daarvan
hangt af van do spaar- en leen-
capaciteit de laatste uiter
aard slechts als intermediair
van ons geheele volk. In de
gedachtengang der regeering
wordt het accent geheel ver
legd naar de spaar- en leen-
capaciteit der getroffenen,
waarin een niet te miskennen
fevaar schuilt. Immers zal
aardoor een zekere spaarca-
paclteit bij de niet-getroffenen
ten onrechte niet benut wor
den. Deze zullen zich de luxe
kunnen veroorloven hun inko
men te besteden aan minder
nuttige verbruiksgoederen en
een exces aan amusement, ter
wijl de getroffenen zich onvol
doende zullen kunnen voorzien
van kapitaalgoederen en on
misbare verbruiksgoederen.
Door dit alles zal het herstel-
tempo niet de bereikbare snel
heid behalen, waarop het stre
ven der regeering toch gericht
zal moeten zyn.
Tijdens de bezetting
ontslagen.
Aan de memorie van ant
woord van den minister van
binnenlandsche zaken, op het
voorloopige verslag met be
trekking tót het wetsontwerp:
„Herziening van tijdens de be
zetting verleende ontslagen en
andere maatregelen ten aan
zien van personen in over
heidsdienst" is het volgende
ontleend:
De ambtenaren van Jood-
schen bloede zyn voor zoo
ver zij vol-Jood waren in
het algemeen met ingang van
1 Maart 1941 ontslagen. Deze
ontslagen komen voor herzie
ning overeenkomstig het ont
werp in aanmerking.
In de oorspronkelijke opzet
is het ontwerp beperkt tot
ontslagen en disciplinaire
straffen met betrekking tot
personen in openbare dienst.
Het ontwerp is thans aan
gevuld in dier voege, dat het
personeel van geheel of ten.
deele gesubsidieerde scholen en
de overige onder de werking
van de Pensioenwet 1922 val
lende personen binnen de wer
kingssfeer van het ontwerp
komen te liggen.
De regeering is niet voor
nemens, ten aanzien van de
schadeloosstelling van hen, die,
in particulieren dienst werk
zaam tijdens de bezetting, op
grond van hun principieele
houding ontslag hebben gekre
gen, een regelipg te treffen
naar analogie van het onder
havige wetsontwerp.
ONDERWIJS, WETENSCHAP
EN CULTUUR.
De Tweede Kamer heeft na
een korte ged^chtenwisseling
het wetsontwerp tot goedkeu
ring van het statuut van dè
organisatie der Ver. Naties
voor Onderwijs, Wetenschap
en Cultuur, aanvaard.
u
