PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Truman s positie wankel
geworden
Vandaag...
Muzikaal conflict in de
radiowereld
350.000 werkloozen 7
DRIE EILANDEN-PLAN
WORDT ACTUEEL l
183 e Jaargang - Nr. 261
Uitgave der Stichting Provinciale
Zeeuwsche Courant, Middelburg.
Drukkerij Firma F. van de Velde Jr.,
Vlissingen.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en alg. Christelijke feestdagen.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKENSCHE COURANT
Vrijdag 8 Nov. 1946.
ABONNEMENTSPRIJS 25 cent per
week. f 3.20 per kwartaal, franco
per post, 3.45 per kwartaal-
Losse nummers 5 cent ADVER
TENTIEPRIJS 12 cent per mm.
minimum per advertentie 2.
Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstraat 58-60. tel. 10 (2 lijnen) Middelburg Londensche Kaal 29 tei- 2077 en 2924. Goes Turlkade 15, te) 2475, Oostburg Oratemastraat 3. tel. 102. Terneuzen Brouwerljstr.2, Poatrek nr. 359300 P-Z.C., Middelburg.
OMDAT HET MOET
Zeeland denkt aan zijn toe
komst en het kan niet genoeg
worden toegejuicht, dat er te
genwoordig geen week voor
bijgaat, zonder dat iemand de
toekomst van ons kleine, maar
eens zoo „groote" gewest in
debat brengt.
Steeds grooter wordt de
groep van menschen, die door
drongen geraken van het feit,
dat het voor Zeeland wel de
gelijk gaat om „Er op of er
onder", dat Zeeland er met de
droogmaking van Walcheren
allerminst is, dat hier gigan
tisch werk verricht zal moe
ten worden om voor dit schier
doodelijk gewond uit de oorlog
te voorschijn gekomen gewest
een nieuwe toekomst te be
vechten-
Er heerseht een geestelijke
activiteit, die weldadig aan
doet en die menschen van bui
ten Zeeland herhaaldelijk ver
rast doet opkijken, omdat men
haar buiten Zeeland lang niet
in die mate vindt. Verrast
kijkt men als niet-Zeeuw ook
op, als men constateert, dat
ook de gewone man vertrouwd
begint te geraken met ,.het
denken op langen termijn",
dat hij zich went aan. de we
tenschap, dat Zeeland om er
boven op te komen in de toe
komst en waarlijk in nabije
toekomst! het schouwtoo-
neel zal moeten worden van
een koortsachtige daadwerke
lijke activiteit. En dat niet al
leen, maar dat deze ..gewone
man" weigert om zich langer
te verzoenen met de gedachte,
dat er voor dit of voor dat
geen geld is, of dat voor dit of
voor dat de tijd nog niet rijp
is. maar dat hg in tegendeel,
als er bezwaren worden ge
opperd, een stugge trek om
zijn mond krijgt, de lippen op-
eenperst en mompelt:
En toch zal het moeten,
want Zeeland wil niet ten on
der gaan!
Er is geen geld voor het ln
onverminderd tempo voort
zetten van de Zuiderzeewer
ken.
Onder die omstandigheden
is het moeilijk om in Den
Haag te pleiten voor Inpolde
ringen in Zeeland.
En toch zal het moeten,
want Zeeland wil niet ten on
der gaan.
Er is moed voor noodlg, om
waar de zaken zoo liggen het
Drie Eilandenplan in allen
ernst aan de orde te stellen.
Maar de man, die Waicheren
na de inundatie droog maak
te. prof. ir. P. Ph- Jansen,
stelt het'plan niettemin in al
len ernst aan de orde en komt
tot de conclusie, dat uitstel te
betreuren zou zijn.
En nu zeggen de Zeeuwen
op hun beurt- Er la heel wat
geld voor kwader doel be
steed, dan de tien mlllioen, die
nu voor het Drie Eilandenplan
vereischt zijn! En er wordt
nog altijd zeer veel geld voor
slechtere doeleinden aange
wend.
En daarom zal het tot uit
voering van dit Drie Eilanden
plan moeten komen, want
Zeeland wil niet ten onder
gaan!
Het ls goed, dat het zoo is.
Het is goed. dat de Zeeuw tot
bewustzijn is gekomen, dat
Zeeland ontwaakt en dat het
voor zijn toekomst te velde
trekt.
Natuurlijk het is waar: het
zal niet gemakkelijk zijn om
Den Haag van dit alles te
doordringen. Het ls voor al
len, die de belangen van Zee-
land in hun bestuursambt
moeten behartigen, geen pret
tige taak om te hameren, te
hameren en nog eens te hame
ren op steeds weer hetzelfde
aambeeld-
Maar deze tijd stelt dan ook
aan allen, die op eenlgerlei
wijze deze belangen "van Zee
land te bevoegder plaatse
naar voren kunnen brengen
ongekend hooge eischen en
't nageslacht zal eenmaal aan
allen- die thans geroepen zijn
om als pleitbezorgers voor
Zeeland op te treden waar
zulks maar mogelijk is. reken
schap vragen van hun daden
juist ln deze tijd.
Want het gaat om het „Er
op of er onder"!
De toekomst van Zeeland is
niet zoo maar een willekeurig
iets. Zij is een ideaal waard
om voor te vechten. En Zee
land vecht en worstelt nu met
de problemen, die overwonnen
en opgelost moeten worden om
deze toekomst te verzekeren.
Omdat het moet, wil Zee
land niet ten onder gaan!
De groote verkiezingsneder.
laag, die Truman heeft gele
den, heeft zijn positie als pre
sident bijzonderlijk moeilijk en
wankel gemaakt. Er gaan
zelfs verscheidene stemmen
op, ook van democratische zij
de. die zijn aftreden eischen.
De democratische senator
Fulbright heeft voorgesteld,
dat Truman eerst een republi-
keinsche minister van buiten-
landsche zaken zal benoemen
en daarna zelf aftreedt. Hij
achtte deze oplossing voor de
natie als geheel het beste. Een
andere democratische senator,
Patrick uit Alabama, heeft
zich met dit voorstel ver-
eenigd en daarvan Truman in
een telegram ln kennis ge
steld. Hij voorspelde daarin
aan de hand van het program
ma van de overwinnende par
tij een spoedige terugkeer
naar de moeilijkheden, waar
van het volk sinds 1932 ge
vrij waard is gebleven. Ook het
blad de -Chicago Sun", dat
de New Deal-politiek aan
hangt, raadt Truman aan af
te treden. Dit zou volgens het
blad een vaderlandslieven
de en dappere daad" zijn. Het
blad verklaart in een open
brief aan Trumandat volgens
zijn eerbiedwaardige meening
de trjd voor Truman is geko
men om een opmerkelijk pre
cedent in de Amerikaansche
geschiedenis te scheppen. Het
blad spreekt de verwachting
uit. dat de liberaal-democrati
sche partij in 1948 de progres
sieve politiek duidelijk om
schreven zal hebben, zoodat
de stemmers een keuze kun-
.Toegevendheid"
ten aanzien van Grieksche
opstandelingen.
De Grieksche minister van
justitie, Hatzipanos, heeft een
wetsontwerp gereed, dat hij
thans ln het Grieksche par
lement zal verdedigen en dat
de inleiding vormt tot „de
nieuwe regeeringspoütiek van
toegevendheid" ten opzichte
van de bergopstandelingen.
De wet heeft tot doel
bijzondere veiligheidsmaatre
gelen tegen banditisme voor de
tijd van twee weken buiten
werking stellen ten einde
(zooals de toelichting luidt)
misleide bergopstandelingen
de gelegenheid te geven de
wapens neer te leggen.
Het Wereldgebeuren
LINKSCHE PERS ONGERUST OVER DE
VERKIEZINGSUITSLAG.
Wallace niet ontmoedigd.
Wedloop om uranium.
De Daily Herald verneemt,
dat Groot-Brittannië deelneemt
aan een wedloop van zes landen
om een uitgestrekt gebied in de
Zuid-pool, dat vermoedelijk
uranium bevat. Een Britsche
expeditie van SO man, die spoe
dig door een groep uitgekozen
Engelsche geleerden zal wor
den vervangen, heeft zich vlak
ten Zuiden van Kaap Hoorn
genesteld.
Een semi-officieele Ameri
kaansche expeditie zal naar
men vernacht begin Januari
naar Marguerite Bay vertrek
ken. Admiraal Byrd zal even
tueel de expeditie zelf leiden.
Naar verluidt, overwegen de
Sowjet-Unle, Noorwegen, Ar
gentinië en Chili eveneens de
uitzendingen van een expeditie.
Deze belangstelling voor het
onderzoek naar uranium in de
Zuidpool wordt toegeschreven
aan een rapport van Sir Dou
glas Awson, den Australischen
onderzoeker, die verklaart, <jat
de Zuidpoolgebieden gelijkenis
vertoonen met het uranium
houdende gebied van Canada,
aldus de Daily Herald.
Militaire parade in
Moskou.
Het Roode Leger, onder
aanvoering van generaal Pavel
Artemief. commandant van
Moskou, heeft op het Roode
Plein een parade gehouden
voor maarschalk Govorof ter
gelegenheid van de 29ste
jaarlijksche herdenkingsdag
van de October-revolutie, ai-
dus radio Moskou
Generalissimus Stalin was
niet aanwezig bij de parade,
waarin alle onderdeelen van
het Sowjetleger vertegenwoor.
digd waren. Detachementen
van legeronderdeelen, die zich
tijdens de oorlog hebben on
derscheiden, marcheerden in
de parade, waarin ook een
lange rij enorme kanonnen
werden meegevoerd. Gepant
serde en gemechaniseerde een
heden volgden in het zog der
artillerie. Na afloop van de
parade gaven arbeiders uit
Moskou een demonstratie on
der leiding van afdeelingen
voor lichamelijke ontwikkeling.
Opschudding in België over
Ned. eischen.
De publicatie van de Neder-
landsche aanspraken op
Duitsch gebied heeft te Brus
sel eenige opschudding ver
wekt. De afdeeling buitenland-
sche 'zaken van de Belgische
Senaat heeft te kennen gege
ven, dat het Nederlandsche
plan voor de grenscorrecties
was gepubliceerd zonder voor
afgaande overeenkomst met
België.
Minister Vos, die tijdelijk de
portefeuille van buitenlandsche
zaken waarneemt, spreekt
overigens het gerucht tegen,
volgens hetwelk een lid van
de Belgische delegatie bij de
Vereenlgde Naties zou hebben
verklaard, dat België geen
eischen ten aanzien van
Duitschland zou stellen.
nen doen. Op ditzelfde thema
borduurt de bekende voorma
lige minister van handel Hen
ri Wallace. De progressieven
moeten volgens Wallace niet
ontmoedigd zijn. Een Republi-
kelnsch congres zal onvermij
delijk de economische proble
men vermenigvuldigen. Het
Amerikaansche volk dat fun
damenteel altijd progressief is
in zijn houding, zal zich dan
voor hulp tot de vrijzinnige
leiders, wenden. Dit standpunt
herinnert aan de artikelen in
het Parool vlak na de verkie-
zings-nederlaag van de Partij
van de Arbeid, waarin de
slagzin „in de oppositie" naar
voren werd gebracht.
In de wereldpers worden de
resultaten van de Amerikaan
sche verkiezingen met ge
mengde gevoelens beoor
deeld. In Engeland toont
de linksche pers zich eenigs-
zins ongerust, terwijl de recht.
sche bladen tevreden zijn. De
conservatieve Daily Express
schreef: Er ls gekozen voor
een nieuw tijdperk van krach
tig Individualisme, eventueele
gevaren worden verre over
troffen door de te verwachten
voordeelen. De liberale News
Chronicle meent daarentegen,
dat het Amerikaansche volk
heeft gegokt op een politiek
van totaal vrijgelaten particu
lier Initiatief. De communisti
sche Daily Worker spreekt
van dollar-Imperialisme, dat
dingt naar de totale macht.
In dezelfde geest schrijft het
Fransche blad Humanité, dat
het nutteloos noemt niet te
willen inzien, dat de Republi-
keinsche overwinning een
overwinning beteekent van de
trusts, met alle gevolgen van
dien. De radicale Ordre
vreest, dat wanneer Stalins
hoop op een Amerikaansche
leening thans ln rook zou
moeten vervliegen. Molotov's
houding- welke toch al niet
zeer verzoeningsgezind ls, wel
eeng geheel en "al afwijzend
zou kunnen worden. Ook de
Populaire verwacht, dat de
nationalistische campagne te
gen de Sovjet-Unie thans ver
sterkt zal worden.
Zoo gezien kan de verkie
zingsuitslag in de Ver. Staten
inderdaad invloed hebben op
de Internationale betrekkin
gen. ondanks de bewering, dat
de buitenlandsche politiek van
Amerika geheel los staat van
de partij-politiek.
JAPANNERS OP SUMATRA.
Tot en met 28 October zijn
van Sumatra 65.000 Japanners
geëvacueerd. Noe 2000 Jappen
wachten op evacuatie. Zoodra
deze zullen zyn geëvacueerd,
geëvacueerd. Nog 2000 Jappen
zijn overgebleven, meest oor
logsmisdadigers. Bij deze cij
fers zijn niet medegeteld de
Jappen, die zich in het door
de Indonesiërs gecontroleerde
gebied van Sumatra bevinden.
is het zeven jaar ge
leden, dat in de Btirger-
braukelder te Miinchen
een aanslag op Hitier
werd gepleegd;
is het vier jaar gele-
den- dat de Engelsch-
Amerikaansche envasie
in Noord-Afrika plaats
had;
is het 370 jaar gele
den, dat de Pacificatie
van Gent werd gesloten
tusschen de Vlaamsche
gewesten en Holland en
Zeeland waarbij zg elk
aar steun beloofden in
de strijd tegen Spanje;
worden er verkiezin
gen gehouden voor het
parlement van de Far
Oer.
FRUITBONNEN.
De bonnen voor 2 kg. ap
pels of peren 632 en 132 Alg.
blijven t.m. 23 November a.s.
geldig.
Rauter naar Rotterdam.
ZELFMOORDNEIGINGEN
VAN NAZI'S.
Naar wy van bevoegde
zyde vernemen is Rauter
eenige dagen geleden overge
bracht naar het huis van be
waring te Rotterdam. Dit be
teekent evenwel niet, dat zgn
zaak ook te Rotterdam zal
worden berecht. De overbren
ging is slechts een voorzorgs
maatregel in verband met de
zelfmoordneigingen, die vele
leiders uit de tyd van het
Nazi-regiem aan de dag leg
gen. Men acht het gemakke
lijker in het huls van bewa
ring te Rotterdam controle
uit te oefenen, dan in de cel
lenbarakken, waar hy tot nu
toe opgeborgen was.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN
De HollandAmerika-lijn
heeft Woensdag in Rotterdam
aan de Wilhelminakade een
nieuwe loods in gebruik ge
nomen, welke „Philadelphia"
is genoemd. Voorts werd door
de Maatschappij een nieuw
schip in gebruik genomen, dat
onder de naam „Andijk" ln de
vaart zal worden gebracht.
De industrie moet ze
opvangen.
In een onderhoud met een
A.N.P.-redacteur heeft drs. G.
A. Kohnstamm, hoofd van de
afd. econ. techn. vraagstukken
van het ministerie van econ.
zaken, er op gewezen, dat
wanneer Nederland zgn indus
trie en het geheele economi
sche leven zou herstellen op
basis van 1938, wij in 1952
voor het feit zouden staan, dat
er voor 300.000 a 350.000 ar
beiders geen werk zal zijn
Daar de landbouw practisch
geen opnemingsmogelijkheden
meer heeft, zal moeten ge
tracht worden industrieele ab-
sorptiemogelijkheden te schep
pen.
Deze 300.000 a 350.000 man
zijn dus te beschouwen als een
soort sluitpost.
De vraag is nu: Wat kan de
Industrie hiervan opnemen?
Zondert men kleine bedrijfjes
uit, dan waren in 1938 in de
Nederlandsche industrie 700
duizend man werkzaam. Van
deze bedrijven zijn er enkele
niet voor uitbreiding vatbaar,
byv. de suiker- en meelverwer-
kende nijverheid^ In de restee-
rende bdrijven, die dus met ca.
500.000 600.000 man werkten,
zullen per saldo die 300.000 k
350.000 man een onderdak moe
ten vinden. Dit komt dus neer
op een uitbreiding van gemid
deld 75 een ontzaglijke
taak, die lang niet In alle in
dustrieën te verwezenlijken zal
zijn.
Door de vele structueele en
andere wijzigingen zal, indien
men de situatie van 1938 zou
willen doen herleven, een ver
hooging van de export of/en
'n vermindering van de Import
noodig zijn ten bedrage van
1200.000.000 per jaar.
Bij de importvervanging wil
de Regeering bepaalt niet
in de richting van autarkie.
Grootscheepsche bescher
ming wordt niet verleend en de
Regeering zal beslist nimmer
garandeeren, dat een bepaald
product niet zal worden ge
ïmporteerd. Wel zal op andere
wijze een zekere bescherming
worden verleend bv. door ver
sterkte afschrijving van outil
lage, door prijsvorming etc.
Uit het bovenstaande blijkt,
dat het ministerie van econo
mische zaken veel meer ge
ïnteresseerd is in de vestiging
of uitbreiding van die indus
trieën, welker artikelen afzet
op de wereldmarkt kunnen vin
den. In dit opzicht is de situa
tie zeer mistig. Thans is prac
tisch elk product te exportee
ren, maar hoe zal dit later zijn,
bv. over een jaar of drie? Men
kan niet verheelen, dat onze
autoriteiten te dien opzichte
zeer pesslmisisch gestemd zijn.
Volgens drs. Kohnstamm is
de Ned. industrie in het alge
meen niet geleid door „indus-
trieelen in hart en nier", ln-
dustrieelen, die plezier hebben
in het produceeren zelf.
Door het ontbreken eener be
hoorlijke machine-industrie is
onze nijverheid met enkele uit
zonderingen, op het tweede
plan gebleven. Zoo heeft de
textielindustrie sedert 1930
nauwelijks eenige vernieuwing
laten zien en moeten alle ma
chines voor deze industrie uit
het buitenland komen. WH men
hier grootere welvaart schep
pen, dan moet de ontwikkeling
der machinenijverheld voor
eigen gebruik zelf en met
kracht ter hand nemen. Anders
blijven wij hopeloos ten achter.
In dit opzicht ls natuurlijk
de groote moeilijkheid het for-
meeren van technisch ontwik
kelde staven, die deze ontwik
keling ter hand kunnen ne
men. Willen wij 300.000 a
350.000 man aan het werk stel
len, dan moeten wij over 6000
man meer aan academisch ge
vormde technici beschikken
dan wij in 1950 zullen hebben.
BONNEN
VOOR PETROLEUM.
Gedurende het tijdvak van
11 Nov. tot en met 21 Dec. a.s
geven de bonnen 47-5 en 48-5
algemeen recht op het kocpen
van 2 liter petroleum.
Hilversum draait
gramofoonplaten.
Dinsdagavond kwamen vrij
wel alle musici die by de
staking bij Radio-Nederland
betrokken zijn. omstreeks 250
in getal, in vergadering bij
een. Met algemeene stemmen
werd het door de Nederland
sche toonkunstenaars bond ge
nomen etakingsbesluit goed
gekeurd. Een stakingscomité
werd gevormd, terwijl alle
maatregelen voor een rustig
verloopen der staking werden
getroffen.
HET STANDPUNT
DER MUSICI.
Het standpunt der stakende
musici, wordt van die zijde
als volgt weergegeven:
Ongeacht het reeds lange
tijd dreigende conflict in ver
band met wenschen en eischen
der musici ter regeling van
hun loon- en rechtspositie,
heeft men thans tot staking
besloten, omdat men van de
zijde der stichting Radio Ne
derland nu besluiten tracht
door te voeren die de musici
niet kunnen accepteeren. De
voorgestelde reorganisatie van
orkesten is wel voorloopig
uitgesteld, maar de vervanging
80.000 blikjes melk
onttrokken.
De tuchtrechter te Breda
heeft de N.V. Bredasche Melk
inrichting een zware straf op
gelegd in verband met gepleeg
de distributiefraude. De direc
teur van dit bedrijf werd ver
oordeeld tot betaling van 20.000
gld. boete, sluiting van zgn
zaak voor de tijd van 1 jaar
en verbeurdverklaring van het
inbeslaggenomene.
Er waren 80.000 blikjes ge
condenseerde melk aan de dis
tributie onttrokken.
K.L.M.-CONSTELLATIONS.
De K.L.M. heeft medege
deeld, dat haar Constellations,
zoodra zij op Schiphol aanko
men, zullen worden onder
zocht De toestellen zullen ech
ter niet op de grond worden
gehouden.
Verwoeste boerderijen,
De eigenaren van 53 door de
oorlog verwoeste boerderijen
in Holten hebben zich met een
petitionnement tot den minis
ter van Openbare Werken en
Wederopbouw gewend, waarin
zij onder de aandacht bren
gen, dat zij zich verontrust
gevoelen voor de toekomst,
omdat alle voorgenomen ver
goedingsmaatregelen naar hun
meening niet een volkomen
schadeloosstelling waarbor
gen, doch integendeel hun
landbouwbedrijf zwaar zullen
belasten.
FRANSCHE AMBASSADEUR
De nieuwe benoemde Fran
sche ambassadeur, de heer
Jean Rivière heeft op het Loo
zijn geloofsbrieven aan H. M.
de Koningin overhandigd.
van dirigenten, die sinds ja
ren een goede naam in de
radiowereld genieten als Hugo
de Groot, Marinus van 't
Woud en Willem Loonhoff
door een aantal dirigenten,
die alle radlopractijk missen,
wordt door de musici niet
aanvaard, omdat zg hierdoor
hun rechtspositie zien aange
tast. Deze dirigenten, die
sinds vele jaren in het radio-
bedrijf werkzaam zijn, mogen
niet maar zoo ter zijde wor
den geschoven.
De musici verlangen der
halve medezeggenschap in
aangelegenheden, die uitslui
tend hun terrein betreffen,
waaronder zij ook de benoe
ming van dirigenten beschou
wen.
HET STANDPUNT VAN
RADIO-NEDERLAND.
De meening van het stich
tingsbestuur werd vertolkt
door den secretaris, mr. Ph.
de Vries.
De redenen der staking
achtte mr. de Vries volkomen
fout, omdat het hier een ge
schil is in een artistieke
kwestie, waarvan het bestuur
de leiding onmogelijk in han
den kan geven van de musici.
De vraag, aldus mr. de
Vries, wie er' dirigent kunnen
worden, is nog niet beslist.
Aan de musici is toegezegd,
dat een contact-commissie uit
de orkesten in overleg kan
treden zoodra de proeftijd van
drie maanden der nieuwe di
rigenten voorbij is, maar de
beslissing blrjft aan de leiding.
Overleg, aldus is de meening
van het bestuur, is goed, maar
de leiding beslist
De heer de Vries achtte het
onjuist te beweren, dat de
drie reeds met name genoemde
dirigenten op non-actief wor
den gesteld. Zij bly'ven gewoon
in dienst, doch komen alleen
niet in de programma's. Aan
het einde van de drie maanden
proeftijd zal een keuze wor
den gemaakt uit de nieuw
aangestelde en oude dirigen
ten.
De musici strijden voor
rechtszekerheid, aldus mr. de
Vries, maar men moet goed
begrijpen, dat een lichaam aLs
de radio deze rechtszekerheid
niet kan geven, omdat de lei
ding de uitzendingen frisch
moet houden. Als een mede
werker is moe gespeeld en
den luisteraars niets nieuws
meer kan bieden, zoodat de
frischheid der uitzending ver
loren gaat, dan moet hg er
uit.
In portefeuille houden zou te betreuren zijn.
Magistrale inaugurale rede van prof. P* Ph. Jansen
te Delft.
Kosten worden geraamd op
f 10 millioen*
HET Drie Eilandenplan, zoo
als dat laatstelijk weer
aan de orde werd gesteld
in de brochure „Er op of er on
der", geeft vorm aan een oude
Zeeuwsche gedachte en men
mag prof. ir. P. Ph. Jansen
dankbaar zijn, dat hij juist dit
plan tot onderwerp heeft ge
kozen voor de rede, waarmede
hg op 31 Oct. jl. zgn ambt als
h.oogleeraar in de waterbouw
kunde aan de Technische Hoo-
geschool te Delft aanvaardde.
Prof. Jansen geeft in deze
rede allereerst een beeld van
de droogmaking van Walche
ren, er daarbij op wijzende, dat
men hier inproviseerend te
werk ging en gebruik maakte
van allerlei materialen, die in
de eeuwenlange Nederlandsche
droogmakingspractijk voorheen
nimmer waren benut.
Vervolgens gaat hij na, wel
ke nieuwe ervaringen de Ne
derlandsche waterbouwkunde
juist door de droogmaking van
Walcheren heeft opgedaan en
als voornaamste daarvan
noemt hg: de juistheid van het
gebruik van groote elementen
als dichtingsmateriaal, ook al
moest daarbij, zooals bij Ram-
mekens, wel eens langs de
grens van het technisch moge
lijke worden gegaan.
De droogmaking van Wal
cheren heeft aangetoond, dat,
mits met de noodige omzich
tigheid te werk wordt gegaan,
het gebruik van groote dich
tingselementen resultaten mo
gelijk maakt, die met behulp
van andere materialen nauwe
lijks bereikt zouden kunnen
worden
HOE HET MOET.
Uitgaande van deze nieuw
verworven wetenschap behan
delt prof. Jansen vervolgens de
mogelijkheid om de Zandkreek,
welke Noord Beveland van
Walcheren en Zuid Beveland
scheldt, aan beide zijden af te
dammen.
Aan de Oostelijke zijde acht
hij dit niet moeilijk,, omdat de
zeearm daar smal is en weinig
capaciteit heeft. Slechts merkt
hij op, dat er daar een schut
sluis zal moeen komen om de
scheepvaart op Middelburg te
kunnen bestendigen. De kosten
van dit werk raamt hij op ca.
twee millioen gulden, zich ba
seerend op de prijzen van 1939.
Moeilijker evenwel is het
bouwen van de tweede dam
in de nabijheid van Veere,
vooral als men de dam zou
willen leggen zeewaarts van
Veere. In dat geval komt men
voor biina bovenmenschelijke
moeilijkheden te staan.
Om deze reden heeft prof.
Jansen nagegaan of het niet
mogelyk was om deze dam
juist zeewaarts van de oude
Middelburgsche haven, ten Z.O.
van Veere te leggen. Veere
blyft in dat geval aan zee
grenzen, zal als basis van een
kleine visschersvloot kunnen
blijven dienen, edoch, er zal
voor een nieuwe verbinding
van het kanaal Vlissingen
Veere met de Zandkreek ge
zorgd moeten worden met een
schutsluis in een nieuw te gra
ven kanaalgedeelte.
De spr. komt tot de conclu
sie, dat dit werk inderdaad uit
voerbaar is, weliswaar ten kos
te van groote inspanning, mits
men gebruik maakt van de
nieuw opgedane ervaring en
groot dichtingsmateriaal aan
wendt
Hiermede is dus de weg aan
gewezen, die bewandeld moet
worden om het Drie-eilanden
plan tot werkelijkheid te ma
ken.
De man onder wiens
leiding Walcheren weer
aan de zee ontrukt werd
na de ivereldoorlog, ir.
P. Ph. Jansen, thans
hoogleeraar te Delft,
heeft zooals gemeld de-
zer dagen zijn ambt als
zoodanig aanvaard Zijn
inaugurale rede handel
de over een onderwerp,
dat een voor Zeeland
zeer belangrijke kwestie
behandelt. In bijgaand
artikel geven wij een sa
menvatting van deze in
drukwekkende rede.
Uitvoerig gaat prof. Jansen
in op de technische moeilijk
heden, die overwonnen moeten
worden om deze dam te leg
gen en er blijken buitengewoon
moeilijke en velerlei problemen
aan de orde te komen. Het
zou ons te ver voeren, hiervan
een opsomming te geven.
Uiteindelijk komt prof. Jan
sen echter tot de conclusie,
dat wat ondernomen moet
worden om op deze wgze de
Westelijke zijde van de Zand
kreek af te dammen over het
geheel genomen slechts weinig
zal verschillen van wat men
bij Rammekens moest prestee-
ren. Alleen zal alles van nog
grooter formaat zijn! Daar
staat dan tegenover, dat men
bij Rammekens improviseerend
werkte en tot spoed genoopt
werd, omdat anders een cata
strofe niet te voorkomen zou
zijn, terwijl men by de Zand
kreek de gelegenheid heeft om
alles tot ln de puntjes voor te
bereiden.
WAT MEN BEREIKT.
Prof. Jansen vraagt zich af,
of het mogelijk is en loont dit
werk thans uit te voeren. Hü
komt tot de conclusie, dat 40
km. zeedijk tot tweede water-
keering zouden worden, dat
kostbaar land zou worden ge
wonnen en het zoutbezwaar
der langs de Zandkreek liggen
de gronden aanzienlgk zou
worden verminderd.
De kosten raamt spr. op ca.
10 millioen.
„Mocht een zoo hooge ra
ming, aldus besluit prof. Jan
sen, een reden kunnen zgn om
het plan voorloopig in porte
feuille te houden, dan valt dit
te betreuren. Wij Nederlanders
leven in voortdurende strnd
met de zee en moeten haar te
lijf, waar wij een redelijke kans
op de overwinning hebben. Dat
de beste verdediging ligt in de
aanval, hebben wy in ae laat
ste oorlog weer eens kunnen
constateeren. Dit geldt zeer
zeker ook voor de oorlog tegen
het water.
De Zuiderzeewerken en nu
weer Walcheren hebben aange
toond, dat wij technisch vol
doende sterk voor. die strijd
zijn uitgerust.
„Een volk dat leeft, bouwt
aan zijn toekomst", zegt ons
de gedenksteen op de afsluit
dijk der Zuiderzee.
Wil het Nederlandsche volk
leven, dan zal het altijd paraat
moeten zgn om in te grijpen,
waar het zich door de zee be
dreigd ziet. Wil het Neder
landsche volk aan zijn toe
komst bouwen, dan zal net dij
ken moeten bouwen!
Zoo zij het!"
DE OMROEPVEREENI-
GINGEN.
Leidende figuren uit de om
roepverenigingen wijzen er
met nadruk op, dat de ver-
eenlgingen geheel buiten dit
conflict staan. De heer W.
Vogt maakte daarbij van de
gelegenheid gebi-uik op de hem
eigen bloemrijke wijze van
leer te trekken tegen Radio-
Nederland, dat hg' het „dolste
instituut" noemde, dat Neder
land ooit heeft gekend.
Textiel-arbeiders staken.
Ongeveer 300 textielarbeiders
van de Leeuwarder Textiel-
maatschappjj te Almelo zijn in
staking gegaan, waardoor het
werk in dit confectiebedrijf ge
heel is stopgezet.
Sedert eenige tijd werden
in dit confectiebedrijf tijdstu
dies gemaakt. Toen evenwel
bekend werd gemaakt, dat op
de afdeeling perserij het sys
teem van het werken op de
klok zou worden ingevoerd, om
een betere arbeidsverdeeling te
krijgen, besloten alle arbeid
sters en arbeiders het werk
neer te leggen. De bestuurders
van N.V.V, en E.V.C. hebben
daarop gepoogd bemiddelend
op te treden, echter zonder re
sultaat.
Gisteren zijn de arbeiders
weer aan het werk gegaan na
dat van de zijde van de di
rectie was toegezegd, dat het
nieuwe systeem niet zal wor
den gebruikt voor verhooging
van de arbeidsprestatie en dat
de arbeiders medezeggenschap
zullen hebben t,a.v. de werk-
verdeellng.
5000 BOETE VOOR
LEVENSMIDDELEN-
BEDRIJF.
De tuchtrechter voor de
voedselvoorziening te Maas
tricht veroordeelde een direc
teur van een levensmiddelen -
bedrijf tot f 5000,— boete we
gens het afleveren van suiker
zonder voorafgaande of gelijk
tijdige in ontvangstneming van
bonnen. Tevens had deze di
recteur niet de noodige zorg
besteed aan het beheer van
zijn voorraden suiker en niet
de vereischte administratie
bijgehouden. Er was een tekort
van ruim 7000 kg
DOODSTRAF.
De 24-jarige landstormer G.
J. Trechsel uit Emmererf-
scheldenveen. die bij de „De
Maten" onder Emmen op 7 Ju
li 1944 een per parachute
neergekomen Amerikaansche
piloot met zijn bajonet dood
stak, werd conform de eisch
tot de doodstraf veroordeeld
