PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
De kloof wordt steeds wijder
Vandaag
Bezoek aan de Rijkskanselarij
Timor heeft een voorloopige
volksvertegenwoordiging
Westkappelsche Zeedijk krijgt
een nieuwe huid
189e Jaargang - Nr. 253
Uitgave der Stichting Provinciale
Zceuwsche Courant, Middelburg.
Drukkerij Firma F. van de Velde Jr.,
Vlissingen.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en alg. Christelijke feestdagen.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKENSCHE COURANT
Woensdag 30 Oct. 1946
ABONNEMENTSPRIJS 25 cent per
week, 3.20 per kwartaal, franco
per post, 3.45 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent. ADVER
TENTIEPRIJS 12 cent per mm.
minimum per advertentie 2.—
Bureaux gevestigd te VHasingen Walstraat 58-60, tel. 10 (2 lijnen) Middelburg: Londensche Kaai 29 tel- 2077 en 2924. Ooes Turfkade 15, tel 2475, Oostburg Grafemastraat 3, tel- 102. Terneuzeh Brouwerijstr.2, Postrek nr. 359300 P-Z.C., Middelburg-
GEEN ANNEXATIE.
Het Wereldgebeuren
DE mededeeling van den
Haag, dat er geen annexa
tie zal plaats vinden van
Duitsch gebied en dat Neder
land zal volstaan met het
nastreven van eenvoudige
grenscorrecties op beschei
den schaal, die niet meer
dan rond 75.000 Duitschers
tot Nederlanders zullen ma.
ken, heeft geen diepe in
druk gemaakt. De meeste
Nederlanders zullen zich trou
wens vermoedelijk reeds lang
verzoend hebben met de ge
dachte, dat de juiste tijd om
grenswijzigingen van beteeke-
nis voor te stellen met kans
op succes, verstreken is
dat de regeering het goede
moment daarvoor al of niet
met opzet onbenut heeft ge
laten.
Voorby is dus de droom van
weinigen, dat Nederland zou
worden vergroot met aanzien
lijke gebiedsdeel en. Voorbij een
Nederlandsch Bremen, een
Nederlandsch Aken, een ten
deele Nederlandsch Roerge
bied, een Nederlandsch MUn-
ster en wat sommigen zich al
meer in hun hoofd hadden
gehaald.
Moeten we onze bewindvoer
ders sedert de bevrijding aan
critiek onderwerpen, omdat zij
niet actiever waren?
Er is meer reden om hen
dankbaar te zijn. Want wat
zouden we eraan gewonnen
hebben, als we' eens werkelijk
aanzienlijke Duitsche gebieds-
deelen zouden hebben gean
nexeerd. We zouden honderd
duizenden Duitschers binnen
onze landsgrenzen hebben ge
haald, terwijl we toch waar
lijk niet verzot zijn op Duit
schers. We zouden willens en
wetens een minderhedenpro
bleem hebben geschapen en
het verleden heeft op over
duidelijke wijze aangetoond,
dat minderhedenproblemen
noodlottig kunnen worden en
tot rampen kunnen uitgroeien.
Later zouden we er wellicht
spijt van hebben gehad.
Niet voor niets redeneeren
bijvoorbeeld de Denen, die,
aanvankelijk ook over annexa
tie van Duitsche gebieden
hebben gedacht, dat het
maar beter is geen Duitschers
in het eigen volk op te ne
men.
Een geheel andere kwestie
is, of ook de tijd voor het
doorvoeren van grenscorrec
ties eigenlijk niet reeds is ver
streken Engeland bijvoorbeeld,
dat aanvankelijk (in 1944)
toch bereid was om Neder-
landsche wenschen van terri
toriale aard krachtdadig te
steunen, staat nu, als de cor
respondenten van Nederl.
bladen de zaak goed zien, nog
al sceptisch tegenover het ge
val en schjjnt het in leder
geval piet de moeite waard
te vinden om over Nederland-
sche verlangens te gaan kib
belen met de Russen.
Als Inderdaad de goede tijd
voor het vragen van grens
correcties verstreken is, zou
dat jammer zijn. Men zal zich
herinneren, dat eventueele Ne-
derlandsche gebiedseischen van
den beginne af aan in verband
zijn gebracht met het denk
beeld, dat hierdoor door de
Duitschers moedwillig aanf~
richte vernielingen zouden
worden vergoed. Reeds toen
zag men aankomen, dat er
van Duitsche herstelbetalingen
niet bgster veel terecht zou
komen.
Welnu: de Duitsche schuld
jegens Nederland en de Neder
landera is nog verre van ge
delgd en het gemis van een
paar kolenmijnen en een niet
onbelangrijk olieveld, resp- bij
Heerlen en Coevorden, of van
wat steengroeven bij Winters
wijk en het eiland Borkum,
zou voor de Duitschers een
toch waarlijk niet te zware
aderlating zijn geweest.
Jammer, dat we nu vermoe
delijk ook de voldoening van
een dergelijke schadeloosstel
ling zullen moeten missen.
Frankrijk doet een practisch veto-voorstel.
Oostenrijk voortaan
„bevrijd gebied"
Wie had het twee jaar ge
leden, toen Stalin, Churchill
en Roosevelt broederlijk
trachtten de grondslagen te
leggen voor een blijvende
vrede na de overwinning op
het nationaal socialisme, mo
gelijk geacht, dat in 1946
Churchill Stalin de felste be
schuldigingen naar het hoofd
zou slingeren en dat Stalin
op zijn beurt, in precies de
zelfde bewoordingen, die eer
tijds door Herr Hitler werden
gebruikt, Winston een oor
logsophitser zou noemen!
Churchill is de Britsche re
geering niet. Maar er zal wel
niemand zijn, die niet inziet,
dat zijn inzichten meer door
de Engelsche leiders gedeeld
worden, dan in de jongste
debatten tot uiting kwam.
Churchill moge dan geen fijn
diplomaat zijn, hg heeft vaak
een rake kijk op de dingen
en hij is een van de weinigen,
die tijdig gewaarschuwd heeft
tegen het gevaar van het
Hitlerisme...
Al met al: betreuren wij
heden nogmaals de ontijdige
dood van Franklin Delano
Roosevelt, die zoo meesterlijk
de uitersten wist te verzoe
nen in Casablanca, Teheran.
Yalta en die helaas werd op
gevolgd door een man, die
èn als president der V. S. èn
als diplomaat een volslagen
fiasco is.
Als Roosevelt... Maar de
wereldgeschiedenis hangt van
„als-en" aan elkaar en we
hebben nu eenmaal in ernst
Fascistische vlaggen
te Triest.
Itailaansche fascistische
vlaggen, met .,booby traps"
bevestigd, zijn op de toren van
de cathedraal en het oorlogs-
gedenkteeken te Triest gehe-
schen ter herdenking van de
fascistische opmarsch naar
Rome.
SPANJE VERSTERKT DE
NOORD GRENS.
Reizigers, die uit de rich
ting der Pyreneeën komen,
deelen mee dat de Spaansche
genie een dubbele rij fortifi
caties aanlegt, op 9 resp. 15
km. van de Fransche grens.
Proteststaking in het
baggerbedrijf?
Tengevolge van de beslis
sing genomen door het Colle
ge van Rijksbemiddelaars in
zake de loonen ih het bagger,
bedrgf is voor vandaag een
proteststaking van 24 uur ge
proclameerd door de vakgroep
baggerwerken van de Centr.
Bond van Transportarbeiders
Generaal H. D G. Crerar,
die het bevel voerde over het
eerste Canadeesche leger, dat
ook in Nederland gevochten
heeft, heeft zich uit het leger
teruggetrokken.
De nieuwe Engelsche Minis -
ter van Oorlog, Fred. John
Bellinger, die dezer dagen na
mens de Britsche regeering
de medewerking van alle vak-
vereenigingen en werkgevers-
organiasties inriep in verband
met de toekomst van het ter
ritoriale leger, dat hij onmis
baar acht voor de verdediging
van Engeland.
De atoomcontrole.
Truman heeft medegedeeld
dat de controle over de
atoombommen in handen
gelegd van een commissie van
5 burgers. Het departement
van oorlog is belast met de
uitwerking van de plannen
voor de overdracht der con
trole en de technische rege
lingen.
EGYPTE E$T DE SOEDAN.
Attlee heeft Maandag mede
gedeeld, dat d© verklaring van
'en Egyptischen premier Sid-
ky Pasja over de samenvoe
ging van Egypte en de Soedan
voorbarig en onjuist is.
Truman en Palestina.
Truman heeft in een brief
aan Ibn Saoud van Arabië
verklaard dat het zijn plan
blijft om 100.000 Joden naar
Palestina te zenden-
Stettin verpoolscht.
In Stettin wonen thans nog
maar 6000 Duitschers. Er zijn
reeds 120.000 Polen gevestigd.
Engeland beschuldigt
Roemenië.
De Britsche regeering heeft
het Roemeensche ministerie
van bultenlandsche zaken een
nota doen toekomen, waarin
verklaard wordt, dat de Brit
sche regeering de indruk heeft,
dat de Roemeensche-autoritei
ten de verkiezingen, die op 19
November worden gehouden,
trachten te winnen door oneer
lijke methoden.
NIEUWE DUITSCHE STAAT
In Duitschland is een nieu
we Duitsche staat gevormd,
omvattende voormalig Hanno
ver, Brunswijk, Lippe en Ol
denburg.
rekening te houden met de
gevaren, die het steeds scher
per wordende contrast tus-
schen Rusland eener- er
Anglo-Amerika anderzijds met
zich medebrengt...
9
Ook in de vergadering der
Ver. Volkeren staat op de
achtergrond van iedere dis
cussie altijd weer Rusland.
Rusland, dat met zgn veto-
recht iedere beslissing, die
niet strookt met de Moskou-
sche wenschen, eenvoudig
torpedeert.
Er is in de vergadering der
Ver. Volkeren weer zwaar
geboomd Maandag over het
vetorecht. Egypte, Nieuw
Zeeland en Australië ver
klaarden zich er tegen, Chi
na, Tsjecho-Slowakije, Wit-
Rusland en Polen waren voor
handhaving, maar gematigder
toepassing en Frankrijk was
er ook tegen, maar deed ten
minste eep practisch en zeer
belangwekkend voorstel.
De Franschman stelde voor,
dat bij een normale stemming
de tegenstem van een der
groote mogendheden niét als
veto zal worden beschouwd
en dat de groote mogendhe
den voortaan pas na de
stemming zullen uitmaken,
hun tegenstem inderdaad
een veto inhoudt. Gaat het
dan om dingen, die niet van
beslissende beteekenis zijn,
dan zouden de grooten zich
bij de genomen besluiten neer
kunnen leggen, waardoor het
practlsche werk aanzienlijk
minder geremd zou worden.
Er zit iets in.' Zooals het
nu gaat, wordt het geheele
instituut der Vereenigde Vol
keren tot een aanfluiting van
hetgeen men er mede bedoeld
heeft.
Wij zijn benieuwd of de
groote mogendheden ooren
hebben naar dit Fransche ge
luid.
Overigens schijnt ook de
Britsche delegatie bezig te
zijn met het uitwerken van
een plan ter oplossing van de
veto-moeilijkheden, waarbij
men denkt aan een 'nauwkeu
rige omschijving van het be
grip „geschil". Gelijk men
weet mag een groote mo
gendheid niet stemmen, wan
neer zij bij een „geschil" be
trokken is.
Twee feiten dienen voorts
aan de vergetelheid te wor
den ontrukt. In de eerste
plaats, dat Maandag voor het
eerst een Britsch Indische re
geering bijeen is gekomen,
die geheel uit Indiërs bestaat
en waarin alle groepen ver
tegenwoordigd zijn. Lord Wa-
vell, de onderkoning hield
ter gelegenheid hiervan een
radiorede, waarin hij de In
diërs nogmaals tot samen.
erking aanspoorde, opdat
er spoedig een grondwet tot
stand kome, die het Indische
vraagstuk definitief regelt.
Ten slotte is van beteeke
nis de mededeeling van pre
sident Truman, dat Oosten
rijk door de V. S-. voortaan
behandeld zal worden als een
bevrijd gebied en niet meer
als een overwonnen land.
De Oostenrijkers zullen wel
in hun nopjes zijn!
is het twee jaar ge
leden, dat Retranche-
inent werd bevrijd;
is het twee jaar ge
leden, dat geheel Zuid-
Beveland was bevrijd
van de Duitsche over-
heersching.
Burgem. de Monchy
vraagt ontslag.
De burgemeester van 's-
Gravenhage mr. S. J. R. de
Monchy, heeft wegens over
schrijding van de leeftijdsgrens
tegen 1 Januari 1947 ontslag
verzocht.
Twee doodvonnissen.
De Rotterdamsche kamer
van het Haagsche bijzondere
;erechtshof heeft Maandagmld-
lag twee doodvonnissen ultge-
roken. Het eerste betrof den
-j. rïvlervisscher J. J. C.
3aas. Deze man liet er zich
door de Duitschers voor be
talen om Joden en illegalen
te verraden. De tweede -ter
doodveroordeeling gold den
23-j. E. Warmenhoven, die vrij.
willig bij de Grüne Polizei was
gegaan en deel had uitge
maakt van executie-pelotons.
Ds. Ekering yoor het
tribunaal.
De bekende N.S.B.-predi-
kant, ds. Ekering, heeft
Maandag voor het Amster-
damsche tribunaal terechtge
staan Ds. Ekering beweerde
zich steeds tegen de Joden
vervolging verzet te hebben
en ontkende ten stelligste ooit
iemand te hebben verraden,
lig zou integendeel verschil
lende menschen door zijn in
vloed hebben weten vrij te
krijgen. De verdediger legde
eenige verklaringen van ver
schillende personen over,
waarin deze bewering werd
bevestigd.
De zaak werd echter voor
onbepaalde tgd aangehouden,
teneinde een nader onderzoek
In te stellen naar de juist
heid van de ten laste legging
betreffende het aangeven van
een ambtgenoot wegens het
houden van een anti-Nat.
Soc. preek.
Het N.V.V. en het prijspeil.
In een vergadering te Am
sterdam hééft de heer A,
Vermeulen, secretaris van het
N.V.V., o.m. gezegd, dat wan
neer binnen een half jaar de
prijzen niet zullen zijn
daald, niets het N.V.V. meer
zal kunnen terughouden van
een actie voor loonsverhoo-
ging.
FRAUDE OP
DISTRIBUTIEKANTOOR.
Door de economische recher
che zijn in samenwerking met
de C.C.D. en de politiedienst
van het C.D.K., vrij ernstige
malversaties op het distribu
tiekantoor te Roermond ont
dekt. 12 Personen zijn gedu
rende de laatste dagen in ar-
~est gesteld.
Paling naar Engeland.
Het Engelsche ministerie
van voedselvoorziening deelt
mede, dat tot het einde van
Maart 1947 een hoeveelheid
van 200 ton levende paling
door de voor-oorlogsche im
porteurs uit Nederland kan
worden geïmporteerd.
De Prinsesjes als
bruidsmeisjes.
Onder aanwezigheid van de
volledige Prinselijke familie
de drie Prinsesjes waren
bruidsmeisjes trad gisteren
te Hilversum onder groote be
langstelling in het huwelijk
jkvr. S. O. Feith, de gewezen
gouvernante der Prin asjes en
jhr. ir. J. !Röell.
Als bruidsmeisjes fungeerden
Prinses Beatrix en Prinses
Irene, benevens twee freules
Röell, van gelijke leeftijd, ge
kleed ln jurkjes van lichtblauw
tule, waarover de Prinsesjes
een grijs bontmanteltje had
den.
Prinses Juliana fungeerde
als getuige bij het huwelijk.
De kerkelijke inzegening ge
schiedde in de Doopsgezinde
kerk door ds. A. L. Broer. Hier
waren ook Prin.Bernhard
en Prinses Margriet aanwezig.
Prinses Margriet liep hier
in de stoet mede, als bloemen-
stroolstertje.
De publieke belangstelling
was zeer groot en een groote
politiemacht was op de been
om voor de afzetting zorg te
dragen. Na de plechtigheid
begaf de stoet zich naar het
Paleis Soestdijk, waar het
Prinselijk Paar een lunch aan
bood.
DE IRONIE VAN EEN BRIEFJE.
(Van een bijzonderen corres
pondent.,)
„Der Herr Reichskanzler ist
leider nicht in der Lage, in
Ihrer Angelegenheit etwas zu
veranlassen".
Deze woorden stonden op
een briefje, dat ik tusschen
de puinen van de Rijkskanse
larij vond: De Rijkskanselier
is tot zijn spijt niet in de ge
legenheid in uw zaak iets te
ondernemen. Met deze brief
jes het was geen toeval-
lige vondst, maar ze lagen er
in stapels werden de P.
G.'s, die speculeerend op des
Führers genegenheid voor zgn
volgelingen, hem lastig vielen
met hun ditjes en datjes, af
gescheept. Natuurlijk werden
ze afgescheept met een ge
drukt briefje. Maar vandaag
is dit briefje met een vrien-
delg'ke gedrukte afwijzing van
een sinistere ironie.
Ik *zal dit gedeukte papier
bewaren, tezamen met een
stukje marmer, dat ik uit de
Rijkskanselarij heb meegeno
men.
Marmer de enorme zui
len, de muren van de einde-
looze gangen de zalen, de
omlijsting van de metershooge
vensters. Herinnert ge u nog
de plaatjes van een kleine fi
guur in deze venster-omlijs-
Gerepatrieerden kunnen
terug.
Op de conferentie van zelf-
bestuurders van Timor, welke
de vorige week heeft' plaats
gehad, is een raad van zelf-
bestuurders ingesteld, waar
uit een' college is gevormd als
dagelgksch bestuur. Er Is bo
vendien een volksvertegen
woordiging ingesteld, die
voorloopig een adviseerende
functie zal hebben en waar
van de bevoegdheden binnen
twee jaar definitief zullen
zgn geregeld. In November
zullen hiervoor verkiezingen
worden gehouden: de eerste,
die op Timor ooit gehouden
zgn.
ZELFBESTUURDER TER
DOOD VEROORDEELD.
De krggsraad te Koepang
heeft den gewezen zelfbestuur-
der Pius Rasi Wangge ter
dood veroordeeld. Hij had op
5 Mei 1942 een opstand tegen
de Nederlanders op touw ge
zet.
TERUGZENDING VAN
GEREPATRIEERDEN.
Reeds eenige maanden is
men bezig een mogelijkheid te
zoeken om diegenen, die daar
toe de wensch te kennen ge
ven, naar Indië te laten te-
rugkeeren. Thans wordt van
officieele - zgde medegedeeld,
dat het eerste transport ge
reed is. Ongeveer 900 man
nen, vrouwen en kinderen
zullen aan het einde van de
volgende maand met de
„Weltevreden" de terugreis
aanvaarden. De betrokkenen
zullen voorloopig worden on
dergebracht te Bandoeng en
Soerabaja.
DE WAPENSTILSTANDS
BESPREKINGEN.
Opnieuw is aan alle plaatse
lijke commandanten, zoowel
Nederlandsche als Indonesi
sche, een bericht gezonden,
waarin er op aan wordt ge
drongen geduld te betrachten
en alle vijandige en provocee-
rende handelingen te vermij
den.
Hiertoe werd besloten op de;
bijeenkomst van de wapenstil
standscommissie, die Dinsdag
morgen onder voorzitterschap
van den heer Michael Wright,
den plaatsvervanger van lord
Killearn. heeft plaats gehad.
Op 1 November zal deze
commissie opnieuw bijeen ko
men.
Tijdens de bijeenkomst werd
verder besloten om een tech
nische sub-commissie te benoe
men. De nieuwe sub-commis
sie zal voor het eerst op 1
November bijeenkomen.
Haar taak zal zijn om alle
technische en andere bijzon
derheden voor een feitelijk
staken van het vuur uit 'te
werken.
DE NJ.W.IN.-ACTIE.
De minister van Binnen-
Iandsche zaken heeft zich in 'n
circulaire tot de Burgemees
ters gericht en hun verzocht
medewerking te verleenen bg
het samenstellen van dn plaat
selijke comité's voor de N.I.W
I.N. actie
HET HERSTEL VAN ZEEWERING AAN
WALCHERENS WESTPUNT.
Asphalt contra golfslag.
DE kustverdediging tus
schen Domburg en West-
kapelle werd door bom
men zwaar beschadigd.
Door gebrek aan materiaal
en de bezetting door de Duit
schers kon er bovendien aan
het onderhoudswerk practisch
niets gedaan worden en zoo
moest men machteloos toezien,
hoe, terwgl op de dijk en in
de duinen het ééne betonnen
gevaarte na het andere werd
tijgebouwd en mijnenvelden
de toegang tot deze „Atlan-
tikwal" afsloten, de zware
golfslag de *0 tot 60 meter
breede steengloolïng aantast
te, de bomtrechters uitschuur-
de, de basaltzuilen door elk
aar gooide en hoe over een
lengte van anderhalve kilo-
meter, de zacht glooiende zee
wering werd veranderd ln een
la
wild landschap van ordelooze
steenhoopen en geweldige kra
ters, waarin bij eb meren van
zeewater achterbleven.
HERSTEL VAN DE DIJK.
Sindsdien, en vooral toen
het groote werk van de
droogmaking achter de rug
was, is er met man en macht
aan het herstel van deze ge
vaarlijk ondermijnde voortzet
ting van de Westkappelsche
zeedijk gewerkt.
Arbeiderskampen en een
heele betonindustrie verrezen
en voor de herfststormen kwa
men, waren over vele hon
derden meters lengte, dijk en
duinen met een 50 meter bree
de betonnen band beschermd.
Evenwel de geschoolde ar
beiders en het materiaal ont
braken om dit geweldige
werk spoedig te voltooien.
Nog 500 meter wachtten op
een snelle en afdoende verde
diging voor de winter.
Toen is men op de gedachte
gekomen van een geheel
nieuw procédé.
Tevoren werden de ruimten
tusschen de betonplaten,
waaruit de nieuwe oeververde
diging bestond, opgevuld met
vloeibare asphalt. Nu zou men
niet alleen de tusschenruim-
ten vullen maar de geheele
steenlaag met asphalt bedek
ken, waarbij dan niet langer
een gladde zorgvuldig gelegde
vloer van betonplaten noodig
was, maar een ruwe laag
steenbrokken voldoende zou
zgn, die dan opgevuld en be
dekt zou worden met vloei
bare asphalt die spoedig zou
verharden.
Zoo zou een taaie met stee-
nen bezwaarde huid ontstaan,
waarop de golfslag practisch
geen v& zou hebben.
Een volkomen nieuwe
wijze van oeverversterking,
die op Walcheren voor het
eerst in praetijk wordt ge
bracht, en waarbij het as
phalt van een ondergschikte
de hoofdrol is gaan spelen.
DE WEG VAN
ASPHALT.
De weg, die de asphalt volgt
is een tamelijk ingewikkelde.
In vloeibare toestand wordt
het uit Pernis bij Rotterdam
in speciale tanklichters en ook
per spoor naar Middelburg ge
voerd, waar het in bassins
wordt gespoten, die langs de
Kanaaldijk en op het spoor-
emplacement werden aange
legd.
Na 2 maal 24 uur Is die
asphalt voldoende verhard om
in brokken te worden gehakt
en met vrachtauto's naar
Westkapelle te worden ver
voerd. Zonder onderDreking
gaat dit bedrijf aan de ka
naaldijk door. overdag en 's
nachts onder de schijt.wer
pers.
Op de vroonen tusschen
Westkapelle en Domburg Is
een nieuwe industrie itstaan.
Sedert eenige weken rooken
daar de schoorsteenen van de
asphaltmengmachines met hun
ingewikkeld samenstel van
buizen, pomj. m en kriels.
Vrachtauto's rijden af en
aan. In de bitumenketeis wor
den de brokken onder een
temperatuur van 180 C. op.
nieuw gesmolten en vervol
gens, vermengd met grind,
zand en vulstof, tot het z.g.
gietasphalt verwerkt
Met speciale tankwagens
l|aat het heete spul daarna het
uin over.
ASPHALT COJfTRA
GOLFSLAG.
Daar is langs de helling
aan de zeezrde. daar waar
de eb en vloed 'heen an weer
schuiven en met de Noord
wester de zee met geweld
breekt, over een breedtevan
35 meter en een lengte van
500 meter een bijna halve
meter dikke laag steen ge
legd. onregelmatige brokken,
stortteen, oude basaltzuilen
en vermalen bunkers.
DE I Hierover gieten de auto's
hun vloeibare heete last uit.
Het asphalt dringt tusschen
de steen, vult alle holten op
en bedekt alles met een taaie
laag, de heele helling van de
bonde duinen wordt met een
ruwe zwarte huid bedekt,
waarop de zee tevergeefsch
schuurt en beukt.
Van de 1800 M2 die op de-
wijze verdedigd moeten
worden is thans een derde
klaar, begin November hoopt
men gereed te zg'n en dan
zal er niet minder dan 9000
ton asphalt verwerkt zijn.
Hoe goed dit asphalt aan
de zee weerstand biedt ge
tuigden twee kleine bergjes,
die door een der auto's dicht
bij de eb-lijn werden gemorst
en die na de zware stormen
daar nog even onaangetast
liggen alsof ze gisteren uit
de wagen vielen.
Zoo sluit zich bij de blin
kende vlakten langs de kust
van met naast elkaar gezette
cementzuilen en platen er
gens tusschen Domburg en
Westkapelle een zwarte on
gelijke asphaltlaag aan, die
verzwaard met" keien een niet
zeer sierlijke, maar waar-
schijnlgk voor vele jaren af
doende beveiliging van Wal-
cherensch buitenkant zal vor
men.
DE KEERZIJDE.
En zal er dan in de toe
komst nog het gewone onder
houdswerk aan dijken en dui
nen zgn, het zuilen zetten,
krammat en rgsbes]ao ma
ken? Het levenswerk van de
Westkappelaars
Of zal dit nieuwe procédé,
misschien straks algemeen
toegepast, aan het zwaar ge
troffen dorp een nieuwe slag
toebrengen doordat de dijk
werkers van hun bestaansmo
gelijkheid beroofd worden?
Dat is de Keerzijde van dit
asphalt-experiment
ting? De oorlog is over de
Rijkskanselarij heengegaan,
er is een bom dwars door
heen geslagen. Het is er vuil
van afgeslagen marmer, het
is er stoffig en hier en daar
lekt het van tusschen de pla
fonds. Het is er naargeestig
en doodsch. En toch wan
neer je door die gangen
dwaalt, eindeloos, eindeloos,
dan onderga je er toch nog
iets van.
KOUD EN POMPEUS.
Het marmer is koud en
pompeus ja op 't oogen-
blik is Hitiers werkkamer een
grotesk geval de groote
spiegel, waarin zich de ge-
incarneerde grootheidswaan
steeds weer kon bewonderen
is weg, de kostbare meubelen
en de glinstering van de paar-
len lichtkroon zijn verdwenen.
De lichtkroon ligt op de grond
zonder de paarlen en het
lekt er.
Koud en pompeus ook
nu nog in dit monsterge
wrocht heeft de ij dele waan
gestalte gekregen En om dit
alles te onderstréepen liggen
de papieren, de verordenin
gen, de opdrachten en de be
taalde en onbetaalde rekenin
gen op hoopen links en rechts
in deze eindeloosheid van za
len, van vensters en deuren
en zuilen. Marmer
De aankleeding zal het wel
licht mooi hebben gemaakt,
maar de aankleeding is naar
het Oosten vertrokken. Slechts
het naakte marmer is geble
ven als een obsessie.
IN DE BUNHER.
En in een hoek van de tuin:
de bunker.
Hier ging een Rijk ten on
der tien meter onder de
grond der Herr Reichs
kanzler is leider nicht in der
Lage
'ertien vertrekken, be
schermd door een meter ge
wapend beton met eigen radio
station een peilinrichting en
een luisterapparaat voor vlieg
tuigen Hitiers werkkamer,
het boudoir van Eva Braun,
de kamers voor de lijfwacht,
een hok voor zijn hond, een
laboratorium
Dus hier?
Een Schupo haalt de schou
ders op.
Tot ist er sicher maar
of het zich alles heeft toege
dragen, zooals men thans
aanneemt... In zijn schouder
ophalen ligt eerder onver
schilligheid^ dan twijfel. Waar
om zal hij er zich in ver
diepen? De Russen zgn nu
de baas in de Rijkskanselarij.
Het is misschien minder
elegant, maar de eerlijkheid
gebiedt te bekennen dat ik
jacht heb gemaakt 'op sou
venirs. Geen stukje marmer
of een gedrukt briefje. Ik was
zelfs niet tevreden met een
stuk van een brief, waarin
opdracht werd gegeven voor
het „aankoopen" van Neder
landsche kunstschatten. Ik
zocht een ridderorde en ik
vond er geen.
Maar buiten op het plein
voor de Rijkskanselarij stond
een jochie van een jaar of
12. Een hongergezichtje, af
zakkende kleeren, geen kou
sen of schoenen. Ik ving een
glimp van hem op de on
uitgesproken vraag, een hei
melijk, veelzeggend gebaar, de
hand kwam onder zijn jas te
voorschijn. Hij had nog een
ridderorde over voor de meest-,
biedende.
Temidden van de puinen in
de Wilhelmstrasse een jochie
met een „zwart" ridderkruis.
Dat maakt het briefje van
een bijtende en wreede ironie.
Patiënten te Apeldoorn
buiten levensgevaar.
De toestand van den gym
nastiekleraar Dobbenga, die
bij de vliegramp te Apeldoorn
zwaar gewond werd, is thans
zoodanig verbeterd, dat le
vensgevaar als geweken mag
worden beschouwd. Het zal
echter nog geruimen tijd du
ren, alvorens hij het zieken
huis zal kunnen verlaten.
Ook de vier leerlingen der
H.B.S. die nog verpleegd wor
den, zijn buiten levensgevaar.
De melk- en vet-positie
gedurende de winter.
Daar onze melkproductie ge
durende de wintermaanden op
haar laagst is, is gezorgd
voor een wintervoorraad van
boter, kaas en melkpoeder,
waarmede men rekent de
voorziening van deze produc
ten bevredigend te kunnen
doen verloopen.
Hoewel de vetvoorziening in
de laatste tijd tengevolge van
stagnatie in de aanvoer, veel
zorg heeft gebaard, verwacht
men toch dat de over het
geheele jaar te importeeren
hoeveelheden grondstoffen,
voldoende zijn om het marga
rinerantsoen op het huidige
peil te handhaven.
- In Groningen hebben en
kele vandalen de inventaris
van de Chr. H.B.S dusdanig
vernield, dat er Maandag geen
onderwijs kon worden gegeven.
De politie stelt een onderzoek
in