PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Franco voelt zich bedreigd
Vandaag
Bouwplan 1947 kan niet volledig
uitgevoerd worden.
De dvie vrijgesprokenen hielden
een persconferentie.
„Zeeslag" bij de Zuidwatering.
189e Jaargang - Nr. 230
Uitg-: Stichting Provinciale Zeeuw-
sche Courant, Middelburg. Druk: Fa.
F. van de Velde Jr.. Vlissingen.
Comm. van Bijstand: J L- van Leeu
wen, Ds. M. L. W. Schoeit, Vlissingen.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon
en feestdagen.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKhNSCHE COURANT
Donderdag 3 Oct. 1946
- ABONNEMENTSPRIJS 25 cent per
week, 3-20 per kwartaal, franco
per post, f 3-45 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent. ADVER
TENTIEPRIJS 12 cent per mm-,
minimum per advertentie 2.
Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstraat 53-60, tel. 10 (2 tljnen> Middelburg Londensche Kaat '29. tel 2077 en 2924. Goes Türfkade 15. tel- 2475 Oostburg üratemastraat 3. tel. 102. Terneuzen: Brouwerijstr.2, Pcstrek. nr. 359300 P Z.C., .Middelburg.
DE DENKERS ACHTER
DE ZONDEN.
De vonnissen in Neurenberg
zijn uitgesproken; een mon
sterproces, dat in de geschie
denis zijn weerga niet heeft,
is ten einde.
Elf maanden lang zijn de
misdaden van de 7 Nazi-orga
nisaties en de'22 Nazi-leiaers
tot op alle onderdeelen uitge
plozen en voor het nage-
slacht in stapels dossiers vast-
gelegd.
De samenvatting daarvan
in de motiveering van het von
nis heeft de vraag- weer ac
tueel gemaakt, hoe het moge
lijk is geweest, dat 12 jaren
langs 'n dergelijk a-moraal en
helaensch systeem gedragen
kon worden door het Duitsche
volk zonder dat het volksge
weten daartegen ln opstand
kwam. En deze vraag kan
niet beantwoord worden zon
der de wortel van_het kwaad
dieper te zoeken.
Het zijn de gelaarsde S.A.-
lleden, de fanatieke bloed- en
bodem S.S.-ers, de verharde
Pruisische generaals, die het
systeem in practrjk brachten.
De ideologie echter werd uit
gedacht in de studeerkamer.
Het zyn de denHers en de
dichters, wier denkbeelden,
eerst bij de vakgenooten in
engere zin, daarna in meer po
pulaire vorm bij de massa, de
geesten langzamertiand rijp
maken voor een bepaalde we
re üdbeschouwing.
Om de geestelijke voorva
deren van het nationaal-socla-
lisme op te sporen moet men
teruggaan tot de 19e eeuw.
Drie wijsgeeren. die tot de
grootste behooren. die de Eu-
ropeesche cultuur in deze
eeuw heeft voortgebracht,
hebben onbewust-, bouwstoffen
geleverd .voor de latere Nazi-
ideologie. Naast het vele on
vergankelijke, dat zij tot de
cultuur bijdrcegen zijn drie
doctrines, ontsproten aan het
brein van deze drie wijsgee
ren, gecombineerd en gevulga
riseerd de hoofdbestanddeeïen
geweest van de Nazi-leer.
De eerste daarvan is een
fanatiek nationalisme, zooals
dat werd geleerd door Fichte;
de tweede is een vergoddelij
king van de Staat, zooals ge
doceerd door Hegel; de derde
is de aristocratische ethiek
van Nietsche, volgens welke
de gewone menschelyke
zens volkomen ondergeschikt
zijn aan het uitblinken van
een kleine elitegroep.
Napoleons overwinning op
- Pruisen in de slag bij Jena in
spireerde Fichte tot het schrij
ven tran zijn werk: Reden an
die Deutsche Nation en sinds
de publicatie daarvan in 1808
is dit de bijbel van het Duit
sche nationalisme gebleven.
Fichte spoort daarin de deugd
zame en eenvoudige Duit-
schers aan weerstand te bie
den aan de decadente en ver
fijnde Gallische geest. Van
hem is de uitspraak, dat de
Duitsche jeugd niet eten moet
omdat ze hongerig is, maar
cm kracht te vergaren in
dienst van het vaderland.
Hegeiin zijn jeugd bewonde
raar van Napoleon verdiende
later als professor aan de Uni
versiteit te Berlijn zijn sala
ris met het verheerlijken van
de Pruisische Staat. Volgens
Hegel Is de staat de godde
lijke Idee. zooals deze op aar-
de bestaat. De Staat is er niet
terwille van de burgers, de
burgers zijn er terwille van de
Staat.
De Staat heeft ook geen
enkele verplichting tegenover
andere staten en is boven elke
moreele wet verheven.
Nietsche is de beeddenstor-
mer tegen de waarden van het
Christendom, dat hij veroor
deelt, omdat het de grootheid
van een krachtig zinnelijk le
ven ontkent, van de Instincten
van haat en verovering, van
hartstocht en wraak. Nietsche
bewonderde boven al de wil
tot macht, die de man ln staat
stelt elke zwakke neiging tot
medelijden te onderdrukken.
De ellende van een geheele
natie, zoo leert hij, is minder
belangrijk dan het lijden van
een groot Individu.
Het zijn deze Duitsche phi-
losophen, die een groote in
vloed op de Duitsche jeugd
hebben uitgeoefend en wiei
werken en geschriften ln som
mige opzichten een geestelij
ke voedingsbodem hebben ge
vormd, waarop het nationaal-
socialisme voorspoedig gedi'
en kon. Tientallen jaren hei
ben sommige hunner doctri
nes gewerkt als geestelijke
humus, waarop het zaad van
de Nazi-leer ontkiemde. De
meeste der 22-Nazi-lelders tijn
geen gewone misdadigers, die
alleen misdeden terwille van
vuig gewin. Zij waren de ex
ponenten van een systeem, dat
de geesten vergiftigde en het
gevoel voor goed en kwaad
afstompte. apostelen van
een a-moreele leer. Deze leer
kan niet door executie-pelo
tons het voortleven belet wor
den. Daarvoor zijn slechts
geestelijke wapens geschikt,
de wapens van het Evangelie
en het Humanisme. Daarvoor
moeten de denkers achter de
zonden voor een tribunaal van
de geest!
Het Wereldgebeuren
Het proces tegen dr. Steplnatz begonnen.
Wijn aangekomen.
Niet minder dan 1711 h.l.
wijn is met het Ned. s.s.
i,Ems" uit Bona in de entre
pothaven te Rotterdam gear
riveerd. Al deze wijn is be
stemd voor blnnenlandsch ge
bruik.
Eischen der Kasjkais
ingewilligd.
Generaal Franco heeft te
Burgos Dinsdag weer een
groote rede gehouflen, dit keer
ter gelegenheid van het feit,
dat hij tien jaar geleden aan
de macht kwam.
Spanje, zoo zeide Franco, is
het voornaamste bolwerk van
het Christendom en staat lijn
recht tegenover het negatieve
en anti-christelijke materia
lisme van de Sowjet-Unie. Er
zyn slechts twee landen, die
weten wat zij willen: Spanje
en de Sowjet-Unie. Onze vij
anden hebben het gemunt op
de schiereilanden in de Mld-
dellandsche Zee, zooala op
Spanje, Griekenland, Italië en
Turkije. Spanje wordt door
onzichtbare krachten aange
vallen en deze aanvallen bren
gen de toekomst van Europa
in gevaar. Ik vraag van de
Spanjaarden zich niet slechts
op te offeren voor Spanje,
maar ook voor God en de we
reld.
Ten aanzien van de binnen-
landsche toestand zei Franco,
dat niets wees op een wijzi
ging van het regiem in Spanje.
Hij verklaarde zich tevreden
over het volk en het leger,
doch niet en dat is eenigs-
zins verwonderlijk voor een
dictator over zichzelf en de
tot dusver bereikte resultaten.
De economische slag was vol
gens den generaal nog niet
gewonnen en de achterstand
door 50 jaar nalatigheid nog
niet ingehaald.
Eenige dagen geleden heeft
de arrestatie van den aarts
bisschop van Joego-Slavië dr.
Stepinatz, vooral buiten Joego
slavië, nogal opzien gebaard
en in de katholieke wereld
groote verbittering gewekt.
Tito, op wien de geheele Ka
tholieke wereldpers reeds
maandenlang de fiolen van
haar toorn uitstort, heeft
daarmee wel de beker doen
overloopen en zich de open
lijke vijandschap van het Vati-
caan op de hals gehaald. Te
Belgrado is thans het proces
tegen dr. Stepinatz begonnen,
een waar pendant van het be
ruchte proces tegen generaal
Mihailowitsj. De openbare
aanklager uitte de beschuldi
ging, dat de aartsbisschop ge
durende de oorlog groote be
volkingsgroepen gedwongen
had zich tot "het katholicisme
te bekeeren. Volgens den aan
klager had de plaatseüjke
priester in een dorp, waar 2300
bekeeringen hadden plaats
gevonden, de bevolking mee
gedeeld, dat zij in een uur
tijds moest beslissen of an
ders zou worden gedeporteerd.
Toen nog andere dorpen in
Kroatië genoemd werden zei-
de Stepinatz, dat de bekee
ringen van de orthodoxe Ser-
ven vrijwillig waren.
Het nieuwe proces houdt
ongetwijfeld ln. dat ito open
lijk de strijd aangebdnden
DE NIEUWE RAAD VAN
DEVENTER.
De raadsverkiezing te De
venter heeft tot resultaat ge
had, dat gekozen werden 10
leden van de Partij van de
Arbeid, 8 leden van de C.P.N.,
5 leden van de Kath. Volks
partij, 2 van de A.R. en C.H.
en 2 van de Partij van de
Vrijheid.
heeft tegen de eenige macht,
die nog in s'.aat is de stabili
teit van zijn regiem in gevaar
te brengen, de Katholieke
Kerk in Joego-Slavië.
De gevechten ln Zuid-Perzië
gaan nog steeds voort. De op
standelingen ontwapenen gen
darmes en dreigen naar Tehe
ran op te trekken. De Perzi
sche luchtmacht heeft zich
gedwongen gezien, een con
centratie Kasjkais, een opstan
dige volksstam, in de haven
van Boesjir te bombardeeren.
Volgens het offlcieele commu
niqué zijn groote verliezen
toegebracht. Uit >Teheran
werd gemeld, dat het Perzische
kabinet besloten heeft de
eischen der opstandige stam
men in te willigen, behalve de
benoeming van een Kaskai tot
hoofd der gendarmerie in de
provincie Fars. Dit zou be-
teekenen, dat twee vertegen
woordigers der Kasjkais ln het
kabinet wordeh opgenomen en
een provinciale raad voor
Fars wordt gevormd. Daar
mee zou het conflict od onge
veer gelijke wijze worden op
gelost, als de moeilijkheden
van eenige maanden geleden
met Azerbeldsjan.
Is het twee jaar gele
den, dat de Westkappel-
sche zeedijk werd ge
bombardeerd cn Walche
ren door de zee werd
overstroomd
is het vijf jaar gele
den, dat Hitier zeide:
„Ik spreek het eerst
heden uit, omdat ik het
heden zeggen mag, dat
deze tegenstander (Rus
land) reeds gebroken is
en nooit meer zal op
staan!";
is het 10 jaar geleden,
dat de kruiser Hr. Ms.
„De Ruyter", die in de
slag in de Javazee ten
onder ging, in dienst
wérd gesteld;
wordt Leidens ontzet
(1574) herdacht.
LEVENSLANG VOOR
EX-WACHTMEESTER.
De Rotterdamsche kamer
van het Bijz. Gerechtshof te
Den Haag heeft uitspraak ge
daan ln de zaak tegen den 23-
jarigen G. Moelker, ex-wacht
meester bij Groep Tien der
Rotterdamsche politie, die tij
dens de bezetting een groep
illegale werkers te Meerkerk
aan de S. D. overleverde, ten
gevolge waarvan eenige per
sonen in Duitsche gevangen
schap omkwamen. Moelker
werd veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf.
PARTICULIERE BOUWNIJVERHEID ZAL
GESTIMULEERD WORDEN.
Tegemoetkoming in
exploitatie-tekorten.
Gelijk bij de aanbieding van
de millioenennota reeds werd
aangekondigd, is bij de samen
stelling van de begrooting-1947
voor openbare werken en we
deropbouw tn zeer sterke ma
te rekening gehouden met de
positie, waarin 's lands finan-
cën verkeert. Het totaal van
le begrooting blijft dlenten-
fevolge een bedrag van rond
100 millioen onder de som,
welke geacht kan worden
noodlg te zijn voor de volle
dige uitvoering van het be
schikbare bouwvolume.
Mocht het in den loop van
1947 gewenscht blijken en
mogelijk zijn het beschikbare
bouwvolume meer te benade
ren, dan zal nader overwogen
kunnen werden in hoeverre
lands flnaiicieele toestand
toestaat, daartoe nog gelden
aan te vragen bij suppletoire
begrooting.
BOUWPLAN 1947.
Het bouwplan 1947 bevond
zich ten tyde van de samen
stelling van de begrooting nog
in een beginstadium. Dienten
gevolge moest worden uitge
gaan van de op dat tydstip
bekend zijnde gegevens. Vol
gens deze zou in 1947 een be
drag van f 521.000.000 ver
werkt kunnen worden, welk
bedrag is samengesteld door
omrekening van hetbeschik
bare bouwvolume, bestaande
uit de naar schatting aanwe
zige arbeidskrachten en mate
rialen. Het omvat het herstel
van 81.000 licht beschadigde
panden, 26.000 zwaar bescha
digde panden, alsmede bedrijfs
panden, kerken, monumenten,
schepen, enz. terwijl bovendien
gerekend is met de vervanging
van 7500 woningen.
In verband met de eisch van
dringend noodzakelijke verso
bering der staatsuitgaven is
vorengenoemd bedrag terugge
bracht tofc f 409.500.000,
FINANCIERINGS
REGELING
NIEUWBOUW 1946
In verband met de in voor
bereiding zijnde „financierings
regeling Nieuwbouw 1946",
welke ten doel heeft de parti
culiere bouwnijverheid aan de
tg te helpen en zooveel mo
gelijk te stimuleeren, Is er van
uitgegaan, dat met behulp van
deze regeling in 1947 20.000
woningen zullen worden ge
bouwd. Het ligt in de bedoeling
ter tegemoetkoming in even-
tueele exploitatie-tekorten, ge
durende een aantal jaren jaar-
lijksche bijdragen toe te ken
nen van gemiddeld 300 per
jaar.
Voor 1947 wordt gerekend op
de bouw van 500 landarbei
derswoningen, tegen een ge
middelde prijs van 7000.
EERSTE 30.000 PAKJES
NAAR INDIË.
De „Niwin" werkt momen
teel hard aan het klaarmaken
van 150.000 Kerstpakketjes
voor militairen en burgers in
Indië.
Dezer dagen zullen er 30.000
pakjes met de „Oranje" naar
de Oost worden afgezonden.
Sociale verzekeringswetten
worden herzien.
Volgens de memorie van
toelichting op de begrooting
van sociale zaken doet de Mi
nister een algeheele herziening
an de sociale verzekerings
wetten voorbereiden.
Intusschen is de positie van
vele ouden van dagen. ook
van deniet-loontrekkenden
^an dien aard, da^ het drin
gend noodzakelijk ls daarin
zoo spoedig nogelijk verbete
ringen aan te br&sigen. Daar
toe wordt een noodvoor
ziening entworpen, die reeds
in een vergevorderd stadium
van voorbereiding verkeert.
DE H A.R.K.
Waarschijnlijk zal evenwel
de buitenlandsche hulpver
leening ten behoeve van ons
land nog gedurende een ge
deelte van 1947 in eenigerlei
vorm voortgaan. Daarbij zal
de H.A,R.K. nog een taak
hebben te vervullen.
Het is derhalve gewenscht,
voor de H.A.R.K., uitsluitend
ter tegemoetkoming in de
kosten van haar centrale ap
paraat, een bedrag van ten
hoogste 300.000 uit te
ken.
Minder kolen uit het
Ruhrgebied.
De export van Ruhrkolen
naar de West-Europeesche
landen zal, te beginnen met
October, met 15 procent be
knot worden, zoo deelde een
hooge ambtenaar van de Brit-
sche controlecommissie mede,
aldus meldt ,.Het Vrije Volk".
Door de beknotting van de
export zal de Britsche zóne
waarschijnlijk 25.000 tor. meer
krijgen. Naar verluidt, zullen
België,. Nederland, Denemar-
ken-en Frankrijk hun kolen-
import uit het Roergebied
met ongeveer 150.000 ton be
snoeid zien.
Tekort aan brilleglazc-
De vakgroep opticiens deelt
mede, dat de behoefte in Ne
derland aan brillen geschat
wordt op 1 millioen stuks per
jaar. De achterstand in de af
levering van brilleglazen ls
tengevolge van de vijf oor
logsjaren nog grooter en wordt
voor het jaar 1946 getaxeerd
op zeker 3 millioen paar, dus
508.000 stuks per maand. Het
in Juli afgeleverde kwantum
van 92.000 glazen is volgens
de vakgroep, derhalve abso
luut onvoldoende om de be
hoefte ook maar eenigermate
te dekken.
Hier komt nog bij. deft de
sterkere glazen in het geheel
niet zijn. te krijgen, noch in
het bihnenlajd, noch ln het
buitenland. Dit heeft tengevol-
dat ernstig bijzienden en
aan staar-geopereerden slechts
zelden aan een bril geholpen
kunnen worden.
HET ROEIBOOTDRAMA TE
LEKKEEKERK.
Wegens poging tot moord
met voorbedachte rade heeft
de Rotterdamsche rechtbank
gisteren den 21-jarigen J. S.,
den 20-jarigen A. den H., bei
den wonende te Nieuw Lek-
kerland, en de 24-jarige Cla-
sina H. uit Lekkerkerk, die
met hun drieën een plan had
den beraamd om den man van
de laatste, den gymnastiekon-
derwijzer P. D. Jong. om 't le
ven te brengen en hem daar
om in een roeiboot op de Lek
hadden gelokt, ieder tot zes
jaar gevangenisstraf veroor
deeld, met aftrek van de pre
ventieve hechtenis. Het O. M.
had tien jaar voor leder ge-
elscht.
Minister Maarsseveen zeer tevreden.
JDe drie vrygesprokenen te
Neurenberg zijn na hun vrij
spraak door de pers onder
vraagd.
Von Papen verklaarde, dat
zyn onmiddellijk plan was zich
naar zyn vrouw en twee kin
deren te begeven en „dan
wensch ik te verdwijnen en
nooit meer de pers te zien"
Fritzsche. Goebbels' voorma
lige assistent in het ministe
rie van propaganda, antwoord
de op 'n vraag, of hij van plan
is in de toekomst actief deel
te nemen aan het politieke
leven van Duitschland: „t)e
mogelijkheid hiervoor is zoo
kleih, dat Ik niet geloof, dat
dit een antwoord behoeft". Hij
voegde hieraan toe: „Het
idee van vrijheid is geheel
nieuw voor mij en zeer ver
bazingwekkend. Maar ik
vrees, dat ik thans misschien
voor een Dultsch tribunaal te
recht zal moeten staan".
Schacht verklaarde ln het
Engelsch, dat zijn huis in de
Sowjet-zóne was leeggeplun
derd, niet door de Sowjets,
maar door de Duitsche com
munisten „die mijn vrouw uit
het huis ioegen en het leeg
plunderden".
Conferentie van
Pankalpinang geopend.
Bij de opening van de con-
'erentie van Pangkalpinang,
welke Dinsdag plaats had
heeft de Lt.-Gouverneur dr.
van Mook in zijn openings
rede een schets gegeven van
het ontstaan der republiek er
op gewezen, dat men deze
niet als Japansch maaksel
mag beschouwen. De confe
rentie van Pangkalpinang
moet beschouwd worden als
een voortzetting- van de con-
erentie van Malino De con
ferentie ls niet bevoegd be
sluiten te nemen en kan alleen
resoluties aannemen. Op de
conferentie zal naast alge-
meene politieke beschouwin
gen vooral aandacht geschon
ken worden aan de qpclaal-
economische positie en de
cultureele belangen der min
derheden.
RUSTLE VERANTIES.
Lord Killearn heeft Sjahrir
verzocht de rijstleveranties
aan de geallieerde zones van
Java te doen hervatten.
Sjahrir heeft verklaard, dat
de republikeinen in beginsel
geen bezwaar hadden tegen
deze leveringen, doch dat de-
bestaande overeenkomsten
door allerlei omstandigheden
niet bevredigend waren uitge
voerd. Sjahrir heeft toegezegd
nogmaals zijn aandacht aan
deze zaak te wijden.
Derde kabinet Sjahrir.
Het derde kabinet van Soe-
an Sjahrir is thans bekeud
gemaakt. De volgende perso
nen hebben hierin o.a. zitting:
minister-president en minister
vin buitenlandsche zaken
Soe an Sjahrir (socialist)
minister van defensie: Amlr
Sjarifoémn (socialist).
In het nieuwe kabinet be
hoort één minister tot de
Christelijke partij. Eén vrouw
heeft ln het kabinet zitting.
De sultan van DJogjakarta ,is
minister 'zonder portefeuille.
20 zinkstukken van eik 20.000 naar de diepte.
Cat* van 50 meter diepte
wordt 9evuld.
ZINKSTUKKEN op 50 me
ter diepte! Daar hebben
zelfs de deskundigen, die
naar het zinkwerk aan de
Walchersche kust komen ky-
ken, nooit van gehoord.
Zinken op vyftig meter in
een sterke en grillige stroom...
En niet één stuk, maar 29
van die gevaarten van rijs
hout, die. ongeveer 70 b\j 20
meter meten en stuk voor
stuk een waarde vertegen
woordigen van 20 ton!
De noodzaak van een der-
gelyke grootscheepsche oever-
verdediging is een van de ge
volgen van de bezetting, toen
de Walchersche Zuid-Oost
kust, waar vlak langs een
sterke stroom loopt, niet naar
behooren onderhouden kon
worden.
Nu werden vlak onder de
kust zulke onrustbarende diep
ten gepeild dat een zinkpro-
gramraa van bjjna 2 millioen
gulden voor de verdediging van
dit dUkgedeelte moest worden
ontworpen, dat thans door de
fa. gebr. van Oort, de firma
die ook het zinkwerk voor de
dijksgaten voor haar rekening
nam, wordt uitgevoerd. Dins
dag werd het 19de en op één
na laatste zin kstuk van dit
'seizoen op zyn plaats gebracht, van touwen en
HOOGSPANNING.
De heele ultgeschuurde zee
bodem voor de kust moet over
een groote afstand met zink
stukken, geweldige matten
van rijshout, belegd worden.
Achttien zijn er in de loop van
deze zomer gezonken en van
daag is nummer negentien aan
de beurt.
Oj* de dijk is de plaats aan
gegeven, waartegenover het
zinkstuk, onder water, moet
komen te liggen. Voorlooplg
dobbert het nog voor zijn
ankers in de sterke ebstroom
voor de kust, omgeven door
de bakken met de stortsteen,
waarmee het straks zal wor
den bezwaard en tot zinken
gebracht.
Het wachten is op de ken
tering. wanneer eb en vloed
ongeveer tegen elkaar Inwer
ken en men niet meer bang
behoeft te zijn, dat door de
kracht van de stroom de ka
bels, waarmee het zinkstuk op
zijn plaats getrokken zal wor
den, zullen afknappen en de
20.000 gulden op drift, zouden
gaan in de richting van Vlis
singen.
Meer en meer neemt de
kracht van de stroom af. De
verklikker, een vernuftig toe
stel on eon Her hnlflren*' met
stroomsterkte op de verschil
lende diepten moet aangeven,
wijst meer en meer het juiste
moment aan.
VAKWERK.
„Gerrit", de zinkbaas, heeft
plaats genomen op de schuit
voor de kop van het stuk, en
~eeft van daar zijn bevelen
naar de zinkploeg en de sleep-
booten, die het zinkstuk. tegen
de stroom in, op de juiste
plaats zullen duwen. Het is
een mirakel zooals de kerels
op elkaar ingesteld zijn,
„Hoeihoei", loeit Geiyit naar
den sleepbootkapitein, terwijl
zijn linkerarm een cirkel be
schrijft. en het is volKomen
duidelijk, wat er moet gebeu
ren.
„Hei! Af!" is het naar een
ander, die zich haast het bevel
op te volgen.
Veel behoeft er niet gezegd
te worden. Deze mannen ver
staan hun werk. En de minste
onoplettendheid wreekt zich
formidabel. Eén kabel verkeerd
gevierd... en de heele fabriek
gaat op sjouw, met de stroom
mee.
Intusschen is dan het groote
moment aangebroken.
De .,En avant VI" duwt zijn
neus in het rijshout en drukt
het zinkstuk en de bakken een
kwart slag om. Sommige
trossen zijn losgegooid; ande
ren worden aangehaald. Nu
eens hier, dan weer daar klinkt
van het zinkstuk, dat eigen
aardige eentonige liedje, dat
de maat by het aanhalen van
de kabels moet aangeven,
Men moét er rekening mee
houden, dat het, zinkend, mo
gelijk eerst een stukje met de
ebstroom en, lager gekomen,
op de daaronder reeds opko
mende vloedstroom afdrijft.
Niemand kan dat precies be
rekenen. Het is een kwestie
van routine en aanvoelen,
waar het stuk precies losge
laten moet worden. Maar tot
nu toe zijn ze altijd bewon
derenswaardig goed op hun
plaats gekomen. De grootste
afwijking die er gedurende het
geheele zinkwerk geconsta
teerd ls, was er een van 4
meter. Op zyn weg, 50 meter
de diepte in. was het zinkstuk
4 meter afgedreven. En dat
kwam slechts eenmaal voor!
De Hollanders verstaan hun
eeuwenoude handwerk, het
zinkwerk, waarmee ze, tot in
Algerije de kust moeiten ko
men verdedigen.
VOLGENS DE PLANNEN
Maar op het oogenbllk staan
de Sliedrechtenaren en Wer
kendammers voor de kust van
Walcheren en het gaat er om
spannen. De geweldige mat is
reeds in het midden met steen
bezwaard en gedeeltelijk on
der water verdwenen en het
gevaar bestaat, dat zij straks
in zijn heele grootte zal dicht
klappen!
Maar alles gaat volgens de
plannen. De kabels zijn op de
juiste wijze vastgemaakt; het
zinkstuk is nu in het midden
bezwaard; een visch, die boven
op het rijshout is gesprongen,
ls snel in de Homhuis gebracht,
--- waarvan mep tevergeefs
stel op een der „bakken' met,tracht de tekst te ontcijferenhet heele zinkstuk "is door
storsteen aangebracht, datl„Aha rioep, aha halopaha „bakken" met stortsteen om-
door middel van 'n^comblnatlerioep^—aha.Dan ligt het geven en...
Gerrit met z'n vervaarlijke
stem. Op dit wachtwoord
grypt alle.?, wat grijpen kan
de zware steenen. die op de
schepen zijn aangevoerd en
smijt die over boord, op het
zinkstuk!... De kabels, waar
aan het tusschen de schepen
hangt worden losgemaakt en
in een kokende zee, waarin
van 8 schepe - riet man en
macht steen geslingerd wordt,
gaat het naar de zeebodem. 30,
40 meter diep.
Deze winter zullen nog ette-
ly'ke ladingen steen over boord
gaan, om alle zinkstukken, die
dit ^feizoen gezonken zrjn vast
te leggen. En het volgend
voorjaar, wanneer het weer
kalmer wordt, gaan de laatste
9 stukken de diepte in.
29 zinkstukken in het ge
heel. 50 meter diep, op de
plaats, waar de stroom aan de
Walchersche kust vreet.
HET ZIT ER OP/
Maar voor vandaag zit het
er op! Geen ongerechtigheden
op de zeebodem, gezonken
bakens en wrakken, hebben
het zinkstuk rare 'capriolen
doen maken, zooals dit bij het
eerste het geval was.
Morgen gaat ,het laatste
stuk erin. En dat zal ook wel
goed gaan. We hebben al in
Algiers en Duinkerken gezon
ken. Vandaag zinken we voor
Walcheren. Het is ons eerste
zinkstukje niet; „Gerrit", de
tweede man, na de aannemer,
veegt zijn handen eens aan zijn
broek af. En daarmee ls deze
eenvoudige en groote presta
tie. die Nederland bekend
maakt tot ver over de gren-
I - - 77" O O---" I "man. uuk ÏCl uvu tic glCll-
steenen de|zinkstuk op. de juiste plaats. „In de gangboorden!" brultfzen, voor vandaag afgeloopen.
Men vroeg Schacht toen
om een handteekening. Hij
glimlachte en zei: ,,Ik heb ge
durende twee jaar geen stuk
chocolade gezien en zou hier
op mrjn handteekening willen
plaatsen".
Deze opmerking veroorzaak
te een luid gelach en de con
ferentie eindigde met het uit-
deelen door Schacht van
handteekeningen in ruil voor
chocola voor zyn twee doch
ters van vier en vijf jaar.
ONDERHOUD. MET
MIN. VAN MAARSEVEEN.
De speciale verslaggever van
het A.N.P. heeft een kort on
derhoud gehad met den Ne-
derlandschen minister van Jus
titie van Maarsseveen. Van
Nederlandsch standpunt be
zien achtte de minister het
vonnis óver Seyss Inquart uit
stekend gemotiveerd. Het is
mij opgevallen zoo zeide hij,
dat het grootste deel van de
motiveering geleverd is van
Nederlandsche kant. Het is
mijn meening, dat de Duitsche
bezettingspoutiek in Neder
land in het vonnis uitstekend
tot zijn recht gekomen is. Dit
is in de eerste plaats te dan
ken aan het uitstekend werk
van den Nederlandschen ver
tegenwoordiger, kolonel van
Tuyl van Serooskerken en zyn
staf.
De minister sprak voorts
als zyn opinie uit, dat het
proces van de grootste betee-
kenis is geweest voor de ont
wikkeling van het Volkenrecht.
CRITIEK OP HET VONNIS.
Het Russische lid van het
Tribunaal, Nikitsjenko, heeft
in een verklaring Schacht een
zwendelaar genoemd, die had
moeten worden veroordeeld.
Ditzelfde geldt voor von Pa
pen en Fritsche.
Over het algemeen zijn de
Fransche bladen slecht te
spreken over de vrijspraken.
De „Populaire" spreekt van
een beleediging voor het ge
weten en „Franctireur" merkt
op: „De angst en het geld
hebben het gewonnen". Ook
de Engelsche bladen toonen
zich zeer verwonderd over de
vrijspraken.
Een woordvoerder van de
bond voor oud gedeporteerden
noemde het vonnis „een belee
diging voor de in het concen
tratiekamp gemartelde en ver
moorde kameraden".
Radio Warschau meldde, dat
de uitspraak te Neurenberg
door alle Polen met de groot
ste verbazing en verontwaar
diging werd ontvangen.
De meeste Duitschers geven
toe, dat het vonnis onpartijdig
was.
Linksche kringen échter wa
ren van meening, dat de vrij
spraken te mild waren en alle
andere beschuldigden de dood
straf verdienen.
EEN VRIJGELEIDE
GEVRAAGD.
Het Oostenrijksche minis
terie van justitie heeft ver
klaard, dat het de uitlevering
van Baldur van Schirach en
von Papen zal verzoeken om
hen te Weenen te vonnissen
voor de rol, die zij by de
bezetting van Oostenrijk heb
ben gespeeld.
De verdedigers van de drie
vrijgesprokenen hebben het
Tribunaal om een vrijgeleide
voor hun cliënten verzocht
naar de Britsche zóne van
Duitschland.
TROEPEN vAAR INDIË.
Dinsdagmiddag omstreeks
half zes Is de „Sloterdijk"
met 1500 man troepen aan
boord naar Indië vertrokken.
Het betrof hier twee bewa
kingsbataljons. die als onder
deel van de „Zeven December-
divisie" in onze overzeesche
gebiedsdeelen dienst zullen
doen. De stemming onder de
manschappen was uitmuntend.
Koningin en Prinses
ontvangen
Lady Baden Powell.
H. M. de Koningin heeft op
het Paleis Het Loo het hoofd
van de internationale pad-
vindsterorganisaties. Lady
Baden Powell ontvangen. Na
afloop van het bezoek dat
ruim een uur duurde, werd 'n
défilé voor de hooge gast ge
houden door duizenden pad
vinders en padvindsters uit
de omgeving van Apeldoorn.
Dinsdagmorgen ontving
Prinses Juliana de Chief Gui
de op Paleis Soestdijk, waar
haar een welkomstlied werd
toegezongen door eenige groe
ien blinde padvindsters en
tabouters. Prinses Beatrix
bood Lady Baden Powell met
een Engelsch speechje een
cadeau aan.
Het ingang van 1 Octo
ber 1946 heeft de Nederland
sche Bank, op verzoek van
den minister van financiën, de
zorg voor de uitgifte der
muntbiljetten, op zich geno
men.