PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Stalin's woorden brachten
algemeene opluchting
Ministers over problemen
van leger en vloot
Van praten en eten in Engeland
T1
4
189e Jaargang - Nr. 224
Uitg.Stichting Provinciale Zeeuw-
sche Courant, Middelburg. Druk: Fa.
F. van de Velde Jr.. Vlissingen.
Comm. van Bijstand: J L. van Leeu
wen, Ds. M- L. W. Schoch, Vlissingen.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon
en feestdagen.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKENSCHE COURANT
Donderdag 26 Sept. '46
ABONNEMENTSPRIJS 25 cent per
week, 3-20 per kwartaal, franco
per post, 3-45 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent. ADVER
TENTIEPRIJS 12 cent per mm.,
dveiftnt:
minimum per
Rntie 2-—»
Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstraat 58-60, tel. 10 lijnen) Middelburg Londensche Kaal 29. tel 2077 en 2924. Goes Turfkade 15, teL 2475. Oostburg Qratemastraat 3, tel. 102, Terneuzen: Brouweri]str.2. Postrek. nr. 359300 P-Z.6., Middelburg
Het Wereldgebeuren
Aan de vooravond van ee;i nieuwe diplomatie.
Opmerkingen
van minister Spaak.
Kortgeleden heeft de Bel
gische minister Spaak tijdens
een bijeenkomst van zijn par
tij enkele behartenswaardlge
opmerkingen gemaakt over
de internationale toestand. De
geruchten omtrent een nieu
we oorlog, zoo verklaarde hij,
komen mij zeer overdreven
voor. Men vergeet wel eens,
dat het tijdperk van de ge
heime diplomatie voorbij ls en
wij aan de vooravond staan
van een nieuwe diplomatie.
Meer en meer doet de vredes
conferentie denken aan een
soort wereldparlement. Het
publiek is 'nog niet gewend
aan dergelijk soort besprekin
gen en blijkbaar ook niet de
pers. T3paak was van meening,
dat de bladen geen gebruik
moesten maken van koppen
van meer dan 1 cm. hoogte,
want het sensationeel karakter,
dat men aan een bericht
geeft maakt een werkelijk ge
vaar uit.
Inderdaad blijkt telkens weer
hoe de ouderwetsche gepolijste
dubbelzinnige diplomaten-taal
vervangen is door een onver
bloemde wijze van zeggen,
reeds eerder gekenschetst als
„diplomatie zonder blad voor
de mond". In de Veiligheids
raad, op de Vredesconferentie,
in de U.N.O.-vergaderingen,
steeds leest de wereld over
heftige debatten en discussies
verwijten en beschuldigingen
over en weer en over woorden
wisselingen. Een ander teeken
van de nieuwe diplomatie is
het Internationale wereld
debat tusschen leidende staats
lieden, dat nu al wekenlang
over de hoofden der volken
heen aan de gang is.
Wallace spreekt in Wash
ington, Byrnes in Stuttgart,
Churchill in Zürlch, Molotov
geeft een lange verklaring
aan het Poolsche persagent
schap, de rethorische sensaties
volgen elkaar op. Thans heeft
ook de zwijgzame Stalin van
uit het Kremlin zgn stem doen
hooren in een vraaggesprek
-met Alexander Werth. Deze
puike journalist heeft zich
tijdens de oorlog faam verwor
ven als B.B.C.-correspondent
door zgn uitstekende wekelgk-
sche brieven uit Moskou en
door zijn veèl gelezen boek
„Moscow 1943". Tegenwoordig
correspondent van de Sunday-
Express in Moskou, geniet
Werth, door zijn welwillende
houding tegenover de Sowjet-
TJnie indit land groot ver
trouwen. Tegenover hem heeft
Stalin, wiens woorden vaak
van gToote zin voor realiteit
getuigen, juist op het oogen-
blik dat de spanningen schij
nen toe te nemen verklaard,
dat hg niet werkelijk ln het
gevaar voor een nieuwe oorlog
gelooft. Waarnemers in Lon
den beschouwên dit als bijna
de eenige weer geruststellende
uitspraak over buitenlandsche
zaken sedert het einde van de
oorlog door een geallieerd
staatsman gedaan. Zij geioo-
ven. dat hier een waarlijk be
moedigende aanwijzing is, dat
er in het centrum van de bui
tenlandsche politiek van de
Sowjet-Unie een autoriteit is,
die vreedzame samenwerking
erkent als het hoogste belang
van de geallieerde naties. De
verklaring van Stalin is vrij
wel overal zeer gunstig ont
vangen. Op de New-Yorksche
beurs, als graadmeter van de
stemming, nam als gevolg vbn
de verklaring de kooplust on
middellijk aanzienlijk toe en
stegen een aantal fondsen 1
tot 5 dollar hooger.
De waarnemend minister
van buitenlandsche zaken van
de Ver. Staten noemde tijdens
een persconferentie "de „geen
oorlog" verklaring buitenge
woon belangwekkend. In Lon
den eh Parijs en vooral ook in
Moskou zelf veroorzaakte de
verklaring groote opluchting
en voldoening.
In Moskou, waar op vele
punten in de stad het vraag
gesprek was gebulletineerd,
stonden de menschen in drom
men te lezen en zeiden tegen
elkaar: „Als Stalin zegt, dat
er geen oorlóg komt, dan
komt er ook geen oorlog", zoo
bericht een correspondent. -
Natuurlijk beteekenen Sta-
lins woorden, dat hij niet aan
oorlogsgevaar gelooft,, niet,
dat nu als bij too verslag de
tegenstellingen de wereld uit
zijn, noch zijn zij een waar
borg, dat ln het optreden van
de Russische diplomaten van
het type Gromyko en Molotov
op internationale conferenties
plotseling een wending zal
komen. Wel bewgzen zij dui
delijk, dat ln de Sowjet-Unie
althans een -sterke stroom ing
bestaat om ten aanzien van
het buitenlandsch beleid een
koers te varen op het kompas
van samenwerking met de
Westelijke mogendheden. Er
wordt, de atoombom ten spijt
tegenwoordig wat, al te licht
vaardig gesproken en geschre
ven over een nieuwe oorlog,
vooral door hen die droomen
van een kruistocht naar het
Oosten. Stalin's woorden, mits
gevolgd door daden, kunnen er
toe bijdragen de alom verbrei
de vrees voor een' onverzadig
bare Russische expansiezucht,
te doen verminderen.
AMERIKA BESCHULDIGT
DE SOVJET-UNIE INZAKE
HONGARIJE.
Het Amerikaansche minis
terie van buitenlandsche
ken heeft in een verklaring
de regeering van de Sovjet-
Unie beschuldigd van het in
gevaar brengen»! van de Hon-
gaarsche economie ten gevol
ge van het wegvoeren van
goederen door de Sovjet
strijdkrachten.
In de verklaring werd een
beroep gedaan op de Russen
om met de V.S. en Engeland
de overeenkomst van Yalta
ten uitvoer te leggen en Hon
garije te helpen bij het stabi-
Iiseeren van zijn économische
leven. De Amerikaansche
zaakgelastigde in Moskou
heeft met het oog op den „on-
bevredigden stand van zaken'
een nieuwe nota aan de Sov
jet-Russische regeering over
handigd.
Troepen naar
Zuid-Perzië.
Ongeveer 170 vrachtauto's,
alsmede tanks en vliegtuigen
zijn met Perzische regeerings-
troepen uit Teheran vertrok
ken naar Sjiraz, de stad in
Zuid-Perzië waarop door de
stam der Kaskais in het af-
geloopen weekend een over
val is gedaen.
De Kaskais zgn goed bewa
pend met geweren, automati
sche wapenen en antirtank-
geschut. Zij zouden tezamen
met leden van andere stam
men uit de omliggende gebie
den ongeveer 20.000 man sterk
zgn. De leden van de llnksche
Toedeh-partij zouden in pa
niek uit Sjiraz gevlucht zijn.
In Teheran blijft men kalm.
In regeeringskringen is men
ervan overtuigd, dat Ghavam
es Soeltaneh, de min.-presi-
dent van Perzlë, de toestand
wel meester zal blijven. Het
kabinet is in bijna permanen
te zitting bijeen geweest,
dert de ongeregeldheden
Zuid-Perzië begonnen. Politie
legergarnizoenen in de
door de Kaskais bedreigde ge
bieden moeten binnen blijven.
Alleen in de omstreken van
Boesjlr, waar stammen van de
Arabische kust binnendron
gen. zou gevochten worden
in de buurt, van enkele klei
nere plaatsen aan de Perzi
sche Golf.
ENGELSCHE DAKOTA
VERONGELUKT IN CHINA.
Een Dakota-vliegtuig van
de R.A.F., dat op weg was
naar Salgoen, is in China te
genover het eiland Hongkong
tegen een heuvel te pietter
gevlogen. De bemanning
alle passagiers, negentien per
sonen in totaal, kwamen om
het leven.
Maandag uitspraak in
Neurenberg.
Het staat thans vast, dat
het internationale tribunaal
r oorlogsmisdadigers te
Neurenberg Maandag 30 Sep.
tember om 10 uur des morgens
bgeen zal komen om uitspraak
te doen.
De eerste dag zal gewijd zijn
aan een resumé van de heele
zaak. Dinsdag zal het vonnis
worden uitgesproken over de
zeven Nazi-organisaties en de
21 beschuldigden in de getui
genbank, benevens Martin Bor-
mann,wiens zaak bij verstek
is behandeld.
Uitvinder van tank overleden
In 1916 eerste demonstraties.
Sir William Tritton, die in
1917 ln de adelstand werd ver
heven wegens zgn werk in
verband met de uitvinding er
ontwikkeling van de tank, is
Dinsdag op 71-jarlge leeftijd
overleden. Hij bouwde de
tank in 1915. Deze tank werd
ln het geheim geconstrueerd
en in blauwdrukken de „wa
terdrager van Mesopothamië"
genoemd. Arbeiders, die er
aan werkten, gaven er echter
kortweg de naam tank aan,
welke is blgven voortbestaan.
VELDSLAG IN
GRIEKENLAND.
In Griekenland is een com
plete veldslag geleverd tus
schen soldaten en linksche
elementen van de E.A.M. om
het bezit van een dorp. Er
kwamen zelfs vliegtuigen aan
te pas en eerst na hevige aan
vallen gelukte 't de regeerings-
aanhangers het dorp in han
den te krijgen. Er vielen daar
bij tientallen dooden Ook ze
ven andere dorpen ïn Noord-
Griekenland werden op de E.
A.M. strijlkrachten veroverd.
Proteststaking in IJsland.
In IJsland» is een protest
staking van 24 uur gehouden,
gericht tegen een mogelijk ver
drag met de Ver. .Staten, waar
bij het de Ver. Staten zou
werden toegestaan een vlieg
basis op IJsland aan te leggen.
Vooral de communisten ver
zetten zich heftig tegen goed
keuring van een dergelijk ver
drag in het parlement en zul
len in dit geval onmiddellijk
hun steun aan de regeering
opzeggen.
De Communisten en de
Re^eering.
PARTIJ V. D. ARBEID
DISTANCEEERT ZICH.
Zaterdag zou op initiatief
van de Ver. Ned'erland-Indone-
sië in de Houtrusthallen een
massameeting worden gehou
den. Het federatiebestuur van
de Partij van de Arbeid heeft
aan den voorzitter van het
comité van actie medegedeeld,
dat de Partjj van de Arbeid
door de houding van de Com
munistische Partij, die zich
volkomen tegenover de regee-
ring_Beel heeft gesteld er
haar aftreden cischt, zich ge
noodzaakt ziet om zich vol
komen los te maken van de
voorbereidingen tot deelne
ming aan de demonstratie van
28 September.
Ook de Haagsche Bestuur-
dersbond. de Vrouwenclub van
de JPartij van de Arbeid, de
Nea. Volksbeweging enz heb
ben zich terug getrokken.
Tot Frarsch ambassadeur
in Den Haag werd benoemd, de
heer J. M. M. Rivière. sedert
December 1944 gezant van
Frankrijk in Dublin.
Benjamin Britten naar
Nederland.
De Engelsche componist Ben
jamin Britten zal a s. Maandag,
vergezeld van den regisseur Eric
Crozier en den zanger Peter
Pears in Amsterdam arriveeren,
om de laatste repetities en de
eerste voorstellingen van zijn
„Rape of Lucretia" voor de
Wagner vereenig ing persoonlijk
te leiden.
Geen werkloosheid en
sociale onrust.
In een persconferentie heeft
minister Lieftinck verklaard,
dat er in ons land geen werk
loosheid en sociale onrust
heerscht. De minister zei
voorts dat in 1950 de weder
opbouw voltooid zal zijn.
De minister Heelde "mede,
dat onze totale oorlogsschade
4500 millioen dollar bedraagt.
Vandaag
is het één jaar gele
den, dat in ons land werd
begonnen met de gcld-
saneering;
is het 10 jaar gele
den, dat in Nederland,
Frankrijk en België de
gouden standaard voor
munten werd opgeheven;
wordt de slag bij
Warns (1345) herdacht,
waarin Graaf Willem IV
van Holland tegen de
Friezen sneuvelde.
Proteststaking
geëindigd.
Woensdagochtend vertoonde
Amsterdam weer het gewone
beeld. De trams brachten, som
mige'met enkele ruiten min
der, normaal de werkers naar
hun fabrieken en kantoren. Vrij
wel alle stakers hebben gehoor
gegeven aan het parool van de
organisatoren Van de staking
om het werk weer te hervatten.
Het m.s. „Bossevain" is Dins
dagavond volkomen rustig op de
vastgestelde tijd (5 uur) met
3000 man van de 7 December;
divisie naar Indonesië vertrok-
ken. Zaterdag a.s. vertrekt „de
Ruys" en Donderdag daarop
volgend ..de' Tegelberg".
De staking van het tramper.
soneel was uitsluitend bedoeld
als protest tegen de troepenuit
zending naar Indonesië en hield
op geenerlei wijze verband met,
zooals wij gisteren meldden,
grieven tegen den directeur van
het gemeente trambedrijf.
Alleen de Walserg van het
hoogovenbedrijf te Velsen zette
gisteren de staking nog door.
MINISTER VAN
MAARSEVEEN NAAR
NEURENBERG.
De Minister van Justitie,
mr. J H. van Maarseveen,
zal zich einde dezer week per
auto naar Neurenberg bege
ven ten einde Maandag en
Dinsdag de zittingen van het
Internationale tribunaal bij te
wonen.
Jkvr S. C. Feith zal per 1
October het prinselijk gezin
verlaten in verband met haar
a.s. huwelijk.
INDONESIË
Waar zullen de besprekingen
plaats vinden
200 Chineezen gedood
Waar Lord Killearn de Ne
derlanders en de Indonesiërs
tot hervatting van de onder
handelingen bgeen zal roepen,
is een kwestie, die momenteel
door de betrokken partgen
druk besproken wordt. De ng-
eenkomst zal dan plaats frioe-
ten hebben, waar dit met het
belang van beide partgen
strookt.
De laatste" dagen hebben de
republikeinen als voorstel naar
voren gebracht, dat de bijeen
komsten in het binnenland zou
den -worden gehouden, hetgeen
overleg met Soekarno zou ver
gemakkelijken. De Indonesiërs
hebben de Nederlanders hiervan
op de hoogte gesteld, doch op
dit voorstel is tot dusver nog
niet officieel geantwoord.
Een ander probleem is Wet
vaststellen van de datum, waar
op de eerste bijeenkomst zal
worden gehouden. De republi
keinen te Batavia hebben Lord
Killearn er van op de hoogte
gesteld, dat zij Sjahrir om
streeks 27 September uit het
binnenland terug verwachten,
waarna dan de eerste vergade
ring zou kunnen plaats vinden.
Uit republikeinsche bron
wordt echter vernomen, dat
Sjahrir niet voor 4 October in
Batavia terug zou kunnen zijn.
Dit bericht is niet bevestigd.
Aan de andere kant is er het
feit, dat de conferentie te Pang-
kalpinang volgens het program
ma op 1 October zal worden ge
opend, hetgeen wellicht noodza
kelijk zal maken, dat de Com
missie-Generaal zich in twee
groepen splitst.
Men verwacht dat er spoe..-g
een beslissing zal worden geno
men wanneer en waar de be
sprekingen beginnen.
DE WAPENSTILSTAND.
Van bevoegde zijde wordt ver
nomen, dat- de .wapenstilstands
besprekingen op 26 September
a.s,. na de terugkeer der repu-
blikeipsche afgevaardigden uit
Djogjakarta hervat zullen wor
den.
200 CHINEEZEN GEDOOD.
Te Bangansiapiapin aan Su
matra's Oostkust zijn volgens de
berichten tweehonderd Chinee
zen gedood. In dit visschersdorp
dat aan de mond van de rivier
de Rokan ligt, zijn onlangs on
lusten ontstaan, nadat de Chi
neezen hadden geweigerd hun
wapens aan de Indonesiërs uit
te leveren.
Twee Chineesch-Indonesische
missie s zullen naar Bangansia-
Diapin vertrekken om deze zaak
te onderzoeken.
Zuinig met zeep.
In October zaï één rant
soen zachte zeep worden ver
strekt. Het verdient voors
hands aanbeveling, met de
verstrekte rantsoenen zeep
zuinigheid in het gebruik te
betrachten, aangezien de aan
voer van grondstoffen uit het
buitenland voornamelijk van
oliën en vetten, zeer traag en
ongeregeld verloopt. Omtrent
de verdere vooruitzichten
valt nog niets met zekerheid
te zeggen.
Honderd Zeeuwen in Engeland (II).
Een badplaats met 100.000 zomergasten.
Wat Scarborough aan
attracties biedt.
IEN dagen lang kon je in
Scarborough, de „Ko
ningin der Engelsche bad
plaatsen", geen stap zetten,
zonder Zeeuwen te ontmoeten!
Natuurlijk: ze overheersch-
ten het straatbeeld niet. Ten
slotte is Scarborough geen nie
tig dorp, maar eenvan de
voornaamste steden van
Yorkshire, met een eigen be
volking van 40.000 zielen, in
het volle van de zomer een
100.000 pension- en hotelgas
ten en nu in het naseizoen
toch altijd nog een goede
50.000 vacantiegangers!
Maar ze wéren er, de Zeeu.
wen. Waar je ook kwam, je
zag hun witte insignes met
oranjerozet en het dient ge
zegd: ze werden overal gaarne
gezien, gaven niemand aan
stoot, waren spoedig thuis in
hun nieuwe omgeving en
dwongen de bewondering der
Engelschen af door hun voor
treffelijke talenkennis!
„Wat allen, die de Nederlan
ders ontmoeten, wel het mees
te opvalt, is hun grondige ken
nis van de Engelsche taal. Ik
heb er een flink aantal gespro
ken en er nog geen een ge
zien, die zich niet kon redden;
sommigen spraken vloeiend
Engelsch.
Groepen van hen zijn de
gasten geweest van den
Mayor (burgemeester) en
de tent van den voorzitter
tijdens de Cricket-match. Zoo
als overal werden ook daar
offlcieele begroetingswoorden
gesproken en steeds bevond er
zich in het gezelschap iemand,
die antwoordde in werkelijk
voortreffelijk Engelsch. En
deze woordvoerders waren
geen uitblinkers, speciaal voor
zulk een gelegenheid naar vo
ren geschoven. Allen schijnen
in staat te zijn zich goed uit
te drukken.
Dit alles maakt, dat we
blozen, als we er aan denken,
wat er volgend jaar gebeuren
zal, als onze menschen naar
ssingep gaan. De conver
satie zal zonder- twijfel even
gemakkelijk zijn maar wij
vreezen, dat het niet in het
Nederlandsch zal zgn!"
Ziedaar, een citaat uit de
Scarborough „Evening News",
dat voor de Zeeuwen wel bui
tengewoon vleiend was. En
het was inderdaad zoo, ze
spréken vloeiend-Engelsch.
Reeds de eerste avond luister
den de Britten met open mond
naar een voortreffelijke speech
in antwoord op de begroetings
rede van Alderman John
Jackson, den Mayor van Scar
borough. Maar toen het
school-elftal van Vlissingen
tegen de Scarborough-school-
knapen speelde, werd er na
afloop van de wedstrijd gesou
peerd en toen ook daar ge
sproken werd door de Brit
ten, antwoordde een van deze
Zeeuwsche schoolknapen met
een vlotheid en sympathieke
eenvoud, die menige Brit hem
benijdde.
Ja. ze wisten zelfs geestig
te zijn en hun gastheeren in
speeches tot een gulle lach
te brengen.
Het Engelsche menu bevat
veel cakes en taart; veel zoe
tigheden, die voor Zeeuwsche
monden de bekoring van het
nieuwe hebben. Het verschil
tusschen het zware Zeeuwsche
menu cn de lichte, zoete En
gelsche kost, alsmede de soms
bijna fatale reacties van onze
ingewanden op deze kost werd
in een der speeches zoo sma
kelijk omschréven, dat de Brit
ten, eerst geamuseerd, later
schaterend van onze bevindin
gen kennis namen. En toen in
een andere toespraak de
woordvoerder vertelde, wat
men in Zeeland zou zeggen,
als de Nederlanders eens plot
seling,' zooals de Engelsche va
ders, achter de kinderwagen
gingen loooen, lagen ook de
Britten krom van het lachen...
Het bleef echter niet bij spre
ken. Deze groote badplaats
biedt haar bezoekers niet al
leen 'n ongekend natuurschoon,
maar ook een menigte attrac
ties. Er zg'n openlucht zwem-
baden met verwarmd water, je
kunt er roeien en zeilen, er
zgn golflinks, tennisbanen, dan
cings, een miniatuurspoorweg
van eenige kilometers lengte,
speeltuinen theaters, concert
zalen, schouwburgen, leeszalen,
bij het zien waarvan wij, Zeeu
wen, loopen te likkebaarden,
en wat al niet meer!
De stad dateert uit de tijd
der Romeinen en bevat resten
van Romeinsche bouwwerken.
Op de landtong, die Scarbo-
roughs twee zee-baaien scheidt,
ligt de ruïne van een kasteel,
hoog boven de stad uit. Er zijn
eeuwenoude huizen, boulevards,
waarop uit de aard der zaak
geen huis ook maar de ge
ringste schade heeft, tegenover
de Castlehill ligt een andere
berg met een indrukwekkend
oorlogsmonument, en alsof dit
alles nog niet genoeg is, ligt
deze gezegende stad midden
in een der mooiste deelen van
Engeland!
Stadjes met grijze, voor En
geland zoo' typeerende Abbeys
Tkloosterruïnes), bosschen zoo
dicht, dat het zonlicht er nim
mer de aarde bereikt, roman
tische dorpen, diepe valleien,
elndelooze heidevelden op de
ruggen der tot 2 300 meter
hooge heuvels, de typische
Mores van Yorkshire, dit alle#
ligt rondom Scarborough en
vele Zeeuwen hebben met hun
gastheeren onvergetelijke trips
door dit gezegende land ge
maakt.
Een der Zeeuwsche woord
voerders drukte zgn bewonde
ring voor de schoonheid van
Scarborough en zijn omgeving
tot groot vermaak der Brit
ten als volgt uit:
„Wij zeggen in Nederland:
Napels zien en dan sterven!
Voortaan zullen we de naam
Napels vervangen door Scar
borough, wat overigens niet
beteekent, dat we van plan
zijn om volgende week met
bekwame spoed dood te gaan".
Inderdaad: Scarborough
was een openbaring!
Klachten over het moreele peil overdreven.
Overgeslagen lichtingen
toch nog aan de beurt.
In hun memorie van ant
woord met betrekking tot het
wetsontwerp dienstplichtvoor
zieningen leggen de ministers
van oorlog en marine er o.m.
de nadruk op, dat het voors
hands nog niet mogelijk is de
voorgenomen herziening van
de Dienstplichtwet aanhangig
te maken.
De* ministers meenen, dat
de voorstelling, als zouden er
van tal van zgden uit Neder
land, Engeland en Ned. Indië
ernstige klachten binnenstroo
men over de groote moreele
gevaren, waaraan de militai
ren zouden zgn blootgesteld,
niet geheel vrij van overdrij
ving is, al erkennen zij, dat
ook leger en vloot de terug
slag ondervinden van het
alom als gevolg van de oorlog
gedaalde moreele peil. Ook het
moreele peil der troepen in
Engeland zou, volgens rap
porten van den troepencom
mandant en de veldpredikers
en aalmoezeniers, goed te
noemen zijn. Alleen bij de ma
rine in Engeland werden eeni
ge tijd op verzoek prophylac-
tica verstrekt, hetgeen onmid
dellijk daarna door het minis
terie van marine is verboden.
DE KEURING.
In antwoord op de vragen
of de keuring niet al tè uit
voerig en tè kostbaar is,
merken de ministers op, dat
de vragenstellers zich waar
schijnlijk een minder juiste
voorstelling hebben gevórmd
van datgene waarom het bij
de keuring gaat. Iemands alge
meene lichamelijke toestand
Prof. de Quay benoemd tot
Commissaris der Koningin
Prof. dr. J. E. de Quay, die
met ingang van 1 Nov. be
noemd is tot Commissaris der
Koningin ln de Prov. Noord-
Brabant, werd in 1901 te 's-
Hertogenbosch geboren. Hg
studeerde in Utrecht letteren
en wijsbegeere en in verschei
dene universiteiten in Ameri
ka In 1934 werd hg benoemd
tot hoogleeraar* aan de Kath.
Economische Hoogeschool te
Tilburg.
Prof. de Quay was lid van
het driemanschap der Ned.
Unie en in 1$40 tgdelijk
geeringscommissaris voor de
organisatie van de arbeid. In
1945 is hij korten tijd minis
ter van oorlog geweest in het
ministerle-Gerbrandy. De nieuw
benoemde Commissaris maakt
deel uit van het bestuur van
Ned. Volksherstel.
Philips naar Zuid-Afrika-
Naar wij vernemen, zijn de
Philips' fabrieken te Eindho
ven voornemens om in de
Unie van Zuid-Afrika een
gloeilampenfabriek te bou
wen. In de Zuid-Afrikaansche
vraag naar radio-lampen zal
zooveel mogelijk van Neder
land uit worden voorzien.
OOK HET OOSTEN KOMT
GLAS TEKORT.
Door den .heer A. v. d. Tem
pel, die voor de Partij van de
Arbeid zitting heeft in de Nij
meègsche gemeenteraad, zal
Woensdag 25 September bg de
raad een adres worden inge
diend, waaj-in verzocht wordt, de
regeering uit te noodigen alle
overdadige voorraden glas, wel
ke in de handel zijn bij het
grootbedrijf in het Westen des
lands, in beslag te doen nemen
en ter beschikking te stellen in
het Oosten van ons land. In
het Oosten heerscht groot ge
brek aan glas, en, volgens den
adressant, verdwijnt in het
Westen veel glas in de zwarte
handel.
De Spaansche vluchtelingen.
De minister van justitie
heeft op desbetreffende vra
gen van het Tweede Kamerlid
Stokvis, geantwoord, dat van
de Spaansche vluchtelingen er
twee verzocht hadden naar
Spanje te .mogen terugkeeren,
terwijl de derde verklaarde er
geen levensgevaar te hebben
te duchten. De minister wees
er verder op, dat hier geen
sprake van „uitzetting" was,
daar de vluchtelingen zon dei-
geldige papieren en zonder
toestemming van de overheid
Nederland waren binnengeko
men.
LANDBOUWCRISISFONDS
Uit de memorie van toelich
ting op de begrooting van het
landbouwcrisisfonds blijkt, dat
het in de bedoeling ligt, zoo
dra de omstandigheden zulks
toe laten voor voedingsmid
delen prijzen te berekenen, die
overeenkomen met de kost
prijs van het product. Verder
is rekening gehouden met
een matige subsidieering van
brood, vleesch en zuivelpro
ducten.
kan een vrij hooge graad van
ontwikkeling hebben, terwgl
de gekeurde toch voor zekere
diensten minder geschikt of
zelfs ongeschikt moet worden
gacht. Toch wordt getracht
door vermindering van het
aantal indeelingsgraden tot
bezuiniging op de kosten te
geraken.
Het biyft mogelgk, dat van
de 8000 geschikt verklaarden
van de lichting 1945, die voor-
loopig niet zgn ingedeeld,
omdat zg in het een of ander
opzicht niet voldeden aan de
eischen, welke golden voor
diensten, waarin voorshands
moest worden voorzien, t.z.t.
nog een deel voor opkomst;
bestemd zal moeten worden.
VRIJSTELLINGEN.
Het terzijde stellen van de
vrijstelling wegens kstwinner-
schap was voorloopig niet te
vermijden, omdat anders het
benoodigde aantal geschikte
dienstplichtigen niet bereikt
zou kunnen worden. Voor de
gezinnen moet het weinig ver
schil uitmaken of de kostwin
ner vrijstelling of het gezin
vergoeding geniet, aangezien
de basis van deze vrijstelling
toch uitsluitend in een kwestie
van geldelijke inkomsten lag.
De vrijstelling wegens broe-
derdienst ontleende haar be
staansrecht aan het over
schot, dat bg de vroe
gere contingenten elke lich
ting opleverde. De ministers
zien uit naar de mogelijkheid
om met de belangen van groo
te gezinnen rekening te hou
den. Indien er in de toekomst
hier of daar 'een, zg het ook
slechts klein, overschot zou
ontstaan, zoude» zij bg voor
keur de leden van die gezin
nen, welke het grootste aan
tal zonen voor de strijdmacht
hebben afgestaan, buiten de
aanwgzlng willen laten vallen.
Erkend wordt, dat meer
vrijstellingen zouden kunnen
worden verleend, indien ook de
lichtingen, welke ten gevolge
van de bezetting tot dusver
van militaire lasten bleven
verschoond, alsnog tot dienst
plicht zouden worden verplicht.
Doch de omvang en het tempo
van de keuring waren ree<js
tot het uiterste opgevoerd en
het tusschenschuiven van
oudere lichtingen tusschen
jongere heeft bezwaren, o.m.
t.a.v. de legervorming" in de
toekomst.
In tusschen wordt overwogen
binnenkort over te gaan tot
het registreeren van de over
geslagen jaargangen en, al
thans wat de lichting 1944 be
treft, ook tot de keuring, niet
met het doel de geheele lich
ting in dienst te stellen, maar
wel om een deel er van te
bestemmen voor bepaalde
diensten, waarvoor de jaarlgk-
sche lichtingen tot dusver niet
genoeg personeel opleveren.
DE DIENST IN INDIË.
Ten aanzien van de be
stemming van dienstplichtigen
voor Indië nemen de ministers
hetzelfde standpunt in als hun
voorgangers. Het lijkt hun
overbodig hierover opnieuw
in beschouwingen te treden, te
meer nu het voorstel tot wij
ziging van art. 192 der Grond»
wet aanhangig is gemaakt.
In het algemeen worden
zooveel mogelijk de jongere
groepen opgeroepen.
Het was slechts in
beperkte mate mogelijk re
kening te houden met particu
liere omstandigheden. Om ver
schillende voor de hand lig
gende redenen kan niet over
wogen worden de dienstplichti
gen gelegenheid te geven hun
gezinnen naar Indië mee te
nemen.
Tenslotte deelen de ministers
nog mede, dat het overbren
gen naar Nederland van de
opleidingen van het voor de
nieuwe inlichtingen bestemde
kader in snel tempo zal ge
schieden.
HARING VOOR RUSLAND.
Door bemiddeling van de
Nederlandsche regeering kan
de reeders-vereeniging tien
millioen kg. gezouten haring
leveren aan Rusland.
De levering zal geschieden
in zgn. Schotsche vaten met
115 kg. netto vischgewicht.
Negentig a honderdduizend
vaten zullen in vier partgen
naar Rusland verzonden wor
den.
BRAND IN HET
PARKHOTEL
TE 's-GRAVENHAGE.
In de nacht van Dinsdag op
Woensdag heeft een brand ern
stige schade aangericht in het
Parkhotel te 's-Gravenhage,
dat bestemd was om ingericht
te worden als bureau voor het
Rijksinstituut voor Drinkwa
tervoorziening van het dep.
van soc. zaken- Het aangren
zende Hervormde Rusthuis
bleef gespaard, zoodat de pa-
tienten, welke door het per
soneel en Roode Kruisdragers
in veiligheid waren gebracht,
later weer in het Rusthuis
konden worden teruggevoerd.