Hij verbeterde motoren en werd millionnair Hel SaascliJSner van professor Denker De dichter Paaschfeest Onze haringvisscherij in 1945 Goede vooruitzichten, ook voor export De landing bij Baarland Wonderkind. Het ia niet altijd beslist noo. dig krantenjongen te zijn ge weest, om een schitterende loopbaan te makem. De Hilver summer H. van der Horst is daar van 'een sprekend voor beeld. Zyn punt van uitgang was de graad van scheikundig ingenieur en in deze hoedanig heid had hg een groote belang stelling voor allerlei motoren. Het trok zijn aandacht, dat de cylinders door de steeds op en neer gaande beweging van de zuigers /.an bijzondere slijtage onderhevig waren. Na betrekkelijk korten tijd sloten de zuigers niet heelemaal meer af en kon de motor eigenlijk wel op zolder worden gezet. Ieder mensch heeft plannen, zoo vertelt „De Volkskrant". Het eene plan voorziet in be tere economische verhoudin gen, het andere vormt de basis voor den bouw van groote werkobjecten. Het idee van H. van der Horst bestond slechts hierin, dat hij meende, dat met het -aanbrengen van een chroomlaagje op de cylinder- voering, het tempo van slijtage zeer vertraagd zou worden. Het was het idee waarvan wereldfabrikanten dachten, dat het immer een illusie zou blijven. De heer Van der Horst zou echter doorzetten. Vele jaren voor den oorlog ging hij met Stork in Hengelo Eraten. Zijn vinding, waarop ij intusschen patent had aan gevraagd, wilde hij daar ver- koopen. Stork wilde er niet direct aan, al begreep ook hij heel goed dat indien de theorie van dien kleinen Hilversum mer door de practyk zou worden gedekt, dit een zekere omwenteling in het motoren vak zou teweegbrengen. Er werd een middenweg gekozen. Van der Horst zou bij Stolk de cylindervoeringen chroom- harden, waardoor hij zelf ge legenheid zou hebben om met zijn procédé de noodige erva ringen op te doen. De praktijk gaf goede uit komsten. Het chroomlaagje, op electrolystische wijze op de voering van den cylinder ge bracht bleek volkomen slijt vast en olievasthoudend te zijn, zoodat de voering bijzon der goede loopeigenschappen vérkreeg. De ingenieurs van Stork kunnen zich nog goed herinneren, hoe daar in een afgelegen hoekje van de fa briek. een klein mannetje druk in touw was met zijn vinding, waarvan iedereen dacht, dat het apekool was. Maar wat zij niet konden vermoeden, was, dat dit vriendelijke onopvallen de heertje een doorzettings vermogen met zich mee droeg, dat' tot groote resultaten zou leiden. gens het procédé Van der Horst. Voor zijn groote diensten aan de geallieerde zaak be wezen is Van der Horst on langs in Amerika het docto raat van een Amerikaansche universiteit aangeboden. Hij is directeur van drie Amerikaansche fabrieken met een groot personeel. En met al dat harde werken is hij hard op weg zich te voegen onder die schare van Ameri kanen, die door hun vindingen op bijzondere werken millioe- nen hebben veroverd. Het lijkt heel lang geleden, dat Van der Horst een eenvoudig, onbelang rijk mannetje was. NAAR AMERIKA. Het was in 1939, dat Van der Horst op een gegeven oogenblik zijn jas aantrok, den heeren Stork vertelde, dat hg nu genoeg ervaring had opgedaan en een reisje naar Amerika wilde maken. Van der Horst trachtte zgn patent daarop in Amerika te verkoo- 8en, maar bg wie hg ook aan e deur klopte, men ontving hem met de noodige reserve, want 't was toch eigenlgk een dwaasheid te denken, dat zoo'n kleine Hollander een vinding in zgn zak had, waarop de ge- heele Amerikaansche motor industrie reeds lange laren zat te wachten. „Geen kans, mr. Van der Horst", zei een Amerikaan, „probeer net maar eens bjj de marine", In die dagen was de oorlog in Europa begonnen. De Ame rikaansche marine mocht geen enkele kans voorbij laten gaan, om de oorlogsuitrusting te kunnen perfectionneeren. Van der Horst begon er als bank werker en een maand later kreeg hy veertig cylinders, om daar de chroomproef mee te kunnen nemen. Het was technisch een eenvoudig pro cédé, maar de marinemenscnen zelf brachten er niets van te recht. Van der Horst boekte groote resultaten SUCCES. Toen jaren later de landin gen op Airikaansch grondge bied plaats vonden, was er geen Sherman-tank en geen amphibie-wagen, of hij was voorzien van de chroomgeharde cylindervoeringen volgens het procédé Van der Horst. Bij de landingen in Italië, de in* vasie in Normandië, bij den zegevierenden opmarsch door Duitschland, overal waren de gevechtswagens, de tanks, vliegtuigen en schepen voor zien van motoren met chroom- geharde cylindervoeringen vol- GEDENKW AARDIGE VOETBALWEDSTRIJD. In het gebouw Tweede Ka mer had Woensdagmiddag een merkwaardige plechtigheid plaats. De heer Joekes heeft daar namelyk aan den Kamer voorzitter een herinnerings- prent aangeboden naar aanlei ding van een voetbalwedstrijd, destijrs gehouden in het gij zelaarskamp te Gestel tusschen Tweede Kamerleden en men- schen van de pers. De aftrap geschiedde door oud-minister de Wilde. Ge constateerd dient te worden, dat beide partyen aardig tegen elkander opwogen. Wonnen eerst de Kamerleden met 31, een revanche party bracht de persmannen met 31 in de meerderheid. Bovenbedoelde gedenkplaat is geteekend door jhr. ir. J. de Sianitz, inspecteur der volks huisvesting te Bergen op Zoom, VERGETEN MARINIERS? Eenige Zeeuwsche mariniers schrgven ons: Ergens op Oost-Java! Ver moeid stappen zoo juist van de frontlgn afgeloste mariniers uit de trucks. Wg zyn in onze ruststelling aangekomen. Rondkgkend zien we eenige tenten staan, verscholen tus-1 schen het groen. Geen slechte plaats voor ontspanning, nf een vermoeiden tijd. Een lui tenant geeft kalm aanwijzin gen en deelt ons in. We zetten onze veldbedden op. en strek ken als proef even onze lede maten er op uit. Lachend ky- ken we elkaar eens aan. Ein delijk weer eens rust. Einde- ïyk weer eens heerlgk slapen, en wat nog meer. Ja, wat nog meer? Al gauw komen we tot de ontdekking, dat passagieren er niet bij is! Dat is bljjkbaar alleen voor de Gezagsbatal- jon s; en dan nog door middel van ons eigen motortranaport. Recreatie dan? Een zaal is er natuurlijk niet voor hier in het veld. Maar als je er mate riaal voor hebt, is voor ont spanning niet altgd een zaal noodig. Lezen byvoorbeeld. Een goed boek, een tijdschrift? O. en O. bezit ze niet, of ze moeten nog ergens op een vergeten plaats liggen. Tijd schriften waren anders nog wel uit Holland te versturen. Maar dafc is kostbaar. Op een postkantoor in Nederland kreeg een dame, die een klein pakketje lectuur wilde verstu ren naar onze jongens, ten antwoord: „Dat zal wel gaan, maar dat kost u 9.40!" Is dat niet een beetje te erg? Destijds, toen wij op Malak- ka vertoefden, arriveerde, vol gens de radio, een Dakota- vliegtuig aldaar, vol met re creatie- en ontspanningsmate riaal. Wg mariniers echter, schenen bg de verdeeling er van vergeten te zgn. We za- fen er niets van! Zijn wg dan eelemaal vergeten in Hol land? Denkt u, dat het voor een Hollandschen jongen een pret- tigen indruk maakt, dat wg met Kerstmis een „Ameri- kaansch" Roode Kruis-pak- ketje ontvingen, en van Ne derlandsche zgde heelemaal niets hoorden of zagen? De „Pen-Gun" is het eenige blad, wat wy hier tamelgk re gelmatig krggen. Er staan groote artikelen in over Regi menten Infanterie en Gezags- bataljons. Over de Mariniers met moeite een klein stukje. Hooren wy er niet meer bij? Het eenige wat wg vragen is: Kan er voor het Korps Mariniers nu ook eens iets fedaan worden? Niet alleen oor onze families, maar ook door Nederlandsche instanties, ook al zgn wy dan Ameri- kaansch getraind! Laten wij het beste er van hopen. ..Zooals je weet", sprak on ze eminente puzzelaar Pror. Denker tot zyn trouwen butler Piet Pienter. „Zooals je weet, is het elk jaar een gewoonte van my geweest met Paschen voor enkele meer intieme vrienden en kennissen een klein dineetje te geven. Na- tuuriyk zal ik ook dit jaar niet van deze traditie afwijken. Ik heb dan ook enkele personen uitgenoodigd en wel: De fami ne's Rood en Groen, respectie- vehjk met hun zoon en dochter, die, zooals je ongetwijfeld be kend zal zyn, eerlang in 't hu- welgksbootje hopen te stappen. Verder verschgnen ook nog de heer en mevrouw Blauw en het echtpaar Geel. In totaal dus tien personen. Dank zij eenige moeite heb ik ook nog beslag kunnen leggen op tien eieren, die ik geverfd heb in de kleuren van de namen van mijn gasten. Er zgn telkens zooveel eieren van een bepaal de kleur als er personen van dien naam zijn. Tot dusverre is alles natuurlgk vrij eenvoudig te volgen De moeilijkheden ko men echter met de tafelschik king. Hét is nameiyk de wensch van mgn gasten dat er Seen personen van gelgkluiden- e namen naast elkaar zitten, evenmin, als zij wenschen dat zn een ei ontvangen, dat de kleur van hun naam draagt. Verder hebben de kinderen Groen en Rood te kennen ge geven naast elkaar te willen heeft mevrouw Blauw telken- jare een ei gehad in dezelfde kleur als mevrouw Groen, ter wijl zij ieder jaar, vanwege de oude vriendschap, naast me vrouw Rood heeft gezeten. Ik zou het zeer op prijs stéllen ook dit jaar deze oude tradities niet. te verbreken. Mynheer Blauw zou het, dat weet ik zitten en respectievelgk bg hun bord een ei te vinden in de kleur van den naam van hun aanstaanden bruidegom en bruid. Mevrouw Groen wenscht uitdrukkelgk tusschen de schoonouders van haar dochter te komen zitten en heeft verder to kennen gegeven liever geen ei te consumeeren dat de kleur heeft van den naam die haar dochter of schoonzoon draagt. Verder weet ik dat; zij een afschuwelijke hekel heeft aan blauw Dit Paaschdiner ls vol tradities, waarde Pienter. Zoo zeer zeker, zeer op prijs stel len naast de toekomstige bruid te zitten en op zyn plaats een ei te vinden dat overeenstemt wat kleur betreft met den naam van zyn tafeldame. Mevrouw Geel, excentriek als zy is, wenscht steeds naast die persoon te komen zitten die de eega of echtgenoot is van een van beide personen die een ei ontvangen dat de kleur van haar naam draagt, terwijl haar man ieder jaar een ei ontvan gen heeft dat de kleur heeft van den naam van den tafel heer of dame die zyn vrouw op deze wijze werd toebedeeld. Mgnheer Groen en mevrouw Geel hebben steeds eenzelfde gekleurd ei op hun plaats ge vonden, evenals mijnheer Blauw en mevrouw Rood Mijn heer Rood heeft tot nu toe steeds een blauw ei ontvangen, iets wat ik ook dit jaar in eere zou willen houden. Het is steeds een gewoonte geweest geen der gasten een ei voor te zetten dat de kleur van zgn ohaar naam draagt, tenvyi evenmin op mijn Paasclidisch ooit twee eieren van geüjke kleur naast elkaar hebben gestaan, en steeds heeft mynheer Groen tusschen me vrouw Blauw en mijnheer Geel in gezeten. Al deze dingen, zoowel de wenschen van my'n gasten als de reeds jaren oude tradities moet ik als gastheer eerbiedi gen Piet Pienter verzekerde zijn meester dat hy voor de juiste tafelschikking zorg zou dra gen. Een probleem dat niet makkelijk was, doch ook niet zoo moeiiyk als het op het eerste gezicht ïykt. Wy ver- &ss£s=s£a=sÊ)ss hef De beide hoogtepunten van het kerkelijk jaar, Kerstmis en Paschen spreken, door den eenvoud en grootheid van hun gebeuren, op zeer bijzondere wijze tot den Christen en de Christelijke maat schappij. Het' is dan ook niet te verwonderen, dat, de eeuwen door, de dichters en schrijvers zich van deze stof hebben meester gemaakt, om in een beeldhouwwerk van woorden hun ontroering over deze hoogtepunten in het religieuze leven uit te zingen. Zoowel de binnen- als bultenlandsche lite ratuur bevatten hiervan voorbeelden te over. Wie kent niet de ontroerend schoone Christus-Legenden van Selma Lagerlöf, om slechts één voorbeeld te noemen? Toch is er in de literatuur een opmerkelijk ver schil te constateeren tusschen Paasch- en Kerstproza of -poëzie. Een verschil, dat niet direct betrekking heeft op verschil der gebeurtenissen, dan wel op het karakter van het geschrevene. Zonder dit in alle opzichten te willen generaliseeren, kan er van een zekere overeenkomst gesproken worden tusschen Kerst- en Paaschliteratuur wat betreft de Inhoud van beiden. De blijde boodschap, het zich uit liefde geven aan een verworden wereld, is Immers in beide gevallen dezelfde. Het verschil ligt dan ook niet in den inhoud, maar in het weergeven daarvan. Met Kerstmis knielt de dichter aan de Kribbe, maar met Paschen nagelt hij Jezus mee aan het Kruis. Kerst mis staat- in de literatuur veelal los van het „ik", is rustig en beschouwend, gedragen door het ver langen naar innerlijken vrede. Maar aan de Paasch- poëzie ligt de belijdenis van Willem de M ér ode ten grondslag, die zong: Ik heb op Golgotha gestaan en zag het gelaat van Jezus aan, die men als een ellendeling aan het kruishout hing. Ik moest daar hangen, ziel en lijf, de wereld tot een tijdverdrijf! Paaschpoëzie is noch rustig, noch beschouwend, maar fel en bewogen in het besef van eigen on vermogen en onmacht. Paschen dwingt den dichter zijn toeschouwerhou ding te laten varen en te erkennen dat Goede Vrijdag mede door zijn schuld heeft plaats gehad. En dat pakt hem en laat hem niet meer los. Paaschlitera tuur is niet gedragen door den innerlijken vrede, die de Kerstpoëzie kenmerkt, maar door den schreeuw naar dien vrede. Onvergelijkelijk mooi heeft Goethe dat getypeerd in de figuur van Faust, die op Paaschmorgen, moe van zijn arme leven, den gifbeker aan zijn lippen zet, terwijl net op dat moment door het open raam het koor der Engelen den lofzang aanheft: Christus is verrezen, Juich nu, oh sterveling.. En dan kan hij niet meer drinken! En dat is, naar ik meen, het kenmerk van de Paaschpoëzie. Het er zich niet van los kunnen ma ken. Paschen gaat buiten niemand om, omdat het drama van Goeden Vrijdag zich in het leven van ieder van ons voltrekt Kerstmis in de literatuur is het in dankbaarheid aanvaarden van het feit, dat God zich aan ons heeft geopenbaard. Maar Paschen is het weten, dat wij, op Goeden Vrijdag, die Liefde hebben verloochend, maar dat in de Opstanding, de Liefde ons niet verloochend heeft Kerstmis is in de literatuur, het aanvaarden van een feit. Daar Is het geschrevene niets minder om natuur lijk. Er zijn ontroerende en zuivere Kerstgedichten te over geschreven en de reeds eerder aangehaalde Christus-Legenden getuigen dat hier vaak' zuivere kunst geschapen wordt. Maar de Paaschliteratuur is een belijdenis, fel en groots, bewogen door een warm voelend en arm menschenhart. Het is gezegd van mensch tot mensch, oog in oog, samen staande voor het Kruis en het geopende graf! Treffend blijkt dit alles uit een gedicht, dat in 1941 illegaal verscheen en waarmee wij deze be schouwing willen eindigen: GOEDE VRIJDAG 1941. Een is gestorven en Zijn dood werd leven, Zijn lijden troost. Zijn dorst verzadiging; Het kruis waaraan zijn trillend lichaam hing, werd tot het teeken van de hoop verheven. Nu leven heerschers die een waan beving, Zij worden door hun demon voortgedreven, en waar een volk voor hen ten onder ging, staat in het puin hun dor embleem geschreven. En velen werden dienaars van de stof En stierven in den roes van het geweld, En anderen zinken tot een stom en dof Berusten voor het lot dat hen niet telt; En hen, voor wie het oude kruis nog geldt Beklemt de wanhoop van den olijvenhof. J. H. trouwen erop dat onze lezers ons eveneens zullen kunnen vertellen hoe de gasten rond de tafel hebben gezeten en wat voor kleur ei ieder ontving. Inzendingen onder het mot to „Puzzle" aan de redactie der Prov. Zeeuwsche Courant, Walstraat 58—60 te Vlissin- gen tot uiterlijk 29 April. Voor goede oplossingen stellen wg zooals gewoonlgk weer 9 prg- zen beschikbaar, waarvan 3 voor de Walchersche, 3 voor de Bevelandsche en 3 voor de Zeeuwsch-Vlaamsche abonné's. Oplossing Woordenvraagstuk. - Zonder direct moeilijk te noemen te zyn was deze puzzle toch niet eenvoudig. Het merkwaardige is dat dit aan het aantal inzendingen onmid- dellgk is te constateeren. Onze abonné's en lezers moeten den moed zoo gauw niet opgeven. Elke puzzle die gegeven wordt is immers op te lossen! De oplossing was: Walcheren-Arcen-wel H Burgemeester-Eem-Ster-berg U Balklaag-gala-bak L Enkelspoor-roos-lek-en P. X werd dus hulp. Na loting werden de prijzen toegewezen aan: A. Suurmond, Walstraat 95, Vlissingen. J. Maas, Badstraat A 55, Domburg. G. J. Buyze, Blauwedijk 3, Middelburg. Z. de Ruiter, „Dijkzicht", 's-Heer Arendskerke. P. Knuist, Rim- melandstraat 6, Goes. C. J. Leys, Westsingel 115, Goes. J. J. de Vogelaar, Driew. 433 Biervliet. C. J. H. v. d. Kam, Minnepoórtstraat 20 IJzendrj- ke. H. A. de Smidt, Willems- weg 53, Schoondijke. Nieuwe afzetgebieden waarschijnlijk. Terstond na de capitulatie van Duitschland kon een aan vang gemaakt worden met het uitrusten van de nog in ons land overgebleven haringsche pen. Echter, van de 265 sche pen tellende haringvloot waren in Mei 1945 slechts 44 vaartui gen over, die na het treffen van de allernoodzakeiykste ■voorzieningen ter haringvis scherij konden uitvaren. De rest werd gedurende den oorlog door de Duitschers gevorderd en voor marinedoeleinden om gebouwd. Dat in de allereerste plaats de beste schepen werden ge vorderd, behoeft geen betoog. Tijdens de bezetting kon men in onze havens schepen aantref fen, die kennciyk van Neder- landschen oorsprong waren, doch door de Duitschers warer. omgebouwd. Dit bemoeilijkte uiteraard na de capitulatie de opsporing. De Afdeeling Vis- schery van het Ministerie van Landbouw, Visscherrj en Voed selvoorziening zond daarom een speciale commissie, bestaande uit deskundigen naar Duitsch land, die niet alleen de wegge voerde schepen opspoorde,maar ook bij de geallieerde marine autoriteiten duidelijk wist te maken hoe dringend Nederland om deze schepen verlegen zat. De Afdeeling Visscherijen, die hierin de Nederlandsche Re geering vertegenwoordigt, stelt de oorspronkeiyke eigenaren op haar beurt als bewaarder van de schepen aan. Uit Lübeck. Cuxhaven, Ham. burg en andere Duitsche ha vens werden de Nederlandsche schepen weggehaald en nog steeds gaat dit door. In den loop van de haringteelt 1945 konden 18 van dergehjke sche pen omgebouwd en voor de ha- ringdrhfnetvisschery worden ingericht. HET VANGAPPARAAT. Het aantal deelnemende schepen bedroeg dus in totaai 62, of 23,4 °/o van de vloot van 1930. Per reederyplaats was de samenstelling van de vloot als volgt (tusschen haakjes de cy- fers van 1940): Vlaardingen 11 (52); Maassluis (2); Scheveningen 36 (127); Kat- wgk aan Zee 14 (79); iJmui- den 2 (4). Van de 18 uit Duitschland teruggekeerde schepen behoor den er 5 in Vlaardingen en 13 in Scheveningen thuis. De aanvoeren hebben een a*~ leszins bevredigend resultaat gehad, hetgeen blgk* uit het onderstaande overzicht. Ten opzichte van 1939 is de gemid delde aanvoer in 1945 ongeveer verdrievoudigd: ten opzichte van 1938 met 70 vermeer derd. Tengevolge van den rui men aanvoer is de reisduur aanmerkeiyk afgenomen, het geen vooral voor de bemannin gen van beteekenls is geweest. Aan de visscherg in het En- gelsch Kanaal hebben slechts enkele schepen deelgenomen, doch het resultaat is ver bene den de 'verwachting gebleven. Op 19 Januari 1946 zyn de laat ste schepen binnengekomen en werd de teelt 1945 gesloten. AFZET. De aanvoeren werden voor namelijk in het binnenland af gezet. De verache haring werd versch (50 dan wel ge stoomd (30 verkocht, ter- wyi een gedeelte (20 aan de conservenfabrieken ter ver werking werd toegewezen, zullen worden. Voor zoover gezouten haring niet als zoodanig in het bin nenland werd afgezet, werd deze ingelegd en gerookt. Aanvankeiyk werd de haring op bon gedistribueerd op basis van 2 zure haringen en 2 bok kingen per inwoner. Spoedig bleek in bepaalde gemeenter. van Gelderland. Noord-Bra bant. Overijssel en Drenthe geen belangstelling voor haring te bestaan, en wel voornamé- lgk die gemeenten, waar vele huisslachtingen werden ver richt. Per 1 Januari i.i. kwam de verkoop van haring aan consumenten bonvry. Naar Palestina. Tsjecho-Slo- wakije, Luxemburg, Amerika en Frankrgk werd tot 1 Maan j.L 693.000 kg. voorname lijk gezouten haring uitge voerd. De vooruitzichten voor de teelt 1946 zyn over het alge meen gunstig. Op 7 Mei a.s. zullen de eerste schepen ter haringdryfnetvisschery mogen uitvaren. Deze datum is geko zen. omdat het reederijbedrgf dit wenschelijk acht, aangezien vroegtgdig uitvaren o.m. ten gevolge kan hebben, dat de toe gewezen materialen niet doel matig genoeg worden aange wend. Verwacht wordt, dat in dien zich geen groote stagnatie in den ombouw der uit Duitsch land teruggebrachte schepen voordoet met ongeveer 80 schepen begonnen zal worden, welk aantal in den loop van de teelt 1946 zal stygen tot 140. Een 10- 15-tal schepen, welke vóór den oorlog de naringvis- schery beoefenden, zyn door de Duitschers zoodanig ver bouwd, dat zg niet meer voor dezen tak van visscherg kunnen worden ingericht. Deze vaar tuigen worden daarom voor de trawl-visschery bestemd. Verwacht wordt tevens, dat de export zich in gunstigen zin zal blijven ontwikkelen en dat nieuwe afzetgebieden gevonden EEN VERRASSENDE AANVAL IN DEN RUG. De operatie verliep vlot en voorspoedig. Het is eigenaardig, dat over de landing bij Baarland op 26 October 1944, dus nu byna 16 maanden geleden, nog zoo weinig werd geschreven. Toch was dit een van de be langrijkste en best voorbereide operaties in Zeeland, die zeer beslissende gevolgen had. Op 25 October was nl. byna drie weken van hevige worsteling de Kreekkrakdam geforceerd en Rilland geno men. De Duitschers trokken haastig terug op de zeer ster ke verdedigingswerken langs het kanaal door Z.-Beveland en het lag voor de hand, dat de stryd daar even verbitterd en langdurig zou zijn. Doch daar kwam ln den vroegen morgen van 26 October de grootscheepsche aanval over de Schelde op Baarland, die alle berekeningen van de Duit schers in de war stuurden. Zij verloren finaal het hoofd, dachten niet meer aan de se rieuze verdediging langs het kanaal en waren in drie dagen Zuid-Beveland uitgeslagen met achterlating van nun geschut en een onmeteiyken voorraad munitie. TE HONTENISSE. De ouverture van deze ope ratie, die uitgevoerd werd door de 52e laagland-divisie, speci aal getraind in Schotland, speelde op Zeeuwsch-Vlaam- schen bodem. Maandag 23 Oct. donderden 150 stukken geschut der Royal Artillerie, de ge meente Hontenisse binnen, ko zen positie en zetten Donder dagmorgens 'n geweldig bom bardement in, ter weerszoden van Baarland en dat voorna-Duitsche granaten links en meiyk het onder water ge zette Hoedekenskerke trof. Met vliegtuigen, die in den Kruis polder opstegen, werd het vuur gecontroleerd en geleid. Onder, wijl naderden de landingstroe pen met een onuitputtelijke macht van materiaal, zoodal de wegen voor ander verkeer totaal waren versperd. Den ge heelen. nacht hadden de in woners van Baarland geronk van vaartuigen op de Schelde gehoord, totdat ongeveer om half vier het eedaver van de granaat-explosies al *t andere ferucht overstemde. Toen hei ag werd, zag de familie Zee vaart, wier hofstede „Deli" heel dicht by den zeedgk ligt dat er iets gaande was. Bi den zg. „IJzeren kolomhoek'" spatte een stuk dyk weg, buil dozers groeven het gat wijder uit en plotseling doken de eerste amphibietanks te voor schijn en wentelden de bouw landen binnen Ongeveer op ge- lgken tyd had eenzelfde ope ratie i ats bij Bakendorp, ter- wyi a's afleidingsmanoeuvre, ook bij Hoedekenskerke eenige tanks het vasteland opstorm den. OPGEWONDEN DUITSCHERS! De Duitschers, die om de 20Ü m. een mitrailleurnest langs den dgk hadden, verkeerden in de grootste opwinding en voer den niet - eel uit. Eerst heel wat later kwam hun artillerie in actie maar was over het algemeen slecht ingeschoten, waaraan de lichte mist ook niet vreemd was. Slechts twee tanks werden getroffen: een derde, die naby den oever on klaar was geraakt, bliezen de Engelschen zelf op. Hoewel de TWEEDE BLAD van de Provinciale Zeeuwsche Courant. van Zaterdag 20 April 19^6 189e Jaargang, no. 93. In UUanger, in het Noor den van Zweden, teeft een 3- jarig wonderkind, Maud Wes- tin geheeten. Door te luisteren naar de radionieuwsberxehten leerde zg de aardrijkskunde en de steden van Europa. Zg kan reeds lezen, schrgven en rekenen, terwgl zg verder zingt en reciteert Haar fenomenaal geheugen blgkt wel uit het feit, dat zg de troonrede van den koning, bij de opening van den Rgks- dag gehouden, zonder haperen opzegt. Het merkwaardige is daarbij, dat zg begrip heeft van hetgeen zij zegt. rechts om de tanks ontploften, manoeuvreerden zg kalm ver der. opvallend was het hoe zy de wegenvermeden, biykbaar uit vrees voor landmynen. DE BEVRIJDING. Een kleine colonne infanterie sloop langs de hofstede „Deli", waar mr. Vriezendorp, die daar zat ondergedoken, contact kreeg met den commandant. Hij stelde voor langs een bin nen paadje van achter het dorp binnen te vallen. De officier ging hierop in en het plan ge lukte schitterend. Zg vielen de verraste kleine Duitsche bezet ting op het Ujf, die terstond capituleerde; de commandant, die in een putje zat, werd op aanwijzing van een burger ook in den kraag gepakt. Zoo was Baarland des morgens al be vrijd. Het dorp had weinig ge- .eden doordat 't granaatvuur hoofdzakelijk achter het dorp was gevallen, wat wel niet de bedoeling zal zgn geweest. Daar de Engelschen bezorgd waren, dat de Duitschers Baarland zouden bombardee ren, brachten zg alle bewoners uit de kom der gemeente per amphibie naar Oost-Zeeuwsch Vlaanderen. DE STAF OP „DELI". De Engelsche staf nam haar intrek op „Deli" en leidde van daar uit de operaties, die er allereerst op waren gericht het bruggenhoofd te verdiepen en zooveel mogeiyk van den Schelde-oever in te palmen. Na den eersten schrik herstelden de Duitschers zich hier en daar, maar moesten tegenover de gemotoriseerde Engelsche troepen het loodje leggen. Langs het spco-inntje tusschen Baarland en Oudelande werd het felst gevochten, alsmede om een Duitsche geschutspo- sitie rond de hofstede van Meulenbeig. Om half zeven 's avonds was Oudelande in het bezit der Engelschen, die toen van daaruit op Ellewoutsdgk en Ovezande aantrokken. De rest der landingstroepen ging op Hoedekenskerke aan, dat na een beschieting van 74 uur ook werd bevrgd. Het hoofd doel: Voorkoming van het ver zet der Duitschers bij het ka naal, was toen reeds bereikt. Het verlies der Engelschen was uitermate klein. Op 't kleine kerkhof, onder Baarland voor de Engelschen gemaakt, liggen ongeveer 30 gevallenen begra ven waarbg dan nog 'n aantal komt, die in de twee getroffen tanks omkwamen. Het aantal slachtoffers onder de Duit schers bedroeg ruim tachtig; het getal gevangenen was vele malen grooter; de meesten gaven zich over als zy er de 'kans toe kregen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1946 | | pagina 5