De Millioenennota
Rijksbegrooting
tweede halfjaar 1945
Een tekort van U12 millioen
gulden
Verklaring voor de toeneming van
Rijkspersoneel.
Kasbegrooting.
De autorisatiebegrooting.
De toegenomen personeelsuitgaven.
Ambachtsschool Oostburg moet
weer draaien
Wij hebben gisteren een
globaal overzicht over de Mil-
lioenennota gepubliceerd er
ljaten hier thans nog eenige
bijzonderheden volgen over
den stand der staatsfinanciën
en over de kas- en de auto-
risatiebegrooting voor het 2e
halfjaar 1945.
Recente berekeningen lee-
ren, dat bij het uitbreken van
den oorlog er ongeveer even
wicht bestond tusschen het
bedrag der totale staatsschuld
en de waarde van het ryks-
bezit. Dit evenwicht is gedu
rende den oorlog uiteraard
verstoord. In hoeverre en tot
welk bedrag de ryksbezittin-
gen thans beneden het bedrag
der zichtbare staatsschuld
blijven is dus op het oogen-
blik niet te zeggen. De mi
nister van financiën heeft
echter maatregelen in voorbe
reiding en ten deele reeds
in uitvoering welke ook in
dit opzicht het vereischte in
zicht zullen verschaffen.
Tegenover het bedrag van
722 millioen credieten, welke
in het buitenland werden op
genomen voor aankoopen van
allerlei aard en welke op 30
Juni nog een dispositieruimte
van 272 millioen lieten,
staan nog vorderingen en
voorraden. Cijfers hierover
zyn nog niet beschikbaar, doch
het is zeker dat de credit-
posten de overeenkomstige
debetposten zullen overtreffen.
Vele consumptiegoederen zijn
immers met belangrijke verlie
zen aan 'de bevolking gele
verd, terwijl in de eerste
maanden ook vaak meer op
de noodzaak der aanschaffing
dan op de administratieve
verantwoording werd gelet.
Bovendien werden ontvangen
gelden uit hoofde van de le
veringen in kwestie meerma
len met andere rijksmiddelen
vermengd. Hoe ongewenscht
de toegepaste wijze van fi
nanciering ook moge zijn, zij
was onder de gegeven om
standigheden onvermijdelijk.
Tegenover de waarde van
het nog resteerende goudbezit
ad 1090 millioen, blijkt een
uit de overneming van het
goud ontstane schuld aan de
Nederlandsche Bank van 1337
millioen te staan. Het verschil
ad ruim 247 millioen verte
genwoordigt de waarde van
het goud, dat gedurende den
oorlog voor oorlogvoering en
bestuur in Engeland werd
verbruikt tot gedeeltelijke dek
king van het daar optredende
exploitatietekort.
Tenslotte blijkt de situatie
op 30 Juni 1945 uit de kas
begrooting voor het tweede
halfjaar 1945, welke wel moet
worden onderscheiden van de
nog te behandelen autorisatie-
begrooting over die periode.
De kasbegrooting houdt slechts
rekening met de werkelijke
betalingen en ontvangsten en
vermeldt, daarom bijv. alleen
de uitgaven voor zoover deze
ook naar alle waarschijnlijk
heid in feite zullen plaats
vinden zt) het dan ook dat
deze uitgaven veelal hun oor
sprong vinden in verplichtin
gen in vroegere dienstjaren
aangegaan.
De uitgaven.
Op deze kasbegrooting staat
tegenover een totaal aan uit
gaven van 2994 millioen een
totaal aan ontvangsten van
3038 millioen. De uitgaven
voor het tweede halfjaar 1945
kunnen als volgt worden ver
deeld:
Bestuursuitgaven.
Kosten van het bestuursap
paraat: salarissen, loonen en
materieele uitgaven 452 mil
lioen; vaste en onveranderlijke
lasten: subsidies, pensioenen,
rente en aflossingen 393
millioen; uitgaven ingevolge
beleidsmaatregelen: uitrusting
leger en vloot, wederopbouw,
steun aan oorlogsslachtoffers,
sociale maatregelen als wacht
geldregeling, buitenlandsche
aankoopen voor handel, indus
trie, landbouw, scheepvaart
enz. 2.149 millioen. Totaal
2.994
neming van saldi van spaar
ders bij de rijkspostspaarbank
en van rekeninkhouders bij den
postchèque- en girodienst ad
700 millioen en de opbrengst
van buitenlandsche leeningen
ad 600 millioen. Wel is er
een groote achterstand in op
legging en invordering der di
recte belastingen, maar deze
wordt gecompenseerd door de
verplichte en vrijwillige zeker
heidsstellingen. Deze zeker
heidsstellingen beloopen echter
veel hoogere bedragen dan de
achterstallige belastingen al
leen, hetgeen ook de bedoeling
was. De ontvangst der di
recte belastingen kon in het
licht der ervaringscijfers op
755 millioen worden geschat
en het bedrag der daarboven
uitgaande zekerheidsstellingen
op 200 millioen.
De 600 millioen uit bui
tenlandsche leeningen is ver.
kregen door aan te nemen,
dat nog beschikbare disposi
tieruimte zou worden ver
bruikt en dat daarboven nog
een bedrag van ca 330 mil
lioen aan buitenlandsche cre
dieten zou worden opgenomen.
Voorts werden als geraam
de ontvangsten in de kasbe
grooting opgenomen:
Ontvangste.. landbouwcrisis
fonds 100 millioen; ontvang
sten rijksbureaux 212 mil
lioen; pensioen bjj dragen rfjk
en gemeenten 124 millioen;
diverse andere ontvangsten
34 millioen. Tezamen 470
millioen.
De ontvangsten uit hoofde
van intergeallleerde scheeps-
exploitatie zyn buiten beschou
wing gelaten wegens gemis
aan gegevens.
wy hebben gisteren reeds
vermeld, dat de toeneming
van de personeelsuitgaven het
begrootingstekort in vry aan-
zienlyke mate beïnvloedt en
laten hieronder een uiteenzet
ting volgen omtrent de oor
zaken van deze toeneming.
De minister zegt in zijn nota
het volgende:
Dit bestuursapparaat was op
het moment der bevryding
reeds sterk in omvang toege
nomen en wel vnl. door de vol
gende oorzaken:
le. De noodzakeiyke vervan
ging van gedeporteerden ex
ondergedokenen.
Voor het tweede halfjaar
1945 is, zooals gemeld, een
autorisatiebegrooting opge
maakt. Deze wijkt in zoo.
verre van vroegere autori-
satiebegrootingen af, dat de
splitsing in gewonen en kapi-
taaldienst is vervangen door
een scheiding in gewonen en
buitengewonen dienst.
De gemaakte splitsing i9 nog
niet definitief, met name t.
a.v. de sociale en economi
sche voorzieningen (waarvan
een gedeelte op den gewonen
dienst behoort te drukken) en
zal met het oog op volgende
begrootingen nader worden
uitgewerkt.
Deze begrooting vertoont
het volgende beeld:
Gewone dienst:
uitgaven ca. 1142 millioen
middelen ca. 549 millioen
nadeelig saldo 593 millioen
Buitengewone dienst:
uitgaven ca. 1309 millioen
middelen ca. 90 millioen
nadeelig saldo 1219 millioen
Geheele dienst:
uitgaven ca. 2451 millioen
middelen ca. 639 millioen
nadeelig saldo 1812 millioen
De uitgaven, middelen
saldi van den gewonen dienst
zyn als volgt over de hoofd
stukken verdeeld.
Gewone Dienst
(in millloenen guldens)
Hoofdstuk der begrooting Ultg.
Huis der Koningin 0,8
Hooge colleges van Staat 1,8
Alg. oorlogvoering v.h. Koninkryk 0,8
Buitenlandsche zaken 11,2
Justitie 19,9
Directoriaal-generaal van politie 38,1
Binnenlandsche zaken 89,1
Onderwys, kunsten en wetensch. 95,4
Nationale schuld 330,3
Financiën 49,1
Oorlog 244,7
Marine 78,7
Openbare werken 40,5
Verkeer en energie 25,4
Handel en nyverheid 8,9
Scheepvaart 3,9
Directoraat-generaal v. d. prijzen 4,2
Landbouw, visschery en voedselvoorz. 30,7
Sociale zaken 65,9
Overzeesche gebiedsdeelen 2,9
Onvoorziene uitgaven
Landbouw-crisisfonds
Saldo
Midd.
b batig
n nad.
n 0,8
n 1,3
n 0,8
0,1
n 11,1
2,6
n 17,3
4,2
n 33,9
6,4
n 82,7
8,5
n 86,9
21,1
483,3
n 309,2
b 434,2
n 242,0
2,7
0,6
n 78,1
7,6
n 32,9
2,7
n 22,7
1,6
n 7,3
n 3,9
4,2
1,6
n 29,1
1,7
n 64,2
0.5
n 2,4
Totaal van den gewonen dienst 1.141,8 549,4 n 592,4
Buitengewone Dienst.
(in mil li oenen guldens)
Uitg.
Saldo
Midd. b =s batig
n nad.
9,5 n 370,5
76
2,5
73,5
millioen.
Beleldsultgaven
Onder de beleidsuitgaven ko
men voor als voornaamste
posten (in zeer ruwe cyfers):
betalingen voor geallieerden
50 millioen; afwikkeling
Mil. Gezag, interneeringskam-
pen enz. 50 rfiillioen; uitga
ven voor uitrusting van het
leger 150 millioen; voor uit
rusting en oefening der marine
25 millioen; voor wederop
bouw enz. 144 millioen; voor
aankoopen handel en nijver
heid 258 millioen; voor land
bouw, landbouwcrisisfonds
491 millioen; voor scheep
vaart 139 millioen; voor so
ciale zaken (wachtgeldrege
ling enz.) 166 millioen; voor
steun oorlogsslachtoffers enz.
110 millioen; voor verkeer
en energie 109 millioen.
De ontvangsten ad 3038
millioen vloeien hoofdzakelijk
voort uit belastingontvang
sten ad 1147 millioen, toe-
Omschrijving,
Oorlogvoering, w.o. milit. gezag,
uitgaven voor, reap, inkomsten
van de geallieerden
Steun by den herbouw, w.o. ver
staan de uitgaven in verband
met oorlogsschade, voor herstel
rijkseigendommen, andere scha
devergoedingen, zee- en lucht-
vaartverzekeringswet, land-
bouwherstel
Op gang brengen bedryven, w.o.
de uitgaven voor den weder
opbouw wagenpark en herstel
Rijn- en binnenvloot
Nocdhulp, w.o. bijzondere tege
moetkoming getroffen gemeen
ten, verzorging oorlogsslacht
offers, oogstwerkzaamheden,
vitamineveo-strekking, uitzen
ding kinderen naar buitenland,
aankoop geneesmiddelen e.d.
voor Nederland, repatrieering,
ondersteuning uitgeweken Ne
derlanders, subsidieering N.V«
H. en H.A.R.K.
Voorzieningen in afwachting en
ten behoeve van de wederin-
schakeling van arbeiders In
het productieproces, t.w. D.U.
W., wachtgeldregelingen, finan
cieels tegemoetkoming aan el
ders wonende arbeiders, over-
bruggingssteun en anderen so
cialen bystand
Overheidsbemoeiing met distribu
tie- en prijsregeling, t.w. C.D.
K, tegemoetkomingen gemeen-
telyke distributiekosten, ryks-
bureaux, prijs toeslagen, w.o. de
uitkeeringen aan het Staats-
mynbedryf en de particuliere
mijnen, fends pryspolitlek, C.
C.D., nadeelig saldo L.C.F.
(incl. ultkeering aan landbou
wers op lichte gronden)
Totaal zonder kapitaalsuitgaven 1.153 70 n 1083
Kapitaalsverstrekking en kre-
dletverleening aan staatsbedry-
vc-* -fondsen en -in'^.'.'r.gen
Kredietv- n particuliere
bedrijven
Middenstandssteun
Aanschaffing van materieele uit
rusting leger en vloot
Overige kapitaalkosten
2e. De mogelijkheid, aan ve-
n door goedwillende chefs ge.
geven, om door een ryksbe-
trekklng zich voor deportatie
of dergeiyke maatregelen te
vrijwaren.
3e. Het feit. dat men, voor
gevende Duitsche opdrachten
niet te kunnen uitvoeren met
het bestaande personeel, door
de Duitsche instanties gedwon
gen werd meer personeel in
dienst te nemen, welk perso
neel men, na afloop van de
taak, uit overwegingen sub. 2
genoemd, heeft aangehouden.
4e. Het vervullen van tijde-
lyk noodige taken, na welker
afloop het nieuwe aangenomen
personeel niet werd ontslagen.
6e. Het vervullen van biy-
vende taken bi' nieuwe takken
van staatsdienst, ten deele
overgenomen van de gemeen
ten.
6e. Het ervullen van taken,
ontstaan door den normalen
groei van bestaande takken
van staatsdienst.
Een en ander deed een over
maat van personeel ontstaan,
waarby de daling van de pres
tatie per hoofa echter toch
den schyn kon wekken, alsof
ieder nuttig werk verrichtte.
Bij het aantreden van dit
kabinet vond het. behalve de
erfenis op personeelsgebied, die
de bezetter had achter gelaten,
een omvangrijk apparaat door
het Militair Gezag in het leven
geroepen ter vervulling van
een aanvullende bestuurstaak
en van allerlei opsporings-, be.
wakings- en hulphiensten
Ook hierin school veel ineffi
ciëntie. De taken, waarmede
dit apparaat was belast, waren
aanvankeiyk echter volledig
onmisbaar. Eerst in den loop
van het 2e halfjaar kon met
de liquidatie, resp. overdracht
daarvan aan de normale ci
viele, resp. militaire instanties,
een aanvang worden gemaakt.
Ten slotte neeft de huidige
regeering ten behoeve van ae
tenuitvoerlegging van haar
urogram zich in vele gevallen
genoodzaakt gezien om nieuw
personeel in dienst te stellen.
De beoogde snelle liquidatie
van alle overtollige en de re
organisatie van alle onmisbare
personeelformaties zal zich ze
ker in de komende begrootin
gen weerspiegelen.
Kerst- en Nieuwjaars-
gratificaties
Door het college van ryks-
bemiddelaars is een richtlijn
uitgegeven ten aanzien van het
toekennen van een gratificatie
ter gelegenheid van het a.a
Kerstfeest of wel met Nieuw
jaar. Als regel geldt, dat de
gebruikeiyke gratificatie, d.w.
z. de gratificatie, £ie ten min
ste reeds vanaf Dec. 1939 of
Jan. 1940 toegekend is, zender
bijzondere vergunning ook dit
maal uitgekeerd kan worden.
Voorts is met het oog op de
heerschende byzondere om
standigheden het toekennen
van een dergeiyke gratificatie
voor dit jaar toegestaan, ten
beloope van ten hoogste een
week loon of 'n kwart maand
salaris, aan die andere
werkgevers, by wie de loonen
niet hooger liggen dan 115
van het op 31 Oct, 1942 et
125 van het op 10 Mei 1940
geldende loon.
Voor het overige is het toe
kennen eener Kerst- pf Nieuw
jaarsgratificatie alleen toege
staan by speciale toestemming
van het college van rijksbe
middelaars. Een dergeiyke
speciale toestemming zal door
het college slechts worden ver
leend bij hooge uitzondering en
na verkregen vc-lledig inzicht
in de loonen, welke by den be
trokken werkgever gelden.
BANKDIRECTEUR HELPT
ZW ARTEHANDELAAR.
De economische recherche te
Rotterdam heeft den directeur
van een filiaal van een bank
instelling, alsmede zijn boek
houder gearresteerd. Samen
hadden zy' op een moment, dat
de safes al geblokkeerd
moesten zyn, op verzoek van
een boer uit den omtrek, een
bekenden zwarthandelaar, de
safe toch geopend en er waar
depapieren en geld uitgehaald,
welke aan den boer zyn over
handigd.
Kind in bakkersoven
verbrand.
De Rotterdamsche politie
heeft een afschuwelijk misdrijf
opgehelderd, dat in 1942 op den
linker-Maasoever is gepleegd.
Daar woonde het echtpaar P.,
een vrouw van 36 en een man
van 33 jaar. Toen deze vrouw
een tweede baby verwachtte,
welke geboorte echter onge
wenscht werd geacht, wendde
zij zich tot het echtpaar V.,
dat de vrouw van P. in behan
deling nam, echter zonder di
rect resultaat. Zoo werd op ze
keren dag het kind toch ge
boren. Een uur na de geboorte
droeg de vrouw van V. de
baby naar de balckery van den
vader, en deze wierp het in
den gloeienden oven. Naar hij
thans verklaart, is hy gezwicht
voor de dreigementen van zyn
vrouw, die veel omgang met
Duitschers had, dat, als hy het
kind niet doodde, zy hem by
den Sicherheitsdienst zou aan
geven. De ontaarde ouders zrin
later uit elkaar gegaan en at
man is inmiddels -met een an
dere vrouw getrouwd, die het
mi8dryf aan het licht heeft ge
bracht. Zoowel het echtpaar P,
als het echtpaar V. zijn gear
resteerd.
•iiiMiiwiiimiiiMiimiiMiimiimiiioiiii
Betaal niet te veel! J
9 Als maximumprijzen voor
Mklantaarnbatterijen zijn de
volgende bedragen vastgesteld:
Zakbatterij, (3 celllg),
ne staafbatterij, (2 cetlig). s
0.20; kleine staafbatterij, (2 S
celllg, lucht-zuurstof), 0.24;
groote staafbatterij, (1 celllg),
0-26; groote staafbatterij, (1
cellig. luchtzuurstof). 0.30;
anodebatterij, (120 v.), 9.70; z
anodebatterij. (120 v„ lucht-
zuurstof), 10.55; anodebat
terij, (90 v.), 1 7-20; anode-
batterij. (90 v.. lucht-zuur
stof), 7.60.
•niimiMiimiimiimiiimimiimiimiiw
Ook hier gebrek aan
leerkrachten.
Binnenkort hervatting van
het onderwijs.
Wy hebben dezer dagen de
aandacht gevestigd op het
pionierswerk, dat aan de R.H.
B.S. te Oostburg wordt ver
richt in zeer primitieve om
standigheden. Er wordt daar
geworsteld om het middelbaar
onderwys op gang te houden
en leeraren en leerlingen bren
gen offers. Maar de zaak mar
cheert.
Minder goed is het met de
Ambachtsschool gegaan.
In tegenstelling met de R.H
B.S., is het onderwys aan de
Ambachtsschool te Oostburg
nog steeds niet hervat. Nu
was ook dit schoolgebouw be
schadigd, doch In geen verge-
ïyking met de R.H.B.S., zocaat
herstel op korten termyn zeer
goed mogeiyk was geweest.
Dit geschiedde niet, met het
gevolg, dat diverse lokalen
van dit schoolgebouw voor
andere doeleinden werden en
worden gebruikt.
Zoo werd het onderwys aan
de openbare lagere school her
vat in de Ambachtsschool,
werden er enkele bureaux in
gevestigd, vonden de directeur
en één der leeraren in dit
schoolgebouw een woongele
genheid.
Het onderwys echter bleef
gestaakt,
Eenigen tjjd terug is men
met de herstelling begonnen,
want... ook het oouwbureau
moest in dit gebouw worden
gevestigd.
Het is opvallend, dat het
herstel toen in snel tempo
ring. Wat het bestuur van
eze school biykbaar niet ge
daan wist te krygen, nl. her
stel om het onderwys weer te
kunnen beginnen, .gelukte wel
aan andere instanties.
Wy willen hierover verder
zwygen, doch moeten consta-
teeren, dat inmiddels twee lee
raren Zeeland hebben verlaten.
De bedoeling is nu. dat bin
nenkort het schcolgebouw vry
komt voor het eigeniyke doel,
zoodat de lessen dan hervat
zullen kunnen worden.
Alleen ryst ook hier de
vraag: „Hoe komt men aan
leerkrachten en materialen?"
Hierby dient men ook in aan.
merking te nemen, dat één
leeraar is geëvacueerd en dat
intusschen een leeraar is over
leden.
Het lager onderwas.
Nu wy toch doende zijn het
onderwh3 aan een beschou
wing to onderwerpen, willen
we ook het lager onderwijs
even onder de loupe nemen.
Over het geheel genomen is
dit onderwys vry normaal ge
worden. Op vele plaatsen is
men nog wel primitief be
huisd, heeft men nog te kam
pen met een gebrek aan leer
krachten en leermiddelen, doch
de schoolthden zyn vry nor
maal. Zoo is byv. in Oostburg
de „Schcol met den bijbel*
weer hersteld; is de R K.
school gehuisvest in het pa
tronaatsgebouw en zal ook de
openbare school binnenkort
weer naar eigen hüis terug-
keeren.
Wy hebben echter geconsta
teerd, dat er nog heel wat
moet opgeknapt worden. Zou
er byv. geen weg gevonden
kunnen werden om de school
banken, die van Schiedam zyn
ekomen en nu al dien tyd in
e buitenlucht staan, onder
dak te brengen?
Ook komt het ons onbegry.
pelyk voor. dat dit zwaar ge
teisterde district nog geen
bezoek heeft gehad van den
inspecteur van het lager onr
derwys.
Nieuws in een notedop
Te Haarlem zijn 450 van de 750
leerlingen van het Chr. Lyceum een 3-
daagsche staking begonnen daar do
rector, dr J. v. d. Eist, die In be
zettingstijd een goede houding aan
nam, wegens controversen tusschen
hem en het bestuur ontslag heeft ge
vraagd. De leerlingen hebben zich o.a,
tot den minister-president en den mi
nister van onderwijs gewend.
Het haringsetzoen loopt ten einde.
De schepen komen met kleine vang
sten binnen.
De luchtverblnding Amsterdam
Maastricht is thans verdubbeld en
wordt met 2 vliegtuigen onderhouden.
Van 24 Dec. t.rn. 4 Jan. zijn Kerst
en Nieuwjanrsgesprekken met Surlna'
me mogelijk tegen verlaagd tarief.
Toen bij de wethoudersverkiezing
te 's-Qraveland de stammen staakten
doordat het zevende lid afwezig was,
liet de burgemeester het lot beslissen.
Een 3-ta! raadsleden wil dit besluit nu
nietig verklaren.
Het Tweede Kamerlid Teullngs
heeft den minister van O. K. en W.
vragen gesteld n.a-v. een cabaret-pro
gramma, 8 Dec. j-l door Herrijzend
Nederland uitgezonden, waarin onge
paste uitlatingen werden gebezigd.
Het aan Ir. J. A. Ch. Oudemans,
rijksinspecteur van het verkeer te
Haarlem, gegeven bevel tot stakfrig
van de uitoefening van zijn functie la
Ingetrokken, In afwachting van de
beslissingen ten principale.
Te Hilversum werd den lt-gen.
Slmonds. C.B., C.B-E-, D-S-O- bevel
hebber van de Cancd. strijdkrachten
in Nederland, bij zijn afscheid, na
mens de regeering een diner aange
boden, waaraan o.m. door Prlnse*
Juliana en Prins Bernhard werd aan
gezeten.
De krijgsraad te Tongeren heeft dea
83-jarigen Beljaers. uit St. Truiden*
ter dood veroord-cld.
Beljaers was een Nederlander, die
de Belgische nationaliteit verwierf.
Hij was reeds activist tijdens den vo-
rigen oorlog en oefende tijdens de be
zetting in een kolenmijn te Gent een
waar schrikbewind uit. Hij verraadde
16 Belgen en werd als lid der S-S.
door zijn omgeving ten zeerste ver
dacht.
De 29-j. vr. A. J. dc Graaf te
Utrerht gaf na een ruzie haar man
bij de Duitschers aan omdat hij zich
aan krijgsgevangenschap onttrok. Dt
man heeft daardoor tot aan de be
vrijding gevangen gezeten. Voor het
bijz. gerechtshof werd 2 j. gev straf
geëischt. De man had verzoent om
uiterste clementie.
De Fransclie generaal Dentz, die
tijdens den oorlog hooge commissa
ris in Syrië was en als zoodanig te
gen de Éngelschen heeft gestreden, is
in de gevangenis aan een hartaanval
overleden. HIJ was ter dood veroor
deeld en kreeg later gratie.
Fankrijk en Engeland hebben nu
aen accoord bereikt over den Levant,
Te Oslo zijn twee Duitsche Ge
stapomannen ter dood veroordeeld, die
bij Stavanger in 1942 4 Britsche pilo
ten hadden vermoord.
■SfSpanje heeft aangeboden 50.000
loodsche kinderen uit door den oor
log verwoeste gebieden tijdelijk te
herbergen. Valencia zal 2000 dezer
kinderen herbergen. e»
De Unrraverschcplngen naar Euro
pa overtreffen in November de record
verschepingen van October met een
kwart millioen ton.
•3£ Tot bondspresident van Zwitser
land is voor het jaar 1946 gekozen
de minister van oorlog Karl Kobelt.
■Jfr Achtduizend van de vijfenveertig
duizend Duitsche geïnterneerden in de
Amerikaansche bezettingszone zullen
voor het einde van Februari in vrij
heid gesteld worden, omdat zij niet
behoorden tot misdadig verklaarde
nazie-organisaties.
176 memorie n 176
409
xó n 391
Totaal v. d. buitengewonen dienst
42
12
n
30
60
n
60
12
n
12
35
n
35
7
8
b
1
1309
90
n 1219
Nieuwe belastingplannen aangekondigd. De
tekorten in de oorlogsjaren. Regeering
te Londen boekte tekort van bijna 1
milliard. Totale zichtbare
staatsschuld 14,8 milliard.
VOOR TWEEDE
HALFJAAR 1945
TEKORT VAN
1812 MILLIOEN.
Personeelsuitgaven van
groote beteekenis bij dit
tekort.
De minister van financiën
heeft gisteren de in de Troon
rede aangekondigde nota be
treffende den toestand van
's Rijks financiën by de Twee
de Kamer ingediend. Deze mil
lioenennota dient ter inleiding
van de ontwerp-begrooting
voor het tweede halfjaar 1945,
waarvan de stukken binnen
kort zullen worden aangebo
den. De minister wenscht de
ze begrooting te beschouwen
als een oefenbegrooting en als
een hulpmiddel om de admini
stratie weer geleidelik aan in
beproefde comptabele banen
te leiden. Zb wordt alleen ter
informatie by de Staten-Gene-
raal overgelegd.
In de nota worden eenige
belangrijke plannen aangekon
digd, onder meer ten opzichte
van de belastingheffing. Deze
laatste zyn van drieërlei aard:
a. speciale heffingen, ter
dekking van uitgaven wegens
geleden oorlogsschade en ter
vermindering oer staatsschul
den- De belangrykste heffing,
de vermogensaan was belas ting
is in ontwerp gereed. De
voorbereiding van een heffing
In eens is ter hand genomen.
b. Afschaffing van de ven
nootschapsbelasting en de ver
mogensbelasting op lichamen,
welke vervangen worden door
een minder drukkende over
winstbelasting en de zooge
naamde winstgerechtigde be
lasting, als voorheffing op de
inkomstenbelasting. Doel van
deze belastingherziening is de
belemmering voor de ont-
plooing van een gezonde on
dernemersactiviteit weg te ne
men en Nederland aantrekke-
lyker te maken voor de vesti
ging van nieuwe ondernemin
gen.
c- Herziening van de alge
meene omzetbelasting, ge
paard met vermindering of
vrijstelling van deze heffing op
noodzakelijke levensbehoeften.
Invoering van een weeldebe
lasting en verhooging succes
sie- en schenkingsrechten.
De uitgaven op den Gewo
nen Dienst moeten worden
gedekt uit belastingen, die
voor den Buitengewonen
Dienst uit binnenlandsche be
sparingen en buitenlandsche
leeningen. Er zullen meerja
rige begrootingen worden op
gesteld voor de uiteaven op
den Buitengewonen dienst, in
nauw overleg met den in het
leven te roepen Dienst van
'net Net'onalc Fian.
Om een zoo efficiënt mo
gelijke besteding der over
heidsgelden te vhorgen,
worden thcsiu.lc;.,-
opgeleid, die aan de vpr-
lende ministeries worden ge
detacheerd en den minister
van financiën van voorlich
ting zullen dienen.
Voor alle organen, die waar
schijnlijk binnen vijf jaren kun
nen verdwijnen of belangrijk
worden ingekrompen, wordt
liquidatieschema opge
steld. In verband met de sterk
gestegen personeelsuitgaven is
ook e:n reorganisatie der per
soneelsformaties ter hand ge
nomen.
Getracht zal worden met
alle krachtsinspanning het be
grootingstekort binten ver
antwoorde grenzen terug
te brengen, voordat een einde
zal zijn gekomen aan de de-
flationistische tegenstrooming,
welke momenteel de inflatio-
nistische werking van het be
grootingstekort In belangryke
mate opheft.
HET BEHEER IN DE
OORLOGSJAREN.
Over de voorbije jaren
geeft de millioenennota dan
de volgende nadeelige saldi:
1940 715 millioen, 1941
1750 millioen, 1942 1807
millioen, 1943 1918 millioen,
1944 2187 millioen.
Het financieele beheer der
Ned. regeering in Londen
geeft de volgende nadeelige
saldi te zien: 1940 4.6 mil
lioen pond, 1941 13 millioen
pond, 1942 7.5 millioen pond,
1943 18.8 millioen pond, 1944
53.9 millioen pond.
Het nadeelig saldo over
deze dienstjaren heeft dus on
geveer II milliard gulden be
dragen. De vlottende schuld
bedroeg circa 7 milliard, d.
w.z. ongeveer het negenvou
dige van 1939 825 millioen)
Met cyfers van Londen mede
wordt dit 1/i milliard De
geconsolideerde staatsschuld
welke per ultimo 1939 3,1 mil
liard bedroeg, nam tot 30 Ju
ni 1945 toe tot ongeveer 5.8
millard- Tezamen met de
f 7,5 milliard v.jlcende
schuld en 1,5 milliard schuld
Ingeschreven in het Grootboek
van den Wederopbouw, vorm-
c "CO Juni 1945 c::
"zichtbare sUmtssthunj
van f 14,8 milliard.
De eventueel® schuld uit
hoofde £:r Civil-Attairs-
.iupplles leert, dat tot en met
30 Juni jl., voor 142 millioen
dollar aan Nederland werd ge
leverd.
Deze leveringen waren noo-
dig om ons land voor verhon
gering te bewaren en op krach,
ten te doen komen. Zij zün te
beschouwen als een direct
oorlogsgevolg, mede in ver
band met de etappegewyze be-
'oor den post schadevergoe
ding wegens oorlogsschade zal
naar ruwe schatting circa 3
milliard te betalen zyn.
Medegedeeld wordt, dat in
verband met de verwarring na
de bevryding ov?r het eerste
halfjaar van 1945 geen begroo
ting werd vastgesteld. Voor het
tweede halfjaar is wel 'n auto
risatiebegrooting opgemaakt,
welke een tekort vertoont van
1812 millioen gulden.
OORZAKEN STIJGING
DER UITGAVEN.
De styging der uitgaven is
voor een vry aanzienlyk deel
te wyten aan de personeels
uitgaven, die (wachtgelden en
pensioenen inbegrepen) in het
g e h e e 1 e jaar 1939 274
millioen bedroegen en voor
het tweede nalfjaar 1945
alleen al 345,5 millioen be
droegen. Wel kemt een be-
langryk deel van deze uitga
ven voor rekening van de mi
nisteries van oorlog en marine,
doch anderzyds is de styging
ook een gevolg van de sterk
toegenomen overheidsbemoei
ing en het vaak inefficiënt
functionneeren van het be
stuursapparaat.
Medegedeeld wordt voorts,
dat de regeering doelbewust;
zal streven naar een lageren
rentestand vcor overheids
schuld en aflossing over een
lagere periode.
Aan het slot wordt medege
deeld, dat de regeering een
actieve financieele politiek
wenscht te voeren om den we
deropbouw binnen de tech
nisch daaraan gestelde gren
zen zooveel mogely'k te stimu-
leeren. Daartoe zal vooreerst
*1* fiscale politiek dienstbaar
i gemaakt Ook zal zy
opvoering van het na-
inkomen voor oogen
l -vu. Deze opvoering maakt
het mogelyk, een be'.a1 ijk
deel van dat inkomt n als
besparingen te - m vee; o,
welke gebezigd z-.ueii v.oe '<n
worden tr- amvuHing '*sn het
„auvank »ïijk nog bestaande
budgetair e deficit.