PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Protest tegen de economische
dictatuur.
Proces in Neurenberg begonnen
Nederlandsche troepen nog steeds
niet op Java geland
Spanning en nieuwe
Nieuwe glans op oude glorie
Middelburgs Abdij wordt in
luister hersteld.
UIT DE PROVINCIE
Hoofdredacteur G. Ballintijn (met
redactioneele medewerking van dr.
W. H. Beekenkamp). Uitgever F.
B. den Boer. Middelburg. Druk
firma F. van de Velde Jr.. Vlissingen.
Commissie van Bijstand W. 't
Hooft te Goes. J. L. van Leeuwen,
Da. M- L. W. Schoch, Vlissingen. B.
A. van Verre. C. Zwagerman, M'burg
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKbNSCHE COURANT
Donderdag 22 Nov. '45
188e Jaargang
Nummer 191
ABUNNEMENIÜPKIJS 2b cent per
week. 320 per kwartaal, franco
per poel. I 3.45 per
Losse nummers 5 cent ADVEK-
TENTIEPR1JS 12 cent per mm-
minimum per advertentie 1 2
Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstraat 58-60, telefoon 10 (2 lijnen»; Middelburg Londensche Kaai 29, telefoon 2077 en 2924. Goes Turfkade 15. telefoon 2475. Terneuzen
uwediepstraat 23 Postrekening 35930(1 Pmv. Zeeuwsche Lourant. Middelburg-
Actie ging van Zeeuwsch-Viaanderen uit.
Het voorloopig comité van
de federatie van het bedrijfs
leven t«r bestrijding van de
economische dictatuur hield
Dinsdag te Amsterdam zijn
eerste vergadering, welke zeer
druk bezocht was door per
sonen uit het geheele land.
De heer L. Zijp zette uit
een, dat iedereen het er over
eens is, dat het huidige, bu-
reuacratisch en autocratisch
systeem niet kan blijven voort
bestaan. Vanuit Zeeuwsch-
Viaanderen is een oproep uit
gegaan tot de industrieelen
tegen de ambtelijke belemme
ringen van het bedrijfsleven.
Die heeft overal weerklank
gevonden. Zoowel in Zeeland,
een van de zwaarst getroffen
provincies, als in Amsterdam-
economisch de zwaarst ge
troffen groote stad, wil men
den muur van bureaucratie
neerhalen. Zes maanden na de
bevrijding had men mogen
verwachten, dat het ambtelijk
apparaat ingesteld zou zijn op
het verleenen van hulp aan het
bedrijfsleven. Integendeel, het
is een kluister geworden. Deze
kan alleen verbroken worden
door een gemeenschappelijk
verzet van het bedrijfsleven.
Spr. bracht hulde aan de
ambtenaren, die uitstekend
werk verrichten. Tegen hen
gaat de strijd niet. Maar het
verweer gaat tegen de sfeer
op vele ambtelijke bureaux,
die meenen dat het bedrijfs
leven er voor hen is. Men is
gedwongen geworden lid te
worden van de vakgroepen
door de hulp van den be
zetter ontstaan. Deze vakgroe
pen zijn oppermachtig; in vorm,
wezen en opbouw in strijd met
de democratische gedachte van
ons vereenigingsleven. De vak
groep is als zoodanig onaan
vaardbaar, omdat er nog
steeds het „Führer-principe"
heerscht. De voorzitter weet
het alleen en beslist alleen.
Pe leden hebben alleen de hun
van boven af opgelegde contri
butie te betalen.
Vrije maatschappelijke orga
nen moeten gevormd worden,
die de taak van menig rijks
bureau kunnen overnemen.
Spr. gaf eenige krasse staal
tjes hoe - door bureaucratie
kostelijk voedsel verloren ging.
15.000 kg. eipoeder ia naar
de mestvaalt gereden, dat is
gelijk aan 1.050.000 eieren en
een kapitaal van 75.000 en
dat in den tijd toen er groot
gebrek aan voedsel bestond.
De bureaucratie kost millioe-
nen aan belastinggeld.
Deze actie is niet revolution-
nair, maar wil herstel van on-
Panamakanaal een
zeestraat.
In Washington worden plan
nen onderzocht om den stand
van het water in het Pana
makanaal met de zee gelijk
te maken. De atoombom
maakt het kanaal met zijn
vele sluizen uitermate kwets
baar. Sommige experts zijn
van raeening, dat het kanaal
verbreed en de sluizen verwij
derd moeten worden, teneinde
doorgang aan groote vlieg
tuigmoederschepen te verlee
nen.
Een dergelijk plan zou vele
millioenen en vele jaren ar
beid kosten. Het wordt ech
ter als een vitaal belang voor
de toekomstige verdediging
van de V. S. beschouwd
Nieuws In een notedop
Voor het voorzitterschap van de
Tweede Kamer is de volgende nomi
natie aan H. M. de Koningin aange
boden: 1. mr. J. R. H. v. Schaik, 2.
C. Smeenk, 3'mevr-* A. "E. J. de Vries-
Bruins.
Waarschijnlijk zal midden De
cember de spoorverbinding Nijmegen,
Arnhem, Utrecht via de spoorbrug bij
Oosterbeek hersteld kunnen worden.
Op 12 Nov. is het telefoonver
leeer tusschen Nederland en Dene
marken geopend
Met hulp uit Amerika wordt ge
poogd het bekende Carlton-hotel te
Amsterdam, dat tijdens den oorlog
zwaar werd beschadigd toen een
Engelsch vliegtuig neerviel, te her
stellen. Een deel Is reeds offlcce
heropend.
Te Driebergen is de Stichting
t,Kerk en Wereld" officieel geopend
met een rede van den minister van
onderwijs, prof. dr. G. v, d Leeuw,
Aan luitenant-generaal tit. b. d.
J. H, F graaf du Monceau is óp "zijn
verzoek met ingang van 1 Jan. a.s.
eervol ontslag verleend als opper-
ceremoniemeester als groot-meester
van het Huis van H. M. de Koningin
en ais kanselier der huisorden. Met
Ingang van den zelfden datum 'is hij
benoemd tot opper-ceremoniemeester
en grootmeester honorair.
In Engeland is een schroeffoos
tweemotorlg vliegtuig gestolen van
hetzelfde type, waarmede onlangs het
snelheidsrecord werd gebroken.
De V. S tellen thans 140.000.000
inwoners.
Tot burgemeester van Keulen
is benoemd dr. Hermann Puender, die
min. van buit. zaken was onder Brii-
nmg en na het verijdelde complot te
gen Hitler in 1944 naar Dachau werd
vervoerd.
De postzegelverzameling van Roo-
sevelt, ter waarde van 100-000 dol
lar, «wordt begin 1946 geveild.
Het Kruppconcern is nu geheel
uiteengevallen. Het einde van deze
machtigste wapenindustrie is een ver
nietigde klap voor het Duitsche mi
litairisme.
In verscheidene steden van Iran
woeden onlusten. De Russen laten
niet toe, dat er troepen worden ge
stuurd om de orde te herstellen.
recht en de regeering helpen
bij het verwijderen vm alle
overbodigen rompslomp.
Besloten werd een telegram
aan den minister-president en
den minister van handel en
nijverheid te zenden, om te
protesteeren tegen de econo
mische dictatuur van het be
drijfsleven.
De heer van der Zee uit
Middelburg las een brief voor
van den minister van handel
en nijverheid die hierin mede
deelde dat de geheele organi
satie van het bedrijfsleven
grondig zal worden bekeken.
In afwachting daarvan moeten
de vakgroepen hun werk
voorzetten. De min. bestreed
dat de vakgroepen schuldig
zjjn aan de sluiting van be
drijven tijdens de bezetting en
dat zij onvoldoende medewer
king verleenen aan de herope
ning van bedrijven.
Het voorloopig comité heeft
hierop uitvoerig schriftelijk
geantwoord. Spr. deelde mede,
dat het comité honderden be
wijzen van instemming heeft
gekregen. Besloten werd tot
oprichting van een federatie
over te gaan.
ROOFMOORD NABIJ
OSSENDRECHT.
Even over de Ncderlandsch-
Belgische grens ten zuiden
van Ossendrecht, ter plaatse
de Bladluis onder de gemeen
te Kapelle, hebben Zaterdag
nacht eenige- gemaskerde ban
dieten zich toegang verschaft
tot de woning van de wed.
Heylaerts, waar zij den inwo-
nenden zwager, den 45-jarigen
Jules Heylaerts, in koelen bloe
de doodschoten.
De wed. werd nadat men
haar geld en sieraden had af
geperst er was slechts wei
nig geld aanwezig vastge
bonden. Uit de vragen welke
zij de vrouw stelden kan wor
den afgeleid, dat zij zich in
het adres hadden vergist. Zij
waanden een belangrijk be
drag aan geld aanwezig als
opbrengst van pas verkocht
vee. Deze verkoop had echter
niet door weduwe H. doch
door een familielid plaats ge
had.
OOG EN OOR.
De Regeeringsvoorlichtings-
dienst deelt ons mede, dat het
feit, dat de afd. Oog en Oor
van den Regeeringsvoorlich-
tingsdienst een zelfstandig or
gaan wordt, geen uitbreiding
van personeel en ook g<
extra uitgaven medebrengt.
HET WERELDGEBEUREN
Seyss Inquart is brutaal, Goering valt in slaap.
Oorlog kostte Amerika
290 milliard
Terwjjl Truman Dinsdag ver
klaard heeft, dat de V. S. nog
steeds atoombommen vervaar
digt, natuurlijk uitsluitend
voor experimenteele doeleinden
en niet om als er eens ruzie
komt oorlog te kunnen voe
ren en aan die mededeeling
toevoegde, dat hjj gelooft in
een duurzamen vrede, terwijl
in Frankrijk als de voorteeke
nen niet bedriegen de Gaulle
opnieuw kabinetsformateur zal
worden en de crisis dus ten
einde loont, is in Neurenberg
het proces tegen de groote
oorlogsmisdadigers Dinsdag be.
gonnen.
Daar zittennu de Duitsche
„leiders". Hess is ongeschoren
en staart voor zich uit, Goering
maakt een matten indruk en
valt soms in slaap, Keitel en
Jodl dragen armzalige unifor
men zonder distinctieven,
Frick schijnt nog te gelooven
in een Duitsche overwinning en
is opgewektAls geheel een
armzalig stelletje, dat schuw
Seyss Inquart is levendig
nieuwsgierig, Ribbentrop
verbeten. Streicher kqkt bru
taal rond, ieder tracht zich een
houding te geven.
De Britsche president Law
rence opent de zitting. Naast
hem zitten de Amerikaan Bi-
dale, de Franschman Donne-
vieu en de Rus Nichtchenko.
De Rus geniet kennelijk van
den aanblik van zqn aartsvij
anden. Lawrence legt een korte
verklaring af over de histori
sche beteekenis van dit proces
en dan wordt gedurende de
rest van den dag de dag
vaarding voorgelezen.
Een lange reeks van de gru
welijkste Duitsche misdaden
wordt in woord en beeld (de
film) vertoond voor de oogen
van hen, die hier de beschaaf
de naties vertegenwoordigen.
Een zee van ellende moord,
mishandeling, uithongering,
uitmoording, terechtstelling, de
brutaalste slavenarbeid. Schrij
nend zijn de herinneringen aan
de plaatsnamenDachau,
Mauthausen, Marseille, Parijs,
Nancy, Vaien, Vught, Haarlem,
Rotterdam, Brussel, Gent,
Luxemburg. Cijfers, waarvan
de volle beteekenis het men-
schelqk begrip te boven gaat,
worden genoemd uit het gebied
der U.S.S.R. De zinnelooze ver
woesting van steden en dorpen,
den roof van kunstschatten,
de waanzinnige overstroomin
gen in Holland worden weer
voor den geest geroepen. Eind
loos lijkt de reeks misdaden
die uren lang in het Engelsch,
Fransch, Russisch en Duitsch
wordt opgesomd.
Uren, uren lang gaat dit
voort. Goering leunt als een
baliekluiver voorover op de ba
lustrade, Seyss Inquart is ge
agiteerdMaar er komt
geen einde aan deze lange aan
klacht
Zoo begon ongeveer dit pro
ces, dat uniek is in de wereld
geschiedenis en dat bevredi
ging moet schenken aan het
wereldgeweten. Hitier heeft
zich aan zijn vonnis onttrokken,
Goebbels ook, maar de anderen
staan hier tegenover hun rech
ters. Zij zullen hun straf niet
ontgaan.
De belangstelling voor het
proces is geweldig, ook van
Duitsche zijde. En met span
ning wordt gewacht op het ver
hoor der verdachten, die dan
rekenschap zullen moeten af
leggen v&n hun daden.
Het belangrijkste verdere
buitenlandsche nieuws stipten
wij in den aanhef van dit
overzicht reeds aan. Er dient
echter nog vermeld te worden,
dat de instelling van een in
ternationale controlecommis
sie voor de atoomenergie
reeds in Januari zal plaats
hebben en verder, dat thans
mededeeling is gedaan van de
kapitalen, die Amerika aan de
oorlogvoering heeft geofferd.
De oorlog kostte den V. S.
290.000.000.000 doUar (290
milliard), terwijl het totaal der
staatsuitgaven 323 'milliard
dollar bedroeg
Ten slotte dient vermeld,
dat de geallieerde bestuurs
commissie in Duitschland be
sloten heeft om de 7 Va millioen
Duitschers, die uit Oostenrijk,
Tsjecho-Slowakije, Hongarije
en Polen werden verdreven in
de Duitsche bezettingszone op
te nemen;
NIEUW FRANSCH
KABINET GEVORMD.
Generaal De Gaulle is ge
slaagd in de vorming van een
nieuwe Fransche regeering. Hij
zal zelf optreden als hoofd van
de regeering en zal tevens op
perbevelhebber van het leger
zijn en de leiding op zich ne
men van de nationale verdedi
ging. Hjj zal hierin worden bij
gestaan door een minister voor
het leger: Michelet (M.R.P.)
en een minister voor de wa
pening: Tillou (communist),
Binnerlandsehe zaken is in
handen van Tixier (soc.) en
Buit. zaken: Bidault (M.R.P.),
't Kabinet telt o.m. 5 socialis
ten, 5 leden van de M.R.P., <le
partij van de Gaulle en 5 com
munisten. De communisten be
zetten deni economischen sector
daar de portefeuille van nat.
volkshuishouding, industrieele
productie, arbeid en bewape
ning in hun handen zijn.
Verbetering extra
rantsoenen bijzonderen
arbeid.
De omstandigheden der voed.
selvoorziening in ons land zijn
zoodanig verbeterd dat er
thans toe kan worden overge
gaan een aanvang te maken
met de herziening van de z.g.
extra-rantsoenen voor arbei
ders, die zwaren dan wel zeer
zwaren arbeid, langdurig werk
en nachtarbeid verrichten. Deze
herziening heeft voorshands
voornamelijk betrekking op de
groep arbeiders, die zeer zwa
ren arbeid verrichten. De rant.,
soenen van deze groep komen
thans op een peil, waarmede
minimum wordt
bij is rekening gehouden met
de mogelijkheid voor groepen
arbeiders bonloos warme maal
tijden te verkrijgen.
Churchill
gaat critiseeren.
De conservatieve oppositie,
onder leiding van Churchill, zai
komende week een motie in
dienen, waarin critiek zal wor
den geleverd op de Britsche
labourregeering, ter zake van
haar nationalisatieprogram,
tekortkomingen in de binnen-
landsche politiek, buitengewoon
hooge staat van onkosten en
haar beleid ten opzichte van
het huisvestingsprobleem en de
demobilisatie. -Dit zal de eerste
motie van critiek zijn sinds de
labourregeering aan het bewind
kwam.
incidenten.
Gebruiken Indiërs
oorlogsgas?
In Batavia is Dinsdagavond
wederom vrij hevig gevochten.
In Soerabaja bieden nog altijd
20.000 goed georganiseerde In
diërs verzet tegen de Britten.
Zij zijn ruim bewapend. De In
dische verliezen zijn zeer groot.
Dat er geen snellere voortgang
wordt gemaakt verklaren de
Britten met de mededeeling,
dat zij menschenlevens willen
sparen« vooral van de vele
burgers in het strijdgebied en
dat zij de stad niet te veel wil
len beschadigen.
Semarang is door de Britten
gebombardeerd. De toestand
in Bandoeng en Magelang is
gespannen. In Batavia zouden
volgens een Britsch officier de
Indiërs oorlogsgas gebruiken,
dat zij in flesschen naar hun
tegenstanders werpen. Te Ma
gelang zijn 8 R.K, geestelijken
door de Indiërs vermoord.
De extremisten protesteeren
tegen de „incidenten" te Ba
tavia en het kabinet-S ja rir
heeft verklaard, dat Indone
sië bereid is lid te worden van
de organisatie der Ver. Vol
keren.
Luit-kol. Frowyn, de verbln'
dingsofficier tusschen het Ne
derlandsche en Ned. Indische
leger, is te Batavia aangeko
men. Hij verklaarde, dat cle
Britten nog steeds weigeren
toestemming te geven om Ne
derlandsche troepen op Java te
landen. De verzoeken der Ne
derlandsche regeering bleven
zonder resultaat.
NEDERLANDSCHE
INHEEMSCHE SOLDATEN
UIT BATAVIA.
Volgens een officieele Brit
sche verklaring zullen op be
vel van het geallieerde opper
bevel alle Inheemsche soldaten,
behoorende tot het Ned- Ind.
leger, uit Batavia verwijderd
worden in verband met het uit
breken van ernstige onlusten
en wanordelijkheden.
Voorts wordt daarin ver
klaard dat Britsche troepen
thans van Magelang terugge
trokken worden om elders een
gelijksoortige taak te vervul
len. (Verb, bericht).
Eisenhower Chef Staf
der Ver. Staten.
President Truman heeft ge
neraal Elsenhower benoemd to:
opvolger van generaal Mars
hall als chef van den staf der
Vereenlgde Staten.
Britsche officieren op het
geallieerde hoofdkwartier te
Batavia hebben verklaard, dat
er geen gevaar bestaat voor
verlies van controle over de
situatie ondanks het feit, dat
er van veel plaatsen berichten
binnenkomen over onlusten-
Tot j.l. Zondag zijn er op
Java aan Britsche zijde 8ó
dooden gevallen, 296 gewonden
en 172 vermisten.
Loonregeling voor het
bouwbedrijf.
Het college van rijksbemid
delaars heeft een bindende re
geling van loonen en arbeids
voorwaarden voor het bouwbe.
drijf vastgesteld, ingaande 121
Nov. jl.
Het aantal gemeenteklassen
is daarbij teruggebracht tot
6. De door den oorlog zwaar-
geteisterde gemeenten zijn
tijdelijk geplaatst in een hoo-
gere klasse. De duurtetoesla-
gen daarentegen vervallen.
De loonen varieeren van 90
ct. maximum tot 62 ct. mini
mum. Bij arbeid in tarief of
accoord mag daar slechts 10
boven uit worden gegaan. De
loonen voor de schilders zqn
met ingang van denzelfden
dag hiermede gelijkgemaakt.
Indië-vliegtuig Vrijdag
thuis.
Het Indië-vliegtuig is op zqn
terugreis in Cairo aangekomen.
Daar zal men een dag blijven
om de repatrieerende passagiers
in de gelegenheid te stellen de
noodige kleeding uit de voor
raden, die daar speciaal met
dit doel gereed liggen, aan te
schaffen. Vrijdag verwacht
men de „Skymaster". die 216
kg. post aan boord heeft, te
Amsterdam terug.
Aan de grens ingehouden
gelden worden vergoed.
Repatrieerende Nederlandei's
kunnen nu vijandelijk papier
geld invoeren op voorwaarde
dat dit aan den Staat wordt
overgedragen tegen een ver-
Deding in Nederlandsch geld,
•e koers zal binnen enkele da-
ongeveer het physiologische £Ten worden bekend gemaakt.
rnrdt bereikt. Hier- Tevens wordt de terugbetaling
van ingeleverd Nederlandsch
geld geregeld. O. a. zal over
legging van een bewijs van
politieke betrouwbaarheid wor
den verlangd, tot welk doel
P.O-D.'s in afwijking van de
thans daarvoor geldende rege
ling, dergelijke bewijzen aan
de betrokken gerepatrieerden
zullen verstrekken.
fiiimiiwiiimiiwiiiwiiiwiiii^iiiwiiwi
i „Canadees" rookte
1 Rhodesia.
Dezer dagen vervoegde zich
aan het distributiekantoor te
Hoorn een Canadcescli ma- 0
joor, die vertelde, dat in den
loop der volgende week 120
meisjes uit Brussel ter op-
0 leiding bij vllegertroepen te
Hoorn zouden wordtin gehuis-
0 vest. 12 Canadeesche instruc-
teurs zouden hen vergezellen.
Voor deze-instructeurs waren
rantsoenbonnen voor sigaret
ten verelscht. De „Canadees"
legitimeerde zich en deelde tij
dens een genoeglijk praatje
met de distributieambtenaren
kwistig sigaretten uit. Het viel
een der ambtenaren op dat de
„majoor" Rhodesia-sigaretten
rookte Daar het den distribu-
5 tie-ambtenaar bijzonder on-
waarschijnlijk voorkwam, dat
9 een Canadeesch majoor deze
Nederlandsche sigaretten zou
3 rooken, waarschuwde men de
politie, die al spoedig con-
9 stateerde hier met een ge-
raffineerd bonnenhandelaar en
5 oplichter te doen te hebben, 9
De man, een Tilburger. is
3 in verzekerde bewaring ge- 8
g steld.
iiiwiimiiwiiimiimiimiwiimiiwiiiï
Er wordt gewerkt, er groeit
iets schoons.
Toen de Middelburgsche Ab
dij in Mei 1940 door brand
verwoest werd, bleven van de
vele gebouwen alleen de mu
ren overeind staan, en ontdaan
van hun daken en vloeren,
vormden zq een labyrint van
smalle hooge binnenplaatsen,
waar daags na den brand ma-
fere rookspiralen nog langs
e geblakerde kozqnen kron
kelden en de radiatoren van
de verwarming ergens in de
hoogte aan hun verwrongen
•en hingen.
)ok nu lijkt het grootste
deel van het Abdqcomplex nog
op een verzameling leege doo-
zen. Maar de tijd is er reeds
overheen gegaan. De muren,
waartegen vroeger kostbare
gobelins hingen, zijn green ge
worden en tusschen de gebar
sten traptreden en in de hoe
ken van de zalen groeit malva
en decimeters hooge vlier. De
plaats, waar eens het bestuur
van Zeeland zetelde, is in een
vredigen tuin herschapen.
Herleving.
Maar tusschen het getjilp
van de musschen door klinkt
een regelmatig geklop; het ge
luid van de steenhouwerij, die
in de Kruisgang gevestigd is,
van de dakspanten een
scherpe hamerslag, want de
Abdij wordt herbouwd. Reeds
van kort na de verwoesting tot
op heden is de Rijksgebouwen
dienst, met soms meer, soms
minder werklieden, aan het
herstel bezig geweest.
Aansluitend bij het stuk, dat
onbeschadigd is gebleven, het
Rijksarchief tusschen Burg- en
Balanspoort, is men met de
restauratie begonnen. De beide
torens ter weerszijden van de
Balanspoort werden van een
nieuwe spits voorzien, terwijl
één ervan bovendien ingrij
pend werd gerestaureerd. Het
poortgebouw zelf, waarvan
alleen de muren nog stonden,
is geheel klaar, eveneens het
verlengde ervan, het voorma
lige brandweerhuis. dat ein
digt in een hoogen gevel, waar.
bovenin eens een bel zal han
gen- Hiernaast wordt thans,
eveneens in den oorspronke-
lqken vorm, een gebouw opge
trokken, dat de bestemming
heeft van restaurant.
Lagere huizen op den hoek
van St. Pieterstraat en Balans
zullen het rijzige van de Abdij-
gevels nog meer accentueeren.
Op de plaats van Hotel de
Abdij, komt een nieuw gebou
wencomplex, welks stijl echter
bij die van de Abdij zal aan
passen, dat doorloopt tot aan
e St. Pieterstraat en voor de
Prov. Griffie bestemd zal zijn.
Het sluit aan bij het eveneens
gespaard gebleven Notaris
huis.
Ook de woning van den Com
missaris aan de overzijde van
het plein, zal in dezen aange-
pasten stijl worden opgetrok
ken. De poort, uitkomend op
den Burg, moet om verschil
lende redenen kleiner en zon
der gewelf worden hersteld.
Herstel van het
oorspronkelijke.
Ook op vele andere plaatsen
wordt er met deze ingrijpende
restauratie winst geboekt,
doordat onderdeelen van
bouwen, die in den Icop
tijden door verbouwingen of
onoordeelkundige vernieuwing
werden verminkt, hun oor
spronkelijk voorkomen her
krijgen.
itgaande van kleine aan
wijzingen, een groef in den
muur, een andere steensoort,
moet men wat sinds lang ver.
dwenen was, reernstrueeren,
want teekeningen van de Ab-
rij-gebouwen bezit men. op
een paar schetsen na. niet-
Schietlood en waterpas
uit den booze.
In het algemeen wordt met
Afscheid in het R.K. Ziekenhuis te Goes.
Moeder-overste
Emeldina vertrekt.
Maandagmorgen werd in
Goes bekend, dat de Moeder
overste van het R.K. Zieken-
huis «,St. Joanna" Woensdag
middag zou vertrekken en dat
in haar plaats is benoemd Zus
ter Edeltruuda uit Amersfoort.
Voor den buitenstaander 'n be
richtje, dat hem niets meer
zegt dan soortgelijke berichten
van benoemingen en ontslag-
verleeningen. Maar voor de
zeer velen, die in den loop der
laatste 15 jaar in St. Joanna
werden verpleegd, of wier fa
milieleden daar werden opge
nomen, een bericht, dat met
meer dan gewone belangstel
ling werd vernomen.
Hoewel zulks tegen den uit-
drukkelijken wil van moeder
Emeldina is, willen wq hier
toch, omdat van een officieel
afscheid geen sprake is, aange
zien dit strijdt met de opvattin
gen der R.K. ziekenverpleging,
de tolk zijn van een groot aan
tal Zeeuwen, en haar oprecht
danken voor de warme harte
lijkheid, waarmee zij steeds de
patiënten te gemoet trad. Altijd
weer was zij aan de bedden
een troostende en bemoedi
gende verschijning, die voor
ieder een vriendelijk woord
had, zoodat zq de sympathie
van volwassenen en kinderen
verwierf. Hoe zwaar soms het
werk ook was, zij wist de
sfeer van weldadige rust te be
waren, die in een ziekenhuis
nu eenmaal onontbeerlijk is.
Zq gaf zich in den vollen zin
des woords aan anderen.
Zeer velen zien haar dan ook
noode heengaan. Maar de re
gelen, die in de R.K. zieken
verpleging gelden, schrijven
dit vertrek nu eenmaal voor.
Moeder Emeldina gaf 23
jaar lang haar beste krachten
aan de ziekenverpleging te
Goes. Van deze 23 jaar was
zq 15 jaar moeder-overste.
Zij heeft nog gearbeid in het
gebouw in de Lange Vorst-
straat, waar de R.K. wijkver
pleging destijds gevestigd was.
Zrj werkte in het pand in de
Lombardstraat (nu bewoond
door den heer Polderman);
waar een kliniek werd ge
opend. En zij mocht den over
gang meemaken nu bijna
20 jaar geleden naar het
tegenwoordige ziekenhuis aan
den Kloetingschen weg. Toen zij
in Goes, kwam, was er een
moeder-overste met 5 zusters,
nu wordt de moeder-overste ter
zijde gestaan door 32 zusters.
De ziekenhuisverpleging is in
de laatste kwart eeuw te Goes
wel in een snel tempo verbe
terd. Wie 25 jaar geleden in
de Ganzastad het ongeluk
had, dat hij naar een zieken
huis moest worden overge
bracht, moest en hoe ging
dat dan nog? naar M'burg,
Vlissingen of Bergen op Zoom
worden vervoerd. En nu staan
de Bevelanders twee uitstekend
geoutilleerde ziekenhuizen ten
dienste.
De nu vertrekkende moeder
Emeldina heeft deze medische
Weer een staking.
Bij General Motors in Detroit is
een staking uitgebroken, die 350.000
man omvat. De stakers eischen 30
loonsverhoóging, terwijl de directie
slechts 10 wil geven
groote nauwkeurigheid te werk
gegaan, waar het handhaven
of herkrijgen van het oude en
eerbiedwaardige voorkomen
van de Abdij geldt. Schietlood
en waterpas zqn voor het bui
tenwerk dan ook uit den boo
ze. Dientengevolge helt een
der torens naast de Balans
poort 40 cm. en de hooge gevel
van het brandweerhuis nog
meer. Ook door het zorgvuldig
gebruik van oude en de juiste
soort steen voorkomt men het
hinderlijk strakke en nieuwe
in de gerestaureerde gedeel
ten. De steen voor het herstel
van de Abdq is voor een ge
deelte uit het puin van Mid
delburg afkomstig, voor een
deel in andere deelen van het
land opgekocht.
De nieuwe steen, die voor de
binnenmuren wordt gebruikt,
heeft men indertijd voor grq-
rige Duitsche handen weten
beschermen door oude steen
om de tassen nieuwe steen op
te stapelen. Ook de andere
materialen zijn, opgeslagen in
ontelbare donkere hoekjes,
aan deze handen ontkomen.
Het eindresultaat.
Wanneer men een kijkje
neemt in het gedeelte, dat nu
klaar is, en door den techni-
schen uienst van den Polder
Walcheren gebruikt wordt,
staat men verrast. Eiken zol
deringen met zware gespleten
balken, glas en lood raampjes,
die niet altijd heelemaal recht
zijn, oude uitgesleten oranje
kleurige tegels en gekalkte
wanden-
Het is nieuw en toch weer
oud. Het is met eindelooze zorg
hersteld.
Het zal waarschijnlijk vele
jaren duren, voordat het her
stelde deel eenigen omvang
zal hebben aangenomen. Maar
wanneer men doorgaat met op
deze wijze te restaureeren. sal
al weer reg kom, dat wil zeg.
gen in dit geval niet al te
recht en strak, en in alle
nieuwigheid weer eerbiedwaar
dig oud.
evolutie zien voltrekken. Dat
ook zij daarin een aandeel heeft
^ehad, mag niet onvermeld
blijven, al zal deze stille werk
ster zelf tegen deze vermelding
wel het eerst en het meest
protesteeren.
Vermogen drukkers
„Zeeuwsche Stroom"
verbeurd verklaard.
Het Tribunaal te Goes deed
Woensdag uitspraak in de
zaak tegen den 53-j A. en den
63-j. W. Siepman, drukkers
van de „Zeeuwsche Stroom"
en andere N.S.B.-lectuur. Het
Tribunaal bracht één vonnis
in beide zaken uit en kwam
tot de conclusie dat verdachten
lang genoeg geïnterneerd zqn
geweest, doch dat hun geheele
bezitting aan gebouwen, per
sen enz. moet worden verbeurd
verklaard, evenals de winst
die tijdens het beheer van de
zaak is gemaakt, terwijl verd.,
die op vrije voeten eerden ge
steld, nimmer meer het druk-
kersbedrijf mogen uitoefenen.
N. Th. v. Doorn, 43 j., Krui
ningen, 6 mnd. interneering,
in bewaringstelling en verb,
verkl. vermogen tot 2000.
Vrijgesproken werd Ea. de
Vos, 51 j. te 's-Gravenpolder.
DOODELIJK ONGELUK.
Op den rijksweg te Krab-
bendrjke had een ernstig onge
luk plaats. Een militaire auto,
waarin eenige lifters zaten,
slipte door de gladheid van
den weg en kwam tegen een
boom terecht. De heer K. uit
Vlissingen, een der lifters, is
aan zqn verwondingen over
leden, terwijl de anderen zwaar
gewond naar het ziekenhuis
zijn vervoerd.
SCHORE EN VLAKE
WENSCHEN
ZELFSTANDIGHEID.
De oud-leden van den voor-
maligen gemeenteraad van
Schore en Vlake, en de heer M.
in 't Aker namens de burgerij»
hebben aan Ged. Staten van
Zeeland een adres gezonden,
waarin verzocht wordt het
daarheen te willen leiden, dat
de samenvoeging der gemeente
bij Kapelle en Kruiningen, wel
ke per 1 Jan. 1941 is ingegaan,
ongedaan gemaakt wordt en
aan de gemeente Schore en
Vlake haar vroegere zelfstan
digheid terug te geven.
Voor de Ver. voor alg. we
tenschappelijke belangen te
Goes heeft Dinsdagavond de
voordrachtkunstenaar Maarten
Kaptein in de zeer goede bezet,
te Schuttershofzaal de aan
wezigen doen genieten van
zqn kunst. Na een drietal bal
laden en een drietal verzen
bracht de heer Kaptein voor de
pauze een Florentijnsch treur
spel van Oscar Wilde, waarin
zijn talent wel zeer tot uiting
kwam. Na de pauze toonde hij
in „Genezing door asperine"
van G. Walschap ook in dat
genre een meester te zijn.
Na een viertal voordrachten,
waarin het lijden en strijden,
maar ook de herwinning van
de vrijheid in de afgeloopen
jaren zoo mooi vertolkt wordt,
groeide het applaus aan tot
een welverdiende ovatie. De
voorzitter, de heer J. G. van
Ballegooijen de Jong, sprak
woorden van warmen aank
voor het gebodene. Het was een
in alle opzichten geslaagde
avond.
Ook te Driewegen is een ver-
eeniging van oorlogsgedupeer
den opgericht, gecombineerd
met de gemeenten Oudelande
e*- Ellewoutsdijk. Na bespre
king van het doel der vereeni-
ging door den heer Groenewege
uit Hoedekenskerke, traden
alle aanwezigen als lid toe.
In het bestuur zijn gekozen
de heeren G. J. de Jager en
J. P. Israël.
Prof. dr. C. v. Gelderen, f
Te Amsterdam is Zondagmor
gen plotseling overleden in
den ouderdom van 73 jaar, de
bekende hoogleeraar der Vrije
Universiteit prof. dr. C. v.
Gelderen, hoogleeraar in de fa-
culiteit der letteren en wijs
begeerte.
De collecte te Ellewoutsdyk
voor een monument voor de bq
de bevrijding gevallen burgers
heeft 795.10 opgebracht.
De raad van EllewoutsdijTk
heeft tot gemeentewerkman in
vasten dienst benoemd de heer
M. W. Jeremiasse.
Tot leden van het burgerlijk
armbestuur te Ellewoutsd(jk
zijn benoemd de heeren J. de
Jonge, P. Hendrikse en A. van
der Hage.
Maandagmiddag ontstond in
een der lokalen der O. L. school
te Krabbendyke brand. Door
flink optreden van de brandweer
kon erger worden voorkomen.
B. en W. van -Rozendaal
(Geld.) hebben op de aanbeve
ling voor den raad van secre
taris-ontvanger dier gemeente
als no. 2 geplaatst den heer C.
J. de Visser te Kruiningen.
KtRKNILllWS
Tot ouderling der Geref. kerk
van Goes is gekozen de heer J.
Dirks.
