PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Afwijzende reactie
der Indonesiërs
Stalin zweeg - Molotof sprak
UIT DE PROVINCIE
Ook Amerika heeft
landbou wzorgen
Snel handelen
in Indië
geboden
Hoofdredacteur G. Ballintijn '(met
redactioneele medewerking van dr.
W. H. Beekenkamp). Uitgever F.
B. den Boer. Middelburg. Druk
lirma F. van de Velde Jr.. Vlissingen.
Commissie van Bijstand W. 't
Hooft te Goes, J. L. van Leeuwen,
Da. M. L. W. Sclioch, Vlissingen. B.
A van Verre. C. Zwagerman, M'burg.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKENSCHE COURANT
Donderdag 8 Nov. 1945
I88e Jaargang Nummer 179
ABONNEMENTSPRIJS 25 cent per
week. 3-20 per kwartaal franco
per post, 3-45 per Icwartatl.
Losse nummers 5 cent ADVER
TENTIEPRIJS 12 cent per mm.,
minimum per advertentie 2.—»
Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstraat 58-60, telefoon 10 (2 lijnen); Middelburg Londensche Kaai 29. telefoon 2077 en 2924. Goes Turfkade 15, telefoon 2475- Terneuten Nieuwediepstraat 23. Postrekening 359300 Prov. Zeeuwsche Courant. Middelburg.
„Wij willen niets met Nederland te maken hebben"
Revolver-journalistiek [j''an ern®pcr<m ten uitvoer te
in Batavia. In Soerabaya heerscht nog;
'spanning, doch het blijft rustig.
Dr. van Mook heeft, voordat
hU de gisteren door ons gepu
bliceerde verklaring der Ne-
derlandsch-Indische regeering
nitguf, medegedeeld dat hij tot
publicatie gedwongen was om.
dat eenige correspondenten op
/onwettige wijze den Nederland-
schen tekst in lianden gekregen
en gepubliceerd hadden.
De eerste reactie van de In
dische nationalisten Is niet
gunstig.
„Ik ben er in het geheel niet
van onder den indruk", zei Soe-
karno naar aanleiding van de
verklaring. „Het is slechts een
herhaling van de oude bekende
verklaring van Koningin Wil-
helmina". Toen de ANF/Aneta-
correspondent Conlston hem
speciaal de zinsnede onder het
oog bracht, waarin gezegd
wordt: „Indonesië zal, overeen
komstig de toezegging van H.
M. de Koningin, tot een volle
dig deelgenootschap ln het ko.
ninkrjjk worden geroepen", ver-
klaarde Soekarno: „Wjj willen
niets te maken hebben met het
koninkrijk der Nederlanden"
en hü knikte ernstig.
Soekarno verklaarde ook,
dat het „politieke manifest"
uitgegeven door zijn „regee
ring" en dat hij persoonlijk
aan de correspondenten had
overhandigd, op zichzelf al een
antwoord aan van Mook was.
Het manifest zei o.a.: „de Ne
derlanders hebben geen enkel
moreel recht om in Indonesië
binnen te komen teneinde hun
oude imperialistische politiek
weer op .te vatten, waarbij zij
zich zelfs nog aanmatigen, dat
him geen blaam treft voor hun
vroegere zonden of voor hun
capitulatie, die tot resultaat
had, dat 70 millioen. Indonesiërs
aan de goede zorgen van het
Japansche militarisme waren
overgeleverd.
De gerechtigheid verbiedt
hun eenige inmenging in onze
zaken,Tot nog toe is er
geen teeken, dat de Nederlan
ders wat anders van plan zijn
dan hun oude koloniale sy
steem te herstellen, ondanks
de verklaring van Koningin
Wilhelmina in 1942
De Nederlandsche regeering
en het Nederlandsche volk heb.
ben nu het punt bereikt, waar
op zg hun gedachten omtrent
Indonesië moeten bepalen".
„De minister van buitenland-
sche zaken", Soebardjo, deed
het voorstel, dat er onder op
pertoezicht van de Vereenigde
Volkeren een referendum zou
worden gehouden om na te
gaan, of Nederlandsch-Indië
wel of niet met Nederland ver
bonden zou blijven. „Zelfs als
het referendum zou bewijzen,
dat Nederlandsch-Indië geheel
afzonderlijk zou wenschen te
zijn, kunnen we met Nederland
nog steeds vriendschappelijk»
betrekkingen onderhouden, op
basis van een verdrag. Wij zou
den Nederland preferente
rechten kunnen toestaan. Ne
derland zou ons ook kunnen
helpen by den wederopbouw
van Indië door het leveren
van grondstoffen". Soebardjo
besloot met te verklaren ervan
overtuigd te zijn, dat zulk een
referendum te zien zou geven
dat de Indonesiërs zich wen
schen af te scheiden.
Ook naar Reuter uit Batavia
bericht is Soekarno „teleurge
steld" door de verklaring van
dr. van Mook. Hij heeft o.m.
geantwoord, dat iedere Neder
landsche poging om met ge
weld het gezag weer in Indo
nesië te vestigen slechts „ein-
delooze verspilling van bloed en
opoffering van levens" tot re
sultaat zal hebben. „Twee
maanden lang heeft de geheele
wereld gezien hoe vast besloten
de Indonesiërs zgn in hun af-
wjjziging van 't Nederlandsche
imperialisme. Wij wenschen
slechts de erkenning van onze
onafhankelijkheid en de moge
lijkheid om onze eigen wijze
Nieuws in een notedop
Tusschen Nederland en
Noorwegen is een financieele
overeenkomst gesloten.
De regeermg van Tsjecho
Slowakije is afgetreden. De re
den is nog niet bekend-
De Amerikanen hebben
thans medegedeeld, dat zij van
plan waren om Hitier door val
schermtroepen in Berchtesga.
den gevangen te nemen. Zgn
zelfmoord verijdelde dit plan.
Moskou deelt mede, dat
Tsjecho Slowakge wèl ont
ruimd zal worden, zelfs binnen
enkele weken.
De vier grootste Japan
sche financieele en industieele
familieconcerns worden op last
van Mac Arthur ontbonden.
Tot burgemeester van
New York is gekozen William
O'Dwyer, tot voor kort briga
de-generaal.
De Spaansche troonpre
tendent Don Juan weigert nog
steeds naar Spanje terug te
keeren als Franco niet volledig
van het tooneel verdwynt.
Er moeten nog 1000 vrouwen
en kinderen geëvacueerd wor
den. Op West Java heeft
zgn. Indonesische gouverneur
samenwerking met de Britten
beloofd. Te Magelang is thans
door Britten en Indiërs een
overeenkomst gesloten.
Te Djokjakarta wordt op 10
November een groot jeugdcon.
gres gehouden, de eerste groo-
te demonstratie der nationa
listen.
Op Borneo, Nieuw Guinea en
andere gebieden is een razzia
gehouden onder de Japansche
oorlogsmisdadigers. Alleen op
Borneo werden er 448 gevan
gen genomen, elders eveneens
honderden. Er zgn afschuwe
lijke vondsten gedaan van door
de Japanners vermoorde ge van
genen.
De Britten hebben 5 Duit-
sche marine-officieren die bij
schietpartijen in Batavia be
trokken zijn geweest, gear
resteerd. Zij behoorden tot den
onderzeedienst en verbindings
dienst met de Japanners.
Te Sydney gingen commu
nisten demonstreeren by het
schip „Stirling Castle" met
Nederlandsche troepen die voor
Java bestemd waren. De Ne
derlandsche soldaten beant.
woordden hun gejoel met
hoera-geroep en vaderlandsche
liederen. De communisten wer
den bekogeld met flesschen en
borden, waarna de Nederland
sche soldaten de brandslang op
de menigte richtten. Overal
braken gevechten uit, zoodat
de politie moest ingrijpen.
Twee gewonden kwamen in het
ziekenhuis terecht.
Twee tabaksrantsoenen
Tot eind 1946
gegarandeerd
De directeur van het rijks
bureau voor tabak heeft ix
een radiocauserie gesproken
over de problemen der tabaks-
rantsoeneering. Hij deelde o.m.
mede, dat de klacht, dat onvol
doende sigaren op de bonnen te
verkrygen zgn, binnenkort
wordt ondervangen doordat
men een kleine sigaar, het zgn.
knak je zal gaan fabriceeren,
waarvan er 6 per rantsoen ver
strekt moeten worden. Boven
dien zal spoedig een klein mo
del cigarillo, het zgn. sprietje,
op de markt gebracht worden,
waarvan er per rantsoen 20
stuks worden geleverd.
Weinigen zullen er zich een
voorstelling van kunnen ma
ken, welke hoeveelheid tabak
er noodig is, om de binnenkort
beschikbaar te stellen 2 rant
soenen tabaksartikelen voor
mannelijke en 1 rantsoen voo:
vrouwelijke rookers boven 18
jaar, te doen fabriceeren. Aan
nemende, dat er ca. 3 millioen
mannen en ca. 1 Vz millioen
vrouwen zgn, die een rookers-
kaart kiezen, beteekent dit,
dat er per week 7',£ millioen
rantsoenen tabaksartikelen be-
schikbaar moeten zijn, waar
voor noodig is ca. 175.000 kg.
tabak.
De tabakspositie is thans
zoodanig, dat de distributie
van tabaksartikelen op b
van 2 rantsoenen voor mannen
1 rantsoen voor vrouwen
per week, tot einde 1946 ge
garandeerd is.
Aangenomen wordt, dat voor
verwerking in 1947 een hoe
veelheid tabak zou moeten
worden aangekocht, welke een
waarde v§ui tusschen de 40 en
45 millioen gulden vertegen
woordigt. Het is te hopen, dat
tegen dien tijd ook weer Ne-
derlandsch-Indische tabak ver
krijgbaar zal zgn. Wat betreft
Java-tabak wordt dit door des
kundigen voor mogelijk gehou
den, voor Sumatratabak echter
niet.
LAATSTE NIEUWS
HET WERELDGEBEUREN
Geen onoplosbare moeilijkheden
Atoombom mag geen
Amerikaansch
monopolie blijven
Nog steeds geen
samenwerking in
Oost-Azië
Bij de herdenking van den
28sten verjaardag van de Sov
jet-revolutie op 6 Nov. heeft
Stalin, dwars tegen alle ver
wachtingen in en in strijd met
de voorafgaande mededeel in-
gen, geen rede gehouden.
Stalin woonde zelfs de her
denkingsplechtigheid niet bij
en vaardigde de herdenkings
dagorder aan het roode leger
niet zelf uit
De geruchten over een ziek
te van Stalin zullen daardoor
nieuw voedsel kryge<n natuur-
lijk. In Amerika beweerde men
zelfs, dat de roode Tsaar niet
meer in leven wasStalins
zwijgen en zijn afwezigheid
doen nu in allen ernst de vraag
ryzen, wat er met hem is
In de plaats van Stalin heeft
nu de Sovjet-minister van bui-
tenlandsche zaken Molotof het
woord gevoerd. Hij deed be
langwekkende mededeelingen.
Zoo verklaarde hij, dat de
vredelievende naties bewapend
zullen blgven om den vrede te
handhaven en dat het geheim
van de atoombom niet onder
berusting mag blijven van een
enkelen staat of statengroep,
„zooals zekere partijgangers
van het imperialisme buiten
onze grenzen willen". Molotof
verklaarde voorts, dat de in
stelling van een geallieerde
controlecommissie in Japan
noodzakelijk is en Japansche
agressie in de toekom^ onmo
gelijk zal maken. Hij zeide
verder, dat Rusland tegen
blokvorming van staten is en
merkte langs zijn neus op, dat
in het Westen pogingen worden
gedaan om een blok te vor
men, dat kennelijk tegen Rus
land is gericht
Nopens de overwonnen sta
ten merkte Molotof op. dat hun
vreedzame herrijzing niet belet
mag worden, maar dat de laat
ste nesten van het fascisme
moeten worden uitgeroeid. Dat
hiermede in Europa Spanje en
Portugal werden bedoeld, is
natuurlijk duidelijk.
Van veel beteekenis was
verder wat Molotof zeide over
de samenwerking tusschen de
Groote Drie. Men vraagt zich
af, zoo zeide hg, of de samen
werking wel zoo hecht is als
tijdens den oorlog. Het fiasco
van de Conferentie van Londen
wekt te dien aanzien twijfel.
Laat ons echter niet vergeten,
dat ook tijdens den ooriog tus
schen de Ver. Volkeren moei
lijkheden zijn gerezen en dat
deze steeds na een bepaald
In de V. S. bestaat het
voornemen om alleen de mili
taire toepassing van de atoom
energie geheim te houden-
tijdsverloop zijn opgehelderd."
Molotof pleitte voorts voor
de int. organisatie tot hand
having van den vrede, maar
merkte op, dat deze niet mag
ontaarden in een imperialis
tisch instrument van een enkel
volk.
Ten slotte verklaarde de
minister de democratie in de
Sovjet-Unie boven de Wester-
sche democratie te stellen,
omdat zij beter beschermt te
gen nazisme en fascisme, geen
klassen van onderdrukten er
verdrukkers telt gren ko
loniale en half-koloniale vól
ken kent en de politieke op
voeding van het volk goed be-
behartigt.
Molotof besloot met de op
merking, dat in dit „tijdperk
der atoomenergie" de geleer
den van de Sovjet-Unie niet
achter mogen raken bij die van
andere mogendheden. Ook wy,
zoo zeide hii. moeten atoom
energie en alle andere dingen
hebben.
Deze Sovjet-rede behoeft
nauwelijks commentaar. Hij is
bemoedigend, voor zoover zij
de internationale samenwer
king betreft, omdat ook Molo
tof weer te kennen geeft, dat
de bestaande moeilijkheden
overwonnen kunnen worden.
Zy is nuchter, waar zy consta
teert, dat het probleem van de
atoombom in de toekomst de
internationale politiek zal be-
heerschen. Zij is zorgelijk,
waar hij opmerkt, dat de sa
menwerking der groote gealli
eerden in het Verre 'Oosten
nog steeds veel te wenschen
laat, ja, dat zelfs nog geen
accoord is bereikt over de
vorming van een controlecom
missie voor Japan... Problemen
te over dus
968,6 km. per uur!
Kapitein Wilson heeft met
het schroeflooze Britsche vlieg,
tuig „Bhtannia" vier proef
vluchten gemaakt voor den a.s.
aanval op het wereldsnelheids
record. Hij bereikte een gemid
delde snelheid van 968.6 km.
per uur.
Het record van 155.1 km. dat
op naam van Duitschland
stond, is hiermede reeds o
deus gebroken.
De wrijving van de lucht
langs het metaal van het vlieg
tuig veroorzaakte bij een zoo
groote snelheid een dusdanige
stijging van temperatuur in de
cockpit, dat de piloot genood
zaakt is zich slechts luchtig
te kleeden. Hoe meer men de
snelheid van het geluid (1222
kilometer per uur) nabij komt,j
des te meer last ondervindt
men van de samenpersing der
lucht voor den scherpen kant
van de draagvlakken. Tenslot
te zou men een punt bereiken,
waarop de samengeperste lucht
zich niet meer zou laten schei
den en dus een vaste barrière
■oti vormen.
De turbines van de „Britan
nia" kunnen 6000 P.K. ontwik
kelen. per min. verwerken zij
8\'l ton lucht.
H.M. de Koningin terug
H. M. de Koningin is Woens
dagmiddag per vliegtuig uit
Engeland teruggekeerd, na
Londen afscheid genomen te
hebben van den Koning en de
Koningin en de Engelsche ko-
ninklyke familie, en na haar
persoonlijke zaken geregeld te
hebben-
Dinsdagmiddag hebben prin
ses Alice en later koningen Ma
ry H. M. de Koningin in haar
hotel bezocht en afscheid van
haar genomen.
Churchill en Bevln
spreken.
ENGELAND WIL
WESTELIJK BLOK O.A. MET
NEDERLAND.
Als leider van de oppositie
heeft Churchill gisteren in het
Lagerhuis bg de debatten over
de buitenlandsche politiek, o.m.
verklaard, dat de gevoelens
van kameraadschap en vriend
schap, welke tusschen het Brit
sche en Russische volk zijn
ontstaan, niet alleen behouden,
doch voortdurend versterkt
moeten werden. Het is niet
mogelijk over de Vereenigde
Staten te spreken, zonder ge
wag te maken van den ande
ren deelgenoot in de Britsche
overwinning, de Sovjet-Unie.
Zelfs indien er groote verschil
len bestaan, mag er geen stem
ming in het land komen, die de
banden verbreekt of doet ver
slappen.
De minister van buitenland
sche zaken, Bevin, die hierna
sprak, verklaarde, dat de re
geering haar macht en ver
plichtingen niet kan overdra
gen aan de geleerden, die be
last waren met de ontwikke
ling der atoomenergie.
In zgn rede deed Bevin ver
der namens de Britsche regee
ring een beroep op de greote
mogendheden open spel te
spelen. Engeland is daartoe be
reid. Zij zal in de Oostelijke
gebieden niets ondernemen,
dat schadelijk kan zijn voor
de Sovjet-Unie.
„Wanneer wjj die verzeke
ring geven, kan ik my niet
voorstellen, dat de natuurlgke
reactie zooi zgn, dat men de
deur sluit en dat men alle con
tact tusschen menschen, hetzij
voor den handel of iets anders
zou verbieden. Ik ben ook niet
van zins cm de positie te aan
vaarden, die radio-Moskou zoo
vaak uitbazuint: zij eischen
het recht om goede betrekkin
gen te onderhouden met hun
naburen, terwijl ik een misda-
dadiger ben, wanneer ik vraag
om goede betrekkingen met
de landen, die aan onze gren
zen gelegen zijn.
Engeland eischt het recht op
niet Frankryk, Nederland,
België, Scandinavië of andere
landen in eeu Westelijk blok
in contact te treden. Landen,
die Engelands cultureele vrien
den waren en die eenzelfde
opvatting van democratie heb
ben als Engeland".
Stalin niet bij de parade
Voor de eerste maal sinds
Stalin leider van de Sowjet-
Unie Is, was hjj Woensdag niet
aanwezig by de parade op het
Roode plein. In zyn plaats ging
Molotof voorop op de trappen
van het grafmonument van
Lenin. Mien veronderstelt, al
dus Reuter, dat Stalin zich nog
ln zgn vaeantie-oord te Sotsji
bevindt.
EEN VERLIES VOOR
WALCHEREN.
Philips-Van Houten te
Arnemuiden gaat verdwynen.
Volgens het A.N.P. zouden
wegens nypend gebrek aan
werkkrachten, eenige in
dustrieën uit Walcheren ver
dwynen, o.a; de Zeeuwsche
confectiefabriek, de Y'ega-tri-
cotagefabriek en de vitamine-
fabriek van Philips-van Hou
ten.
Dit bericht is niet geheel
juist. Van een verdwynen van
de Zeeuwsche confectiefabriek
is nog geen sprake. Wel wordt
verplaatsing overwogen, doch
definitieve besluiten zyn nog
niet genomen.
Het verdwijnen van de fa
briek van PhilipsVan Hou
ten is niet een gevolg van een
gebrek aan arbeidskrachten.
De oorzaak van dit verdwijnen
is een gevolg van een gebrek
aan grondstoffen en een veran
dering Ln het afzetgebied. De
grondstoffen, welke deze fa
briek verwerkte, bestonden uit
sselen. De aanvoer van dit
product Ls. door verschillende
omstandigheden, niet meer
voldoende. De prijs van het
eindproduct van deze fabriek,
vitaminen en eiwit, is momen
teel van dien aard, dat men
er niet meer voor kan werken.
De fabriek Ls opgezet om uit
mosselen vitamine te produ-
ceeren. Het procédé, dat hier
voor gebruikt werd, is ln de
oorlogsjaren echter volkomen
gewijzigd. Tlians kan het pro
duct vitamine goedkooper langs
synthetischen weg bereid wor
den. Dit alles is oorzaak, dat
er voor deze fabriek op Wal
cheren geen bestaansmogelijk
heid meer is. Het is zeker zeer
te betreuren, dat deze industrie
van Walcheren gaat verdwij
nen. Wat de Vega-tricotagefa-
briek betreft, het bericht hier
over is voorbarig te noemen.
Het staatnog geenszins rast
dat ook deze industrie ver
dwijnt.
REGISTRATIE EN
DOMEINEN VOOR ZEELAND
IS OPGEHEVEN.
Met ingang van 1 Nov. is
de directie der registratie en
domeinen voor Zeeland en W.-
Noord-Brabant. gevestigd te
Middelburg, officieel opgehe.
ven. Genoemd bureau is gefu-
sionneerd met de directie der
directe belastingen, accijnzen
en invoerrechten te Den Bosch,
onder den naam Directie van
's rijksbelastingen en domei,
nen.
Het nieuwe bureau zal zoo
dra de kantoorruimte daar.
voor gereed gekomen is. te
Breda worden gevestigd.
DE FABRICAGE VAN
LUCIFERS.
De lucifersvoorziening
blgft vooreerst nog zorg
baren. Hiervan is de
beperkte houttoewijzing
de belangrijkste reden.
In normalen tijd produ-
ceeren de drie lucifers
fabrieken te Eindhoven,
Breda en Weert onge
veer 1%. millioen doos
jes per dag. De twee
eerste fabrieken ver
bruikten hiervoor on
geveer 20.000 populie
ren per jaar. Thans
moet men het met het
derde deel doen. De
voorziening met ande
re grondstoffen gaat
redelijk wel.
Wetenschappelijke
methoden ter oplossing
Niet alleen in Nederland,
ook in Amerika, het land der
onbegrensde mogelijkheden,
heeft men met landbouwproble
men te worstelen en men
streeft naar de oplossing daar
van met wetenschappelijke en
grootscheepsche methoden.
Zoo heeft men van regee-
ringswege nabij Washington
het proefstation Beltsville inge
richt, waar wetenschappelijk
geschoolde krachten (Beltsville
telt ongeveer 2200 employées)
experimenteeren en hun vond
sten in practijk brengen. Met
het oog hierop beschikt Belts
ville over uitgestrekte proef-
bosschen en -velden, kudden,
pluimvee en werktuigen.
Dat met het onderzoek van
dit uitgebreide proefstation
reeds prachtige resultaten zgn
bereikt, blgkt byv. uit, men
zou wel kunnen zeggen, de
redding van de tomaten-ex
port in Florida, door het tg dig
kweeken van tomaten, die te
gen ziekten, waaraan de toma.
tenverbouw dreigde ten onder
te gaan, waren opgewassen.
Ook insectenpoeders, die niet
alleen den landbouwer, maar
ook den soldaat helpen, zijn in
Beltsville Center uitgevonden.
Van dit proefstation is bijv.
afkomstig de zg, „aerasol-
bom", die een verbluffende uit
werking heeft op ongedierte in
barakken, tenten etc. Een an
dere uitvinding van het De
partement van Landbouw is
het bekende B.B.T.-insecten-
poeder.
De werkzaamheid van Beltsvil
le strekt zich echter over nog
vele andere terreinen uit. Nieu
we typen van dieren en planten
worden ontwikkeld- Wanneer
de experimenten met succes
bekroond worden, zullen er
bijen zijn, die met hun langere
tongen meer honing verzame
len, kalkoenen met meer
borstvleesch, vezelvrije toma
ten en watermeloenen, wier
formaat berekend is op een
heel gezin.
Behalve Beltsville zijn ei
door 't Departement van Land.
bouw nog 16 andere proefstati.
ons ingericht, verspreid over
de geheele Ver. Staten. Ook
hier waren op allerlei terrein
reeds mooie resultaten verkre
gen. Een van de belangrykste
vindingen van de Amerikaan-
sche wetenschap is wel de ont
dekking van de melk als een
belangrijke grondstof voor de
chemische industrie. Reeds zijn
uit de bestanddeelen van de
melk verfstoffen, lak, rubber en
buigbaar glas vervaardigd.
Ook van peniciline, het nieuwe
ziektekiemdoodende middel en
van sodium lactate, eveneens
een belangrijke geneeskundige
stof, is melk de grondstof. Bo
vendien worden er uit melk
vele chemicalieën bereid, die,
uitgevonden voor militaire
doeleinden, ook in vredestijd
van groot nut kunnen blijken.
Uitvindingen op radio-tech
nisch gebied worden reeds op
enkele boerderijen in de Ver.
Staten toegepast: automatisch
inschakelende lichten bijv. die
het eier-leggen in de hoender
hokken moeten stimuleeren en
deuren, die automatisch ge
opend worden, wanneer het
voor de kuikens tijd is voor
voedsel en beweging. Ook het
steriliseeren van melkflesschen
door middel van ultra-violet
licht is reeds met succes toe
gepast.
DOODELIJK ONGEVAL.
Tgdens het lossen van een
schip met kolen te Terneuzen
is de 54-jarige ongehuwde ar
beider J. J. M., toen hij voor
gryper wilde uitwijken, van
een steigertje gesprongen. Hg
kwam helaas zoo ongelukkig
terecht, dat hy met een sche
delfractuur werd opgenomen
en kort nadien is overleden.
Dinsdagavond vergaderde
het bestuur van den Cnr. Be
sturenbond te Goes met de be
sturen der aangesloten organi
saties. De voorzitter, de heer
A. de Lange, wees in zgn
openingswoord op het vele
werk dat in het a.s. wintersei
zoen wacht en wekte allen op
tot trouwen arbeid. Besloten
werd o.a. tot het voeren van
actie voor het T.B.C.-fonds
„Draagt Elkanders Lasten", tot
het organlseeren van een groo
te propaganda-vergadering en
tot het weer ter hand nemen
van het jeugdwerk.
Tot bestuursleden werden
herkozen de heeren A. de Lan
ge, voorzitter, C- K. Maarten-
se, secretaris, R. .Buitenhuis, J.
Kloosterman, F. P. J. Polder
man en C. Blomaard en geko
zen K. Goudswaard, A. Oele en
Vreeke-
Het ledental van enkele af-
deelingen is reeds hooger dan
vóór 1940.
De Pitmanschool te Goes
zal volgende week Donderdag
haar zilveren jubileum herden
ken.
Op 15 Nov. 1920 werden de
lessen in machineschrijven
en stenografie Pitman begon
nen in een kleine voorkamer
van het perceel Oostsingel 22.
Aanvankelijk gaf alleen mw.
Crucq, later met behulp van
een typiste, les. Spoedig wer.
den cursussen geopend te Mid
delburg, Vlissingen, Terneu
zen, Sas van Gent, Zierikzee
en Tholen. In 1921 kwam mej.
G. J. Bliek in dienst, aanvan-
kelyk als leerares, sedert 1932
lid van de directie. Nadat ln
1926 een grootere woning aan
de Wilhelminastraat was be
trokken, werd in 1939 de
school in het pand aan de
Middelburgsche straat geves
tigd. Behalve de school zgn
daar ook de copieerinrichting,
een electrische lichtdrukkery
en een inrichting voor foto-
copieën ondergebracht. Het on-
derwys wordt thans gegeven
door 3 leeraren in boekhouden,
opleiding diploma administra
tie land- en tuinbouw
terwijl de beide dames steno
en machineschrijven onderwij
zen.
In de afgeloopen 25 jaar
zgn duizenden leerlingen uit
geheel Zeeland met goed ge
volg opgeleid geworden. Thans
telt de school 300 leerlingen,
terwyl ook de copieerinrich
ting enz. een goeden naam
hebben.
Woensdag werd te Goes
een taxatiemarkt voor paar
den gehouden. Het aantal
aangevoerde dieren was groo-
ter dan wij ooit op een der
gelijke markt te Goes hebben
waargenomen.
Ged. Staten van Zeeland
hebben benoemd tot deskundi
ge tot het doen van de schat
ting van de pachtwaarde van
de gronden in den calamlteu-
zen Oost-Bevelandpolder S. A-
N. van Oeveren te Wolphaarts-
dijk.
Aan de stedebouwkundige
wederopbouwplannen voor
vernielde plaatsen in West-Z.-
Vlaanderen wordt met spoed
gewerkt. De plannen voor
Oostburg en Sluis zgn reeds
zeer vergevorderd, terwijl er
voor Breskens en Schoondyke
nog eenige moeilijkheden over
wonnen moeten worden.
NOODWONINGEN
VOOR BRESKENS.
Breskens verkeert nog meer
dan de andere plaatsen ir
Westelyk Zeeuwsch Vlaan
deren in moeilgkheden, door
dat er feitelijk nog geen defi
nitieve opbouwplannen ge
maakt kunnen worden. Eerst
moet worden vastgesteld, wat
er met de haven zal gebeuren.
Er is nl. dringend behoefte aan
een van de waterstanden onaf
hankelijke binnenhaven. Zoo
lang de definitieve herbouw
niet geregeld is, zullen vele
bewoners genoegen moeten ne
men met noodwoningen. Voor
het einde van het jaar zullen
er 200 klaar zijn, onder welk
aantal ook door Zwitserland
geschonken woningen voor
komen, benevens een aantal
door de Engelschen achterge
laten plaatijzeren nishutten.
Als deze woningen klaar zgn,
zijn er in ieder geval weer 200
gezinnen onder dak. Zij zullen
dan hun bunkers en scnuurzol.
ders kunnen verlaten. Maar
waar zal het meubilair voor de
nieuwe woningen vandaan ko
men Op deze vraag weet men
in Breskens het antwoord nog
niet.
De Commissaris der Konin
gin in Zeeland heeft tot leden
van het kiescollege voor den
tgdelijken gemeenteraad te
Oostburg benoemd: W. A.
Catsman, E. Dekker. J. Ger
ming, C. A. de Bruyckere, J.
P. L. Stallaert ,A. J. Raes. E
Heetesonne, C. L. van Belle-
gem, A. P. Modde. I. Buskop,
C. Kiviet, P. A. Bril, J.
van Kampen. J I. van Male.
P. Daansen Cz.. B. I. Christi-
aansen, J. A. RisseeuwNor-
De gang van zaken in Ned.-
Indië is in hooge mate veront
rustend. Steeds moeilijker
wordt het om met de nationa
listen tot een vergelijk te
komen. Pogingen worden daar
toe aangewend en het is ver
heugend, dat de Nederland
sche regeermg nu voorstellen
heeft gepubliceerd, die ook
voor de nationalisten als basi3
voor overleg aanvaardbaar
zullen zijn. Men handele nu
echter snel, doelbewust en eens-
gezind.
Snelheid is geboden, omdat
de ontwikkeling in Indië niet
wacht, totdat de Nederlandsche
regeermg eindelijk een besluit
heeft genomen, maar voort
schrijdt. Reeds thans vreezen
vooraanstaande figuren in Ne
derland, dat een uiteenvallen
van ons koninkrijk niet meer
te voorkomen is. Een débacle
kan o.i. nog verhinderd wor
den, doch alleen als snelheid
wordt betracht.
Doelbewustheid is noodig. De
Indische nationalisten moeten
weten, icaar zy aan toe zijn.
In Den Haag en Batavia
moge men daarbij bedenken,
dat het geen zin heeft, vast
te houden aan de uiteraard vrij
vage toezeggingen, door H.M.
de Koningin in haar rede van
Dec. 1942 gedaan, als de In
dische nationalisten meer dui
delijkheid verlangen. Evenmin
heeft het zin, Soekarno uit t&
schakelen, als blijkt, dat diens
stem gezag heeft en men niet
over de middelen beschikt om
zonder zijn medewerking orde
en rust te herstéllen.
Eensgezindheid is eveneens
vereischt. Als eerst de land
voogd aftreedt, omdat hij de
regeeringspolitiek niet goed
keurt en daarna de regeering
den hoogsten Nederlandschen
bewindsman desavoueert, om
dat hij, onder den druk dér om
standigheden overleg aan
vaardt, ook al maakt dit con
tact met Soekarno onvermij
delijk, dan doet dit geen goed
aan ons internationaal presti
ge. Bovendien moeten de In
dische nationalisten er wel den
indruk door krijgen, dat Ne
derland verdeeld en zwak is.
Voor Nederland i-s het van
het allergrootste belang, dat
de eeuwenoude banden met het
rijk overzee onverbroken blij
ven. Wij kunnen voor ons her
stel de economische hulpbron
nen in Indië niet missen.
Ook voor de Indonesiërs is
een breuk met Nederland ech
ter een consequentie, die zij
slechts in het uiterste geval
zullen aanvaarden. Een breuk
beteekent nog allerminst onaf
hankelijkheid voor Indië. De
internationale situatie m Azië
is verward. Er zeilen kapers
langs de kust....
Men breekt nu eetvmaal niet
straffeloos af, wat in den loop
van eeuwen is gegroeid. In
Indië weet men dat even goed
als in Den Haag.
Daarom handele men snel
doelbewust en eensgezind.
Doet men dat niet, dan zal
inderdaad een uiteenvallen van
ons koninkrijk onvermijdelijk
zijn. Eerder, dun men in het al
gemeen denkt
tier- P. J. Simpelaar. A. W.
Duininck, J. J. Leenhouts, J.
Kolyn.
Te St. Kruis is de 18-jarige
v. d. V. in een weiland in een
waterput geloopen en verdron
ken.
Voor het examen voor as
sistent der I. en A. slaagde de
heer L. P. de Mul, te IJzendy-
be.
UITSPRAKEN TRIBUNAAL.
Het tribunaal te Middelburg
deed uitspraak in de volgen
de op 26 Oct. te Goes behan
delde gevallen:
A. Bareman, 26 j., te Wol-
faarstdijk- 3 mnd. internee ring;
C. Bakker, echtgen. v. J. F.
Florein, 53 j., te Wolfaarts-
dyk: onmiddellijke invryheids-
stelling; N. Dronkers, echt-
gen. v." F. Walhout, 52 j., te
Borssele: 3 j. interneering; Ja.
Walhout, 22 j., te Borssele: 3
j. interneering; P. Koeman. 45
j., fruitteler, Kloetinge: 5 j.
interneering met verb, verkl.
v. vermogen en radiotoestel;
G. de Meester, 37 j.. landar
beider, Ellewoutsdyk: 6 mnd.
interneering met verb, verkl.
vermogen; Ma. Wa. Veis,
echtg. v. J. A. Hooftman, 53
j., zonder te Middelburg; 5 j.
interneering en verb, verkl.
radio toestel; Da. Ca. Riemens,
25 j., dienstbode te Middel
burg: 5 j. interneering; Ca.
Ca. de Kunder, 40 j., zonder,
te Vlake: 2 j. interneering.
Voor allen, benevens onthef
fing uit actief en passief kies
recht en ontzetting uit de
rechten tot bekleeding van
openbare ambten.
KERKNIEUWS
Geref. kerken naar art. 31.
Aangenomen naar Rotterdam-
Delfshaven (2e pred. pl.) Joh.
Francke te Hoek (Z.).
Geref. Genie,Tweetal
te M'idelburg D. L. Aangeen-
brug te Leerdam en T. Dorre-
steyn te Opheusden.