Provinciale Zeeuwsche Courant
Nederiandsche leger
Dinsdag 2 October 1945
3 October
TRIBUNAAL TE GOES
UIT DE PROVINCIE
Officieele publicaties
De opbouw van het
RADIOREDE
VAN DEN MINISTER VAN
OORLOG.
Mr. J. Meijnen, minister van
oorlog, heeft in een radiorede
gesproken over ,,de gevolgen
van de capitulatie van Japan
voor den opbouw van het Ne-
derlandsche leger".
Spr. zeide, dat in de afge.
loopen zeven weken het leger-
opbouwplan, hetwelk geba
seerd was op de vlugst moge-
lijke voorziening in oorlcgstijd,
radicaal moest worden gewij
zigd.
In de allereerste plaats kwam
deze eisch tot uiting in de
noodzaak terstond troepen ter
beschikking te stellen voor de
bezetting van Nederlandsch-
Indië. De regeering besloot de
lichte infanterie bataljons,
welke oorspronkelijk bestemd
waren voer bezettingstaken in
Duitschland, terstond ter be.
schikking te stellen van admi
raal Helfrich, die het opper,
bevel voert over alle in Indië
aanwezige strijdkrachten van
ons koninkrijk. De Engelsche
regeering verleende terstond
medewerking, niet alleen voor
de uitrusting dezer bataljons
met tropische uitrustingsstuk
ken, maar ook voor de zoo
vlug mogelijke verscheping de
zer eenheden.
In totaal zullen in den
loep der volgende vijf maan
den 27 bataljons naar Ne-
derlandsch-Indië worden ver
scheept.
Bovendien zullen eenheden
worden gevormd, welke voor
de ravitailleering, de verbin
dingen en de lichamelijke ver
pleging dezer bataljons kunnen
zorgdragen, zoodat het totaal
der troepenverschepingen
27.000 man zal bedragen.
Ter completeering dezer
troepenmacht zijn nog onge
veer 15.000 oorlogsvrijwilligers
noodig, die allereerst zullen
worden geselecteerd uit dege
nen, die op dienstneming in het
Oosten hun keus bepaalden.
De eerste vier bataljons le en
3e regiment stoottroepen, 11-13
reg. inf. en 11-14 reg. inf.
zijn reeds gedeeltelijk vertrok
ken en zullen de eer genieten
als eerste troepen der Konink
lijke landmacht in Ned-Indië
voet aan wal te zetten.
Ik weet, vervolgde de mi
nister, dat vele officieren en
onderofficieren dezer bataljons
den wensch in het hart dragen
om later na hun terugkeer een
plaats in te mogen nemen in
het beroepskader onzer Ko
ninklijke landmacht. Ik heb
dan ook de toekomstige be
hoefte aan beroepskader in- ons
vredesleger in studie doen ne
men en opdracht gegeven er
mede rekening te houden, dat
voor de goede krachten uit het
nu in dienst zijnde of nog cp te
roepen reserve en dienstplich
tig personeel een plaats gere
serveerd blijft.
De minister zeide verder:
Ik heb daarom een circulaire
doen samenstellen, welke door
iederen bataljons-commandant
aan zijn manschappen kan
worden uitgereikt en waaruit
precies te lezen is, op welke
betaling de man recht heeft,
de hulp, die zijn vrouw in ver
schillende nauwkeurig om
schreven omstandigheden van
burgemeesters kan inroepen en
de pensioenregeling voor hem
en zijn gezin, mccht hem on
verhoopt iets overkomen.
De regeering stelde zich in
beginsel op het standpunt, dat
de eerste divisie der expedi-
tionnaire macht, waarvan de
officieren en onderofficieren
momenteel in opleiding zijn en
waarvan de manschappen in
November en December zou
den volgen om eveneens in
Noord-Ierland te worden opge
leid, tcch diende te worden ge
formeerd. Allereerst omdat
deze in Engeland gevormde di
visie een uitstekende kern zou
vormen voor ons nieuwe leger,
maar bovendien omdat deze
divisie zeer waarschijnlijk
eveneens voor bezettingstaak
in Ned-Indië zou kunnen wor
den gebruikt.
Het Engelsche ministerie van
oorlog gaf echter den wensch
te kennen, dat Nederland deze
eerste divisie op eigen grond
gebied zou moeten trainen.
De regeering heeft gemeend,
zich brj dezen wensch te moe
ten neerleggen.
Aangezien echter de in Ne
derland beschikbare kazerne
ruimte niet voldoende is om
een divisie te legeren en op te
leiden, moet de vorming dezer
eerste divisie worden opge
schoven tot de lente van het
volgende jaar.
Hier stond de regeering voor
de moeilijke vraag, of zij het
op haar verantwoording mocht
nemen de oorlogsvrijwilligers,
die zich meldden voor deze
taak. nog tot het volgend jaar
Mei te laten wachten. Het an-
woord hierop was: neen.
Voor de vorming der boven
genoemde 27 bataljons blijven
op zeer korten termijn onge
veer 15.000 oorlogsvrijwilligers
noodig. Ik heb maatregelen
doen treffen om aan deze
15.000 der jongste oorlogsvrij
willigers plus een bepaald per
centage, dat waarschijnlijk zal
worden afgekeurd, een aan.
schrijving te doen uitgaan,
waarin hun wordt medegedeeld,
wanneer zjj in den loop der
volgende maanden op hun op.
roep kunnen rekenen.
Zij, die na een bepaalden
datum, welko ik in de krant
zal publiceeren, geen aanschrij.
ving ontvangen hebben, weten
hierdoor, dat zij voor opname
in de voor Indië bestemde
troepen niet meer in aanmer.
king zullen komen. Zij kunnen
dus aan hun studie of hun
werk gaan.
De officieren en onderoffi
cieren, die voor de encadree-
ring dezer troepen noodig zijn,
zullen ten deele worden geno
men uit de nu in Engeland in
opleiding zijnden, zoodat velen
hunner toch nog hun ideaal
verwezenlijkt zullen zien, om
in Ned-Indië ons gezag te
helpen herstellen. Bovendien
zal ons Koninkrijk als gealli
eerd© mogendheid, met een re
giment deenemen aan de be
zettingstaak van Japan. De
mogelijkheid bestaat, dat het
korps mariniers deze taak te
vervullen krijgt.
De nu In Engeland in op
leiding zünde officieren en
onderofficieren zullen wor
den bestemd om de man
schappen der eerste divisie,
die in de lente van het vol
gend jaar onder de wapenen
zullen komen, op te leiden,
en hen klaar te maken voor
hun Duitsche bezettingstaak.
De officieren en onderoffi
cieren, die tegen het eind van
het jaar naar Engeland zullen
vertrekken, zullen de man
schappen der tweede bezet
tingsdivisies, welke tegen den
herfst van het volgend jaar
worden opgeroepen, voor dit
zelfde doel opleiden. Ook deze
mededeeJing eischt voor de of
ficieren en onderofficieren, die
in Engeland meenden opgeleid
te worden voor de expedition-
naire macht om dan in de pa
cific den Japanner te gaan be
vechten, complete overgave
voor hun taak.
De minister zeide verder:
Het is ook welbegrepen na
tionaal eigenbelang, immers
wanneer ons volk een eigen
bezettingszone in Duitschland
ambieert en bezig is zich een
meening te vormen over het
annexatieprobleem, dient het
de middelen te krggen om zijn
wenschen waar te maken.
Voor deze bezettingstaken
nu zijn twee divisies noodig,
die ter aflossing van elkaar
voor deze taak dienen te wor
den gevormd. Immers de re
geering wil do reserveofficie,
ren en onderofficieren, die zij
voor dit doel onder de wapenen
roept niet langer aan hun
werk onttrekken, dan strikt
noodig is.
Maar hoeveel reserveofficie
ren worden er dan in feite in
militairen dienst opgeroepen,
zult ge vragen
In de jaren 1939 en 1940
telde de Koninklijke landmacht
in totaal ongeveer 10.000 re
serve officieren.
Nu is het mijn bedoeling
van de bovengenoemde
10.000 reserveofficieren er
ongeveer 3000 der jongeren
te herscholen en een deel
.daarvan voor een bepaalde
periode in to deelen bij de
bezettende macht in Duitsch
land. Dit alles in dier voege,
dat zjj niet te lang aan hun
arbeid worden onttrokken.
Dit proces begint reeds in
de lente van het volgende
jaar en zal zich dan verder
met regelmaat voltrekken.
De jongere reserveofficierem
zullen bij den opbouw van ons
leger gerecrueerd worden uit
de dienstplichtigen om na het
bewijs te hebben geleverd, dat
uit officiershout gesneden
zijn, langs den normalen weg
hun opleiding te krijgen. Hier
door -al op den duur na ver.
loop van eenige jaren het to
taal benoodigde aantal weder
om worden bereikt. Hetzelfde
geldt voor de onderofficieren.
Abonn.-pr. 25 ct. p. w. J 3.20 p. kw.
Adv.pr. 12 ct p mm., min. p. adv 2,
Bur. Vlisslngen tel. 10, M'burg tel.
2077 en 2924. Goes tel. 2475, Terneuzen
Hoofdred. E. P. ZandUk (met red.
medew. van dr. W. H. Beekenkamp).
Uitgever F. B. den Boer, Middelburg.
Nummer 147 Druk fa. F. v. d. Velde Jr., Vlisslngen
HIJ KREEG GOEDE
INFORMATIES!
Hitier maakte plannen voor
een invasie in Engeland in 1940.
Een Duitsche spion moest in
lichtingen gaan inwinnen over
de Engelsche verdediging. Men
wist dat in Engeland en hp
werd met de grootste welwillend
heid ontvangen. Het resultaat
was dat hij in zijn rapport
schreef: „De Britschc gemotori
seerde eenheden z\jn buitenge
woon talrijkDe R.A.F. is
zeer sterkOp het oogenblik
is Engeland één fortificatie die
practisch onneembaar is."
In Windsor had men hem
volgens de Paris Soir practisch al
le tanks laten zien die Engeland
bezat. Dit is een van de kleine
ondecdeelen tanks die hier ter
eere van den koning zijn gesta-
tionneerd" zoo had men hem
verteld.
Den volgenden dag was hij
naar Schotland gevlogen. Den
geheelen tocht passeerde zijn
vliegtuig het eene eskader bom
menwerpers na het andere. Het
was echter het zelfde eskader dat
voorbij vloog, daarna omkeerde
en weer passeerde!
ANNEXATIE
OF BEZETTING
De door de regeering inge
stelde commissie ter bestudee
ring van het annexatie-vraag
stuk blijkt volgens De Tijd,
geen eensgezinde meening over
het vraagstuk gevormd te heb
ben. Het rapport beveelt geen
annexatie aan, doch slechts
bezetting van het grondgebied
tusschen den Rijn en Limburg.
Voorts stelt het rapport eeni
ge grenscorrecties voor, o.a. het
verwijderen van de bochten in
degrens ten Z. van Coevorden
en ten Z. van Kleef, alsmede
het rechttrekken van enkele
gedeelten in de Limburgsche
grens.
De annexatie-enquête-com
missie der Werkgemeenschap
Limburg heeft in dit verband
een telegram aan den raad van
ministers gezonden, waarin zij
den raad meldt, dat blijkens
telling der eerste 1000 ant
woorden, ruim 90% der Lim
burgsche bevolking zich uit
spreekt voor gematigde an-
nexatie en dat 66 het niet
ncodig, 60 het zelfs niet
ge.venscht acht. dat de gehsele
bevolking wordt uitgewezen.
Leiden eet morgen haring en
wittebrood en hutspot. In het
park, dat de roem van den bur
gemeester van 1574, Pieter
Adriaanszoon van der Werf.
hoog houdt, zullen in de vroeg
te koraaltonen weerklinken. In
de Pieterskerk zal de bevolking
den 9en Psalm, die ook op Zon.
dagochtend 3 October 1574 op
gegeven werd, zingen:
Ik zal met heel mijn hart den
Heer
big moedig geven lof en eer.
En 's avonds zal het vreug
despel tot zijn hoogtepunt ko
men op de hosvlonder van het
Schuttersveld.
Al heeft de Sleutelstad even
veel geld als elke andere plaats
daar kon minister Lieftinck
geen rekening mee houden
de raambiljetten der Leidsche
winkels zeggen: Het 3 Octo-
ber-feest gaat in ieder geval
door!
En terecht. Leiden ontzet
Holland gered!
Zooals op Walcheren het wa
ter kwam om de bunkerbevol
king te verdrijven en wij
herinneren ons morgen den
eersten slag om Westkapelle
zoo was dit ook het eenige
middel om de Leidsche wallen
van Spanjaarden te zuiveren.
Toen de wind keerde, was hun
lot bezworen.
Morgen gebeurt er in ons
land ook iets belangrijks.
Morgen verzamelen zich op
45 hoofdplaatsen van ons land
de predikanten en ouderlingen
der Hervormde gemeenten. In
elk van die vergaderingen
moet één van hen aangewezen
worden voor de nieuwe Gene
rale synode die op Hervor
mingsdag in de Amsterdam-
sche Nieuw Kerk bijeen hoopt
te komen.
Bij deze benoeming heeft
heel ons land belang- De Sy
node van een Kerk, die pro
fetisch spreekt van het heil
voor volk en maatschappij om
Christus' wil, is ook bereid
haar priesterlijk-dienende taak
te aanvaarden. Nationale her
leving volgt op en is een ge
volg van kerkelijke vernieu
wing. De leus: de kerk er bui
ten laten, werkt als een vloek.
Goed gaat het, als de Kerk
de boodschap van het Woord
Gods stoer verkondigt en ge
hoor vindt. Laat dit morgen
op elke classicale vergadering
bedacht worden.
Groen van Prinsterer (1800-
1876), die naar een dag als
deze hartstochtelijk verlangde,
zei eens: „De Staat moet van
de Kerk als een vrijen en
onwaardeerbaren bondgenoot
gebruik maken; de Hervormde
Kerk moet worden vrijgemaakt
van het juk. waaronder de sa
menspanning van politiek en
kerkelijk liberalisme haar ge
bracht hebben." W. H. B.
Regeering weigert
onderhandelingen
met Soekarno
De regeeringsvoorlichtings-
dienst heeft een verklaring
uitgegeven met betrekking
tot den toestand op Java.
Hierin wordt o.m. 'g
dat. doordat de geallieerden
besloten hebben voorloopig
op Java de steden Batavia en
Soerabaja te bezetten, de
vraag open blijft wie het be
stuur in overig Java op zich
zal nemen. Aan de Japanners
die geleidelgk worden afge
voerd, kan dit niet worden
overgelaten, terwijl de Ne
derlanders door verschillende
omstandigheden nog niet in
staat zijn het bestuur over
te nemen. De late bevrgding
van Nederland en de -trans
portmoeilijkheden voor troe
pen e.d. zijn hiervan oorzaak.
Door deze moeilijkheden zijn
geallieerde instanties geneigd
het Soekarno-bewind de facto
te erkennen.
De Nederlandsche regee
ring kan er echter niet op
in gaan met Soekarno, den
Japanschen marionet, te
onderhandelen.
Soekarno is een fascistisch
georiënteerd persoon, die voor
zijn hulp aan Japan, een
hooge Japansche onderschei
ding heeft ontvangen. Hij
heeft steeds haat tegen de
geallieerden gekweekt.
De Nederlandsche regeering
zal zich niet laten afbrengen
van haar weloverwogen be
leid en t.a.v. de toekomstige
constitutie van Ned. Indië
vasthouden aan de lijn uit
gestippeld in de bekende radio
rede van HM. de Koningin.
3HNISTER LOGEMAN
NAAR ENGELAND.
De minister van overzeesche
gebiedsdeelen, prof. dr. Loge
man is Zondag van zijn reis
naar Australië teruggekeerd en
heeft nog denzelfden dag deel
genomen aan een bijzonderen
ministerraad van zeer langen
duur. Maandag is hg naar En
geland gevlogen voor het voe
ren van besprekingen in ver
band met de jongste ontwikke
lingen in Indië.
Kamp van Ned. vrouwen
op Sumatra.
Australische gevangenen
hebben melding gemaakt van
een groot kamp voor Neder
landsche vrouwen in de nabij
heid van Pakambaroe op Su
matra, waarin deze vrouwen
genoodzaakt waren iederen
dag ratten te vangen om daar
mede haar kinderen in leven
te houden. De vrouwen hadden
practisch geen kleeren meer
aan het lichaam en er waren
vele gevallen van beriberi.
PRODUCTIE LIMBURGSCHE
KOLENMIJNEN.
De productie van de Lim
burgsche steenkolenmijnen was
vorige week Maandag 19922
ton, Dinsdag 21145 ton,
Woensdag 22040 ton, het hoog
ste cijfer, dat sedert de bevrij
ding is bereikt en dat aardig
de limiet van 26900 ton per
dag, dat men zich heeft ge
steld, begint te naderen.
Zooals men weet, heeft de
beheerder van de mijnen dr.
ir. Groothoff ongeveer een
week geleden een ernstig be
roep op de arbeiders en be
ambten gedaan, dat blijkbaar
een gunstige uitwerking heeft
gehad.
Dagelijksche luchtdienst op
Indië in voorbereiding
Naar A.N.P-Aneta verneemt
wordt een plan voor een dage
lijksche luchtverbinding
Nederland naar Indië uitge
werkt.
De dienst zal uitgevoerd
worden met Douglastoestellen
die 41 passagiers kunnen ver
voeren. De reis zal 4 dagen
duren.
KINDERBIJSLAG.
In het staatsblad is afge.
kondigd een wijziging van de
Kinderbijslagwet. Naast de uit-
keering ingevolge de Kinder
bijslagwet, werd tot heden uit
's rijks schatkist betaald een
toeslag van 40 cent per kind
per dag. Deze toeslag is thans
omgezet in een normale uit-
keering krachtens de wet. De
bedrijven zullen deze verhoog
de uitkeering moeten betalen
in den vorm van een verhoog
de premie. Deze regeling zal
per 1 Januari 1946 ingaan.
In het gebouw aan de Kei
zerstraat te Goes had Vrijdag
de eerste zitting op Zuid-Be
veland plaats van het tribu
naal.
Den landarbeider, Marinus
Goetheer, uit Wolphaartsdijk,
werd ten laste gelegd dat hij
in 1935 lid der N.S.B. is ge
worden en dit is gebleven.
Hij colporteerde met „Volk en
Vaderland" en collecteerde
voor Winterhulp.
Verdachte zeide, dat hg het
samenwerken van de N.S.B.
met de moffen niet goed vond.
De voorz. wees er hem op,
dat hij intusschen toch maar
lid bleef.
Den landbouwer David Jo
hannes Lindenbergh uit Wol
phaartsdijk was ten laste ge
legd, dat hij van 1936 tot 1941
lid der N.S.B. is geweest en
in 1941 gedurende een maand
ook van de W.A. Hij bracht
met zijn auto verspreiders van
Nat. soc. lectuur naar ver
schillende dorpen.
L. zeide niet te hebben ge
weten, waarom hij destijds lid
werd, doch de voorzitter wees
er op, dat verdachte eerst na
groote ruzie met de familie
van de vrouw, waarmede hij
destijds trouwde, bedankt
heeft.
Verdachte kan niet zeggen
of hij zonder die ruzie toch de
N.S.B. den rug zou hebben
toegedraaid, wat den voorzitter
deed opmerken, dat hij dus
in zijn hart N.S.B.'er bleef.
De verdediger, mr. A. H.
Kuipers zeide, dat het niet vast
staat, dat L. in zijn hart nog
N.S.B.'er is. Tijdig is hg er
uitgetreden. Spr. vraagt cle
mentie.
Aan Petrus Cornelis Charles
van Leeuwen, inspecteur van
e_en levensverzekering te Wol
phaartsdijk, was ten laste ge
legd, dat hij in 1940 als chauf
feur gedurende 3 of 4 maan
den in dienst is geweest bij de
Wehrmacht en met een Duit-
schen militair Nederlandsche
grossiers langs reed om inkoo-
pen voor de bezettende macht
te doen. Hij heeft daarvan
voordeel getrokken, doordat
hij zijn auto mocht behouden
en zijn rijvergunning verlengd
werd tot Mei 1941. Ten slotte
nam hij in 1941 dienst bij het
Duitsche deviezenbureau te
Rotterdam, waarbij hij als
taak had het opsporen van
kettinghandelaars in gouden
tientjes en andere zaken. Hij
slaagde erin personen op te
sporen en hen naar Bergen
op Zoom te lokken om hun
geld in te wisselen, waarop zij
door Duitschers, die gewaar
schuwd waren, werden overval
len en ingerekend.
Verdachte zeide in dienst
van de Duitschers te zgn ge
gaan toen zijn auto gevorderd
was en hij deze zelf wilde be
sturen om hem goed te doen
blijven.
Mr. Kuipers zeide, dat voor
het eerste ten laste gelegde
wellicht nog een verontschul
diging is aan te voeren, maar
voor het laatste optreden tegen
Nederlanders, zeker niet. Hij
hoopte, dat het tribunaal een
straf zal weten toe te passen,
waardoor v. D. gaat begrijpen
wat hij misdeed.
Willem de Jonge, landarbei
der uit Ovezande, was van
Juni 1944 lid der N.S.B. en
van Juni 1943 lid van het N.
A.F. In 1944 was hij ook ge
durende enkele maanden lid
van den Ned. Volksdienst. Hij
trok daar voordeel van door
de ontvangst van 12 luiers.
Tenslotte heeft hij aan den
marechaussee van den Heuvel
in Maart j.l. gezegd, dat bij
bakker Remijn een onderdui
ker verborgen was en dat de
politieman direct moest optre
den, anders zou de Jonge zelf
maatregelen treffen.
Verdachte zeide, dat hij lid
werd om te voorkomen naar
Duitschland te moeten gaan.
De voorzitter wees er op, dat
de pastoor toch dikwijls tegen
toetreding gewaarschuwd had.
Verdachte draaide om alles
heen en zeide zelf veel ge
saboteerd te hebben.
Mr. Kuipers zeide, dat men
moet letten uit welk milieu de
verdachten komen. De Jonge
begrijpt niet goed wat hij
heeft misdaan en ook is niet
precies komen vast te staan
hoe de kwestie met den mare
chaussee zich heeft toegedra
gen.
Zoowel de horlogemaker Jo
hannes Walhout uit St. Anna-
land, die van November 1940
af lid der N.S.B., althans
sympathiseerend lid, als Mari
nus Cornelis Baarends, werk
man te Goes, die in Februari
1942 toetrad, zeiden uit hun
angst lid te zijn geworden en
uun beider vrouwen bleken het
met hun toetreden niet eens
te zijn.
In alle zaken uitspraak op
Vrijdag 5 October.
Fietsenaanvoer gering.
De regeering heeft op ruime
schaal fietsen in Engeland
besteld, doch door de vervoers-
moeilijkheden zgn er nog
slechts enkele duizenden ge
arriveerd. Dit heeft -tot ge
volg, dat distributie op een
schaal van eenige beteekenis
voorshands nog niet te ver
wachten is.
De staking op de Draad
en kabelfabrieken te Amster
dam is nog niet geëindigd. Het
personeel meldde zich Maan
dagochtend weer op het werk.
Er werd toen een stuk ter
teekening voorgelegd dat het
tewerkstellen van N.S-B.-sters
geen reden zou zijn het werk
neer te leggen. Unaniem werd
echter geweigerd dit te onder-
leekenen.
Voortaan zullen alle
tube verpakte artikelen zonder
inlevering van oude tubes
mogen worden afgeleverd.
Op 1 October is de radio
telefoonverbinding Nederland
Ver. Staten van Amerika her
opend, voor het voeren van
gew-cne gesprekken.
Te Utrecht is een landelij
ke organisatie van ex-politieke
gevangenen en ex-gijselaars in
het leven geroepen, waarin alle
plaatselijke of locale vereeni-
gingen van ex-politieke gevan
genen zijn opgenomen.
Critiek op de
Ned. Volksbeweging
Zaterdag werd in de Geref.
kerk te Goes voor de eerste
maal na de bevrgding, een
slechts matig bezochte prov.
vergadering, uitgaande van de
Anti-Rev. partij, gehouden.
Nadat de voorzitter, de heer
dr. K. Huizenga uit Middel
burg, de vergadering had ge
opend, voerde de heer J. Schou
ten uit Rotterdam, lid van de
Tweede Kamer en wnd. voor
zitter van het centraal comité
der A.R. partij, het woord.
Spr. betoogde, dat niet alles
brj het oude moest worden ge
laten. Er moet meer eenheid
komen tusschen de positieve
prot. Chr. belijdera Zoo moet
er gestreefd worden naar ver-
eemging in de C.H. Unie en de
A.R. Partij. Op 6 October a.s.
zullen weer eenige voermannen
van beide partijen voor dit doel
samenkomen. Maar het is noo
dig, dat beide partijen zoo
spoedig mogelijk weer worden
opgebouwd, want over deze
zaak moeten de alg. verg. der
C.H. Unie en de deputatenver-
gadering der A.R. Partij en
niet de voormannen beslissen.
Vervolgens bestreed spr. de
Ned. Volksbeweging op ver
schillende punten. Het is anti-
historisch om te zeggen, dat de
oude politieke partijen hebben
afgedaan. Wie Christendom en
humanisme wil coördineeren,
zal op den duur worden te
leurgesteld. Wat diametraal
tegenover elkaar staat, kan
niet in één partij of beweging
worden bijeengebracht. Het
uitgangspunt der N.V.B. is niet
waarachtig principieel door.
dacht. Ook weet bijna niemand
wat is te verstaan onder per
sonalistisch socialisme. Wat de
N.V.B. bereikt is practisch
een versterking van de sociaal
democratie in ons maatschap
pelijk en staatkundig leven. In
de kringen der N.V.B. zegt
men, dat de Christelgke anti-
these heeft afgedaan. De anti
these is niét Christelijk. Ze is
een feit. Ze is eigenlijk vree-
seliik en demonisch. Ze ver
dwijnt nooit. Ook de bewering,
dat de A.R. zich in zijn isole
ment opsluit is onwaar. Wij
beraden ons, zegt spr., in onze
zelfstandigheid en beginsel
vastheid, maar de resultaten
worden naar buiten uitgedra
gen tot heil van land en volk.
Vervolgens gaf spr. enkele
beschouwingen over het kabi
net. Een nationaal kabinet
ware volgens spr. mogelijk ge
weest, maar dat heeft men
blijkbaar niet gewild. Het te
genwoordig kabinet draagt de
signatuur van N.V.B. en S.D.
A.P. Tegen zijn samenstelling
program heeft spr. zeer
ernstige bezwaren. De A.R.
partij verzet zich tegen het
standpunt van het kabinet in
zake herstel van den rechts
staat en van recht en wet. Ook
heeft spr. ernstig bezwaar te
gen het wetsontwerp betreffen
de het nocdparlement, tegen
de noodgemeenteraden en te
gen de regeeringsbeslissing in
zake de radio. Wij roepen, zegt
spr., om herstel van recht en
wet en wij willen niet mede
plichtig worden aan het ver
treden van die beide. Wie in
een nood gemeenteraad zitting
neemt, doet vrijwillig mee aan
uitvoering en toepassing van
voorschriften, die diametraal
tegen recht en wet ingaan.
Utiliteitsargumenten doen hier
niet ter zake. Nederland moet
zoo spoedig mogelijk verlost
worden van bureaucratie en
dictatuur. De regeering zegt,
dat het volk nog niet rijp is
voor verkiezingen. Daarmee
heeft de regeering niets te
maken. Grondwet en wet heb-
ben hier te beslissen. Aan het
D. K. 's-Heer Arendskerke.
Formulieren MD 393-03 voor
het aanvragen van vaste
brandstoffen voor verwarming
van ziekenhuizen, gestichten,
scholen, wachtkamers van
artsen, kerken, hotels, café's,
kantoren, winkels, werkplaat
sen en vergaderzalen kunnen
vanaf heden worden afgehaald
en ingediend op het kringkan
toor of bij de agenten.
Voor de verwarming van
catechisatielokalen, ontvang
kamers van predikanten en
geestelijken, kantoren aan
huis zonder personeel, .les
kamers, studeerkamers en
kamers van marechaussee's
voor het in hun woning af
nemen van verhooren, kunnen
geen vaste brandstoffen wor
den aangevraagd.
Bij de leveranciers van pootaard-
appelen heersclite in de afgeloepen
weken bepaalde wrevel ten aanzien
van de door de BJE.AII e.g. Be
drijfschap Zaaizaden en Pootgoed ge-
nunien maatregelen met betrekking tot
de afname van hun aardappelen. De
klachten konden in hoofdzaak in de
lolgende punten worden geformuleerd:
1. De verplichting tot contractec-
ren aan de B.E.A.II van alle ver
bouwde pootaardappelen.
2. De gelijkstelling van den AA-
piijs met den A-prijs.
3. De wijze van sortecren. Men
doet het voorkomen, alsof de teler
•erpllcht is te sorteeren in de maat
28)60.
4. De bepalingen welke gelden ter
verkrijging van ontheffing voor leve-
in het binnenland.
Het nagelaten overleg in deze
met de vertegenwoordigende boeren
organisaties.
Naar aanleiding hiervan had de
Commissie van Samenwerkende Land
bouworganisaties een onderhoud met
iet Bedrijfschap voor Zaaizaden cn
'ootgoed en de B.E-A-II. Al de ge-
•.oemde Klachten werden hierbij naar
oren gebracht.
In :.n;woord hierop betoogde hei
schap vnd- het volgende.
Van ue zijde der W.-Z.-V'aatnsche
elcrs werd bij het Bedrijfschap her-
leali.'elijk aangedrongen op vroege af.
lame van hun pootaardappelen. Zulk;
net het oog op den grootcn achter-
stznd in het werk op de boerderij:
•jebrek aan opslagruimte, arbeids
krachten enz Het Bedrijfschap heeft
zooveel mogelijk gehoor willen geven.
Er werd contract gemaakt met België
waarbij werd bedongen, dat afname
zou plaats vinden vóór October van
alle te exporteeren aardappelen uit
W.-Z.-Vlaanderen. Noodzakelijk hier
voor was, dat alle beschikbare aard
appelen zoo spoedig mogelijk wer
den vastgelegd om aan de contrac-
tiieele verplichting tegenover België te
kunnen voldoen. Er was geen
dcende tijd meer om de telers
willig te laten contracteeren waarom
de bepaling werd gemaakt, dat alle
aardappelen verplicht moesten wor
den gecontracteerd aan de B-E-A-1I.
Dit geschiedde dus uitsluitend en al
leen om aan de contractueele ver
plichting tegenover België te kunnen
voldoen.
De AA-partijen werden betaald te
gen een prijs welke S 3 hooger ligt
dan de A-prijs. Overigens is het de
bedoeling dat deze partijen zooveel
mogelijk een bestemming krijgen voor
het binnenland.
De telers zijn volkomen gerechtigd
te sorteeren of te doen sorteeren in
de gecontracteerde maten. Wanneer de
afnemer anders wilt, dan hoeft de te
ler hieraan in geen geval gehoor tc
geven. On heffing van gecontracteerde
partijen kan worden verkregen op de
bekende voorwaarden, d-w.z.:
a. voor uitpoot in eigen bedrijf:
b. voor bestemming binnenland
mits een koopverklaring wordt over
legd.
Deze ontheffing moet gevraagd zijn
vuór 6 October a-s. bij den D-B.Hte
Groede- Telers worden verder in de
gelegenheid gesteld voorloopig ont
heffing te vragen voor partijen welke
zij een bestemming willen geven voor
het binnenland maar waarvoor zij
nog geen alncmer hebben gevonden.
Deze ontheffing moet echter ook ge
vraagd worden vóór 6 October, terwijl
zij vóór 1 Nov. a-s. aan de B E A U
definitief ontheffing moeten verzoe
ken of wel afleveren.
Het Bedrijfschap is overtuigd, dat
gebrekkige voorlichting en contact
oorzaak is, dat misverstanden zijn ge
rezen. Zij hoopt echter, dat deze
thans zijn weggeruimd. De getroffen
regeling werd speciaal gemaakt, om
de belangen der W-Z.-vlaamsche te
lers. tc dienen.
De Commissie van samenwerkende
Landbouworganisaties in W.-Z -
Vlaanderen gaat met deze rechtzetting
van leiten accoord en dringt er hicr-
m bij de telers ten sterkste op aan
't gestelde bepalingen na te komen
"i onverwijld te contracteeren met de
R.E-A.ll voor zoover zulks nog niet
is geschied.
volk mag zijn grondwettig
recht niet onthouden worden.
Ten slotte zette spr. uiteqp,
dat ons volk in dezen tgd van
decadentie, behoefte heeft aan
waarachtige geestelijke ver
nieuwing.
De toren van de. gemeente
Kapelle is weder hersteld. Nu
de klokken er nog in en dan
is alles weer op orde.
Geruchten doen wel de ron
de dat er twee elders zijn ge
vonden, doch zekerheid hier
omtrent is er nog niet.
Met ingang van 1 Oct. is be
noemd als onderwijzer aan de
o. 1. school A te Zierikzee, de
heer J. Masclé, thans onderwij
zer aan de o. 1. school te
Nieuwdorp.
Vrgdag bracht het harmonie-
gezelschap „Scheldega'.m" te
Hansweert een serenade bij
zijn populairen directeur, den
heer J. Polderman, ter gele
genheid van zgn 70en verjaar
dag. Ondanks het slechte weer,
was er nog veel belangstelling.
SAMENWERKENDE
LANDBOUWORGANISATIES
IN W-ZEEUW SCH
VLAANDEREN.
De afgevaardigden der
samenwerkende Landbouwor
ganisaties in W-Zeeuwsch
Vlaanderen waren bijeen ter
bespreking van de huidige pro
blemen. Als definitieve afge
vaardigden waren aanwezig
voor de Z.L.M. de heeren M.
de Bruijne te Cadzand en J.
Rosseel te Aardenburg; voor
den C. B. T. B. de heeren J.
Ramondt te Schoondrjke en M.
J. Quaak te IJzendgke; voor
den N.C.B. de heeren L. Cam-
maert te Schoondijke en P. L.
Mangnus te Biervliet. Als voor
zitter werd aangewezen de
heer A. Cammaert. Het secre
tariaat werd in handen ge
steld van den heer A.
D'hondt te Oostburg. De hoofd
problemen waren: het herstel
van vernielde en beschadigde
gebouwen; de aibeidersnood en
de hieruit voortvloeiende ab
normale loonen; de bouwstof
voorziening en voorziening van
werktuigen.
Het herstel- aan gebouwen
werd op heftige wijze becriti-
sèerd. Na 1 jaar bevrijding is
er nog een groot percentage
vee hetwelk geen onderdak
heeft voor den aanstaanden
winter, terwijl er aan het her
stel aan woningen ook nog
van alles mankeert. Men is
overtuigd, dat de groote mate-
rialenschaarschte van zeer
remmenden invloed is. Onoor
deelkundige en onevenredige
verdeeling der materialen in
de leiding van het bouwbureau
beïnvloeden deze stagnatie
echter in zeer ongunstige mate.
Kennis is genomen van de
mutaties in de leiding van het
bouwbureau, welke plaats heb
ben en men hoopt dat deze een
beteren gang van zaken ten
gevolge zullen hebben. De ar-
beidersnood heeft geleid tot
een chaotischen toestand in de
loonverhouding, ordening zoo
veel mogelijk in samenwerking
tusschen werkgever en werk
nemer, is op zeer korten ter
mijn noodzakelijk.
De brandstoffentoewijzing
heeft nog steeds redenen tot
ontevredenheid. Deze is ten
eenenmale ontoerijkend om het
aantal beschikbare tractoren
voortdurend in bedrijf te hou
den. De gedupeerde bedrijven
worden hiervan weer het
slachtoffer. Dit zijn de be
drijven met dé geruimde
mijnenvelden en paardente-
kort. De commissie zal met
kracht aandringen op het ver
strekken van landbouwwerk
tuigen.
Verder werd besloten een
schrijven te richten tot be
voegde instanties waarin aan
gedrongen wordt op recht
vaardige vergoeding van de
geleden schade. Bepaalde
landbouwbelangen zullen wor
den geactiveerd door het vor
men van commissies, o.a. op
het gebied van onderwijs, so
ciale aangelegenheden, grond
stoffen, werktuigen en machi
nes, opbouw en herstel, an
nexatie, akkerbouw en vee
houderij.
Om aan al deze problemen
en opbouwzorgen het hoofd
te kunnen bieden, besluit de
commissie onderling zeer nauw
samen te werken in het belang
van het land in het algemeen
en van West-Zeeuwsch Vlaan
deren in het bijzonder.
Bij het gehouden examen
voor het Middenstandsdiploma
te Terneuzen slaagden de da
mes F. Haverbeke, F. v. Puy-
velde, en de heeren J. v. d.
Bunder. M. Claeijs en A. Lam
mens, allen te IJzendijke.
SPORT
De N.V.B, heeft, volgens de
Ned., besloten volgend seizoen
thuis- en een uitwedstrijd
tegen België te spelen alsmede
een interlandwedstrijd tegen
Luxemburg.
5E RONDE VAN KAPELLE.
Zaterdagmiddag werd de
onde van Kapelle gereden.
Afstand 70 Km. Er werd deel
genomen door Zeeuwsche, Bra-
bantsche en Belgische renners.
Een voorwedstrijd werd ge
houden waaraan 15 personen
op gewone fietsen deelnamen.
Afstand 8 ronden 18 Km.
le pr. G. P. Gijzel; 2e pr. C.
A Kloosterman; 3e pr. P.
Gijzel; 4e pr. P. Kloosterman;
5e pr. Van Wgk; 6e pr. Jan
iweg.
Ronde van Kapelle (15 deel-
emers) le pr. M. Thijsman.
België: 2e pr. Dietvorst, Bra
bant; 3e pr. A. C. Klooster
man, Biezelinge; 4e pr. Jan
van Wijk, Brabant.