Provinciale Zeeuwsche Courant
DE STEMMEN VERMEERDEREN ZICH.
Woensdag 19 Septsmber 1945
De nieuw te vormen Staten-Generaal.
Problemen van verkeer en energie.
De heer Bleeker, burge
meester van Dordrecht, ver
heugde ons laatst door zijn
door ons in de P.Z.C. ver
melde kloekmoedige woorden
omtrent de „stakingen" op
futiele gronden of geen gron
den van menschen, die niet
schuldig, of in zeer lichten
graad schuldig, verhinderd
werden nuttig, en noodig
werk te verrichten.
Thans werd onze aandacht
getrokken door een artikel in
de „Nieuwe Nederlander" over
„zuivering", waarin de schrij
ver het Nederlandsche volk
en meer speciaal de „bevoeg.
de" instanties aan het hart
legde „een spoedige verwijde
ring van onzuiveren in lei
dende posities en zich niet te
veel te begeven in een
suistiek die de kans op een
mislukking van de geheele
zuivering verre van denkbeel.
dig maakt", omdat er geen
streng en juist begrip bestaat
van collaboratie, „zoodat men
tenslotte wel eiken Nederlan
der, die in den bezettingstijd
zijn belasting heeft betaald,
als collaborateur zou kunnen
gaan beschouwen".
Van Randwijk waarschuwt
in zijn „Probleem der Vrijen",
verschenen in „Je Maintien-
drai" van 8 Sept. tegen „een
agitatie om der wille van de
agitatie, waarbij dan de N.S.
B.'ers psychologisch dezelfde
rol zouden hebben te vervul
len als de Joden in het Der
de Rijk, n.I. het volk in voort
durende alarmstemming te
houden en waarschuwt, „dat
er een bedreiging van ons de
mocratisch volksbestaan komt
van een kant, waar men recht
niet van onrecht kan onder
scheiden en de overwinnaars
verleeren om menschelijk te
zijn tegenover den zwakke".
Ook mr. A. J. M. v. Dal
trekt in zijn artikel „Verweer
der Vrijheid" („Je Maintien-
drai" 14 Sept.) te velde tegen
verheffing op eigen zuiverheid
van beginselen, gepaard met
een kleinsteedsche bemoei
zucht, die ten onzent een oud
nationaal euvel is, waarbij
het weinig verschil maakt, of
deze beginselen van theologi-
schen, dan wel van politieken
aard zijn. Hij eindigt zijn ar
tikel met de treffende woor.
den: „de rechtsonzekerheid,
de onberekenbaarheid van
het persapparaat, de terreur
van een op hol geslagen zui-
verings-fanatisme, de druk op
de vrije meening scheppen in
het land een sfeer van onvei
ligheid, onrust en onbehaag
lijkheid, aan welker invloed
ook de zuiverste burger niet
ontkomt en die in flagranten
strijd zijn met het vrijheids
beeld, waarnaar het volk vijf
jaar lang reikhalzend heeft
uitgezien" om dan te be
sluiten: „men geve het volk
(le ware vrijheid, die luistert
naar de wetten". Maar men
geve daarbij dan ook wetten,
waarnaar de vrijheid luiste
ren, waarop zij zich verlaten
kan. Men trekke klare, scher-
pe lijnen in het openbare le
ven en make een einde aan
subjectieve gezagshanteering,
aan illegaliteit in het legale
kader, aan persoonlijke wille
keur, die met de vrijheid sol
len, alsof zij een politiek-ge.
vangene ware.
SCHANDELIJKE
JAPAN SCHE
WREEDHEDEN.
Leden der Ned. Indische
strijdkrachten, die in Mel
bourne aankwamen, verhaal
den dat de Japanners op Su
matra en Java een aantal
gruwelkampen hadden, waar
Britsche, Amerikaansche ei
Nederlandsche gevangenen,
alsook Indonesiërs op de
wreedste wijze werden mishan.
deld. De gevangenen werden
er eerst zoodanig mishandeld
tot. ze Het bewustzijn verloren.
Vervolgens werden zë weer
bijgebracht en dan met knot
sen bewerkt en geschopt tot
ze stierven. Daarna dansten
de Japanners op hun lijken,
terwijl Japansche vrouwen
lachend toezagen.
De bevrijde gevangenen ver
telden van geeselingen ei
experimenten, ondernomen
door Japansche doktoren, op.
krijgsgevangenen om te bepa
len wat het menschelijk li
chaam kon weerstaan;
75 Britsche matrozen, die
tusschen de 48 en 60 uren in
- zee hadden rondgedreven, .wer
den opgepikt toen ze tenslotte
aan wal kwamen. Zij werden
toen gedwongen tot hun mid-
del in het water te werken
om Japansche kanonnen en
munitielossen uit schepen.
Vier Australische leger-ver-
pleegsters en twaalf vrouwe
lijke burger-geïnterneerden, die
uit Japan in Darwin zijn aan
gekomen, vertelden hoe zij
door de Japanners gedwongen
waren, de straten van Yoko
hama te vegen, hout te hak
ken, water te dragen, loop.
graven aan te leggen er
sneeuw te ruimen.
DE RUSSISCHE
OORLÖGSSCHADE.
Volgens een rapport omtrent
de materïeele schade, die dooi
de Duitsche bezetting in de
Sovjet-Unie is veroorzaakt,
werd een millioen, Sovjet-bur
gers gedood, gefolterd of ge
deporteerd. 25 millioen inwo
ners zijn zonder onderdak, 4
millioen arbeiders werden
werkloos tengevolge van de
vernieling van fabrieken. De
Duitschers vernielden 65.000
km. spoorweg, 4000 belangrij
ke spoorwegstations, 1700 6te-
den, 70.000 stadjes en dorpen.
Zeer aanzienlijke schade leden
ook de landbouw, de onderwijs
inrichtingen, de medische in
stituten en de inrichtingen
voor wetenschappelijk onder
zoek.
De Europa" onder
Amerikaansche vlag.
Op 19 Sept. a.s. zal het vroe
gere Duitsche lijnschip „Euro
pa" zjjn eerste reis over den At-
lantischen Oceaan als troepen
transportschip maken onder
Amerikaansche vlag.
De „Europa" werd in Bre
merhaven buitgemaakt.
De moordenaars van Belsen
en Auswitz.
Met de handboeien om en
aan elkaar geketend moesten
zich de beklaagden in het
proces tegen de 44 oorlogsmis
dadigers van Belsen en Aus
witz naar de rechtszaal van
Lüneburg begeven. Tot hen be-
hooren Joseph Kramer, dr.
Fritzhlein en de vrouwelijke
SS lieden Irma Grese en Her-
tha Ehlert. De beklaagden zijn
beschuldigd van een reeks
moorden cp Britsche, Poolsche
en Russische onderdanen.
Bij de bezetting van Ber-
gen-Belsen werden 13.000 lij
ken gevonden. Na 6 weken
waren er niettegenstaande de
groote medische hulp nog
13.000 gevangenen gestorven.
Er waren kampen waar de
gemiddelde levensduur der ge
vangenen 12 dagen na hun
aankomst aldaar bedroeg. Er
moest in sommige gevallen
door de gevangenen 12 uur
per dag gewerkt worden om
de lqken te begraven, en nog
kon men het niet bijhouden.
De Spaansche minister
raad zou, volgens A.F.P., beslo
ten hebben de verplichting tot
het brengen van den groet met
opgeheven arm te doen ver
vallen.
DUITSCHE DUIKBOOTEN
GEVEN ZICH OVER.
In Rio de Janeiro hebben
dezer dagen nog 2 Duitsche
duikbooten, de U 530 en de
U 559 zich overgegeven.
Amerikaansche goederen voor
Europa.
President Truman heeft in een
verklaring over de hulfp aan
Europa medegedeeld, dat Ame..
rika thans 1.400.000 ton steen
kool naar Europa uitvoert. In
de laatste 3 maanden van dit
jaar wordt o.a. 75 millioen
leg. vieesch en 70 millioen
schepels tarwe naar Europa
verscheept. Een zekere mate
van rantsoeneering in de Ver.
Staten zal hiertoe waarschijn
lijk noodig zijn. Het grootste
probleem is de financieele
(kwestie.
Zoekof geeft Duitschers
grootër verantwoordelijkheid.
Het Russische militaire be
stuur in de door de Russen be
zette zone van Duitschland
heeft elf Duitsche departemen
ten ingesteld om dë normale
zaken van het bestuur waar te
nemen. Dit besluit weerspie
gelt de grootere verantwoorde
lijkheid die maarschalk Zoekof
.den anti-nazi' Duitschers toe-
ifstaat.
Britsche kruiser in Batavia.
Te Batavia is een Britsche
kruiser aangekomen. Japan
sche officieren hebben zich
aan boord begeven met kaar
ten over de mijnenvelden en
volledige inlichtingen over de
gevangen- en interneerings-
kampen.
„Doodenlijn."
Volgens de News Chronicla
hebben de Japanners 60.000
geallieerde krijgsgevangenen
gedwongen te werken aan den
aanleg van een spoorlijn van
Birma naar Thailand. „Zoo
noodjg bouwen wij deze spoor
lijn over de beenderen van de
krijgsgevangenen," heeft een
Japansche officier verklaard.
De aanleg heeft geduurd van
1942 tot 1945. Ca. 15.000 krijgs
gevangenen zijn hierbij omge
komen. De spoorlijn kreeg den
naam van „doodenlijn".
Volgens radio-Luxemburg
is te Marburg dr. Ellenbogen
gearresteerd, die in Buchen-
waide proeven op menschen
uitvoerde, hetgeen aan duizen
den het leven kostte.
SPORT
Tegen a.s. Zaterdag zijn de
besturen der voetbalvereni
gingen van Walcheren en Zuid-
Beveland bijeengeroepen, ten
einde de mogelijkheid van het
spelen van competities door de
lagere elftallen te bespreken.
Dor het ontbreken van speel
velden op Walcheren moet ge
tracht worden de Walchersche
spelers der lagere elftallen on
der te brengen op de Zuid-Be.
velandsche velden.
A.s. Zaterdag zal het bestuur
van de afd. Zeeland van den
N.V.B. te Middelburg vergade
ren ter voorbereiding van de
algemeene vergadering der af
deeling, welke ongeveer eind
October gehouden zal worden.
Deze bestuursvergadering
zal belangrijke voorstellen voor
de algemeene vergadering te
behandelen hebben. Een be
langrijk punt zal o.m. zijn een
reorganisatie van het compe
titie-stelsel.
Door de gewijzigde treinen
loop is het mogelijk geworden
het juniores-eindtournooi als
nog te Kruiningen te laten
spelen.
Deelnemers zijn in het A-
toumooi: Biervliet, Goes en
Steen, terwijl een elftal van De
Zeeuwen buiten mededinging
meespeelt voor het spelen van
een afmattingswedstrijd.
In het B-tournooi komen uit:
Biervliet, Hontenisse en R.C.S.,
terwijl een Goes-elftal dezelfde
taak cp zich zal nemen als het
Zeeuwen-elftal in het A-tour-
nooi.
Vóór de wedstrijden vindt de
loting plaats.
Abonn. -pr. 25 ct. p. w. 3.20 p. kw.
Adv.pr. 12 ct p mm., min. p. adv 2.
BUr. Vllaafbgen tel. 10. M'burg tel.
2077 en 2924. Goes tel. 2475, Terneuzen
188e Jaargang Nummer I3G
Hoofdred. E. P. Zandljk (met red.
medew. van dr. W. H. Beekenkamp).
Uitgever F. B. den Boer, Middelburg.
Druk fa. F. v. d. Velde Jr., Vlisslngen
LOONEN EN SALARISSEN
IN NIEUW GELD.
Voor het welslagen van de
maatregelen tot zuivering van
het geldwezen is het nooüzake.-
lijk dat zoo spoedig mogelijk
na 2 Oct. de weekioonen voor
de 2-wekelijksche periode van
24 Sept. t/'m 6 Oct., alsmede
de maandsalarissen over Sept.
in nieuw geld worden uitbe
taald. Maatregelen worden ge
troffen om deze betaling mo
gelijk te maken. In de gevallen:
waarin de maandsalarissen
over Sept. reeds voor het be
kend worden van de plannen
tot geldzuivering, reeds over
geschreven zijn op een bank
rekening van den werknemer,
moet dezo overschrijving onge
daan worden gemaakt, daar
de werknemer anders de be
schikking krijgt over een ge
blokkeerd tegoed. De werk
nemer dient in dit geval aan
zijn werkgever een chèque ter
hand te stellen tot het bedrag
van 't hem tegoed geschreven
salaris. De werkgever die al
dus zijn geld terugontvangt,
dient vervolgens na afloop van
de inleveringsweek in nieuw
geld te betalen.
Wanneer het bedoelde
maandsalaris reeds is gestort
op een postgirorekening van
den werknemer, moet deze een
ongedateerd giro-oversehrij-
vingsbiljet tot het bedrag van
zijn salaris aan zijn werkgever
overhandigen. De werkgever
zal zoodra giroverkeer weer
mogelijk is, het (formulier moe
ten dateeren en aan den post-
ehèque- en girodienst moeten
zenden om terugstorting van
het tevroeg betaalde salaris
te verkrijgen. Inmiddels moet
de werkgever zoo spoedig mo
gelijk na 2 Oct. den werknemer
in nieuw geld betalen. Zoo noo
dig kan de loon- en salaris-be
taling na 2 Oct. geschieden
per postwissel. Postwissels die
met nieuw geld zijn voldaan
worden aan de belanghebben
de in nieuw geld uitgekeerd.
HOEVEEL GELD HEBT U
NOODIG TOT 26 SEPT.?
Het is heel eenvoudig om te
berekenen, hoeveel geld uw ge
zin tot 26 September noodig
heeft. Dat is nl. 10 per per
soon om in te wisselen tegen
nieuw geld, alsmede de norma
le uitgaven van „vandaag tot
26 September, eventueel ver
meerderd met dë kosten van
artikelen, die u in de blokkee
ringsweek noodig heefteen die
u vooraf kunt inslaan,.Lè^t dit
bedrag vandaag al opzij en
brengt het restant naar bank,
spaarbank, commissionnair of
giro. Op die „manier behoeft U
op den off-icieelën inlev.e^ngs^
dag op zijn hoogst enkele* gul
dens in te leveren.
Nog béter is het, indien U in
de inleveringsweek in Hef ge
heel niets behoeft in te leveren.
Dit vergemakkelijkt de zaak
enorm. Iedere minuut, ja zelfs
iedere seconde, welke de amb
tenaar achter het loket minder
voor U noodig heeft, is winst
voor de wachtenden. Het mi
nisterie van financiën wijst er
echter nadrukkelijk op, dat U.
ook wanneer U in de week van
26 September t.m. 2 October
niets meer inlevert, U toch in
ieder geval Uw geldkaart moet
bewaren.
Leidsche universiteit geopend.
In tegenwoordigheid van
H. M. de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana is Maandag de
Leidsche Universiteit heropend
in een bijeenkomst in de
Pieterskerk.
de thans gezuiverde
Tweede Kamer is aanhangig
gemaakt het aangekondigde
wetsontwerp houdende regelen
omtrent de voorloopige Staten.
Generaal. Volgens de in het
ontwerp neergelegde structuur
zullen de nieuw te vormen Sta-
ten-Generaal in de eerste plaats
bestaan uit de leden der tijde
lijke Staten,-Generaal. In de
overblijvende plaatsen wordt
voorzien door benoeming van
leden door een commissie waar
in zoowel de tijdelijke Staten-
Generaal als de Nat. Advies
commissie zijn vertegenwoor
digd. De Nat. Adviescommissie
wordt in de gelegenheid ge
steld een aanbeveling voor elke
te vervullen plaats in te die
nen. Voorgesteld wordt vast te
leggen dat bij de benoemingen
en de aanbevelingen ernaar
dient te worden gestreefd dat
in de voorloopige Staten-Gene-
raal de verschillende belangrij
ke staatkundige stroomingen
zooveel mogelijk tot haar recht
komen en dat de voorloopige
Staten-Generaal ook uit een
oogpunt van regionale geleding
des lands, op zoo breed moge
lijke basis zijn samengesteld.
De regeering streeft er met
volle kracht naar de verkiezin
gen zoo spoedig mogelijk te
doen houden. Zij vertrouwt dat
in het voorjaar van 1946 de
technische en politieke voor
waarden daartoe, vervuld zul
len zijn.
Zouden reeds op dit oogen-
blik, hetgeen in sommige krin-
gen wordt gewenscht, verkie
zingen worden gehouden, dan
zou het vertegenwoordigend
lichaam op een technisch al te
onvolmaakte basis komen te
berusten. Zwaarder weegt ech
ter nog dat het Ned. volk nog
onvoldoende gelegenheid heeft
gehad voor staatkundige bezin,
ning. De verschillende staat
kundige stroomingen hebben
zich nog onvoldoende in politie
ke partijen geformeerd. De po
litieke meeningen van het Ned.
volk vonden nog niet haar
rustpunt.
De benoemingscommissie be
staat uit: le. den vice-pres. van
den Raad van St^te of bij ver
hindering cf ontstentenis een
door den Raad uit zgn midden
aan te wijzen lid, tevens voor
zitter van de commissie; 2e.
door de Eerste Kamer der tij
delijke Staten Generaal aange
wezen personen, die deel uit
maken van die Kamer; 3e. van
de Tweede Kamer, 5 door de
Nat. Adviescommissie aange
wezen personen en een secre
taris, benoemd door den voor
zitter der commissie.
Als gevolg van de zuive
ringsmaatregelen zullen in de
Eerste Kamer niet terugkee-
den prof. dr. A. Steger (R.K.)
en A. B. de Zeeuw (S.D.A.P.)
en in de Tweede Kamer: G. H.
Kersten (Staatk. Geref.) Door
overlijden, verblijf buitenslands
enz. zijn er in de Eerste Ka
mer 16 en in de Tweede Kamer
25 vacatures.
HERDENKING
SPOORWEGSTAKING.
Zijne Exc. ir. Th. S. G. J.
M. van Schaik. min. v. verkeer
en energie, heeft Maandag
middag op een bijeenkomst
van het spoorwegpersoneel te
Utrecht ter herdenking van
het feit dat een jaar geleden
de Ned. Spoorwegen staakten,
een rede gehouden;'Hij bracht
de oorlogsjaren in herinnering
waarin veel gevergd is van
de spoorwegmenschen. Toen
de tijd van hët openlijk verzet
aanbrak heëft het geheele
personeel als één man het be
vel tot staken opgevojjgd. Zij
hebben daarmede vrijwillig een
zwarén last.op hun schouders
genomen, met alle gevaren
daaraan verbonden. Tenslotte
dankte hij het personeel waar
op hij zei trotsch te zijn voor
lïe't-'vele dat; zij in het belang
van Het vaderland deden,.
Ook te Tilburg én Rotter
dam is deze dag plechtig her-
da'cht.
Politierechter Middelburg.
De 36-j. J> ,T., z.b. te- Hein-
keriszand, gëëvac. te Goès,
thans gedetineerd, stal te Goes
een fiets van mej. M. de Jon
ge. Dit kwam hem óp 8 mnd.
gev. straf met aftrek Vobr-
arrest te staan.
Wegens het verstrekken van
onjuiste gegevens- voor evacu
atie-vergoeding, kreeg de 59-j.
landarbeider P. G. te Driewe
gen 1 mnd. voorw. met proeft,
van 3 j. en 75 b.s. 25 d.h.
De 42-j. landarbeider J. van K.
te Wolphaartsdijk, geëvac. te
Driewegen, kreeg 1 mnd.
voorw. met proeftijd van 3 j.
en 50 s. 20 d. h.
De 45-j. kellner W. H. R. uit
Middelburg verkocht 12 klap
stoeltjes, door misdrijf ver
kregen, Vrijspraak.
De 30-j. A. van L., metaal
bewerker te Koudekerke, nam
in Koudekerke eenige planken
en baddings weg, wat hem 20
b. s. 10 dg. h. kostte.
„Zij helpen iedereen, behal
ve ons", aldus het verwijt, dat
men in vrijwel iedere provincie
van ons land kan hooren over
de regeeringsmaatregelen. Een
verwijt, waarvan ir. T. S. J.
M. van Schaik, minister van
verkeer en energie, de onjuist
heid aantoonde, toen hij sprak
in een persconferentie te Arn
hem. De minister ging in een
uitvoerige en gedocumenteerde
uiteenzetting in op verschil
lende problemen van verkeer
en energie, die voor Nederland
in dezen tijd wel bijzonder
moeilijk zijn.
Met de kolenvoorziening is
het thans nog somber gesteld.
Dientengevolge kan niet meer
gas geleverd worden, dan op
het oogenblik het geval is. De
vooruitzichten zijn bemoedi
gend.
Er wordt gewerkt aan de
hoogspanningslijn van'de elec-
trische centrales in het gebied
van Keulen naar Limburg.
Groote verwachtingen moet
men over deze voorziening
niet koesteren.
Wat het vervoer betreft
zeide de minister, dat uit En
geland reeds veel vrachtauto's
geïmporteerd zijn, die gedeel
telijk uit de Ver. Staten kwa
men. Thans is de voorziening
van vrachtwagens zoo ruim,
dat 520 splinternieuwe Ame
rikaansche wagens vrij komen
voor de distributie. De toe
stand op het gebied van het
goederenvervoer is dan ook
niet zoo donker. Bovendien is
men in onderhandeling met
de Canadeezen om van hen
wagens over te nemen. Het
gaat hier om een groote hoe
veelheid wagens.
Met de personenwagens is
het vrij hopeloos gesteld. Er
is zeer weinig aanvoer en de
wagens die er thans loopen,
vallen doorgaans uit door al
lerlei mankementen.
Men heeft thans voor de
uitgifte van rijvergunningen
een directoraat ingesteld, dat
er voor zal zorgen, dat de
wagens op de goede plaats
komen. Het spreekt echter
vanzelf, dat de thans bestaande
chaos op dit gebied niet in
eens ten goede veranderd is.
Daarom is de uitgifte van rij
vergunningen voorloopig
ongeveer 14 dagen stopge
zet. Wat er is, zal dan zoo
goed mogelijk verdeeld
den.
Er zal een scherpe controle
op den weg worden ingesteld.
Over den benzine-aanvoer
sprekend, zeide de minister,
dat wij een ruime toewijzing
van de geallieerden hebben
ontvangen. Er is echter veel te
veel gebruikt. Met een beperkt
wagenpark als wij thans heb
ben, werd niet minder dan
70 aan benzine verbruikt
van wat wij vóór den oorlog
noodig hadden. Terecht heeft
men daar aanmerking op ge
maakt.
De vorige maand zijn twee
schepen met voor ons land be.
stemde benzine hier niet aan.
gekomen. Men vermoedt, dat
zij op een mijn zijn geloopen.
Doordat er geen reserve was,
zat men eensklaps krap en
moesten de toewijzingen op
een vierde worden terugge
bracht.
Fietsbanden worden thans
in eigen land in vrij groote
hoeveelheden aangemaakt. Het
volgend jaar zullen er waar
schijnlijk een millioen banden
geproduceerd worden. Voor de
eerstvolgende maanden zullen
vooral de geneeskundige en
openbare diensten via de dis
tributie voorzien kunnen wor
den van banden van een rede
lijke kwaliteit. Langzamer
hand zal ook het publiek ban
den kunnen krijgen.
DUITSCHLAND KAN ONS
GAS LEVEREN.
Toen de Duitschers na hun
overval in 1940 zich ijverig met
onze zaken begonnen te be
moeien, drongen ze o.a. ten
zeerste aan op het aanleggen
van een pijpverbinding tus
schen het gasnet van de
staatsmijnen en het gascom-
pressorstation te Alsdorf, dat
op 19 km afstand van de
staatsmijn Emma ligt. De be
doeling was, belangrijke hoe
veelheden cokesovengas van de
staatsmijnen af te voeren naar
Duitschland. Dank zij tegen
werking van de staatsmijnen is
er yan deze zaak gedurende
den oorlog niet meer terecht
gekomen dan de aanleg van 250
meter buisleiding, uitgaande
van de cokesfabriek te Alsdorf.
Maar nu de oorlog voorbij is,
is onze belangstelling in deze
gasleiding heel wat gestegen^
omdat men nu via een derge
lijke verbinding een gedeelte
van de Duitsche gasproductie
naar ons land zou kunnen voe
ren, waar tengevolge van de
Duitsche oorlogsvoering een
schreeuwend tekort aan gas
voor industricele en huishoude
lijke doeleinden bestaat. Het
plan van de 19 km. lange ver
binding tusschen Alsdorf en
Treebeëk is dus weer opgeno
men en onze regeering dringt
er thans ten zeerste op aan, in
overleg met de geallieerde
autoriteiten, tot uitvoering
over te gaan.
In een door de staatsmijnen
samengesteld rapport over de
ze materie wordt er op gewe
zen, dat een levering van
570.000 kubieke meter gas per
etmaal door Duitschland voor
ons land het volgende zou be-
teekenen vooreerst een be
sparing van 1075 ton gaskolen
per etmaal, voorts een verhoo
ging van de kunstmestproduc
tie van het stikstofbindingsbe-
drijf met ca. 350 ton stikstof-
mest per etmaal en tenslotte
een verhooging van gas voor
industrieel en huishoudelijk ge
bruik van 170.000 kubieke me
ter per etmaal, dat is 75 pro
cent van wat op dit oogenblik
ter beschikking staat.
Dit gas zou onttrokken wor-
dén aan de producie van de
vier groote gas-leverende li
chamen, die het geheele
linksch-Rijnsche en het Roer
gebied van gas voorzien. En
van deze productie zou de le
vering aan Nederland slechts
enkele procenten bedragen.
Van de 71 cokes-fabrieken die
in het genoemde gebied de gas.
levering verzorgen, is 60 pro
cent vrgwel onbeschadigd en
regelmatig komen de bescha
digde maar herstelde fabrieken
weer in bedrijf.
Een nog kortere leiding zou
de verbinding kunnen vormen
tusschen Enschede en de Duit
sche grensplaats Gronau. Hier
is de afstand slechts 7 km.
Van daaruit zou de Twentsche
industrie 'op aanzienlijke wijze
met aardgas geholpen kunnen
worden, dat over de grens in
enorme hoeveelheden wordt
gewonnen.
Luchtvaarttoumooi op
Ypenburg.
Zaterdag was het vijf jaar
geleden, dat de Battle of Bri
tain", de groote luchtslag bo
ven Engeland, zijn hoogtepunt
bereikte. Mede ter herdenking
van dit feit, werd heden op
het vliegveld Ypenburg b$ 's-
Gravenhage een groot lucht
vaarttoumooi gehouden, dat
een bijzonder karakter droeg
door de aanwezigheid van H.M.
de Koningin.
In het Westen is de elec-
trische halfuur-dienst Rotter
dam-Den Haag doorgetrokken
tot Leiden.
In Rotterdam is het eerste
Victory-schip binnengekomen
met een lading pijnboomhout
Yoego Slavie eischt var.
Italië geheel Venetië-Jutië met
inbegrip van Triëst.
PROVINCIENIEUWS
OFFICIEREN VAN HET
14 R. L BEÜEDIGD.
Aan den Zeeweg te Haarlem
had een indrukwekkende
plechtigheid plaats, schrijft
Parool. Negen officieren zijn
voor het front der troepen
van het tweede bataljon van
het 14e R. I. door den regi
mentscommandant, overste
van Dijk, tot tweede luitenant
beëdigd.
Na het voorlezen van de be
noemingen sprak, namens
Prins Bernhard, kol. Doorman,
die wees op de taak, die het
leger in Indië wacht, waar het
den naam van ons land zal
moeten hooghouden.
In aanwezigheid van den
burgemeester van Vhssingen,
den heer Van Woelderen,
andere autoriteiten spra
ken de Zeeuwsche officieren
de* eedsformule uit, waarbij zij
trouw zwoeren aan de Konin
gin, gehoorzaamheid aan de
grondwet en onderwerping aan
de krijgstucht.
Een défilé voor de pas be-
eedigde officieren besloot deze
plechtigheid. Aan de lunch, die
na afloop plaats had, werden
nog vele speeches afgestoken,
waarin de jonge officieren ge-
lukwenschen moesten aanvaar,
den.
De ferryboot „Koningin Wil-
heimina" van den Prov. Stoom-
bootdienst, die indertijd door de
Duitschers werd weggevoerd,
is in Hamburg teruggevonden.
Dezer dagen is het schip naar
Viissin gen .terugge
bracht. Het zal echter waar-
schijnlek no| geruinien tijd du.
ren voor het schip weer in
dienst zal kunnen worden ge
steld.
In Zeeland komt er thans
een ver. voor Invaliden, als
onderafd. van de Ned. Ver.
voor Lichamelijk Gebrekkigen
te Rotterdam. Het bestuur
voor de onderafdeeling bestaat
uit de heeren C. J. Nieuwen-
burg, voorz., J. Augustijn,
secr. en D. M. Poppe, pennm.,
allen te Middelburg.
Momenteel zijn er veel in
validen in Nederland en nog
dagelijks wordt de kring van
invaliden grooter. Al deze
personen zullen door boven
genoemde vereeniging zooveel
mogelijk geholpen moeten
worden aan een passende be
trekking.
De vereeniging „Nederland
sche Meisjesclubs", ook wel
naar het insigne Driehoekclubs
genoemd, is thans officieel
aangesloten bij het Nederland
sche Padvindstersgilde, waarbij
deze vereeniging volgens haar
werkwijze ook geheel hoort.
Het verschil tusschen. de
Ned. Meisjesclubs en het pad-
vinders werk ligt in het evange-
liseerend karakter van de eer
ste. Hierdoor was tot voor kort
aansluiting bij de padvinderij,
die godsdienstige propaganda
niet toestond en naar buiten
strikt neutraal was, onmoge
lijk. Weliswaar had men naast
de neutrale ook Christelijke
padvindersgroepen, dit waren
echter z.g. gesloten groepen,
die geacht werden alleen te be
staan uit jongeren van deze
bepaalde godsdienstige gezind
heid.
Thans is echter naast de twee
genoemde een derde soort van
clubs bij de padvinderij inge
voerd, de z.g. speciale groepen,
die men zou kunnen zien als
Christelijke groepen, waarbij
ook andersdenkenden mogen
worden toegelaten, waardoor
dus een evangeliseerend ele
ment bij het werk in dergelijke
groepen kan worden ingevoerd.
Via deze laatste pas toege
laten categorie, wordt het nu
mogelijk dc Nederl. Meisjes
clubs bij de padvinderij in te
schakelen, waardoor voor deze
beide jeugdbewegingen, wier
werkwijze als zoodanig geheel
dezelfde is, een prachtige mo
gelijkheid van samenwerking
geopend wordt. Zelfs de wet en
belofte der padvindsters ver
toont zeer veel gelijkenis met
die der Meisjesclubs, zoodat
deze zonder veel bezwaar door
de meisjesclubs kunnen worden
overgenomen. Als insigne za!
nu ook het klaverblad der pad
vindsters moeten worden aan
genomen, i-pl. de driehoek in
den cirkel.
De Hervormde Jeugdraad of
een interkerkelijke commissie
zal er in de verschillende plaat
sen toezicht op houden dat het
evangeliseerend karakter dei-
clubs ook in dit verband niet
verloren gaat.
Voor Middelburg beteekent
deze verandering, dat de plaat
selijke afdeeling van het pad
vindstersgilde met bijna 300
Driehoeksmeisjes zal worden
uitgebreid, die als een afzon
derlijke padvindersgroep hun
werk nu zullen voortzetten.
De tijdelijke gemeenteraad
van Goes komt Vrijdag a.s. 's-
avonds om half acht in verga
dering bijeen. Behalve de be-
eediging van de leden van den
raad, de heeren M. Franken en
F. C. Schog en de benoeming
van een lid van de grondbe
drijfscommissie, komt aan de
orde een voorstel tot vaststel
ling eener verordening beref
fende de woongelegenheid.
De inwoners van Goes zullen
binnenkort een opwekking
ontvangen om te offeren voor
een wel zeer sympathiek doel.
nl. een blijvende herdenking
van de stadgenooten die vielen
als slachtoffers van de oor
logshandelingen.
Het daarvoor -gevormde co
mité heeft in zijn jongste ver
gadering besloten een klok
met inscriptie te laten gieten
en dc-ze te doen plaatsen in
den kleinen stadhuistoren en op
bepaalde datum, te laten'
luiden.
In den gevel van het stad
huis zal een gedenkplaat
worden aangebracht.
Emmabloem-collecte
Eindelijk wordt sedert het-
begin van den oorlog weër een
Emmabloem-collecte gehouden.
Door de plaatselijke afdeelin-
gen van de Prov. Zeeuwsche
Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose zal ingevolge be
sluit van de Nederlandsche
Centrale Vereeniging vóór 15
October a.s. worden gecollec
teerd.
De tuberculose, de zoo ge
vreesde volksziekte, is in de be
zettingsjaren op ontstellende
wijze toegenomen. Door de eva
cuatie en door de zeer ongun
stige woningtoestanden dreigt
ook in Zeeland een noodlottige
toeneming der tuberculosebe-
smetting. Dcor jarenlang voor
treffelijk werk en groote toe
wijding van de Provinciale
Zeeuwsche Vereeniging stond
Zeeland ongeveer aan de spits
der tuberculosebestrijding. De
bereikte resultaten zjjn zeer
ernstig geschaad, zoodat over
al zoo krachtig mogelijk moet
worden ingegrepen: daarvoor
is echter veel geld noodig,
vooral voor ziekenhuis- en sa-
natoriumverpleging.
Zeeland geeft altijd gaarne
en ruim voor een goed doel.
Welnu, hier moet tegen een
feilen vijand der menschheid
een onverbiddelijke strijd wor
den .gevoerd, een strijd, waar
aan geen rechtgeaarde Zeeuw
zich zal mogen onttrekken. In
ongeveer alle Zeeuwsche ge
meenten zal worden gecollec
teerd. Offert naar vermogen,
helpt jarenlangen achterstand
inhalen en beperkt u niet al
leen tot de straatcollecte. Door
de algemeene saneering der
geldmiddelen is de tijd voor
een collecte ongunstig. Daar
onder mag echter de tubercu
losebestrijding niet lijden. Laat
dus allen, die daartoe de mid
delen bezitten, maatregelen ne
men grootere giften voor 26
September of na 3 October a.s.
te bestemmen voor hunne
plaatselijke afdeeling.
De Voorzitter der Prcv.
Zeeuwsche Ver. tot be
strijding der tuberculose,
VAN WOELDEREN.
Eenige dagen geleden was
de strooper L. H. te Nieuw
en St. Joosland in het veld en
werd zijn pad gekruisd door de
hulpmarechaussees M. H. en
de J. H. zette het op een
loopen, maar bij de hofstede
van. B. werd hij achterhaald,
waar hij zijn geweer had ver
stopt. Het duurde niet lang
of het geweer werd gevonden
en ontstond daardoor een
vechtpartijtje met de politie.
De politiehond van een der
hulpmarechaussees kwam ech
ter te hulp en het pleit was
toen spoedig beslecht. Proces-
verbaai werd opgemaakt met
inbeslagname van het geweer,
terwijl L. H. eenige dagen
iater in verzekerde bewaring
werd gesteld.
Zaterdag zal te Kapelle de
wielerwedstrijd genaamd de
ronde van Kapelle gereden
worden door 'n 30-tal renners
wielrijders w.o. bekende Belgi
sche en Brabantsche.
Het Tamboer- en Pijpers
corps te Biezelinge maakte
voor het eerst na 4 jarqn, Za
terdag des avonds een muzika
le wandeling door het dorp en
besloot met een taptoe op het
Marktveld te Biezelinge.
De majoor van het 2e Bat.
14e R. I,, dat binnenkort naar
Indië vertrekt, heeft aan den
burgemeester van EUewouts-
dijk een bedrag van 832.50
ter hand gesteld om te verdee-
len onder de nagelaten be
trekkingen der oorlogsslacht
offers onzer zwaar getroffen
gemeente.
De collecte voor de H.A.R.K.
heeft te Hoedekenskerke opge
bracht 173.33 en in de ge
meente Nisse 142.
De synodale wederopbouw-
collecte bracht to 's-Graven-
polder op f 148.82, te 's-Hee-
renhoek f 30.22, te Baarland
f 462.03, te Borssele 389.38' -l-,
te Heinkenszand 694.03, te
Oodelande 352.39, te Ovezan-
de en Driewegen 776.
Zaterdagavond gaf ue rau-
ziekvereeniging E.M.M. te
Kruiningen met medewerking
van de zangvereeniging „Cres
cendo" en „Jong Crescendo"
een concert op dc muziektent,
waarvoor veel belangstelling
bestond.
Het districtscomité Zeeuwsch
Vlaanderen van het Nederl.
Comité voor Gebiedsuitbrei
ding bestaat uit de heeren-:
dr. A. van Loij (voorz.), A.
Baart (secr.), luit. Bouwense,
dr. A. G. Brouwer, J. Buma. ir.
Cohen Stuart, J. van Dongen.
Jansen, majoor F. P. O. M.
Koch, ir. A. E. Langenhorst,
S. A. Luitwieler, L. de Meijer,
J. Ramondt en luit. J. v. d.
Velde.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk. De Ned. H.
gem. van Zaamslag deed toe
zegging van beroep van ds. O.
G. Bunjes te Borssele.
Beroepen te Amsterdm-
West (vac. J. W. P. le Roy i L.
Lagerwey te Ymuiden-O. Te
Franeker (toez.) F. Oort te
Oostburg.
Aangenomen naar Utrecht
(vac. P. Veen) J, J. F. Franck
te Velp.
Dr. j;. D. Schmidt, die 15
Dec. 1943 als Ned. Herv. predi
kant verbonden aan de Ned.
Herv. kerk te Kapelle emeri
taat werd verleend met een
diensttijd van 44 jaren, heeft
bekend gemaakt dat hij 30 Sept.
afscheid wenscht te nomen. Dr.
J.'D. Schmidt heeft ook na zijn
emeritaat de kerk te Kapelle
als hulpprediker gediend.
