Provinciale Zeeuwsche Courant
DE NEDERLANDSCHE VOLKSBEWEGING
DE GELDSANEERING
Het geld, dat de Duitschers
en hun handlangers over
vloedig hadden aangemaakt,
gaat verdwijnen en er komt
deugdelijk geld voor in de
plaats. Dat is zeer verblijdend,
want zonder „goed" geld
gaat het nu eenmaal niet in
de wereld.
Maar wat is goed geld
Goed geld is geld, waarvoor
men goederen kan koopen, en
vooral goederen od de wereld
markt. Dus in het buitenland.
Nederlandsch geld is echter,
evenals elk nationaal geld,
slechts gangbaar in het eigen
land. In het buitenland kan
men er slechts dan iets mee
koopen, wanneer het buiten
land weet, dat het tegen dat
geld weer in Nederland zal
kunnen koopen of het zou
kunnen omwisselen. Of wij in
Nederland elkaar onderling
betalen met, wat men geld
belieft te noemen of met luci
fershoutjes, heeft voor het
buitenland geen beteekenis.
Slechts indien wij over een
ruilmiddel beschikken, dat
voor het buitenland een
waarde vertegenwoordigt, zoo
als indertijd het Nederlandsche
geld een waarde aan het in
ternationale ruilmiddel goud
vertegenwoordigde, dan pas
zullen wij er in het buitenland
iets voor kunnen verkrijgen.
Nu behoefde de gouddekking
feitelijk niet in eoncretie aan
wezig te zijn vroeger. Het
was voldoende indien een land
beschikte over zekere kredie
ten in landen met een ook
internationaal geldende munt,
zoodat men tegen die kredie
ten wissels kon afgeven, die
dan uiteindelijk in goud werden
voldaan, tenminste het saldo,
dat in debet bleef staan, nadat
voor het overige deel goederen
of diensten waren geleverd.
Ponden sterling en dollars
waren erkend door het inter-,
nationale verkeer.
De moeilijkheden met het
geld gaan zich pas voordoen,
als men het losmaakt van een
internationaal ruilmiddel. Nu
is er in Europa zelf geen goud
genoeg om de buitenlandsche
inkoopen te betalen. Men zal
zich dus kredieten in de over
ocht ruilmiddel beschikkende
landen moeten verschaffen, of
een voldoenden voorraad de
viezen (d.i. buitenlandsch ruil
middel). En over die kredieten
zal men alleen kunnen be
schikken door goedwillendheid
van de buitenlanders, of door
export, waardoor men deviezen
kweekt. Immers, geen mensch
neemt buitenlandsch geld aan,
tenzij hij er iets mee doen
kan, d.w.z., te zijner tijd er
weer mee kan koopen of
andere schulden afdoen. Het
binnenlandsche vreemde geld
is onverschillig, bewijze het
vroegere Spaansche geld, dat
tegen goudwaarde genoteerd
werd, hoewel in Spanje geen
goud geld in omloop was maar
slechts zilveren munt.
Wat nu „zwarten handel'
betreft, die kan slechts be
streden worden door een voor
raad goederen, ruim genoeg
om ze voor allen in voldoende
mate beschikbaar te stellen.
Zoolang er een karige voorraad
is en alleen verkrijgbaar door
„distributiebonnen" zullen som
migen zich trachten een
gfooter aandeel te verschaffen
en de zwarte handel is daar,
onverschillig, of de zwarte
handelaar zich met verkeerd
of met goed geld laat be
talen. Toen de Egyptenaren
honger kregen, hadden zij geen
geld anders dan hun Egyp
tisch, maar zij gaven voor
het eten van Jozef hun vrij
heid enz. Dit is een typisch
staaltje van „zwarten" en nog
wel „door den staat gesanc-
tionneerden handel".
Er is slechts één middel om
uit de impasse te geraken,
waarin de wereld ten opzichte
van het geld is geraakt, nl. her
stel van een wereldhandel en
dat zal slechts mogelijk zijn
door herstel van vrijhandel.
Maar daarvoor is noodig vry-
heid, vrijheid van vrees voor
oorlogsgeweld, of binnenland
sche snoode regeeringsmaat-
regelen, die toch ook als uit
eindelijk doel weer militaire
macht, oorlogstoerusting be
doelen. Vrijhandel is nu wel
een woord, dat geen hoogen
koers heeft, wij zijn allen
intra et extra muros bezeten
door autarktische denkbeelden.
Tenslotte zou misschien, daar
joud maar beperkt voorhanden
s, het scheppen van een inter
nationaal bankpapier kunnen
worden onder het oog gezien.
Er bestond immers vroeger een
B.I.P. (Bank voor internatio
nale betalingen) te Bazel.
Maar dit zal wel een utopis
tische gedachte moeten blij
ven, want de mensch is nu
eenmaal schrander in de
slechtigheid en de kunst van
vervalsching (men denke
slechts aan de vervalschte
persoonsbewijzen enz., waar
mee men de vertegenwoordi
gers van het Herrenvolk ver
schalkte) zal ook in de oor
logsjaren wel enorme vorde.
ringen gemaakt hebben.
Abonn.-pr. 25 ct. p.. w. 3.20 p. kw.
Adv.pr. 12 ct p mm., min. p. adv 2.—
Bur. Viissingen tel. 10, M'burg tel.
2077 en 2924. Goes tel. 2475, Terneuzen
Dinsdag 18 September 1945
Hoofdred. E. P. ZandUlt (met red.
medew. van dr. W. H. Beekenkamp).
Uitgever F. B. den Boer, Middelburg.
Jaargang Nummer 135 Druk fa. F. v. d. Velde Jr., Vllsslngen
DE SLAG OM ARNHEM
HERDACHT.
Maandag is te Arnhem op
plechtige wijze het feit her
dacht dat een jaar geleden
de meer dan 1000 vliegtuigen
met parachutisten en lucht
landingstroepen boven Arnhem
verschenen om te trachten de
strategisch belangrijke Rijn
brug in handen te krijgen,
welke grootsche operatie na
een heldhaftigen strijd van het
Britsche landingsleger misluk
te. Na een Mis van Rêquiem
in de O. L. Vrouwekerk cn een
interkerkelijken dienst in
Mucis Sacrum, werd bij de
Rijnbrug een gedenkteeken
onthuld. In afwachting van
het definitieve monument werd
een zuil van het vernielde
Arnhemsche gerechtshof ge
plaatst.
Ook in Nijmegen bij de
Waalbrug is de landing van
uit de lucht herdacht. De
Amerikaansche generaal, die
het bevel voerde over de
Amerikaansche troepen die
Nijmegen bevrijdden, overhan
digde een gedenkplaat. Voorts
werden enkele burgers onder
scheiden die zich verdienste
lijk maakten, terwijl een
posthume hulde werd ge
bracht aan Jan van Hooft, die
door zijn moedig optreden de
brug heeft gered.
Uitspraken bijzonder
gerechtshof.
Het bijzonder gerechtshof te
Den Haag heeft uitspraak ge
daan in de zaak tegen E. de
Kerf, zonder beroep, wonende
te Axel, die in 1943 in dienst
van den Ned. landstorm (de la
ter genoemde vrijwillige SS.-
brigade Nederland) was getre
den. Daarbij had hij in Fe
bruari 1945 aan razzia's bij
Apeldoorn deelgenomen, waar
bij verschillende Nederlanders
werden gedood. Het vonnis
luidde: 20 jaren gevangenis
straf met ontzetting uit het
kiesrecht voor het leven. Ver
lof tot cassatie-aantéekening
werd verleend. De advocaat
fiscaal had 14 dagen geleden
als eisch de doodstraf gesteld.
Tegen A. Ros, eveneens zon
der beroep en wonende te Kat
wijk, had de procureur-fiscaal
ook de doodstraf geëischt, om
dat Ros als lid der vrijwillige
SS.-brigade Nederland aan
razzia's heeft deelgenomen,
waarbij Nederlanders waren
doodgeschoten. De uitspraak
luidde: levenslange gevan
genisstraf met ontzetting uit
het kiesrecht en verlof tot cas
satie.
S.D.-er wilde kermis vieren.
Een vroeger lid van den S.D.
die nog vrij rondliep meende
dat hij in Den Bosch rustig
kermis kon gaan vieren. Hij
werd aan een agent van politie
aangewezen, maar toen deze
hem wilde arresteeren, nam hij
de vlucht. Een felle jacht werd
ingezet, waaraan tal van ker-
misvierders deelnamen. Spoe
dig werd hij ingerekend.
Kinkhoestepidemie.
In Bergen op Zoom en omge
ving heerscht een kinkhoestepi
demie. Verscheidene lagere
scholen moesten worden ge
sloten, teneinde kinkhoestinfec-
üe tegen te gaan.
De vervanging van pasmunt.
In de te 's-Gravenhage ge
houden persconferentie over de
problemen der geldsaneering
deelde de minister van finan
ciën, prof. mr. P. Lieftinck,
wat betreft de vervanging van
pasmunt nog het volgende
mede:
Brons en andere metalen,
noodig voor de vervaardiging
van nieuwe pasmunten, zijn
momenteel moeilijk te verkrij
gen. Het zilvergeld is in ons
land aanwezig. De regeering
had reeds overwogen dit in
circulatie te brengen, doch
men heeft hiervan voorloopig
afgezien, daar dan het ge
vaar dreigt, dat dit zilvergeld
verdwijnt door oppotten of
wordt uitgevoerd of versmol
ten. Het zal eventueel moge
lijk zijn het nieuwe zilvergeld
na de geldsaneering in om
loop te brengen, doch de mi
nister achtte het hiervoor
noodzakelijk, dat er eerst op
het gebied van ons geldwezen
meer rust zal heerschen.
NIEUWE BANKBILJETTEN.
De Nederlandsche bank zal
binnenkort nieuwe bankbiljet
ten van 10, 25 en 100
in omloop brengen, die met
„Amsterdam, 7 Mei 1945" ge-
dagteekend zullen zijn.
Jan van Hout in concentratie
kamp gestorven.
De bekende wielrenner Jan
van Hout, is in den leeftijd
van 36 jaar in het concentra
tiekamp Neuengamme op 22
Februari j.l. overleden, meldt
V.V. Van Hout was een zeer
bekende sportfiguur en hou
der van vele records.
Ontruiming van
Amerikaansche bases.
Gen. Mac Arthur heeft bevo
len dat de Amerikaansche troe
pen acht bases op de Philippij-
nen en drie op andere eilanden
in de Stille Zuidzee zoo spoe
dig mogelijk zullen moeten ver
laten.
Er is hier o.m. sprake van
Biak, Middelburg en Morotai,
welke gebieden deel uitmaken
van N.O.-Indië.
Japansche kranten gaan het
volk opvoeden.
De Japansche nieuwsbladen
hebben er, op aandringen van
generaal Mac Arthur, in toe
gestemd publicaties te doen
over staaltjes van door Japan-
neezen bedreven wreedheden,
aldus een begin makend met de
uitvoering van een program
.,ter opvoeding van het Japan
sche volk".
Mislukte aanval van Japansche
officieren.
Een groep Japansche officie
ren heeft getracht de regeering
Suzuki te verdrijven. Een
maand geleden trachtten zij ra
dio Tokio te bezetten en de
gramofoonplaat te bemachti
gen waarop de keizer zijn laat
ste decreet uitspraak. De aan
val werd afgeslagen.
HERDERLIJKE BRIEF.
De aartsbisschop en de
bisschoppen van Nederland
hebben een herderlijken brief
uitgegeven, die Zondag in alle
R.K. kerken is voorgelezen en
waarin o.m. het volgende
wordt gezegd:
iDe rust der wapenen bracht
met en kon ook niet brengen
de beëindiging van den gees
telijken strijd, die na de erf
zonde altijd door gestreden
wordt en die in onze dagen
wellicht heviger woedt dan
ooit. Het is tenslotte de
strijd tusschen geloof en on
geloof, tusschen goed er
kwaad, tusschen Christendom
en heidendom. Het valt he.
laaa niet'te ontkennen, dat in
een tijd zooals wij die thans
beleven, de kansen voor de
machten der duisternis in dit
duivelsch spel niet gering zijn.
In zoo goed als alle sferen
van het openbare leven is de
geest van de wereld doorge
drongen, zoodat het leven
soms meer heidensch dan
christelijk lijkt. De eerlijkheid
en waarheid is bij velen zoek.
De rechtvaardigheid en ge
rechtigheid hebben veel gele
den. De geest van zedigheid
en zuiverheid is verzwakt on
der den zinnélijken drang
naar genot. De kleeding van
velen spot met allen zin voor
christelijke zedigheid en neemt
zelfs uitdagende vormen aan.
De lectuur is in het algemeen
besmet en het zuivere oordeel
hieromtrent, is bij vele ouders
al even onjuist als bij de
meeste jongeren. Als -wij goed
zijn ingelicht, is de film in
inhoud en strekking zwoel en
gevaarlijk. Het gedrag van
vele meisjes, ja zelfs van ge
huwde vrouwen is ergerlijk en
verleidend. De kanker van de
schending van het eigenlijke
huwelijksleven woekert verdel
en vernietigt steeds meer den
zin en den eerbied voor de
heiligste plichten. Het gezag,
dat alle opvoeding en orde
moet schragen, heeft merkbaar
ingeboet aan eerbied
kracht.
De geloovigen werden attent
gemaakt op de middelen welke
zij te baat hebben te nemen
om te volharden in een chris-
telijken levenswandel.
Prof. dr. B. J. C. Schrieke
overleden.
Te Londen is op 54-jarigen
leeftijd overleden prof. dr. B.
J. C. Schrieke, die in 1939 kor
ten tijd minister van onderwijs
is geweest in het 5e kabinet
Cohjn.
2500 ton oud papier
ingezameld.
Het rijksbureau oude mate
rialen en afvalstoffen^ kon in
Augustus 2500 ton oud papier
aan de papierverwerkende in
dustrie ter beschikking stel
len als grondstof voor nieuw
papier.
De Springbokken-groep van
de brigade Prinses Irene is in
Zuid-Afrika teruggekeerd. In
Pretoria werden de mannen
hartelijk verwelkomd.
HET DRAGEN VAN DE
MILITAIRE UNIFORM.
De chef van den staf militair
gezag heeft vastgesteld, welke
personen thans gerechtigd zijn
tot het dragen van een militair
uniform. Hiertce behooren
slechts zij, die in werkelijken
dienst zijn bij een op 1 Sep
tember 1944 bestaande of
sedert geformeerde troe-
penafdeeiing, dienstvak, dienst,
afdeeling of inrichting van de
Nederlandsche, Ned.-Indische
of geallieerde strijdkrachten,
dan wel behooren tot het per
soneel van het Ned. Roode
Kruis of deel uitmaken van
een door het militair
geformeerden of erkenden
luchtbeschermings- of brand-
weerdienst.
Aan ieder ander is het ver
boden eenig kleedingstuk,
foumituur, kenteeken c£ on-
derscheidingsteeken in het
openbaar te dragen of te voe
ren, behoorende tot of deel uit
makende van 'n Nederlandsch,
Ned.-Indisch of buitenlandsch
militair uniform.
Actie voor oud-militairen.
Te Delft zijn eenige honder
den oud-militairen bijeen geko
men, die in 1940 voor hun va
derland hebben gevochten en
die in opdracht van de regee
ring niet in krijgsgevangen
schap zijn teruggekeerd.
Op deze bijeenkomst werd
uitvoerig gediscussieerd over
het feit dat zij na de bevrij
ding practisch zijn vergeten.
Een telegram werd aan den
minister van oorlog gezonden,
waarin er o.a. op wordt gewe
zen, dat betrokkenen nimmer
eenige schadeloosstelling heb
ben ontvangen voor particulie
re goederen, die in den strijd
met den indringer zgn verlo
ren gegaan. De verwachting
werd uitgesproken, dat de mi
nister thans deze kwestie zoo
spoedig mogelijk in het reine
il brengen.
Besloten werd de actie lan
delijk te organiseeren.
Gas uit Duïfcschland?
De regeering pleegt overleg
met de geallieerden over den
g van een gaspijpleiding
van het Duitsche mijngebiea
naar Nederland. De Duitschers
wilden tgdens de bezetting
ook een dergelijke leiding aan
leggen, doch dan van de Ne
derlandsche kolenmijnen af.
Door sabotage is het echter
niet verder gekomen dan een
leiding van 250 meter.
Door middel van een pijplei
ding zou 570.000 m3 gas per
etmaal uit Duitschland betrok
ken kunnen worden, hetgeen
vcor ons land een besparing
van 1000 ton gaskolen per et
maal zou beteekenen.
Ook zou een leiding van En
schede naar Gronau, waar
veel aardgas gevonden wordt,
van groot belang zijn voor
onze textielindustrie.
Roode Kruistransport naar
Indië.
Van het vliegveld „Valken
burg" bij Den Haag is het eer
ste transport van het Ned.
Roode Kruis, bestaande uit le
den van den bloedtransfusie
dienst, naar Indië vertrokken.
SPORT
Vriendschappelijke wedstrijden.
De Zeeuwen-combinatie
Holl. militair elftal 17; Dos-
ko—Vlissingen 1—6; Willem II
Zeeuwsch elftal 3—1,
Op een bijeenkomst van de
Ned. Volksbeweging te Am
sterdam hield de min.-pres.,
prof. ir. W. Schermerhorn, een
rede over het doel van dc
N.V.B. De beweging, aldus de
minister-president, geboren uit
de illegaliteit, is thans schuch
ter uit de schaduw getreden.
Hij sprak zijn vreugde erover
uit, dat op deze bijeenkomst
men zich den zin van het die
pere politieke leven bewust
blijkt te zijn. Ieder zal dit
bewustzijn uitdragen in het
Nederlandsche volk. De N.V.B.
weet zich bewust van haar
politieke verantwoordelijkheid
ten opzichte van een duidelijke
manifestatie van den politie-
ken wil. Daarbij vestigde de-
min.-pres. er met nadruk de
aandacht op, dat de functie
van de N.V.B. bemiddelend
blijft en ondanks den invloed
op politieke wilsvorming zelf
geen politieke instelling is.
In de komende maanden zal
de WN.V.B. honderden verga
deringen door geheel Neder
land organiseeren om zich aan
het Nederlandsche volk voor
te stellen. Hoe somber ook de
aspecten thans zijn, het wordt
beter en de economische en
moreele instellingen gaan den
goeden kant uit. Echter moet
men wel bedenken, aldus de
min.-pres., dat in 4 maanden
tijds onmogelijk hersteld kan
worden, wat 5 jaren van ver
wildering gebracht hebben.
Het punt waar het om gaat
en wat mij het meest zorg
baart, is de kwestie van de
rechtspraak. De zaken van de
politieke gevangenen moeten
zoo snel mogelijk door regu-
laire, justitieele instanties
worden berecht. Thans is in
gesteld het directoraat-gene
raal voor bijzondere rechts
pleging.
Eén van de grootste pro
blemen is wel dat van de ge
vangenkampen. De behande
ling van de gevangenen en de
strafmaat, die toch bekend
moet worden gemaakt, is
thans in studie genomen door
juristen. Een commissie, die
belast zal zijn met het onder
zoek naar de mogelijkheid van
eventueele emigratie, is thans
aan het werk.
De N.V.B. wil van het ar
beidsleven een rechtsorde ma
ken, waar niet de machtsstrijd
van het kapitalisme het laatste
woord zal hebben. Zij wil het
belang van het Nederlandsche'
volk tot het hare maken.
Ds. J. J. Buskes jr. heeft een
rede gehouden over historie en
roeping.
Een resolutie.
De constitueerende vergade
ring, van de N.V.B. te Am
sterdam. zich beradende op
haar taak ten aanzien van de
komende verkiezingen voor
de vertegenwoordigende orga
nen, stelt haar houding als
volgt vast
1. Zij zet zichzelf niet om in
een politieke partij omdat zij
nadrukkelijk haar wezenlijke
sociaal-paedagogische taak
wenscht te vervullen.
2. Zij acht stichting nood
zakelijk van een breede volks
partij met personalistisch-soci-
alistische doelstelling en roept
alle partijen en groepeeringen,
die instemmen met dit doel, op
de voorbereiding tot zulk een
partij ter hand te nemen. De
N.V.B. zelve acht het haar
plicht hierbij bemiddeling aan
te biedeiv
3. De N.V.B. erkent, dat het
onder 2. gestelde doel niet ter
stond bereikbaar is. Zij dringt
er daarom met klem bij de
politieke partijen, die geroe
pen zijn een politiek van her
stel en vernieuwing in perso-
nalistischen geest te voeren,
op aan met een concreet ge
meenschappelijk verkiezings
program en een gemeen
schappelijke candidatenlrjst
uit te komen, waarop ook al
dan niet de politiek geor
seerde leden der N.V.B.
plaats vinden opdat zonder
Dolitieken partijstrijd een zoo
jreed mogelijk steunvlak in
het volk voor deze politiek
wordt gevormd.
4. Mochten de politieke par
tijen die voor deze samen
werking het eerst in aan
merking komen, haar nobhtans
afwijzen dan acht de N.V.B.
het onvermijdelijk en noodza
kelijk, dat in de aldus ge
schapen noodsituatie, buiten
de N.V.B., -doch op grondslag
van haar program een comité
Wij zijn verarmd.
De minister van handel en
nijverheid, ir. H. Vos, heeft op
een persconferentie o.m. mede
gedeeld, dat in Amerika 1 mil-
lioen paar schoenen werd aan
gekocht, die voor het einde van
dit jaar zullen aankomen. In
totaal komen, met de Neder
landsche productie mede, 2
millioen paar schoenen in de
distributie.
Een eerste zending van
60.000 m2 vlakglas is uit Bel
gië aangekomen. Een geregel
de import van ongeveer 100.000
m2 per maand is voorzien. In
normale tijden bedraagt de
glasbehoefte ongeveer een half
millioen m2. Op het oogenblik
is de jaarbehoefte 12 millioen
m2. Voor het invallen van den
winter is anderhalf millioen
m2 glas noodig, teneinde licht
beschadigde huizen weer be
woonbaar te maken. Op het
oogenblik wordt een beroep op
de tuinders gedaan, glas be
schikbaar te stellen. Deze tuin
ders zullen straks voorrang
krijgen bij verstrekking van
tuindersglas.
De productie van huishoude
lijke artikelen is gedeeltelijk
op gang. Hiervan zullen in de
eerste plaats de oorlogsslacht
offers worden voorzien. Het
betreft hier voornamelijk keu
kengerei en serviesgoed.
Er wordt voldoende scheer
zeep geproduceerd, om op 1
October a.s. een bon aan te
wijzen. Het is n°l» verze
kerd, dat zulks daarna regel
matig kan geschieden. De ver
vaardiging van zeeppoeder is
binnenkort te verwachten.
ïn October zullen eveneens
scheermesjes in de distributie
komen, hoeveel, is nog niet
vastgesteld.
Deze maand gaat de couran
tenpapierfabriek van de firma
van Gelder weer produceeren,
hetgeen inhoudt, dat de cou
ranten zonder dat zij ook
maar bij benadering hun vroe-
geren omvang zullen hebben
toch wel wat ruimer zullen
kunnen worden, aangezien de
import nog voortduurt.
De prijspolitiek is een moei
lijk probleem. Het streven der
regeering is erop gericht, de
massa der bevolking voor zijn
loon het' noodige aan voeding,
kleeding en huisvesting ter be
schikking te stellen. Het groo-
te verschil tusschen de offici
eele Ioonen, en de loonen in de
practijk bemoeilijkt dit stre
ven. Zulks temeer waar de kos
ten van levensonderhoud ster
ker zijn gestegen, dan de loo
nen. Voor zoover de momen-
teele kostprijzen der productie
moeilijke verhoudingen schept,
streeft de regeering er naar,
wat de levensmiddelen betreft,
door subsidies de prijzen bin
nen sociaal aanvaardbare gren
zen te houden. De regeering zal
verder nog subsidies bij de ko-
lenprijzen verleenen, aangezien
deze anders het dubbele van de
huidige prijzen zouden moeten
bedragen.
De subsidies die de regeering
op het oogenblik verleent, be
dragen 600 tot 1000 mil
lioen per jaar. Het kan moei
lijk anders, dan dat het gemid
delde levenspeil van vóór den
oorlog in de eerstkomende ja
ren niet zal kunnen worden be
reikt. Wij moeten er ons re
kenschap van geven, dat wij
verarmd zijn.
PROVINCIENIEUWS
•an haar program een comité
voor de komende verkiezingen
zal worden gevormd om aan
den in breede kringen leven
den wil tot politieke vernieu
wing ook van het partijwezen
een voorloopige gestalte ,fe
geven.
TRAGISCH ONGEVAL.
Op het landingsterrein te
Arnemuiden heeft Zondag
avond omstreeks 6.30 uur een
tragisch ongeval plaats gehad
dat de 20-jarige mej. A. van
Doom uit Ellewoutsdijk het
leven heeft gekost. Mej. van
Doorn, die eerst korten tijd
bij de Marva was, kwam
Zondag per vliegtuig uit En-
Eeland op een vliegveld te
'en Haag. Vandaar reisde zij
met een koeriersvliegtuig naar
Arnemuiden om met enkele
dagen verlof naar huis te
gaan.
Nadat zij het vliegtuig had
verlaten en naar den uitgang
was gegaan, keerde zij terug
naar het toestel, blijkbaar om
dat zij iets vergeten had. Na
met den piloot te hebben ge
sproken, ging zij echter vóór-
langs het vliegtuig weg en
werd door den propeller ge-
getroffen en op slag gedood.
De pogingen, welke de hee-
ren H. J. Molhoek en A. D.
Constandse te Goes eenigen
tijd geleden ondernamen om
werkende leden voor de Kon.
erk. tooneelver. „Onderling
Kunstgenot" te werven, heb-
ben succes gehad.
Een 15-tal leden kwamen
Vrijdag jl. in vergadering,
een, waaruit het volgende be
stuur gekozen werdA. D.
Constandse, voorz., J. A. Do-
menie, vice-voorz., G. V. Pen-
nings, penningm. en mej. J.
Kloosterman, secr. De heer
H. J. Molhoek zal de regie
op zich nemen.
De vereeniging hoopt dit
jaar nog voor het voetlicht
te treden.
De gemeenten Rilland-Bath,
Hoedekeirskerke, Kwadenclam-
ine, Ellewoutsdijk en 's-Gra-
venpolder zijn geadopteerd door
de gemeenten Katwijk-Valken
burg.
Behoudens nadere goedkeu
ring zijn de werken aan den
calamiteuzen Borsselepolder
gegund aan L. v. d. Klippe,
Nieuwerkerk, voor 10.530. 1
In den ouderdom van 68 jaar
is te Amersfoort overleden de
heer A. Lindeman van Bloe
men Wanders, die van 3 Janu
ari 1910 tot 25 Mei 1917 bur
gemeester der gemeente Kat-
tendijke was.
De collecte voor de H.A.R.K.
te 's H. Hendrikskinderen
bracht op 113.06.
Na het beëindigen van den
Zondagochtenddienst, deelde
ds. A. J. van Heuven, Ned.
Herv. predikant te Waarde,
aan de gemeente mede, dat
hij voor het beroep naar Mak-
kum had bedankt. Ouderling
Weststrate sprak hem op
waardeerende wijze toe. De
gemeente zong den predikant
staande Ps. 134 3 toe.
Voor de hoofdakte slaagde
de heer D. Krombeen, onder
wijzer aan de o.l. school te
Waarde.
Zondag vond te Breskens de
opening plaats van de nood
kerk der Ned. Herv. gemeente
in het vroegere jeugdgebouw.
De noodkerk telt 320 zitplaat
sen. De predikant, ds. v. Vliet,
die als tekst had gekozen Ps.
96 6. memoreerde verder dat
het juist een jaar geleden was
dat de vroegere kerk verloren
ging en sprak zijn dankbaar
heid uit dat de Ned. Herv. ge
meente thans weer de beschik
king heeft over een eigen ge
bouw.
Zaterdagmiddag had een
aanrijding plaats in de Dorps
straat te Breskens tusschen
een militairen auto met Duit
sche krijgsgevangenen en een
tram van de S.B.M. Persoon
lijke ongelukken kwamen niet
voor. De locomotief kwam
dwars over de rails te staan.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. kerk. Beroepen te
's-Gravenhage (vac. stadsker-
kewerk) P. Lugtïgheid te De
venter.
Benoemd en aangenomen als
jeugdpredikant te Schevenin-
gen (Duinoordkerk) A. Blan-
son Henkemans. velöpred. bij
de Prinses Irenebrigade.
Bedankt voor AJmen-Harf-
sen C. de Ru te Rozenburg.
Geref. kerken. Beroepen en
aangenomen naar Amsterdam
voor den miss. dienst op Mid
den Java), D. C. Mulder, cand.
te Leiden.
Het conflict in de Geref.
kerken.
Aangezien zij zich niet kun
nen conformeeren aan de leer-
besluiten der synode, hebben
ds. J. H. v. d. Hoeven en twee
diakenen van de Geref. kerk
van Diever zich vrijgemaakt.
De classis Utrecht der Geref.
kerken heeft uitgesproken dat
de 2 predikanten, 19 ouderlin
gen en 2 diakenen van de kerk
van Utrecht, die zich hebben
vrijgemaakt, daarmede opge
houden hebben ambtsdragers
van de kerk van Utrecht te
zijn en dat beide predikanten
vervallen zijn van alle aan hun
ambt verbonden rechten.
Officieele publicaties
Op de volgende data en
plaatsen zal de bevolking in
staat worden gesteld om bank
biljetten om te wisselen ir
nieuwe muntbiljetten van één
gulden en 2% gulden, tot een
bedrag van 10 per persoon.
19 Sept. Baarland van 9.30
11.30 uur. Oudelande 1315
uur. Heinkenszand voor de be
woners van de wijken A en B
912 en 13.3016 uur. Drie
wegen 9.3012 uur. Ellewouts
dijk 13.3015 uur. 's-Heer
Arendskerke 8.3012 en 13.30
I16.30 uur.
20 Sept. Heinkenszand de
wijken C en D 911.30 uur.
Nisse 13.3016 uur. Lewedorp
912 en 13.3016 uur. Nieuw-
dorp voor de bewoners van wijk
H 9—12 en 13.30—16 uur. 's-
Gravenpolder 9.3012 en 13
16 uur.
21 Sept. Kapelle wijk A van
9.3012 en 1316 uur. Kloe-
tinge 912 en 1316 uur. 's-
Heerenhoek 9.1512 en 1316
uur. Hoedekenskerke 9.30
11.30 uur. Kwadendamme 13.30
15.30 uur.
22 Sept. Nieuwdorp wijk G
van 911,30 uur. 's-H. Hen-
drikskïnderen 911.30 uur. 's-
Heer Abtskerke 9.3011 uur.
Wilhelminadorp 9.3011 uur.
24 Sept. Wolphaartsdijk de
wijken A en D van 912 en
1316 uur. Wemeldinge wij
ken A en B 9.3012 en 13
16 uur. Biezelinge van 9.30
12 en 1316 uur. Borssele van
1.30—12 en 13—16 uur.
25 Sept. Wolphaartsdijk de
wijken B en C van 912 en
1316 uur. Wemeldinge wijk
C van 9.3012 uur. Katten-
dijke 13.3015.30 uur. Kapelle
wijken B en C van 9.30—12
uur. Schore van 13.3015.30
uur. Ovezande van 9.3012 en
1316 uur.
Meegebracht moeten worden
alle stamkaarten, alle bon
kaarten voedingsmiddelen 10de
periode 1945, de winterkolen-
kaarten T 505 en 10 per ge
zinslid in bankbiljetten van
10, 20, 25 of 50. Van
de bonkaart voedingsmiddelen
wordt bon 260 afgeknipt en
van de bonkaart T 505 bon 51.
Het is noodzakelijk dat het pu
bliek pasgeld meebrengt en op
de aangekondigde data komt,
daar er geen na-uitreiking
wordt gehouden.
Uitgereikt wordt behalve
voor 10 per persoon aan
muntbiljetten, aan houders
van een winterkolenkaart T
505 een geldkaart A. Gezins
hoofden die niet in het bezit
:ijn van een brandstoffenkaart
T 505 kunnen een aanvraag
formulier op het postkantoor
aanvragen en dit inleveren bij
de bank of instelling waarop
men het geld wil deponeeren.
welke dan een geldkaart B uit.
reikt.
De zittingen worden gehou-lden overgelegd.
den in de gebruikelijke lokalen.
Op die plaatsen waar een ge-
heelen dag of 2 dagen zitting
wordt gehouden, moeten zoo
veel mogelijk des voormiddags
de personen komen, wier fa
milienaam begint met de let
ters A t.m. M en des namid
dags die met de letters N t/m
Z. Wanneer er een halve dag
zitting is op de eerste helft
der zitting die met de letters
A t.m. M en op de laatste helft
die met de leters N t/m Z.
Zooals reeds is gepubliceerd,
worden op bovengenoemde da
ta geen uitreikingen van bon
kaarten gehouden.
De omwisseling van oud geld
zal in den distributiekring
Krabbendijke plaats hebben
in volgorde van de nummering
van de tweede distributie
stamkaart van het gezinshoofd.
Te Rilland-Bath op Woens
dag 19 Sept. van 910 TD
3001—3450; 10—11 TD 3451
3900; 11—12 TD 3901—4350
I.30—2.30 TD 43514800; 2.30
—3.30 TD 4801—5250; 3.30—
4.30 TD 5250 en hooger 4.30
5.30 Evacuee's en personen
in het bezit van een nood TD.
Te Yerseke op Donderdag
20 Sept. van 910 TD 6001
6500; 1011 TD 6501—7000;
11—12 TD 7001—7500; 1.30—
2.30 TD 7501—8000; 2.30—3.30
TD 8001—8500; 3.30—4.30 TD
8501—9000; 4.30—5.30 TD 9001
—9500; op Vrijdag 21 Sept.
van 9io TD 9501—10.000;
10—11 TD 10.001—10.500; 11—
12 TD 10.501—11.000; 1.30—
2.30 TD 18.001—18.400; 2.30—
3.30 18.401 en hooger; 3.30—
5.30 Evacuee's en Nood TD's.
Te Krabbendijke op Zater
dag 22 Sept. 8.30—9 TD 1—
250; 9—10 TD 251—750; 10—
11 TD 751—1250; 11—12 TD
1251—1750; 1—2 TD 1751—
2250; 23 TD 22512750-
34 TD 2751 en hooger; 45
Evacuee's en nood TD's.
Te Kruiningen op Maandag
24 Sept. van 9—10 12.501—
13.200; 10—11 TD 13.201
13.900; 11—12 TD 13.901
14.600; 1—2 TD 14.601—15.300;
2—3 TD 15301—16.000; 3—4
TD 16.001—16.700; 4—5 TD.
16.70.1 en hooger; 56 Eva
cuee's en nood TD's.
Te Waarde op Dinsdag 25
Sept. van 910 TD 11.001
II.500; 10—11 TD 11.501—
12.000; 11—12 TD 12.001 en
hooger en Evacuee's en nood
TD's.
Te Hans weert op Dinsdag 25
Sept. van 2—3 TD 12.501—
13.900 3—4 TD 13.901—
15.300; 4—5 TD 15.301—
16.700; 5—6 TD 16.701 en hoo
ger en Evacuee's en nood
TD's.
OMWISSELING
BANKBILJETTEN.
Van 19 t.m. 25 Sept. a.s.
kunnen in den Distributiekring
Terneuzen bankbiljetten wor
den omgewisseld tegen nieuwe
en wel tot een bedrag van
10.per persoon onder ge
lijktijdige inlevering van uit
sluitend bankbiljetten van 10,
20, 25 en 50, .terwijl dezè
biljetten in gepast geld moe
ten worden aangeboden.
Medebrengen: stamkaarten
van alle gezinsleden; de bon
kaarten 10e periode waaraan
aanwezig moeten zijn de bon
nen 260 „Algemeen". (Losse
bonnen worden niet aangeno
men); de brandstoffenkaart
T 505, waaraan bon 51. (Deze
bon dient ter verstrekking van
een geldkaart „A").
Terneuzen: 19 Sept. lett. A
t.m. D van 8.45—11.45 en 13.45
•16 u.; 20 Sept. E t.m. F
van 8.4511.45 uur ('s mid
dags gesloten); 21 Sept. G
t.m. K van 8.4511.45 en
13.4516 uur: 22 Sept. L t.m.
M van 8.4511.45 uur ('s mid
dags gesloten); 24 Sept. N t.
m. R van 8.4511.45 en 13,45
•16 uur; 25 Sept. S t.m. Z
van 8.45—11.45 en 13.45—16
uur.
Axel en Sas van Gent: 20
Sept. A t.m. E van 8.45
11.45 en 13.3016 uur; 21
Sept. F t.m. K van 8.45—
11.45 en 13.3016 uur; 22
Sept. L t.m. N van 8.45
11.45 ('s middags gesloten);'
24 Sept. O t.m. S van 8.45
11.45 en 13.3016 uur; 25
Sept. T tun. Z van 8.4511.45
en 13.3016 uur.
Hoek: 20 Sept. van 9.30
12 en 13.30—15.30 uur.
Sluiskil: 21 Sept. van 9 30
12 en 13.30—15.30 uur.
Zaamslag: 25 Sept. van 9.30
—12 en 13.30—15.30 uur.
Distributie van
petroleumkooktoestellen.
Formulieren voor aanvraag
van een vergunning voor het
koopen van een petroleum-
kooktoestel kunnen van heden
af bij den distributiedienst in
den kring Terneuzen worden
afgehaald. De formulieren zul
len worden uitgereikt aan die
personen, die voor de bereiding
van warme maaltijden niet over
gas- en.'of electriciteit beschik
ken en niet in het bezit zijn
van een petroleumkooktoestel.
Distributiekring
's Heer Arendskerke.
Gezinnen, wonende in per-
:eelen, welke niet aangesloten
zijn op het gas. of electrici-
teitsnet. kunnen den toeslag
petroleum voor September van
heden af afhalen op het kring
kantoor of de agentschappen.
De D.S.K. van het gezins
hoofd moet worden overlegd.
De toeslag kan worden afge
haald tot uiterlijk 30 Sept.
Mannelijke personen in
den distributiekring 's-Heer
Arendskerke, geboren in 1926
of vroeger, die geen ta-
bakskaart konden ontvan
gen omdat zij geen bon R 02
van de tabakskaart QA 501
konden inleveren, kunnen vanaf
heden tot en met 29 Sept. a.s.
daarvoor een aanvraag indie
nen op het kringkantoor of bij
de agentschappen. De distribu
tiestamkaart moet daarbij wor-
