PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Zware gevechten aan toegangen tot de Krim
en ten Oosten van C'nerson.
DE OVEREENKOMSTEN VAN MOSKOU.
ABONNEMENTSPRIJS: 19 Ct. per week ol J 2.42 per Kwartaal,
franco per post J 2.63 per Kwartaal. Alzonderluke nummers b cu
ADVERTENTIEPRIJS: Per m.m. 12| ct., minimum per adver
tentie J 2.05. Bij abonnement speciale prijs. Kleine advertenties
(maximum 5 regels) 5b cent, uienstaanvragen en dienstaanbie
dingen oU ct, „Brieven ol adres Bureau v. d. Blad" 10 ct. meer.
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1943
ori WUMMJÜfi BE3TAAÏ
lbbste JaaKüaNG
UIT i BLADZIJ DEN
De Bureaux van ons oiad zijn gevestigd te.vnssingen: Keaactis
en Administratie Walstr 5S-60. teL 10 (2 lijnen)Redactie na
Kantoortijd tel. 576, Middelburg: Londensche Kaai 29. Redactie
tel. 3521, Admlmstr. tel. 3541; Goes: Redactie en Administratie
Turfkade 15, tel. 2863, na Kantoortijd tel. 2475; Souburg:
Kanaalstraat 45, tel. 234; Oostburg: Redactie en Administratie
Breedestraat 45, tel. 102; Breskens: Dorpsstraat 35, teL 2L
KEULSCHE DOM OPNIEUW
ZWAAR GETROFFEN.
Britsche terreurvliegers heb-
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelde Woensdag
mede:
Op de Krim is ten Zuiden
van Kertsj het vijandelijke
landingshoofd, ondanks verbit
terden tegenstand, verder in
eengedrongen.
Aan de Noordelijke toegan
gen tot de Krim, in dit gebied
ten Oosten van Cherson en in
de groote bocht van den
Dnjepr duren de zware ge
vechten met sterke vijandelijke
infanterie- en tankstrijdkrach
ten onder zware verliezen voor
den tegenstander voort. De
aanvallen der bolsjewisten wer
den afgeslagen en penetraties
afgegrendeld, eigen tegenaan
vallen hadden, ondanks ver
beten tegenstand der bolsje
wisten, succes. Een groot aan
tal tanks werd vernield en
een afgesneden vrij kleine
groep van den vgand werd in
de pan gehakt.
Aan de rest van het Ooste
lijke front werden Dinsdag
slechts gevechten- van plaat
selijke beteekenjs geleverd. Een
vijandelijke groep, die trachtte
zich te nestelen op een Dnjepr-
eiland ten Oosten van Tsjer-
kassy, werd in de pan ge
hakt. Ten Zuidoosten en Noor
den van Kief, en ten Westen
van Smolensk werden aanval
len der bolsjewisten in tegen
aanvallen afgeslagen.
In het gevechtsgebied van
Welijkije Loeki zijn gevechten
met den hier hardnekkig aan
vallenden vijand nog aan den
gang. Een afweerspoortrein
onder leiding van lt. Muhr
vernietigde in den Zuidelijken
sector van het Oostelijke front
op één dag 15 Sovjettanks en
schoot nog een buitengewoon
zwaren vijandelijken tank bui
ten gevecht,
In de Finsche Golf kwamen
beveiligingsvaartuigen der ma
rine in gevecht met lichte vij
andelijke zeestrijdkrachten. Zij
brachten drie Sovjet-Russische
motortorpedobooten tot zinken
en beschadigden verscheidene
andere, waarvan één zoo
zwaar, dat aangenomen kan
worden, dat ook zij vernie
tigd is.
In Zuid-Italië werden ver
scheidene nachtelijke aanval
len van Amerikaansche troe
pen ten Westen van de Vol-
turno af-re'-lagen. Ten Oosten
van de Volturno leed de vij
and bij een poging om onze
terugtrekkende beveiligings
troepen te achtervolgen, door
geconcentreerd vuur van ar
tillerie en granaatwerpers en
door aanvallen van Duitsche
slagvliegtuigen gevoelige ver
liezen. In den Oostelijken sec
tor vielen twee Britsche regi
menten met sterken steun van
artillerie en tanks onze stel
lingen aan de rivier Trigno
aan. Zij werden met zware
verliezen voor den vijand te
ruggeslagen.
Door neergeworpen bommen
van vijandelijke formaties
vliegtuigen in Zuid-Oostelijk
Duitsch gebied ontstonden
Dinsdag overdag verliezen aan
menschenievens en schade aan
gebouwen. Zeven der aanval
lende viermotorige bommen
werpers werden neergeschoten.
Ons luchtwapen bombardeer
de Dinsdagnacht opnieuw doe
len in Londen.
Lichte Duitsche zeestrijd-
krachten hebben in den nacht
van 2 op 3 November een aan
val gedaan op de Zuidkust
van Engeland en van een sterk .werden door de ontploffing
j1stukgeslagen en overal ver
strooid. Op het oogenblik kan
de schade nog niet in haar vol
len omvang worden overzien.
beveiligd convooi zonder eigen
verliezen twee schepen tot zin
ken gebracht met tezamen
een inhoud van 4500 brt.
Reuter heeft den tekst gepu
bliceerd van het op de confe
rentie van Moskou uitgegeven
"Communiqué.
In de eerste plaats zijn oor- lid kunnen zijn, ten einde den
logs maatregelen tegen Duitsch- internationalen vrede _en de in
land en zijn bondgenooten be-
verstrekt over de voornemens Amerikaansche vliegtuigen
der z.g. geallieerden. In de boven Noord-Duitschland.
tweede plaats is onderhandeld I Formaties Amerikaansche
ben tVoensdagavond Keuïmi over fgu ?0llJie1^ ,pr°We" bovenweners' bebbSTniai
atïgeraSlb olor het werpen;mcn'. dlf ln het «""".het D.N.B. verneemt, Woens
van bommen op woonwijkenj^™^ pto£'??f5?i?aa|l b?veï- ïet N,oord-
der stad werd naar het D N.B.I aoor een stroom van pnra .Duitsche kustgebied gevlogen
veme^mt de' "f™
is gew^st^mfjjrftsche ro™^pe]^m na^edacb"
menwerpers, bijzonder zwaar
getroffen. Uit het linkerschip
van den Dom naast het hoofd
portaal sloeg een oom op 15
meter hoogte een breed stuk
weg en richtte in het inwendige
van den Dom zware verwoes
tingen aan. Kostbare ornamen
ten en onvervangbare beelden
het beginsel der souvereine
kwaliteit van alle vredelieven
de staten en -waarvan al der
gelijke staten, groot of klein,
sproken, zoo wordt in het com
muniqué gezegd. Er zijn „defi
nitieve militaire operaties over
eengekomen, ten opzichte waar
van een beslissing genomen is
en die reeds voorbereid worden
om den grondslag voor de
nauwste militaire samenwer
king tusschen de drie landen in
de toekomst te vormen". De
drie aan de conferentie deelne
mende regeeringen erkennen in
de tweede plaats de noodzake
lijkheid „hun nauwe samen
werking van dit oogenblik en
hun samenwerking bij de oor
logvoering ook voort te zetten
in den tijd, die zal volgen op
het einde van de vijandelijkhe
den."
Het communiqué maakt dan mel
ding van een gemeenschappelijke ver
klaring der Amerikaansche, Britsche,
Sovjet-Russische en Tsjoengkineesche
regeeringen. Deze verklaring al
dus wordt gezegd is In overeen
stemming met de verklaring van de
geallieerden van 1 Januari 1942 en
iatere verklaringen, zooals die, dat
de vijandeHJkhc-len tegen de spllmo-
gendheden moeten worden voortgezet
tot de „onvoorwaardelijke capltula-
De gemeenschappelijke verklaring
eischt: in de eerste plaats, dat het
gemeenschappelijk optreden der vier
regeeringen, dat gericht Is op de
voortzetting van den oorlog te
hun vijanden, voor de organisatie
de Instandhouding van den vrede en
de veiligheid wordt voortgezet.
In de tweede plaats zullen de
regeeringen, die „in strijd zijn
met den gemeenschappelijken
vijand", gemeenschappelijk han
delen in alle kwesties der ca
pitulatie en der ontwapening
van dezen vijand.
Het aerde punt dezer verkla
ring eischt gemeenschappelijkf
maatregelen ter voorkoming
van schending der voorwaar
den, die den vijand worden op
gelegd.
In het vierde punt wordt de
nadruk gelegd op de noodzake
lijkheid eener internationale or
ganisatie, die „gebaseerd is op
ternationale veiligheid in stand
te houden."
Het vijfde punt eischt „wederzijd-
sche raadpleging" van de vier regee
ringen, tot een „systeem der alge-
veiligheid" Is Ingevoerd. „Zoo
noodig" kunnen bij deze raadpleging
ook andere leden der geallieerde
ties betrokken worden.
Het zesde punt der verklaring
houdt ln, dat de vier regeeringen
het einde der vijandelijkheden
hun militaire strijdkrachten niet zui
doen optreden binnen het gebied
andere staten, met uitzondering
de in deze verklaring bepaalde
gevallen en eerst na gemeenschappe
lijke bespreking".
Het zevende punt eindelijk eischt
samenwerking voor het tot «tand
brengen van een „algemeen accoord
betreffende de reguleering der be
wapeningen In den tijd na den oor
log".
Het communiqué geeft ver
volgens een verklaring van den
Amerikaanschen, den Britschen
en den Soviet-Russischen mi
nister van buiten!andsche za
ken betreffende de politiek der
geallieerden jegens Italië. Deze
politiek moet berusten op een
.algeheele vernietiging van het
fascisme".
Voorts wordt in het commu
niqué gemeld, dat de Sovjet-
Russische, Amerikaansche en
Britsche regeering overeenge
komen zijn, de „annexatie van
Oostenrijk" van 1938 „nul en
van geener waarde" te verkla
ren en in plaats daarvan een
„vrij en onafhankelijk Oosten
rijk* op te richten.
Woordelijk wordt gezegd: „Oosten
rijk wordt er echter aan herinnerd,
dat het een verantwoordelijkheid
draagt, die het niet verloochenen kan.
namelijk de verantwoordelijkheid aar
den oorlog te hebben deelgenomen
aan de zijde van Dultschland. Oos
tenrijk wordt vervolgens ultgenoodlgd
„een bijdrage te leveren tot zijn be
vrijding
Tenslotte behelst het com
muniqué een verklaring van de
bij de conferentie betrokken na
ties, volgens welke „alle Duit
sche officieren, manschappen
en partijleden", die voor be
weerde „gruweldaden" verant
woordelijk zijn, na den wapen
stilstand naar de betrokken
landen „weggevoerd" worden,
om daar „gevonnist te wor
den."
De diplomatieke correspon
dent van het D.N.B., dr. Sieg
fried Horn, wijst er op, dat alle
van Duitsche zijde uitgespro
ken meeningen over de be
weegredenen, het verloop der
onderhandelingen en het resul
taat der conferentie in laatste
instantie volledig worden be
vestigd.
Op den voorgrond der be
sprekingen stonden, naar thans
ook officieel wordt gedocumen-
Nederlandsche Vrijwilligers i>U de Duitsche oorlogsmarine. Het muziek- teerd, militaire kwesties, ZOn-
corps der oorlogsmarine met volle muziek op den terugmarsch na de der dat aan de Wereldmeening
beëedlglng der Nederlandsche Vrijwilligere. Andrea-Stapf-Pax m. InaUWkeuriger gegevens worden
Uit de volkomen negatieve behan
deling van die problemen, welke de
Europeesche volken in de eerste plaats
zouden kunnen Interesseeren, trekt
Duitsche politieke kringen de
conclusie, dat Stalin iedere bespre
king der problemen, die hü beoordeelt
als binnen zijn belangensfeer komen
de, afwijzend behandeld heeft en
dat hem door zijn partners bij de
onderhandelingen de concessie Is ge-
de discussie van die problemen
uit te stellen tot een geschikter tijd
stip. Dit beteekent volgens de opvat
ting te Berlijn niet meer en niet
minder dan een principieele concessie
aan den dictator van het Kremlin
om naar believen op te treden overal.
de belangen van Sovjet-Rusland
naar zijn meening een dlrlgeerende
hand noodig hebben.
opvallende caoutchouc-achtlge
formuleering van het communiqué over
de Moskousche bespreking wordt In
Duitsche politieke kringen aldus uit
gelegd, dat wel een principieele over
eenkomst Is bereikt ten opzichte van
den gemeenschappelijken haat der
„geallieerden" tegen de Europeesche
nationale staten en ten aanzien
hun wil om deze te liquideeren op
de hun geschikt voorkomende wijze,
dat verschillende oneenigheden
het noodig hebben gemaakt te vluch
ten in een phraseologie, die herinnert
recepten, zooals de wereld ze uil
den tijd van den Volkenbond vol
doende kent.
Wanneer in het communiqué
over de ontmoeting in Moskou.
Italië een speciale plaats in
neemt, dan is dat klaarblijke
lijk omdat daarmede uitdruk
king moest worden gegeven
aan de ontstemming van Mos
kou over de eigenmachtige be
handeling van een probleem
door Engeland en de V. S.,
waarbij ook Moskou meende
een woordje te kunnen mee
spreken. Opgevallen is in Ber
lijn, dat Oostenrijk in het bij
zonder naar voren gebracht
wordt als het eenige land, dat
bij de z.g. regeling der na-oor-
logsche problemen in het com
muniqué van Moskou speciaal
vermeld wordt.
Ook dit communiqué beves
tigt alle tot dusver geuite ver
moedens en inlichtingen, vol
gens welke Stalin vasthoudt
aan de bolsjewiseering van het
Europeesche continent en zijn
partners bij de onderhandelin
gen hem om opportunistische
redenen niet hebben durven te
genspreken.
Berlijn en het Moskousche
communiqué.
De diplomatieke correspon
dent van het D.N.B., dr. Sieg
fried Horn, heeft op grond van
een in Duitsche politieke krin
gen gehouden enquête kunnen
vaststellen, dat bij de beoordee
ling van het z.g. sensationeele
Moskousche communiqué een
eensgezindheid heerscht, die
niemand behoeft te verbazen,
die eenigszins vertrouwd is met
de opvatting van toonaange
vende Duitsche instanties.
De waardeering van het commu
niqué komt in hoofdzaak- overeen
met hetgeen dienaangaande reeds
gezegd Is. Wanneer de „geallieerden'
die thans reeds meenen te kunnen op
treden als overwinnaars, verklaren,
dat zij een gemeenschappelijken oor
log voeren, brengen zij volgens de
Mer heerschende opvatting niets
nieuws, maar kunnen hoogstens
Duitschland en zijn vrienden sterken
in hun wil om van hun kant met
alle hardheid en vastberadenheid den
strijd door te zetten tot de beslis
sing. Wanneer ztj doen alsof Europa
reeds veroverd was, wijst men er In
Berlijn op, dat zij pas aan de poor
ten staan van dit voor alle mogelijk
heden zorgvuldig uitgeruste continent.
In Moskou la men het, volgens
het eensluidende oordeel van toonaan
gevende Berlljnsche instanties,
eens ten aanzien van het doel: ver
nietiging der Europeesche nationale
staten, zonder dat de ontvangen In
formaties ea ook bet thans ultgege-
lukraak een aantal bommen
neergeworpen.
Amerikanen ep Bougainville
geland.
Amerikaansche troepen zijn,
volgens een communiqué van
generaal Mac Arthur, op het
eiland Bougainville geland.
Bougainville is het grootste
eiland van de Salomonsgroep
en het laatste eiland van dezen
archipel dat zich nog in Ja-
pansche handen bevindt.
Kolendamp vergif tlging
te Veendam.
De familie van ds. R. Cre-
mer te Veendam, die in de
huiskamer zat, bemerkte dat
er uit den ketel der centrale
verwarming bedwelmende
dampen ontsnapt waren. De
dominee begaf zich naar den
kelder om een onderzoek in te
stellen. Zijn dochter voelde zich
plotseling onwel en moest
naar bed. Toen ds. Cremer
niet uit den kelder terugkeerde,
wilde zijn zoon een nader on
derzoek instellen, doch deze
verloor in de gang het be
wustzijn en bleef liggen. Zoo
vond het dienstmeisje den vol
genden morgen de familie. Zij
waarschuwde onmiddellijk een
dokter. Elven later vond zij
den dominee dood in den kel
der. De zoon en de dochter zijn
thans buiten gevaar. Ds. Cre
mer bereikte den leeftijd van
75 jaar. Hij was een zeer be
mind oud-predikant.
400.000 brt. in October
getroffen.
Naar het D.N.B. verneemt,
is in October rond 400.000 brt.
scheepsruim te door Duitsche
zee- en luchtstrijdkrachten tot
zinken gebracht of vernieti
gend getroffen. Dat is precies
het elfvoudige van de produc
tie der Britsche werven aan
koopvaardijschepen in Octo
ber. Voegt men hieraan toe
de beschadigde scheepsruimte
van 170.000 brt., die immers
ook geruimen tijd voor de vijan
delijke overzeesche verzorging
verloren is, dan vormen deze
570.000 brt. het zestigvoudige
van hetgeen in October op alle
Britsche werven aan koopvaar-
dijscheepsruimte is aange
bouwd. Daar verreweg het
grootste deel der vernietigde
en beschadigde tonnage onder
de Britsche koopvaardijvloot
valt, heeft Engeland in de
eene maand October bijna zjjn
geheele jaarproductie aan
koopvaardijschepen verloren.
De Japansche troepen In het
gebied van Flnjchhaven op Nieuw-
Guinea hebben een dtstancieerlngsbe-
weglng uitgevoerd. Zij bereiden thans
nieuw offensief voor, nu den
vüandelijken strijdkrachten aldaar aan
zienlijke verliezen zijn toegebracht.
De Turksche minister van bul-
tenlandsche zaken ts uit Ankara naar
Cairo vertrokken om besprekingen te
voeren met den Tngelcchen minister
van buitenlandsche zaken, Eden.
communiqué zonder meer con
clusies wettigen ten aanzien van over
eenstemming ten opzichte van de
desbetreffende méthodes.
Principieel ziet men te Berlijn ln
het Moskousche communiqué een ty
pisch voorbeeld er voor hoe Stalin
als realist de anderen laat kletsen
over vermeende diplomatieke overwin
ningen, terwijl hij zelf zijn legers
op marsch brengt naar Europa en
uitsluitend vertrouwt op het verplet
terende gewicht van een machine,
waartegen Europa alleen door den
Duitschen wapenmuur en de bezielen
de gedachte daarvan beschermd wordt.
De Moskousche confercnUe heeft,
als een geweldige berg, slechts een
muisje gebaard, dat de wereld wordt
aangepreESO als panacee.
