PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT Drie fasen van den tweeden wereldoorlog. ABONNEMENTSPRIJS: 19 Ct. per wceR of 2.42 per kwartaal. MAANDAG 4 JANUARI 1943 186ste JAARGANG NUMMER 1 DIT NUMMER BESTAAT UIT S BLADZIJDEN De Bureaux van ons olad ztjn gevestigd te: Vltsslngen: Redactie en Administratie Walstr. 58-60, tel. 10 (2 Ujnen). Redactie na kantoortijd tel. 578; Middelburg: Londensche Kaal 29, Redactie teL 3521, Administr. teL 3541; Goes: Redactie en Administratie Turfkade 15, tel. 2863, na kantoortijd tel. 2475; Souburg j Kanaalstraat 45, tel. 234; Oostburg: Redactie en Administratie Breedesraat 45, teL 102; Breakens: Dorpsstraat 35, teL 21. 1943, het jaar der derde fase. De Rijkscommissaris, Rijks minister Seyss-Inquart schrijft Met de jaarwisseling 1942 13 zijn wij een nieuw tijdvak, laar tevens een nieuw hoofd- tuk van den strijd ingetreden, ien blik terug, een vergelij- ing van den militairen toe- tand bij de jaarwisseling 341/'42 met de situatie van it oogenblik, bewijst voldoen- 5 in welken omvang het den ihnogendhe den mogelijk is ïweest in den loop van dit .ar haar fronten en haar mi- talre situatie zoozeer te ver erken, dat zij nauwelgks eer rechtstreeks kunnen orden, aangevallen. De verstijving van de in het osten in opmarsen zijnde uitsche en verbonden divi- 5S, tijdens een winterkoude, oals die sedert 150 jaren et was voorgekomen, bracht s uitgangstoestand" voor het ar 1942 een positie, die en zich niet riskanter kan nken. Den Führer, den Duit- hen soldaat en het Duitsche Ik was een beproeving op- legd, zooals door het lot :ehts wordt toegedacht aan n, die zijn uitverkoren een ichtig werktuig te zijn der ikomstige ontwikkeling. In Ier geval werd het winter - >nt in het Oosten, dat tot dat oogenblik in volle be- iging was geweest, zonder •gelijkheid tot tijdvergende orzorgen en ondanks alle teilijkheden in stand gehou- i. Daarmede Werd een taalt mild en tevens de voor- arde geschapen voor de ze kerende beëindiging dezer rsteling, zooals tot dusverre nooit was gelukt en bij poging waartoe Karei XII Napoleon gestrand gjpren. Danlc zij de tijdens deze win- veldslagen bewezen dap- heid en taaiheid der Duit- le en verbonden soldaten iden toen in den zomerveld- ht van 1942 het geheele netz-, Don-, Krim- en Koe t-gebied aan de bolsjewie- i ontrukt worden, kon de narsch tot. aan de Wolga rden voortgezet en werden angrijke deelen van den ukasüs bezet. Door het ver- van deze essentiecle in- -trie-, grondstoffen* en le- vensmiddelengebieden en door het verbreken van de belang rijkste verkeersaders, tegelijk met het verlies van bijna de helft zijner inwoners, is het thans resteerende Sovjet-Rus land immers toch nog slechts een rompstructuur, die beslis sende voorwaarden van. haar militaire prestatievermogen heeft verloren. Terwgl in het Westen de si tuatie in hoofdzaak ongewij zigd is gebleven, voor zoover men niet rekent met de voort durende uitbreiding der kust- versterking en de overtuigende afweer van een landingspoging bij Dieppe ten gunste van de spilmogendheden, zijn aan het Zuidelijke front buiten Euro pa, in Afrika, veranderingen ingetreden. Wij herinneren ons echter, dat ongeveer voor een jaar de Engelschen ook reeds tot aan de Groote Syrte waren gekomen, zonder dat het hun mogelijk was deze in hoofd zaak uit woestijngebieden be staande terreinwinst op den duur te behouden. Intusschen zijn Frahsch-Marokko en Al giers onder begunstiging van Pransche generaals door troe pen uit Engeland en de Ver. Staten bezet. Aanvankelijk moge men deze bezetting als winst voor de vijandelijke mo gendheden boeken. Daar staat tegenover, dat thans Tunis, Corsica en het onbezette Zui den van Frankrijk met Toulon door de troepen van de spil mogendheden zijn bezet. Hier door is de mogelijkheid ge schapen tot de kortste en der halve veiligste verbinding dwars door de Maddellandsche Zee ten gunste van de spil mogendheden en de onzeker heidsfactor het onbezette Frankrijk, zij het op het Eu- ropeesche vasteland, zij het in Noord-Afrika is in het mi litaire bereik der spilmogend heden getrokken. Met deze bezetting is bo vendien een nog doeltreffender grendel dan tot dusverre over de Middeïlandsche Zee gescho ven. De ontwikkeling van hel Zuidelijke front buiten Europa Iaat derhalve op zjjn minst alle mogelijkheden open, wanneer men niet aan de spilmogendhe den de béste strategische po sitie wil toekennen. Bij verstandig gebruik kan men met weinig gas veel doen. ^olyaoon-MeiJer-Pax a De duikbootoorlog. Met bijzonder veel succes is in 1942 de duikbootoorlog voortgezet. Wij moeten ons voor oogen houden, dat de Ver. Staten met een ongeveer 4 millioen ton omvattende, voor de vaart in volle zee geschikte koopvaardijvloot dezen oorlog zijn ingegaan en in den loop van dit jaar ongeveer een even groote tonnage, in hoofdzaak door den duikbootoorlog heb ben verloren. Wanneer men zich dit feit voor oogen houdt, dan legt dat meer gewicht in de schaal dan profetieën en mededeelingen over de beweerde aanvulling van tonnage, aangezien het nu eenmaal niet zonder meer denkbaar lijkt, dat 'n scheeps- bouwindustrie, op welk hoog peil ook, binnen den tijd van een jaar evenveel kan inhalen als tevoren in den tijd van vele jaren werd gebouwd De Engelsche pers heeft in een jaaroverzicht zelf geconsta teerd, dat de vijandelijke mo gendheden met een koopvaar- dijtonnage van ongeveer 25 millioen het jaar 1942 zijn in gegaan en dat zij aan het einde van dit jaar nog slechts 20 millioen ton ter beschikking hebben, dat wil dus zeggen, dat zij toegeeft, dat de trans port scheepsruimte van onze tegenstanders ondanks alle nieuwe schepen met ongeveer 5 millioen ton is verminderd. Men moet 'toegeven, dat de bouw van nieuwe koopvaardij- tonnage nog opgevoerd kan worden. Zeker is echter, dat 't aantal duikbooten stijgt, en wel zeer aanzienlijk èn onaf gebroken stijgt. Wanneer wij aan al deze factoren gelijke kansen geven, komen wij tot het eindresul taat, dat wij voor het jaar 1943 toch met de mogelijkheid van een vermindering der vij andelijke koopvaardijtonnage met nog weer netto 5 millioen ton kunnen rekenen. Deze overweging doet het begrijpelijk voorkomen, dat de Engelschen, maar thans ook reeds de verantwoordelijke mannen in de Ver. Staten de duikbootoorlog de gevaarlijk ste situatie noemen. Daarbij is het veronderstellen van gelijke kansen ongetwijfeld een voor onze tegenstander gunstige wijze van beschouwing, want iedere ton staal, die gebruikt moet worden vöor den aan bouw van vervangende sche pen in de koopvaardij, kan niet meer gebruikt worden voor de productie van kanon nen, tanks en andere oorlogs wapens, ook niet voor de ver vaardiging van oorlogssche pen. Ergens ontbreken dus het materiaal en de arbeidskracht, die gebruikt zijn voor in den grond geboorde, resp. vervan gen tonnage, in ieder geval. In het geheel geen rekening is echter gehouden met het pro bleem van het bijeenbrengen der scheepsbemanningen, voor al bemanningen, die opgewas sen zijn tegen de eischen van den duikbootoorlog. Overweldigend gunstige ontwikkeling. Is op die wijze* een zeer nuchter overzicht over de mi litaire gebeurtenissen van 1942 voor zoover wij die hier uit 't Westen overzien, volkomen gunstig, dan is de ontwikke ling, die door de deelneming van Japan in deze wereldwors teling in het Oosten tot stand gebracht werd, waarlijk over weldigend gunstig. Uit Oost-Azië en het Westen van den Stillen Oceaan zijn alle tegenstanders van de spil mogendheden weggevaagd. Zij hebben daarmede op een voor hun bewapeningshuishouding buitengewoon pijnlijke wijze de belangrijkste grondstofgebie- den der aarde aan hun tegen standers moeten afstaan. De militaire ineenstorting van onze Vijanden in Oost-Azië kan niet beter verduidelijkt worden dan door het feit, dat het al dezen vijandelijken mogendhe den tezamen niet mogelijk is. Japan en zijn onmiddellijke bondgenooten militair anders bezig te houden dan in ge vechten om het, op den groot sten mogelrjken afstand van 't Japansche moederland liggen de vliegveld op het eiland Guadalcanal De strijd om dit vliegveld en om eeii positie op de Oostelijke punt van Nieuw- Guinea zjjn de hcjle som der militaire oDeratles tegen Ja pan, bij welken strijd het grootste deel der Zuidzee-vloot van de Ver. Staten verloren is gegaan. Wanneer wij de ontwikkeling van 1942 overzien, mogen wij naast deze militaire gebeurte nissen den belangrijken voor uitgang op economisch gebied, dos van het binnenlandsche front, niet over het hoofd zien, welke ontstaan is, doordat thans de rijke levensmiddelen- gebieden ran 't Oosten, voor al de Oekraïne, ln de Europee- sche voedingsruimte zijn opge nomen en hun effect beginnen te doen gevoelen. Het diepte punt van den voedingstoestand van Europa is achter den rug. Gunstige voedselpositie. Het belangrijkste is in het geheel niet de omvang van de vooral met recht aan het Duit- sche volk gegeven voedingsver beteringen, die al naar den oogst verschillend kunnen zijn, maar het belangrijkste is, dat de voortdurende daling der le vensmiddelenrantsoenen, die in een geblokkeerd Midden-Euro pa onvermijdelijk is, tot staan is gekomen en kon omslaan in een tegenovergestelden ont wikkeling. aangezien thans die ruimte ter beschikking staat en geëxploiteerd wordt, welke niet slechts tijdelijk, maar voor de duurzame vorming van het nieuwe Europa voor een vol doende voeding van zijn bevol king toereikend is. Wij herin neren. ons nog duidelijk, hoe ernstig de oorlogswil en de oorlogsvastberadenheid in het Duitsche rijk en de Oosten- rijksch-Hongaarsehe monarchie tijdens den eersten wereldoor log leden door de toenemende ellende Zijner bewoners, hoe juist mede door deze ontwik keling de psychologische in valspoorten ontstonden, waar door. de ontbindende vijandelij ke propaganda mede brj de be staande volkomen onbekwame politieke leiding, kon binnen dringen in den strijdgeest en wil tot tegenstand der centrale mogendheden. Wat blijft thans van deze laatste hoop onzer tegenstanders nog over, nu er een duidelijke, elk compromis afwijzende politieke leiding en een beveiligde voedingsbasis is. Wanneer men onze tegen standers goed begrijpt, zal men inzien dat .zij hun hoop op suc ces eigenlijk nog 'slechts ba seeren op de verwachte bewa peningssuccessen der Ver. Sta ten. Deze moeten stellig niet onderschat worden, ofschoon de bewapeningsindustrie der Ver. Staten langs den weg van de pacht- en leenwet een be hoorlijke aanlooptijd achter zich had, toen zij van ongeveer een jaar af gebruikt werd voor den oorlog van eigen land en toch tot op heden geen resul taten toont, die aanleiding kunnen geven tot bijzondere ongerustheid. Integendeel, de kwantitatieve productie, welke men steeds van de Amerikaan- sche industrie verwachtte, heeft haar wansucces reeds binnengehaald. Wij weten uit den mond van Roosevelt zelve, dat hij de kwantitatieve pro ductie heeft stopgezet en thans een poging doet tot kwalita tieve productie. Daarvoor zijn echter vooral ervaringen, noo- dig en de op dit gebied geoe fende vereischte vaardigheid der constructeurs en meester knechts. Het is mogelijk, dat mettertijd op dit gebied in de Ver. Staten het een en ander zal worden gepresteerd. Het is echter zeker, dat de onder Duitsche leiding staande be wapeningsindustrie van Euro pa reeds in 1942 buitengewond prestaties heeft geleverd. Wij herinneren slechts aan de nieuwste automatische vuur wapens en tanks. En wij mo gen derhalve met recht hopen, dat in onze constructiebureaux en werkplaatsen ijverig verder fewerkt wordt aan de ontwik- eling van onze bewapening, die door een steeds volmaak ter organisatie van het gebruik van arbeidskrachten en van productiewijze een stijging be leeft, die rustig de concurren tie kan opnemen met hetgeen men op het oogenblik aan den anderen kant mag verwachten. Overzien wjj de gebeurtenis sen van 1942 juist, dan kunnen wij zeggen, dat zij de verstevi ging en uitbreiding, dus de consolidatie van de strategi sche en economische situatie in het nieuwe Europa evenals in het Verre Oosten hebben ge bracht Wij behoeven ons voor 1943 niet meer te wenschen dan dat het ons de successen van 1942 Iaat herhalen. In dit geval zou den wij het einde van deze worsteling kunnen verwachten, welker afloop zich thans be gint af te teekenen, aangezien onze tegenstanders nu voltal lig en met hun reserves duide lijk zichtbaar aan het front getreden zijn en groote verras singen zich niet meer kunnen voordoen. Iedere gebeurtenis op de ver schillende oorlogstooneelen in 1942 was op zichzelf geweldig "n toch is zij slechts een scha- :el in een wereldgebeuren, dat thans sedert meer dan drie jaar niemand meer op aarde onberoerd en afzijdig laat. Ja, ook deze wereldworsteling ig, zooals wij thans zien, slechts het weliswaar meest in het oog vallende en indrukwekkendste deel van een ontwikkelingspro ces, dat thans reeds in de tweede, generatie de geestelij ke, politieke en economische grondslagen, waarop het be staan der afzonderlijke volken, rassen en gemeenschappen en hun betrekkingen onderling waren opgebouwd, schokt. Het vergaat ons als den wandelaar die zijn weg zoekt door de da len en de nabije heuvels, of den schipper die zijn koers zoekt door de stroomingen der kusten en de eilanden. Zij heb ben eerst, wanneer zij hoogte en afgtand krijgen een over zicht, van het zinrijke en doel matige van hun weg en vooral van den koers, dien zij moeten houden om tot het doel te ko men. Zoo vergaat het ons wan neer wij bij de jaarwisseling 1942/43 terugzien, de gebeur tenissen van den eersten we reldoorlog onderzoeken en ons de zwaarte en noodzakelijkheid bewust worden van den weg. die het Duitsche volk moet gaan. Het onrechtvaardige verdrag van Versailles heeft het yolk uit een verburgerlijkte en ma terialistische wereld gestooten, maar in het Duitsche volk als laatste overblijvende waarde het bewustzijn achter gelaten van zijn eigenschappen als sol daat en strhder. Zoo werd het Duitsche volk, gewekt en ge-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1943 | | pagina 1