De legerberichten van gisteren. De Zilvervloot liep binnen. Tweede blad PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT Maandag 1 December 1941 schardijnoogst belooft wat er is een goede daghuur te maken. Maar zulke prijzen, meneer, de klanten zullen ons zien aankomen. Zij praten over prijsbeheersching, vaste prijzen voor den detailhandel, maar gevoe len ook wel, dat dit eigenlijk nakaarten is. Gedane zaken nemen geen keer en het is nu wel te laat, om voor de schardijn prrjs- regelend op te treden. De markt heeft zip beloop genomen en aan een vasten detail prijs voor spiering hebben de koopvrouwen niets en de consumenten evenmin, nu er schardijn wordt aangevoerd. Inderdaad, hier klopt iets niet. Al zgn de visschers er goed mee, want ze maken prachtige besommingen, de handel trekt aan het kortste eind. Wij staan bij zoo'n mand glinsterend voedseL De vrouwen slaan er hun vingers door en laten zorgvuldig keurend de visch- jes weer teruggleden. De visch is prachtig, weinig uitschot, maar sla nu eens in voor zes groote ke rels Dat is de harde ervaring van het schar- djjnseizoen 1941, al zal men ook dit niet al te tragisch moeten nemen. De handel komt desondanks wel aan zijn trekken; daarover was men althans ter vischmijn niet al te somber gestemd, al verheelde men zijn bezorgdheid over deze prijsbewe ging niet. Niettemin, de tendenz van de prijzen wees omlaag. Zij werden mede beïnvloed door het feit, dat in IJmuiden ook een groote aanvoer van schardijn was, waar vandaan de verbinding met de rookerijen gunstiger is, hetgeen van invloed is op de prijzen.Zoo werd ook door Vlissingen een dragelijk niveau bereikt, hetgeen in de af- geloopen dagen-wel gebleken is. Daarnaast mag er ook op worden gewezen, dat voor het bereiken van een redelijken prijs de medewerking van den handel niet kan worden gemist. Te verwachten is, dat de prijzen spoe dig in evenwicht zullen komen en dat de markt zelf prijsregelend optreeedt. Het was overigens geen wonder een kostelijk vischje als schardijn is in dezen tijd een niet te versmaden volksvoedsel dat er onder de kijkers nog al wat ont stemming heerschte, dat al deze heerlijk heden per vrachtauto verdwenen. Alleen de jeugd! De kleuters scharrelen met een zakje in de hand tusschen de karren door. Zij zijn ook op het glinste rend zilver belust en sommigen hebben kans gezien, wat te verschalken, ook al houdt de politie hen op veiligen afstand. Dan rijdt er een vrachtauto weg, zwaar gfgeladen en alsof het afgesproken is, daar hólt de heele zwerm achter den auto aan. De visch glibbert omlaag en is een grage buit. Een zilverregen gelijk, wanneer de glinste rende schardyn wordt overgeladen. (foto Dellaert) Zooals in dc haven de meeuwen om de schuiten heenzwermen, zoo azen de kleu ters tusschen de manden en wagens. En er valt nog wel eens een vischje af. Een niet te versmaden buit, want schardijn Die' bakt in zijn eigen vet. Meneer, het is zoo'n lekker vischje, heeft mijn koopvrouw gezegd. En ze heeft de waarheid gesproken. Den volgenden dag zullen de schuiten weer in slagorde uitvaren voor een nieuw offensief in de Sardijngeul. Dezer dagen was het toch maar zoo: ieder schot is een eendvogel. Maar heel lang zal het niet meer duren. Vandaag misschien voor 't laast! Want Zaterdag en Vrydag was het met de vang sten maar zeer matig. Zoo is 't nu een maal in het leven: lekker is maar een vinger lang. Telefoneeren bij luchtalarm. Afwikkeling van het niet-automatische telefoonverkeer. Beperking verzocht by luchtalarm en in de avonduren gedurende den winter. By luchtaanvallen op bevolkingscentra hebben velen de neiging dadelijk naar de telefoon te grijpen. Het is begrijpelijk dat men 'van dit verkeersmiddel gebruik wil maken om contact te zoeken met familie, vrienden en bekenden en bij automatisch telefoonverkeer is daartegen ook geen be zwaar. Maar in het niet-geautomatiseerde verkeer, waarin dus een telefoniste voor het totstandbrengen van de verbinding noodig is, worden bij luchtgevaar alleen gesprekken afgewikkeld, die betrekking hebben op den luchtbeschermingsdienst, 't verleenen van hulp bij branden, e.d. Het publiek wordt in die gevallen /laar- om dringend verzocht geen andere ge sprekken aan te vragen en ook na afloop van het luchtalarm zich' zooveel mogelijk te beperken, niet alleen in het aantal, maar ook in den duur der gesprekken. In het algemeen brengt 's winters de dienst op de telefoonkantoren met hand bediening gedurende de avonduren overi gens meer moeilijkheden voor de telefonis ten mee, dan een buitenstaander zich kan voorstellen. De bedrijfsleiding zou g.mrne streven naar een zoo klein me gelijke be- Duitschland strijdt voor Europa. Het opperbevel der Duitsche weer macht maakte Zondag bekend Bij Rostof n in de bocht van de Donetz hebben de Duitsche troepen in samenwerking met de luchtmacht den vijand bij den afweer van zijn ook gisteren herhaalde massale aan vallen wederom de zwaarste verlie zen toegebracht. Gevechtsvliegtui gen bombardeerden in het Oostelijke deel der baai van Taganrog een pe- troleumopslagplaats in brand. In de omgeving van Moskou heeft de aanval der infanterie- en tank- formaties opnieuw terrein gewon nen. Voor Leningrad is een vrij sterke uitvalspoging van den vijand met steun van tanks afgeslagen. In het hooge Noorden hebben for- ..ïaties gevechtsvliegtuigen de ver nieling 'van belangrijke trajecten der spoorlijnen van Moermansk voortgezet. Andere doeltreffende luchtaanvallen waren gericht op vliegvelden en spoorweginstallaties in den Zuidelijken en Midden sectcr' van het front. Leningrad en Mos kou werden overdag gebombardeerd. Aan de Britsche kus hebben snel- booten in den nacht van Vrijdag op Zaterdag een aanval gedaan op een krachtig beveiligd vijandelijk kon vooi en een tankboot van 7000 b.r.t. tot zinken gebracht. Een ander groot schip werd getorpedeerd en waarschynlijk tot zinken gebracht. In Noord-Afrika hebben de Duitsch-Italiaansche troepen hun te genaanval voortgeze.. Paarbg wer den nieuwe vijandelgke tanks ver nietigd. Duitsche gevechtsvliegtui gen benevens formaties jagers en torpedovliegtuigen dreven Britsche colonnes en opgestelde tanks uit een. Ravitailleeringswegen van den vijand werden met succes gebom bardeerd bg Mersa Matroe. In lucht gevechten schoten Duitsche jagers zonder eigen verliezen vgf Britsche vliegtuigen neer. In de periode van 22 tot 28 No vember heeft de Sovjet luchtmacht 207 vliegtuigen verloren, waarvan in luchtgevechten, 53 door lucht doelartillerie en de rest op den grond. In hetzelfde tijdsbestek gin gen aan het'Oostelijk fro 24 eigen vliegtuigen verloren. LAND- EN TUINBOUW AANSLUITING VAN DE CENTRALE LANDBOUWORGANISATIES BIJ DEN NEDERLANDSCHEN LANDSTAND. Bg besluit van den commissaris voor niet commercieele vereenigingen en stich tingen van 25 November 1941 zijn het Ne- derlandsche Landcouwcomité en de Chris telijke boeren en tuinders bond met hun ge westelijke organisaties bij den Nederland- schen Landstand aangesloten. Met de uitvoering van deze beschikking is belast het hoofd van den Nederland- schen Landstand. Voorts zijn door den commissaris voor de Nederlandsche boeren- en tuindersbe roepsorganisatie (N.B.T.B.) inmiddels stappen ondernomen om ook deze organi satie, waarin, zooals bekend, alle vroegere R.K. Boerenbonden zijn opgenomen, zoo spoedig mogelgk bg den Landstand aan te sluiten. Waar indertijd het' Nederlandsche Agra risch Front bij de oprichting van den Landstand hierin onmiddellijk is opgegaan, zullen dus reeds binnenkort alle centrale landbouworganisaties (C.L.O.'s) in den Landstand zijn opgenomen. KUNST ROMAN-PRIJS VRAAG VAN „DE SCHOUW". De uitgeverij „De Schouw" te 's-Graven- liage noodigt de Nederjandsche schrijvers uit om deel te nemen aan een romanprijs vraag. Voor het beste manuscript wordt een prijs beschikbaar gesteld van 5000 gulden. De schrijvers der daarop volgende vier manuscripten ontvangen elk 500 gul den, terwijl ook de werken, welke niet bekroond worden, nog voor uitgifte in aanmerking kunnen komen. Gevraagd wordt een roman van onge veer 75.000 woorden, die voor de stof en de behandeling blijkt geeft van liefde en bewondering voor dc beste eigenschappen voor ons volk. Dit kan zoo ruim mogelijk worden opgevat, maar als voorbeeld van hetgeen den stellers van de prijsvraag voor oogen gezweefd heeft, wordt ge noemd 1. Een roman waaruit de beteekenis blijkt van de tradities van een geslacht 2. Een roman, die als basis heeft de ver bondenheid van den mensch met .den grond, waarop hg leeft 3. Een roman over het leven op de Ne derlandsche wateren of op de zee 4. Een roman over de arbeidsprestaties van ons volk 5. Een roman over een groote figuur of over een groot moment uit onze ge schiedenis 6. Een roman uit het leven of over de geschiedenis van Nederlandsche pioniers in de wereld. Het oordeel van de jury, welke bestaat uit prof. dr. Jan de Vries, Jan H. Eek hout, D. Th. Jaarsma en dr. J. van Ham is bindend. De termijn van inzending sluit op 1 Juli 1942. Manuscripten dienen fran co gezonden te worden aan den secreta ris der jury, den heer K. W. Boekholt, p.a. uitg. „De Schouw", Nieuwe Havenstraat 42, 's-Gravenhage', tel. 115515, die op aan vraag ook het volledige prospectus voor deze prijsvraag toezendt. zetting dier telefoonkantoren, maar dat is alleen mogelijk als het publiek zou willen medewerken, door 's avonds zijn telefoon gesprekken tot de strikt noodzakelgke te beperkendit verzoek geldt natuurlijk niet voor gesprekken hetzy locaal of inter- 'ocaal, die de aangeslotenen automatisch v :t stand kunnen brengen. HET ITALIAANS CHE. Het Italiaansche weermachtbericht van Zondag luidt als volgt De slag in Marmarica werd gisteren over het geheel gekenmerkt door een periode van stilstand. Plaatselgke gevechten wer den geleverd in den centralen sector en aan het front van Solloem. Van Tobroek en Bardia niets te melden. De vjjand deed luchtaanvallen op Derna, Tripolis en Ben- gazi. In den loop v-n deze aanvallen schoot de Italiaansch-Duitsche luchtdoelartillerie vier toestellen neer een te Derna, een te Tripolis, waar de bemanning werd gevan gen genomen, en twee te Bengazi, die bran dend in zee stortten. In den loop der lucht gevechten schoot de Duitsche luchtmacht zeven toestellen neer. De Italiaansche lucht macht bombardeerde het spoorwegcentrum Marsa Matroe en voerde haar aanvallen uit op gemotoriseerde afdeelingen van den vyand in de oase Gialo. Een onzer zeever kenningsvliegtuigen werd dóór drie vgan- delijke vliegtuigen aangevallen en schoot er één van neer. In het centrale deel der Middellandsche zee is gistermiddag een vgandelgke vloot- formatie aangevallen door twee vliegtuigen onder bevel van kapitein vlieger Marino Marini en luitenant-vlieger Savario Mayer. Een kruiser werd zwaar getroffen door twee torpedo's. De Zweedsche buitenlandsche politiek. ITALIAANSCH COMMENTAAR OP VERKLARING VAN GÜNTHER. Het „Giornale d' Italia" schrijft naar aanleiding van de verklaringen van den Zweedschen minister van buitenlandsche zaken, Günther, volgens welke Zweden een koele, egoïstische buitenlandsche politiek moet voeren, o.a. Het is de vraag of een dergelgke politiek werkelijk overeenkomt met de gevoelens van het Zweedsche volk. In elk geval i~ het zeker, dat zij niet in overeenstemming is met de lessen der ge schiedenis en met de feit'.n. Niemand ver langt van Zweden, aldus het semi-officieele orgaan, dat het een hoofdrol op het Euro- peesche tooneel zal spelen; want sedert den tgd van Karei XII heeft het opgehouden een mogendheid te zijn, die actief deel neemt aan de gebeurtenissen in Europa en in het bgzonder in Noord- en Oost- Europa. Evenmin verlangt iemand van Zweden, dat het zich hals over kop in den oorlog stort. Maar, zoo gaat het blad ver der, de gezonde en constructieve volken van Europa mochten verwachten, dat het Zweedsche volk meer begrip zou toonen voor de beteekenis van dezen grooten Euro- peeschen strijd. De Zweedsche minister van buitenlandsche zaken, die vooral bezorgd is voor de neutraliteit en nog meer voor den vrede en veiligheid van zijn volk, moest eigenlijk weten, dat de nationale verdediging van een volk niet steeds verze kerd wordt door afzgdigheid en door een egoïstisch zich afsluiten --ar de gebeur tenissen, die de wereld hervormen. Minis, ter Günther heeft ook gesproken van de noodzakelgkheid va- een sterke nationale verdec' ging. Hoe sterk deze verdediging ook zou zijn, hij zou binnen weinig dagen overweldigd zgn, voor het geval Zweden alleen zou zgn geweest en het heldhaftige Finland niet, zonder terug te schrikken voor offers, dit reusachtige gevaar tege moet was getreden. De Zweden kunnen niet beweren, alleen om 'at zij 800 vrijwilligers naar het Finsche front hebben gezonden, en eenige particuliere collectes hebben ge houden, dat zij deel nemen aan den strijd tegen het bolsjewisme en dus aan eigen verdediging. Het getuigt niet van een Europeesch geweten, .Is men voorgeeft boven den strgd te staan en een egoïsti sche, speculatieve, mercantilistische en anti-Europeesche houding aanneemt. STEEDS MEER ELLENDE Hoe verder het overwinnende Duitsche leger het Sovjet-land binnen trekt, hoe meer ellende het op zijn weg ontmoet Jarenlang heeft de be volking van den „heilstaat" gebukt geleefd onder het juk van regiem, dat met zijn verderfelijken arbeid een heel volk te gronde heeft gericht. Ziet naar de woningen van de Sovjet-boeren. Ziet naar de kleeding die de burgers dragen, het is alles armoede en ellende. En dat deze ellende door den geesel van den oorlog in niet geringe mate is toegenomen laat ziph begrijpen. Daarom moet ook spoedig hulp verleend wor den aan deze menschen, die thans meer dan ooit een helpende hand behoeven. Aan deze taak zal ook Nederland zijn deel heb ben. Nederland zendt een ambulance naar het Oost front. Nederland zal toonen wat menschenliefde is. Nederland zal zich van de beste zijde doA» kennen. Reeds stortten duizenden hun bijdragen voor de totstandkoming van de Nederlandsche Am bulance. De Uwe wordt nog verwacht. Stort haar vandaag nog op girorekening S—7—6—0—0 Nederlandsche Ambulance, Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage. RADIOPROGRAMMA DINSDAG 2 DECEMBER 1911. HILVEBSU3I I. 415.3 31. 7.15 Boerenland in boek en krant. 7.30 Gram. 7.45 Ochtendgymn. 7.55 Gram. 8.03 BNO: Ber. 8.15 Politiek weekpraatje (opn.). 8.30 Gram. 8.35. Ochtendgymn. 8.45 Gram. 9.15 Voor de huis vrouw. 9.25 Gram. 11.00 Voor dc vrouw. 1120 Ensemle Rentmeester. 12.00 Boyd Backman en zijn orkest. 12.40 AL;nanak. 12.45 BNO: N:euws- en econ. ber. 13.00 Orgel. 13.30 Ensemble Jack der Kinderen, solist en gram. 14.30 De lichte toets. 15.30 Piano. 16.00 Bijbellezing. 16.20 Gram. 16.45 Voor de Jeugd. 17.00 Gram. 17.15 BNO: Nieuws-, econ. en beursber. 17.30 Schrammel- kwtrtet en soliste. 18.00 Voor de plattelands vrouw. 18.15 John Kristel en zijn orkest en solist. 19.00 Actueel halfuur. 19.30 Amusementsorkest. Figura-kwartet en solisten. Vanaf 20.15 voor de Radio-Centrales met lijnverbinding. 2015 Gram. 20.45 Zang met piano. 21.10 Gram. 21.45 BNO: Ber.. 22.00 BNO: Engelsche uitz. of Gram. 22.15 24.00 Gram. HILVERSUM II. S01.5 M. 7.15 Gram. 7.30—8.15 Zie Hiversum I. 815 Gram. 8.308.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gram. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gram. 10.40 Vroeger en nu. 11.00 Piano en gram. 12.00 Ensemble Joan Lancé. 12.45 JïNO: Nieuws- cn econ. ber. 13.05 De Melodisten, soliste en gram. 14.00 Gro ninger Orkestver. en solist. 15.30 Voor de zieken. 16.00 „Groote Mozart-interproton". causerie met gram. 16.45 Schneiderhan-kwartet (opn.). 17.15 BNO: Nieuws-, econ en beursber. 17.30 Gram. 17.45 De Ramblers. 18.15 Causerie „Het Joden vraagstuk". 18.30 Gram. 18.45 Cyclus „In een nieuw licht bezien" (N.S.B.). 19.00 BNO: Cul tureel allerlei. 19.10 BNO: Ber. 19 20 Koor van „Zanglust" met piano (opn.). 19.40 Reportage. 20.00 Gram. (Vanaf 20.15 voor Radio-Centrales -net lijnverbinding). 20.30 Omroeporkest en solis te. 21.30 Gram. 21.45 BNO: Ber. 22.00 P.NO: Toe lichting op het weermachtsbericht 22.1022.15 Avondwijding. SchardijnKis op de vischmijn van Vlisslngen. Een niet te versmaden lekkerny. Schardyn die bakt in zgn eigen vet. (foto Dellaert) De vischmijn in Vlissingen heeft de laatste weken heel wat bekijks gehad en dat was geen wonder, want zelden was de aanvoer zoaj levendig als op deze dagen, toen de groote slag in de Sardijngeul werd gestreden. De visschers van Vlissingen, van Arnemuiden en Breskens, later nog geas sisteerd door die van Veere, sloegen een reuzen slag eh wanneer er tegenwoordig ai "met cijfers wordt gegoocheld: de 255.000 kg. schardijn in vier dagen alleen in Vlis singen binnengebracht, wel dat is geen sprookje, ontsproten aan visschersfantasie. De nuchtere statistiek van h?t vischmrjn- bedrgf, die de basculeregistratie nauwkeu rig volgt, geeft het aan en in de annalen van de visscherijgeschiedenis zal het schar- dijnseizoen 1941 een topseizoen geheeten worden en dè visscher, die in één lading 5400 kg. op den wal smeet, zal voor lange jaren topscorer blgven. In een week tijd een half millioen kilo- grkm schardijn aangevoerd; het werd nim mer vertoond. Behalve in IJmuiden, waar ze in één dag het half millioen vol kregen. Zeg nu niet: „ook 'n kunst, wanneer je precies in een school terecht komt", want daarmede ontneemt ge het visschersberQep zijn aureool van avontuur en geluk. De vis scher, wien dit geluk te beurt is gevallen, is er den volgenden dag weer op uitgetrok ken met zijn collega's. 'Net als iederen anderen dag van dit korte, maar hevige seizoen. Iederen morgen met de leege schuit naar buiten en wan neer de wind stadswaarts is hoort ge het gerucht van de hakkepoffende motortjes in de vroege morgenstilte 's middags huistoe, met of zonder last. De vischmgnbel heeft met korte, driftige tikken het begin aangekondigd. De schuiten zijn voor het grootste deel binnen en liggen langszg de beschoeiing in de visschersha- ven gemeerd, maar toch komt er zoo nu en dan nog een om het paalhoofd gekoerst. Is het niet een fleurig gezicht, al deze schepen zg aan zg, als in den allerbesten tgd! Klein liggen ze tegen den hoogen wand gevleid, maar er is volop bezigheid in het zilveren ingewand. De zilvervloot, is bin nengevallen en zoo van de helling worden de volgetaste manden de trap opgetorst, groote en kleine, één zilverschittering in het ijle licht van den vollen najaarsdag. Ik herinner me ineens het onvergetelijke schouwspel in een van onze zeeplaatsen op het einde van eén heeten zomerdag. De zindering van de zonnehitte trilde ndg na over het water van de haven en over den groenen zeedijk, toen daar op eens de ansjovisscholen voorbijtrokken in een capricieuze wenteling, waarbg de Manden- en nog eens manden-vol werden uit de schuiten op den wal gebracht. De drukte in de Vlissingsche visschershaven was ge durende het schardynseizoen ongekend, (foto Dellaert) zilveren glanzen als schichten in het licht van de ondergaande zon kaatsten. Zoo speelde hetzonlicht óver den last der visschersschuiten, in de volgetaste man den en op de schoppen, waarmede de visch werd overgeladen. Het was niet het eenige. De geheele entourage was van een" ongemeene beko ring: de knechts in hun vaal-witte laarzen, de schippers met hun karakteristieke, ver weerde koppen, de koopvrouwen van Arne muiden, altyd in dribbelpas, die druk ge baarden ter .onderstreeping van heur san- pige betoog de haven tenslotte, waarin de vloot, na de ingespannen race om den •schardgnbuit ligplaats hadden gevonden in de veilige koestering van walmuur en paal hoofden. De bel heeft geklonkeh, driftig en door dringend boven het geroes van bezige men schen, die de vrachten aansleepen. De mijn- meester heeft het woord. Hij monstert de schare die in spanning op den uitslag wacht. Spanning is misschien niet het juiste woord, want op al die gezichten ligt iets van onbewogenheid. Maar ondertus- schen gaan de keurende blikken naar den monsterbak, waarin een mand is leegge stort. „Ongeveer tweeduizend kilo", roept de mgnmeester. „Eén gulden, 99, 98, 97 in een verbgsterende rateling. Dat is ook een speciale techniek, want het gaat er niet alleen om, hoe vlug hij kan terugtellen, hg moet zijn klanten achter het hek ook in het vizier houden. Die doen nu wel net, of ze met dat tellen niets te maken heb ben, maar ondertusschen Die koopers, zij keuren de waar, luiste ren naar den mgnmeester en...... beloeren elkaar, tot er plots een „mgn" roept. En de mijnmeester, o hg kent zgn pappenhei mers, weet terstond,, wie zgn getallen- stortvloed onderbrak, En ja, toch was er spanning. Dat merk je pas, wanneer die gebroken is, zooals er de spanning is rond de bookmakers by de rennen. Zoo gaat het middag na middag en de kostelijke schardgn gaat grif weg. Voor fancy-prgzen, die buiten het bereik van den alledaagschen consument liggen. De groote hoop. gaat weg in spoorwagens naar de rookerijen, die voor de binnenland- sche consumptie werken. Maar de prgzen, 83 cént, 90 cent zelfs per kilo, in het laatst liepen ze zelfs op tot 1.05, neen, dat is wel een beetje gortig. Wanneer je tusschen die koopers gaat staan, hoor je nog eens wat. En, eerlijk gezegd, dan gaat er van die zilverschitte ring toch wel wat verloren. Wanneer de koopvrouwen hun nood klagen. De groote

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1941 | | pagina 5