AKKERTJE irigent Tweede Blad PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT Dinsdag 2 September iML Volk van Nederland bewaart uw nuchterheid Een ernstig appèl tot iederen Nederlander. Neem'n De legerberichten van gisteren. De '(Van onzen Haagschen correspondent.) Ons volk genoot altijd de reputatie, een nuchter, misschien zelfs wel eens tè nuchter volk te zijn; een volk al thans, dat zich niet gemakkelijk liet verblinden door uiterlijken schijn of overbluffen door hol gezwets. En het droeg deze reputatie in vele opzichten met eere! Daarom is het des te tragi scher, thans herhaaldelijk, te moeten ervaren, dat ons volk in breede krin gen deze nuchterheid, die juist in onze dagen zoozeer gewenscht en zelfs ver- eischt is, krampachtig tracht om hals te brengen. Onze geestelijke"volksge zondheid dreigt hierdoor in ernstige mate in gevaar te komen en daarom kan niet genoeg worden geappelleerd aan het gezond verstand van eiken volksgenoot, die het werkelijk wèl meent met zijn volk enmet zich zelf. Het is bedroevend te zien, met welk een ontstellende graagte zelfs verstandige en intellectueele menschen den meest fantas- tischen waanzin indrinken als ware het een kostelijke godendrank, gemengd uit pure wijsheid en oprechte vaderlandsliefde. Het worden er steeds minder, die er nog het vergif in kunnen of willen proeven. Wij schrijven deze harde dingen heusch niet alleen met een zekere bitterheid, dóch allereerst, omdat wij zoo gaarne zouden zien, dat ons volk," waarmee wij ons thans meer dan ooit verbonden voelen, zijn wel haast klassieke nuchterheid zou willen te rugvinden. Het doet pijn, te ervaren, dat personen met wie men zich in meerdere opzichten verwant kan voelen, ons niet meer gelooven, wanneer wij uit eigen aan schouwing of op grond «van eigen onder zoek datgene zeggen, wat volgens ons ze ker weten en onze vaste overtuiging de waarheid is. Een zeer goede Nederlander, die in een moeilijke en zware, officieele positie ons vplk tracht te dienen door van de dingen te maken wat er van te maken is en die daarbij zijn eigen belangen geheel terzijde stelt, zei ons dezer dagen: „Het is zoo erg, dat mijn eigen familie me niet meer gelooft." Dit alles nu is een kanker in ons volks leven, die wanneer hij kans krijgt nog verder door te vreten, doodelijk kan'zijn en die derhalve met den inzet van alle krach ten bestreden moet worden. In het belang van land en volk. Zeker, wij leven in een harden tjjd en er gebeuren bittere dingen. Maar hoe ter wereld zou dat anders kun nen in dagen van oorlog als waarin wij leven? Velen hebben het moeilijk en zijn daardoor een gemakkelijk object voor val- sche leuzen en lasterlijke leugenpraat. Het is echter een misdaad van de miserabelste soort om deze geestesgesteldheid uit te bui ten voor doeleinden, waarmee slechts de duivel, en allerminst de eigen volksgemeen schap wordt gediend. Het in het geniep propageeren van de leuze: „Hoe meer cha os hoe beter", kan nooit in het belang zijn van een volk, ook niet van het onze. Wij hebben een oorlog verloren en wijij zijn sindsdien door de bezettende overheid be ter behandeld dan velen onzer op den 15en Mei 1,940 durfden te hopen. Het onteert geen enkelen Nederlander, dit ruiterlijk te erkennen, ook al zou hij tevens vele dingen thans gaarne anders zien. De aanleiding tot het schrijven dezer re gelen, waartoe wij ons hebben gezet in het bewustzijn, dat wij zè moesten schrij ven, om nogmaals te appelleeren aan de gezonde nuchterheid van ons volk en het te waarschuwen tegen invloeden die niet anders dan noodlottig genoemd kunnen worden, bestond in een pamfletje, dat de zer dagen op illegale wijze werd verspreid en waarin de kwestie onzer voedselvoor ziening wordt misbruikt op een manier, die geen goed woord waard is. Er wordt daar in o.a. verteld, dat zich op een onzer groote groenteveilingen stormachtige too- neelen zouden hebben afgespeeld. Toen de veiling een aanvang zbu nemen, werd me degedeeld aldus deze jammerlijke „volksvoorlichters" dat er geen verkoop kon plaats vinden, omdat de geheele aan voer door de Duitschers in beslag was genomen. De kweekers 3nelden naar buiten en vonden him schuiten reeds bezet door Duitsche soldaten die al waren begonnen met alles in te laden in voor Duitschland bestemde wagons. Dan volgt een scheld partij op ir. Louwes, den directeur-gene raal onzer voedselvoorziening, en nog veel meer fraais, dat wjj hier maar niet eens zullen afdrukken. Dit alles is van A tot Z gelogen. Een Nederlandsche autoriteit, die ten .nauwste betrokken is bij onze voedselvoor ziening, heeft ons onder vier oogen ver klaard: „Het is fantastische waanzin; het is complete razernij." Misschien werpt een lezer tegen: „er is dan toch maar heel moeilijk groente te krijgen". Dit is inderdaad juist, ofschoon het de laatste dagen al beter ging. Kort geleden waren er ook moeilijkheden met de aardappelvoorziening. Ir. Louwes,voor wiens ondankbare taak Waarachtig wel wat meer waardeering bij zijn eigen volks- genooten mocht bestaan, heeft toen ver klaard: „Het zijn in hoofdzaak de weers omstandigheden, doch het komt in orde." En het is in orde gekomen. Mèt de 4% kijo van deze week hebben wij zelfs in korten tijd' den achterstand volledig in gehaald en ons rantsoen van 3 kilo per week dat 50 meer is dan het gemid delde verbruik van vroeger prompt ge had. Wanneer nu de Nederlandsche auto riteiten thans weer verzekeren, dat het ook met de groente-voorziening heel gauw in orde komt, waarom spiegelen wij ons dan niet aan de aardappelen, doch laten ons jvel verleiden tot eei# angstpsychose, die de dingen alleen maar erger maakt? Is dat nuchter? Is dat bilyk? Is dat.... Nederlandsch Ten aanzien van de groente is er echter nog iets anders. Voordat op dit gebied éen prijsregeling tot stand kwam, werden er winsten gemaakt van 50 tot 100 boven het normale. Dr. Wiqsemius, de lei der van de afdeeling Prijsvorming van den Dienst van den Gemachtige voor de prij zen, zei ons dezer dagen: „Achteraf ben ik verbaasd, dat we de zaak zoo lang heb ben laten loopen. Maar wij willen met in grijpen altijd liefst zoo lang mogelijk wach ten." Nu zijn er maximum prijzen vast gesteld, die zeer zeker billijk kunnen wor den genoemd. Tusschen kweekersprijs en consumentenprijs ligt voor groothandel en winkelier een winstmargevan ongeveer 60 De kleinhandel, waaraan een winstpercentage van 30 plus 2Vs voor omzetbelasting werd toegestaan, is in het algemeen hiermee tevre den. Daar alle afrondingen naar boven mo gen plaats vinden zelfs voor 4/100 cent tot op 1 cent, hetgeen bijna 10 extra winst beteekent komt ook dit den han delaar ten goede. Ook de.meerderheid der grossiers is met de haar toegestane winst ad 12 vol daan. Het terstond na de strubbelingen der vorige weken ingestelde onderzoek heeft dan ook uitgewezen, dat de fout voornamelijk bij de kweekers rustr~dtereen grootere winst willen maken dan geoorloofd en dan billijk is. Hieraan nu is het te wij ten, dat een enorme hoeveelheid groente vele malen grooter dan die, welke ter veiling wordt aartgevoerd! in den „zwar ten handel" wordt gebracht, waardoor de grossiers en de klein-handelaren duurder moeten inkoopen en dus ook van het pu bliek hoogere prijzen moeten worden ge vraagd. Intusschen zijn er evenwel reeds maatregelen genomen, naar dr. Win- semius ons meedeelde, om een uiterst scherpe controle op de kweekers uit te oefenen, waarbjj men niet zal terug deinzen voor zeer drastische maatre gelen en voor de meest afdoende straf fen. Want het „gat" tusschen kweeker en veiling moet worden gedicht, daar het hier betreft een saboteeren der voedselvoorziening door op woeker winst beluste kweekers. Een onverant woordelijk spelen met de levensbelan gen van ons volk kan niet worden ge duld. Indien echter het publiek meer Aad wil len meewerken en niet zoo gauw had klaar gestaan om vaak zelfs eigener beweging hoogere prijzen te bièden, ten gevolge van een door ongure elementen bevorderde „groente-psychose", doch integendeel voet bij stuk zou hebben gehouden en geweigerd om meer te betalen, dan zouden deze ab normale dingen in twee drie weken van- Z<# tof het verleden hebben behoord. Met nadruk zij in dit verband nog her innerd aan de treffende waarheid van ir. Verklaringen van Roosevelt. Uit New-York meldt het D.N.B.: Presi dent Roosevelt heeft in zijn weekeindver- blijf in Hydepark een rede uitgesproken, die door den pessimlstischen toon opzien heeft gebaard. Roosevelt verklaarde o.m., dat de Europeesché oorlog zich kon ont wikkelen tot een wereldoorlog, welk gevaar thans grooter is dan ooit te voren. Hij hoopt echter nog steeds, dat het den Ver. Staten mogelijk zal zijn ztch verre te hou den van den oorlog. Hfl moest de Ameri- kaansche natie er echter voor waarschu wen, dat zij niet moet gelooven, dat de definitieve beslising uitsluitend in handen der Ver. Staten zelf ligt. Volgens de opvat ting van Roosevelt zou „de volgende aan- valshandaling" de Ver. Staten kunnen dwingen deel te gaan nemen aan den oor log. De stedelijke overheid van New York zou overigens, zoo wordt -beweerd, bezig zijn met besprekingen over alle problemen in verband met een eventueele evacueering van een millioen vrouwen, mannen en kin deren uit New York. De staalvoorzienlng van Dultschland en Engeland. Uit Berlijn meldt het A.N.P. Naar men verneemt, heeft Duitschland zich tot het leveren van groote hoeveelheden staal aan Frankrijk bereid verklaard. Men is reeds met het afleveren begonnen. Hieruit blijkt wel, dat de staalvoorziening van Duitsch land alleszins gewaarborgd is. Dat dit in Engeland niet het geval is, blijkt wel uit een bericht in het Zweedsche blad „Göte- borgs Handels och Sjöfartstidning", waar in gezegd wordt, dat men daar een groot- sche campagne voor' het inzamelen van schroot heeft opgezet, in verband met het feit, dat Amerikp. het leveren van schroot aan Engeland heeft gestaakt. Louwes' woord: „Tusschen ons en den hon ger staat alleen de organisatie der voed selvoorziening". En de leiding dezer orga nisatie, die in Nederlandsche handen be rust, heeftN tot nog toe weinig gefaald, al heeft zij natuürlgk geen invloed op een factor als de weersgesteldheid, die zich in den laatsten tijd in ons land wel van haar meest ongunstige zijde heeft doen kennen. Wie nog mocht twijfelen aan den invloed daarvan op b.v. de groente-voorziening, kijke maar eens in zijn eigen tuintje! Het is daarom weinig elegant om geen scherper woord te gebruiken dat vele Nederlanders zich door allerlei gespuis, dat in troebel water visschen wil, laten- ophit sen tot een ontstellend wantrouwen in Kun eigen Nederlaftdsch,e overheid. Wie met de leidende figuren in ons landsbestuur nog qltgd verreweg grootendeels menschen, die al vele jaren' op hun post staan en daar in het algemeen het vertrouwen van ons volk genoten hebben in aanraking komt, kan -van hen, die vaak met de groot ste zelfopoffering en onder allerminst be nijdenswaardige omstandigheden trouw ble ven in den dienst voor hun volk, de klacht hooren: „Het Nederlandsche volk verwij dert zich van zijn eigen overheid en het geeft al te veel voet aan giftig uitgestrooid wantrouwen". Wil ons volk nog een waarachtige toekomst hebben, dan zullen deze din gen toch werkeiyk eerst moeten ver anderen. Dan zal het vertrouwen onder ons moeten terugkeeren, maar bovenal: onze nuchterheid, waardoor wjj de din gen weer kunnen en ook willen! zien zooals zjj werkeiyk zijn. Want zonder dat blijft er slechts een somber verschiet. Duitschland strijdt voor Europa. Het opperbevel der Duitsche weer macht deelt mede: „Afdeelingen van het Duitsche le ger hebben sedert 26 Augustus op den Dnjepr ten Noorden van Kiev 27 Sovjetmonitors en kannonneerboo- ten vernietigd. By de zuivering van Estland is de havenplaats Hapsai aan de Westkust genomen. Bij de ge vechten om Reval, die op 28 Augus tus eindigden, zijn 11.432 man ge vangen genomen en 293 stukken ge schut, 91 pantserwagens, twee pant- sertreinen en een groote hoeveelheid ander oorlogsmateriaal buitgemaakt. In de Finsche golf hebben Duitsche vlootstrijdkrachten opnieuw mijnen gelegd. In .het gebied onzer mijnver- sperringen zjjn meer dan 60 in brand staande vijandelijke schepen gezien. Op den Atlantischen Oceaan heeft een duikboot in hardnekkige her haalde aanvallen vier vijandelijke koopvaarders met e'en gezamenlijken inhoud van 14.000 ton, die deel uit maakten van een krachtig verdedigd convooi, tot zinken gebracht. Sterke afdeelingen gevechtsvlieg tuigen hebben Zondagnacht de in voerhaven Huil gebombardeerd. Zwa re verwoestingen werden aangericht in de docks, de ravitailleeringsbedrij- ven en de pakhuizen terwijl verschei den groote branden ontstonden. An dere gevechtsvliegtuigen hebben ha venwerken aan de Oostkust van Engeland en %'liegvelden in het graafschap Lincolnshire gebombar deerd. Zij schoten twee bommen werpers neer. In Noord-Afrika hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen Zondagavond ge slaagde aanvallen gedaan op mili taire installaties van de Britsche vlootbases Alexandrië en Port Said. Zondagnacht verschenen Britsche vliegtuigen boven West-Duitsehland. In woonwijken, onder meer te Keu len, werd door bommen schade aan gebouwen aangericht. Aanvalspogin- gen van enkele vijandelijke vliegtui gen in Noord- en Noordoosfe-Duitsch- land hebben geen resultaat gehad. Door nacht jagers en luchtafweerge- schut zijn zeven Britsche bommen werpers neergeschoten. De Engelschen en Sovjets in Iran. Uit Teheran meldt het D.N.B.: Volgens welingelichte kringen hebben de Britsche èn Sovjettroepen elkander vandaag te Kaswin, op 10Ö myl ten Noordwesten van Teheran, ontmoet. Volgenj een Reuterbericht wordt in de Sovjet-Britsche voorwaarden, die aan de Iraansche r peering reeds zjjn voorgelegd, als minimum de bezetting van drie hoofd zones door de Britsche en Sovjettroepen geëischt. De eerste zóne is het petroleum- gebied in het Zuidwesten van Iran, de tweede het eindpunt van den trans-Iraan- schen spoorweg bij de Kaspische Zee, dat onder Sovjetcontróle zou komen te staan. De derde zóne is Tebris aan den spoor weg tusschen Teheran naar den Russi- schen Kaukasus. De Sovjettroepen zullen volgensdit bericht ook een punt op den weg van Tebris naar de Turksch^ grens bezetten om contróle te oefenen op den belangrijken verkeersweg tusschen Iran en Turkije. Een der belangrijkste bedoelin gen is de waarborging van het gebruik der Iraansche spoorwegen door de Engel schen cn Sovjets. Uit Simla wordt gemeld, dat tot de voorwaarden, die de Engelschen Iran ge steld hebben, ook de eisch behoort, dat faciliteiten zullen worden verleend voor het transito van Britsch oorlogsmateriaal naar de Sovjet-Unie. Een bepaald gebied zou bezet blijven. W.A.-VERGADERINGEN. De persdienst van de N.S.I^. meldt In het kader der propaganda voor de W.A. zullen de eerstvolgende vergaderingen worden gehouden Dinsdag 2 September te Bergen op Zoom (Tivoli), Zierikzee. Woensdag 3 September te Goes (dienst huis), Vlissingen (groepshuis). Donderdag 4 September te Oostburg, Terneuzen (kringhuis). Alle vergaderingen vangen aan te 20 uur. De keuring heeft plaats voor Zierikzee te Rotterdam 8s September; Goes, Vlissin gen, Oostburg, Terneuzen en Bergen op Zoom te Goes 9 September. HET ITALIAANSCHE. Het Italiaansche weermachtbericht no. 454 luidt als volgt: Aan het front van Tobroek zijn nade ringspogingen van den vijand krachtig gebroken door onmiddellijk optreden van onze detachementen, die den tegenstander verliezen toebrachten. Italaansche bommenwerpers hebben bommen geworpen op troepenbarakken, haveninstallaties en verdedigingswerken der stérkte, waar talrijke branden werden ontstoken. Duitsche jagers schoten een Blenheim neer. Vijandelijke vliegtuigen hebben bommen geworpen op eenige plaatsjes op Rhodos: eenige gewonden en schade van geen be- teekenis. s In verschillende sectoren van het front van Gondar voortdurende bedrijvigheid ■onzer detachementen, die acties van den tegenstander hebben doen mislukken en die vijandelijke troepen hebben verrast en ver spreid. Zij 'maakten vee en materiaal bult. De uitvoering van de ziektewet. Bg besluit vanden secretaris-generaal van het departement van sociale zaken is wijziging gebracht in den algemeenen maatregel van bestuur betreffende het college van toezicht op de uitvoering van de Ziektewet door 'de erkende bedrijfsver- eenigingen. Thans is bepaald, dat, indien de werkgevers- of werknemersverenigin gen, op wier voordracht tweederde van het aantal leden van dit college is be noemd, worden opgeheven,- het lidmaat schap van de óp voordracht dier opgehe ven vereen!gingen benoemde personen ver valt. De secretaris-generaal van het de partement benoemt in hun plaats nieuwe werkgevers-, onderscheidenlijk arbeiders leden. Voorts heeft de secretaris-generaal be paald, dat, indien door het ontbreken van werkgevers- en of arbeidersleden in het bestuur van een bedrijfsvereeniging ge vaar bestaat, dat de bedrijfsvereeniging haar taak niet naar 'nehooren kan voort zetten, het college van toezicht bevoegd is de noodige maatregelen voor de voort zetting van de werkzaamheden der be drijfsvereeniging te treffen, bijv. door de bestuursbevoegdheid op te dragen aan den administrateur der bedrijfsvereeniging. Dit besluit is gisteren in werking getreden. De Hooge Raad. De rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft op grond van art. 1, sub. 3, van zijn verordening no. 108/40 (vierde verordening betreffende bij zondere bestuursrechtelijke maatregelen) en in overeenstemming met art. 2, al. 2, van zijn verordening no. 130/41 betreffende de leeftijdsgrens van rechters met ingang van 1 September 1941 prof. mr. J. Kosters, vice-president van den Hoogen Raad der Nederlanden en mr. dr. J. van Gelein Vi- tringa, raadsheer in den Hoogen Raad, eervol ontslag verleend en op pensioen ge steld. De rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft tegelijkertijd of grond van art. 1, sub. 3, van zijn ver ordening no. 108/40 den rechttr in de rechtbank te Amsterdam mr. G. H. Smits en den vroegeren procureur-generaèl te Arnhem mr. dr. J. A. de'Visser benoemd tot leden van den Hoogen Raad. Bonaanwijzing zeep. In het bericht bonaanwijzing zeep is, naar het A.N.P. meldt,'onder het hoofd „toilet en huishoudzeep" in de lijst van zeepsoorten, op het koopen .waarvan de nieuw aangewe zen bon recht geeft, tusschen „hetzij" 200 gram zachte zeep (samenstelling van vóór 1 Januari 1941" en „hetzij 100 gram zachte zeep (samenstelling van na 31 Augustus 1941)" weggevallen „hetzij 150 gram zachte zeep (samenstelling van na Januari 1941". Engelsche vice-aditiiraal gesneuveld. Volgens een bericht uit Londen is daar officieel bekend gemaakt, dat vice-admi- raal Patrick Edward Parker in actieven dienst om het leven is gekomen. Parker was leider van den convooiendienst. De naam van zijn schip, of het gebied, waar hij om het leven is gekomen, worden in het officieele Engelsche communiqué niet medegedeeld. x> 10) Dit verklaart op zichzelf, dat Stroganoff's gestalte geheel het bewustzijn van den dader heeft beheerscht, doch het verklaart in het geheel niet, dat# hij de risico heeft aangedurfd, ja, de allerwaarschijnlijkste kans, een van de honderden andere men sen te raken, wier massa het donkere veld vormde, de theoretisch niet meetellende nieten in de schijf. Ik geloof niet, dat een helder en bewust overleggend brein deze risico op zich zou nemen, enkèl om den man te raken, dien hij bij alle mogelijke Andere gelegenheden óók kon raken, en met veel minder gevaar. En daarom geloof jh, dat deze misdaad heel plotseling, in een geheel acute' ontdekking van gelegenheid en oogenblik .is gepleegd, en met een als bet ware slaapwandel-achtige trefzekerheid. De revolver was immers absoluut toevallig bjj de hand, in den zak van den pels, waar velen van het personeel wisten, dat zij was. Neen, aan een geheel normale, klare be weegreden geloof ik niet. Ik ben bang, dat mjjn tweede steunpunt voor een lijn tus schen den vermoorde en den moordenaar, niet vast genoeg ligt. In dat geval",.zei de dokter, „moet ik nog maar niet de hoop opgeven, dat de zaak niet zal eindigen in de handen der justitie, doch in onze aanmerkelijke huma nere, sferen. Maar het is nu twee uur. We moeten nu maar tevreden zijn met ons resultaat, en het daarbij laten, als een jachthond, die een kip heeft opgejaagd in plaats van een patrijs. En de rest over laten aan den rechter van instructie, die de zaak morgen in handen zal krijgen. In één avond wordt een probleem maar zelden opgelost". Maar Van Mieth schudde het hoofd. „Juist, dat alles hier nog verzameld is op één plan, om.zoo te zeggen in denzelfden toestand als op het oogenblik van de mis daad, geeft ons vannacht een kans, zooals we morgen niet meer zullen krijgen. Ik ga nog een laatste poging-doen om mijn punt te vinden". Van Mieth begon hierop, geholpen door zijn menschen, een zorgvuldig onderzoek van tooneel en gangen, van coulissen en zetstukken. Mahr noch deze dingen, noch de' toone.elvloer, die bedekt was met een in ruiten verdeeld linnen kleed, gaf eenige aanwijzing. Hij ging nu door een klein paneeldeurtje in het proscenium op de smalle strook tusschen scherm en voetlicht. De toeschou wersruimte lag in volslagen duisternis. Maar aan den dirigentslessenaar brandde nog de eene lamp. Beneden in den orkest bal; zag hij den dooden man liggen, de armen uitgestrekt, een groote donkere silhouet; hij kon de witte plek onderschei den van den doek, die over het gezicht lag. Verder zag alles er hier onaangeroerd uit Nu was hij wat dichter bij den dirigents lessenaar gekomen en het trof hem, dat de lamp, die met een ijzeren arm aan den linkerkant van den lessenaar bevestigd was, niet brandde. Hij boog zich, en zag dat het gloeilampje was verbrijzeld en tegelijk ontdekte hij in het zwart papieren kapje, dat aan de lamp vastzat, een klein cirkelrond gaatje. Hij ging snel terug naar het tooneel, zei tegen dir. Charbin, dat hij nu geloofde liet tweede van de beide steunpunten, die hij zocht, gevonden te hebben, en na een korte bespreking knikte de dokter en daalde met éen paar mannen in den orkest-bak 'af. Daarop wendde van Mieth zich tot den tooneel-inspicient Tenas. „Gelooft u", zei hij, „dat het mogelijk zou zijn, de scène van den Bojaar" op nieuw op te .stellen zooals die op het oogenblik, dat Stroganoff doodgeschoten werd?" De inspiciënt keek hem aan, licht kleu rend..„Natuurlijk", zei hij, „met dé groot ste nauwkeurigheid. Er bestaat van elke scène een nauwkeurig scèneplan, een vol komen gedetailleerde schets van mijn hand". Hij liep snel heen en kwam terug met een map, waarin geletterd en gerang schikt, een groote stapel witte karton- bladen lagen. „Ziehier", zei hij, „het scenarium van dén „Bojaard", mijn deel van de composi tie en zeker, niet het minst gewichtige. Ieder van de spelers, solisten zoowel als koor, heeft voor iedere minuut zijn vaste .plaats. Ik kan ze weer opstellen tot elk dér koristen toe, op dit in ruiten verdeelde kleed, dat ons bij vier- of vijfhonderd vo rige voorstellingen gediend heeft, heel Europa door en waar ieder precies zijn rubriek op kent, evenals een partij schaak trek voor trek in achterwaartsche richting kan worden opgesteld nadat het spel uit is". Van Mieth overwoog even. „Wel", zei hij, „dan wil ik u vragen een poging te doen. Ik wil u vragen met te helpen, monsieur Tenas. Ik wil een proef nemen in de richting Van eenconfrontatie. Ik wil u vragen de spelers hier' tc laten ko men en alleen te zeggen, dat het gaat om een verklaring en «en schets va^n de lokalen en van de plaatsing der spelers ten dienste van de politie. Het betreft hier, zooals ik zei, een experiment, waarmee in elk geval niets verspeeld wordt. En verder wil ik u, zoodra het personeel bijeen is, verzoeken, mjj een heel lang en sterk touw te verschaffen". Tenas stond zijn handen te bekijken, nog wat vreemd in zijn magere wangen. „Wel", zei hij eindelyk, „ik zal den regis seur zeggen, dat hij het gewone signaal geeft". En kort daarop klonk in de verte, in gangen en kamertjes, het electrische bel len, zwak murmelende trillers, keer op keer, en vlugge schreden weerklonken in de corridors. Van Mieth was bij het souffleurshokje gaan staan,'het gezicht naar het tooneel gekeerd. In de hand hield hij een lang meetsnoer, op een haspel gewonden. De schijnwerpers werden op dit oogeftblik aangedraaid en daar lag 's Bojaren voor vertrek, roodachtig belicht, gobelin en marmer, en de vier door zuilen geschraagde byzantijnsche mozaïekbogen van het portaal. Lang stond hij te wachten op het leege en volkomen stille tooneel. Hij keek naar het groote schaakbord waarop nu een nieuwe partij beginnen zou en waar een onbekendl veld moest worden uitgevonden vanuit twee bekende punten h e t k o- gelgaat je in het zwarte kapje, en de wond in de borst van den doode. Achter hem was de huizenhoogs, reus achtige fagade van het scherm, traag bob belend tegen zijn rug door de tocht van het leege theater. Weer was alles stil. Weer een pauze, waarin niets, niets be stond in deze onwezenlijke wereld van doek en wijdopen duisternis. Doch nu zag hij gebogen gedaanten achter elkaar door de coulissengang voorbijgaan. Hij hoorde het klappen van de paneeldeuren van het órkest. En daar' begon het te leven, bene den in „bak", te mompelen en te fluiste ren, een geschuifel van voorzichtige voe ten en een zacht slepen met een zwaar lichaam. Tegelijkertijd wisselden de schijnwerpers en veranderden alle lampen van den roo- den gloed in bleekgroen, vochtig maan licht. De bel tusschen de coulissen ging opnieuw, driftig en snerpend. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1941 | | pagina 5