PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
DINSDAG 15 JULI 1941
NA DE DOORBRAAK VAN DE
STAUNLINIE.
Geen thee meer.
ABONNEMENTSPRIJS "J
33 ct. per week of 2.42 per kwartaal
Franco per post 2.63 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 6 cent
ADVERTENTIEPRIJS
Van 15 regels 1.65. Iedere regel
meer 33 cent. BU abonnement speciale
prijs. Kleine advertenties van 15
regels 0.55. Iedere regel meer 11 ct.
(max. 8 regels.) „Brieven, of adres
bureau van dit blad" 10 cent extra.
Dit nummer bestaat uit
6 bladzijden.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKENSCHE COURANT
UITGAVE DER FIRMA'S F. VAN DE VELDE JR. EN G. W. DEN BOER POSTREKENING 359300. PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT. MIDDELBURG
DirectieP. van de Velde, P. B. den Boer
184ste JAARGANG NUMMER 104
Hoofdredacteur? J. C. Visser, VUsalngen
De BUREAUX van de Provinciale
Zeeuwsche Courant zijn gevestigd tea
VLISSINGEN Redactie en Admini
stratie Walstr. 58-60, teL 10 (2 lijnen).
Redactie na kantoortijd telefoon 578
MIDDELBURG Londensche Kaai 29
Redactie telefoon 269, na kantoortijd
telefoon 825, Administratie telefoon 139
GOES Red. en Administr. Turfkade
15, teL 2863, na kantoortijd teL 2475
OOSTBURG Redactie en Admini
stratie Breedestraat 45, telefoon 102
SOUBURG Kanaalstraat 45, teL 85
BRESKENS Dorpsstraat 85. teL 21
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U 1 L I C I T E I T S W A A R D E. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE N E D E R L A N D S C H E DAGBLADPERS
Gedupeerden zijn
ook Nederlanders J
Duitsche opmarsch wordt voortgezet.
Talrijke Duitsch gezinde inwoners van Rozanka werden op gruwelijke wijze door da
Bolsjewisten vermoord. De familieleden bij de lijken der slachtoffers
(P.B.Z.-Holland)
De regeling van de materieele oorlogs
schade dreigt langzamerhand tot een Ne
derlandsche cause-célèbre te worden. Een
en ander maal hebben wij in onze kolom
men de verordening, waarbij het herstel is
geregeld, besproken. Een verordening, die
in breeder kring, en niet uitsluitend in de
kringen van gedupeerden, groote teleur
stelling heeft gewekt.
Naarmate de maanden verstrijken, moet
de teleurstelling daarover toenemen. Want
steeds minder zal deze verordening, wat
haar normen betreft, beantwoorden aan
datgene, wat de harde werkelijkheid van
het oogenblik te zien geeft. De verorde
ning mist de elasticiteit, welke haar
kracht had behooren te zijn, zy mist de
sfeer, welke haar zou hebben gemaakt tot
de geconcretiseerde opvatting van het Ne-
derlandsche volk.
Om de verordening nu bruikbaar te ma
ken, moeten er concessies worden gedaan.
Er. wordt gemarchandeerd en de gedupeer
den de menschen die huns ondanks den
spits moesten afbijten zijn tot koop
waar gedegradeerd. Het is waarlijk ver
bijsterend zulks te moeten constateeren.
Wij hebben den mond vol over de toe
komst van Nederland, wtj praten over on
ze roemrijke geschiedenis, maar de zaak
die thans in de eerste plaats Nederlanders
te harte dient te gaan, wordt verlaagd tot
een soort politiek gokspel. Wanneer het
inderdaad zoo ver zou komen, dat het
Nederlandsche volk eei} declasseering van
de gedupeerden zou tolereeren, dan ware
het met Nêerlands toekomst slecht ge
steld.
Nu is het van beteekenis, ook om de
zaak zelf, dat men zijn nuchterheid en zijn
gemoedsrust bewaart. Verre van zich by
de situatie neer te leggen, als bij een on
afwendbaar noodlot, is het noodzakelijk,
dat iedere gedupeerde zich nauwkeurig
realiseert, dat het hier niet in de eerste
plaats gaat om de verzilvering van een
chèque. Dat zou hoogstens een lokaas
kunnen zijn, maar dan een lokaas met een
giftig bysmaakje. Want het gaat er niet
om, of de een door zijn invloed meer kan
bereiken dan de ander. Het gaat om ge
heel andere dingen.
De gedupeerden hebben geen kruiwagen
noodig, zij vragen niet om een gunst en
nog veel minder om een vriendelijke te
gemoetkoming van den Staat. Wie zou
overwegen, zich op deze wijze van het
herstelvraagstuk af te maken want
daarop komt het toch neer zou niet
slechts een bijdrage leveren tot gecodifi
ceerde declasseering der gedupeerden, hij
zou bovendien den geest van het'Neder
landsche volk miskennen, zichzelf en de
gedupeerden beleedigen.-
In de verwarring van het oogenblik, in
de opwelling van teleurstelling en verbit
tering is het begrijpelijk, wanneer een ge
dupeerde, die nu vrijwel aan den grond zit,
redeneerthet kan mij niet schelen, hoe
ik het kryg, ik maar aan mijn geld
kom.
- Een waarschuwing mag hier niet ach
terwege blijven en nimmer mag een ge
dupeerde, om zijns zelfs en zijner mede
gedupeerden wil, er toe medewerken, dat
een onderscheiding voor nu en voor
de toekomst wordt geconstrueerd tus-
schen Nederlanders en de slachtoffers
van het oorlogsgeweld. Dat is het niet
onbedenkelijke gevaar van de verorde
ning tot regeling van de materieele oor
logsschade. Dit gevaar moet van de zijde
der gedupeerden niet vergroot worden.
Zij kunnen rechten op herstel doen
gelden, niet omdat zij gedupeerden zijn,
maar omdat zij Nederlanders zijn, die voor
de verdediging van hun vaderland van
ons vaderlandzware offers hebben
gebracht. Dit recht moreel en materi
eel is in de verordening niet voldoende
tot uitdrukking gebracht. Zij is daarom
onbruikbaar, om het herstel op voor het
Nederlandsche volk bevredigende wijze tot
stand te brengen.
Met de verordening in de hand zijn de
gedupeerden eigenlijk lastposten. Zy zyn
er slechts op uit, zooveel mogelijk te
trekken.
Het Nederlandsche volk nochtans denkt
er anders over. Daarom gaat het verzet
uit tegen de verordening en tegen hen,
die met een blik in de schatkist een rege
ling hebben voorbereid, die er den gedu
peerden van moest overtuigen, dat zij
als belastingbetalers eigenlijk geen rechten
hebben.
Niet de meer of minder spitsvondige uit
legging van een verordening is voor de
gedupeerden aanvaardbaar. Zij kunnen
slechts genoegen nemen met de aanvaar
ding van gedupeerden als volwaardige Ne
derlanders. Zoo en zoo alleen kan een
bevredigend' herstel worden bereikt.
Op den huldigen grondslag wordt zeker
Vorderingen In de richting
St. Petersburg.
Naar United Press uit Londen meldt, er
kent men in neutrale kringen aldaar, dat
de groote Duitsche successen, gemeld door
het opperbevel van de weermacht, als zy
juist blijken te zyn, „de verbijsterendste
doorbraak van de internationale krijgsge
schiedenis" vormen zoo bericht het A.N.P.
uit New York. Door deze gang van zaken
wordt de terughouding van de waarnemers
gerechtvaardigd, die Zaterdag de Waar
schuwing hadden uitgesproken, dat een
groot succes van het nieuwe Duitsche of
fensief althans tijdelijk zou kunnen leiden
tot „demoralisatie" van den bolsjewisti-
schen tegenstand". Een opmarsch, als ge
meld door het Duitsche opperbevel, moet de
Sovjets nopen zich in allerijl ook uit de niet
getroffen deelen van het front terug te
trekken om met formaties, die zoo mogelijk
spoedig uit het achterland moesten worden
gehaald, eenigszins gesloten verdedigings
linies ter bescherming van St. Petersburg,
Kiev en Moskou te vormen. Bovendien moet
dit geschieden over spoorwegen, die volgens
de Duitsche berichten door de Duitsche
vliegtuigen zijn vernield.
Men meent, dat voor het oogenblik de
bedreiging van St. Petersburg en Kiev
grooter is dan het gevaar voor Moskou.
Laatstgenoemde stad is militair geenszins
de sterkste van de drie, maar de voorhoede
van de Duitsche pantserstrijdkrachten be
vindt zich op nog vrij grooten afstand. Vol
strekt onmiskenbaar is het gevaar voor
St. Petersburg urgenter, daar de Duitschers,
indien zij thans inderdaad het gebied ten
Oosten van het Peipus-meer hebben be
reikt,. tevoren den tegenstand iri het gebied
van Ostrov hebben moeten overwinnen, dat
vijftig kilometer ten Zuiden van Pleskau
ligt. De Duitsche strijdkrachten die daar
blykbaar door de linie zyn gebroken, kun
nen thans tezamen met de in Estland op
rukkende Duitsche troepen Kroonstad en de
daar gelegen bolsjewistische Oostzee-vloot
insluiten.
Deze vloot zal volgens de meenïng der
neutrale waarnemers mogelijkerwijze niets
anders overblijven dan strijdend onder te
gaan, een goed heenkomen door het Ska-
gerrak te zoeken of zich te laten internee
ren in de havens van het neutrale Zweden.
De vlucht door het Stalin-kanaal naar de
Witte Zee komt slechts in aanmerking voor
lichte eenheden. Men neemt aan, dat voor
dien nog zware strijd zal worden geleverd,
daar waarschijnlijk sterke Sovjet-strijd
krachten gelegerd zijn in. het gebied van
St. Petersburg, een der belangrijkste bols
jewistische militaire districten.
Dezelfde waarnemers zouden een
Duitschen opmarsch tot diep in de
Oekraine een nog schitterender mili
taire actie achten. De Duitschers moes
ten om hun legers vlak voor Kiev te
brengen, zoo verklaart men, den snel-
stroomenden Dnjestr overschrijden,
waar de Sovjets sinds jaren verster
kingen hebben aangelegd. Hier wordt
den Duitschers ook de mogelijkheid ge
opend tot verkrijging van de heer
schappij over de Oekrainische tarwevel
den, die thans wellicht nog te groen
zjjn om door de Sovjets in brand ge
stoken te kunnen worden. Bovendien
vormt de Oekraine een springplank
voor een nieuwen opmarsch naar het
Transkaukasische petroleumgebied.
Men geeft toe, dat de Duitsche be
wering omtrent de bedreiging van Kiev
zydelings wordt bevestigd door het
eveneens Duitsche bericht, dat vluch
tende Sovjets-formaties in Oost-Galicië
achtervolgd zyn, want zoo zegt men
de bolsjewistische troepen in den
geen regeling verkregen, die het Neder
landsche volk eert. Wanneer een andere
betere regeling, waarbij de gedu
peerden meer krijgen, dan een schamele
tegemoetkoming, de schatkist te zwaar
zou belasten, welnu wij hebben daarop
reeds vroeger gedoeld er zullen zeker
wegen en middelen te vinden zyn, om het
herstel inderdaad te doen worden tot wat
het Nederlandsche volk wenscht: het
breede gebaar. De omstandigheden zijn
er niet naar, ook met het oog op de ma-
terialenpositie, de oplossing van. dit vraag
stuk in deze richting thans te forceeren.
Dat is een zaak van de toekomst. Maar
dit sta voorop:
Het Nederlandsche volk zal geen ge
noegen nemen met een afscheping het
heeft een traditie hoog te houden en het
wenscht die ook te zien weerspiegeld in
een verordening als deze.
Wanneer er gepraat wordt over Nêer
lands groote toekomst, dan móet ook uit
de kleinere dingen blijken, dat we aan
spraak mqgen maken op die toekomst.
Wat wij thans beleven, men houde ons
ten goede, dat is Holland op zijn smalst.
driehoek TarnopolMohilefNowgo-
rod—Molynsk, die tot dusver volgens
Sovjet-berichten in staat zfln geweest
zich door tegenaanvallen te handhaven,
zouden door een Duitsche opmarsch tot
voor de poorten van Kiev automatisch
tot den terugtocht worden gedwongen.
Terwijl formaties Duitsche stuka's de
sterke stellingen van de Stalin-linie in den
Dnjestr-sector met bommen bestookten,
traden de aanvalstroepen van de infante
rie op tegen de haarden van verzet by
MohilefPodelski, maar nauwelijks waren
de Duitsche infanteristen met booten over
den Dnjestr gezet, toen hevig artillerie- en
mitrailleurvuur hun tegemoet sloeg. Een
aanvalstroep waadde door een moerassig
gebied en wist den rand van het plaatsje
te bereiken onder dekking van dicht riet,
waarbij de soldaten tot aan de borst in het
water stonden. Vanuit een hofstede hield
de Duitsche aanvalstroep de andere Sovjet
haarden van verzet in de nabijheid zoolang
onder vuur, tot andere infanterie-afdeel-
lingen zich een weg naar het plaatsje had
den gebaand. Met vereende krachten
slaagden zij er toen in de geheele verde
digingsstelling in dit gedeelte van het
Dnjestr-front op te róllen.
NIEUWE DUITSCHE AANVALLEN OP
REEDS VERBROKEN SPOORWEG-
LIJNEN.
De naar St. Petersburg oprukkende
Duitsche formaties hebben ook op 13 Juli
na de verovering van Sovjet-bunkers en
vernietiging van verstrooide bolsjewisti
sche troepen opnieuw terrein veroverd. Ten
Noorden van de Pripetmoerassen hebben
de Duitsche troepen op 13 Juli door het
uitbuiten van de behaalde successen tijdens
de dappere doorbraak door de Stalinlinie,
over een breed ffont hun opmarsch over
den Dnjepr en den bovenloop van de Duna
op niet te stuiten wyze voortgezet. De
terugwijkende bolsjewistische troepen
trachtten denzelfden dag op verschillende
plaatsen van dezen frontsector in het ge
bied van Witebsk herhaaldelijk tegenstand
te bieden. De vooruitstormende Duitsche
troepen wierpen echter de bolsjewisten
overal uit hun veldversterkingen, waarbij
de Sovjet-troepen zware, bloedige verlie
zen leden.
Het Duitsche luchtwapen heeft op 13
Juli met formaties gevechts- en jachtvlieg
tuigen, alsmede met torpedovliegtuigen in
het gebied ten Oosten van Witebsk en
Sjitomir de bij de Stalin-linie verslagen Sov
jet-troepen aangevallen. De bolsjewisten
leden groote verliezen aan menschen, zwa
re wapens en rollend materiaal. Talryke
Sovjet pantserwagens en batterijen, als
mede een gepantserde trein werden door
bomvoltreffers buiten gevecht gesteld.
De reeds verbroken spoorweglijnen rond
om St. Petersburg en Smolensk werden op
13 Juli door de Duitsche luchtmacht op-'
nieuw op vele plaatsen aangevallen en ver
nield. Bovendien werden militaire doelen
in de stad Kiev vernietigend met bommen
bestookt. Hierby geraakten schuren en
pakhuizen in brand. De waterleiding werd
door bomvoltreffers vernield. Verscheide
ne treinen werden tot ontsporing gebracht,
waardoor troepentransporten verhinderd
werden.
Tijdens de verbitterde gevechten om de
Stalinlinie in het gebied van Opotschka
zijn de Duitsche aanvallers op 13 Juli op
zwaar versterkte veldstellingen en mitrail
leurversterkingen gestooten. Na het aan
brengen van een lading dynamiet vloog de
betonnen gevechtsinstallatie der Sovjets in
de lucht. Twee rechts en links liggende
mitrailleursstellingen werden bestormd en
veroverd, zoodat een ongeveer 600 meter
breede bres in de Stalin-linie was verkregen
die korten tijd later door oprukkende Duit
sche troepen aanzienlijk vergroot kon wor
den.
DE SOVJET-REGEERING REEDS UIT
MOSKOU?
Het A.N.P. meldt uit Berlins
Volgens de meening in politieke kringen
alhier, zoo vernemen wy van welingelichte
zyde, schijnen de in het buitenland ver
spreide berichten, volgens welke de bols
jewistische machthebbers in het Kremlin
Moskou reeds verlaten hebben of op het
punt staan Moskou te verlaten, bevestigd
te worden.
Evenzoo acht men het hier mogelijk, dat
intusschen ook de in Moskou geaccredi
teerde vertegenwoordigers van buitenland-
sche mogendheden van het Kremlin 't ver
zoek hebben gekregen, de hoofdstad der
Sovjetunie te verlaten.
Bommen op Gibraltar.
Uit La Linea meldt het D.N.B.Ondanks
het zeer hevige afweervuur, hebben twee
vliegtuigen Gibraltar gebombardeerd. Er
lagen 20 koopvaarders in de haven en
talrijke oorlogsbodems in de militaire ha
ven. De vliegtuigen bleven ongedeerd.
Verscheidene oorlogsbodems, o.w. eenige
kruisers, voeren uit naar de Middelland-
sche Zee,
Op den nieuwen bon alleen
koffiesurrogaat.
De secretaris-generaal van het de
partement van landbouw en vissche-
r\j maakt bekend, dat de bon, welke,
in aansluiting van den thans geldigen
bon voor koffiesurrogaat of thee, na
der zal worden aangewezen, slechts -
recht zal geven op het koopen van kof
fiesurrogaat.
De detaillisten dienen dus bjj herbe
voorrading er rekening mede te hou
den, dat van 21 Juli a.s. af voorloopig
geen thee aan consumenten mag wor
den verkocht.
Aan alles komt eenmaal een eind
ook aan den grootsten voorraad. Dat wij
voorloopig geen thee meer zullen krijgen,
is ongetwijfeld een teleurstelling, waarbij
men zich slechts troosten kan met de ge
dachte, dat wij toch langen tijd van on
zen voorraad genoten hebben.
Dit bewijst tevens hoeveel sprookjes er
met betrekking tot onze voedselvoor
ziening in omloop zijn. In het begin van
den vorigen zomer waren er niet veel men
schen in Nederland, die den directeur-ge
neraal van de voedselvoorziening, ir.
Louwes, geloofden, toen deze verklaarde,
dat er voor ruim een jaar thee was. Het
gerucht ging rimd, dat na enkele weken
de theeverkoop stopgezet zou worden,
aangezien alle voorraden weggevoerd wa
ren. Tegenspraak baatte toen niet, maar
het is goed dit addertje nu eens bij de
staai't te nemen. Dank zy een goede distri
butie en een groote spaarzaamheid hebben
wij ruim een jaar thee kunnen drinken.
Nu is het afgeloopen, of liever: zoo goed
als afgeloopen. Er is nog een kleine hoe
veelheid thee, doch die wordt bewaard om
later bij wijze van verrassing op
normale wijze onder het publiek gedistri
bueerd te'Worden, waardoor men dan nog
eens in den huiselyken kring van een kopje
thee zal kunnen genieten.
In het dagelijksch leven zullen wij ons
echter meer op koffiesurrogaat moeten in
stellen.
Distributie van goud en zilver.
Een in het verordeningenblad
opgenomen beschikking van den
secretaris-generaal van het depar
tement van handel, nijverheid en
scheepvaart, wyst goud en zilver
aan als distributiegoederen in den
zin van artikel 4 van de distribu-
tiewet 1939.
Jamdlstrlbutle voor de Duitsche
weermacht.
Het verordeningenblad bevat een ver
ordening van den Rijkscommissaris, waar
bij de invoering wordt geregeld van dis
tributiebons voor jam voor de Duitsche
weermacht Ingevoerd worden gele mili
taire distributiebons met zwarten opdruk
voor 125 gram jam. De tekst hiervan
luidt: Deutsche Wehrmacht marmelade
125 gr. Marke Niederlande".
BIJ HET SPELEN TE WATER
GERAAKT EN VERDRONKEN.
Gistermiddag is de vyf jarige Hajo
Ploeger bij het spelen in de Wold A ge
raakt en verdronken.
ENGELSCHE LUCHT-
AANVALLEN OP NEDERLAND.
In het afgeloopen weekende vlogen een
aantal Britsche vliegtuigen boven ons ge
bied. Vrij veel brisant- en brandbommen
werden neergeworpen. Een aantal woon
huizen en boerderijen werd ernstig bescha
digd. Eveneens beliepen vrij veel wonin
gen glasschade. In totaal werd een kind
zwaar gekwetst en kregen 28 personen
lichtere verwondingen.
Distributie van magere
melkpoeder.
Volgens een beschikking van den
secretaris-generaal van het depar
tement van landbouw en visscherfl,
opgenomen in het verordeningen
blad, wordt magere melkpoeder
aangewezen als distribut iegoed in
den zin van artikel 4 van de dis-
tri butiewet.
Na den strijd In Syrië.
In kringen te Vichy vernam men giste
ren, volgens het D.N.B., dat generaal
Dentz en generaal Wilson gistermiddag
een overeenkomst over de bij legging van
het Syrische conflict hebben onderteekend.
Er wordt op gewezen, dat de overeen
komst een zuiver militair en technisch
karakter draagt, en geón politieke clau
sules behelst. In politieke kringen te Vichy
verklaarde men, dat in de boodschap van
generaal Wilson, die naar aanleiding van
de opstelling der voorwaarden voor het
neerleggen van de wapens werd gepubli
ceerd, is erkend, dat de Engelschen in
Syrië nergens op andere dan Fransche
troepen zijn gestooten,
Fransche oorlogsschepen In
Turkije gesignaleerd.
Toonaangevende kringen te Vichy heb
ben verklaard, nog geen omlijnde gege
vens te hebben betreffende de juistheid
van het in het buitenland verspreide be
richt, volgens hetwelk een aantal Fransche
oorlogsschepen Turksche havens zou zijn
binnengevlucht. Dientengevolge kan men
geen standpunt vernemen van toonaange
vende kringen ten aanzien van de genoem
de cyfers, die schommelen tusschen de vyf
en de vijf-en-tv/intig, evenmin als ten
aanzien van de bewering, dat een deel der
bemanningen door ide Turksche autoriteiten
is ontwapend.
Bij de in de haven van Alexandretté
aangekomen elf Fransche ooric0_^he
pen bevindt zich volgens een bericht
van het Turksche persagentschap een
schip van 10.000 ton.
De regeering te Vichy heeft geprotes
teerd tegen het in beslag nemen van dé
Fransche hulpschepen, die de haven van
Alexandrette zijn binnengeloopen. Ze liet
de Turksche regeering weten, dat het wel
iswaar niet in strijd is met het oorlogs
recht doch dat er zich vijf bij bevinden
die niet als oorlogsschip noch als hulp
schip van de Fransche marine kunnen
worden beschouwd. De Fransche regeering
verzoekt de Turksche regeering derhalve
deze vrft te geven, aldus S.P.T.
IN EEN KOLENSLJKBASSIN GEVALLEN
EN VERDRONKEN.
Zondagmiddag is de tienjarige knaap J. J.
met het hoofd voorover in een kolenslik-
bassin van de mijn Willem Sophia te Spek-
liolzerheide (gemeente Kerkrade) gevallen
en verdronken,
