HET UITBREIDINGSPLAN VAN MIDDELBURG.
he' doornige Pad
Tweede blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Dinsdag 1 Juli
Een randweg om de stad heen. Projecties voor 710
arbeiderswoningen, 550 middenstandswoningen, 28
villa's, 18 winkels en 80 panden „gemengde bebouwing".
Een wandelpark bij den Nadorstwegtwee sportterrei
nen, een zwembad achter de melkfabriek. Plaats voor
kleine Industrieën. Reden van ontstaan.
In het verleden is de groei van
Middelburg buiten de wallen en
vesten zoo'n beetje aan het toeval
overgelaten, met tot gevolg, dat de
fraaie, gave oude Zeeuwsche hoofd
stad omringd werd door een omge
ving, die, om het op zyn zachtst uit
te drukken, architectonisch alleszins
bedenkelijk was. Verschillende toe
gangswegen tot de stad werden ge
heel dichtgebouwd. Er ontstonden
afschuwelijke steenen coulissen, die
de omgeving van Middelburg van
de natuur verwijderd hielden.
Inplaats van door middel van
een uitbreidingsplan orde in de
chaos te scheppen, lieten vroegere
gemeentebesturen de ontwikkeling
van den buitenkant der stad aan het
lot en aan den willekeur van bouw-
lustigen over. Goes, Vlissingen en
andere gemeenten in Zeeland re
geerden door vooruitzien en zorgden
dat zij uitbreidingsplannen kregen
Zealand's hoofdstad deed er niet
aan.
Tenslotte zag men wel hier enkele
jagen geleden in, dat het zoo niet
langer ging en toen deed men een
stap in de goede richting door het
boutven op enkele plaatsen in de ge-,
meente aan beperkingen te onder
werpen. Voorts gaf men den diensten
van gemeentewerken opdracht een
algeheel uitbreidingsplan voor te
bereiden.
Terwijl deze daarmee bezig was,
kwam de oorlog, die voor Middel
burg zulke geweldige consequenties
met zich bracht.
Na de ramp werd Middelburg's
toekomst zorgvuldig bestudeerd, en
een van de gevolgen daarvan was,
dat B. en W. de architecten ir. Roo
senburg en Jhr. ir. De Ranitz, beiden
bekend in Zeeland tot hun prachtig
werk op streekplangebied, opdroe
gen een Uitbreidingsplan voor Mid
delburg buiten de vesten te maken.
Van dit plan, dat nit gereed ge
komen is, en dat van heden af ter
visie ligt, heeft wethouder Paul ons
de bedoeling en de bijzonderheden
verklaard. Het voornaamste uit het
onderhoud treft de lezer hiernaast
aan.
Bij de herverkaveling van het verwoeste
gedeelte van de binnenstad bleek dat de
behoefte aan bouwterreinen buiten de ves
ten in vrywel alle klassen van woningen
in de toekomst grooter zal zijn dan voor
Mei 1940 verwacht kon worden. Het is
derhalve noodzakelijk, om op korten ter
mijn bouwterrein buiten de vesten te ont
sluiten.
Daarnaast vroeg het verJteersvraagstuk
om een oplossing. Wel zal door het weder-
opbouwplan dit px-obleem in de binnenstad
gx'ootendeels opgelost zijn, doch dit neemt
niet weg, dat het beter is, dat het door
gaand verkeer in hoofdzaak om de stad
heen geleid wordt. Hierbij Is vooral ge
dacht aan het verkeer, komende van Zuid-
Beveland en het centrum van Nederland
in de richting Oostkapelle-Domburg, en
aan het (geringere) verkeer, van Vlis
singen in diezelfde richting.
Het waren deze twee problemen, ver
krijging van bouwterrein en het verkeeis-
vraagstuk voor welke bij het ontwerpen
van het uitbreidingsplan in onderdeelen
een oplossing gezocht is.
Daarnaast bleek het echter noodlg om
ook de algomeene bestemming van de
gronden buiten de vesten onder de oogen
te zien, opdat ook buiten Middelburg een
zoo harmonisch mogelijk en by de be
staande stad passend geheel zou ontstaan.
In verband met het project voor ar
beiderswoningbouw in de nabijheid van
't Zand en het daarmee samenhangende
grenswijzigingsvoorstel was het noodzake
lijk in het belang van een gezonde stede-
bouwkundige ontwikkeling de thans be
staande gemeentegrenzen te overschrijden.
FRANCES BRAYBROOKE
8)
„Heb je moeilijkheden gehad?" infor
meerde Dorothy Williams belangstellend,
toen zij later op den dag met Mavis voor
de thee naar beneden ging. „Ik heb je
wel gezegd, dat je met Bloom moet op
passen. Je stond met een van de studenten
te praten en dat is hier taboe. Met jouw
aardige snuitje zullen ze je wol allemaal
achterna loopen. Wees dus voorzichtig,
waxxt daar zijn ze hier erg streng op."
Tijdens de thee was het heel gezellig
en daarna genoot Mavis een kwartiertje
welverdiende rust in de leuke zitkamer,
die den leerlingen ten dienste stond. Rond
om haar waren pratende meisjes, die alle
maal hetzelfde uniform droegen als zy.-
6 was al gauw goede vrienden met hen.
„Jouw uniform maakt een heel ande
ren indruk dan het onze", merkte een van
de meisjes op. „Hoe komt dat zoo?"
j,Is het werkelijk?" vroeg Mavis. „Ik gaf
madame Orchid opdracht zich precies aan
net patroon te houden. Wel, wat is er aaxx
,»and?" bralt ze plotseling af.
„Madame Orchid uit Bond Street
laat je daar je kleeren maken?" riep het
andere meisje uit. „Ze is erg duur en werkt
voor alle rijke dames."
„Ja, dat klopt," gaf het meisje, dat zich
nooit om prezen of iets van dien aard had
behoeven te bekommeren, verward toe. „Ze
heeft altijd m'n kleeren gemaakt en haar
Bouwterrein en Wyklndeeüng.
De eerste vraag, die beantwoord moest
worden, was, waar de voornaamste bouw
terreinen zouden komen te liggen. Hierbij
moet gedacht worden aan drie hoofd
klassen en wel:
a. arbeiderswoningbouw,
b. bouw van kleine en grootex-e midden
standswoningen, zoomede kleine hee
renhuizen en
c. bouw van enkele grootere villa's.
Het spreekt vanzelf, dat de eex-ste klasse
verreweg de grootste is; hieronder zullen
hierover nog enkele cijfers gegeven wor
den.
De vraag, waar een arbeiderswijk van
Middelburg het beste zou komen te liggen,
diende dus in eerste instantie onder de
oogen gezien te worden.
De huidige uitbreiding van Nieuw Mid
delburg de eenige arbeiderswijk van
beteekenis buiten de vesten ligt ten
opzichte van het stadscentr-um aan de
verkeerde kant van de stad. Het economi
sche centrum van de stad bevindt zich in
het Zuid-Weatelyk gedeelte; daar toch ligt
de eigenlijke stadskern de Markt en de
aansluitende winkelstraten. Ook de voor
naamste toevoerswegen naar deze stads
kern liggen aan de Zuid- en Westkant
van de stad. De uitvalswegen naar Vlis
singen en Koudckerke, via de Lange Viele,.
en naar Domburg achter het Stadhuis om,
komen aan deze zyde de stad binnen, ter-
wijl door den aanleg van een nieuw weg-
vak bewesten den Noordweg, het Weste
lijk gedeelte van de stad nog meer als
centrum geaccentueerd wordt.
In de herbouwde stad zal het economisch
centrum nog iets Westelijker liggen dan
in het voormalige Middelburg, hetgeen ver-
oorzaalct wordt, doordat de bebouwing
om het Abdijcomplex thans vrijwel geheel
vrij van winkels zal blijven. Er zullen nage
noeg geen winkels meer komen aan de
Korta Burg, noch op den Wal of in de
vroegere Kapoenstraat en evenmin aan het
Koorkerkhof. Daarnaast echter is aan de
Zuid-Westkant van de Markt het cenfrum
uitgebreid door de verlegging van de ver
lengde Zusterstraat naar de nieuwe bodem-
markt tusschen de Pottcnmavkt en de
Gortstraat. Binnen de stadswallen zijn er
dus eveneens aanw^jzigingen voor een ze
kere verschuiving van het winkel- cn het
bedx'ijfsgedeelte van de stad naar het
Westen. Het is radioneel om de buiten
wijken concentrisch om het econoinische
centrum te leiden. Dit wijst er derhalve op,
dat het redelijker is om de uitbreiding
aan de Westzijde van de stad te leggen,
dan bijvoorbeeld achter Nieuw Middel
burg. De werkgebieden (Vlissingen) liggen
eveneens aan do Zuid-Westzijde, terwyl
het gebied tusschen Veere en Middelburg
uit een economisch oogpunt als een minder
belangryk gedeelte van het eiland is te
beschouwen.
Tenslotte ligt de wijk by 't Zand zeer
gunstig ten opzichte van de bestaande en
te ontwerpen hoofdverkeerswegen naar
Vlissingen, Koudekerke, het station Mid
delburg en Domburg. Er is dus alle reden
om de grootste en meest intensief bewoon
de wyk aan deze zijde van de stad te
ontwerpen.
De middenstandswijk is in hoofdzaak
ontworpen in aansluiting met de bestaande
bebouwingen in het Park van Nieuwcnhove
eix langs den Nadorstweg. Hierdoor wordt
deze laatste beschouwing opgenomen in
een afgerond geheel. Terreinen voor den
bouw van middenstandswoningen liggen
verder in aaxxsluiting aan deze wijk bij de
Nadorst tusschon den Nadorstweg en den
nieuw ontworpen randweg en eveneens in
een klein gebied in aansluiting op het
Park de Griffioen. Dit laatste complex is
klein gehouden, omdat het niet gunstig ligt
ten opzichte van de verbindingswegen met
de binnenstad.
Beoosten deze middenstandswijk bij den
Nadorstweg is in aansluiting op de ar-
beiderswük van Nieuw Middelburg nog
eenige gelegenheid voor het bouwen van
arbeiderswoningen geschapen. Dit gedeelte
van de stad heeft echter een zoo gering
mogelijke uitbreiding gekregen.
werk staat mo aan.
„Dat zou ik denken. Ik denk or precies
zoo over, maar ik kan haar prjjzen niet
betalen.- Waarom kom je in hemelsnaam
hier als leerlingen als je rijk genoeg bent
om naar de duurste kleermaakster in Lon
den te gaan? Ben je misschien een vaxx
die meisjes uit de hoogere kringen, die
reclame voor zichzelf maakt en met foto
en al in de krant wil verschijnen?"
„Neen, ik voorzie in mijn onderhoud
precies als jullie doen. Mijn vader is rijk,
maar ik ben het huis uitgegaan en ik
krijg geen stuiver meer dan wat ik zelf
verdien", was het moedige antwoord.
„Lieve help! Het zal je niet meèvallen,
zelfs al houd je van het werk. Ik houd er
van." Ze keek Mavls onderzoekend aan.
„Ik ook", stemde Mavis met haar in.
Haar korte rustpoos was voorby. Er
wachtte oen massa werk op haar. De pa
tiënten moesten gereed gemaakt worden
voor den nacht temperatuur opgenomen
en honderd andere werkjes voordat ze
naar bed kon gaan.
Vastbesloten zette ze zich er toe om
haar plichten precies te leeren. Ze was
doodmoe tegen den tyd, dat ze in haar
smalle bed stapte om in slaap te vallen
op hetzelfde oogenblik, dat haar hoofd
het kussen aanraakte, van Sam te droo-
men en te ontwaken na wat slechts een
uur slapen scheen te zijn, daarby tot de
wetenschap komend, dat het tyd was om
op te staan en een nieuwen dag te be
ginnen met een stevig ontbijt.
Ze was in de vrouwenafdeeling en begon
er zich al gauw thuis te gevoelen. De pa
tiënten groetten haar als een oude be
kende, terwijl zij heen en weer draafde,
frisch als de morgen zelf.
Tusschen den Veerschen weg en het ont
worpen teiTein voor kleinlndustrie, be
oosten den Ouden Veerschen weg, is verder
nog eenig terrein voor het bouwen van
kleine arbeiderswoningen gereserveerd.
Achter den Seissingel zyn langs den
ontworpen randweg bouwterreinen vooi
een aantal grootere villa's geprojecteerd;
deze sluiten bij den nieuwen uitvalsweg in
de richting 8t. Laurens aan.
RANDWEG ROND DE STAD.
Het hoofdverkeerswegennet wordt ge
vormd door den ontworpen randweg om de
stad heen.
Van de hooge brug, (ln het streekplan
Walcheren ontworpen bij den Nieuwland-
schen weg) over het kanaal gaat de rand
weg door het terrein voor klein-industrie.
Vervolgens kruist de randweg den Veer
schen weg en gaat in een vrywel recht
vak, langs de arbeiderswijk aan de eene
zyde en een ontworpen park met zijn uit
zichten op Veere aan de andere kant, naar
de middenstandswijk bö de Nadorst. Langs
den hoofdverkeersweg zyn, daar waar dich
te bebouwing langs dezen weg zal ver
rijzen, parallelwegen ontworpen. Deze pa
rallelwegen loopen niet evenwijdig aan
den hoofdweg, waardoor de groene strook
tusschen den hoofd- en den parallelweg
een afwisselende breedte kan verkrijgen
en een levendig beeld wordt geschapen.
Op de knik, die de weg bij den Nadorst
weg maakt is een bijzonder gebouw gepro
jecteerd eix hier schiet het groen van het
park door tot diep in de middenstands
wijk. Voorbij deze knik gaat de weg we
derom met een forschen slag naar den
Noordweg. Halverwege dit laatste vak
wordt een uitzicht verkregen op de singels
door het Park van Nieuwcnhove. Tusschen
dit wegvak en den singel liggen de ter-
reinen voor kleine middenstandswoningen.
Nabij den Noordweg krijgt de weg door
middel van een gazon nog even contact
met den Noordsingel en het Bolwerk. Ver
volgens gaat de weg door het zoogen.
„Gat van Ponse" naar den nieuwen ver
keersweg naar Domburg. Aan de Zuidzijde
wordt de weg hier begeleid door de be
staande boomgroepen van de villaterreinen
langs den Seissingel en aan de Noordzyde
opent zich het uitzicht op het weiland.
Dc weg zelf heeft hier een zeer breed
profiel en een groepsgewijze beplanting in
aansluiting aan de bestaande beplantingen.
Ter weerszijden van den weg liggen de
terreinen voor groote villa's.
Waxxneer de randweg den uitvalsweg
naar Domburg gekruist lxceft, kruist hij
daarna den Seisweg en richt zich ver
volgens naar den Langevielesingel. Hierbij
kan nog opgemerkt worden, dat de Seis
weg een verbinding ontvangt met den Seis
singel, waardoor het verkeer van dezen
weg over den singel naar de nieuwe brug
geleid wordt.
Vanaf het Park de Griffioen gaat de
randw :eg over den Langevielesingel naar
't Zand, steekt daar den Jvoudekerkschen
weg over, gaat achter den Tramsingel onx,
kruist de daar ontworpen stads wyk en
komt uit op den Nieuwen Vüssingschenweg
tegenover het gemaal de „Boreel".
In het plan is verder een verbinding op
genomen in 't verlengde van den vroegeren
Poelendale singel direct naar den Koude-
kerkschen weg. Dit is de verbinding van
Koudekerke naar het station en Zuid-Beve
land. Ook is een verbindingsweg gepro
jecteerd van den Koudekerkschen weg
dwars door de nieuwe wyk by 't Zand naai
de Langevielebuitenbing.
Daarop aansluitend is een doorbraak
voorzien langs het Militair Hospitaal naar
de Langevielebinnenbrug. Hierdoor zal de
verbinding zoowel van de richting Koude
kerke als van de richting Vlissingen naar
de Max-kt aanmerkelijk verbeterd worden.
Deze verbetering van de verbinding van de
Langevielebinnenbrug met de Langeviele-
"Nerveus p
Prikkelbaar en opgewonden?
Neem 'n "AKKERTJE" - hel
werkt kalmeerend op Uw ge-
heele gestel en.... in korten tijdI
L "AKKEtPTJES
„U bent een geneesmiddel voor zeere
oogen, lieve zuster", vertelde een dikke
goed gehumeurde oude dame haar. „Het
is werkelijk prettig om zoo'n aardig iemand
te hebben, die voor ons zorgt, maar het
is schande, dat u zich hier zoo uitslooft
inplaats van te gaan trouwen."
„Ik heb altijd verpleegster willen wor
den", zette Mavis uiteen. Ze liep af en
aan met bakken warm water en andere
toiletbenoodigdheden. In het heldere licht
zag ze er aantrekkelijker uit dan ooit. De
aftieelingsdokter, die voor een spoedgeval
was gekomen, vroeg aan Hilda Bloom, wie
zy was.
„Zuster Casslene, de nieuwe leerlinge.
Op het oogenblik de meest onhandige, die
ik ooit heb moeten opleiden", merkte Hilda
zuur op.
„Nou, ze lijkt me toch heelemaal niet
zoo onhandig. Ze is aardig. Nog geen erva-
ring natuurlyk, maar klaarblykelijk met
de beste bedoelingen om te leeren."
De dokter was niet blind voor den af-
gunstigen blik in de óogen van zuster
Bloom en hij kreeg plotseling medelijden
met de kleine leerlinge. Hij besloot enkele
aanmoedigende woorden tegen Mavis te
zeggen voordat hy weg ging.
„U maakt' al goede vorderingen", zei hy,
terwyl hy lachend in haar groote donkere
oogen keek. „Volhouden maar."
„Dank u, dat zal Ik zeker doen", gaf zy
dankbaar ten antwoord.
Het werk kwam haar daarna veel lich
ter voor, maar in haar zenuwachtigen
ijver om vlug te zyn, morste ze een kop
thee over een pas opgemaakt bed.
„Heb maar geen zorg", fluisterde de
patiënte in dit bed, onderwijl ze achter
dochtig in de richting van Hilda Bloom
buitenbrug, langs het Militair Hospitaal,
valt bulten de grenzen van dit uitbreidings
plan en zal door middel van een „byzondere
rooilijn" tot stand moeten komen. Hiervoor
zullen nog nadere plannen ingediend wor
den.
Indeeling der ontworpen wyken.
Het gedeelte by 't Zand is ontworpen
als een woonwijk met een eigen karakter.
Dit is bereikt doordat de verbinding van
den Koudekerksehenweg naar de Lange-
vielebuitenbx-ug behandeld is als een lang
werpig plein, waaraan o.m. winkels zul
len kunnen verryzen. Bij het punt, waar
deze weg den ontworpen randweg kruist is
aan de Zuidzijde een dwarspleintje ont
worpen, waaraan 2 bijzondere gebouwen
geprojecteerd zyn, HierbU is aan een
kerkje en een school gedacht. Deze stads
wijk strekt zich in Zuideiyke richting uit
tot aan de aaneengesloten lintbebouwing
langs den Nieuwen Vlissingschen weg.
-Op het punt, waar de nieuwe randweg
van den Nieuwen Vlissingschen weg af
buigt, begint dus tevens deze buitenwijk,
waardoor het stedelyk karakter daarvan
al dadelijk geaccentueerd wordt. Teneinde
het uitzicht op Torenvliet van den Nieuwen
Vlissingschen weg af toch nog eenigszins
te behoeden, is een onbebouwde groene
strook (bestaande uit plantsoen, school-
werktuinen, volkstuinen) ontworpen, van
den Poelendalen singel af tot aan de Lage
Weg by Torenvliet. Tusschen deze groene
strook en de verbinding van den Koude
kerkschen weg en den Poelendale singel is
een arbeiderstuindorp ontworpen.
Winkels en kleine bedryven:
Aan het verlengde van de Meidoornlaan
is een klein centirum ontworpen, waar
winkels toegelaten zyn, evenals dit het
geval is bij het centrum naby 't Zand, zoo
dat in de beide belangrijkste wyken eenige
gelegenheid geschapen is voor het bouwen
van consumptiewinkels. De wegen zyn
daar iets breeder, terwyl getracht is het
karakter van een klein wykcentrum te ac-
centueéren.
In de buitenwijken worden alleen kleine
bedrijven toegelaten.
In de beide grootste buitenwijken is
tevens een terrein aangewezen voor byzon
dere bebouwing ('t Zand, Nadorst).
Ontspanningsterreinen:
Aan de ontspanning is alle aandacht ge
schonken. Zoo liggen bij de beide arbei
derswijken flinke terreinen, bestemd voor
schoolwerktulnen en volkstuinen, terwyl
ook plantsocnstrooken zyn opgenomen,
evenals speelweiden voor kleinere kinderen
(achter Nieuw Middelbui-g en by 't Zand).
Bij den Nadorstweg is het reeds boven
genoemde wandelpark ontworpen, dat voor
het overgroote gedeelte ligt op terreinen,
die reeds in het bezit dér gemeente zyn.
In het plan zijn twee sportterreinen op
genomen, namelyk één bewesten de Na-
doi-st op het voormalige oefenterrein en
één langs de Dombui-gsche Watergang.
Het eerste sportterrein is bestemd voor
wedstrydvelden en het tweede voor oefen-
velden, waaraan minder hooge eischen ge
steld worden. Hiertoe is reden, omdat het
tweede terrein langs de watergang reeds,
zy het matig, gedraineerd is, en Voldoende
voor de lagere eischen, die aan dergelijke
velden gesteld worden. Het ontworpen
sportterrein bij de Nadox-st zal echter
geheel gedraineerd moeten worden.
Terrein voor een Zwembad is gereser
veerd aan het kanaal tusschen het admi
nistratiegebouw van de P.Z.E.M. en het
gema'al, de „Boreel".
Op de terreinen, die niet voor een min
of meer dichte bebouwing bestemd zijn, is
uitsluitend een agrarische bebouwing toe
gelaten.
Er is getracht de divex-se „groene" be
stemmingen by elkaar te laten aansluiten,
teneinde door de grootere schaal van het
geheel het open karakter meer tot zijn
recht te doen komen. Dit geldt niet alleen
voor de ontspaimingsgebieden achter Nieuw
Middelburg, doch ook voor het nieuwe
sportterrein by de Nadorst, de groene
strook door het Park van NieuwenhoVe
tot den Singel en natuurlijk eveneens voor
de groene strooken dwax-s door de wyk bij
't Zand heen. Verder is er bewust naar ge
streefd om het groen zooveel mogelyk in
de woonwijken te brengen. Hierdoor wordt
het contact tusschen woon- en ontspan-
ningsgebieden inniger.
Aantal woningen
In het huidige tydsbestek is het nog
moeilijker dan in minder bewogen tijden
om de toekomstige behoefte aan woningen
-in Middelbux'g op langen ternxyn te schat
ten. Deze behoefte hangt af van factoren,
welke zich, althans ten deele, aan onze
waarneming onttrekken.
keek. „Ik zal het laken er over heen vou
wen, dan ziet niemand het".
„Wat hebt u gedaan, zuster Casslene?"
Hilda had schijnbaar oogen achter In
haar hoofd. Haar een geweldig standje
gevend, bleef ze er by staan, texnvyl Mavls
met vuurroode kleur op haar wangen
het bed opnieuw opmaakte.
„U moet zorgzamer zijn", las zuster
Bloom haar scherp de les. „Er gaat zoo
veel tyd verloren, als je de dingen telkens
weer over moet- doen."
„Ja. Het spijt me", mompelde Mavis.
Het was dc taak van Hilda Bloom om
er op toe te zien, dat ze haar werk goed
onder de knie kreeg. Ze trachtte een plot
seling gevoel te verdringen, dat deze
vx-iendin van Sam haar in werkelijkheid
niet mocht. Niemand .in 't nijvere Max-
fox'd, de nabuurstad van Ardell; wist iets
van of gaf iets om de bi'euk tusschen
John Casslene en zijn eenige dochter. Al
les wat het ziekenhuis belang inboezem
de was, of het werk goed gedaan werd.
„Er is verder vanochtend niet veel voor
je te doen", ging zuster Bloom verder.
„Je kunt de twee vrye uren om tien uur
nemen. Je moetdan een wandeling gaan
maken. De directrice staat op veel frissche
lucht"
Ze draaide zich om, terwijl Mavis haar
nastaarde. Ongetwijfeld had ze haar ge
dachten gelezen, geweten dat ze voorne
mens was haar kamertje op te zoeken en
twee uur te gaan slapen. Mavis had heele
maal geen zin om uit te gaan. Het was'
een saaie, grauwe dag, b(jna koud, in
weerwil van den tijd van het jaar.
„Kan ik niet doen wat ik wil?" vroeg ze
aan Dorothy, die ze in de gang ontmoet
te.
In het „Uitbreidingsplan-in-onderdeelen
1941 A" zijn ontworpen ongeveer 710 ar
beiderswoningen, 550 middenstandswonin
gen, 28 villa's en 18 winkels, terwyl voor
ten hoogste 80 panden, „gemengde be
bouwing", d.w.z. arbeiderswoningen of win
kels is voorgeschreven.
Behalve de enkele punten, waar bebou
wing met winkels verplicht is voorgeschre
ven (in totaal 18 winkels op 't Zand)
is in verschillende bouwblokken gemengde
bebouwing toegelaten, d.w.z. dat aldaar
bouw van winkels mogelijk is. Door de be
bouwingsvoorschriften worden deze winkels
echter van bescheiden afmetingen gehou
den, zoodat in de buitenwyken geen groote
magazynen, doch slechts kleine buurtwin-
kels gebouwd zullen kunnen worden. Bo
vendien zal hun aantal niet groot kunnen
zyn in verhouding tot het aantal winkels
in de binnenstad, waar voor Mei 1940 rond
600 winkelwoningen en bovendien nog eén
groot aantal bedrijfsgebouwen zonder by-
behoorende woningen stonden.
Plan in hoofdzaak:
Teneinde ongewenschte bebouwing buiten
de grenzen van het Uitbreidingsplan-in-
onderdeelen Middelburg 1941 A te voor
komen, is het noodzakelijk een Plan-in-
hoofdzaak voor het geheele gebied van de
gemeente vast te stellen. In dit Plan-in-
hoofdzaak zal tevens aangegeven worden,
waar eventueels noodige verdere ontslui
ting van bouw- of industrieterreinen kan
plaats vinden. Zoodra de realiseering van
deze bestemming voor verdere toekomst
noodzakelijk is, dient dan dit gedeelte van
het plan-in-hoofdzaak eveneens in onder
deelen uitgewerkt te worden.
Daar de vaststelling van het onderhavige
Plan-in-onderdeelen grooten spoed ver-
eischt, zal de voorbereiding van het ont
werpen van een Plan-in-hoofdzaak eerst
daarna ter hand worden genomen.
Om dezelfde reden is een regeling van
de bebouwing aan de Oost-zyde van het
Kanaal door Walcheren niet in het Uit
breidingsplan 1941 A opgenomen. Een
regeling aan deze zyde van de gemeente
is echter eveneens noodzakehjk. Hierbij
zij reeds vermeld, dat aan de overzyde
van het kanaal zoo min mogelijk nieuwe
bebouwing zal worden toegelaten. Deze
wyk ligt immers zeer ongunstig ten op
zichte van het stadscentrum en kan boven
dien heel moeilijk betrokken worden in de
verschillende publieke voorzieningen (rio-
leering, gas, waterleiding, enz.).
De terreinen rond om Middelburg zyn
over het algemeen voor bebouwing te laag
gelegen, zoodat ophooging veelal niet te
vermyden is. De laagste terreinen liggen
vermoedelyk aan de Veersche kant van de
stad.
De rioleering van deze stadsgedeelten is
mogelyk, doordat het bestaande riool door
de vesten zeer diep ligt. In verband hier
mede zijn de bestaande watergangen ver
breed, opdat overstorten mogelijk zal zyn.
Bebou wlngs voorschriften
De bebouwingsvoorschriften geven een
nadere omschrijving van de op de kaart
aangegeven bestemmingen en behoeven hier
geen nadere toelichting. Volstaan kan
worden Biet de opmerking, dat deze voor
schriften met de bouwverordening van
Middelburg één onverbrekelijk geheel zul
len vormen en dat de bepalingen van de
bouwverordening derhalve van kracht blij
ven, voor zooveel zy niet nadrukkelyk in
de bebouwingsvoorschriften buiten werking
gesteld worden. Zoo zal byv. de bebou
wing van open erven niet alleen geregeld
worden ln de bèbouwingsvoox-schriften,
doch eveneens in de bouwverordening en
zij dienen derhalve doorloopend in nauw
onderling verband te worden bezien en
toegepast.
Men ga het plan zien.
Het uitbreidingsplan, dat van heden
af ter visie ligt, is uiteraard in de eerste
plaats bestemd voor allen die eigendommen
hebben, in het gebied, die het plan beslaat
Zy verruimen rxiet van het plan kennis
te nemen. Te hunner orienteering deelen
wij mede, dat de grens van het plan op de
teekening wordt aangegeven door een
zware puntlyn en door de gemeentegrens.
Men zal begx-ypen dat het gedeelte van
het plan, dat betrekking heeft op het ge
bied, dat nog tot Koudekerke behoort,
geen ï-echtskracht heeft. Over dit gedeelte
kunnen dus ook geen beroepschriften wor
den ingewacht.
KOUDEKERKE.
Abonnementen en advertenties voor de
Provinciale Zeeuwsche Coux-ant worden
aangenomen door den Agent
D. WIELEMAKER.
„Dat kun je zeker niet", gaf het andere
meisje ten antwoord, „vooral ln deze af
deeling niet."
Opstandig besloot Mavls dan maar te
gehoorzamen. Dorothy had haar verteld,
dat ze zelf mocht kiezen of ze bulten de
deur haar eigen kleeren wilde dragen dan
wel haar uniform. De meeste meisjes wa
ren blij, dat ze hun uniform konden uit
trekken en hun eigen dingen dragen, maar
Mavis deed anders. Ze deed den donker-
blauwen sluier om, die met een blauwe
jas met roode bies het uinform voor bui
ten de deur vervolmaakte. De jas was
eveneens door haar kleermaakster ver
vaardigd en zat haar uitstekend.
Ze wilde naar het openbare park gaan
en daar aan Sam schrijven. Haar schryf-
map had ze onder haar arm en haar
vulpenhouder zat in haar zak. Ze riep
een passeerende taxi aan, zonder aan de
kosten te denken; wat verschillende zus
ters, die zich niet een dergelijke buiten
sporigheid konden veroorloven, verbaasd
deed staan, en reed weg.
Nadat Tony Dare den avond tevoren
het ziekenhuis had verlaten en met zyn
moeder had gedineerd, ging hy naar
Shadowlands, het buiten van John Cassle
ne, correctv gekleed in avondcostuum. De
oude John Casslene rookte een dure sigaar
en had het avondblad op zyn knieën liggen.
Hy verwelkomde Tony hartelijk.
„Wel, Mavis gezien?" vroeg hy.
„Ja". Tony nam een stoel en stak een
hem aangeboden sigaar op. „We moeten
iets op dien Hart zien te vinden hem
een baan bezorgen ergens in een uithoek
van het land of iets dergelijks, iets dat
hem uit de nabyheid van Mavis houdt.
'ordt vervolgd).
