KORTE PREDICATIÊ
Voor de Huisvrouw
MJ^SUPEROL
Zeeuwsche Kroniek
NAPOLEON BIJ DE ZEEUWEN.
Peter de Groote's werk in modernen vorm.
SCHAKEN
Van onze Boekentafel
HERSTEL.
In oerttijden ziet Genesis een lichten
tuin op een jonge aarde. En wanneer
de Heere God lustwandelde door Zijn
hof, dan liep Adam aan Zijn ééne hand
en Eva aan Zijn andere hand, en het
was zeer goedeen teeder, harmonisch
gezin
Toen is de zwarte zonde gekomen,
en een demonische slang, toen is het
God wantrouwen van den mensch ge
komen en de vlucht voor God en de
vloek. En als God nu naar de wereld
kijkt, dan doet het pijn en geeft ver
driet.
Waarom kijkt Hij er nog naar, als
hei Hem pijn doetGod is koppig in
Zijn liefde. Hij wil een groot, gelukkig
gezin en Hij zal het hebben. Als in den
beginne zal het nooit meer worden. Er
'is te veel gebeurd. Er zijn te veel tranen
geweest aan beide kanten. De onschuld,
het jonge, het prille is weg. Herstel kan
niet meer zijn een tuin. Het zal wor
den een stad. Maar als het groote ge
zin gevormd is, en de stad Gods klaar,
dan zal het misschien nog heerlijker
tvezen. Is er schooner te denken voor
God en voor menschen, dan dat Hij
rond zal gaan om één voor één bij Zijn
kinderen de tranen te drogen, zacht
zeggendhet is voorbij, voorgoed
voorbij
Dat Hij zich niet haastte om Zijn
gezin te herstellenHaastig werk is
slordig werk. God is met oppervlakkig
herstel niet tevreden. Lang, diep en
hevig zal de zonde uitwerken. En God
kiest, voor de verzameling van Zijn
gezin, voor de bevolking van Zijn stad,
een langen, stillen, maar zekeren weg
den weg van het innerlijk overtuigen
van telkens één mensch. Dwars door
alle rumoer der wereldtijden heen is
Gods Geest bezig een eeuwenlang,
moeizaam, maat grondig werk te ver
richten Menschen van binnen en voor
goed, één voor één, te overtuigen dat
ze Zijn kinderen zijn. Tot de stad Gods
vol is. F.
DB BLOEMKOOLBLADEREN ALS
GERECHT.
Het voorlichtingsbureau van den voe
dingsraad deelt mede:
Het is bij ons Nederlanders gebruikelijk,
dat wij van bloemkool alleen de „bloem" op
tafel zien verschijnen. De omhullende groe
ne bladeren beschouwen wij ten onrechte
als afval.
De bladeren van bloemkool z^jn minstens
éven smakelijk als die van groene- of boe
renkool, bovendien bezitten ze een grooter
gehalte aan vitaminen dan in de „bloem"
voorkomt
ook ufondesi.
dt desinfectans Itool cJjenxecn.jetrUuJ,
Er is dus alle reden om en het blanke
binnenste en het omhullende groen van de
boemkool te gebruiken, zooals dit trou-
wons in verschillende andere streken de ge
woonte is.
Hoe is dat nu mogelijk.
Als er van de bloemkool veel van het
omhulsel bewaard i3 gebleven, wordt dit
bestemd als groente voor een tweeden
maaltijd. De bladeren worden gesneden
en goed fijn gesnipperd, met nerven en al
waarna ze met een bodempje kokend wa
ter opgezet en op een zacht vuur gaar wor
den gemaakt (J/2 uur). Het overtollige
vocht wordt gebonden met een weinig mai-
izena of aardappelmeel, waarna door de
groente een klein stukje boter geroerd en
er naar smaak wat zout wordt bijge
voegd.
Heeft de groenteboer, om op zgn kar
ruimte te winnen, reeds een gedeelte van
het groen verwijderd, dan is het restje toch
nog wel de moeite waard. Het wordt zeer
fijn gehakt of gesneden en by wijze van
peterselie gemengd met de bloemkoolsaus,
die daardoor niet alleen een aardige groene
kleur aanneemt, maar ook pittiger van
smaak en rijder aan vitaminen wordt.
In het bijzonder leenen de bloemkoolbla
deren zich ook voor het bereiden van een
smakelijke soep. Een gemakkelijk, eenvou
dig recept daarvoor is het volgende:
Groene bloemkoolsoep (4 personen).
De buitenste groene bladeren van een
bloemkool, 1 groote aardappel, 50 gr. (1
theekopje) taptemelkpoeder, 40 gr. (4 af
gestreken eetlepels) bloem, 1 liter water,
10 gr. 0/2 afgestreken eetlepel) boter, wat
zout, wat" peper en nootmuskaat, een paar
takjes bieslook of een preitje.
Snipper de gewasschen bloemkoolblade
ren met de nerven fijn, ^nijd den gewas
schen aardappel in kleine blokjes en laat
beide met een bodempje water (ongeveer
20 minuten) samen gaar en droog koken.
Roer er de droog dooreengemengde bloem
en melkpoeder door en verdun dan geleide
lijk het mengsel met water. Laat de 3oep
nog even doorkoken tot ze gelijkmatig ge
bonden is en maak ze op smaak af met
zout, nootmuskaat, peper en fijngesneden
bieslook of prei,
ZUIDZANDE.
in.
Strijd tusschen -Zuidzande en NIenwvllet
om een eigen kerk te krijgen.
Zuidzande somde tal van redenen op,
waarom zij meer behoefte meende te heb
ben aan een nieuw kerkgebouw en een pre
dikant dan Nieuwvllet. De Mariaweg, zijn
de de eenige korte verbinding met Cad-
zand, waar de Zuidzandenaars ter kerk
moesten gaan, was lang 1135 roeden of
bijna 50 minuten gaans. Voor de bewoners
van de buurt De Oostburgsche Brug kwam
hier nog een kwartier bij. Dan stontf de
Mariaweg in het najaar en des winters op
verschillende plaatsen onder water, zoodat
de aangrenzende slooten dan niet te on
derscheiden zijn. Zoo was niet lang gele
den een jonge man te paard, den weg
passeerende, in een sloot terecht gekomen
en verdronken. Een vrouw, die op den eer
sten Zondag van het nieuwe jaar te Cad-
zand aan 't Heilig Avondmaal wenschte
deel te nemen, reed er ook te paard heen.
,Het dier bleef in den modder steken en de
vrouw viel er af. Gelukkig kwam er hulp
om haar uit haar moeilijke positie te
redden.
De bewonèrs van Nieuwvliet, die kerke
lijk ook tot Cadzand behooren, hebben door
het land een goed voetpad, dat er heen
leidt. En 's winters kunnen zij langs den
dijk van den polder „Den Knockaart" er
zeer „genoeglijk" passeeren. Ook kunnen
zij gemakkelijk naar het naburige Groede
ter kerk gaan. De afstand is de helft min
der, nl. maar 600 roeden, dus ruim 20
minuten gaans. Ook is de weg veel beter
dan de Mariaweg.
Zuidzande heeft meer recht op een kerk
dan Nieuwvliet, daar zij tienden betaalt
van ruim 2400 gemeten lands, terwijl
Nieuwvllet maar 1003 gemeten groot is,
dus meer dan de helft minder. Bovendien
zijn zoo goed als alle bewoners van Zuid
zande van de Gereformeerde religie of
godsdienstalleen 5 gezinnen zijn van een
andere gezindte. Verder wordt er een druk
kerkbezoek verwacht en een groot aantal
communicanten of a.s. nieuwe lidmaten.
Toen er onlangs eens gepredikt werd,
waren en ongeveer 300 hoorders. Nieuw
vliet telt ook veel minder bewoners. Daar
bij komt, dat van de 1000 gemeten van
Nieuwvliet maar 350 gemeten gebruikt
worden door de Gereformeerden. De an
dere 650 gemeten zijn van de Mennisten
of Doopsgezinden, die verre in de meerder
heid zijn en er hun eigen kerk en predi
kant hebben.
Zuidzande kan later een predikant en een
koster onderhouden, Nieuwvliet niet, daar
de Gereformeerden aldaar niet kapitaal
krachtig genoeg zijn. Verder heeft de ver
vallen kapel te Nieuwvliet geen middelen,
die van Zuidzande heeft redelijke Inkom
sten.
In de laatste jaren is Zuidzande door
nieuwe bedijkingen belangrijk toegenomen,
Nieuwvliet daarentegen heeft aan de zee
zijde veel land verloren en heeft kans dit
nog te doen.
De kerk te Nieuwvliet zou gebouwd
worden op het gehucht St. Pieter ('t te
genwoordige dorp), waar nooit een kapel
of kerk heeft gestaan. De ambachtsheer
lijkheid is daar nog geen 70 roeden breed,
ingesloten liggende tusschen Cadzand en
Groede.
Dat de ambachtsheer van Nieuwvllet
zoo ijvert voor een kerk in zijn ambacht
komt niet, omdat hij zooveel gevoelt voor
den Gereformeerden godsdienst, integen
deel, want zelf is hij Roomsch, maar als in
het dorp van zjjn ambachtsheerlijkheid een
kerk staat, dan kan hij bij verkoop van het
ambacht meer geld maken, daar een Pro-
testantsche ambachtsheer in zoo'n kerk
verschillende rechten heeft.
Van haar. goed recht overtuigd zijnde,
zond Zuidzande ook een afgevaardigde
naar de Generale Staten in Den Haag om
haar zaak te bepleiten.
Terwijl Zuidzande en Nieuwvliet elkaar
zoo in de haren zaten, meenden de heeren
van St. Baaf zich best te kunnen terug
trekken en weigerden de uitbetaling van
den eersten termijn voor den toegezegden
opbouw van de kerk te Zuidzande. De
kerkeraad van Cadzand, voor de rechten
van zijn kerkelijke leden te Zuidzande op
komende, daagde nu de geestelijke heeren
voor de rechtbank van 't College 's Lands
Vrije van Sluis, dat het platteland van
Westelijk Staatsch-Vlaanderen bestuurde,
behalve de heerlijkheden Nieuwvliet en
Breskens. De uitspraak was, dat St. Baaf
zich niet van zijn toegezegde flnancieele
verplichtingen tegenover Zuidzande kon
onttrekken.
Nu was het wachten op het antwoord
van de Staten in Den Haag, bij wie beide
partijen hare belangen hadden bepleit.
Eindelijk kwam een oplossing, die èn Zuid
zande èn Nieuwvliet bevredigde.
De Generale Staten stonden bij hun be
sluit van 31 Mei 1659 toe, dat er in b e i d e
dorpen een nieuw kerkgebouw zou komen.
Voor een kerk te Nieuwvliet had vooral de
classis Walcheren geijverd, als zijnde een
bolwerk tegen de vele Doopsgezinden, die
zich meer en meer in Staatsch-Vlaanderen
gingen uitbreiden.
De kapittelen van St. Baaf te Gent en
die van O.L.V. te Doornik werden op hun
plicht gewezen om voor belde kerk
gebouwen hun volledige medewerking te
verleenen, zoo zij in het volle genot wilden
blijven van de jaarlijksche tienden. De
Staten droegen aan de classis Walcheren
op, dat 4 gedeputeerden uit de classis met
2 commissarissen van 't College van
's Lands Vrije zouden overgaan tot het
kiezen van een kerkeraad te Zuidzande.
]}oor genoemde personen werden dubbel
tallen opgemaakt, waaruit de ouderlingen
en de diakenen werden gekozen.
Op 24 Juni 1659 werd de opbouw van de
kerk aanbesteed. Het werk werd gegund
aan Adriaan Adriaans, timmerman te Sluis
voor 1040 p. vl. 2 sch. 3 gr. of 6240.37%.
Toen de kerkeraad gevormd was, kon
overgegaan worden tot het beroepen van
©en predikant. De keuze viel op den pro
ponent Daniël Horenbeke.
Voor de betrekking van koster, tevens
voorzanger en schoolmeester, waren ver
scheidene sollicitanten. Destijds kon ieder,
die maar wat lezen, schrijven en rekenen
kon, solliciteeren. Op 13 October 1659 werd
benoemd. Jacob Crom.
(Wordt vervolgd).
J. B. d. M.
GESPREKKEN MET DE BOERENBEVOLKING.
In een vroeger artikel beloofden wij,
terug te zullen komen op het verdere ver
blijf van den Keizer in Zeeand.
Op 11 Mei 1810 landde Napoleon in
den vroegen morgen op Zuid-Beveland, en
wel bij den Zuidkraayert-polder. Twee
koetsen stonden daar klaar, de eene met
zes, de andere met acht paarden bespan
nen, en vergezeld van wel 100 ruiters.
Een inwoner van Goes, die bij de ont
vangst aanwezig was, beschrijft ons dit
verblijf van ongeveer een uur in dAen
polder, zijn onderhoud met verschillende
Zeeuwen en het eenvoudig ontbijt op een
boerderij.
Zijn gemalin, Marie Louise, en gevolg
waren naar de hofstede van een boer, Hon
derd genaamd, gegaan, alwaar voor een
ontbijt zou gezorgd worden. Napoleon was
ondertusschen den dijk opgeloopen, om
van daar uit het Sloe in oogenschouw
te nemen, waar de Engelschen in het jaar
1809 beschoten waren.
Toen ook hij op de boerderij aankwam,
was hij tamelijk verstoord, dat het ont
bijt nog niet in orde bleek te zijn, en
meteen werden alle maatregelen daartoe
genomen: er werd brood gesneden, koffie
gezet, eieren gekookt.
Bediend werd men door de dochter van
den boer. Het gesprek verliep wonderlijk,
want de dochter verstond wel iets van
betgeen de Keizer tot haar sprak in het
Fransch, daar er langen tijd Fransche
soldaten in en bjj de boerderij hadden ge
legen. Van Marie Louise "verstond het
meisje evenwel niets, daar die in het
Duitsch het woord tot haar richtte. De
vader en een broer, met wie Napoleon
later ook eenige woorden trachtte te wis
selen, gaven uitsluitend in onvervalscht
Zeeuwsch antwoord.
De Keizer was zeer geïnteresseerd in
het meisje, en vroeg of ze wel een vrijer
had. Toen ze dat bevestigend beant
woordde, opperde Napoleon het plan, dezen
vrijer maar te laten schieten en met hem
mee naar Parijs te gaan. Dat plannetje
lokte bet meisje wel aan, maar de ouders
waren er tegen.
De interesse van den Keizer was nog
niet geheel bevredigd, en ze moest voorts
vertellen, waarom ze dan nog niet ge
trouwd was. Zij antwoordde, dat ze nog
niet genoeg geld hadden om zich een
huwelijk te kunnen permitteeren, en toen
ze op een vraag van den vorst antwoord
de, dat naar haar meening 300 gulden
per jaar voldoende waren, beloofde deze
haar een uitkeering van dat bedrag per
jaar zoolang ze nog ongehuwd was. Zoo
dra ze in den echtelijken staat verkeerde,.
Zou dat bedrag verdubbeld worden, op
voorwaarde dat dan het eerste kind zou
vernoemd worden naar Marie Louise of
naar Napoleon.
Aan het slot van het ontbijt gaf Napo
leon den boer, die intusschen ook op het
matje moest komen, een flink stuk taart.
Deze beet er in en bood de rest van het
stuk aan een gemeenteraadslid van Goes
om er ook van te proeven. Napoleon was
verrukt van dit primitieve gebaar en
riep zelfs uit: „Voilé. ITiomme comme il
doit être!" Toen de boer het stuk ver
orberd bad en weer in staat was antwoord
te geven, stelde Napoleon hem allerlei
vragen omtrent den stand van zaken op
de hofstede. Toen hem bleek, dat die goed
rendeerde, wilde hij hem wel koopen, maar
de boer dacht er niet aan, en gaf dat
duidelijk te verstaan: „Ik bin er op ebo-
ren, ik wil er op sturven".
De keizer vroeg hem toen, of hij wel
wist wien hij voor zich had. Boer Hon
derd antwoordde prompt: ,Jk docht wel,
dat ji et wer, omdat ik zag, dat ieder
jou en Jl tegen niemand je complement
meekte; ook zou ik je wel 'ekonnen e'n,
omdat je in min huus hangt met je
wuuf er bi". De aldus aangesprokene
werd nieuwsgierig en wenschte de beelte
nissen te aanschouwen. Zoodra bespeurde
hij echter, dat het „wuuf" niet Marie
Louise, maar Joséfine was, of hij draaide
zich meteen weer om. De boer had het
gelukkig niet heelemaal bij hem verbruid,
want als gunst werd hem toegestaan, dat
het op zijn hof opgeslagen kruit verwij
derd werd.
De audiëntie was nog niet ten einde. De
vrouw van den boer en zijn oudste zoon
moesten nog te voorschijn komen. Deze
laatste antwoordde op de vraag van den
vorst, waarom hij niet getrouwd was:
„Omdat ik er geen zin in èe". Hierna werd
dan een einde gemaakt aan 't bezoek. Na
poleon besteeg zijn ros, en reed, begeleid
door drie generaals en eenige ingezetenen
van het eiland, naar de batterijen aan
de Westerschelde en naar fort Bath. Het
tempo waarin hij er vandoor stoof was
dermate groot, dat de laatste begeleider
het maar bij Hoedekenskerke opgaf. Na
dat hij gezien had wat hij wilde en de
noodige instructies gegeven had, vertrok
hij naar Antwerpen, en verliet daarmede
Zeeland.
Hoewel het niet zeker is, dat de vol
gende anecdote historisch zou zijn, is het
toch wel aardig den lezers te vertellen,
dat bij een andere gelegenheid in een
dorp ook op Zuid-Beveland Napoleon ont
vangen werd door een boeren-maire, die
zich wat link gedroeg. De keizer ergerde
zich dermate over het onhandige optre
den van dezen burgemeester, dat hij hem
toesnauwde: „Vous êtes fou!" De maire,
die geen Fransch verstond, vroeg de ver
taling hiervan, en complimenteerde hierop
Zijne Majesteit, dat deze reeds zoo goed
bekend bleek met de Zeeuwsche gewoon
ten. „Er is immers in Zeeland een spreek-
wyze, dat luidt: „In Zeeland zendt men
wyzen tot wijzen, gekken tot gekken
en mij tot den Keizer".
Mr. J. M. FUCHS.
De Timirjazewska-Iandbouwacademie.
(Van onzen correspondent).
Reeds Tsaar Peter de Groote had
ingezien, dat rationeele landbouw op
groote schaal niet een practische,
maar ook theoretische landbouwkennis
veronderstelde. Het duurde echter toch
nog tot 1850, alvorens de toenmalige
tsaristische regeering besloot over te
gaan tot de stichting van de eerste
Russische landbouw academie. Voor dit
doel werd door den staat een groot
grondbezit bjj Moskou aangekocht,
waar l>et nieuwe agrarische instituut
in 1865 in gebruik werd genomen. Het
75-jarige bestaan van deze hoogeschool,
die door de Sowjets werd herdoopt in
de „Timirjazewska landbouw-aeade-
mie", geeft aanleiding tot een verge
lijking tusschen den Russischen land
bouw van vroeger en nu.
Vóór de opheffing van de lijfeigenschap
in Rusland bezat de Russische adel onge
veer een derde van alle bebouwbare gron
den, terwijl twee derden daarvan den staat,
den steden en landbouwondernemingen toe
behoorde. Van de gronden, die het eigen
dom van den adel waren, bezaten de boe
ren iets meer dan 35 millioen desjatie-
nen.
Het peil, waarop de landbouw stond, was
in hooge mate primitief in het bijzonder
bij de kleine bóeren, ook als zij zelfstandig
waren. Weliswaar trachtten enkele groot
grondbezitters moderne landbouwmethoden
toe te passen, maar het meerendeel der
landeigenaren bewerkte de aarde op nage
noeg eendere wijze als de lijfeigenen onder
de boeren dat deden. Na de afschaffing
der lijfeigenschap in Rusland waren de
adellijke grondbezitters wel gedwongen
zich in meerdere mate zélf voor den land
bouw te interesseeren. Ook de inmiddels
vrij. geworden boeren deden dat. Toch kon
er voorloopig nog geen sprake zijn. van een
waarlijk loonenden landbouw. Hongersnood
bleef een tamelijk gewoon verschijnsel,
zelfs in de districten, waar de zwarte aar
de het vruchtbaarst was.
Eerst toen dc revolutie van het Russi
sche proletariaat het pleit had beslecht,
poogden de nieuwe machthebbers op hun
wijze de moederaarde, die zoo lange tijden
in gebreke was gebleven winstgevender te
maken. Op krachtige wijze wilden zij de
landbouwproductie bevorderen. De indivi-
dueele landbouw werd volkomen terzijde
geschoven en de kleine en groote boeren
werden gedwongen hun bedrijven aaneen
te sluiten tot collectieve of coöperatieve
landbouwbedrijven de kolchozen. Onder
den indruk van den vooruitgang der mo
derne techniek werd het gebruik van trac
tors en nieuwe landbouwmachines en
-werktuigen verplichtend gesteld voor de
kolchozboeren. Tezelfdertijd gold «het als
een eisch, dat de landbouwers wetenschap
pelijk geschoold moesten worden, waartoe
men later sowchozen stichtte, de staats-
landbouwbedrtjven.
Groote aandacht werd besteed aan uit
breiding van de eerste Russische landbouw-
hoogeschool bjj Moskou. Dit instituut had
een tamelijk bewogen verleden achter zich.
Na de oprichting van deze academie in
1865 stond men aanvankelijk in Rusland
nogal onverschillig tegenover de nieuwe in
stelling. In landbouw- en openbare kringen
bereidde men den eersten gediplomeerden
landbouwkundigen een tamelijk koelen ont
vangst. De regeering volgde met wantrou
wen de ontwikkeling van dit onderwijs. Zij
had daarvoor ook wel reden. In de jaren
1860 en 1870 waren bloedige opstanden
onder de boeren uitgebroken en de leer
lingen van het agrarische instituut by
Moskou hadden daaraan actief deelgeno
men. Sindsdien nam het wantrouwen in
regeeringskringen nog toe. In het jaar
1892 werd de instelling gesloten en twee
jaar later vervangen door een instituut
voor Agricultuur in de Russische hoofd
stad, dat onder streng politietoezicht
Stond.
Na de bolsjewistische omwenteling werd
een meer wetenschappelijk landbouwonder
zoek nieuw leven ingeblazen en het oude
Agrarische Instituut beleefde een tijdperk
van opbloei. Het veranderde van naam en
werd voortaan genoemd de „Timirjazewska
landbouw-academie", naar een der kundig-
ste vroegere leeraren, K. A. Timirjazew.
Niet lang geleden is het 75-jarig bestaan
van deze landbouwhoogeschool in de Sow-
jetpers herdacht, waarbij betoogd werd, dat
deze vernieuwde instelling een enorme rol
heeft gespeeld in de ontwikkeling van den
Russischen landbouw. Gelijk te doen ge
bruikelijk is, maakte men een vergelijking,
waarbij men constateerde, dat in den loop
van 52 jaar (18651917) het agrarische in
stituut in zijn ouden vorm in totaal 3103
agronomen had opgeleid, terwgl de Timir
jazewska landbouw-academie na de revo
lutie tot dusver 7500 landbouwkundigen
heeft opgeleid.
Wat de verdiensten van deze hooge
school betreft, zoo kan er in de eerste
plaats op worden gewezen, dat zij meer in
het bgzonder het collectiviseeringsproces
onder de boeren heeft voorbereid. Dit ge
schiedde in opdracht van de party en de
regeering. zy heeft voorts nieuwe land
bouwmethoden ingevoerd, een einde ge
maakt aan de verwaarloozing van het
boschbezit, verbeteringswerken ter hand
genomen en invasies van schadelijk ge
dierte bestreden. Meer dan 15.000 kolchoz
boeren hebben er de curcussen bijgewoond
en in de laboratoria de experimenten ge
volgd. Vermaarde landbouwspecialisten in
Europa behoorden en behooren deels nog
tot den staf van docenten. Door toedoen
van deze landbouwhoogeschool werden in
de verschillende Russische districten onge
veer 90 landbouw-instltuten geopend voor
hooger en lager onderwgs.
In latere jaren heeft de Timirjazewska-
landbouwacademie aan de spits gestaan bij
de bemoeiingen, om de Russische oogst-
campagnes te vermeerderen, en al evenzeer
heeft zij geyverd voor doelmatige bebou
wingsmethoden in de Noord-Russische ge
bieden en verbetering van de Timirjazcw-
ska-academle by de bevordering van den
Russischen landbouw wordt dan ook in
waardeerenden zin herinnerd in tal van ar
tikelen in de Sowjetpers.
Een desjatien is 1.0925 H.A.
REDACTEUR: J. M. MULLUS.
Naar aanleiding van het vorige week
gepubliceerde eindspel uit de party Mullié-
Strooband ontvingen wg een zeer uitvoe
rige analyse. We danken inzender ten
zeerste voor zijn opmerkingen en hopen
hier volgende week op terug te komen.
Van een Vlissingsche schaker ontvingen
wij eveneens een bydrage voor deze ru
briek. Ook hierop komen wg nader terug.
We willen van de gelegenheid gebruik
maken, nogmaals bg onze lezers er op aan
te dringen, interessante bgdragen, liefst
uit eigen kring, voor deze rubriek in te
zenden.
De wedstrijd Noord-BrabantZeeland.
De onderhandelingen zyn nog loopende.
Vermoedelgk zullen er 20 spelers onzer
zijds noodig zgn. Goes en Vlissingen gaven
reeds him deelnemers op. Welke Middel
burgers gaan mee? De wedstrgd zal op
een Zondag gespeeld worden te Breda of
Roosendaal. De reiskosten worden gedeel-
teiyk door den Zeeuwschen Schaakbond
vergoed. Aanmelden bg den secretaris van
den Z.S.B.
Uit een oud tournooi-boek.
Onderstaande party is uit het beroemde
tournooi te Hastings, in het jaar 1895. De
toen 22-jarige Amerikaansche schaker
Pillsbury won den eersten prgs en oogstte
er die grootste triomf van zgn leven. Stei-
nitz was toen reeds over zijn hoogtepunt
heen, maar dat neemt niet weg, dat hij
nog tot fraaie prestaties in staat was. Men
spele de party maar eens na.
Party gespeeld in het meestertournool te
Hastings, 1895.
WitW. Steinitz. ZwartC. v. Bardeleben
Giuoco piano.
1. e2e4 e7e5 2.Pgl—f3 PbS—c6
3. Lflc4 Lf8—c5 4. c2—c3 Pg8—f6
5. d2d4 e5Xd4 6. c3Xd4 Lc5—b4-f
7. Pblc3 d7—dó na 7Pe4: volgt
8. 00 Lc3: 9 d5! de zgn. Möller-aanval.
De nu ontstane stelling is buitengewoon
ingewikkeld en het aantal analyses is
legio. Volgens het Hastings-tournooiboek
was Steinitz van plan na 7Pe4: 8
00 Lc3: 9 bc3: te spelen, maar na 9
d5 10. La3 dc4: 11. Tel Le6! 12. Te4: Dd5
had hy in het nadeel gekomen (Steinitz
Lasker 1896).
De party ging als volgt verder
8. e4Xd5 Pf6Xd5 9. 0—0 Lc8—e6
10. Lel—g5 Lb4—e7 11. Lc4Xd5 Le6Xd5
12. Pc3Xd5 Dd8 Xd5 13. Lg5Xe7 Pc6 X e7
14.Tfl—el! f7—f6 15. Ddlo2 Dd5d7
16. Talcl c7c6 hier had zwart 16...
Kf7 moeten spelen.
17. d4d5 c6Xd5 18. Pf3—d4 Ke8—f7
19. Pd4e6 Th8c8 20. De2—g4 g7—g6
21. Pe6g5-f-Kf7e8 22. Tel)<e7-}-!!
begin van een prachtige combinatie. Zie
diagram.
Stelling na 22 Tel X 674-".
22Ke8—f8 Op 22 Ke7: volgt 23.
Tel-f Kd6 24. Db4+ Kc7 25. Pe6-j- Kb8
26. Df4+ én wint.
23. Te7—f7-h Kf8—g8 24. Tf7—g7-f
Kg8h8
25. Tg7Xh7+ en zwart gaf op, want in
dien nu 25 Kg8 volgt mat in 10 zet
ten, "i wel
25Kg8 26. Tg7 -f- Kh8 27. Dh4-K
Kg7: 28. Dh7+ Kf8 29. Dh8+ Ke7 30.
Kg7+ Ke8 31. Dg8+ Ke7 32. Df7-f- Kd8
83. Df8+ De8 34. Pf7+ Kd7 35. Dd6
mat.
De Ryn als voorwater.
Bg Born's Uitgeversbedrijf N.V. te As
sen is de tweede druk verschenen van bo
vengenoemd werkje van G. C. van Kooy,
een oud-Rgnschipper en oud-leeraar van
de Binnenvaartschool te Rotterdam.
Het boekje geeft een uitvoerige beschrij
ving van de wgze waarop bg middelbaren
waterstand en by lagen waterstand geva
ren moet worden op het Duitsche gedeel
te van den Rgn, terwijl voorts de eenigszins
gewyzigde vlaggeseinen in het gebergte
zgn opgenomen.
Voor Rynschippers is dit boekje 'n goede
„loods" aan boord terwgl leerlingen van
binnenvaartscholen die een Ryn-patent wil
len behalen, hieruit veel kunnen leeren.
Oplossing Kruiswoordraadsel
van Zaterdag 31 Mei.
MA L V
ORl E
TOME
O M A
ABT
NT
NIP
EZ R
MA
I T
A D A T O S
S 1 R|T R E
H|T O
MIS
PIET
A L T
ROSE
IJS E L
S R 1
O G
PAR
ISO
STA
T |0
IJ KI
F I 1
A F E
0 I L
AST
A| E
T 1 N
Nl
ETC
T E I
U R R
1 N U
SAS
Al
U T E
L|T
A A
A A O
N N E
LILA
I WED
A I D I
MM A I
E E I E
RIOT
OLE
LIAR
00 s
S I B L
1 MA A
GALA
RS |N
AST!
S I R A
KAT
NISI
BAN
ANA
ANA
RAS
I AT
L
T I A
I A S
PAS
A S E
R I N
I LI
AAM
STA
TEN
E RN
R I A