Tweede blad PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT Maandag 26 Mei 1941
De legerberichten van gisteren.
Machtigingen tot aankoop vain materialen.
ONDERWORPEN AAN GELDIGHEIDSDUUR.
Kroniek van den dag
HET DUITSCHE.
Het opperbevel van de Duitsehe weer
macht maakte gisteren bekend
Duitsehe valschermjagers en uit de lucht
gelande troepen zijn, sedert den vroegen
ochtend van den 20sten Mei op het eiland
Kreta in gevecht met deelen van het
Britsche leger. In een dapperen aanval
vanuit de lucht veroverden zij, gesteund
door f armaties jacht-, torpedo- en gevechts
vliegtuigen en duikbommenwerpers de tac
tisch belangrijke punten van het eiland.
Na verdere versterking door formaties van
het leger zijn de Duitsehe troepen op den
grond tot den aanval overgegaan. Het Wes
telijk deel van het eiland is reeds hecht in
Duitsehe handen. De gevechtshandelingen
verloopen in samenwerking met de val
schermjagers, de uit de lucht gelande troe
pen en formaties van het leger verder vol
gens het vastgestelde plan.
Het Duitsehe luchtwapen verijdelde de
poging-van de Britsche vloot om in de be
slissing rondom Kreta in te grijpen, ver
dreef haar uit het zeegebied ten Noorden
van Kreta, vernietigde en beschadigde een
groot ?tantal vijandelijke oorlogsschepen en
veroverde de heerschappij in de lucht boven
het geheele gevechtsgebied.
Italiaansche zee- en luchtstrijdkrachten
hebben in nauwe samenwerking met de
Duitsehe strijdkrachten sedert den 20sten
Mei aan de gevechten om Kreta deelge
nomen en hebben in de totdusver behaalde
successen een groot nadeel.
Zaterdag heeft het Duitsehe luchtwapen
wederom met groot succes ingegrepen in
den strijd om het eiland Kreta. Nieuwe
troepen valschermjagers werden onder be
scherming van jachtvliegtuigen ter ver
sterking neergelaten. Gevechtsvliegtuigen
bombardeerden met goede uitwerking vij
andelijke geschutsstellingen, machinege
weernesten, barakken, kampementen en
troepenconcentraties. Zij vernielden ver
scheidene Britsche batterijen luchtdoelge
schut en radio-installaties, en vernietigden
ten Zuiden van Kreta een koopvaardijschip
van 1.000 b.r.t.
Een Duitsehe vlootformatie onder com
mando van den vlootchef, admiraal Lü-
tjens, heeft in het zeegebied rondom IJs
land zware Britsche zeestrijdkrachten ont
moet. Na een kort, zwaar gevecht bracht
het slagschip „Bismarck" den Engelschen
slagkruiser „Hood" tot zinken, het groot
ste slagschip van de Britsche vloot. Een
ander slagschip van de nieuwste Engelsche
„King George"-klasse werd beschadigd en
gedwongen om te keeren. De Duitsehe zee-
strijdkrachten zetten zonder verliezen hun
operaties voort.
In den strijd tegen het Britsche moeder
land bombardeerden Duitsehe gevechts
vliegtuigen Zaterdag en Zaterdagnacht fa
brieken der vliegtuigbewapeningsindustrie
en haveninstallaties aan de Engelsche Zuid
en Zuidoostkust. Zij brachten twee koop
vaardijschepen met een gezamenlijken in
houd van 3500 b.r.t tot zinken en bescha
digden twee groote vrachtschepen zwaar.
In Noord-Afrika vernietigden verken
ningstroepen van 't Duitsehe Afriko-corps
bij Tobroek o.a. twee Britsche pantser
wagens.
De vijand heeft overdag noch des nachts
boven Duitschland gevlogen. Bij aanvals-
pogingen op het Nederlandsche en Noor-
sche kustgebied werden twee vijandelijke
gevechtsvliegtuigen door Duitsehe jacht
vliegtuigen neergeschoten.
HET ITALIAANSCHE.
Het 354e Italiaansche Iegerbericht van
deel der Middellandsche Zee om de bezet-
Zondag meldt
Onze zee- en luchtstrijdkrachten strijden
in nauwe samenwerking met Duitsehe
strijdkrachten sedert den nacht van den
20sten Mei in een slag in het Oostelijk
deel der Middellandsche Zee om de bezet
ting van Kreta. Onze torpedobooten, die
zegevierend de gevechten geleverd hebben,
en waarvan in de legerberichten 352 en
353 melding is gemaakt, hebben de vij
andelijke vloot zware verliezen toegebracht.
Bommenwerpers, torpedovliegtuigen, ja
gers en gevechtsvliegtuigen hebben zich
onophoudelijk gerept. Doelen op den grond
op het eiland Kreta zijn herhaaldelijk met
succes gebombardeerd. Talrijke aanvallen
zijn uitgevoerd op Britsche vlooteenheden,
die ter bescherming van het eiland zich
in den strijd hadden gemengd en de ver
liezen hebben geleden genoemd in vorige
legerberichten. Na de zware verliezen, ver
oorzaakt door de strijdkrachten van de
as, is de Britsche vloot verplicht zich op
haar bases in Noord-Afrika terug te trek
ken.
In Oost-Afrika geen nieuw vermeldens
waard feit. In gevechten ten Noorden van
Galla Sidawa werd de vijand met verliezen
teruggeslagen. Te Woggidi in Amara heeft
een onzer colonnes in haar isolement, onder
bevel van kolonel Maraventano na lang-
durigen, moedigen tegenstand en zonder
levensmiddelen en munitie zich met wapen
eer moeten overgeven.
Een Italiaansche duikboot, onder bevel
van den luitenant ter zee eerste klasse
Carlo Fecia di Cossato heeft in den At-
lantischen Oceaan drie koopvaardijschepen,
waaronder een groot tankschip van 21.000
b.r.t in totaal, tot zinken gebracht en
met een torpedo een vijandelijk oorlogs
schip waarschijnlijk een kruiser, getroffen.
In het Oostelijk deel van de Middelland
sche Zee hebben onze torpedobooten een
tegenaanval gedaan op een vijandelijke
duikboot, die een conyooi trachtte aan te
vallen, en dit vaartuig tot zinken gebracht.
Tydens onze actie in het Oostelijk deel van
de Middellandsche Zee hebben wij een tor
pedojager en een torpedoboot verloren. De
bemanning is bijna geheel gered.
De Vlissingsche bedrijfsvoetballers hebben j.l. Donderdag den strijd tegen
elkander aangebonden en die knapen er waren ook eenige knapen met gecul
tiveerde embonpoints en min of meer gladde schedels bij hebben het publiek,
dat in grooten getale was opgekomen, laten zien, dat loodsen ook nog wat meer
kunnen dan laveeren, dat stadhuisbeambten minstens zoo goed kunnen voetballen
als vingerafdrukken nemen en dat „op den bon slingeren" niet het uitsluitende
fort is van politiedienaren.
Brandweerlieden, agenten en loodsen, die er in hun ambtsgewaden geweldig
uitzien, zijn in sportkleeding kniekousen en shirt inderdaad de vriendelijk-
.heid zelve.
Dit te constateeren, heeft toch ook zijn goede zijde.
Zoo hebben de vele toeschouwers het gebeuren van j.l. Donderdag be
schouwd en daarom werd dit voetbal festijn zoo aantrekkelijk.
We geven hier een foto van de organiseerende vereeniging „de Politie-
sportvereeniging Vlissingen". De politiemannen kwamen niet in de prijzen
dat was misschien een teleurstelling maar ze kunnen er van verzekerd zijn,
de politie kreeg den publieksprijs en wanneer we in de toekomst meer bedrijfs
voetbal-dagen zullen beleven, dan mag de lof daarvoor terugvallen op de politie-
menschen die de spits afbeten.
De burgemeester van Vlissingen, de heer C. A. van Woelderen, heeft een
deel van de wedstrijden bijgewoond en na afloop de prijzen uitgereikt.
Vóór den aanvang heeft de burgemeester de „troepen", die zich in carré
hadden opgesteld, geïnspecteerd. Daarmede kregen deze wedstrijden ook van
officieele zijde de waardeering, waarop zij inderdaad krachtens doel en streven,
wel aanspraak mogen maken.
De heer Van Woelderen sprak de spelers toe met „Mannen" en het zij
gezegd, wat de spelers dezen middag te zien hebben gegeven, het was mannen
werk en mannentaal.
Foto's DéRaert,
BEDRIJFSVOETBAL IN VLISSINGEN.
Strijd om Kreta.
Uit de uit den aard der zaak nog vage
berichten omtrent de operaties die in den
morgen van den 20sten Mei een aanvang
hebben genomen, vallen nog geen conclu
sies te trekken.
Wat echter wel mogelijk is, men kan
gevoegelijk vast stellen, dat deze strijd tot
de meest verbitterde moet worden gere
kend, welke in dezen oorlog zijn gevoerd.
Reeds uit het feit, dat deze strjjd op den
twintigsten werd ingezet en dat wij thans
reeds den zes en twintigsten schrijven, kan
worden afgeleid met welk een verbeten
heid de Britten dit belangrijke steunpunt j
verdedigen, met welk een verbetenheid de
Duitschers op hun beurt de bezetting van
dit eiland trachten te forceeren.
Het eiland Kreta is het grootste eiland
in het Oostelijk bekken van de Middelland
sche Zee en wie.dit eiland beheerscht, be
schikt over belangrijk strategisch voordeel.
Reeds bij het begin van den Duitsch-
Griekschen oorlog hebben de Engelschen
van Kreta bezit genomen, doch de weer
stand der Grieken is waarschijnlijk te snel
ineengestort, dan dat de gelegenheid be
stond, het eiland dermate in staat van ver
dediging te brengen, dat het tegen groote
aanvallen onaantastbaar kon worden ge
maakt, behalve dan dat de natuurlijke ge
steldheid ervan een belangrijk voordeel
beteekent voor den verdediger.
Niettemin moet het eiland over een vrij
goed uitgeruste bezetting de beschikking
hebben, wanneer men bedenkt, dat de
Duitschers den strijd hebben geopend met
Stuka's, parachutisten-troepen, trans
portvliegtuigen en schepen.
Om de beteekenis van deze operaties
goed te beoordeeïen, is het noodiig iets
meer van het eiland Kreta te weten.
Eigenlijk is er sprake van een eilanden
groep, waarvan Kreta met een oppervlakte
van ruim 8000 K.M.2 het grootste is. Het
eiland is 260 K.M. lang en de breedte va
rieert van 12 tot ongeveer 60 K.M.
Het is een bergachtig gebied van vier
kalksteenmassieven, waartusschen stroo-
ken laagvlakte gelegen zijn. De uitloopers
van de bergruggen komen als schiereilan
den in zee uit.
Aan de Zuidzijde is het bergland steil en
ontoegankelijk, terwijl het aan den Noord
kant geleidelijk afdaalt.
Op Kreta liggen drie steden van eenige
beteekenis, waarvan Heraclion met onge
veer 40.000 inwoners de grootste is. De
beide andere steden zijn Kanea en Rethym-
no. In de geschiedenis heeft Kreta een rol
van eenige beteekenis gespeeld en het-
eiland heeft den belanghebbenden mogend
heden heel wat zorgen berokkend. Het is
zeker niet de ©erste maal, diat het bezit van
Kreta inzet is van een strijd en in den loop
der geschiedenis is het eiland nog al eens
van eigenaar verwisseld.
Waren het, om nu maar niet verder
terug te gaan dan de 17e eeuw, de Turken,
die bloedige gevechten hebben geleverd
om het bezit van Kreta, hetgeen hun in
derdaad na een kleine 75 jaren gelukte,
rustig werd het daarna niet. De-mogend
heden zagen zich zelfs1 genoodzaakt, de
heerschappij erover aan Egypte op te dra
gen omdat zij het bestuur niet aan Grie
kenland toevertrouwden, maar in 1840 na
men de Turken er opnieuw bezit van, het
geen ook al weer niet medewerkte tot con-
solidieering van den toestand
Grieksche intriges leidden tot een op
stand en eindelijk* besloten de mogendhe
den Kreta te plaatsen onder een Hoogen
Commissaris, als hoedanig zij den koning
van Griekenland aanwezen.
Het was in deze periode dat Venizelös
van zich deed spreken. Deze Kretenzer
heeft het den Griekschen koning zeker
niet gemakkelijk gemaakt. Immers hij
streefde ernaar, Kreta vrij te maken van
de voogdij der mogendheden en het eiland
te plaatsen onder Grieksche souvereiniteit.
Eindelijk, na den Balkanoorlog in 1912
bereikte hij zijn doel en hoewel er sinds-
den ook onder invloed van den intrigant-
par-excellence, die Venizelös was, nog
wel het een en ander is gebeurd, Kreta
Was Grieksch en het bleef dat.
En thans staat die eiland wederom in
het middelpunt van de belangstelling. Het
gaat thans niet in de eerste plaats om
Kreta zelf, maar door de ontwikkeling der
krijgsbedrijven is het eiland als vanzelf
een steupunt van beteekenis geworden
voor de operaties in het Oostelijk bekken
der Middellandsche Zee.
Met betrekking tot de operaties in Grie
kenland kan reeds worden vastgesteld, dat
met de beëindiging daarvan het eigenlijke
oorlogsdoel nog geenszins was verwezen
lijkt. De spilstaten kunnen zich er niet
mede tevreden stellen, Engeland en zijn
invloed van het Europeesche vasteland te
verdrijven. In de praktijk.van normale ver
houdingen zou deze doelstelling een fictie
blijken te zijn, wanneer daarmede met te
vens gepaard ging de vernietiging van En
geland zelf. Vandaar, dat de strijd na de
Grieksche capitulatie niet beëindigd kon
zijn. Want deze capitulatie was niet veel
meer dan een voorbereiding gelijk de
continentale frontvorming tegen Engeland
voorbereiding is. Het eigenlijke doel ligt
aan de overzijde van het Kanaal, aan de
overzijde van de Middellandsche Zee.
Op deze laatste stellingen zijn thans de
strategische plannen der Duitschers ge
richt. Zij voeren ook hier een tangbewe
ging uit, een soort afknijpsysteem, dat in
Polen en Frankrijk tot snelle resultaten
heeft -geleid.
Uit den aard der zaak verloopen de
tangoperaties, waarvan de bezetting der
Suez-posities het einddoel is, minder snel,
nu daar de moeilijkheden van zoo geheel
anderen aard zijn en de tangbeweging zich
over continenten moet uitstrekken. De
poging om het geheel te omvatten maakt
het noodzakelijk de tanggreep verder te
openen en zoo bestaat er dan dan ook
een onmiskenbaar verband tusschen de
operaties rond Solloem en de Britsch-
Iraaksche vijandelijkheden, waarbij de be-
heersching van Mosoel inzet is. In dit ver
band Is ook Kreta besloten, zoo goed als
het krijgsbedrijf in Abessinië. Wij hebben
reeds vroeger, wat zich in het Nabije
Oosten en in Afrika afspeelt gekenschetst
als een race tegen het horloge. Deze race
duurt nog steeds voort. Zij heeft haar
Regeling voor Interlocal
verhuizingen.
De Nederlandsche organisatie voor het
beroepsgoederenvervoer langs den weg
(N.O.B.) deelt mede
Het gebrek aan vloeibare brandstof voor
motorrijtuigen heeft het noodzakelijk ge
maakt voor interlocale verhuizingen een
regeling in te voeren, waardoor het moge
lijk is geworden met weinig benzine zoo
veel mogelijk verhuizingen uit te voeren.
Hiertoe is de officieele regeling centrale
meubeltransport te Bussum van de Ne
derlandsche organisatie voor het beroeps
goederenvervoer langs den weg (N.O.B.)
ingeschakeld. Om deze regeling echter
zonder vertraging te kunnen uitvoeren is
het noodzakelijk dat het publiek minstens
10 dagen voor den dag van de verhuizing
aan den meubeltransporteur opgeeft naar
welke p'aats de inboedel moet worden
verhuisd.
Doet men dit niet, dan zal het in de
meeste gevallen niet mogelijk zijn de ver
huizing op tijd uit te voeren.
hoogtepunt gevonden in de Grieksche capi
tulatie, in de gevechten om Tobroek, Sol
loem en in de Lybische woestijn, in de ca
pitulatie van den hertog van Aosta, en
thans in den strijd om Kreta, waar de
Duitschers wederom de afkntjpingstactiek
toepassen en er naar streven een snelle
beslissing te forceeren, getuige wel de
verscheidenheid van wapenen, waarmede
deze operatie ten uitvoer wordt gelegd.
De bezetting van Kreta zal de Duit
schers een eind nader brengen tot de ver
wezenlijking van hun plan Suez en de
insluiting van de Britsche vloot in het
Oostelijk bekken van de Middellandsche
Zee. Immers slagen zg daarin, dan kan de
contróle worden, uitgestrekt tot de pijp
leidingen van Haifa. Vandaar ook, dat
naast Kreta het accent valt op de gebeur
tenissen in Irak. Tegelijk moet in dit ver
band met aandacht het politieke gedrag
van Turkije worden gevolgd, dat ook nu
nog volhardt in een houding van afwach
ten.
Ja, de strijd om Kreta kan vérstrekken
de reacties hebben, waaromtrent op dit
oogenblik, nu deze zijn. hoogtepunt nadert,
nog geen voorspellingen zijn te doen.
Naar uit Duitsehe berichten blijkt, heb
ben de troepen, die van uit Griekenland
zijn overgebracht, het Westelijk deel van
het eiland in hun macht, terwijl de Stu
ka's de operaties krachtig ondersteunen
met hun aanvallen op troepenconcentraties
en eenheden van de Britsche vloot, die het
transport over zee wellicht zouden kunnen
bemoeilijken. Een schoongeveegde zee is
mede voorwaarde voor het succes der ope
ratie. En naar de jongste legerberichten
hebben medegedeeld, hebben de Duitsehe
en de Italiaansche luchtmachten daarmede
reeds verbluffende resultaten bereikt. Op
grond daarvan moet het succes der Duit
schers in den strijd om Kreta verzekerd
worden geacht.
De gebeurtenissen zullen reacties op
wekken. De eerste zal waarschijnlijk uit de
Vereenigde Staten komen, waar Roosevelt
morgen zijn lang aangekondigde redevoe
ring zal houden.
Z0MERKLEED1NG ZONDER
PUNTEN.
De directeur van het rijksbureau voor
de distributie van textielproducten door
den handel deelt mede, dat met ingang
van heden wordt bepaald, dat gekocht en
afgeleverd mag woiJen zonder inname van
textielpunten op bon „k" van de textiel-
kaart voor vrouwen en meisjes van 15
jaar en ouder (bruine kaart) een zomer-
japon van bedrukte kunstzijde of stof
daarvoor, en op bon „a" van alle textiel-
kaarten een badcostuum of zwembroek.
Den detailhandel zal nader per circulaire
worden b.keud gemaakt. Wat er met de
in ontvangst genomen „k" en „a"-bonnen
zal geschieden en welke herbevoorradings-
waarde hieraan zal worden toegekend.
Deze „k" en „a" bonnen kunnen niet bij
de distributiekantoren worden ingeleverd.
Nogmaals een extra
broodrantsoen.
De secretaris-generaal van het depar
tement van landbouw en visscherij maakt
bekend, dat ter aanvulling van het aard
appelrantsoen voor het tijdvak van Maan
dag 26 Mei tot en met Zondag. 22 Juni
a.s. nogmaals een extra broodrantsoen van
2000 gram beschikbaar wordt gesteld.
In verband hiermede is bepaald, dat
gedurende het tijdvak van Maandag 26
Mei tot en met Zondag 22 Juni elk der
met 24 genummerde bonnen van de brood
kaart recht geeft op het koopen van 100
gjam brood of één rantsoen gebak.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
bon 24 dus niet zooals met bon 21 het
geval is recht geeft op 200 gram brood of
2 rantsoenen gebak.
Reeds in een gedeelte van onze vorige
oplaag geplaatst.)
De vacantieregeling van de
bouwvakarbeiders.
Van 19291941 bijna 20 miilioen gulden
aan- vacantiebons.
Blijkens een mededeeling in „De Bou
wer", het weekblad van den Algemeenen
Nederlandschen Bouwvakarbeidersbond zijn
er in het jaar 1940 rond 4 miilioen vacan
tiebons „verzilverd". Gerekend naar een
gemiddelden prijs van 1 per bon, is dus
ongeveer 4 miilioen gulden uitgekeerd aan
bouwvakarbeiders, die een week vacantie
konden nemen of door Christeijke feestda
gen loon moesten derven. Van 1929, het
jaar, waarin de vacantieregeling voor de
bouwvakarbeiders werd ingevoerd tot
1939-1940 werd ongeveer 15% miilioen
gulden aan vacantiebons verzilverd. Met
bovengenoemde 4 miilioen gulden hebben
dus de betrokken arbeiders in de afgeloo-
pen 12 jaar, waarin de regeling werkte,
voor bijna 20 miilioen gulden aan vacantie
bons genoten. Het aantal vacantiedagen,
dat aanvankelijk 3 bedroeg en later 4, be
draagt nu fi per jaar.
Zooals bekend is gemaakt, worden door
den dienst voor den wederopbouw mach
tigingen tot aankoop (bonnen) afgegeven
voor het betrekken van verschillende
schaarsch geworden materialen, welke be
stemd zijn voor den bouw van werken,
waarvoor de algemeen genïachtigdevoor
den wederopbouw zijn goedkeuring heeft
verleend.
Het komt echter veelvuldig voor, dat
deze machtiging slechts gedeeltelijk of in
het geheel niet worden gebruikt voor het
doel, waarvoor zij zijn bestemd of wel
eerst vele maanden na uitreiking worden
aangeboden.
Ten einde hierin verandering te bren
gen, zullen alle machtigingen, welke
voor 1 Januari 1941 z\jn uitgereikt, op
26 Mei 1941 als vervallen worden be
schouwd, zoodat op deze machtigingen
geen materialen meer b\j leveranciers
kunnen worden betrokken.
Wanneer men voor werken, goedge
keurd voor 1 Januari 1941, alsnog mate
rialen heeft te betrekken, zal de principaal
van het bouwwerk onder inlevering van
de vervallen machtigingen, via het ge
meentebestuur (dienst van bouw- en wo
ningtoezicht off de daarmede gelijk te
stellen instantie), nieuwe machtigingen
moeten aanvragen bij den dienst van den
algemeen gemachtigde voor den weder
opbouw. Deze aanvragen moeten wordeh
vergezeld van een met redenèn omkleed
advies van bovengenoemd orgaan. Na ont
vangst van deze aanvrage voor een nieuwe
machtiging zal de dienst van den algemeen
gemachtigde aan de hand van vorenbe
doeld advies beslissen, of voor de uitreiking
van een nieuwe machtiging aan den prin
cipaal van het werk voldoende termen
aanwezig zijn.
Voorts zal in den vervolge op de uit.
te reiken machtigingen de geldigheidsduur
worden vermeld, terwijl deze machtigingen,
na aankoop der voor den bouw benoodigde
materialen onverwijld (in afwijking van
een daarvoor vroegèr geldenden maat
regel) door den principaal (opdracht
gever) van het werk moeten worden inge
diend bij het gemeentebestuur (dienst van
bouw- en woningtoezicht of de daarmede
gelijk te stellen instantie), ter doorzen
ding aan den algemeen gemachtigde.
Niet gebruikte machtigingen moeten
uiterlijk op den vervaldag door den prin
cipaal op dezelfde wijze worden inge
leverd.
Ook de goedkeuringen voor de uit
voering van bouwwerken zullen aan
een geldigheidsduur worden onder
worpen. Deze geldigheidsduur is op S
maanden gesteld.
Indien binnen 3 maanden na den datum
van afgifte der goedkeuring niet met den
bouw is begonnen, verliest deze goed
keuring haar geldigheid en zij moet dan
onverwijld bij de meergenoemde instantie
worden ingeleverd.
De algemeen gemachtigde voor den
wederopbouw heeft in een rondschrij
ven aan alle gemeentebesturen ver
zocht voortaan nauwkeurig te
controleeren, of met de werken
binnen den vastgestelden termijn van
3 maanden is begonnen (in werkelfiken
zin) en of de aangevraagde hoeveelhe
den worden gebruikt voor het doel,
waarvoor de machtigingen zijn afge
geven.
In gevallen, dat bouwwerken niet of
niet tijdig worden uitgevoerd, of wel op
een of andere wijze wordt afgeweken
van de bestemming der toegewezen mate
rialen, zal de algemeen gemachtigde hier
van ten spoedigste in kennis moeten wor
den gesteld, onder terugzending vau de
uitgereikte machtigingen.