PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT ZATERDAG 17 MEI 1941 Britsche nachtvlieg velden aangevallen. Kroatië wordt een koninkrijk. De nieuwe Fransch-Duitsche samenwerking ABONNEMENTSPRIJS 1 39 ct per week of 2.42 per kwartaal Franco per post 2.63 per kwartaal Afzonderlijke nummers 5 cent ADVERTENTIEPRIJS Van 15 regels 1.65. Iedere regel meer 33 cent. BH abonnement speciale prijs. Kleine advertenties van 15 regels 0.55. Iedere regel meer 11 ct. (max. 8 regels.) Dit nummer bestaat uit 12 bladzijden. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSCHE, VLISSINGSCHE, GOESCHE EN BRESKENSCHE COURANT UITGAVE DER FIRMA'S F. VAN DE VELDE JR. EN G. W. DEN BOER POSTREKENING 359300, PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT. MIDDELBURG Directie: F. van de Velde, F. B. den Boer 184ste JAARGANG NUMMER 117 HoofdredacteurJ. C, Visser, Vllaslngea DB BUREAUX van de Provinciale Zeeuwsche Courant zön gevestigd te 5 VLISSINGEN: Redactie en Admini stratie Walstr. 58-60, tel. 10 (3 lijnen) Redactie na kantoortijd teL 578 MIDDELBURG Londensche Kadi 29. Red. tel. 269, na kantoortijd teL 825 Administratie teL 139 GOES Red. en Administr. Torfkade 15, tel. 2863, na kantoortijd teL 2475 OOSTBURG Redactie en Administr. Br eedestraat 45, teL 102 SOUBURG Kanaalstraat 45, tel. 85 BRESKENS Dorpsstraat S5, teL 21 AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE N E D E R L A N D S C H E DAGBLADPERS' In de slagschaduw. 17 Mei een zwarte dag in de geschie denis van stad en gewest, wier oorlogsbe proeving haar tragische ontknooping vond in de vernietiging van de vermaarde schoonheid van Zeelands hoofdstad. De oorlogsbeproevingen zijn ook onze provincie niet bespaard gebleven. Voor het oogenblik valt de nadruk wellicht in hoofd zaak op de materieele zyde ervan; het leed der verwoesting, de schrijnende nood in vele gezinnen, de daling van het wel vaartspeil en de druk van den economi- echen achteruitgang, dat alles versombert het leven van iederen dag. Wy bevinden ons in de zware slagschaduw en het is o, zoo moeilijk zich aan deze uitzichtloosheid te ontworstelen en zich te wagen aan het vergezicht van den nieuwen dag. Op een dag als vandaag leven wij, on willekeurig meer nog dan anders, in de slagschaduw, nu de herinneringen aan het leed van gansch een jaar ons benauwen, en het licht van den dag er door wordt verduisterd. Ook van dit land lieten de besten hun leven voor de verdediging van het vader land, ook in onze provincie, onze steden en dorpen zijn ze er, de velen, die in mar telende onzekerheid verkeeren over het lot van geliefden, voor wie de oorlog met de capitulatie niet ten einde was. Op een dag als deze is de herinnering daaraan dubbel pijnlijk en wanneer wij thans in eerbiedige hulde denken aan die velen, voor wie de liefdé tot het vaderland eerste en duurste plicht werd, zoo, dat zij er hun leven voor wilden zetten, dan kan deze gedachte zijn als balsem op een schrijnende wonde. Bal sem: de zekerheid, dat het offer voor het vaderland gebracht nimmer tevergeefsch is. In de droeve dagen van Mei 1940 hebben velen het ervaren, dat het begrip vaderland geen ydele illusie was. In deze dagen welke verschrikkingen ook over ons zijn heengeraasd is de liefde tot het. vader land in onze harten geschroeid. Met het vergaan der dagen wordt deze liefde slechts verdiept Neen, onze vaderlandsliefde uit zich niet in schetterende en dissoneerendé fanfares. Onder de harde slagen van den oorlog wordt eèn volk als het onze stil zij is geen houding van afwijzen of verzet, deze stilheid, zij is een positieve levenshouding, welke in volkomen overeenstemming is met den aard en het karakter van dit Ne- derlandsche volk. Zoo is het ook in Zeeland de spreuk in het Zeeuwsche wapen is voorwaar geen holle frase! Wanneer vandaag de gedachten zich ver- menigvuldigen, de wonden opnieuw schrij nen en de zwarte wolken den gezichtskring verengen, dan zal het den buitenstaander wellicht verbazen, dat althans voor wat betreft hen, die bewust leven daarvan naar buiten niets blijkt. Een rechtgeaard Nederlander demonstreert niet, wijl in de monstraties immer eennegatief element verscholen is. Er is een oogenblik van bezinnen op wat verging, op wat moest worden doorstaan en voor velen klemt naast de verbijstering over het waarom de benauwende vraag: hoe lang nog? Wat zal het einde zijn van deze ellende, waarin wij allen den dag in en uit voortleven als in een boozen droom? Het is toch zoo, dat wij op dézen dag meer willen, dan kijken naar de scherven van de illusjes, dat wij verder willen zien, dan de puinhoopen. Wij zoeken uitweg en uitzicht, wij willen uitgeheven worden bóven de zinloosheid van dit gebeuren. Dat is niet slechts om schade te herstel len en onze verwoeste steden en dorpen op te bouwen. Wij zoeken ook in geestelijk opzicht herstel van het evenwicht. Dan is er op dezen dag naast-het waarom waarop geen antwoord'schijnt te komen de hartekreet van een mensch, die zich in zijn hulpeloosheid voelt wegglijden in het donker van den tijd, naar het boven tijdelijke, naar den. Boventijdelijke: God! Niet als een aanklacht, maar in een ootmoedig buigen van het hoofd. God is het antwoord op onze vragen en alle waar- oms worden in Zijn erbarmend neerbuigen opgelost. Hij is het antwoord op de vragen en moeilijkheden en wanneer vandaag de blik wordt verduisterd door de herinnering aan leed en ongestilde smart, dan breekt door deze duisternis de glans van Zijn liefde heen. Daarin ligt de zekerheid, dat Gods hand ook is boven het gebeuren van dezen tijd. Die zekerheid geeft vertrouwen ook met het oog op de toekomst, öp een dag als vandaag worden wy uit de slagschaduw van onze overpeinzing getrokken in Zijn licht. En misschien mogen wy het den psalmist nazeggen: Gij, myn ziel! zwijg Gode; want van Hem is mijn verwachting. Hij is myn rotssteen en mijn heil. God is óns een toevlucht. Ook op dezen zeventienden Mei.' En daarom, maar daarom ook alleen, mogen wij uitzien naar het lichtend ver schiet der toekomst. Het is voorzeker geen valsch licht, waarin wij worden geplaatst. Alleen in dit licht wordt de smart verstild en de klacht verstomd. Mijn schild ende betrouwen Zijt Gij, o God, mijn Heer Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben, naar he<t D.N.B. verneemt, in dien nacht van 15 op 16 Mei talrijke Britsche nacht- vliegvelden aangevallen. Zoo werd o.a. het vliegveld van St. Eval door bomtreffers tusschen de v,regtuigen zwaar beschadigd en drie der geparkeerde vliegtuigen werden voor den strijd ongeschikt gemaakt. Don derdagavond werden vyf Britsche vliegtui gen bij een poging van Engelsche ge vechtsvliegtuigen om naar het Fransche kustgebied en de Duitsche Bocht te vliegen neergeschoten. Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben aanvallen gedaan op vijandelijke motortorpedobooten in het Kanaal, waarbij een dezer booten in brand geworpen werd en zonk. De bemanningen van twee Duitsche ge vechtsvliegtuigen hebben, naar het D.N.B. verneemt, een bijzondere dappere prestatie geleverd. De vliegtuigen zijn tot aan de ten Noordoosten van Londen gelegen in dustriestad Chelmsford doorgedrongen cn hebben daar een groote kogellagerfabriek met bommen bestookt. Verscheidene vol treffers veroorzaakten ontzagelijke ver woestingen. Met een geweldig lawaai stortten de gebouwen ineen. Felle steek vlammen schoten uit de daken omhoog. Ook de haveninstallaties en werven van Barrow in Furness zijn zwaar getroffen. Twee bommen, troffen de sluis, een hom een fabriek in de nabijheid van het Tisser- dock. Een 'andere bom sloeg in, in een werkloods van de Vickers Armstrong werf. dDeze vier uitgeworpen bommen behoorden tot het zwaarste kaliber van het Duitsche luchtwapen en zij zullen waarschijnlijk buitengewoon groote schade hebben aan gericht. BRITSCHE VLIEGTUIGEN NEERGESCHOTEN. UitBerlijn meldt het D.N.B. Bij de poging van twee Britsche gevechtsvlieg tuigen om het Noorsche gebied binnen te vliegen, is gistermiddag een vliegtuig van het type Bristol Blenheim neergeschoten. In luchtgevechten boven de Britsche Zuidoostkust hebben Duitsche jachttoestel- len twee Britsche jagers neergeschoten. Door een succesvollen aanval van Duit sche jachtvliegtuigen op een vliegveld in het Middellandsche Zeegebied zijn, naar het D.N.B. verneemt, drie vijandelijke vliegtuigen op den grond vernield. De oorlóg in Irak. DUITSCHE VLIEGTUIGEN OP SYRISCHE VLIEGVELDEN. Reuter meldt naar het D.N.B. uit Stock holm bericht Naar van bevoegde zijde vernomen wordt, staan de Fransche autoriteiten in Syrië den Duitschers thans toe voor vluchten naar Irak gebruik te maken van de Syrische vliegvelden. Dienten gevolge heeft de Britsche regeering alle noodige volmachten verleend om een actie tegen de Duitsche vliegtuigen op Syrische vliegvelden te ondernemen. Naar vernomen wordt, gebruiken de Duitsche toestellen deze luchthavens als springplank. DE OORLOG TER ZEE. ENGELSCH SCHIP GETORPEDEERD. Te Santiago op Cuba is een noodsein opgevangen van de Engelsche vrachtboot „Bienvenue", die door een Duitschen on derzeeër getorpedeerd zou zijn. Een Britsch koopvaardijschip van 6.000 brt. is in den nacht van 15 op 16 Mei ter hoogte van Great Yarmouth door een bom van een Duitsch gevechtsvliegtuig getrof fen. 25 NOORSCHE SCHEPEN DIT JAAR VERLOREN. Volgens „Fritt Folk" zijn dit jaar 25 Noorsche schepen van 110.000 brt. in to taal, die in Engelschen dienst voeren, ver loren gegaan. Daarbij zrjn 138 Noorsche zeelui om het leven gekomen. Voorts is de Engelsch-Noorsche walvischvaarder „Terje Viken" ,(20.600 brt.) verloren gegaan. IN APRIL MEER DAN EEN MILLIOEN TON TOT ZINKEN GEBRACHT. In aansluiting op het weermachtsbericht van gisteren verneemt het D.N.B. dat in de maand April voor het eerst in dezen oorlog meer dan een millioen ton scheeps- ruimte tot zinken gebracht is. Dit buiten gewone succes van Duitsche luchtmacht en marine is overigens sterk beïnvloed door dc voortdurende aanvallen der gevechts vliegtuigen op de transportvloot der uit Griekenland vluchtende Britsche .troepen. Dergelijke recordcijfers kunnen niet elke maand verwacht worden; Niet de records trouwens zyn in dezen oorlog beslissend, maar de gestaagheiü, de onophoudelijke uitholling dei* Britsche oorlogseconomie. In de gestaagheid van het tot zinken bren gen ligt hetdoodeüjke gevaar voor En geland, De kroon aangeboden aan een prins uit het Huis van Savoye. Te Agrarn Is officieel bekend ge maakt, dat de kroon van Zwodimlr gerestaureerd Is, waarmede de monar chistische staatsvorm in Kroatië is hersteld- Zondagochtend zal te Rome een Kroatische delegatie onder leiding van den staatsleider Pawelitsj aankomen om den koning keizer te verzoeken een prins uit het Huis van Savoye aan te wijzen voor de Kroatische kroon. De delegatie zal te Rome belangrijke overeenkomsten van politiek, economisch en territoriaal karakter teekenen. Pawelitsj zal vergezeld worden door den vice-president der regeering, dr. Koele- nowitsj, verschillende ministers en andere wereldlijke en kerkelijke autoriteiten. Uit Rome meldt het D.N.B., dat betref fende het officieele communiqué over het aanbieden van de Kroatische kroon aan een prins uit het Huis van Savoye, in politieke kringen aldaar wordt verklaard, dat de toekomstige drager van den Kroa- tischen koningskroon voorloopig niet be kend wordt gemaakt, maar dat algemeen Eerwacht wordt, dat het een der jongere leden van het Huis Savoye zal zijn. Daar mede, zoo wordt in deze kringen verder gezegd, vindt een beweging haar einde en haar bekrooning, welker strekking was de beide door hun gelijk gerichte politieke en economische belangen lotsverbonden landen Italië én Kroatië ten nauwste te ver binden. Geheel Italië toont de grootste belangstelling en warmste sympathie voor het op deze wyze verbonden en als onaf hankelijk koninkrijk uit de ineenstorting van den vroegeren Zuid-Slavischen staat opgestane Kroatië. Deze verbinding wordt materieel gefundeerd door de plechtige on- derteekening van een staatsverdrag tus schen de Italiaansche en de Kroatische re geering. Dit staatsverdrag legt de defini tieve territoriale staatsgrenzen van Kroatië vast en regelt den toegang van Kroatië tot de Adriatische zee. Voorts wordt de toe komstige economische en V ndelspolitieke betrekkingen tusschen Italië en Kroatië ge regeld. DE STRIJD IN N00RD-AFRIKA. Uit Berlijn meldt het D.N.B.: Op de Afrikaansche gevechtsgebieden by Tobroek en Solloem hebben vliegtuigen van het Duitsche luchtwapen op 16 Mei met succes ingegrepen in den strijd op den grond. Bij fort Capuzzo is door drie. gevechtsvliegtui gen een vijandelijke pantseraanval tot staan gebracht. Bij Solloem waren Duit sche vliegtuigen den geheelen dag betrok ken bij de zware bewegingsgevechten. Zij ondersteunden de Duitsche troepen in het gevecht en ravitailleerden ze, waar het noodig was. met munitie. Ook de in To broek ingesloten Engelschen werden aan gevallen en opnieuw met bommen be stookt. Italiaansche aanval op vyandelyk konvooi. De oorlogscorrespondent van Stefani meldt, dat een formatie Italiaansche bom menwerpers een vijandelijk convooi op merkte ten Zuidwesten van het eiland Ca- sos. Het convooi bestond uit een zware kruiser, twee torpedojagers, een schip van 15.000 en twee van 8000 ton. De Italiaan sche vliegtuigen gingen terstond tot den aanval over. Eenige van de vliegtuigen werden door goed gericht luchtdoelgeschut van den vyand getroffen en de comman dant van de Italiaansche formatie werd aan den voet gewond. Desondanks werd de aanval voortgezet en werden bommen op de vijandelijke schepen geworpen. De krui ser werd door twee bommen van zwaar kaliber getroffen, maakte slagzyde en ver loor aan snelheid. Alle Italiaansche vlieg tuigen keerden op hun bassis terug. Een andere Italiaansche formatie heeft een aanval ondernomen op Cyprus, waarby hangars op vliegvelden vernield werden. AANVALLEN OP KRETA. Tijdens Duitsche bomaanvallen op ka zerne-inrichtingen in Candia op Kreta zyn', naar het D.N.B. verneemt, verscheidene branden in de gebouwen der inrichtingen ontstaan. EEN RUSSISCH PROTEST TE WASHINGTON, j Uit Washington meldt het D.N.B.As sociated Press bevestigd," dat de Sovjet Unie in Washington formeel geprotesteerd heeft tegen het vasthouden van een Sovjet lading in San Francisco. Bij deze lading gaat het om wol en huiden uit Argentinië en Uruguay, die op grond van de kortelings ook voor den transitohandel ingevoerde exportlicentie worden vastgehouden. Het protest is Woensdag door den Russischen ambassadeur te Washington bij een bezoek aan den Amerikaanschen staatssecretaris Huil ingediend. Acht i"tienduizend koolplanten per dag zetten is een peuleschilletje, zegt men in de tuinbouwstreken. Zelfs voor getrainde arbeiders is dit werk, waarbij het vooral op den rug aankomt, zeer vermoeiend (Pox-Holland) Spanning tusschen Vichy en Washington toegenomen. ROOSEVELT'S STRATEGIE DOORKRUIST. De president der Vereenigde Staten heeft naar aanleiding van de verklaring, welke maarschalk Pétain heeft afgelegd omtrent de betrekkingen tusschen Frankrijk en Duitschland scherpe critiek geleverd op de politiek van Vichy. Roosevelt had een langdurig onderhoud met Cordell Hull en Sumner Wélles en na afloop daarvan heeft hij een verklaring afgelegd, waarin hij naar S.P.T. meldt, het volgende heeft gezegd „Tot dusver berustte de Amerikaan sche politiek ten aanzien van Frank rijk op de erkenning van de beperkin gen, die aan Frankrijk waren opgelegd door het wapenstilstandsverdrag. Bo vendien had maarschalk Pétain de ver zekering gegeven, dat niets zou worden ondernomen wat de verplichtingen van het wapenstilstandsverdrag te boven zou gaan. Dit was het minste wat van de Fransche regeering ,kon worden ver wacht. Het volk van de Vereenigde Staten, kon niet gelooven, dat de Fran sche regeering vrijwillig met het aan gaan van een bondgenootschap met Duitschland heeft ingestemd. Het prys geven van de Fransche souvereine rechten op deelen van het koloniale rijk, met name op de Westkust van Afrika, zou een bedreiging vormen voor de veiligheid der Vereenigde Sta ten". Tegelijkertijd zijn van Amerikaansche zijde maatregelen genomen met betrekking tot de in Amerikaansche havens vertoeven de Fransche schepen. Tien posten werden aan boord van de Normandië geplaatst en op de kade voor het schip wordt gepatrouilleerd. Ook de Fransche schepen Noirmoutier (5700 ton), Mont Everest (5100 ton) en Port Royal (3500 ton) werden bezet. In San Pedro begaven kustwachtbeamb ten zich aan boord van het s.s. Vanhe en van hét s.s. Wisconsin (8000 ton). Van bevoegde zijde wordt verklaard, dat er geen aanduidingen van sabotage zijn. De schepen werden niet in beslag: genomen en evenmin in bewaring gesteld de wacht posten aan boord dienen slechts om de orde te handhaven. Te Vichy heeft een en ander ernstige ontstemming gewekt, waarbij er op werd gewezen, dat Amerikaansche ministers verklaard hebben, dat alleen Duitsche, Ita liaansche en Deensche schepen in beslag zouden worden genomen. Men vreest, dat er in de toekomst nog meer onvriendelijke handelingen van Amerika tegenover Frankrijk te verwachten zyn. EEN SLAG VOOR ROOSEVELT. De New Yorksche bladen stellen volgens het D.N.B. de strekking van de Donderdag door president Roosevelt voorgelezen „boodschap aan Frankrijk" in het licht waarin hy dit land aanspoorde niet zyn steun te geven aan een politiek van Duitsch-Fran'sche samenwerking. De Was- hingtonsche correspondent van de New York Times schrijft, dat deze tendentie niet alleen uit den tekst bleek, doch ook uit het feit, dat de boodschap terstond per radio naar Frankrijk is overgebracht. De Ne\y York Daily News is van meening, dat een politiek van Duitsch-Fransche samen- werking voor de diplomatie van Roosevelt een zware nederlaag beteekent en als'een slag wordt gevoeld voor zijn wereld-stra tegie, welke slag in beteekenis terstond na de ineenstorting van het Franscheleger in den zomer van het vorige jaar komt. COMMENTAAR VAN BERLIJN EEN ZAAK, DDE VICHY AAN GAAT. Het A.N.P. meldt uit Berlijn In de Wilhelmstrasse weigerde men gis teren zijn houding te bepalen nopens do verklaring van Roosevelt omtrent Frank rijk. Men verklaarde van Duitsche zijde, dat het antwoord op deze boodschap van Roosevelt, niet door Berlijn, maar door Vichy gegeven moet worden. Toch hebben natuurlijk de uitlatingen van Roosevelt in politieke kringen van de Duitsche hoofdstad een zekere belang stelling gewekt, waaruit overigens blylrt, dat men ook in deze kringen zich zuiver op het standpunt van den toeschouwer plaatst. Ten aanzien van het tot Frankrijk ge richte verwijt, dat het wapens heeft door gevoerd naar een ander land, wees men te Berlijn op de omstandigheid, dat het den heer Roosevelt met zijn practijken al heel weinig betaamt dergelijke verwijten te doen. Men heeft te Berlijn nog nooit ge hoord, dat Engeland of Roosevelt zich op gewonden hebben, als andere landen wa pens naar Engeland transporteerden. Er bestaat ten slotte toch groot verschil, zoo betoogde men alhier, of een vliegtuig een paar minuten in Syrië landt dan wel of groote Engelsche oorlogsschepen als de Malaya wekenlang in een Amerikaansche haven gerepareerd worden. Als in dit op zicht precedenten geschapen zijn, dan ia dit uitsluitend door Engeland en de Ver eenigde Staten geschied. 150.000 Belgische arbeiders in Duitschland. Uit Brussel meldt het A.N.P.Donder dagochtend is de 150.000ste Belgische ar beider naar Duitschland vertrokken, om daar zijn brood te verdienen. Bij het vertrek van den trein werd den arbeider een gouden horloge overhandigd. Britsche troepen in Singapore aangekomen. Naar Associated Press meldt, heeft gis teren een groot troepentransportschip ver scheidene duizenden man Britsche troepen in Singapore, waaronder infanterie, artil lerie en vliegers, aan land gezet. TURKSCHE DIENSTPLICHTIGEN OPGEROEPEN. In de stad Istanboel en in verschillende regeeringsdistricten zijn gisteren alle Turksche Mohammedaansche dienstplichti gen, die nog geen dienst gedaan hadden, in den leeftijd van 25 tot 45 jaar tegen 22 Mei opgeroepen. HET GEVAL HESS. •AMERIKAANSCHE PERSSTEMMEN. Uit New York meldt het D.N.B.Dei New Yorksche avondbladen publiceeren on der groote opschriften een United Pressbe- richt uit Londen, getiteld „De waarheid over Hess". De beschikbare inlichtingen hebben bewezen, dat, geheel afgezien van de vraag'of Hess als oprechte vredesapostel of als agent eener nazi-intrige gekomen is, hy nog steeds een hartstochtelijk aanhanger van Hitler is. Hess gelooft, dat Duitschland onoverwinnelijk is en dat, wanneer de oor log voortduurt Engeland vernietigd zal worden. Hij gelooft dat Churchill en een kleine kliek rondom hem de eenige Engel schen zyn, die den oorlog willen verlengen. Er bestaat tot dusverre niet het geringste bewijs, dat Hess op grond van een kloof tusschen de nazileiders of als verrader ge komen is, die bereid is belangrijke geheimen te verraden. Het heeft er ook niet den min sten schjjn van, alsof Hess reeds dergelijke inlichtingen heeft gegeven of nog geven zaL Aangenomen wordt, dat Churchill spoedig de Britsche natie er voor zal waal-schuwen een sentimenteele houding tegenover Hess aan te nemen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1941 | | pagina 1