Provinciale Zeeuwsche Courant
WINTERHULPIftNEDERLAND
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
De patrouilledienst van de Amerikaansche
vloot, v
Ontzettende verwoesting in Plymouth
Engelsche
luchtaanvallen.
waarin opgenomen de
184ste JAARGANG NUMMER 103
DONDERDAG 1 MEI 1941
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
19 c.i* p«r w..k of 2.42 per kwartaal
Franco par port i 2.63 par kwartaal.
Afzonderlijke nummert 5 cent.
5
ADVERTENTIEPRIJS
Van 1-5 regelt 11.65. Iedere regel meer
33 eent Bi| abonnement speciale prijt.
Kleine advertenties van 1—5 regelt 10.55,
Iedere regel meer 11 ct. (max. Q regelt).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
ANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, ING ESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLAND S.C HE DAG BLA
DPERS'
VERKLARINGEN VAN ROOSEVELT.
Uit Washington meldt het D.N.B.Ten
aanzien van de aankondiging van den
chef van den marinestaf, dat de patrouille-
dienst van de Amerikaansche vloot is uit
gebreid tot 2000 mijl, zeide president
Roosevelt gisteren op een persconferentie,
dat het vermelden van bloote aantallen
mijlen een verkeerd beeld geeft, de hoofd
artikelen en vooral de kaarten, die in de
Amerikaansche bladen na zijn persverkla
ring van Vrijdag j.l. zijn verschenen, zijn,
zoo verklaarde de president, in strijd met
hetgeen hij gezegd heeft en wat door de
correspondenten over deze conferentie juist
is weergegeven. Hij heeft verklaard, dat
de patrouilledienst zoo ver zal worden
uitgebreid als noodig is voor de bescher
ming van het Westelijk halfrond. Het is
duidelijk, aldus Roosevelt, dat een vast
aantal mijlen niet kan worden aangegeven
en het is even natuurlijk, dat de posities
der Amerikaansche schepen bijna dage
lijks veranderen.
Op de vraag, of de Amerikaan
sche schepen ook in het door den
president zelf afgekondigde ver
boden gebied rondom Engeland
zullen varen, antwoordde Roose
velt, dat zy daartoe volgens de
neutraliteitswet het recht hebben.
Dat beteekent eqjiter niét, dat zij
werkelijk daarheen zullen gaan.
Voorts deelde de president mede, dat
het in het voornemen ligt langs de At
lantische kust steunpunten voor lucht
schepen van het Zeppelintype in te rich
ten.
DE KWESTIE DER AMERIKAANSCHE
CONV OOIEERIN G.
Uit Washington meldt het D.N.B., dat
de senaatscommissie voor buitenlandsche
aangelegenheden met 13 tegen 10 stemmen
geweigerd heeft het voorstel naar den
senaat te sturen, weermede de samenstel
ling van convooien zonder toestemming
van het congres onmogelijk zou worden.
Hiermede is de poging der senatoren
Tobey en Nye verijdeld, de samenstelling
van convooien van de voorafgaande toe
stemming van het congres afhankelijk te
stellen.
DE AMERIKAANSCHE
KOOPVAARDIJVLOOT.
President Roosevelt heeft in een schrij
ven den voorzitter van de federale scheep-
vaartoverheid, Land, verzocht scheeps-
ruirate in een omvang van minstens twee
millioen ton beschikbaar te maken voor
het transport van Amerikaansche materi
alen voor de democratieën, Roosevelt ver
klaart, dat de Amerikaansche koopvaardij
vloot sneller moet worden uitgebreid dan
was voorzien en «Jat de federale scheep-
vaartoverheid vrachtschepen van alle
typen moet nemen om het transport van
oorlogsmateriaal en levensmiddelen moge
lijk te maken.
Na een onderhoud met president Roose
velt deelde Land medé, dat men uit alle in
Amerikaansche havens aanwezige scheeps.
ruimte, met inbegrip van de oude, opge
legde koopvaarders, een pool zal vor
men, waaruit de schepen voor de noodige
taken zullen worden genomen. Wanneer
dat noodig is, zouden eenige dezer schepen
ook aan Engeland kunnen worden af ge-
In een toespraak, die hij daarna heeft
gericht tot de Amerikaansche kamer van
koophandel, heeft admiraal Land het de
voornaamste taak van de federale scheep-
vaartoverheid genoemd om op het oogen-
blik maandelijks 200.000 ton voor defensie
doeleinden beschikbaar te maken.
DUITSCHLAND EN DE
AMERIKAANSCHE PA
TROUILLEEREN G.
Uit Berlijn meldt het A.N.P.Tegen
over de nieuwe verklaringen van Roosevelt
over de Amerikaansche patrouilleering op
den Atlantischen Oceaan legde men in de
Wilhelmstrasse volstrekte onverschillig
heid aan den dag. Den totalen indruk in
de Wilhelmstrasse kan men aldus samen
vatten, dat het Duitschland onverschillig
is, of de door dit land ingestelde oorlogs-
zónes door anderen worden erkend of niet.
In dit verhand wees men te Berlijn op de
duidelijke uitlating van den Führer, dat
elk schip, dat zich in deze oorlogszóne
begeeft, wordt getorpedeerd.
VERKLARING VAN DEN
JAPANSCHEN WOORD
VOERDER.
Op een in de gisteren te Tokio gehouden
persconferentie gestelde vraag over de
uitbreiding van het Amerikaansche pa-
trouilleeringsstelsel tot de „zeven zeeën",
antwoordde de woordvoerder van het in
lichtingenbureau, Koh Isji, dat deze stap
zeer gevaarlijk zou zijn en geacht kan
worden een tendentie tot agressie te heb
ben. Op die vraag of het voor Japan nood
zakelijk zou worden een patrouille in te
stellen op den Stillen Oceaan als gevolg
van de uitbreiding van het Amerikaansche
patrouilleeringsstelsel, zedde de woordvoer,
der „dit is op het oogenblik niet noodig,
hoewel het noodzakelijk zal kunnen worden
met het oog op de ontwikkeling van den
toestand."
GEHEELE STRATEN IN PUINHOOPEN VERANDERD.
Uit New York meldt het D.N.B.United
Press meldt uit Plymouth, dat de ver
woestingen, die daar door het Duitsche
luchtwapen zijn aangericht, alles wat vroe
ger vernield werd, in de schaduw stellen.
De verwoestingen zijn veel erger dan in
Coventry. Woorden kunnen niet beschrij
ven, hoe de deelen van de stad er uitza
gen, waarover het luchtwapen heeft ge
vlogen. Zij gelijken op tooneelen uit Vlaan
deren ten tijde van den wereldoorlog. Ge-
heele straten, waar vroeger winkels én
kantoren waren, zijn niets anders dan
puinhoopen geworden. Het is onmogelijk
vast te stellen, waar een straat begint of
ophoudt. Op „deze plaatsen is geen levend
wezen te vinden.
De verslaggever van de New York Times,
Anderson, meldt, dat het Duitsche lucht
wapen voor het eerst heeft bereikt, dat ln
een Engelsche stad duizenden personen
hun laatste bezittingen samenraapten en
een in puin liggende stad verlieten, die hun
geen onderdak meer kan verleenen. Sedert
dagen duurt deze exodus voort.
Waarheen deze menschen moeten gaan,
weten zij niet. Zij willen alleen maar weg.
Intusschen meldt het D.N.B. dat de En
gelsche regeering de stad Plymouth in de
evacuatiezóne heeft opgenomen. Plymouth
heeft met inbegrip van de oorlogshaven
DeVonport 300.000 inwoners.
AANVALLEN OP CARDIFF.
Dinsdagnacht heeft het Duitsche lucht
wapen weer belangrijke Engelsche havens
aangevallen en vooral Cardiff, Engelands
grc otste kolenexporthaven, met groot-suc
ces gebombardeerd. Het geheele havenge
bied, dat met zijn reusachtige docks de
grootste reparatieplaats voor Engelsche
oorlogsschepen vormt, lag in een hagel van
bommen. Uit pakhuizen en fabrieken, waar
allerhande scheepsuitrusting vervaardigd
wordt, schoten vlammen te voorschijn.
Engelsche vliegtuigen boven
Duitsch gebied.
Uit Berlijn meldt het D.N.B.De reeds
gemelde vlucht van Britsche luchtstrijd-
krachten in deii nacht van 29 op 30 April
naar Zuidwest- en Zuid-Duitschland is
door een gering aantal Engelsche ge
vechtsvliegtuigen ten uitvoer gelegd. Op
verscheidene steden werden brand- en
brisant-bommen neergeworpen, waardoor
verscheidene plaatselijke branden in woon
wijken ontstonden. Onder de bevolking zijn
verscheidene dooden en gewonden gevallen.
Britsche vliegtuigen hebben in den nacht
van 29 op 30 April op Heidelberg een ~an-
tal brand- en brisantbommen neergewor
pen. In het wereldberoemde universiteits
stadje bevinden zich geen militair-econo
mische of andere voor den oorlog belang
rijke installaties, die een aanval zouden
hebben kunnen rechtvaardigen.
DE BRITSCHE VLIEGTUIG-
VERLIEZEN.
De verliezen van de Royal Air Force wa
ren Dinsdag buitengewoon groot. Gemeld
is reeds, dat, vijf vliegtuigen boven het
Kanaal en in den nacht vier bommenwer
pers zijn neergeschoten en dat bovendien
zes Britsche gevechtsvliegtuigen op den
grond werden vernield.
Thans is bekend geworden, dat bij lucht-
geve«jhten aan de Britsche Zuidoostkust
nog drie Britsche jachtvliegtuigen van het
type Spitfire en boven zee een torpedo
vliegtuig werden neergeschoten. Verder
werden in Noord-Afrika twee jachtvlieg
tuigen van het type Hurricane vernietigd.
Bovendien werd voor de Noorsche kust
nog een Britsche bommenwerper omlaag
gehaald.
Hierdoor bedragen de totale verliezen,
die de Royal Air Force Dinsdag geleden
heeft, 22 vliegtuigen.
ELF DOODEN EN VEERTIEN
ZWAARGEWONDEN.
In den loop van Maandag en Dinsdag
nacht heeft een vrij groot aantal Engelsche
vliegtuigen getracht ons land binnen te
vliegen. Brisant- en brandbommen werden
op verschillende plaatsen neergeworpen.
Hoewel de meeste op de gewone wijze op
het vrije veld terecht kwamen en geen
noemenswaardige schade aanrichtten, zijn
toch op verschillende plaatsen meer "of
minder groote schaden teweeggebracht en
werden slachtoffers gemaakt. Op een
plaats werden door drie neergeworpen
bommen een huis volledig vernield en een
ander huis zwaar beschadigd; daarbij werd
een telefoonleiding geraakt en het telefoon
verkeer tijdelijk gestoord. Helaas zijn hier
drie dooden, drie zwaar en drie licht ge
wonden te betreuren. Op een andere plaats
in het Westen van het land werden, even
eens door drie brisantbommen, vier woon
huizen verwoest en drie andere zwaar be
schadigd. Van de bewoners werden drie
personen gedood en één zwaar gewond. In
een andere plaats ontstond schade aan
woonhuizen en broeikassen. Daar werden
twee personen zwaar gewond. Tenslotte
werd in nog een andere plaats in het
Westen des lands, waar vrij veel bommen
weVden neergeworpen, ook vrij veel schade
aangericht. Hier werd een hoofdbuis van
de waterleiding getroffen alsmede de bo
venleiding van een trambaan. Verder wer
den verschillende vaartuigen beschadigd
en een heele rij woonhuizen min of meer
door bomscherven en ook door den lucht
druk beschadig^. Helaas waren hier vijf
dooden, acht zwaar en zes licht gewonden
te betreuren. Op verschillende andere plaat
sen werden nog huizen, schuren, boeren
hoeven getroffen of door scherven en door
luchtdruk beschadigd. Ook een aantal paar
den, koeien en eenig kleinvee werd gedood.
De totaalbalans geeft dit beeld:
acht huizen vernield, ongeveer twee
dozijn hulzen min of meer zwaar
beschadigd, elf dooden, veerUen
zwaar en tien licht gewonden.
DE AARDAPPELDISTRIBUTIE.
OOK OP BON 15 VAN SPECIALE
HALVE BROODKAARTEN.
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visscherij maakt
het volgende mét betrekking tot de dis
tributie van aardappelen bekend.
Zooals reeds is gepubliceerd geven de
twintig met „15" genummerde bonnen van
de broodkaart tezamen recht op het koo
pen van anderhalve kilogram aardappelen.
Aangezien aan kinderen, die nog
geen vier jaar oud zijn en aan
personen, die zwaren arbeid ver
richten speciale halve broodkaar
ten zijn verstrekt, brengt dit uiter
aard mede, dat tien met „15"
genummerde bonnen van de brood
kaart tezamen recht geven op het
koopen van kilogram aardappe
len.
Bovendien zijn aan personen,
die 1421 jaar oud zijn, 1/5
broodkaarten uitgereikt. De vier
met „15" genummerde bonnen van
deze' kaarten geven tezamen recht
op het koopen van 0,3 kilogram
aardappelen.
Voorts is bekend gemaakt, dat aan
kinderen, die na 30 April 1937 geboren
zijn, halve aardappelkaarten zullen worden
uitgereikt. In plaats hiervan dient ge
lezen te worden kinderen, die op of na
2 Mei 1937 zijn geboren. Kinderen, die
op 1 Mei 1937 zijn geboren, zullen der
halve een heele aardappelkaart ontvangen.
De verkoop van schoenen.
VAN 1 T/M. 9 MEI VERBODEN.
De secretaris-generaal van het departe
ment van handel, nijverheid en scheep
vaart maakt bekend, dat het in verband
met de inventarisatie van de voorraden
schoenen hier te lande noodzakelijk is,
dat in de periode van Donderdag 1 Mei
1941 tot en met Vrijdag 9 Mei 1941 het
koopen, verkoopen en afleveren van alle
soorten schoenen, in den meest uitgebrei-
den zin, -met inbegrip van pantoffels en
leerloos schoeisel, verboden is, ook al zou
hiervoor een geldige schoenenbon worden
ingeleverd.
Derhalve valt onder dit verbod ook het
koopen, verkoopen en afleveren van alle
soorten schoenen, die tot dusverre zonder
bon mochten worden verkocht.
Tevens wordt bekend gemaakt, dat de
geldigheidsduur van de schoenenbonnen,
welken geldigheidsduur vervalt op een der
dagen gelegen tusschen 1 Mei en 17 Mei
1941, wordt verlengd tot en met 18 Mei
194L
Ondanks den buitengewoon slechten toestand der wegen gaat de opmarsch der
Duitsche troepen op den Balkan ononderbroken voort Een gemotoriseerde
afdeeling baant zich een weg door het onherbergzaam terrein (Weltbild-Pax-Holland)
DE LAATSTE LOODJES.
Aan den vooravond van de laatste col
lecte, die Winterhulp dit seizoen zal hou
den, lijkt het ons niet ondienstig eens na
te gaan wat W.H.N. de achter ons lig
gende maanden voor Zeeland heeft ge
daan. Want, nietwaar, men hoort nog wel
de opmerking: „Winterhulp komt telkens
om geld, maar" wat doet ze met de centen".
Een indruk van hetgeen W.H.N. tot
nu toe in onze provincie aan hulpverlee
ning presteerde, leveren de volgende cijfers,
(De tusschen haakjes geplaatste getallen
vermelden het aantal personen, dat hulp
ontving).
Aardenburg heeft tot nu toe uitgekeerd
892,50 (309), Sint Annaland 1265.—
(263), Arnemuiden 1276,50 (326), Baar
land 758.— (156), Biervliet 2006,50
(415), Domburg 161.— (35), Driewegen
245,— (70), 's-Gravenpolder 460,
(85), 'sHeer Arendskerke 3680,— (814),
Hoedekenskerke 1170,(318), Hoek
780,— (217), IJzendijke 1980.— (410),
Koudekerke 1780.(2574), Krabbendijke
2587,50 (595), St. Maartensdijk 1200,—
(410), Middelburg 8899,— (2281), N. en
St. Joosland 430.— (161), Nieuwvliet
210,— (44)), Nisse 430.— (103),
Oudelande 260.90 <54), Ovezande
1442,50 (282), Ritthem 190.— (38),
Scherpenisse 780,50 (171), Veere 625,—
(220), Vogelwaarde 3245,— (880), Wa
terlandkerkje 245 (86), Zaamslag 826
(650), en Zuiddorpe 620,(115),
Dit is natuurlijk nog maar een greep uit
de hulpverleenening, die zich over de
geheele provincie uitsterkt, en ook uit
strekken moet omdat in alle deelen van
ons gewest provincie-genooten hulp hard
van noode hebben. In verband met den
nood in het „rijkè" Zeeland heeft WJBLN.
voor de maand Mei voor onze provincie
nog een extra uitkeering van 20.000 be»
schikbaar gesteld!
Stelt men vorenstaande uitkeeringen te
genover de opbrengst in de verschillende
Zeeuwsche gemeenten, waaraan we in een
onzer vorige beschouwingen aandacht wad
den, dan zal men tot de conclusie moeten
komen, dat er aan de offervaardigheid in
heel wat gemeenten nog ontstellend veel
hapert
We geven weliswaar, maar we geven te
weinig in verhouding tot de bedragen, die
W.H.N. voor Zeeland afstaat, en tot den
nood, die in onze provincie heerscht.
Wat de offervaardigheid betreft: we
dienen iets recht te zetten. Onlangs schrij
vende over de gemiddelde opbrengsten der
collecten in de verschillende gemeenten
van Zeeland, hebben we Vlissingen eenig
onrecht gedaan. We gingen n.l, bij de be
rekening van de gemiddelden voor deze
stad uit van een inwonerstal van 19000:
Gebleken is dat in Vlissingen practisch nog
slechts 15000 menschen wonen. Tengevolge
hiervan heeft de jongste collecte in de
Scheldestad per hoofd der bevolking 6.3
cent opgebracht, hetgeen niet kwaad is.
Vlissingen gaf de Winterhulp bovendien
het hoogste bedrag aan extra-giften, n.l.
2455.50; (Middelburg 1084,28; Zierik-
zee 110L50).
Door dit alles komt vast te staan dat de
bevolking van Zeeland's grootste stad niet
op afkeurenswaardige wijze van den alge-
meenen weg der hulpverleening afwijkt,
maar zelfs heel wat gemeenten ten voor
beeld kan worden gesteld.
Als deze regelen in druk verschijnen
staan wij aan den vooravond der laat
ste W.H.N.-collecte in dit seizoen.
De collectanten hebben de bussen
gereed, en de metalen bloempjes, die
ditmaal in ruil voor uw giften zullen
worden uitgereikt, zijn gesorteerd.
Er ligt symboliek in het jongste
„speldje" van de WH.N. Immers, zoo
als bloemen licht en vreugde brengen
in een sombere lichtlooze omgeving,
zoo brengt de Winterhulp licht en
vreugde in de nooden van onze me-
demenschen.
Het gaat om de laatste loodjes.
Laten deze zwaar wegen.
In de W.H.N.-bussen.
VASTE BRANDSTOFFEN EN
PETROLEUM VOOR
K00KD0ELEINDEN.
De secretaris-generaal van het departe
ment van handel, nijverheid en scheepvaart
maakt het volgende bekend
In aansluiting op de reeds ge
troffen April-regeling zullen thans
voor kookdoeleinden bonkaarten
voor vaste brandstoffen en/of pe
troleum worden uitgereikt.
De belanghebbenden dienen zich op een
door den plaatselijken distributiedienst
nader vast te stellen tijdstip bij genoem
de instantie te vervoegen ten einde een
aanvraagformulier in te vullen.
Voor vaste brandstoffen en/of
petroleum komen uitsluitend
die personen of gezinnen in aan
merking, die niet electrisch koken
en die geen aansluiting hebben op
het gasnet.
Zonder een aansluiting op het gasnet
wordt hierbij verstaan, dat in het desbe
treffende perceel of, indien slechts een
perceelsgedeelte wordt bewoond, in dat ge
deelte, een gasbinnenleiding hetzij met
hetzij zonder gasmeter aanwezig is. Zij, die
wel op het gasnet zijn aangesloten, doch
tot dusver niet op gas kookten, zullen
derhalve van de uitreiking der boven
genoemde bonkaarten zijn uitgesloten.
Uitdrukkelijk wordt er de aandacht op
gevestigd, dat sleojits personen en gezin
nen, die een zelfstandige huishouding voe
ren, voor uitreiking in aanmerking kunnen
komen. Bewoners van hotels, pensions e.d.,
alsmede personen of gezinnen, die niet zelf
hun warme maaltijden bereiden, derhalve
nieL
Scheerzeep op bon K van de
textielkaart.
De secretaris-generaal van het departe
ment van handel, nijverheid en scheep
vaart maakt het volgende bekend
Gedurende het tijdvak van Don
derdag 1 Mei tot en met Zondag
31 Augustus a.s. geeft de met
„k" gemerkte bon van de textiel
kaart, welke uitgereikt werd aan
mannen en jongens, die zjjn ge
boren voor 2 Februari 1926, recht
op het koopen van 50 gram scheer
zeep, of een tube dan wel een pot
scheercréme.
Bovengenoemde bon van de textielkaart
is aangewezen om degenen, die tusschen
5 Augustus 1940 en 1 Februari 1941 vijf
tien jaar geworden zijn, ook in staat te
stellen scheerzeep te koopen, hetgeen niet
mogelijk zou zijn geweest, indien wederom
een van de van 116 tot en met 120 ge
nummerde bonnen van het algemeen dis
tributiebonboekje, welke destijds bij de
eerste uitreiking van textielkaarten aan
mannen en jongens van vijftien jaar en
ouder werden verstrekt, zou zijn aan
gewezen.
De van de bovenbedoelde, van 116 tot en
met 120 genummerde resteerende bonnen
kunnen worden vernietigd.
De bonkaarten mogen uitsluitend aan
degenen, die in het bezit zijn van een
stamkaart met „hoofd" gemerkt, worden
uitgereikt
Tegen het doen van onjuiste of onvol
ledige opgaven zullen strenge maatregelen
worden genomen.