Provinciale Zeeuwsche Courant
I
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
VLOTTE BUREAUCRATIE.
Oplaag 16.500 ex.
De legerberichten van gisteren.
waarin opgenomen de
184ste JAARGANG NUMMER 101
DINSDAG 29 APRIL 1941
Uitgave dei Firma's F. van de Velde Jr en G. W den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
19 cent «een o) I 2.42 per kwerteel
franco per port 2.63 per kwartaal»
Afzonderlijke nummer* 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS:
Vjn 1-5 regel* 1165 iedere regel meer
33 cent Bij abonnement speciale prij*.
Kleine advertentie* van 1 -5 regel* 0.55,
iedere 'ëgei meer 11 et (ma*- 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS
Er worden in dezen tijd heel wat heilige
huisjes gesloopt. Men kan dat betreuren,
omdat de hang naar het verleden, naar
den goeden ouden tjjd bjj velen zoo diep
geworteld is, dat men in het nieuwe van
den huidigen tijd het goede niet vermag te
ontdekken. Laat men deze menschen niet
terstond en onvoorwaardelijk veroordeelen.
Zulks zou een bedenkelijk gemis aan zelf
kennis openbaren, waar immers allen, hoe
wij overigens ook mogen denken en spre
ken, op een verborgen plaatsje nog iets
van dien goeden ouden tijd koesteren. En
bovendien, wij moeten allen in dezen tijd
van ontwaardiging en vervorming een
geestelijken omzwaai van beteekenis maken.
Wie dezen omzwaai met verbluffend élan
maakt, geefthoogstens blijk van geeste
lijke onevenwichtigheid en bewijst mis
schien, dat hij in het jonge verleden of biet
zijn eigen geweten kickeboe heeft gespeeld,
of zijn omgeving heeft misleid. En deze
houding verdient, zacht uitgedrukt, slechts
afkeuring. Het Nederlandsche volk is in
- zijn geheel genomen een evenwichtig volk,
wars van salto's mortales. Dit moge op
de creditzijde worden geboekt, aan den
anderen kant mag niet uit het oog worden
verloren, dat deze karaktertrek ook kan
leiden tot verstarring, tot inkapseling en
tot een veroordeeen van het nieuwe om het
nieuwe.
Wij moeten ons in dezen tijd hoeden
voor den weg van den minsten weerstand.
Zoowel in het negatieve als in het posi
tieve. Deze tijd moge vóór alles zijn karak
tervormend en -stalend.
Hetgeen niet wegneemt, dat iedereen de
plicht heeft zich de teekenen van den tijd
schérp te realiseeren en zich ervan bewust
te worden, dat er een breuk met het ver
leden is gemaakt, die, hoe de loop der ge
beurtenissen ook moge zijn, enkeling en
gemeenschap vroeger of later zal plaatsen
voor de consequentie, de periode van voor
den tienden Mei als absoluut verleden tijd
te erkennen. Men kan van meening ver
schillen over de toekomstige politieke en
geestelijke oriënteering, over inrichting en
doelstelling van het maatschappelijk leven,
niemand ontkomt aan de erkenning, dat
een periode in de wereldgeschiedenis en
ook in de geschiedenis van eigen land en-
volk is afgesloten. Wij leven midden in de
barensweeën van een nieuwen tijd en het is
dringend noodig, dat men de groote lijnen
van dien nieuwen tijd in zich opneemt en
die poogt te construeeren tot een sluitend
geheel.
Het Nederlandsche volk, zoo ongeveer
heeft de Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied het uitgedrukt, heeft
de toekomst van zijn land in eigen hand.
Daarmede tot uitdrukking brengend, dat
het verzekeren van die toekomst niet een
zaak is van den bezetter, maar een aange
legenheid van het Nederlandsche volk. De
bezetter is dat slechts voor den duur van
den oorlog, maar het Nederlandsche volk
heeft tot taak om reeds thans, gedurende
den bezettingstijd zijn lot en zijn toekomst
te onderkennen, daarbij als onafwijsbaar
aanvaardend de gevolgen van een sociale
en politieke revolutie, welke zich over Eu
ropa bezig is te voltrekken.
Het lot in eigen Irand, opdat onze sa
menleving zich naar eigen Nederlandschen
aard kan ontwikkelen. Daartoe is het van
belang, dat men zich op het verleden en het
heden bezinne, niet slechts verantwoorde
lijken zoeke en met een beroep op de toe
komst uitsluitend het verleden hoestere.
Het gaat om positieven arbeid. Twee din
gen arbeid positief. Daar ligt de taak
voor het heden en de goedé behartiging
daarVan is de meest betrouwbare wissel
op de toekomst.
Zoo is het zaak ook deze tijd van' onze
kerheid, van verwarring en tekort aan ve
lerlei óp zijn positieve waarde te taxeeren.
Het is en laten we nu niet zoo dwaas
zijn, daarvoor bij voorbaat de oogen te
sluiten onmiskenbaar, dat in de maan
den, die achter ons liggen veel tot stand is
gebracht, waarmede onder normale ver
houdingen veel meer tijd gemoeid zóu zijn
geweest, gesteld dan, dat er inderdaad iets
van zou zijn terecht gekomen. Dat ge
schiedde niet, men versta ons wèl, omdat
de omstandigheden nu abnormaal zijn.
Neen, de methode heeft een verandering
ondergaan, een verandering ten goede. Wij
leeren minder bureaucratisch, minder com
missoriaal te denken. Wanneer er thans
nog sprake is van bureaucratie, dan kan
men haar zeker de waardeering toekennen,
dat zij vlotter is, wat betreft de beharti
ging der aan haar toevertrouwde belangen.
Daarvan zien we de bewijzen voor onze
oogen.
Men herinnert zich wellicht nog de brand,
die indertijd een gedeelte van de Middel
burgsche Lange Delft in de asch legde.
Welk een lijdensweg moest er worden af
gelegd, voordat met den wederopbouw een
aanvang kon worden gemaaktHoe lang
heeft een plan tot herstel van een der pan
den, dat onmiddellijk werd ingediend, in de
portefeuilles van commissies a, b en c ge
rust 1 Zoolang, dat er van uitvoering niets
terecht kwam. Men denke eens aan het
aspect van de herbouwde straat. Het was
metterdaad de getrouwe afspiegeling van
het verschil van opvatting en inzicht en
wanneer er ooit sprake was van ontluiste
ring, dan was het wel hier.
Zeker, wij moeten afwachten, wat er
thans van den wederopbouw van Middel
burg terecht zal komen. Het zijn factoren
van anderen aard, die op de plannen van
invloed zijn. Het gaat voor het oogenblik
slechts om het sigrialeeren van de groote
ljjnen. Waar men die vroeger gemist heeft,
daar springen zjj thans duidelijk in het
oog. Er is een plan met karakter, dat
reeds thans, nauwelijks een jaar nadat
zich de ramp aan Middelburg voltrok, een
waarborg ervoor is, dat ons de wanver
houdingen gespaard blijven.. Zeker, zoo
wilden wij vroeger ook werken, maar wij
konden het niet, omdat bureaucraten ons
den weg versperden en de goede bedoe
lingen torpedeerden. Thans heeft de bu
reaucratie den weg geëffend. Een bureau
cratie hebben wij gehouden misschien
heeft zij onder den drang der omstandig
heden wel uitbreiding ondergaan maar
zij heeft het statige zwart verwisseld voor
het vlotte colbert, 't Is niet oneerbiedig,
nu te spreken van -de bureaucratie in
hemdsmouwen.
Dat is niet maar een toevalligheid, het
is geen uitzondering, dat de departemen
tale molen vlug draait. Neen, dit is de
tendenz van een nieuwen tqd. Hier zijn
nieuwe opvattingen bezig zich baan te
breken en wij mogen blij zijn, dat het hei
lige huisje der bureaucratie het loodje
heeft moeten leggen. Er zal wel niemand
zjjn, die er naar verlangt, dat met den we
deropbouw onzer verwoeste steden ook dit.
huisje wordt hersteld. Het is in puin ge-
dagen en niemand zal er bedroefd om ztjn.
Wij kunnen werkelijk vryer ademen, nu
wij den ouden bureaucratius zien vervan
gen door den vlotten en eleganten jonge
ling, die weliswaar denzelfden naam
draagt, maar die den moed heeft gehad de
ramen open te zetten.
Een nieuwe tijd. Hij is niet verwerpelijk,
omdat de oude ty'd zoo goed was. Want
dat goede was in vele gevallen onverteer
baar oudbakken. Wij kunnen, om in dezen
stijl te blijven, er waarlijk niet rouwig om
zijn, dat de tijd, waarin de politieke kop
stukken warm liepen en hoe voor
het versqhe cadetje, is afgesloten.
Wij gaan wat vlotter leven en #wie tot
deze erkenning komt, begaat geen on
recht jegens het verleden. Het nieuwe is
niet terstond verwerpelijk, omdat buiten
landers het ons hebben voorgezet.
Hét is een Nederlandsche zaak en we
hebben de kans, om het een Nederlandsche
zaak te doen blijven. Maar dat hangt van
de Nederlanders zelf af.
Tengevolge van een fout in
den opmaak werd het verhand
in óns hoofdartikel van giste
ren dermate -rstoord, dat wij.
ons genoodzaakt zien, het, om
hat belang van het daarin be-
handelde, thans wederom, te
plaatsen. (Red. P.Z.C.)
Binnenkort een nieuwe regeling
voor de werkverruiming.
OOK DE VERGOEDING BIJ WERK
LOOSHEID ZAL OP ANDERE BASIS
WORDEN GESTELD.
De leider van de sociaal economische
af deeling van het N.V.V., de heer A. Ver
meulen, heeft gistermorgen in een perscon
ferentie medegedeeld, dat men binnenkort
groote veranderingen zal kunnen verwach
ten in het systeem van de werkverruiming.
Die veranderingen zullen zoo ingrijpend
zijn, dat de werkverruiming practisch vrij
bedrijf wordt. Het N.V.V. is bij de voorbe
reidende werkzaamheden betrokken en
heeft hier een belangrijke rol gespeeld. Heel
wat oude wenschen zullen door de veran
dering van systeem worden Ingewilligd en
heel wat oude gebreken worden opgeruimd.
Verder kan men binnenkort ook ver
wachten een nieuwe regeling van de gel
delijke vergoeding bij werkloosheid, waar
over nog nadere mededeelingen zullen vol
gen.
Duitsche invoerbepallngen
opgeheven.
Volgens besluit van den Duitschen rijks
minister van voedselvoorziening en land
bouw zijn met ingang van Maandag 28
April de Duitsche invoerbepallngen terzake
van den coloradokever, voor groenten, snij
bloemen, bloembollen enz., met uitzonde
ring van bewortelde gewassen met aard
kluit opgeheven.
NA DE OPERATIES IN
Y0EG0SLAVIE.
HET BOMBARDEMENT VAN
BELGRADO.
De handelsattaché van de Roemeensche
legatie te Belgrado, Georgiu, heeft, naar
het D.N.B. uit Boekarest meldt, in den
ministerraad bijzonderheden medegedeeld
over den toestand in de Yoegoslavische
hoofdstad tot aan de bezetting door de
Duitsche troepen.
Nadat gedurende tien dagen demon
straties waren gehouden voor den oorlog
is Belgrado 6 April des ochtends door het
bombardement van het Duitsche luchtwa-
pen tot de werkelijkheid van den modernen
oorlog teruggekeerd. Reeds In den nacht
'van 5 op 6 April werd er in Belgrado
luchtalarm gegeven. Het bombardement
js nauwkeurig en systematisch 6 April des
ochtends om 6.20 begonnen. Van dit
oogenblik af is de eene golf Duitsche
vliegtuigen na de andere gekomen, die
militaire objecten en de handelswijken van
Belgrado met een wonderbaarlijke nauw
keurigheid en buitengewoon succes hebben
gebombardeerd. Reeds na de eerste vluch
ten waren de kazernes, het station, de
electrische centrale, de spoorwegen en de
waterleiding vermeid. Opmerkelijk was de
nauwkeurigheid, waarmede de infanterie-
school op alle vier hoeken werd getrof
fen. Nadat de bevolking geconstateerd
had, dat de schuilkelders geen veilig on
derdak boden, begon zij naar de bosschen
en dorpen in de omgeving te vluchten, die
geheel voor een bombardement gespaard
bleven. Onmiddellijk nadat de Yoegosla
vische regeering Belgrado had verlaten, on
dernamen georganiseerde benden roof
tochten, daar de veiligheidsmaatregelen
van de Sokols onvoldoende was gebleken.
Deze plunderingen duurden tot aan het
"binnenrukken van de Duitsche troepen,
-hetgeen door de bevolking als een ware
redding werd begroet. De Duitsche lucht
aanval was zoo verrassend en beslissend,
dat de regeering te Belgrado niet eens
het diplomatieke corps van haar plotseling
vertrek kon verwittigen. In enkele dagen
van verschrikking, gebrek en smart is
ieder sociaal klasseverschil verdwenen.
Het dienende personeel nam volledige
vrgheid van handelen en vooraanstaande
persoonlijkheden stelden wanhopige po
gingen in het werk om wat water te
krijgen.
Op 12 April verscheen eerst een Duitsch
officier met eenige soldaten op motor
fietsen in Belgrado, die op Terazie (het
voornaamste plein) mitrailleurs opstelden.
Des avonds kwamen de Duitsche troepen
zonder dat zij den geringsten tegenstand
ontmoetten. Er zijn geen incidenten voor
gevallen en de bezettingstroepen hebben de
bevolking zeer vriendschappelijk behandeld
en onmiddellijk de noodige maatregelen ge
nomen, om het leven weer zijn gewonen
gang te laten gaan. Onder leiding van
Duitsche deskundigen begonnen de Ser
viërs den watertoevoer, de electrische- en
telefoonleidingen te herstellen. Het ver
nielen van de groote bruggen bij Semlin en
Pantsjova en de spoorwegbruggen over den
Donau en Save door de Yoegoslavische sol
daten in den nacht van 11 op 12 April
hebben, naar de meening van militaire des
kundigen geen militair effect gehad.
De Belgische levensmiddelen-
voorziening.
BELG EB KRIJGT Z25000 TON
GRAAN UIT RUSLAND.
De Brusselsche correspondent van de
Tel. deelt bijzonderheden mede over de
Russisch-Belgische' overeenkomst inzake de
levering van graan en mynhout.
Blijkens deze overeenkomst zal de Sov
jet-Unie tot September 225000 ton graan
en 600.000 m3 mijnhout aan België leve
ren. Over de maanden April en Mei zal
reeds 50.000 ton graan worden geleverd in
ruil waarvoor België steenkool (naar ver
luidt 300.000 ton) baksteen, cement, me
taalwaren en fotopapier aan Rusland zal
leveren. Deze regeling werd getroffen, om
dat de Russische autoriteiten nadrukkelijk
producten wenschten te ontvangen, die
voor de Russische huishouding van belang
zijn.
Het contract werd afgesloten voor den
tijd van een jaar, doch het kan stilzwijgend
worden verlengd.
Voor de uitvoering van het accoord
heeft men de beschikking oyer 80.000 ton
scheepsruimte, waarvan 20.000 ton in Bel
gië zelf beschikbaar is. De Belgische ree-
ders hebben met betrekicing tot de als
oorlogsbuit in beslag genomen scheeps
ruimte de kwestie van het eigendomsrecht
aanhangig gemaakt bij de Duitsche recht
banken voor oorlogsbuit. Hangende deze
onderhandelingen staan de Duitsche auto
riteiten de Belgische reeders toe, bedoelde
schepen te exploiteeren.
Intusschen heeft men voor het vervoer
der producten een beroep gedaan op bui-
tenlandsche schepen, o.a. op Nederlandsche
schepen.
In eindelooze colonnes rijden de auto's door den Balkan, die voor den aanvoer
van materiaal en munitie en voor de ravitailleering van de oprukkende Duitsche
legerafdeelingen zorgen. (Weltbild-Pax-Holland).
HET DUITSCHE.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
Het luchtwapen bracht, naar reeds ge
deeltelik in extraberichten is gemeld, nieu
we vernietigende slagen toe aan de in
het zeegebied tusschen den Piraeus en
Kreta geconcentreerde transport-, mate
riaal- en bewakingsschepen.
Zoo Werden op 26 April in de Grieksche
wateren elf schepen met een gezafcenhjken
inhoud van 48.000 brt. tot zinken gebracht.
Verder werden een Britsche kruiser ten
Noorden van Kreta en 19 andere schepen
door bomtreffers beschadigd. Een gedeelte
van deze schepen kan als vernietigd be
schouwd worden. Öp 27 April heeft het
luchtwapen een kruiser alsmede- een koop
vaardijschip van 5.000 brt. tot zinken ge
bracht en twee andere kruisers en twaalf
koopvaarders zwaar beschadigd.
De bewegingen van de troepen van het
Duitsche leger tot zuivering van de nog
overblijvende gebieden in midden-Grieken
land en de Peloponnesus verloopen stelsel
matig. Formaties van het luchtwapen vie
len in het gebied rondom Argos-Tripolis
vijandelijke strrjdkiachten met goed suc
ces aan.
In Noord-Afrika mislukten alle vijande
lijke aanvallen vanuit Tobroek. De vijand
leed zware verliezen. Duitsche en Italiaan-
sche duikbommenwerpers vielen op 27
April onder bescherming van jachtvlieg
tuigen Britsche artilleriestellingen rond
om Mersa Matroek aan en brachten door
bomvoltreffers twee batterijen tot zwij
gen.
Duitsche jachtvliegtuigen vernietigden
in een haven van het eiland Malta een
viermotorige Britsche vliegboot van het
type Sunderland.
In het zeegebied rondom Engeland
bracht het luchtwapen eergisteren en in
den nacht van Zondag op Maandag weer
koopvaardijschepen met tezamen 11.000
brt. tot zinken en beschadigde vijf andere
groote koopvaardijschepen zwaar. In den
nacht van 27 op 28 April bombardeerden
gevechtsvliegtuigen met goed zicht op de
aarde het werfterrein en de haveninstalla
ties van Portsmouth. Brisant- en brand
bommen richtten vooral in de staatswerf
nieuwe groote vernielingen aan. Verder
werden havensteden in Cornwall en aan de
Zuidoostkust van Engeland aangevallen.
Eergisteren gelukte het twee vijandelijke
gevechtsvliegtuigen onder bescherming van
een laaghangend gesloten wolkendek bo
ven West-Duitschland te komen. Door
neergeworpen bommen werden in een fa
briek eenige personen gedood of gewond.
Er ontstond slechts geringe materieele
schade waardoor de productie niet stag
neerde.
In den nacht van Zondag op Maandag
werden boven het Duitsche rijksgebied
geen gevechtshandelingen verricht. In de
periode van 23 tot 27 April verloor de
vijand in totaal honderd vliegtuigen. Hier
van werden 26 in luchtgevechten en door
nachtjagers, 8 door de marine-artillerie en
lichte zeestrijdkrachten en 3 door lucht
doelartillerie neergeschoten, 63 viegtuigen
werden op den grond vernield. In dezelfde
periode gingen 9 eigen vliegtuigen verlo
ren.
HET ITALIAANSCHE.
Weermachtsbericht no. 327 luidt als
volgt:
Detachementen der luchtmacht en zwart-
hemden hebben gisterochtend Korfoe bezet.
In Cyrenaica, aan het front van Tobroek,
heeft de vyand wederom een poging tot een
offensief ondernomen met tanks en in
fanterie: hij werd met verliezen terugge
slagen. Formaties Italiaansche en Duitsche
duikbommenwerpers hebben in de omgeving
van Tobroek batterijen gemechaniseerde,
strijdmiddelen en vijandelijke kampementen
bestookt.
In Oost-Afrika wordt de druk van den
vyand voortgezet, ook de dappere weerstand
onzer troepen duurt voort: Dessie is ont
ruimd. Vijandelijke aanvallen zyn afgeslagen
in den sector Alagi.
Een van onze duikbooten, onder bevel
van den corvettenkapitein Salvatore Toparo
heeft op den Atlantischen Oceaan-een vij-
andelijken hulpkruiser van 10.000 ton tot
zinken gebracht.
De scholen op 1 Mei.
DP VERZOEK VAN OUDERS KRIJGEN
SCHOLIEREN VRIJ.
De secretaris-generaal van het departe
ment van opvoeding, wetenschap en cul
tuurbescherming deelt mede: aan de hoof
den van alle onderwijsinstellingen wordt
de opdracht gegeven oir. op l.Mei aan die
leerlingen, wier ouders daartoe schriftelijk
aan het hoofd der school den wensch te
kennen geven, vrij te verleenen.
Pensionneering voor
landbouwers In Friesland
In de ledenvergadering van den Bond
van Coöp. Zuivelfabrieken in Friesland,
welke 29 April a.s. te Leeuwarden wordt
gehouden, komt een voorstel in behandeling
tot wijziging van de model-statuten voor
de coöperatieve zuivelfabrieken.
Naar het officieel orgaan van de F.N.Z.
weet mede te deelen, behelst deze wijzi
ging, dat de coöperatieve fabrieken zich in
het vervolg mede ten doel stellen de ver
zorging van den ouden dag der leden en
leveranciers of die van hun gezinsleden na
hun overlijden'en zulks mogelijk te maken
door een deel van het melkgeld voor dat
doel te bestemmen. Voorgesteld wordt de
hiervoor benoodigde gelden te vinden door
van elke ultkeering in te houden.
DE ENGELSCHE
LUCHTAANVALLEN.
In het jongste weekeinde vlogen enkele
Engelsche vliegtuigen ons land binnen. Een
aantal bommen werd omlaag geworpen, die
over het algemeen geen noemenswaardige
schade te weeg brachten. Slechts op een
plaats werden twee woonhuizen zwaar be
schadigd en werden twee burgerlijke per
sonen licht gewond. Voorts ontstond hier
en daar eenige glasschade.
De ambtenaren op 1 MeL
De persdienst van de N.S.B. meldt
Naar dezer dagen is gemeld, heeft de
secretaris-generaal van het departement
van volksvoorlichting en kunsten besloten
dat op zijn departementen werkzame amb
tenaren op den eersten Mei, den dag van
den arbeid, vrijaf te geven. Mede in ver
band hiermede heeft de leider van den
nationalen ambtenaren bond, de heer W.
Spieksma, zich met een schrijven gewend
tot den secretaris-generaal van het de
partement van binnenlandsche zaken, hou
dende het verzoek te willen bevorderen,
dat voor zoover de dienst zulks toelaat
ook aan de overige ambtenaren op den
dag van den arbeid vrijaf worde gegeven
zonder dezen verlofdag in mindering te
brengen van de gewone periodieke verlo
ven.
