Provinciale Zeeuwsche Courant
DE ZWENKING VAN YOEGO-SLAVIE.
Oplaag 16.500 ex.
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
Prins-regent Paul naar Athene.
Engelsche
luchtaanvallen.
DE LEERLINGENSCHAAL WORDT
VERLAAGD.
waarin opgenomen de
184ste JAARGANG
NUMMER- 76
ZATERDAG 29 MAART 1941
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
19 cent per week of f 2.42 per kwarUel
Franco per post 2.63 per kwartaal*
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1—5 regels f1.50. iedere regel meer
30 cent Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1 5 regels 10.52,
iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit vier bladen
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE N E D E R L A N D S C H E DAGBLADPERS
kening. Ratificatie is dus niet noodig om
het verdrag in werking te doen treden.
In regeerïngskringen te Belgrado
schijnt men, naar het A.N.P. meldt,
nog altyd in het onzekere te ver»
keeren omtrent de ljjn van de politiek.
De beraadslagingen gaan voort. Vooral
wordt in politieke kringen van de
Yoegoslavische hoofdstad de vraag
nog besproken, of de Kroaten in de
regeering zullen blijven of niet. Men
meent, dat dit er van zal afhangen,
of niet slechts de regeering, maar ook
de koning de overeenkomst Tswetko-
witsj-Matsjek van 24 Augustus J98D
zal erkennen.
MATSJEK NOG NIET BESLOTEN.
De Hrvaskl Dnèvnik, het te Agram ver
schijnende centrale orgaan van, de Kroa
tische 'boerenpartij, die wórdt geleid door
dr. Matsjek, tot dusverre plaatsvervan
gend minister-president, deelt mede, dat
deze nog niet besloten heeft, of hy tot
de regeering zal toetreden of niet.
De verwachte' regeeringsvëiklaring is
nog steeds niet bekend gemaakt, daar aan
de formuleering nog wordt gewerkt.
Koning Peter II heeft in tegenwoor
digheid van de leden der regeering den
eed afgelegd voor den patriarch der
Servisch-Orthodoxe kerk en de hooge
geestelijkheid.
EEN VERKLARING VAN SIMOWITSJ.
Generaal Simowitsj, de nieuwe premier
heeft aan de pers de volgende verklaring
verstrekt.
„In deze moeilijke dagen heeft Yoego-
slavië zich verontrust gevoeld over de
wijze waarop de openbare zaak werd be
hartigd. Het wantrouwen openbaarde zich
in de laatste dagen met een zoodanige
kracht, dat er gevaar ontstond voor de
openbare orde. Onder de druk van deze be
roering in de openbare meening zijn de
tegenwoordige veranderingen tot stand ge
komen. Op het oogenblik, waarop zijne
Majesteit. Peter II de macht op zich ge
nomen heeft en een regeering' van natio
nale eenheid van het Servische, Kroatische
en Sloveensche volk gevormd heeft, bestaat
er geen reden meer voor deze onrust.
Namens de regeering. waarvan ik de lei
ding heb, richt ik allereerst een oproep
aan mijn medeburgers alsmede aan de
autoriteiten om de koninklijke regeering
bij het volbrengen van haar eerste taak
in deze uren, nl. het handhaven van de
orde en den vrede naar buiten, te steu
nen. Ik doe een beroep op devaderlands
liefde der Yoegoslavische burgers om af
te zien van het houden van betoogingen die
onze betrekkingen met onze buurstaten,
waarmede wij eveneens in vrede en vriend
schap willen blijven leven, in gevaar zou
den kunnen brengen. Ik verzoek u, u niet
te laten verleiden tot ondoordachte stap
pen en geen gehoor te geven aan de een
of andere influistering, van welke zijde zij
ook moge komen. Een absolute orde en
een correcte houding zijn de eerste voor
waarden voor het succesvol volbrengen van
de opgaven, waarvoor wij ons gesteld
zien."
DUrrSCHLAND EN DE
GEBEURTENISSEN.
Te bevoegder plaatse te Berlijn merkt
men naar het A.N.P. verneemt op, dat de
Duitsche regeering de gebeurtenissen na
tuurlijk met belangstelling volgt. Ook in
politieke kringen te Berlijn behoudt men
zich het bepaJen van zijn standpunt voor.
Slechts wordt naar voren gebracht, dat
de verklaringen der nieuwe regeering te
Belgrado in het geheel niet spreken over
een standpunt ten aanzien van het Drie-
mogendhedenverdrag. In deze kringen is
overigens belangstelling gewekt door de
opmerkingen van Churchill. Men kan, al
dus wordt in de Wilhelmstrasse verno
men, nog niet overzien op welke wijze
deze opmerkingen als propagandistische
stelling moeten worden opgevat.
Naar aanleiding van verdere vra
gen werd van Duitsche zijde ver
klaard. dat Duitschland geen stappen
te Belgrado heeft ondernomen, vooral
omdat het niet gebruikelijk is, dat
een regeering de verdragen, die door
een voorgaande, regeering gesloten
zijn, overhoop gooit. In toonaange
vende Duitsche kringen werd het ver
moeden, dat men positieve berichten
heeft over excessen tegen Duitschers
in Yoego-Slavië, bevestigd. Daar
tegen zal van Duitschland uit, gepro
testeerd worden. Te Berlijn werd ook
bevestigd, dat de nieuwe Yoego-Sla-
vische minister van buitenlandsche
zaken een onderhoud met den Duit-
schen gezant gehad heeft. Op de
vraag of men bij dit onderhoud tot
vriendschappelijke overeenstemming
was gekomen, werd van Duitsche
zijde geantwoord, dat de inhoud der
bespreking niet bekend is, zoodat een
dergelijke versie van Berlijn Uit niet
bevestigd kan worden.
Verder werd gevraagd of de Yoego-Sla-
vische handteekening onder het Driemo-
gendhedenverdrag nog geratificeerd moet
worden om het verdrag in werking te
doen treden. In antwoord daarop verwees
men naar het desbetreffende artikel van
het verdrag, dat zegt, dat het verdrag in
werking treedt op den dag van ondertee-
ANTI-DUITSCHE BETOOGINGEN
TE BELGRADO.
In de straten van Belgrado, zoo meldt
het D.N.B., is het tot anti-Duitsche de*
monstraties gekomen.
De demonstranten voerden behalve
Yoego-Slavische ook Engelsche vlaggen
mede. Voor het Engelsche gezantschap van
waar uit vlugschriften werden uitgedeeld,
werden demonstraties gehouden. De be-
toogers vielen Duitschers aan, vernielden
de etalages van het Duitsche verkeers
bureau en de lokaliteiten vari den Zwa-
bisch-Duitschen cultuurbond.
Britsche troepen aan de grens?
Het A.N.P. meldt uit Belgrado
Waarnemers aan de Zuid-Slavi
sche grens hebben gisteren Britsche
gemotoriseerde strijdkrachten aan
de YoegoslavischGrieksche grens
waargenomen. De Britsche troepen
werden gezien tegenover het grens-
plaatsje Gjewgjeloe aan de rivier de
Vardar.
Koning Peter II heeft bij zyn troonsbe
stijging den rang van generaal by het
luchtwapen gekregen.
Ter gelegenheid van den staatsgreep zyn
de leden van de vroegere Yoego-Slavische
regeering in den prillen ochtend van 27
Maart gearresteerd.
PRINS-REGENT PAUL NAAR
ATHENE.
'Prins-regent Paul heeft, naar het
persbureau Avala meldt, met zyn gezin
op eigen verzoek de Yoego-Slavische
hoofdstad verlaten. Hij heeft zich naar
Athene begeven.
LONDEN ZEGT HULP TOE.
De Londensche radio wijst op de uitlatin
gen van Engelsche regeeringskringen, dat
Groot-Brittannië bereid is Yoego-Slavië te
helpen en verklaart, dat hiermede de
Yoego-Slaven ook automatisch de Ameri-
kaansche hulp krijgen in het kader van de
wet op de steunverleening, doch dat de
nieuwe Yoego-Slavische regeering zich nog
niet heeft uitgelaten over haar buitenland
sche politiek. Een dergelijke verklaring
dient te worden afgewacht.
WIL BELGRADO TLJD WINNEN?
Associated Press meldt uit Belgrado, dat
de uit regeeringskringen aldaar afkomstige
verzekeringen, dat de politiek van de nieu
we regeering berust op vriendschap jegens
de as, volgens de opvatting van neutrale
diplomaten slechts een poging vormt om
tijd te winnen ten einde oorlogstoebereid-
selen te treffen.
DE ACTIES VAN HET
DUITSCHE LUCHTWAPEN.
In den loop van gisteren is, naar het
D.N.B. meldt, door Duitsche lange af
standsbommenwerpers een koopvaardij
schip van 15.000 b.r.t. door voltreffers aan
bakboord tot zinken gebracht. In het
Bristolkanaal werd een koopvaardijschip
van ongeveer 1000 b.r.t. gebombardeerd
en tot zinken gebracht. Niet ver van de
Zuidwestkust van Engeland werden twee
koopvaardijschepen met een totalen inhoud
van ongeveer 3000 b.r.t. aangevallen en
zwaar beschadigd.
De Duitsche bedrijvigheid in de lucht
boven Engeland heeft zich gisteren voor
namelijk uitgestrekt over de Oost- en de
Zuidkust, naar de Londensche berichten
dienst meldt.
ITALIAANSCHE OVERVAL OP
VLIEGVELD.
Een speciale verslaggever van Stefani
seint, dat een escadrille ltaliaansche bom
menwerpers gisteren een overval heeft ge
pleegd op het vliegveld Agrinion ten Noor
den van Lepanto, waardoor de basis van
den vyand vernietigd; werd. Vervolgens
keerden de toestellen onverlet op hun ba
sis terug. Van vijandelijke jagers geen
spoor.
BRAND OP HET WRAK VAN DE
„STATENDAM".
Arbeiders ,die gistermiddag op het casco
van het stoomschip „Statendam" in Hen-
drik-Ido-Ambacht bezig waren met sloo-
perswerkzaamheden, bemerkten plotse
ling, dat vlammen sloegen uit nog met
olie gevulde tanks. Daar de brand vry
ernstige vormen dreigde aan. te nemen,
reden om. twee motorspuiten en een ge
reedschapswagen van de Rotterdam sche
beroepsbrandweer uit. Vrijdagnacht om
twaalf uur was men nog steeds met de
blusschüigswerkzaamheden bezig.
DE LANDARBEIDERSL00NEN
IN ZEELAND.
Conferentie te Goes mislukt.
THANS MOET HET COLLEGE VAN
RIJKSBEMIDDELAARS BESLISSEN.
In een Donderdag te Goes gehouden bij
eenkomst tusschen de looncommissies uit
de landbouworganisaties (Z.L.M., en de
Chr. en R.K. Boeren- en Tuindersbonden)
en de vertegenwoordigers van de drie
landarbeidersbonden, werd aanvankelijk na
langdurige besprekingen overeenstemming
bereikt over een uurlooncontract voor het
landbouwbedrijf in de geheele provincie
Zeeland.
Naar wy vernemen kon op ondergeschik
te punten geen overeenstemming worden
bereikt, waarna de besprekingen werden
afgebroken.
Daarmede is ook het uurlooncontract
weer van de baan, daar het geheele ont
werp voor een uniforme regeling van loo-
nen en arbeidsvoorwaarden voor de pro
vincie Zeeland in handen zal worden ge
steld van het college van Rijksbemidde-
laars.
De bestaande contracten zullen nu waar
schijnlijk met een maand worden verlengd.
Verwacht wordt thans, dat de regeling
binnen een maand haar beslag zal krijgen.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
vlogen op verschillende plaatsen Engel
sche vliegtuigen het bezette gebied bin
nen. Een aantal spring- en brandbommen
werd afgeworpén. Tengevolge van den
sterken afweer gelukte het echter nergens
beduidende schade aan te richten. De bom
men vielen meest op het vrije veld en van
de bevolking werd niemand gedood of ge
wond.
DE VESTIGINGSWET
KLEINBEDRIJF.
BEDRIJVEN WAARVOOR VESTIGINGS
EISCHEN GELDEN EN BEDRIJVEN
WAARVOOR DE SPERTIJD GELDT.
Momenteel zijn voor de volgende detail*»
handelsbedrijven vestigingseischen vastge
steld Slagersbedrijf, broodbedrijven,
schoenbedryven, kantoorboekhandel, kan-
toormachineliandel, automobiel- en garage
bedrijf, krutdeniersbedrijf, poeliersbedrijf,
kappersbedrijven, bloemverkoopersbedrrjf,
schildersbedrijf, brandstoffenhandel, rijwiel-
bedrijf.
Personen, die een inrichting wenschen
te vestigen, over te nemen, enz., waarin
één der bovengenoemde bedrijven wordt
uitgeoefend, moeten ten genoegen van de
betrokken Kamer van Koophandel en Fa
brieken aantoonen, dat zij aan de gestelde
minimum-eisehen van handelskennis, vak
bekwaamheid en credietwaardigheid vol
doen.
Voor de volgende bedrijven is thans een
zoogenaamden spertijd van krachtCen
trale verwarmingsbedrijf, sigarenwinkel-
bedryf, mineraalwaterbedryf, terrazzobe-
drijf, banketbakkers- en verkoopersbedrijf,
fotografisch bedryf en kleinhandel in foto
grafische artikelen, electrotechnisch-instal-
lateursbëdrijf en kleinhandel in electrotech-
nische apparaten en materialen.
Belanghebbenden hebben voor vestiging
van één der bovengenoemde bedrijven een
vergunning van den secretaris-generaal van
het departement van handel, hijverheid en
scheepvaart noodig.
Het komt echter meermalen voor, dat
personen reeds een zaak koopen, een inven
taris overnemen, een pand huren enz., en
pas daarna een aanvraag om een vergun
ning indienen by de Kamer van Koophan
del en Fabrieken, resp. het departement
van handel, nijverheid en scheepvaart. In
vele gevallen blijken deze personen alsdan
niet aan de gestelde minimum-eisehen te
voldoen, resp. niet in aanmerking te komen
voor een vergunning vanwege het departe
ment derhalve zullen zij genoodzaakt zijn
hun zaak te sluiten. Alleen door het begin
sel van de vestigingswet kleinbedrijf 1937
geweld aan te doen, zou het mogelijk zijn,
deze roekeloos handelende personen voor
ernstige financieele nadeelen te behoeden.
Personen die zich als zelfstandig onder
nemer of als beheerder in een tak van
detailhandel, ambacht of kleine nijverheid,
waarop de vestigingswet kleinbedrijf 1937
van toepassing is, wenschen te vestigen,
resp. werkzaam zyn, ?wordt dan ook in
hun eigen belang aangeraden zich tevoren
ervan te overtuigen of zy aan de wettelijk
Vereischten voldoen. Hun wordt geadvi
seerd zich t ij d i g tot de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, resp. het depar
tement van handel, nijverheid en scheep- I
yaart te wenden*
Een telegrafisch overgebrachte foto van de aankomst van den Japanschen minister
van Buitenlandsche Zaken, Matsoeoka, te Berlijn. De hooge gast in de auto
ka gezelschap van den Duitschen Rijksminister van Buitenlandsehen Zaken, Vo*
Ribbenirop (Foto Atlantic)
Nieuwe maatregelen op onderwij'sgebied.
In de Nederlandsche staatscourant van
gisteravond zijn een vijftal besluiten opge
nomen, houdende belangrijke wijzigingen
van de lagér onderwijswet. Aan de nieuwe
bepalingen ontleenen wy het volgende:
i
Art, 1 van het eerste besluit be
helst de reeds aangekondigde verla
ging van den leerlingensuhaal. Be
paald wordt, dat aan elke school vooi-
gewoon lager onderwijs het hoofd
wordt bijgestaan door ten minste een
onderwijzer, zoodra het aantal leer
lingen 36, en door tenminste 2 onder
wijzers zoodm het aantal leerlingen
76 bedraagt. Voor elke 45 leerlingen
boven de 76 wordt één onderwijzer
meer vereischt. Deze bepaling gaat in
op den dag waarop in 1941 aan de
school volgens het op 31 December
1940 geldende leerplan het school- of
cursusjaar aanvangt.
Art. 2 houdt in een wijziging van de
wachtgeldregeling voor onderwijzers,
zoodat deze meer aansluit by de te
genwoordige wachtgeldregeling voor
rijksambtenaren.
In art 3 zijn bepalingen opgenomen,
dat, in het vervolg school- en gemeen
tebesturen verplicht zyn de eigen
wachtgelders voor herplaatsing in aan
merking te brengen.
Art. 4 regelt de kosten van ver
vangingen. Deze kosten worden niet
meer door het rijk vergoed, wanneer
de onderwijzer minder dan vijf
achtereenvolgende dagen met verlof is
geweest. Hieronder is ook begrepen
ziekteverlof.
Art. 5 opent de mogelijkheid dat
schoolbesturen ook over 1941 ver
goeding zullen krygen voor de kosten
van een vakonderwijzer in de lichame
lijke oefening, wanneer in het jaar
daarvoor de gemeente geen vakonder
wijs heeft gegeven.
De strekking van art. 8 van het eerste
besluit is het mogelijk te maken, dat zij,
die studeeren voor een akte M.O. in het
vervolg in deschool zich kunnen oefenen
in de practijk van het lesgeven. Voor scho
len voor buitengewoon onderwijs is de
mogelijkheid geopend, dat ïemancl, die zich
speciaal op dit onderwijs wil toeleggen
of een akte daarin wil behalen, zich ook
kan oefenen in de practijk van het les
geven.
In art. 12 wordt de mogelijkheid geopend^
dat bijzondere kweekscholen kunnen wor
den opgeheven. De bedoeling van deze
wijziging is, dat de productie aan onder
wijzers geregeld kan worden naar de
behoefte.
Tenslotte bevat dit besluit een over
gangsbepaling, waarin staat, dat de toe
lating van do bezitters van de bevoegd
heid van onderwijzer tot kweekeling in de
school, met ingang van 1 Januari 1943
vervalt.
Het feit, dat de leerlingenschaal nu
verlaagd wordt, en het feit, dat in 1942
geen nieuwe examens worden afgenomen,
brengt met zich mede, dat naar venvacht
wordt het overcompleet aan onderwijzers
zal zyn weggewerkt.
In 1942 zal alleen staatsexamen voor
onderwijzer kunnen worden gedaan door
degenen, die in 1941 zijn gezakt. Dit
geldt zoowel voor de staatsexamens als
voor de kweekschoolexamens en houdt ver
band mét de omzetting van de driejarige
kweekscholen in een vierjarige; het tweede
en derde besluit hebben betrekking op een
wijziging in de onderwijzersopleiding, in
dien zin, dat de driejarige kweekscholen
worden omgezet in vierjarige. Daarbij zal
er in het bijzonder op gelet worden, dat er
veel meer uren worden gegeven om zich
te oefenen in de practijk van het lesgeven.
De besluiten 4 en 5 houden de volgende
bepalingen in:
1. in het vervolg zal het schriftelijk
werk bij de kweekschool eindexamens voor
alle scholen gelijk zijn, en ook gelijk aan
het schriftelijk werk voor het staatsexa
men voor onderwijzer.
2. Bij de onderwysexamens zal in het
vervolg alleen bevoegdheid gegeven worden
in het lesgeven in de lichamelijke oefening,
wanneer bij het examen voor dat vak een
voldoend cijfer is behaald. Wanneer deze,
bevoegdheid aan den onderwijzer niet ver
leend wordt, wordt hij later in de gele
genheid gesteld deze akte te verkrijgen.
Sigaren met papleren omblad.
Een deel van het rookende publiek zal
reeds kennis hebben gemaakt met siga
ren met papieren omblad, welke sinds
kort in den handel zyn. Het is, naar de
Held. Crt. verneemt, niet uitgesloten, dat
in verband met de tabaksschaarschte, het
vervaardigen van deze soort sigaren in
den komenden tyd op grootere schaal zal
geschieden. Door het gebruik van een pa
pieren omblad worden per 1000 sigaren
eenige kilo's tabak uitgespaard. Het
omblad wordt hier te lande vervaardigd,
is bruin van kleur en gearomatiseerd.
Er zijn echter nog tal van sigarenfa
brikanten, die, ter besparing van tabak,
de voorkeur geven aan het brengen van
een smallere sigaar, zonder eenige ersatz-
substanties, dan aan het fabriceeren van
bovengenoemd artikel. De kooper kan dus
kiezenof een klein, doch superieur roo-
kertje of een sigaar van normale afmetin
gen, waarvan het omblad! uit papier be
staat, liet dekblad echter nog „naturel"
is. In ieder geval kunnen door deze me
thode van verwerking de fabrieken lan
ger draaien en kan de handel zooveel mo
gelijk doorgang vinden.
Voorloopig zyn wy op de oorlogs-sigaar
De bezetting van EI Agheila.
Naar het D.N.B. verneemt, hebben de
Britsche troepen door de ontruiming van
El Agheila een belangrijk steunpunt aan
de Libysche kust verloren. Deze plaats,
zoo zegt men, is voor troepenbewegingen
in het betreffende gebied van groote be-
teekenis, niet. alleen door haar ligging,
maar ook door haar rijkdom aan water.
Alles wijst er op, dat de Engelschen deze
plaats onder alle omstandigheden hadden
willen behouden.
Den Duitschen en Italiaanschen troepen
is te El Agheila veel oorlogsmateriaal in
handen gevallen. Hoe overhaast de Engel
schen terugtrokken, aldus verneemt men
van deskundige zyde, blijkt uit het feit,
dat op het vliegveld vliegtuigmotoren
werden achtergelaten. Het garnizoen had
ook geen tijd om de benzinevoorraden te
vernietigen. De verbonden troepen hebben
verder talrijke machinegeweren, munitie
en een aantal auto's buitgemaakt.
nog niet aangewezen, doch eenige papier
fabrieken produceeren reeds regelmatig
het vervangingsmiddel voor het echte ta
baksblad.
