Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
Bouwen zonder geld
Oplaag 16.500 ex.
De oorlog in de lucht.
M.
f HAKWA
DUITSCHE SUCCESSEN IN DEN
HANDELSOORLOG.
HET DRAGEN VAN SLAG- OF
STOOTWAPENEN VERBODEN.
waarin opgenomen de
148ste JAARGANG NUMMER 71
MAANDAG 24 MAART 1941
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr en G. W den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
19 cent oer week of f 2.42 per kwartaal
Franco per post 1 2.63 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 5 cent
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1-5 regels 11.50, iedere regel meer
30 cent Bi] abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regel» 10.52,
iedere regel meer 10 ct (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit vier bladen
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E. INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE N E D E R L A N D S C H E DAGBLADPERS'
De voorbereidingen, voor den herbouw
van de door het oorlogsgeweld getroffen
gebieden vorderen gestadig en wie in de
zwaarst geteisterde steden van ons land
rondziet, zal niet zonder voldoening kun
nen constateeren, dat het Néderlandsche
volk niet bij de puinhoopen is gaan neer
zitten, maar dat er krachtig wordt aange
pakt, om de sporen van den oorlog zoo
spoedig mogelijk uit te wisschen. Dat is
op zichzelf een bemoedigend teeken en wy
kunnen ons slechts gelukkig prijzen, dat
zich juist op dit gebied een zoo groote
activiteit ontplooit.
De herbouwplannen voor onze geteister
de steden en dorpen liggen gereed en men
heeft er zich aan de hand van uitvoerige
beschavingen van kunnen overtuigen, dat
deze plannen degelijk zijn voorbereid en
dat daarin de mogelijkheid voor een ge
zonde en harmonische ontwikkeling van
het nieuwe stadsbeeld ruimschoots is open
gelaten. Het. wederopbouw-schema is niet
geforceerd en met name in de oude steden,
wier glorie is vergaan, heeft de eerbied
voor traditie en historie de plannen wezen
lijk beïnvloed, zonder dat daarin een stre
ven naar copieeren en imitatie openbaar
werd. In 't bijzonder geld dit wel voor Mid
delburg. De ontwerpers hebben een stads
beeld samengesteld, dat, zonder dat -het zich
als een museum-ontwerp voordoet, in groo
te lijnen correspondeert op het Middelburg
van voor den zeventienden Mei. Daarnaast
is ook de economische positie van de
Zeeuwsche hoofdstad in het nieuwe stads
plan zoodanig geaccentueerd, dat daarin
voor de toekomstige beteekenis van Mid
delburg waardevolle perspectieven vallen
te onderkennen.
Er is op grond hiervan wel reden om
optimistisch te zijn ook ten aanzien van
de toekomst onzer hoofdstad. De omstan
digheid, dat ook de materiaal-positie gun
stig kan worden genoemd, kan hoopvol
stemmen. Zeker, men zal zich moeten 'be
perken en in vele gevallen zal het ontbre
ken van bepaalde materialen of de nood
zakelijkheid, zich met vervangingsmiddelen
te behelpen, den bouwers voor groote pro
blemen kunnen stellen. Maar aan den an
deren kaïit mag de mogelijkheid niet over
het hoofd worden gezien, dat, in het. aan
wenden van vervangingsmateriaal wellicht
een oplossing kan worden gevonden voor
problemen, waarvoor men in tijden van
overvloed wellicht uit den weg is gegaan,
zoolang het, probleem zich niet als acuut
liet aanzien.
Niettemin zal de praktijk moeten uit
wijzen en de ervaringen uit den vorigen
oorlog zijn te dien aanzien niet direct
moedgevend in hoeverre de materialen-
voorx-aad toereikend en bruikbaar zal zijn,
om den herbouw meer te doen zijn, dan
een nood-oplossing. Want daarvoor dient
in de eerste plaats te worden gewaakt
geen kaartenhuizen, geen Potemkin-steden
en surrogaat-dorpen'Het is zeker niet ver
antwoord, den herbouw door te zetten, met
de zekerheid, dat.de gedupeerden van Mei
1940 over een paar jaar weer voor de strop
worden geplaatst.
De geruststellende verzekeringen, welke
dezer dagen met betrekking to£ den ma-
terialenvoorraad en de materialenvoorzie-
ning zijn verkregen, zullen velen over hun
twijfel kunnen heenhelpen en den drang
tot bouwen kunnen stimuleeren.
Nu is er echter een gewichtig punt, dat
niet onbesproken mag blijven, nl. de finan
ciering. De wederopbouw op zichzelf is
niet voldoende de plannen mogen een
zeker optimisme rechtvaardigen wan
neer geen voldoende waarborg is verkre
gen voor de financiering van dezen weder
opbouw is het aan gerechtvaardigden twij
fel onderhevig, of hy zijn beslag zal kun
nen krijgen In opzet- en omvang als thans
is aangegeven, zonder dat gesproken moet
worden van een ondergraving van het
economisch fundament.
In een vergadering van Rotterdamsche
gedupeerden is de vorige week het finan
cieringsprobleem uitvoerig besproken en de
conclusie waartoe de wenschen en bezwa
ren der gedupeerden aanleiding gaven was
van dien aard, dat de toekomst ten deze
niet zonder ernstige bezorgdheid tegemoet
kan worden gezien. Het is reeds vaker
gezegd, maar het kan niet voldoende wor
den herhaald :-de wederopbouw is niet dat
gene wat er aan tastbare resultaten aan
straten en pleinen en gebouwen te voor
schijn zal worden gebracht. De begrenzing
van het begi-ip wederopbouw moet veel en
veel ruimer worden getrokken en in de
eerste en voornaamste plaats dienen de
gedupeerden zelf jn dit begrip te worden
gevat. Want zij moeten de straten en
pleinen bevolken, zij moeten in de nieuw
gebouwde huizen gaan wonen, hun bedrijf
opnieuw inrichten, een voorraad vormen,
hun klanten bedienen. Kortom, de gedu
peerden moeten de belangrijkste bijdrage
leveren voor den wederopbouw, hun bij
drage is voorwaarde voor het succes van
den wederopbouw.
Het doode materiaal blijft inderdaad dood,
wanneer aan de gedupeerden de zekerheid
wordt onthouden, dat zij financieel althans
in zóóverre worden schadeloos gesteld, dat
het nieuwe begin redelijkerwijs verantwoord
kan. worden geacht.
Het eene is nu eenmaal niet van het
andere te scheiden en het is op zijn zachtst
uitgedrukt onbegrijpelijk, dat men in Den
Haag, waar men zoo gaarne spoed wil zien
betracht met den herbouw zoo zelfs,
dat er bquwpremies, en belangrijke!, in
uitzicht worden gesteld en men andex-zijds
bouwen dwingend wil voorschrijven met
zooveel gemak de financieele overwegingen
der gedupeerden over het hoofd ziet.
Men kan er zich slechts over verheugen,
dat men op allerlei wijze tracht het herstel
te bevorderen. Wij mogen onder geen voor
waarde bij de pakken gaan neerzitten. Maar
de vx'aag mag gesteld worden, of de gedu
peerden een zoodanigen prikkel wel noodig
hebben. Wij hebben reden, dit te betwijfe
len en wie zijn oor in de kringen der ge
troffenen te luisteren legt, zal allerwege
kunnen hooren Bouwen? Liever vandaag,
dan morgen
En toch wordt er niet gebouwd, ook al
zijn er dan veel aanvragen voor de bezet
ting der beschikbare ruimte er worden
weinig aanstalten gemaakt, om te bouwen.
Er wórden wel teékeningen gemaakt.
Het wil ons voox-komen, dat zich juist in
de toezegging van bouwpremies én in het
opleggen van dwingende voórwaarden de
fout van het systeem openbaart. Deze fout
ril., da,t men zich blind staart op den we
deropbouw, zonder er rekening mede te
houden dat de gedupeerden, voordat zij
bouwen eerst wel eens willen weten, waar
ze aan toe zullen zyn.
Vóór den gedupeerde toch mag de we
deropbouw niet maar een avontuur zijn.
Hij wil eerst weten, wat de financieele
consequenties zyn.
Dat klinkt misschien een beetje antiek,
wat consex-vatief wellicht, maar de hèeren
in Den Haag zullen er toch rekening mede
moeten houden, dat het meerendeel der
gedupeerden er zulke conservatieve denk
beelden op na houdt Een dier denkbeelden
is ook, dat honderd procent niet hetzelfde
is als vijftien of desnoods vijf en zeventig
px'ocent.
Vele gedupeerden gevoelen er bovendien
meer voor, de consequenties van den we
deropbouw van te vox-en te overwegen. En
het is daarom zoo volkomen begrijpelijk,
dat de raad van Middelburg zich geplaatst
heeft achter de motie-Luyendijk. Want hier
staat niet alleen het belang van de gedu
peerden op het spel, neen, de toekomst van
de Zeeuwsche hoofdstad zal er aan worden
gewaagd, wanneer er niet spoedig een re
geling komt waardoor de wederopbouw
ook financieel gerechtvaardigd is. Daarvoor
mogen niet de getroffenen opdraaien, niet
in Middelburg, niet in Rotterdam, nergens.
Dat ware inderdaad een wreedheid, welke
eenig zou zijn in de geschiedenis van het
Nederlandschevolk. Wij willen niet nog
maals lanceeren het denkbeeld eener hef
fing ineens van de gansche Nederlandsche
vólksgemeenschap want dat is de oplos
sing, welke ons volk siert we mogen
slechts als een groote en grove onbillijk
heid signaleeren, dat nog steeds twee pro
cent van de bevolking de lasten in volle
zwaarte heeft te torsen. En het wax-e te
wenschen, dat men in bevoegde kringen
nu eindeijk eens ging inzien, dat iedcren
dag deze lasten zwaarder gaan drukken.
Dat men eens ging begrijpen; dat de
gedupeerden hier en elders het noodwinkel-
gedoe eindelijk beu zijn, dat zij willen bou
wen aan hun toekomst en aan de toekomst
der stéden, welke zij bevolken.
In den aandrang om zoo spoedig moge
lijk te bouwen schuilt zeer veel goeds. Maar
wanneer geen behoorlijk financieel funda
ment is gelegd krijgt deze bouwwoede een
bedenkelijk inflatioriistisch karakter. Bo
vendien verlegt men het zwaartepunt we
derom naar de gedupeerden en waar dat
het geval is, daar zouden wij het kunnen
begrijpen misschien wel billijken in
dien de gedupeerden, die thans zoo happig"
zijn op de goede plaatsen, er voor bedan
ken te bouwen ook al verbeuren zij daar
mede bouwpremie en schadevergoeding.
Dat kan voor vele gedupeerden wellicht
nog minder nadeelig zyn.
Optimisme over de toekomst van Mid
delburg kan gerechtvaardigd zijn, maar
DE TWEEDE AANVAL OP
FLYMOUTH.
Over den tweeden aanval op Plymouth,
welke Vrijdagavond is ondernomen, meldt
United Press, dat honderden bommenwer
pers daaraan hebben deelgenomen. Terwijl
Donderdagavond 10.000 brandbommen ge
worpen - werden, was dit aantal Vrijdag
avond nog veel grooter. Aan brisantbom
men vielen er tijdens het hoogtepunt van
den aanval twaalf per minuut, of 720
per uur. De verliezen zijn nog niet te
overzien, doch móeten zeer groot "zyn. Er
is geen stx-aat, die niet getroffen is. De
aanvallers kwamen opzetten bij het vallen
va.n de duisternis, toen de bevolking nog
met het opriximingswei-k van den aanval
van den vorigen avond bezig was. Er is
niet gemeld, dat er ook maar een Duitsche
machine is neergehaald.
De Britsche berichtendienst meldt, dat
bij den laatsten aanval op Plymouth een
groot aantal huizen venvoest is. Velen
zijn dakloos. Men vreest, dat het aantal
slachtoffers zeer groot is.
WOONWIJKEN TE BERLIJN
GETROFFEN.
Naar het D.N.B. verneemt, zijn Brit
sche gevechtsvliegtuigen in den afgeloo-
pen nacht boven Noord-Duitschland ver
schenen. Een deel der toestellen trachtte
Berlijn aan te vallen. Slechts enkele vlieg
tuigen slaagden er in tot boven de bixinen-
stad te komen. Van groote hoogte lieten
zy naar willekeur brandbommen en hier
en daar bxlsantbommen vallen, die even
als de aan den rand der stad geworpen
bommen alleen woonwijken troffen. De
schade is gering Verscheidene zolder-
branden konden snel bedwongen worden.
Eenige burgers zijn omgekomen of ge
wond.
DZJARAB0EB GEVALLEN.
In het Italiaansche legerbericht van Za
terdag wordt medegedeeld, dat in Noord-
Afrika het kleine garnizoen te Dzjaraboeb,
onder bevel van luitenant-kolonel Castag-
ria, die tijdens den strijd gewond is, na
een hardnekkige verdediging van vier
maanden is overweldigd door de groote
hoeveelheden strijdkrachten en oorlogsma
teriaal van den vijand.
De geheele Romeinsche pers brengt hul
de aan het heldhaftige verzet van het
kleine garnizoen-van Dzjaraboeb, dat na
vier maanden taai volhouden in een op
300 kilometer van de kust midden iy de
woestijn gelegen oase, voor een overmach-
tigen vyand moest wyken. De „Giornale
d' Italia wy'st op de troosteloosheid van
dezen verloren post en schrijft, dat nie
mand eraan gedacht heeft, dat het kleine
Italiaansche garnizoen van 800 man vier
maanden lang deze stelling had kunnen
houden. De vijand heeft zyn aanvallen
steeds meer versterkt, waarbij het prestige
van het Britsche rijk op het spel stond en
alleen de drukkende overmacht van den
vijand heeft ten slotte de overgave nood
zakelijk gemaakt.
Fransche werkkrachten naar
Duitschland.
Uit Parijs meldt het D.N.B.In Februari
zijn weer 6800 Fransche werkkrachten
naar Duitschland vertrokken, zoodat thans
30.000 Fransche werkkrachten in Duitsch
land aan den slag gekomen zijn. Ook in het
onbezette gebied van Frankrijk wordt thaxxs
propaganda gemaakt voor het werknemen
in Duitschland. Vergeleken met Januari is
de werkloosheid in het bezette gebied ver
minderd met 63.000 of 10 procent Daar
mede is de werkloosheid in dit deel van
Frankrijk gedaald beneden den stand van
eind-1935.
daarnaast, men blijve met beide voeten op
den grond. Ook in deze beware men de
spreekwoordelijke Nederlandsche nuchter
heid. Wy hopen van harte, dat de stemmen
uit Rotterdam en de hartekreet van den
Mïddelburgscheri raad in Den Haag wor
den gehoord. Want eenerzyds is het drin
gend noodig, dat de wederopbouw ter hand
wordt genomen, anderzijds moet eindelijk
ook zekerheid worden verkregen over de
financieele vergoedingen.
Tusschen deze twee bestaat een onlos
makelijk verband. Uitstel beteekent een
onverdiende extra-belasting van de gedu
peerden en een blaam voor de 98 procent
vaxi het Nederlandsche volk, die niet ge
troffen werd.
Naar onze daden zullen wy door het
nageslacht worden beoordeeld, niet naar
onze goede voornemens en beloften.
DE STR'JD INDE ZONE VAN DZIIDZJIGA
llDZJIBOCTt-DieEDAOEA(DlREDAWA)3b5KM
Diredaoea-Awasj WawasUJ 215 k>
||Awasi - Addis -Abeba gsofr-
11 780KVI
f4114)
-MIE SS o
etahara 'RM
IÓTA
o gaden
Iadagau SOMALI
BOreAM A
ApzjiDijie.il
JaUAR'bar.
Oagaboei?*
(OA&GAH-
5ft5A6EH^fe>U^,tul
DE BRITTEN 100 K.M. VAN DEN
ADDIS ABEBA SPOORWEG
VERWIJDERD
De Britsche gemotoriseerde afdeelingen
zijn via Sasa-Beneh en Dagaboer in de
zóne van Dzjidzjiga aangekomen en bevin
den zich ongeveer een 100 k.m. van den
grooten spoorweg die van Dzjiboeti naar
Addis-Abeba voert.
De Italianen bieden aan de Marda pas
de "toegangspoort van het Ahmar geberg
te naar den spoorweg) weerstand.
De Britten liggen nu voor de hooge
bergkammen va/-, het Ahmar gebergte,
vermoedelijk verwachten zij nog verster
kingen die Uloor Britsch Bomalilamd op
rukken.
Op de kaart zijn met zwarte blokjes de
opmarsch der Britten aangegeven de Ita
lianen bezetten vele goede steUingcn bij
verscheidene plaatsen, gelegen aan den
spoorweg.
Slagschepen en duikbooten vernietigden 33 koopvaardijschepen.
In het Duitsche legerbericht van Zater
dag werd medegedeeld:
„De vlootcommardant admiraal Luetjens
meldt als commandant van een eskader
slagschepen, dat hij na langdurige actie
met zijn zware vlootstrijdkrachten in het
Noorden van den Atlantischen Oceaan in
totaal 22 vijandelijke gewapende koopvaar
dijschepen met een gezamenlyken inhoud
van 116.000 tori tot zinken heeft gébracht
Achthonderd overlevenden zyn daarbij door
Duitsche slagschepen gered.
Aan de Westkust van Afrika hebben
Duitsche duikbooten een zwaar geladen en
krachtig verdedigd convooi, dat voor En
geland bestemd was, aangevallen. Na ge
durende verscheidene dagen onvermoeid en
steeds weer opnieuw te hebben aange
vallen waren ae duikbooten er in geslaagd
11 vijandelijke schepen met een totalen
inhoud van 77.000 ton tot zixiken te
brengen.
Ook de luchtmacht heeft de vijandelijke
scheepvaart aanzienlijke schade bex-okkend.
In. het geheel vernietigde zij ongeveer
31.000 ton scheepsruimte, terwijl 6000 ton
ex-ivstig werd beschadigd. Zoo hebben ten
Noorden van Kreta Duitsche gevechts
vliegtuigen een beschermd convooi met
groot succes aangevallen. Een 12.000 ton-
tankschip van den modernsten bouw stond
na twee voltreffers in vlammen en moet
verloren geacht worden. Een tweede schip
van 8000 ton brak, na midscheeps getrof
fen te zijn, in tweeën. Een derde koop
vaardijschip van 6000 ton geraakte in
bx-and.
In de wateren van Malta kreeg een
Britsche torpedoboot jager een bomtreffcr
op het voorschip. In het Kanaal van Bris
tol, ten Zuidoosten van Pembroke, zyn een
koopvaarder van 4000 ton en een tank
schip van 4000 ton door gevechtsvlieg
tuigen tot zinken gebracht, ten Zuidoosten
van Aldebourgh zonk een koopvaarder van
3000 ton na een voltreffer te hebben ge
kregen.
In het zeegebied van de Shetlandeilan-
den heeft een Duitscli verkenningsvlieg
tuig naar het D.N.B. verneemt, gister
middag een bewapend Britsch koopvaardij
schip van ongeveer 6.000 b.i'.t, aangevallen-
Het vrachtschip werd door een bom van
middelzwaar kaliber getroffen en bleef
met sterke rookontwikkeling zwaar liggen.
Volgens verklaringen van de overleven
den van de 22 Engelsche koopvaardijsche
pen, die door een formatie Duitsche slag
schepen in het Noordelijk deel van den
Atlantischen Oceaan tot zinken zijn ge
bracht, hadden deze schepen zeer waarde
vol materiaal waaronder vliegtuigonder-
deelen en munitie aan boord.
BRITSCH PATROUILLEVAARTUIG
VERLOREN GEACHT.
De Britsche admiraliteit heeft Zondag
avond medegedeeld, dat het Britsche pa-
troxxillevaartuig „Rubens" over tijd is en
verloren geacht wordt.
TWEE DEENSCHE SCHEPEN
VERGAAN.
Uit Kopenhagen meldt het D.N.B.: Vol
gens een mededeeling van het Deensche
gezantschap te Londen zijn de Deensche
vx-achtbooten „Rigmor" en „Dagmar", die
onder Engelsche vlag voeren, verongelukt.
SLACHTOFFERS VAN DEN
ZEE-OORLOG.
Het Portugeesche blad Diario de Noti-
cias meldt uit San Vicenta op de Kaap
Verdische eilanden, dat tot nu toe in de
wateren der eilanden vyf schepen tot
zinken zijn gebracht. Het laatste schip, dat
ten onder ging, was het Britsche stoom
schip „Clan Ogilvy".
Van het eiland Nicolau wordt gemeldt,
dat daar twee reddingbooten zijn aange
komen van 35 overlevenden van de be
manning van het Engelsche. stoomschip
„Clan Macnab". De scnipbreukelingen ver
klaarden, dat nog vier reddingbooten on
derweg waren.
Op grond van de machtiging, hem ver
leend in ax-t. 1 der verordening van den
rijkscommissaris betreffende de strafbaar
heid van handelingen tegen militaire of po-
litieele verordeningen van 7 Februari 1941
(verordeningenblad no. 82) heeft de com-
missaris-genex-aal SS. brigadeführer Rauter
officieel medegedeeld
1. (a) Het is verboden op openbare
wegen, straten en pleinen of an
dere voor het publiek toeganke
lijke plaatsen slag- of stootwa-
pencn by zich te dragen.
(b) Slag- of stootwapenen in den
zin dezer bekendmaking zijn wa
penen, die naar hun aard bestemd
zijn, door ermee te slaan, te stoo-
ten of te steken, verwondingen te
veroorzaken.
2. (a) De op grond van de wet Van 9 Me
1890, houdende verbodsbepalingen met be*
trekking tot het dragen van wapenen uit
gereikte machtigingen tot het bij zich heb
ben van bedoelde wapens en andere veror
deningen, welke met deze bekendmaking in
strijd zyn, treden tot nader order buiten
werking.
(b) Uitgezonderd van de onderhavige be
palingen zijn de leden van de Duitsche
weermacht, de S.S., de politie en de in het
bezette Nederlandsche gebied zich bevin
dende personen, welke behooren tot het
Duitsche bestuur en Duitsche takken van
dienst. Ook de bepalingen, welke betreffen
de bewapening en uitrusting van hen, die
in dienst zyn van de Nederlandsche over
heid blijven van kracht
3. Handelingen, in strijd met deze bekend
making zijn overtredingen en worden ge
straft met hechtenis tot 6 maanden en geld
boete tot 1000 gulden of met één dezer
straffen, voor zoover niet een hoogere straf
kan worden opgelegd volgens andere be
palingen,
