Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
DE DUITSCHE LUCHTAANVALLEN
OP ENGELAND.
De strijd tegen de
prijsopdrijving.
waarin opgenomen de
184ste JAARGANG
NUMMER 67
WOENSDAG 19 MAART 1941
Uitgave dei Firma s I; van de Velde Jr en G W den rioer
ABONNEMENTSPRIJS;
19 cm ck of f 2.42 per kwartaal
Franco par pott 1 2.63 par kwartaal.
Afzonderlijke nummert 5 cent
e
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1-5 regelt t1.50. Iedere regel meer
30 cent Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regelt iO.52,
Iedere 'egel meer 10 ct (max. 8 regelt).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Adeldom verplicht.
Naar aanleiding van de gebeurtenisgen
In Amsterdam hebben wg onlangs de aan
dacht gevestigd op de ernstige consequen
ties, welke uit de daden van onverantwoor
delijke elementen kunnen voortvloeien.
Deze tijd leent zich voor excessen en nu
zich een stemming van nervositeit aan
velen heeft ritédegedeeld, is er voor het
exces een vruchtbare voedingsbodem voor
handen. Wie zich thans niet weet te be-
heerschen, wordt maar al te spoedig in de
verleiding gebracht, het oor te leenen aan
de inblazingen van hen, die er op uit zijn
in troebel water te visschen.
De bezettende overheid heeft er geen
twijfel over laten bestaan, dat zij een
zoodanig optreden van hen, die óf de
draagwijdte hunner daden niet kunnen
overzien, óf in het veroorzaken van onge
regeldheden een uiting van vaderlandslief
de meenen te zien, niet kan dulden en dat
zij er niet voor zal terugdeinzen door
zeer strenge maatregelen haar wil gebie
dend op te leggen.
Er is helaas aanleiding het beroep
op bezinning en waardigheid op Zeeland te
betrekken, nu zich, met name in Goes
ernstige ongeregeldheden hebben voorge
daan, terwijl er aanwijzingen schijnen te
zijn, dat er ook elders in dit gewest on
ruststokers 'aan het werk zijn. Helaas,
want wat wij thans hier en elders consta-
teeren Is ten eenenmale ,on-Zeeuwsch en
zij, die thans prikkelen tot verzet bewijzen
aan Zeeland een zeer slechten dienst.
Wij moeten ons den toestand van het
oogenblik duidelijk en zuiver realiseeren;
wij moeten niet pogen ons te onttrekken
aan de feiten. Dat is ongetwijfeld voor
v^len zeer hard en speciaal de Zeeuwen,
die van oudsher konden worden gerekend
tot de beste vaderlanders, zullen het moei
lijk kunnen verkroppen, dat de historie
thans dezen wreeden loop heeft genomen.
Het ware dwaasheid, dit te verdoezelea.
Wellicht gebeurt dit wat te veel en hebben
velen te weinig oog voor de tragiek van
het overweldigende gebeuren van de Mei
dagen. Geenszins wil dit zeggen, dat ons
volk, ook ons Zeeuwsche volk uit een
dommel is wakker geschud en nu met ver
bijsterde oogen in een nieuwe ongekende
werkelijkheid blikt, een werkelijkheid,
welke dit volk angstvallig verborgen werd
gehouden. Neen, de vaderlandsliefde van
dit volk was geen gemakkelijk hoofdkus
sen, waarop het zoet rusten is. Wie er
zoo over denkt, ként dit volk niet en
heeft van zijn historie geen syllabe be
grepen.
De liefde voor zijn vaderland is voor den
goeden Nederlander een activiteitsprikkel.
Maar dit aanvaardend verplicht onze va
derlandsliefde ons ook «..e feiten niet te
verdoezelen. Zij zijn er en wij mogen er
ons onder geen enkel voorwendsel aan ont
trekken.
Noblesse oblige Adeldom verplicht.
Daarom willen we ook niet waarschuwen
voor de- consequenties van onverantwoor
delijke daden. Het gaat in eerste instantie
niet om de consequenties, h' t gaat om de
daden. Zjj verdienen de scherpste afkeu
ring en de bedrijvers ervan moeten worden
gebrandmerkt als provocateurs.
Provocatie is een uiting van ondergrond-
sche politieke stemmingmakerij en de pro
vocateur is als een hyena, die zijn prooi
van achteren zoekt te bespringen en die
zich terugtrekt zoodra een waardige te
genstander zijn weg kruist. Wij, Zeeuwen,
dragen niet voor niets een leeuw in ons
wapen. Aan dit symbool mogen allen, die
het wel meenen niet dit land en dit volk
zich spiegelen. De leeuw gaat den konink
lijken weg, hij houdt zich niet op met
achterbaksche methoden. Wanneer wij
thans een beroep doen op de waardigheid
der Zeeuwen, die zich de eeuwen door in
een strijd tegen een verraderlijken vijand
van hun beste zijde hebben getoond, dan
kunnen wij slechts zeggen: denkt aan den
leeuw in het wapen.
Er is en wordt een gevaarlijk spel ge
speeld, nu sommigen het politieke relletje
als strijdmiddel meenen te moeten aan
wenden, om den tegenstander te overtui
gen. Dit middel mist echter iedere over
tuigende kracht, het is een wapen, dat
zich uiteindelijk keu*t tegen hen, die het
hanteeren. Zijn werking is volstrekt nega
tief, waar het onherroepelijk leidt tot orde
verstoringen, welke met het doel der poli
tieke activiteit niets meer gemeen hebben.
Dit strijdmiddel moet bovendien van de
hand worden gewezen, omdat het de be
zettende overheid zal noodzaken, ons het
recht der vrije politieke Wilsvorming
en dat is onder de gegeven omstandigheden
een voorrecht te ontnemen.
Het feit der bezetting* als resultaat van
DE NIEUWE VLEESCHBON.
De secretaris-generaal van het depar
tement van landbouw en visscherij maakt
het volgende bekend.
Gedurende het tijdvak van Donderdag 20
Maart tot en met Zondag 30 Maart as.
geeft elk der vier met „08 vleesch" ge
merkte bonnen van de vleeschkaart recht
op het koopen van 100 gram vleesch,
been inbegrepen, óf één rantsoen vleesch
waren. De met „08 worst, vleeschwaren"
gemerkte bon geeft uitsluitend recht op
het koopen van een rantsoen vleeschwaren.
v De bonnen, welke op 30 Maart a.s.
nog niet gebruikt zijn, blijven nog geldig
tot en met Woensdag 2 April a.s.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat thans ook paarden- en schapen-
vleesch onder de distributie vallen,
zoodat def rantsoenen ook gelden voor
deze vleeschsoorten.
Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon
kan worden gekocht bedraagt 75 gram
voor gerookt of gekookt varkens-, rund-,
kalfs-, paarden- en schapenvleesch en voor
gerookte worstsoorten, 100 gram voor ge
kookte worstsoorten, rolpens en knak
worst, 125 gram voor leverartikelen, ton
genworst en nierbrood en 150 gram voor
bloedworst.
De sneeuwklokjes luiden he* voorjaar
in, ondanks guren wind en onbehage
lijke temperatuur (Foto Het Zuiden)
Na een „betrekkelijk rustigen nacht",
zoo meldt de Britsche berichtendienst, zijn
Dinsdag in den loop van den dag vijande
lijke vliegtuigen boven een of twee plaat
sen van de Britsche eilanden verschenen.
Te Londen is er voor het eerst sedert
eenige dagen overdag weer luchtalarm ge
geven. Nadere bijzonderheden werden ech
ter^ niet gemeld.
Uit Berlijn meldt het D.N.B., dat gisteren
sedert .de vroege avonduren weer Duitsche
gevechts-formaties zijn opgestegen voor
aanvallen op strategische doelen in Enge
land. De reeds binnengekomen berichten
van de bemanningen der vliegtuigen behel
zen, dat de doelen met goed gevolg konden
worden gebogibardeerd.
Naar het D.N.B. verneemt, hebben
sterke Duitsche afdeelingen in den afge-
loopen nacht luchtaanvallen gedaan op
voor den oorlog belangrijke doelen ln
Midden- en Zuid Engeland. Men heeft groo-
te branden en ontploffingen waargenomen.
Nadere bijzonderheden zijn nog niet be
kend.
ENGELSCHE AANVAL OP DE
DUITSCHE KUST.
Gisterochtend vroeg hebben Britsche ge
vechtsvliegers aanvallen op de kust van
Noordwest Duitschland ondernomen.
Verscheidene Engelsche vliegtuigen, zoo
verneemt het D.N.B., die tengevolge van
het goedgerichte afweervuur hun koers
moesten wijzigen, lieten op den terugweg
hun bommen naar willekeur vallen op een
stad van middelbare grootte in het Noord
westen van Duitschland. In deze stad
bevinden zich geen militaire objecten en
geen economische installaties, die voor den
oorlog van belang zgn. Een voltreffer viel
op een meisjesschool en richtte groote
schade aan. Doordat de lessen nog niet
waren begonnen, zijn er gelukkig geen
slachtoffers te betreuren. Het totale aan
valsplan der Engelschen mislukte overigens
door den zeer doelmatigen Duitschen af
weer. De Engelsche formaties konden niet
voorbij de kust komen en werden door
het steeds krachtiger wordende afweer
vuur verstrooid, zoodat de bommen luk
raak op woonwijken en op het platteland
werden* geworpen.
VANNACHT BRITSCHE
VLIEGTUIGEN BOVEN NOORD
DUITSCHLAND.
In den afgeloopen nacht, aldus ver
neemt het D.N.B., waren de aanvallen der
Britsche luchtmacht in hoofdzaak gericht
op twee havensteden in Noord-Duitschland.
Slechts in woonwijken werd een geringe
schade aangericht. De uitgebroken branden
werden in den loop van den nacht ge-
bluscht
den strijd in Nederland, vraagt van het
geheele volk de bereidheid tot loyale sa
menwerking. Dat is een eerste landsbe
lang in het heden, maar ook met het
oog op de toekomst. Wie zich desondanks
laat verleiden tot het aanmoedigen van
politieke relletjes in wezen, en niet
alleen in dezen tijd, een vrij zinloos onder
nemen miskent het landsbelang en
maakt zich schuldig aan defaitisme.
Nu zullen er ongetwijfeld zijn, die een en
ander willen vergoeilijken, met een beroep
op de onervarenheid en de onwetendheid
der daders. Men bega echter geen ernstige
vergissing. Hier pleit geen enkele verzach
tende omstandigheid, wijl het in eerste in
stantie niet gaat om de jeugdige bedrij
vers, maar om de lieden achter de scher
men, de eigenlijke provocateurs. Het zal
moeilijk zijn, deze te achterhalen, maar
daarom juist dient er op hen, die belast
zijn, in welke kwaliteit ook, met de op
voeding der jeugd een ernstig en dringend
beroep te worden gedaan.
Niet slechts in Goes, maar overal in
Zeeland mogen ouders en opvoeders, onder
wijzers, geestelijken en jeugdleiders het
zich tot een duren Zeeuwschen en vader-
landschen plicht achten, him pupillen af te
houden van onverantwoordelijke daden. Wij
kunnen van harte het beroep van den
waarnemend commissaris dezer provincie
onderschrijven. Niemand onttrekke zich
daaraan, ook al meent men: dat gaat mij
niet aan! Het gaat er om, dat vooral het
opgroeiende geslacht wordt doordrongen
van de waarden, die op het spel staan,
dat het doordrongen wordt van de beteeke-
nis van onzen vaderlandschen, onzen
Zeeuwschen adeldom.
Daarvan moeten wij ons allen sterker
bewust worden en dan zal ook het besef
levendiger worden, dat onze adeldom ver
plicht tot een loyale samenwerking met
de bezettende overheid.
Wij gaan den koninklijken wegl
VERSCHILLENDE ZEEUWSCH-
VLAMINGEN ZWAAR GESTRAFT.
De strijd tegen de prijsopdrijving wordt
ononderbroken voortgezet. De inspecteurs
voor de prijsbeheersching hebben wederom
tal van vonnissen gewezen, die niet mals
zijn.
Een bakker in Graauw en Langen-
dam, die brood te duur verkocht,
werd gestraft met een boete van
ƒ500, terwijl zijn zaak een maand zal
worden gesloten en het vonnis wordt
gepubliceerd.
Eenzelfde straf werd opgelegd aan
een bakker in Lamwaarde voor een
overeenkomstig feit.
In Dordrecht werd een buitenband te
duur verkocht, wat den fietsenhandelaar
op 200 kwam te staan, terwijl het te veel
betaalde aan den kooper moest worden
terug betaald.
In Terneuzen hield men zich niet
aan de prijzen voor schoenen, zooals
die op 9 Mei jL golden. Den overtre
der werd een boete van 500 opge
legd.
In de Kwakel trachtte een slager spek
van de hand te doen voor een te hoogen
prijs. Zijn voorraad werd verbeurd ver
klaard en de boete werd vastgesteld op
100. Een heel varken, dat te Venray
voor te hoogen prijs werd aangeboden,
kostte den eigenaar 300 boete. Het von
nis zal worden gepubliceerd.
In Dordrecht werd in enkele gevallen
geknoeid met de prijzen van soepvleesch.
Boetes werden daarvoor opgelegd van ƒ40
en 200. Opdrijving van den prijs voor
rijst en havermout door een winkelier in
Putte werd gestraft met 200 en publi
catie van het vonnis.
Iemand in Westdorpe, die met een
partijtje tarwe een goeden slag dacht
te slaan, zal 300 moeten betalen.
Ook in zijn geval zal de tuchtbeschik-
king worden gepubliceerd
BEROEP OP INGETOGENHEID EN
WAARDIGHEID.
Een ernstig woord tot de Goesche leiders.
BIJEENKOMST ONDER LEIDING VAN
DEN WJ1. COMMISSARIS VAN
ZEELAND.
Maandagmiddag had, op uitnoodiging
van burgemeester Ten Kate, en onder lei
ding van den w.n. Commissaris van Zee
land, mr. P. Dieleman, ten stadhuize een
bijeenkomst plaats van burgemeesters uit
de omliggende gemeenten, predikanten,
deken-pastoor Nieveen van Dykum, ir.
Dorst, voedselcommlssaris, hoofden van
scholen, leiders van jeugdvereenigingen,
raadsleden en bestuurders van verschil
lende corporaties.
Bij de opening dezer bijeenkomst legde
de heer A. J. Klooté, in opdracht van
den districtsleider der N.S.B. en gemach
tigde van den leider, de volgende verkla
ring af:
„le. De manier van uitnoodiging van
den burgemeester voor deze bespreking
moet ik als onbeleefd afwijzen, want zij
bestond uit een eenvoudig op de cyclostyl
vervaardigd schrijven, zonder a^es.
2e. Bij uitnoodigingen voor besprekingen
verzoek ik U burgemeester, niet mij als
districtsleider en gemachtigde van den
leider, doch ue voor deze gemeente ver
antwoordelijk groepsleider der N.S.B., ka
meraad P. L Rosier uit te noodigen en met
dezen in het belang van de gezonde ont
wikkeling der gemeente Goes, nauw con
tact te houden.
Bg een bespreking in den zin van de
oproep van den burgemeester met de lei
ders van verschillende partgen en orga
nisaties, acht ik de tegenwoordigheid van
vertegenwoordigers der N.S.B. op de vol
gende gronden voor niet noodig:
a. De N.S.B. heeft Vrgdag het bewijs
geleverd van discipline en goede houding.
b. Zoolang onze politieke tegenstanders
met zulke verwerpelijke middelen als stuk
ken jjzer en andere slagwerktuigen,
schreeuwen en joelen, enz. hun politieken
strijd voeren, kunnen wij met onze tegen
standers ons niet aan één tafel zetten.
Dat komt niet overeen met- de waardig
heid van het Nationaal Socialisme.
4. Het zou wenschelijk zijn, dat de
leider van de Unie en de verschillende
organisaties b.v. Z.L.M., buitendien de
geestelijken als zielverzorgers der men-
schen en de leeraars als opvoeders der
Jeugd, zoodanig door den burgemeester
werden beïnvloed, dat zij daarvoor zorgen,
dat alle aan hun zorgen toevertrouwde
menschen in de toekomst een voor een
Nederlander waardige houding aannemen.
En inplaats van met slagwerktuigen het
Nationaal Socialisme te bestrijden, zich de
moeite zouden geven, het goede in het
Nat. Soc. te ontdekken. Wij Nationaal So
cialisten roepen uit: alles voor het Neder-
landsche volk. Daarom marcheeren wij
verder en zullen altijd weer het Volk
wakker roepen, opdat het eindelijk vrg
worde van het teugelooze individualisme
en van de heerschappij der plutocraten.
Daarom houd ik mijn aanwezigheid ver
der voor overbodig. Hou zee!" y
De heer Klooté verliet hierop de zaal.
Burgemeester Ten Kate zette uiteen, dat
hij in overleg met den wjl Commissaris
van Zeeland deze bijexkomst belegde. De
voorbereiding moest zeer gehaast getrof
fen worden. Spr. betreurt, dat de heer
Klooté deze bijeenkomst verliet, daar het
doel juist is hetgeen deze in punt vier
van zijn verklaring omschreef.
Mr. Dieleman, hierna het woord nemen
de, wees er op dat deze bijeenkomst belegd
was in verbanc met hetyeen Vrijdag 1.1.
te Goes voorviel, terwijl ook daarvoor reeds
ruiten ingegooid waren. Zulks is zeer af
keurenswaardig en kan ernstige gevolgen
hebben, gezien hetgeen in gemeenten elders
gebeurde. Spr. roept alle aanwezigen op,
om zulks in de toekomst tegen te gaan.
Ons volk en ons land worden door zulke
dingen niet gediend. Er moet een geest
komen van ingetogenheid en verdraag
zaamheid en spr. wekt nogmaals op, predi
kanten door hun prediking, onderwijzers
door hun onderwijs, vereenigingsleiders
door hun woorden, daartoe mede te wer
ken. Zelfs nu is spr. niet gerust, dat geen
ernstige maatregelen zullen volgen, al
hoopt hij, door hetgeèn hg hier mogelijk
zal fiooren, zulks te kunnen voorkomen.
Spr. zegt dan nog, dat de burgemeesters
der omliggende gemeenten uitgencodigd
zijn, omdat er een gerucht ging, als zou
men ook uit de omliggende gemeenten wil
len komen om tes Goes een relletje te
maken. Ernstig waarschuwt hfl, dit te
voorkomen.
Door vele der aanwezigen werd nu het
woord gevoerd, waaruit bleek, dat allen
het gebeurde ernstig afkeurden en elk in
eigen kring met ernst zou aanmanen zich
van dergelijke dingen als gebeurden af-
zgdig te houden. Anderzijds werd er ech
ter op gewezen, dat dergelijke relletjes in
den regel opgezet worden door elementen
waarop geen der aanwezigen invloeduit
kan oefenen, en die wel zorgen buiten
schot te blijven als er gestraft moet
worden.
Op enkele opmérkingen en vragen deelde
mr. Dieleman mede, dat de W.A. der
N.S.B. recht heeft marschen en oefenin
gen te maken en haar door de hoogste
autoriteiten ook het recht toegekend is in
bepaalde gevallen zelf handelend op te
treden. Spr. gewaagde voorts met lof
over de Goesche politie die zich bij het
voorgevallene goed gedragen heeft.
Ds. Steinz zeide zeker namens alle gees
telijke leiders te spreken als hij verklaar
de, alles te willen doen om de rust en
orde in deze gemeente te bevorderen en
het gezag allen moreelen steun te ver-
leenen.
Ds. Van de Vegte wees er op, dat hij
thans duidelijk vernam welke vrijheid en
bevoegdheid de W.A. der N.S.B. heeft.
Dan moet men van de feiten uitgaan,
Spr. zou er echter op willen wtjzen, dat
de elementen, waar zulke relletjes van
uitgaan, niet door de aanwezigen te be
ïnvloeden zijn. Mogelijk kan daar uitdruk
kelijk op gewezen worden. Spr. zal het
gezag gaarne steunen.
Burgemeester Gunning, van Yerseke,
verklaarde, dat burgemeesters uit de om
liggende gemeenten zeker alles willen doen
wat in hun vermogen is om de rust en
orde te bevorderen. Spr. betoogde voorts,
waar gewezen werd op ingetogenheid, ver
draagzaamheid, het niet aanwakkeren vau
haat, dat de kern der zaak is ook het
goede in anderen te willen te zien, ook in
de N.S.B.
De heer van Faassen, hoofd Burgemees
ter Van Dusseldorpschool, meent, de paar
honderd aankomende jongelui, die onder
zijn leiding staan, met succes er op ge
wezen te hebben, hoe zich in deze moeilij
ke dagen te gedragen. Spr. zeide respect
te hebben voor de wijze waarop de burge
meester e gemeente beheert en verklaart,
dat zeker alle ambtenaren In ztjn streven
achter hem staan.
De heer Kuiper, inspecteur L.O., zeide,
dat er veel kracht kan uitgaan van de
1800 kinderen die het Goesche onderwijzend
personeel onder zich heeft Dat moeten
allen kleine vredesapostelen zijn. Spr. drukt
zijn waardeering uit over de wtjze waarop
dit personeel sinds de eerste oorlogsdagen
zijn taak vervulde. Ondanks de vaak ont
zettende moeilijkheden is het hitterend
geslaagd aan de gestelde, zware eischeu
te voldoen, zoo, dat niet één offïcieele
klacht binnefikwam.
Mr. Dieleman wees neg op de zeer te
waardeeren, correcte houding der Duitsche
bezetting en dat ook dit den plicht oplegt
alles te doen om de rust en orde te be
waren. Laat ieder, die Iets weet of ver
moedt betreffende elementen die de rust
en orde willen verstoren, daar dadelyk
aan de politie kennis van geven. ïntus-
schen is spr. verheugd gehoord te hebben,
dat allen die rust en orde naar vermogen
willen bevorderen zeer loyaal staan tegen
over de bezettende macht. Zulks zal lijj
in zijn rapport tot uiting brengen.
Prijzen akkerbouwproducten 1941.
Uit een vergelijking van de prjjzen, welke
de landbouwers voor hun producten van de
oogst 1941 zullen ontvangen met die van
den oogst 1940 blgkt, dat van de meeste
akkerbouwproducten de prijzen zijn ver
hoogd met 12 20 en meer procent.
Ziehier de prijzen van de belangrijkste ge
wassen
Tarwe
Rogge
Gerst (winter)
Gerst (zomer)
Haver
Groene erwten
Veldboonen
Koolzaad
Suikerbieten
Zand- en veenaardappelen
Aardappelmeel
Öe prijzen zgn alle per 100 kg., behalve
van die van suikerbieten per 1000 kg. Van
de meeste niet genoemde soorten erwten en
boonen zijn de prqzen 1941 gelijk aan die
van 1940. Van enkele soorten kleiaardappe-
Ien (roode star*enz.) is de prijs met 0,25
per 100 kg. verlaagd, maar van andere
soorten (bintjes, alpha, industrie) zgn de
prijzen verhoogd met 50 65 cent per 100
kg. Voor de gewassen van den oogst 1940
gold een oewaarloonregeling, welke de prij
zen met gemiddeld 50 cent per 100 kg. ver-
1940 1941 Verhooging
ƒ11,50 ƒ13,25 ƒ1,75 (15
10,50 ƒ12,75 2,25(21
ƒ10,— ƒ11,50 ƒ1,50 (15
10,40 11,90 1,50 (14%
8,50 9,50 1,— (12
12,50 ƒ15,— ƒ2,50 (20
12,25 15,— 2,75 22%
ƒ16,50 ƒ20,— 3,50 (21
14,— 16,— 2,— (14
2,75 3,30 0,55 (20
i 13,— 15,— 2,— (23
hoogde. Voor de producten van dit jaar is
nog geen bewaarloonregeling bekend ge
maakt. Bij afname later dan 1 September
a.s. zal het bewaarloon, aldus het officieele
persbericht nog nader worden geregeld.
