Tweede blad PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT Vrijdag 7 Maart 1941 NEDERLAND VOEDT ZICHZELF SLACHTOFFERS VAN DEN BOMAANVAL OP DEN HAAG BEGRAVEN. DE VLUCHT VAN EX-KONING CAROL VERRICHTEN VAN SLEEPDIENSTEN. Boerenleider Roskam over den productieslag 1941. De modernste sneeuwploeg ter wereld is in Noorwegen in gebruik genomen voor het schoonhouden van de ingesneeuwde bergpassen. De boerenleider van het Nederlandsch agrarisch front, de heer E. J. Roskam Hzn., heeft heden een radiorede uitge sproken over den onder leiding van deze organisatie ingezetten productieslag. Daarmee is evenwel, aldus de heer Roskam, niet alles gezegd. De beteekenis van den productieslag is pas duidelijk, aldus de heer Roskam, als men dezen ziet in verband met de nieuwe verhouding die groeiende is tusschen boer en volkhuis houding. In de nieuwe orde, die ook in ons land groeiende is, heeft de boer een heel andere taak dan voorheen. Ge heel andere factoren bepalen de rich ting der landbouwpolitiek en op een geheèl ander doel is de landbouw ge richt. Daardoor krijgt de productie slag een zee^ bijzondere strekking. Men kan de praktische landbouw vraagstukken niet los enken van de geestelijke stroomingen, die onzen tyd kenmerken. Spr. if vervolgens een historisch over zicht, waarbg hij o.m. wees op de nadeelen van de internationale goudmarkt, waar door de invloed van het buitenland groo- ter werd. In 1938 importeerden wy van ons broodgraan 45 pet., van ons voeder- graan 50 pet., waarvan 40 i'Ct. voor de varkens, 30 pet. voor het pluimvee, 20 pet. voor de paarden ca 10 pet. voor het rundvee. Wij exporteerden 90 millioen kg. eieren of 60 pet. der productie, 60 mil lioen kg. kaas of 50 pet. d*T productie, 170 millioen kg. gecondenseerde melk of 100 pet. der productie. Zoo v erden wij, wat onze voedsel voorziening en onzen andbouw be treft, vastgeklonken aan het buitenland en wel aan groote rijken, waardoor onze z.g. vrijheid een holle fraze werd. TRIEST BEELD. De heer Roskam besprak -ervolgens de ineenstorting van het kapitalistische stel sel en noemde in dat verband eenige cij fers, waaruiL bleek, dat de vee-export van 59500 in 1913 daalde tot 373 stuks in 1938, de slachtvee-export van 40600 tot 12 stuks, de uitvoer van rund- en kalfs- vleesch van 7% millioen tot jO.OOO kg. Terwijl onze uitvoer vernietigd was, voerden wij niettemin in 1938 nog 8,4 mil lioen kg. versch en 5,6 millioen kg. bevro ren vlecsch in. Met den varkensexport ging het net zoo. De uitvoer van levende varkens daalde van 34.400 in 1932 tot in 1938, die van varkensvleesch van 21 millioen kg. tot 2 Het Spaansche blad Arriba meldt betref fende den vlucht van ex-koning Carol van Roemenie, dat hij in Sevilla (Spanje) een onbetaalde hotelrekening van meer dan 10.000 peseta's alsmede de beroemde col lectie honden van mevrouw Lupescu heeft achtergelaten. (Zooals gemeld, is ex- koning Carol onverwachts in Lissabon aan gekomen. Het officieele Spaansche persbureau Cifra kenmerkt den vlucht van ex-koning Carol van Roemenië naar Lissabon als woordbreuk, daar hij zich, alvorens hem verlof tot vestiging verleend was, ver plicht had, Spanje niet te verlaten. De vroegere koning bewoonde met mevrouw Lupescu een reeks kamers in het grootste hotel van Sevilla. Op zijn eerewoord had hij zich tegenover de Spaansche autoritei ten verplicht, geen poging tot vluchten te ondernemen, en het Spaansche grondge bied niet te verlaten. Krachtens dit eere woord was hem een aanzienlijke vrijheid van beweging toegestaan. Carol kon in het hotel volkomen ongehinderd bezoek ont vangen, telefoongesprekken voeren en uit stapjes in de groote Amerikaansche auto's maken. Kort voor zijn vlucht had hij be zoek ontvangen van een uit Portugal ko menden vreemdeling, die hem en mevrouw Lupescu van valsche passen voorzag. Met deze papieren is het blijkbaar gelukt de Spaansche beambten aan de grens nabij Badajoz te bedriegen. Nadat him de passen NIEUWE BEVOEGDHEID VOOR SECRETARIS-GENERAAL VAN JUSTITIE. Het verordeningblad van gisteren bevat de volgende veroraening van den rijks commissaris voor het bezette Nederland- sche gebied: Artikel 1. De secretaris-generaal van het departement van justitie wordt gemachtigd binnen de grenzen van zyn bevoegdheid beschik kingen te geven, welke volgens het vr gore Nederlandsche lecht in den vorm van een koninklijk besluit moesten worden gegeven. Artikel 2. Gelijktijdig met de beslissing, bedoeld in artikel 1, kan de secretaris-generaal van het departement van justitie bepalen, dat en tot op welk tijdstip c'eze beslissing te rugwerkende kracht heeft wanneer dit, gezien de omstandigheden van elk geval afzonderlijk, noodig of redelijk is. Terug werkende kracht kan echte»- niet worden verleend vóór 25 Mei 1940. Artikel 3. De rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied behoudt zich het recht voor om in een bepaald geval de in de artikelen 1 en 2 bedoelde bevoegd heden zelf uit te oefenen. Artikel 4. Deze verordening treedt ir. werking op den dag harer afkondiging. millioen kg., aie van bacon van 50 tot 26,4 millioen kg. Fruit, groenten enz. vertoonen hetzelfde beeld van verval. De uitvoer zakte ineen, de staatsschuld steeg, werkloosheid grensde alom, de mid denstand klaagde, de boer zwoegde, het volk kreunde, het vaderland was in groo- ten nood. De heer Roskam laakte scherp de vernietiging van de gaven des hemels in een zoo verschrikkelijke mate, dat er in de geschl mis geen weerga van te vin den is, en hy herinnerde in dit verband aan het op den mesthoop werpen van 12% t~ .iioen kroppen sla in 3934 en zelfs 30 millioen in 1936. Niet minder huiveringwekkend was het vermalen van biggen tot varkensvoer. Over de bedreiging van den veestapel door kunstmatige inperking, terwijl het bo- t«rverbruik h'.er slechts 70 pet. is van dat in Duitschland en minder dan de helft van dat in Engeland was, wilde spr. maar zwijgen. Spr. lichtte vervolgens toe, dat de nieu we orde op dezen hechten grondslag moet worden opgebouwd: de vaHe wet der schepping, die ons leerde, dat onze boeren tot taak hebben, eigen volk te voeden uit eigen bodem. Dat u is de beteekenis van den produc tieslag: het vervullen van de wet der schepping. Daar komt, zoo vervolgde spr. dan nog wat bij. Ieder- trouwe vaderlander bidt en werkt :n onze dagen voor het recht en de vrijheid van ons volksbestaan. Maar wat denkt gij, als aan de vredes- tafel gesproken zal moeten worden over de nieuwe volkenorde an Europa, zou er dan sprake :unnen -zijn van een sterk, fier en zelfbewust Nederlandsch olk, dat eigen roeping verstaat in harmonische samen- werkiir- in het groote geheel, indien onze voorman daar m ct staan als een bedelaar, die smeekt: och toe, groote lachten, geef ons wat graan l Rusland en Roemenië, koop asjeblieft wat beter en eieren voor hooge prijzen, want anders kunnen onze boeren zich niet bedruipen. Zoo kan het niet en zoo mag het niet. Als een gezond jong volk, vol levens mogelijkheden, moeten wij aantreden op den nieuwen dag, die komt. En dat volk moeten wij voeden van eigen bodem, zjjn fundamenten moeten binnen eigen grenzen liggen. Met rooter aandrang deeo de leider van het Nederlandsch agrarisch front tenslot te een beroep op de boeren: zet u in voor den productieslag. De levenskracht van een volk kan in druk en moeite het zui verst uitbotten. waren overhandigd, verwijderden Carol en Lupescu zich uit het hotel te Sevilla on der het voorwendsel, een wandeling te wil len gaan maken. Zooals gebruikelijk werd Carol door geheime politie vergezeld. Het gelukte hem echter deze bewaking spoe dig na het verlaten van het hotel van zich af te schudden. Kort daarop zag men hem aan het stuur van een grooten auto op den hoofdverkeersweg in de richting van de Portugeesche grens rijden. Veertig ki lometer voor de grens stapte Carol uit den Chrysler-wagen, waarin hij met groote snelheid naar de grensplaats Rosala de la Frontera gereden was, in een anderen klaarstaanden auto over. Ongehinderd pas seerden Carol en mevrouw Lupescu de Portugeesche grens. Hoe het gelukt is, alle eenigszins ge makkelijk te vervoeren voorwerpen van waarde, zooals de juweelen van mevrouw Lupescu en zelfs de kostbare collectie el Greco's van Carol in den auto te brengen, is voorloopig nog niet opgehelderd. Het hotel te Sevilla zit nog met een onbetaal de rekening van 10.000 peseta's en Carol's eigen personeel, dat in Sevilla is achterge bleven, komt eveneens twee maanden sa laris te kort. Carol naar Amerika Uit Lissabon meldt het D.N.B. Met betrekking tot de vlucht van ex-koning Carol en mevrouw Lupescu uit Sevilla, dat Carol reeds een dezer dagen naar Amerika zal vertrekken. OVERSTROOMINGEN BIJ BREDA. Nadat in de afgeloopen dagen de water stand reeds onrustbarend was gestegen, is het thans opnieuw tot overstroom ingen in de omgeving van Breda gekomen. Gis- teren vroeg in den morgen is de dijk van de Aa bij de Batenburglaan te Princenhage doorgebroken. Men heeft getracht het gat te stoppen met betonringen, hetgeen echter niet is gelukt, met het gevolg, dat groote oppervlakten weilanden en tal van boerde rijen zijn overstroomd. Aan dé Oranjelaan is een groote kweekerij van den heer Speet met vier groote warenhuizen en 500 broei kassen geheel ondergeloopen. In de Oranje boomstraat spuit het water uit de riolee- ring omhoog. Gistermorgen is nabij de kerk in de Oranjeboomstraat de kade op een tweede plaats doorgebroken, des middags dreigde bovendien een doorbraak by de Verlaatbrug, waarmede de woonwyk van Boeimeer gevaar loopt. Reeds is het van Sonsbeeckpark in Boei meer geheel ondergeloopen. De rivier de Mark heeft men tot gistermiddag voor wat het stadsgedeelte van Breda betreft nog in bedwang kunnen houden, doch het water stond slechts enkele centimeters onder den kruin van den dyk. De bouwput van de nieuwe brug over de Baronielaan, die dezen winter al eens onder water liep, loopt weer gevaar, evenals de Pastoor straat en de omgeving te Ginneken. Ten Zuiden van Breda is de Mark opnieuw buiten haar oevers getreden, zoodat zich hier een groote watervlakte uitstrekt. AAN VERGUNNING GEBONDEN. Het verordeningenblad van gis teren bevat een verordening over het verrichten van sleepdiensten binnen het bezette Nederlandsche gebied. De verrichting van sleepdiensten binnen Nederlands grenzen was tot nu toe zon der eenige beperking aan de betrokken ondernemers overgelaten. De sinds Mei 1940 ingetreden structureele veranderin gen in de binnenscheepvaart, o.a. door de j beperking van de olieleveranties, maken echter voor de sleepvaart een regeling on der staatstoezicht zoowel betreffende de nog beschikbare sleepkracht als met be trekking tot de sleeploonen gewenscht. Dientengevolge heeft de secretaris-ge neraal van het departement van water staat aanleiding gevonden tot het uitvaar digen van een besluit betreffende het ver richten van sleepdiensten binnen het be zette Nederlandsche gebied alsmede van een reglement. Hierdoor is het verrichten van sleepdiensten van eiken aard aan een vergunning gebonden. De genoemde regeling is in handen ge steld van een commissie voor de sleep vaart, welke uit vertegenwoordigers van de sleepersorganisaties en een door het de partement van waterstaat aangewezen deskundige bestaat. In de in aanmerking komende plaatsen zullen sleepvaartcommissariaten en sleep- vaartagenturen worden ingesteld, welke de sleepbooten verdeelen en de sleepvoor- waarden beoordeelen. Sleepbooten die een vaart hebben geëindigd moeten zich ter beschikking stellen en zich daarvoor ter stond aanmelden. Voor het sleepen met eigen sleepbooten en voor andere bijzonde re wyzen van sleepvaartbedrijf zijn bijzon dere vergunningen noodig. DE NEDERLANDSCHE TUINBOUW- EXPORT IN 1940. Export naar Duitschland verdubbelde! Het jaarverslag van den Algemeenen Nederlandschen Bond van Fruit, Groen ten- en Aardappelen Exporteurs doet me- dedeeling omtrent het verloop van den tuinbouwexpert in het tQdvak Januari tot en met Maart. Het voornaamste dat hierbij wel oDvalt is het feit, dat de export naar Duitsch land enorm is gestegen, en daardoor de ledige plaatsen die ontstaan zijn in den export naar verschillende andere landen, ruim heeft vergoed. Onze totale export van versche produc ten naar Duitschland heeft bedragen 32.064 ton met een waarde van f 2.124.000 tegen- een-exportcijfer van 17.586 ton en een opbrengst van 1.337.000 in het vorig jaar. Het is vooral de export van diverse koolsoorten dié van beteekenis is geweest in die période. Wat de versche vruchten betreft bedroeg het gewicht nu 4643 ton met een opbrengst van 358.000 tegen 273 ton voor 59.000 in voorgaand jaar. Hieruit blijkt dus wel, van hoeveel betee kenis de Duitsche export reeds was in het begin van dit jaar, welke beteekenis na Mei nog belangrijk is toegenomen, zooals het verslag nader aantoont. Wel wordt melding gemaakt van de vele en velerlei moeilgkheden die men heeft moeten over winnen, en van de diverse regelingen die zijn ingevoerd. Medegedeeld wordt dat uit het z.g.n. Exporteursfonds een bedrag van 111.213,13 aan belanghebbenden is uit gekeerd in de periode Juli-Augustus en SeptemberOctober. Ten dienste van exporteurs die door de tijdsomstandighe den afzetgebied verloren, zijn maatregelen genomen om hen zooveel mogelijk inge schakeld te houden. Het jaarverslag deelt mede, dat het ledental van den Bond is gestegen van 257 tot 309. NAUWERE SAMENWERKING OP AUTOMOBIEL- EN MOTORSPORT GEBIED. Concentrtie door oprichting van de NAJLU. Na verschillende besprekingen tusschen de betreffende besturen en den sportadvi- seur, den heer K. J. J. Lotsy, is thans definitief overeenstemming bereikt inzake de plannen, welke de K.N.A.C. en de K.N.M.V. reeds geruimen tgcl koesterden, om te komen tot een meer georganiseerde samenwerking tusschen automobiel- en motorsport. Opgericht is nu de „Nederlandsche Auto mobiel en Motor Unie", welk lichaam kort weg „N.A.M.U." zal worden genoemd. De K.N.A.C. en du K.N.M.V. hebben zich verbonden aan deze instantie haar rech ten en verplichtingen over te dragen, wel ke zy tot nu toe als algemeen leidende lichamen op de gebieden van resp. de automobiel- en motorsport -u Nederland hebben uitgeoefend en gedragen. Als eerst stap zal de N.A.M.U. binnen kort een sportcommissie benoemen, welke in de plaats zal treden an de thans be staande twee sportcommissies der K.N. A.C. en der K.N.M.V. Het ligt in dc bedoeling te zyner tyd eveneens centrale commissies te benoe men ter uitvoering van de taak der beide organisaties op de gebieden van toerisme, verkeer, techniek enz. Het voorzitterschap van het bestuur der N.A.M.U. zal voorloopig worden waarge nomen door den heer J. Leonard Lang, te Amsterdam, oudste commissaris der K.N.A.C. de f actie vs*~ v jee-voorzitter zal worden vervuld door de.i heer Mr. J. G. A. van Geldorp Meddens, te Utrecht, voorzitter der K.N.M.V. Als secretaris der N.A-M.U. zal optreden de secretaris-pen ningmeester der K.N.A.C., de heer Mr. B. Ph. ïaron van Harinxma thoa ^Slooten. Gisterochtend zijn in Den Haag vijf slachtoffers teraarde besteld, die bij den bomaanval, welke door Engelsche vliegers op Zondag j.l. des avonds is ondernomen, den dood hebben gevonden. Zooals begrijpelijk, bestond er voor deze droevige gebeurtenissen van de zijde van het publiek groote belangstelling. Om 10 uur zou de eerste stoet, met het stoffelijk overschot van het echtpaar van der Kroft uit het R.K. Ziekenhuis aan het Westeinde vertrekken. Het echtpaar van der Kroft was Zon dagavond op weg naar hun woning in de Kaanstraat, op het Westeinde door de dood en verderf zaaiende bommen verrast en beiden de man 32 en de vrouw 25 jaar oud hadden den dood gevonden. In de chapelle ardente, waar de beide kisten met glazen deksel stonden opge baard, speelden zich hartverscheurende tooneelen af, toen de familie een laatsten groet aan hun bloedverwanten kwamen brengen. Tegen tien uur werden de beide kisten naar buiten gedragen en in den rouwstoet geplaatst. Kransen van de buurtbewoners en van de voetbalvereeniging Esdo dekten de baar. Velen begeleidden den rouwstoet, die naar de Jacob Gatsstraat-reed, waar het perso neel van de Hus broodfabrieken, waar de heer van der Kroft en vroeger ook zgn vrouw werkzaam waren, stond opgesteld. Namens de directie en personeel werden vier kransen aan de baren gehecht. Op de r.k. begraafplaats aan de Binck- horstlaan was' de belangstelling eveneens zeer groot. In de rouwkapel verrichtte kapelaan Trouwborst de absoute, waarna de heer P. C. Wesseling in opdracht van den burge meester van Den Haag twee palmtakken aan de geopende groeve legde. Hierna werd de beaarding verricht, waarna een familielid voor de belangstelling heeft be dankt. Op de algemeene begraafplaats aan de Kerkhoflaan werden nog drie slachtoffers ter aarde besteld en hier was het medele ven niet minder groot. Tegen elf uur kwam de stoet met het stoffelgk overschot van den 62-jarigen heer H. H. Walther op de begraafplaats aan. Het gemeentebestuur was vertegenwoor digd door jhr. Six, die in naam van den burgemeester een krans op het graf legde. Bij de geopende groeve speelde zich een hartbrekend tafereel af, toen de eehtge- noote van haar man afscheid moest ne men. HET DUITSCHE. Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: De in Bulgarye binnenrukkende Duitsche troepen hebben op den vy'fden Maart on danks de moeiiyke terreinsomstandigheden de gestelde doelen bereikt. Een duikboot heeft weer 9.000 .b.r.t. vg- andelgke koopvaardyscheepsruimte tot zin ken gebracht en daarmede haar totale re sultaat tot 27.000 b.r.t. opgevoerd. In het gebied van de Middellandsche Zee hebben Duitsche formaties gevechtsvlieg tuigen en duikbommenwerpers, die van Duitsche jagers vergezeld waren, het vliegveld Halfar op het eiland Malta met groot succes aangevallen. Zy vernielden hangars en schuilplaatsen en vernietigden verscheidene op den beganen grond staande vliegtuigen. Jachtvliegers schoten in luchtgevechten boven Malta drie Britsche vliegtuigen omlaag. Ook in Noord-Afrika deden Duitsche gevechtsvliegtuigen met goed gevolg een aanval op een vyandelijk vliegveld. Verken ningsvliegtuigen bombardeerden militaire installaties te Portsmouth en plaatsten daarbg treffers op kazernes en op het terrein van de staatswerf. Aan de Oostkust van Schotland vernietigde een gevechts vliegtuig met voltreffers een Britschen mynenlegger. De poging van den vyand om in den loop van den dag met eenige gevechts vliegtuigen onder bescherming van jagers tot Noord-Frankryk door te dringen, mis lukte op den vastberaden afweer door for maties jachtvliegers en luchtdoelartillerie. Van in totaal zestien aanvallende vlieg tuigen werden zes in luchtgevechten en een door luchtdoelartillerie neergeschoten. Noch overdag noch des nachts zyn vgan- Een broer dankte hier voor de belang stelling. Om een uur arriveerde het rytuig met het igkje van het 1-jarige kindje G. H. v. d. Kolk, met de diepbedroefde ouders. Op het kistje lag een tak witte seringen. Bg de groeve sprak de heer L. v. d. Wulp, namens het gemeentebestuur woor den van deelneming. Hy legde namens den burgemeester bloemen neer. Snikkend ver lieten hierop de ouders het kerkhof. Even later vond op dezelfde begraaf plaats de teraardebestelling plaats van den 12-jarigen W. van Dijk. De klasgenooten van het jeugdige slachtoffer schaarden zich om het graf, waar ook de vele buurtbewo ners, die eveneens de andere begrafenissen hadden bggewoond, zich weder verzamel den.. Het hoofd van de Ned. Herv. school las eenige gedeelten uit den bijbel, waarna de familieleden en schoolvriendjes bloemen op de kist strooiden. Hierna zongen de kinderen een psalm. Mr. E. Heringa, sous-chef van het ka binet van den burgemeester, trad daarop naar voren en legde namens het gemeen tebestuur een palmtak op de kist. Een bloedverwant dankte voor de be langstelling, waarna de diepgeschokte fa milieleden den doodenakker verlieten. Op Nieuw Eik en Duinen is voorts de 22-jarige L. A. M. Staallekker begraven. H{er waren aanwezig ir. Van Hoytema na mens het gemeentebestuur van Den Haag. In de aula speeiae de nee Gravelotte treurmuziek, waarna aan het graf de heer Van Hoytema een krans namens de ge meente neerlegde. Winterhulp steunt de getroffenen. De directeur-generaal van de Winter hulp Nederland heeft voor de getroffenen en nabestaanden van slachtoffers van den luchtaanval op de binnenstad in Den Haag, in den nacht van Zondag op Maan dag jL een bedrag van 5000 ter beschik king gesteld. Met de uitvoering van de ondersteunin gen is reeds een aanvang gemaakt. Slachtoffers van dergelijke oorlogshan delingen bevinden zich plotseling in een zoodanig noodlottigen toestand, dat zy de hulp van de volksgemeenschap niet kunnen ontberen. De Winterhulp Nederland, werkende voor het volk, door het volk, acht het tot plicht onmiddeliyk alles te doen wat in haar bereik ligt om deze landgenooten ter zyde te staan. deiyke vliegtuigen het gebied van het Duitsche rijk binnengevlogen. In den tijd van 27 Februari tot 5 Maart verloor de vgand by elkaar 23 vliegtuigen, waarvan zestien in luchtgevechten, vgf door luchtdoelartillerie en twee door de marine. Bovendien werd een aantal Brit sche vliegtuigen op den beganen grond vernield. In denzelfden tyd gingen vgftien eigen toestellen verloren. HET ITALIAANS CHE. Het 272ste communiqué van het ^ta- liaansche hoofdkwartier luidt: „Van het Grieksche front niets van be teekenis te melden. Onze vliegtuigen heb ben de havenwerken van het eiland Myti- lene gebombardeerd. In Noord-Afrika levendige verkennlngs- bedryvigheid op den grond en in de lucht. De vliegtuigen van het Duitsche vlieger- corps hebben op 4 Maart een der vyande- ïyke luchtbases gebombardeerd. In den sector Keren in Oost-Afrika heb ben wg een tegenaanval gedaan op vyan- deiyke strgdkrachten, die des nachts door onze linies trachten te sluipen. Wq hebben eenige gevangenen gemaakt. De vyand heeft luchtaanvallen op eenige plaatsen in Erythrea gedaan: er zyn geen slachtoffers te betreuren, de schade is gering. Afdeelingen van het Duitsche vlieger- corps hebben de luchtbases op Malta her haalde malen aangevallen. De installaties van een vliegveld, op den grond staande vliegtuigen en artilleriestellingen werden doeltreffend bestookt met bommen en machinegeweervuur. Bg deze aanvallen werden drie vliegtuigen van het type Hur ricane tydens gevechten neergeschoten, drie andere toestellen van verschillend type werden op den grond vernield." DE LEGERBERICHTEN VAN GISTEREN.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1941 | | pagina 5