Provinciale Zeeuwsche Courant Middelburgsche, Vlissingsche, Goesche en Breskensche Courant DE BOEKENWEEK 1941. Ex-koning Alfonso XIIII overleden. DISTRIBUTIE VAN RIJWIELBANDEN. Banden slechts in bepaalde gevallen te krijgen. 184ste JAARGANG NUMMER 52 ZATERDAG 1 MAART 1941 waarin opgenomen de Uitgave dei Firma s F. van de Velde Jr en G. W den Boei ABONNEMENTSPRIJS! 19 cent oe« week oi I 2.42 per kwartaal Franco per post t 2.63 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 5 cent. ADVERTENTIEPRIJS: Van 1-5 regels 11.50, Iedere regel meer 30 cent. Bij abonnement speciale prijs. Kleine advertenties van 1 5 regels) 0.52, iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels). POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG) Dit nummer bestaat uit vier bladen AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E, INGESTELD DOOR DE VEREEN! GING „DE N E D E R L A N D S C H E_Dj^GJBJL_AD^_ER_S_ Vandaag begint de tiende Nederlandsche Boekenweek. Tot 8 Maart zullen wij be paald worden by de beteekenis van het boek. Ieder jaar wordt gedurende een week die belangstelling gevraagd en reeds uit do omstandigheid, dat zulks nu reeds voor de tiende maal geschiedt, valt af te leiden, dat de organisatie van boekenweken een succes is gebleken. Thans in dezen oorlogswinter voor de tiende maalhet boek. De bijzondere om standigheden maken het er thans zeker niet eenvoudiger op de belangstelling voor het boek te vragen. Wij willen dan nog niet rekenen met de technische moeilijk heden, welke thans aan een dergelijke or ganisatie verbonden zijn. Moeilijkheden zijn er ook van anderen aard. Zij hebben betrekking op de alge- meene stemming, die zeker gericht is op andere zorgen. Zorgen om het dagelyksch brood, zorgen ook om wat de toekomst ons zal brengen. Velen staan bij de puinhoopen van hun verstoorde illusies en hun ver trapte idealen. Zij zijn er dichter aan toe zich in die nijpende zorgen vast te bijten, dan dat zij nu hun belangstelling zouden doen uitgaan naar boeken. En toch juist nu is een boekenweek op haar plaats. Wy zouden haar dit jaar noode missen. Omdat juist in de kommer volle omstandigheden waaronder velen van ons leven, de waarde van geestelijk bezit niet hoog genoeg kan worden aangeslagen. In een tijd, waarin zooveel waarden worden vernietigd, waarin bevestigd schijnt te worden de opvatting, dat onze Europeescke cultuur ook onze vaderlandsche cultuur naar den ondergang neigt, is het goed dat men zich ervan doordringt, welk een Uitzonderlijke waarde geestelijk bezit ver tegenwoordigt. Want by alles wat in dezen tijd aan scherven wordt geslagen, kan dat gene, wat wij ons als eigen geestelijk bezit hebben verworven ongerept blijven. Uit eindelijk wordt de beteekenis van een volk niet bepaald door wat het aan technisch kunnen, door wat het aan fraaie gebouwen of aan militaire capaciteit weet voort te brengen. De beoordeeling is in laatste in stantie afgestemd op den geestelijken, weerstand, op dat wat een volk aan inner lijke beschaving heeft voortgebracht. Daarom is het ook onjuist, zich te ver genoegen met wat in vroeger tijden aan geestelijk vermogen werd ten toon ge spreid. Het gaat er om, wat ieder van ons aan geestelijk bezit, aan cultureelen eigendom heeft. Want daaraan wordt onze waarde als volk getoetst. De instelling van een boekenweek is daarom reeds van groote beteekenis zy heeft dat de jaren door bewezen. De boekenweek van dit jaar kan ook voor de verheffing van het cultureele peil der bevolking van uitzonderlijk gewicht worden. Want nu klinkt de aanmoediging Komt tot het boek. Het is een bemoedigend begeleidingsver- schynsel van dezen boozen tyd, dat er in tal van kringen in ons volk een grootere belangstelling voor hoogere waarden aan den dag treedt Da.t is niet slechts een oppervlakkige reactie, een ietwat vage tot het meditatieve neigende stemming. Neen, veeleer kan getuigd worden, dat ons volk dat de slagen van den oorlog zoo hard en pynlyk heeft ondervonden, zich klaarder bewust wordt, dat in de staling der geeste lijke weerbaarheid de waarborg moet gele gen zijn voor ons toekomstig volksbestaan. Daar klinkt dit jaar te dringender de aanmoediging Komt tot het boeit. Tot het goede boek. Want daarop is de boekenweek-propa- ganda gericht. Zy is in de voornaamste plaats bedoeld als voorlichting. Daarom wordt thans in de boekenetalages dit goede boek op den voorgrond gebracht. Nu kan men uiteraard van meening verschillen over de waardeeringwat is het goede boek, maar de ervaring van tien jaren boekenweek-propaganda mag een waar borg worden geacht, dat deze waardeering overeenstemt met datgene, wat het mee- rendeel van het lezende publiek als juist en goed heeft onderkend. Het Nederlandsche boek op de eerste plaats. Zoo was het de afgeloopen negen jaren. Geen wonderWas zulks een mis kenning van het buitenlandsche boek Geenszins. Maar juist in de boekenweek als specifiek Nederlandsche organisatie moest het Nederlandsche boek een zeer be voorrechte plaats innemen. Ken uw land en heb het lief de bekende slagzin van. de A.N.V.V. dat wil ook zeggen Ken uw eigen literatuur, datgene wat het eigen land, wat eigen volk aan geestelijke waarden voortbrengt. Dat is geen inkapse ling, geen geestelyke zelfgenoegzaamheid. Integendeel. Maar wie zich ook in de keuze van zijn boek tot het buitenland wendt, zonder te weten, wat eigen land aan schatten bezit, die zal tenslotte tot de ontdekking moeten komen, dat het opge trokken geestelyk bouwwerk op drijfzand is gegrond- Daarom was de instelling van een Nederlandsche Boekenweek, tien jaar geleden zoo uitnemend. Zij heeft bovendien haar nut bewezen, toen het lezend publiek er zoo begrijpend op reageerde. Men is in de keuze van het „geschenk" niet altijd even gelukkig geweest, doch het wil ons voorkomen, dat men dit jaar bij de samenstelling goed geslaagd is. Zeker kan dit boekje niet een volledig overzicht ge ven van de hedendaagsche Nederlandsche literatuur, maar wel mag het geacht wor den representatief te zijn voor wat er thans onder de jongeren van het Neder landsche gilde van letterkundigen leeft. Het bezit van dit boekske moge velen een aanleiding zijn, ook in deze week gehoor te geven aan de roepstem Komt tot het boek. De bijzondere omstandigheden zijn aan leiding geweest, dat de Nederlandsche Boe kenweek dit jaar een uitbreiding heeft on dergaan, in dien zin, dat het Duitsche boek gelijkwaardig dient te worden gesteld met het Nederlandsche boek. Dit kan ook zijn nut hebben, waar ook de Duitsche literatuur de aandacht van boekenliefhebbers ten volle verdient. Met de Boekenweek zijn we er natuurlijk niet af. Zy beoogt slechts de belangstelling te stimuleeren. Het resultaat daarvan zal het heele jaar door moeten blijken uit een toenemende vraag naar het goede boek. In dat opzicht mogen wij ons gelukkig prijzen, dat wij in ons land en ook in Zeeland de beschikking hebben over een instituut, dat het Boekenweek-beginsel Komt tot het boek verder kan uitwerken. Wat wij ons in dezen tijd aan geestelijk bezit verwerven zal van groote waarde blyken te zijn. Zoo mogen wij "tenslotte een lans breken voor het leeszaalwerk. De openbare lees zalen ook in ons gewest zijn in staat de vraag naar het boek te bevredigen. Zij zullen daartoe beter in staat zijn, naar mate meer menschen den weg naar het boek vinden of hem terugvinden. Moge dat, naast het bereiken van het commercieele doel, dat de vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhan dels met de organisatie van de boekenweek mede beoogt, het resultaat zijn van deze campagne. Dan zal ook de Nederlandsche Boeken week 1941 geslaagd zynl DUITSCHE BOMMEN OP BRITSCHE SCHEPEN. 2o BOOTEN VERNIETIGD OF BESCHADIGD. Uit Berlijn meldt het D.N.B. De Duit sche gevechtsvliegtuigen hebben Donder dag 28 schepen met een gezamenlyken in: houd van 146.000 ton in den grond geboord of beschadigd. Zestien daarvan behoorden tot het groote convooi ten Westen van Ierland, de andere 12 werden aangevallen in het gebied van de Zuidoostkust van Engeland tot Noord-Schotland. Behalve schepen van 10.000, 4500, 4000, 3000 en 2000 ton werden getroffen een schip van 1000 ton ten Noordoosten van Montrose aan de Schotsche kust en een schip van 4000 ton Oostelijk van Ipswich, dat van zeer geringe hoogte werd aangevallen en treffers midscheeps ltreeg, waardoor brand ontstond. By Harwich werd een in convooi varend schip van 3000 ton gebombardeerd en aan den scheepswand getroffen. Het bleef met slagzy liggen, terwijl een zware rook opsteeg. Twee schepen, beide 2000 ton groot, die in een convooi ten Oosten van Southend on Sea voeren, kregen zware treffers midscheeps, bij de brug en op het achterschip. Verder zyn twee schepen van 5000 en 4000 ton zwaar beschadigd. De West-Europeesche havens na den oorlog. Stichting Noord-NederlandVlaanderen. Eerst in de jongste jaren, die aan den oorlog voorafgingen, heeft men een ze kere ontspanning in den scherpen strijd tusschen de havens van Antwerpen en Rotterdam kunnen waarnemen. Meer dan voorheen, zijn thans de omstandigheden voor de Westeuropeesche havens, geheel gewijzigd en verwacht mag worden dat wanneer eenmaal de oorlog zal uitgestre den zijn, onze havens een nieuwe periode van welvaart tegemoet zullen gaan. Hoe zal echter de verhouding tusschen de Noordzeehavens zijn? De stichting Noord-Nederland-Vlaande- ren heeft gemeend dit zeer actueele vraag stuk reeds thans scherper naar voren te moeten brengen. Zij heeft daarvoor mr. J. H. Timmermans, lid van den Antwerp- schen gemeenteraad, uitgenoodigd deze vraagstukken in het Noorden te komen be. .spreken. Ex-koning Alfons de dertiende is te Rome overleden. Een aanval van hart zwakte, die hem eenige weken gele den overviel, deed reeds aanstonds het ergste vreezen. Na een kort ziek bed is de ex-koning thans in balling schap overleden. DE jLiJiVeiNiSi 'Or* VAN a>....vllL Als koning geboren, als balling gestor ven, dit is, in den meest beknopten vorm, de levensloop van Alfonso XIII van Spanje, die den leeftijd bereikt heeft van slechts 54 jaar. Bijna dertig jaar hiervan heeft hij op den Spaanschen troon gezeteld om daarna, gedurende het laatste tiental jaren van zijn leven, nadat te Madrid de monar chie had moeten plaats maken voor de republiek, als balling te vertoeven buiten zijn vaderland, meerendeels in Italië, in welks hoofdstad hij thans den laats ten adem heeft uitgeblazen. Een vlotte, sportieve' figuur. Als zoo danig genoot Alfonso, als Koning van Spanje, een zekere populariteit in Europa, temeer daar hij, bewegelijk en impulsief van aard, vaak het Madrileensche hof ont vluchtte om, veelal zelf aan het stuur van zijn reisauto, zich buitenlands te be geven, naar Frankrijk, Duitschland, Oos tenrijk, Engeland. Eens heeft hy ook een bezoek gebracht aan Nederland, doch dat was in Augustus 1931, dus reeds als ex-vorst Hij bezichtigde toen o.a. het vredespaleis in Den Haag. Zooals gezegd, werd Alfonso XTTT op 17 Mei 1886 reeds als Koning van Spanje geboren, aangezien zijn vader, Al fonso XII, toen juist was overleden. Zijn moeder, Maria Christina, nam het regent schap waar, totdat Alfonso, in 1902, dus op 16-jarigen leeftijd, meerderjarig ver klaard werd en zelf het bestuur in han den nam. Zijn regeeringsperiode is een aaneenschakeling geweest van woelige fei ten en gebeurtenissen in de veelbewogen politieke geschiedenis van het warmbloe dige Spaansche volk. Op politiek gebied hebben vooral het Marokkovraagstuk en de eischen van Catalonië den koning veel moeilijkheden bezorgd, welke tezamen met binnenlandsche oneenigheid van velerlei aard het land weinig rust verleenden. In 1906 was Alfonso in het huwelijk ge treden met Victoria, Eugenia, Christina, prinses van Battenberg, uit welke echt verbintenis vier kinderen twee zoons en twee dochters gesproten zyn. Menig maal heeft het leven van den koning ge vaar geloopen, doch steeds weer is hij aan de aanslagen ongedeerd ontkomen. In het begin van zijn regeeringsperiode ontsnapte hy ternauwernood aan een bomaanslag, toen hy met den president der Fransche republiek door Parys reed. En op zijn liuwelyksdag werd een bom geworpen naar het rijtuig van het bruidspaar, zonder dat de vorstelyke personen gedeerd werden. Ook met het dictoriale bewind van gene raal Priomo de Rivera slaagde hy er niet in de vele binnenlandsche moeilijkheden te over winnen en orderlijke toestanden in het land teweeg te brengen. Als Primo zich in 1930 heeft teruggetrokken, moet de ko ning zwichten voor den eisch naar vrije verkiezingen voor een volksvertegenwoor diging. De republiekeinen behalen de over winning, te Madrid wordt in 1931 de repu bliek uitgeroepen en Alfonso moet het land verlaten, na een verklaring te heb ben gepubliceerd inhoudende, dat hy van geen zijner rechten afstand doet, maar Spanje verlaat om bloedvergieten te voor komen. Sindsdien hebben de ex-vorst en zijn gezin geleefd buiten zijn land, meerendeels in Italië. Toen generaal Franco de leiding veroverd had, meende men aanvankelijk nog, dat Alfonso weer naar Spanje zou terugkeeren, doch zoover is het nooit ge komen. Als balling is Alfonso XIII, om ringd door gemalin en kinderen na een veelbewogen leven in de Italiaansche hoofd stad ontslapen. DAG VAN NATIONALE BOUW IN SPANJE. Op bevel van generaal Franco is als ge%'olg van het overlijden van ex-koning Alfons Xm 1 Maart tot dag van nationa- len rouw verklaard. Verder worden alle vlaggen van de openbare gebouwen gedu- De oude band moet zoodanig versleten zijn, dat hij geheel onbruikbaar Is geworden. Wanneer bonnen worden verstrekt. De secretaris-generaal van het de partement van handel, nijverheid en scheepvaart deelt mede, dat met In gang van Zaterdag 1 Maart a.s. een aanvang zal worden gemaakt met de distributie van rijwielbanden. Dit houdt derhalve in, dat van genoemden datum af rijwielbanden, waaronder alle soorten toerbuiteilbanden, toerbinnen- hanriRn, transportbuitenbanden en transportbinnenbanden worden ver staan, uitsluitend mogen worden ver kocht tegen inlevering van bonnen, welke door de distributiediensten wor den afgegeven. Aangezien de voor de vervaardiging van rijwielbanden' beschikbare hoeveelheid rub ber betrekkelijk gering is, zijn de voor waarden, waaraan men moet voldoen om voor een bon in aanmerking te komen, streng gesteld. Deze voorwaarden zijn voor particulieren en bedrijven verschillend. In verband hier mede zijn voor deze groepen twee soor ten aanvraagformulieren ontworpen, welke bij de distributiediensten verkrijgbaar zijn gesteld. Als algemeene voorwaarde om voor een bon voor een rijwielband in aanmerking te komen, geldt, dat de oude band, welke moet worden vervangen, zoodanig Is ver sleten, dat hi, geheel onbruikbaar ls ge worden en niet meer bruikbaar te ma ken is. Indien de aanvrager of ién der leden van het gezin, waartoe hij behoort, dan wel het betrokken bedrijf nog in het be zit is van een nieuwen of bruikbaren lossen (d.i. niet gemonteerden) band, welke in plaats van den te vervangen band kan worden gebruikt, zal evenmin een bon worden afgegeven. Voor particulieren. Aan particulieren kan slechts in de na volgende gevallen een bon worden ver strekt: a. Indien het rijwiel dagelijks wordt gebruikt, om tusschen de woning en het werk of de school te verplaatsen. De afstand tusschen de woning en het werk of de school moet langs den kortsten weg meer bedragen dan vyf kilometer. Voor kinaeren van tien jaar of jonger wordt deze afstand tot drie kilometer teruggebracht. Inaien men vooi vervoer naar het werk of de school gebruik maakt van tram, trein of bus, dient de per rijwiel af te leggen afstand van de woning tot de dichtstbijzijnde tram, trein of bushalte eveneens minstens vijf kilo meter te bedragen. b. Indien de verbruiker het rijwiel dagelijks voor de uitoefening van zyn ambt, beroep of bedrijf gebruikt, en indien hij daarmede in doorsnee mins tens 'rijftien kilometer per dag aflegt. Invaliden en zwakken dienen een doktersverklaring over te leggen, dat zij het rijwiel of invalidewagentje noo- dig hebben om zich langs den open baren weg te verplaatsen. Bedrijven van overheidsdiensten. Bij de behandeling van de aanvragen van bedrijven, overheidsdiensten en andere instellingen, welke rijwielen voor transport of andere doeleinden in hun bedrijf noodig hebben, dient, zooals boven reeds is uiteen gezet, vast komen te staan, dat de band, welke moet worden vervangen, volkomen versleten en niet meer bruikbaar of bruik baar te maken is. Tevens mag de aanvrager geen nieuwe of bruikbare banden in voor raad hebben. Het bedrijf dient een opgave te verstrekken van het totaal aantal in gebruik zijnde rijwielen en van het totale aantal banden, dat hierop is gemonteerd. Voorts moeten de in bedryf zynde rijwie len dagelijks worden gebruikt voor bedrijfs- of dienstdoeleinden en moet per rijwiel in doorsnede minstens vijftien kilometer per dag worden afgelegd. De geldigheidsduur van den bon is be perkt tot twee weken na den datum van afgifte. Na afloop van dezen termijn is de bon voor den verbruiker waardeloos ge worden en mag hij er geen rijwielband meer mede koopen. Tevens "wordt er op gewezen, dat op de bonnen uitsluitend banden mogen worden gekocht, welke voor het persoonlijk gebruik van den houder of voor het bedrijf bestemd Zijn. Overdracht van bonnen, in welken vorm ook, alsmede het te koop aanbieden of het onbevoegd voorhanden of in voor raad hebben van banden is verboden. Voor de aanschaffing van banden, welke op nieuwe rijwielen zyn gemonteerd, gelden dezelfde bepalingen als hierboven zyn be schreven voor de aanschaffing van losse banden. Derhalve mogen ook op nieuwe rijwielen gemonteerde banden uitsluitend worden verkocht, indien hiervoor het ver- eischte aantal bonnen wordt ingeleverd. Met nadruk wordt er voorts de aandacht op gevestigd, dat men verplicht is by den aankoop van een nieuwen band den ouden, niet meer bruikbaren band bij den hande laar, bij wien men den nieuwen band koopt, in te leveren. De handelaren mogen alleen een nieuwen band verkoopen, indien rij den ouden band innemen en deze geheel en al versleten en onbruikbaar is. De ontvangen oude banden dienen zy te verkoopen aan de handelaren in oude banden. In een officieele publicatie zyn de bijzon derheden betreffende het inleveren van de bonnen door handelaren, grossiers en fabri kanten vermeld. Broodrantsoen in Frankrijk verminderd. Het broodrantsoen wordt in het onbe zette Frankrijk met ingang van 15 Maart verminderd met 20 Bovendien is van dit tijdstip af de verkoop van alle soorten koeken, gebak en meel verboden. De staatssecretaris van voedselvoorziening, Achard, heeft tegenover de pers verklaard, dat men tot dezen maatregel gedwongen is om met de graanvoorraden den nieuwen oogst te halen. rende drie dagen, dus tot Maandag, half stok geheschen. Op 3 Maart zal een plech tige rouwdienst voor den ex-koning in de kerk van den Heiligen Franciscus worden opgedragen, waarby, naar verluidt, gene raal Franco met de voornaamste leden der regeering tegenwoordig zullen zijn. Het hoofd van den staat, generaal Fran co, heeft het volgend manifest tot het Spaansche volk gericht, waarin o.m. ge zegd wordt: „Heden is te Rome Alfons de dertiende van Bourbon, Babsburg en Lotharingen, die tot 14 April 1931 en gedurende een lange periode der Spaansceh geschiedenis ons volk geregeerd heeft, overleden. De Spaansche regeering neemt deel aan de groote smart over dit verscheiden. Terwijl zij het volk de ongelukstijding mededeelt, vervult zy tevens den smarelyken plicht beschikkingen te treffen voor de rouw- plechtigheden ter eere van den heerscher, die is gestorven ver van het vaderland, welks welzyn hy zoo hartstochtelijk dien de. Te zijner tyd zullen de noodige maat regelen worden genomen voor het over brengen van het stoffelijk overschot naar den vorstelijken grafkelder van het esco- riaaL" AMSTERDAM WEER VOLKOMEN RUSTIG. Het ANJP. meldt uit Den Haag In den loop van Donderdag had het Am- sterdamsche stadsbeeld zyn gewone aan zien herkregen, nadat ook in die openbare en particuliere bedrijven, waar Woensdag het werk was stilgelegd, het personeel we der voltallig aanwezig was. Noemenswaar dige incidenten zijn niet meer voorgekomen. Tengevolge van politioneel optreden op verschillende plaatsen, dat in de vooraf gaande dagen in de stad Amsterdam en omgeving noodig was geworden, zijn aan de zijde van ordeverstorende elementen ne gen dooden, 24 zwaargewonden en 21 licht gewonden te vermelden. Ook verschillende politiebeambten hebben verwondingen op- geloopen. De Belgische zeevisscherij. VISSCHEivS MOGEN VERLEK IN Zr.v., In het belang van de levensmiddelen voorziening van België hebben de Duitsche militaire autoriteiten thans voor de vis- schery aan de Belgische kust, die enkele weken geleden onder bescherming van Duitsche bewakingsvaartuigen in beperk te mate kon worden hervat, nog meer fa ciliteiten verleend. Voortaan zullen de Belgische visschers verder in zee mogen visschen, wanneer zij door jersoneel van den Belgischen zeedienst worden bege leid. Om den sluikhandel ^egen te gaan, worden de vischprijzen door de Duitsche autoriteiten vastgesteld.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1941 | | pagina 1