POPULIEREN WORDEN KLOMPEN.
Op bezoek bij een Dalensch klompenmaker.
Kunst en
W etenschappen
Rechtszaken
Toestemden en vooruitzichten in het
kleinbedrijf.
Marktberichten
Radioprogramma
De oude Coevorderweg in Dalen,
vroeger een heirweg van beteekenis
hoeveel legerscharen zjjn er in den
loop van Coevorden's rijke geschiede
nis niet langs getrokken is op
het oogenblik een onaanzienijlk zand-
weggetje. Het is bepaald onprettig er
langs te moeten fietsen. Want het
zand is in modder veranderd en u moet
al een heel goede fiets hebben om er
door te kunnen komen.
Maar aan deze tot zandweg verwor
den hoofdverkeersader van het oude
Drenthe staat het huis. Het huis waar
in ik u even wilde binnenleiden, om u
er iets te laten zien van een zeer oud
bedrijf, dat wel is waar in ons land
geenszins onbekend is, maar dat toch
steeds weer belangstelling verdient,
omdat het zoo door en door Neder-
landsch is.
In het huis oefent n.1. de klompenmaker
R. Metering z'n bedrijf uit en hoewel hij
niet de eenige klompenmaker in Dalen
is, hij toch een van de vooruitstrevende,
want enkele jaren geleden mechaniseerde
hij z'n bedrijf.
In de fabriek.
Het hooge gierende geluid als van een
cirkelzaag is het welkom, dat u wordt
toegeroepen, als u de lage schuurdeur
binnenstapt. Zoo uit het wintersche Drent-
sche land, waar, over de hooge esschen
en de lage, met water bedekte velden
langzaam de lente komt, stapte u het
heiligdom van Bertus binnen.. Bertus Mete
ring, die machinist is en aan twee heel
vernuftige machines de klompen hun
eigenlijken vorm geeft. Hg moet eerst z'n
machine stopzetten, voor we ons vërstaan-
baar kunnen maken en een behoorlijk ge
sprek over de wording van een klomp,
uit een populier kunnen beginnen. Want
het giert en ratelt en dreunt en steunt
daar en houtschilvers vliegen alle kanten
uit.
Want daar in die machine, vastgeklemd
tusschen ijzeren pennetjes zit een blok
ruw hout, waaruit de klomp wordt geboren.
Die indruk krijgt u als u naar de werk
zaamheid van het werktuig kijkt. Het is
net, of uit dat houtblok langzaam de klomp
te voorschijn kruipt.
Eerst teekent zich de hak af. Dan het
middenstuk, daarna dc kap en tenslotte
de puntige voorkant Daar is de klomp,
geboetseerd in hout. Hij vertoont allerlei
kleine en groote groeven, die er in ge
maakt zijn door de rondwentelende beitels,
die 'het overtollige hout alle kanten op
sloegen en het is ook niet mogelijk er den
voet i«n te steken, want de klomp is nog
massief, maar 't is een klomp, een goeie
degelijke populierenklomp.
Tekst en uitleg.
Bertus zet met een enkele luchtige be
weging naar een langen houten arm. die
ergens in een schuurhok waar veel rade
ren en drijfriemen zichtbaar zijn z'n steun
punt heeft, den motor stil. En dan heeft
hg gelegenheid om me iets van z'n machi
ne te laten zien.
En dan zie ik, dat die heele machine,
die hier uit een blok hout zoo kunstig een
klomp snijdt, eigenlijk een eenvoudig in
strument is, maar in haar eenvoudigheid
ook weer zoo geniaal.
Bertus noemt het een copieermachine en
die naam zegt alles. De machine copieert,
teekent dus na eigenlijk, het model van
een bes taan den klomp. Die klomp zit er
naast. Hg is op de zelfde wijze in het toe
stel verbonden, als het blok, waaruit de
klomp ontstaan moet, maar over den bui
tenkant van den klomp loopt een voetje
en dat voetje geeft, als de machine loopt,
Vorm en omvang van den klomp aan en
leidt tegelijkertijd de twee ronddraaiende
beitels, die zoo in het hout de bewegingen
van het voetje volgen en op die wijze het
modelmodel natrekken.
Op dezelfde wijze wordt even later de
holte van den klomp gemaakt. Dat doet
Bertus op een machine, waarvan het voor
naamste onderdeel een beitel is, verbonden
aan een langen ijzeren arm. Die beitel
correspondeert weer met een klomp, die
in een bestaand model de holte voor den
voet aftast. Is de knop den heelen klomp
rond geweest, dan is uit het klompblok
dat we straks bekeken, het hout wegge-
bikt. Met deze machines kan zoowel een
linker als een rechterklomp gemaakt wor
den naar één en hetzelfde model. Een klei-
me handbeweging is daarvoor voldoende.
Voor den rechterklomp draaien model en
nieuwe klomp in dezelfde richting, voor den
linker draaien ze tegengesteld van elkaar.
Het is allemaal heel eenvoudig zegt Bertus.
Is Bertus klaar met z'n werk en hg
maakt op die wijze zoo dagelijks tientallen
klompen, dan zou de besteller dus zoo in
z'n klompen kunnen stappen en er mee
wegwandelenals Willem er niet was.
Schuren, drogen, verven.
Want Willem is de artist in de firma.
Hg is de man, die de klompen hun kleurig
uiterlijk geeft, geel, met rood en bruin en
die dat blijkens de opmerking van den
ouden Meijering, directeur van de firma,
als w'em zoo eens noemen mogen, met veel
vakmanschap doet, Willem staat dan ook
voor z'n werk.
Als Bertus den klomp gevormd heeft
Uit populierenhout komt Willem in actie
met de schuurmachine in de eerste plaats.
Dat is weer een electrisch gedreven in
strument, meteen snel loopenden ruwen
band. Daartegen houdt Willem de versche
klomp en dan verdwijnen de kuiltjes en
puntjes, door de beitels gemaakt, met
spoed. Een prachtife gladde witte klomp is
het dan. Maar voor het verdere werk van
Willem is deze bewerking nog niet vol
doende. Want de klomp is zoo uit het ver
sche populierenhout gevormd. Het popu
lierenhout, dat eenige dagen geleden nog
een statig oprijzende boom was, waaraan
de sappen uit den Drentschen bodem leven
gaven en waarover de buien gutsten. Dus
zegt Willem dat water moet er eerst uit.
In den oven.
Daarom gaan de klompen, nadat ze zoo
ver klaar gekomen zijn naar den oven.
Die bevindt zich op een ander deel van het
erf. Het brandstoffenvraagstuk heeft geen
vat op het ovenvuur, want de houtsplin
ters, die ons in de machincafdeeling aan
alle kanten om de ooren sprongen zien
we hier in hoopen bijeen liggen, klaar om
verstookt te worden. Asbestpijpen loopen
door de ovenruimte en er omheen staan
de klompen te drogen.
Hier in deze afdeeling treffen we Hen-
drikus aan, wiens taak het onder meer
is uit de boomstammen het houtblok te
kappen, waaruit Bertus straks den klomp
draaide. En dat is op zichzelf al een werk
je van uitkijken, want het gaat er na
tuurlijk om, zooveel mogelijk klompen uit
één stam te krijgen.
Zijn de klompen eenmaal droog, dan
begint Willem's versieringswerk. Hij heeft
als een. echte kunstschilder een atelier met
veel licht. Het valt door een groot aantal
vensters binnen. Hij zit er met penseeltjes
en met potjes verf en hij begint z'n ver
sierende taak met het in de grondverf zet
ten van z'n klompen. Later brengt hij daar
de verflaag op aan in de kleur die de
klompen zullen ontvangen. Dat is hier
geel. Hij teekënt er voorts roode figuren,
bruine dito ên zwarte punten op. Soms
teekent hg een bloem op den klomp. Dat
hangt heelemaal van z'n stemming en de
opdracht van de bestellers af. De laatste
behandeling is het lakken. Is dat gebeurt,
dan glimt de klomp als een spiegel en de
gebruiker maakt er op de markt in Coe-
vorden een pracht figuur mee.
't Lijkt me een dankbaar werk, dat klom
penmaken. Vooral in dezen tijd nu de
schoenen schaarsch zijn en de origineele
Nederlandsche klomp, waarmee we, blij
kens Amerikaansche opvattingen nog altijd
allemaal- uitgedost zijn, een nieuwe kans
krijgt.
Het personeel drinkt thee.
Het is heel druk in de klompenmakerij,
vertelt de oude baas ons even later, als
we met z'n allen om een baktje thee in
de huiskamer zitten. Dat hoort er zoo bij.
's Middags komt het personeel theedrinken
en dan praten ze wat over dit en over dat
en ze scheppen die vertrouwelijke sfeer,
die u den indruk geeft, dat dit bedrijf
althans een gemeenschap is. Het is druk
zeg*. Meijering senior. Er zijn veel bestel
lingen uit de heele omgeving.
En het hout
O, daar is nog aan te komen op het
oogenblik. De. directeur zag wat dat betreft
nog geen moeilijkheden.
We praten ook nog even over vroeger.
Toen werden de klompen natuurlijk heele
maal met de hand bewerkt.. Er zijn nog
klompenmakers in Dalen die het zoo doen
en op de praam is ook nqg een demon
stratie van die bezigheid gegeven. Daar
voor werd en wordt een lang en scherp
mes gebruikt en voor het hanteeren daar
van is natuurlijk heel wat vakmanschap
noodig. De nieuwe method.» is vlugger, al
zullen de bewonderaars van het zuivere
handwerk het betreuren, dat hiermee weer
een stuk volkskunst verloren gaat. Hoe het
ook zij, d: klompenmaker is nog steeds een
vakman en het is een groot genoegen een
uurtje in z'n nijvere woning te zijn, waar
hg het meest nationale van alle Neder
landsche producten vorm geeft.
Toen ik wegging verzeilde ik in de
modder van den Ouden Coevordenschen
weg in e°n poel, die fietsen onmogelijk
maakte en het loopen op schoenen tot
een onprettige bezigheid.
Maar wat doet een mensch hier ook op
schoenen
Bij dit land en deze wegen hooren klom
pen. Van die echte stevige, gesneden uit
het populierenhout, dat langs de Drentsche
wegen staat en onder alle omstamdigheden
z'n eigen karakter heeft. Of het nu is als
boom in zomer en winter, dan wel als
klomp, gevormd en beschilderd', door vaar
dige handen.
WEDSTRIJD VOOR SOLISTEN, DUO'S
EN KWARTETTEN.
Op 8 en 15 Maart te Goes.
Op Zaterdagen 8 en 15 Maart zal in de
Prins van Oranje te Goes een solistencon
cours worden gehouden, uitgeschrven door
den Bond van Harmonie- en Fanfarecorp
sen in Zeeland.
Er hebben 119 van de beste solisten in
geschreven en de jury wacht dan ook een
zware taak.
Den bezoekers staan ongetwijfeld eenige
dagen van goede kunst te wachten.
DUITSCH LANDGERECHT.
Velpsche slager van valsche aanklacht
vrijgesproken.
Voor het Duitsche landgerecht heeft gis
teren terecht gestaan de slager D. uit Velp
die in beroep was gekomen omdat hem
naar zijn verklaring ten onrechte een geld
boete van 10 gulden was opgelegd wegens
beleediging van de Duitsche weermacht.
Toen op' Zaterdag 11 Mei van het vorig
jaar Nederlandsche krijgsgevangenen door
Duitsche soldaten door Velp werden ge
leid, heeft de slager door zijn knecht M.
aan de Nederlandsche militairen worst la
ten uitdeelen. Toen de knecht hem vroeg
of hij ook worst aan de Duitschers mocht
geven, zou beklaagde gezegd hebben „Dat
is goed, maar dan moet je de worst eerst
vergiftigen".
Althans zoo luidde de aanklacht van den
knecht tegen zijn patroon, welke aanklacht
bij de politie door een vroegere knecht als
getuige werd ondersteund.
De behandeling voor het landgerecht
stelde deze zaak echter in een geheel an
der daglicht.
Beklaagde ontkende ten stelligste de
hem ten laste gelegde woorden te hebben
gebezigd en zeide. dat het hier een wraak
neming betrof van den knecht M. die eind
Juni wegens herhaalde fraude door hem
is ontslagen en die deswege veroordeeld is
tot een - voorwaardelijke gevangenisstraf
van vier maanden en tot een geldboete.
De knecht M., als getuige gehoord, gaf
dit laatste toe en eveneens dat het van zijn
kant wel eenigszins een wraakneming was.
Hij bleef echter volhouden, dat beklaagde
de gewraakte woorden wel degelijk gebe
zigd heeft, zooals ook de vroégere knecht
P. bij de politie heeft verklaard.
Maar toen kwam deze P. als getuige
naar voren en liet de verbijsterende mede-
deeling hooren, dat hij dien dag in het ge
heel niet in den winkel van beklaagde was
geweest en dat zijn verklaring bij de politie
gelogen was. Hij had medelijden gehad
met M. over het ontslag en op verzoek van
M. had hij zich bereid verklaard een
valsch getuigenis af te leggen.
Bij de politie had hg dit niet zoo erg
gevonden, maar nu hij een eed zou moeten
afleggen, wilde hij zijn geweten daarmede
niet bezwaren.
Niettegenstaande deze thans eerlijke ge
tuigenis bleef de ontsjagen knecht M. vol
houden, dat P. wel in den winkel was en
de uitlating van den slager eveneens ge
hoord had.
Overeenkomstig den eisch van den
Staatsanwalt heeft daarop de rechter den
slager vrijgesproken, aangezien het hier
een wraakneming betreft, terwijl de sla
gersknecht bovendien schuldig is aan uit
lokking tot meineed.
Naar wij vernemen zal de Staatsanwalt,
'die aanvankelijk onmiddellijke gevangenne
ming van M. had willen vragen, dit geval
aan de Nederlandsche justitie voorleggen
ter vervolging wegens het uitlokken tot
meineed.
HET LUISTEREN NAAR VERBODEN
ZENDERS MOET OPHOUDEN.
Vervolgens stond terecht het echtpaar
van H. uit Zwolle, dat een zaak in radio
artikelen drijft. Aan den man was ten laste
gelegd, dat hg herhaaldelijk naar den En-
gelschen zender heeft geluisterd en daar
over met anderen heeft gesproken en aan
zijn echtgenoote, dat zij heeft meegeluis
terd.
Voor het hooren van eenige getuigen
werd de zaak van den man uitgesteld.
Tegen de vrouw, die bekende, dat zij wel
eens had geluisterd, als zij toevallig in de
kamer was, doch nooit zelf de radio had
aangezet, vorderde de Staatsanwalt vier
maanden gevangenisstraf met aftrek van
het voorarrest, dat drie maanden en tien
dagen heeft geduurd.
De rechter verminderde de straf tot drie
maanden en twee weken, omdat het hier
niet zoo'n ernstig geval betrof. In het al
gemeen voegde hij aan zijn vonnis de op
merking toe, dat het nu eindelijk uit moest_
zijn met het luisteren naar verboden zen~
ders. Iedereen weet, dat het verbod een
onderdeel is van de oorlogsmaatregelen en
dat overtreding daarvan niet straffeloos
kan worden toegelaten. De rechter gaf
daarom nogmaals de waarschuwing, dat
ieder," die zich aan dit verbod niet stoort,
zich aan strenge straffen blootstelt.
DE DUITSCHE WEERMACHT
BELEEDIGD.
Duitsche krijgsgerechten hebben weder
om twee veroordeelingen wegens zware be
leediging van de Duitsche weermacht moe
ten uitspreken.
In een geval werd een tramconducteur,
die tijdens zijn dienst een twist met een
Duitschen soldaat begon en daarbij hand
tastelijk werd, tot een jaar gevangenis
straf veroordeeld.
Dezelfde straf van een jaar gevangenis
werd opgelegd aan een jong meisje, dat in
het openbaar Duitsche soldaten met een
zwaar beleedigende uitdrukking beschimp
te.
GIFTEN WINTERHULP.
Volgens bericht van 28 Februari 1941
van Winterhulp Nederland is in de periode
van 10 tot en met 22 Februari bij de
W. H. N. aan giften binnengekomen
41.420,36.
NIEUWE COLLECTIEVE ARBEDSOVER-
EENKOMST IN HET MEUBELBEDRIJF.
Reeds geruimen tijd voerden de vier lan
delijke patroonsbonden en de drie arbei
dersvakbonden in de meubelindustrie be
sprekingen over het afsluiten van een nieu
we collectieve arbeidsovereenkomst. In de
laatste conferentie, die op 24 Februari
heeft plaats gehad, is een volledig accoord
verkregen.
In de nieuwe C.A.O. zgn de loonen en
alle overige arbeidsvoorwaarden voor alle
takken van het meubileeringsbedryf gere
geld. De bedoeling is, het college van rijks
bemiddelaars te verzoeken, de C.A.O. voor
het geheele bedrijf en in het geheele land
bindend te verklaren.
ZAL DE OVERBEZETTING VERDWIJNEN
Het verdient voor eiken zakenman aan
beveling zich nu en dan rekenschap te
geven van den toestand en do vooruitzich
ten in zgn vak. Dit geldt ook voor den
winkelier en den ambachtsman. Zoo tegen
het voorjaarsseizoen is b.v. een der ge
schiktste oogenblikken.
Ontegenzeggelijk is de achter ons liggen
de periode niet slecht geweest voor vele
detailzaken. Een kleine winkelier in de
textielbranche vertelde mij, dat hij de
laatste maanden vóór Februari per dag
•meer had omgezet dan anders in een
maand. Ook in de levensmiddelenbranche
zijn de omzetten hooger geweest dan ge
woonlijk. Het slagersbedrijf verkeert in
een bijzondere positie, daar het afhankelijk
is van de toewijzingen en derhalve zijn om
zetten beperkt ziet. De meeste onkos
ten blgven echter stabiel, zoodat de sla
gers zullen moeten passen en meten om
beide einden aan elkaar te knoopen. Zij
verkeeren in een ongunstiger positie dan
den kruidenier, die -;jn dalende omzetten
in sommige artikelen heeft kunnen com-
penseeren door uitbreiding met nieuwe
artikelen, al dan niet surrogaten. De
slagers hebben zulks hier en daar ook
geprobeerd, maar het succes daarmede
komt mg niet groot voor.
Bij steekproeven is mij opgevallen, dat
de neiging van het publiek in dezen tijd
meer uitgaat naar de zaken door midden
standers gedreven, dan naar het grootbe
drijf. Bij gebrek aan cijfers is daaromtrent
geen absolute zekerheid te verkrijgen,
maar informatie zoowel bij koopers als
verkoopers .geeft sterk den indruk van
dit verschijnsel. Voor de betrokken winke
liers een mooie gelegenheid om deze klan
ten aan zich te binden. Het verdient der
halve aanbeveling ondanks het feit, dat
het publiek misschien veeleischend is en de
winkelier zijn voorraad eiken dag meer
dan kwijt kan, om zooveel mogelijk de oude
voorkomendheid en service te handhaven.
Op die .manier kan de winkelier zich een
goodwill voor de toekomst scheppen. Daar
bij zal de noodige diplomatie te pas ko
men. teneinde iedereen zooveel mogelijk
tevreden te stellen. In dit opzicht hebben
de meeste winkeliers reeds begrepen, dat
zg een zekere rantsoeneering moeten toe
passen en het publiek niet alles geven, wat
het vraagt, opdat zij zooveel mogelijk alle
klanten terwille kunnen zijn.
Een aardig voorbeeld hiervan zag ik van
een sigarenwinkelier, die zijn klanten een
distributiekaart van eigen maaksel uit
reikte, waarop hg den datum van elke
leverantie aanteekende. Zonder kaart werd
niet geleverd. Inderdaad handig bedacht!
Ook menig ambachtsman heeft niet te
klagen gehad. De kleermakers b.v. namen
êind - December nog wel bestellingen aan,
maar waarschuwden hun klanten, dat de
aflevering wel twee maanden op zich zou
laten wachten. Natuurlijk geldt dit niet
voor alle bedrijven; er zullen er ook zijn,
welke moeilijkheden met de grondstoffen
hebben. Intusschen hebben behangers en
timmerlieden in de periode, welke achter
ons ligt, de handen vol gehad met het
maken van afsluitingen voor de verduis
tering.
Geeft de periode voor Februari aan me
nigeen derhalve reden tot tevredenheid,
de komende tijden zullen aan het weer
standsvermogen der middenstandszaken
hooge eischen stellen. Een oorlog brengt
nu eenmaal altijd moeilijkheden en beper
king van het goederenverkeer mede en de
distributiebedrijven zullen zich daaraan
moeten aanpassen. Ongetwijfeld zal de
beperking in het goederenverkeer voor tal
van bedrijven ook beperking in het aantal
distributiebedrijven medebrengen. Alleen de
goedgeleide kleinbedrijven met voldoenden
omzet zullen het kunnen bolwerken.
Deze .overweging leidt onwillekeurig tot
een beschouwing over het feit, der over
bezetting in het kleinbedrijf en de moge
lijke wegen, waarlangs dit euvel kan
en misschien z a 1 hersteld worden.
In de eerste plaats was het euvel niet
uitsluitend nationaal, maar internationaal;
het heeft dan ook internationaal de aan
dacht getrokken. In de laatst bekende op
stelling van het aantal inwoners per win
kel maakt Nederland geen slecht figuur.
Voor een vijftal landen waren deze cijfers:
Nederland 52 inw. per winkel in 19S0,
Duitschland 41 1933,
Frankrijk 41 1926,
Zwitserland 40 1929.
Sedert zgn belangrijke veranderingen in
getreden. Duitschland had eerst de invoe
ring van het „Einzelhandelsschutzgesetz"
een aanzienlijke vermindering van het aan
tal distributieplaatsen tengevolge. In Ber
lijn verminderde het aantal detailzaken
van 1936 op 1938 van 71.501 tot 56.138
Vestiging van nieuwe zaken of optreden
van nieuwe ondernemers was volgens deze
wet afhankelijk van een vergunning waar
bij zekere eischen werden gesteld; der
halve een overeenkomstige maatregel als
de Vestigingswet-Kleinbedrijf hier te lande
beoogt.
In 1939 trad voorts in Duitschland nog
een sterkere beperking in, daar krachtens
een verordening van Maart van dat jaar
die detailzaken konden gesloten worden,
waarvan de leiders niet beschikten over
de persoonlijke of zakelijke hoedanigheden,
welke voor de goede leiding van een
kleinbedrgf vereischt zijn.
Bezien wij de situatie hier te lande na
der. dan blijkt de Vestigingswet-Kleinbe
drijf ook reeds in belangrijke mate In de
richting van beperking van het aantal
kleinbedrijven te hebben gewerkt. Van de
talrgke aanvragen bij de kamers van koop
handel ingekomen om vergunning tot ves
tiging krachtens de bepalingen dezer wet,
kon hier en daar niet meer dan ca. 17
worden ingewilligd? Dit beteekent, dp.t van
200 a 300 aanvragen in de groote plaatsen!
er slechts 35 tot 50 werden toegestaan.
In de absolute cg'fers spreekt dit sterker
dan in de procentsgewijze verhoudingen.
Trouwens reeds enkele maanden, nadat
deze voor enkele bedrijven effectief was
geworden, is destijds in deze rubriek reeds
gewezen op de aanzienlijke vermindering
van nieuwe zaken in deze branches, blij
kende uit de verminderde inschrijvingen in
het Handelsregister.
Het Statistisch Bureau der gem. Am
sterdam geeft nog belangrrjkwekkende cij
fers omtrent de aantallen winkels in
sommige bedrijven en het aantal inwoners
per winkel. De2e waren voor:
slagers kruide- brood-
niers winkels
op 31 Dec. 1930 921 2313 813
op 1 Juli 1939 824 2086 687
Het aantal inwoners per winkel was voorl
slagers kruide- brood»
niers winkels
op 31 Dec. 1930 822 327 931
op 1 Juli 1939 967 382 1195
Bg deze cijfers is rekening gehouden met
den bevolkingsaanwas. Deze cijfers beves
tigen wel sterk de boven gegeven uiteen
zetting.
Op een ander verschijnsel is eveneerui
indertijd in deze rubriek gewezen naar
aanleiding van het aantal candidaten voor
de Middenstandsexamens. Dl 1938, 1939 en
1940 slaagden respectievelijk 10.257, 13.976
en 10.676 candidaten. Van de 400.000 klein
bedrijven in ons land gaat ongeveer 10
per jaar in andere handen over. Om een
zelfde aantal ondernemingen in stand to
houden zouden derhalve jaarlijks 40.000
ondernemers gereed moeten staan om do
opengevallen plaatsen in te nerfien. Dit
behoeven niet alleen geslaagden voor het
middenstandsexamen te zijn immers er
zijn vrijstellingen voor wie andere exa
mens afleggen maar de groote massa
zal toch uit deze categorie gerecruteerd
moeten worden. Met één oogopslag is het
belangrijke verschil in cijfers te zien. Dat
dit tekort zich niet scherp in de praktijk
doet gevoelen, ligt in het feit, dat nog
niet voor alle branches de wet van kracht
is. Langzamerhand worden echter steeds
meer bedrijven onder de wet gebracht en
naarmate hun aantal toeneemt, zal dit te
kort zich scherper doen gevoelen; ook dit
tekort zal leiden tot een belangrijke be
perking van het aantal kleinbedrijven. De
ze beperking zal zich natuurlijk niet op
zeer korten termijn doen gevoelen, maar
zeker in de naaste toekomst in steeds
sterker mate. Het kleinbedrijf kan hierbij
niet anders dan winnen: de dwergbedrijfjes
zullen uitvallen tot voordeel van de geheele
betrokken branches.
Al voelt ieder thans den druk* der rij
den, toch blgven op den langen duur
de vooruitzichten van-het kleinbedrijf niet
ongunstig. Voor dc ondernemers rest de
taak om een zoodanige zakenpolitiek te
voeren, dat zg de vrijkomende consumen
ten van verdwijnende zaken aan zich we
ten te binden.
Nadruk verboden. Mr. M. VISSER.
Veilingsvereeniging Zuid-Beveland.
GOES, 28 Febr. Andijvie 32, breekpeen.
4,20, spruiten 14,4018, uien (stek) 1,
rood-e kool 35.20, witte kool 410, boe-
rekool 8,50, prei 7,508.50, veldsla 22i
witlof 15528, alles per 100 kg.
Veiling Middelburg.
Groenten. Veldsla 33, winterpostelein
1016, spruiten 1331, witlof 1435,
schorseneeren 1317, koolrapen 12,
breekpeen_ 13, andijvie 2038, waspeen
2,503, uien 26, kroten 13, savoy©
kool 2—6, roode kool 37, boerekool 13,
prei 58,50, alles per 100 kg. Selderie
514, knolselderij 8—16 c., beiden per bos*
Appels: Goudreinetten 1530, zure belle
fleur 15, Rozendalers 15—22, Roodbakker
22. Armgaard 15—22. Peren: St. Reiny
2530, Comptesse de Paris 6, kleiperen
26 c., alles per kg.
Zondag 2 Maart 1941.
HILVERSUM I. 415 M. NED. FBOGB.
8.00 KRO. 1.00 AVBO.
8.00 Wij beginnen den dag. 8.30 Gram. 9 30
Geestelijke muziek (gr.pl.). 10.15 Hoogmis. 11.30
Gram. 12.00 Declamatie. 12.15 Gram. 12.45 Nieuws-
en econ. ber. ANP. 1.00 Almanak. 1.03 AVRO-
Amusementsorkest, solist en de AVRO-Girls. 1.45
Ned Verbond voor Sibbckunde lezing. 2.00
Zang met piano. 2.35 Cyclus. 3.00 Nieuw-Hol-
landsch strijkkwartet. 3 30 Uit Berlijn 63e Ver-
zoekconccrt voor de Duitsche Weermacht 6.00
Puszta-orkest. 6.30 Orgelspel. 6.42 Almanak. 6.45.
Actueele reportage of gram. 7.00 Gram. met toe
lichting. 7.15 Sport van den dag. 7.30 Ber. En-
gelsch. 7.45 Vervolg van 7.00. 8.00 Ber. ANP. 8.15
Gram. 8.30 Ber. Engelsch. 8.45 Concertgebouw
orkest.. koor en solisten (opn.). 9.25 Dialoog. 9.45
Engelsche ber. ANP. 10.00 Ber. ANP qh sluiting.
HILVERSUM II. 301.5 M.
8.00 NCRV. 8.45 VPRO. 9.45 NCRV. 1.00 KRO,
4.00 NCRV. 5.15—7.15 KRO.
8.00 Paaschbergkoor, zang met orgel en NCRV-
orkest (opn.). 8.45 Studio-Vroegdienst. 9.45 Gram,
11.00 Cantate (opn.). 11.30 Gewijde muz. (opn.),
12.00 Rondom het orgel. 12.25 Cyclus (gr.pl.).
12.45 Nieuws- en econ. ber. ANP. 1.00 Gram. 1.30
Viopl cn piano. 2.10 Gram. 2.25 Piano. 3.00 Radio-
tooneel met muziek. 4.00 Geref. Kerkdienst 5.15
Wekelijksché gedachtenwisseling ANP. 5.30 KRO-
orkest (6.156.30 Gram.). 6.45 Actueele reportage
of gram. 7.007.16 Gram. en sluiting.
Maandag 3 Maart 1941.
HILVEBSU3I I. 415 M. NED. PROGR. VARA.
7.30 Gram. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7:55 Gram.
8.20 Ochtendgymnastiek. 8.30 Ber. ANP. 8.45
Gram. 10.00 VPRO Morgenwijding. 10.20 Piano
en gram. 11.00 Declamatie. 11.20 Esmeralda en
soliste. 12.00 VARA-orkest. 12.42 Almanak. 12.45
Nieuws- en econ. ber. ANP. 1.00 Gram. 1.15 VA
RA-orkest. 2.00 Zang met piano. 2.35 Keuken-
praatje. 3.00 Gram. 3.15 Cyclus. 3.30 Gram. 4.00
Gram. met toel. 4.30 Voor de kinderen. 5.00
Gram 5.16 Nieuws-, econ.- en beursber. ANP.
5.30 Esmeralda en solist. 6.15 Gram. 6.42 Almanak.
6.45 Actueele reportage of gram. 7.00 Friesch
praatje ANP. 7,15 Gram. (7.30—7.45 Ber. En
gelsch). 8.00 Ber. ANP. 8.15 Gram. 8.30 Ber. En
gelsch). 8.45 VARA-koor „Pro Musica" met
piano. 9.05 VARA-orkest. 9.45 Engelsche ber,
ANP. 10.00 Ber. ANP en sluiting.
HILVERSUM II. 301.5 M. NCRV.
7.30 Gram. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gram.
8.00 Schriftlezing en Meditatie. 8.15 Christelijke
Oratoriumvereeniging (opn.). 8.20 Ochtendgym
nastiek. 8.30 Ber. ANP. 8 45 Gram. 9.15 Celesta
ensemble en gram. 10.30 Morgendienst. 11.00
Gram. (12.0012.15 Ber.). 12.45 Nieuws- en econ.
ber. ANP. 1.00 Jac. Stoffer'a sextet 2.00 Voor
scholen. 2.35 Haarlem's trio en gram. 3.20 Orgel
concert (opn.). 3.30 Bijbellezing. 4.00 Gram. 5.00
VPRO Cyclus. 5.15 Nieuws-, econ.- en beurs
ber. ANP. 5.30 Zang met piano en gram. 6.00
Ber. 6.05 Orgelconcert. 6.45 Actueele reportage of
gram. 7.00—7.15 Econ. vragen van den dag ANP
en sluiting. -
