Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
184ste JAARGANG
NUMMER 51
V R IJ D A G 28 FEBRUARI 1941
waarin opgenomen de
Uitgave dei Firma's F. van de Velde Jr en G. W den Boer
ABONNEMENTSPRIJS!
19 cent oe *eek ot 1 2.42 per kwartaal
franco per post 2-63 per kwartaal-
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS;
Van 1-5 regels 1.50. iedere regel meer
30 cent Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regels 10.52,
iedere 'egel meer 10 ct (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Hoofden koel!
Er gebeuren zeer ernstige dingen in ons
land. Bepaalde ondergrondsche agitaties
hebben in de hoofdstad des lands geleid tot
zeer ernstige ordeverstoringen en de be
zettende overheid heeft zich genoodzaakt
.gezien, krasse maatregelen te nemen, om.'
de daden, welke schadelijk worden geacht
voor haar belangen als oorlogvoerende te
onderdrukken. De berichten zijn nog njet
volledig genoeg en bieden nog een te wei
nig overzichtelijk beeld, om zich eèn juis-
ten indruk te vormen omtrent de ware
toedracht der gebeurtenissen. Voor een al-
gemeene beoordeeling van de situatie is
dit ook van secundaire beteekenis. Beslis
send is slenhts het feit, dat bepaalde ele
menten uit de Amsterdamsche samenleving
zjjn opgetreden als raddraaiers en een
licht ontvlambare menigte hebben aangezet
tot provocaties en sabotage-daden. Welke
hun overwegingen waren, waarom in en
kele bedrijven wilde stakingen werden ont
ketend kan onbesproken blijven. De om
standigheid, dat sommigen van de stem
ming onder een deel der bevolking mis
bruik hebben gemaakt, om aan te zetten
tot daden van terreur en sabotage verdient
scherpe afkeuring. De Duitsche autoritei
ten hebben hun toevlucht moeten nemen
tot geweldmaatregelen, toen, naar uit het
A.N.P.-communiqué blijkt, de agitatie zich
keerde tegen de Duitschers zelve. Er vie
len onder de burgers slachtoffers, terwijl
de instelling van een miljtair bewind in
de provincie Noord-Holland aantoont, dat
de Duitsche autoriteiten niet vfcn plan Zijn,
gebeurtenissen als deze over hun kant te
laten gaan.
Er broeit reeds geruimen tyd het een en
ander en na de zoengelden, welke in eeni-
ge plaatsen aan gedeelten der bevolking
zijn opgelegd, heeft het verzet te Amster
dam geleid tot onverantwoordelijke daden
als stakingen en demonstraties. Elders
werden in de achter óns liggende weken
daden gepleegd, welke nu wel niet als bij
zonder ernstig zouden gekenschetst be
hoeven te worden, maar die gezien in het
kader van de algemeene situatie in begin
sel niet minder verwerpelijk moeten wor
den geacht. Het Amsterdamsche geval is
een exces, het feit, dat elders in den
lande en helaas ook in onze provincie
menschen zich hebben laten verleiden
tot het reageeren op inblazingen van pro-
voceerende elementen moet tot bezorgd
heid stemmen.
Men komt er niet met een verklaring,
als zou een en ander zijn oorsprong vinden
in de toch reeds neuveuze en eenigszins
verhitte stemming onder de bevolking. Dat
is geenszjns een excuus, hoogstens een
aansporing, om in dezen tijd het hoofd koel
te houden en zich tot beheersching te
dwingen. Wij weten nu eenmaal, dat er in
tijden als deze menschen rondloopen, die
pogen in troebel water te visschen. Zij zijn
er altjjd geweest, zij zijn er ook nu, het is
een soort vaderlanders van slechte kwali
teit. Zij bewijzen hun land geen dienst, hun
optreden is on-Nederlandsch en daarom
verwerpelijk. Maar wie zich er aan stoort
en meedoet, staat evenzeer schuldig.
Het is voor velen bovendien moeilijk zich
te schikken onder een bezettende macht, (he
er in de eerste plaats op bedacht moet zijn
dat haar belangen niet in het gedrang
komen. Het is het recht van den bezetter,
dat hy een deel onzer nationale economie
inschakelt in zjjn oorlogseconomie. Wie
poogt, zjch aan de consequenties daarvan
te onttrekken, stelt zich bloot aan ernstige
represailles.
En zulks te meer, wanneer het verzet
zich, gelijk in Amsterdam, richt tegen de
belangen van de bezettende overheid.
Dient men met verzetpogingen het Ne-
derlandsche belang
Geenszins. Wie dat meent, maakt zich
schuldig aan een verkeerde berekening, en
aan een miskenning van het ware landsbe
lang. Want dat kan slechts worden ge
diend met een inschakeling van alle be
schikbare krachten, om ons economisch
leven op gang te houden, voor zoover dat
onder de gegeven omstandigheden mogelijk
is. Het is onjuist dit belang te beoordeelen
naar het onmiddellijk waarneembare. Het
oog moet ook hier gericht zijn op de toe
komst, die, hoeveel onzekerheden zij ook
moge bieden, toch deze zekerheid geeft,
dat het oude onherroepelijk voorbij is en
nimmer zal terugkeeren. Wij verkeeren mid
den in een revolutie en naar de wijze waar
op ons volk daarop zal reageeren, zal onze
toekomstige positie als zelfstandige natie
worden bepaald. Het hoofd koel
De Duitsche belangen worden door daden
van sabotage of door verzet evenmin ge
schaad. Want de bezettende macht beschikt
bovendien over de middelen, haar wil dwin
gend op te leggen en agitaties, als thans
in de hoofdstad des lands hebben- geleid
tot het nemen van straffe maatregelen,
woraen sieents verhaald op eigen volk, tot
schade van de eigen landsbelangen.
DUITSCHE LUCHTAANVALLEN.
BOMMEN OP VLIEGVELDEN.
Uit Berlijn meldt het D.N.B.Donder
dag in den loop van den dag zijn twee
vliegvelden in het Oostelijk gedeelte van
Midden-Engeland door Duitsche gevechts
vliegtuigen aangevallen, waarbij op ondub
belzinnige wijze kon worden waargenomen,
dat bommen op twee groote hangars te
recht kwamen en. een andere hangar door
twee voltreffers, die tijdens een duikvlucht
vanuit zeer geringe hoogte werden ge
plaatst, getroffen werd. De cokesafdeeling
van een gasfabriek werd bij een handig
uitgevoerde scheervlucht door verscheidene
bommen getroffen. In verschillende plaats
jes werden watertorens met de boord-
wapens zoo doeltreffend aangevallen, dat
door de bemanningen der vliegtuigen kon
worden waargenomen, hoe het water weg
stroomde.
AANVALLEN OP SCHEPEN.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
gisteren 23.500 b.r.t. tot zinken gebracht
of beschadigd, zoo verneemt het D.N.B.
Hierbij was een koopvaardijschip van on
geveer 10.000 b.r.t. dat door voltreffers
zoo zwaar werd beschadigd, dat aangeno
men kan worden, dat het verloren is ge
gaan. Een ander koopvaardijschip van 4000
b.r.t. is in de Firth of Forth door bom-
treffers eveneens zeer zwaar beschadigd,
zoodat het slagzij maakte. Een schip van
4500 b.r.t. geraakte bij Great Yarmouth
door voltreffers midscheeps in brand. Een
schip van 2000, ton kreeg bomtreffers op
het achterste gedeelte, waardoor zware
branden ontstonden. Een schip van 3000
ton werd in duikvlucht in de omgeving
van Harwich aan de Engelsche Zuidkust
op een dusdanige wijze mqt succes gebom
bardeerd, dat het met slagzij bleef liggen.
AMERIKAANSCH VERKEERS
VLIEGTUIG VERONGELUKT.
Zeven dooden.
Een verkeersvliegtuig van de „Eastern
Air Line", dat sedert verscheidene da
gen werd vermist, is gisterochtend geheel
vernield in de omgeving van het vlieg
veld van Atlanta (Georgia) gevonden.
Deze vliegtuigramp heeft, naar de .As
sociated Press" meldt, in totaal aan ze
ven 'menschen het leven gekost. Onder de
slachtoffers bevindt zich ook de demo
cratische afgevaardigde van het congres
William Byron. Ook de uit drie personen
bestaande bemanning is omgekomen.
Onder de gewonden bevindt zich de be
kende Amerikaansche vlieger uit den we
reldoorlog Rickenbacker.
FRANSCHE SCHEPEN AANGEHOUDEN.
Naar het Framsche ministerie van ma
rine mededeelt is ook het Fransche vracht
schip „Fort Richepansé", dat met een la
ding benanen op weg was nï.j,r Casablanca,
voor de. Afrikaansche kust door Engelsche
zeestrijdkrachten aangehouden.
Er zijn stakingen uitgebroken. In dit
verband is het goed er aan te herinneren,
dat bij bekendmaking van 15 Mei j.l. sta
kingen en dergelijke door de bezettende
overheid werden verboden. Deze verorde
ning is niet ingetrokken en zij die haar
overtreden stellen zich bloot aan repre-,
sailles, waarop eveneens in de proclamatie
van generaal Fr. Christiansen de aandacht
werd gevestigd.
Wij Nederlanders ook wij Zeeuwen
moeten ons onze waardigheid en onze
roemrijke traditie bewust worden. Daarin
is geen plaats voor terreurdaden en zeker
kan zich daarin de eenheid van ons volk
niet openbaren. Wij zyn evenmin een volk
van straatpolitici. Wie de politiek voor
al in een nerveuzen tijd als deze op
de straat brengt, handelt in lijnrechten
strijd met het welbegrepen volks- en lands
belang.
Een volle, dat leeft, bouwt aan zyn toe
komst. Dat dit volk niet aan het einde is
van zijn bestaan, dat het kerngezond is,
dat het leeft, dat bewijst het inspireerende
voorbeeld van de besten onder ons. Daarom
kan er ook niet gewanhoopt worden aan
zijn toekomst. Die toekomst mag het in
eigen hand houden, wanneer onze volks
eenheid zich krachig manifesteert en het
bewijs levert, dat zij die toekomst ook in
eigen hand kan houden.
Het Amsterdamsche voorbeeld kan, on
geacht de aanleiding er toe, niet bijdragen,
deze overtuiging te verstevigen. Dat is de
droeve conclusie, waartoe de jongste in
cidenten aanleiding geven. De Duitsche
autoriteiten hebben een correctie noodjg
geoordeeld en het is goed, dat de verant
woordelijken, tot de orde worden geroepen.
Dat generaal Christiansen in zijn pro
clamatie tevens de mogelijkheid van po
litieke excessen heeft ondervangen, ge
tuigt van diep inzicht in het karakter der
moeilijkheden bij de bezettings-autoriteiten
en mag e n tot voldoening stemmenden
maatregel worden geheeten.
Het parool van dezen tijd is, in welke
positie en onder welke omstandigheden
ook Hoofden koel
En de harten en handen bereid, om onze
vaderlandsche taak te volbrengen.
BEKENDMAKING.
Van den höheren S.S.- und
Pollzelführer.
Het A.N.P. meldt uit Amsterdam:
De höhere S.S.- und P^'zeifiihrer maakt
in overeenstemming met den bevelhebber
in den Luftgau Holland bekend;
Ten eerste het is verboden aan werkne
mers, die op 35 of 26 Februari 1941 hebben
gestaakt, over .de dagen waarop werd ge
staakt, loon uit te betalen.
Ten tweedeWerkgevers, die dit bevel
overtreden, zullen bestraft worden.
Ten derdeHet is geoorloofd arbeiders,
die op 25 of 26 Februari 1941 hebben ge
staakt, te ontslaan.
WINTERHULP NEDERLAND.
Gunstige inzamelingen In
Februari.
De voorloopige uitkomst van de straat-
en huiscollecten in de maand Februari
wijst een totaal-opbrengst aan van
592.979,96.
Dit beteekent een aanmerkelijke ver
betering ten opzichte van de collecte in
Januari, en zelfs ten aanzien van de De-
cember-collecte. In December 1940 bracht
de huis- en straatcollecte 481.952,4(T5p.
Men mag dus wel aannemen, dat het
sociale doel van Winterhulp Nederland
steeds in breedere kringen van het Ne-
derlandsche volk ingang begint te vinden.
Vermelding verdient nog, dat de naast
genoemde collecte ontvangen regelmatige
giften voor Winterhulp Nederland niet in
bovengemelde bedragen z\jn inbegrepen.
Kwaliteltselschen bij
peulvruchten.
De kwaliteitscommissie der peulvruch
ten-studie-combinatie heeft in een daar
toe gehouden vergadering de mogelijkheden
besproken om de kwaliteit van peulvruch
ten meer in overeenstemming te brengen
met de eischen, die door de verbruikers
hieraan worden gesteld. Ten einde deze
eischen nauwkeurig te leeren kennen, zul
len enquettes onder de verschillende be
langhebbenden worden gehouden (handel,
splitterijen, concervenfabrieken, vriesinrich-
tingen, consumenten).
Het ligt in de bedoeling deze eischen
aan de kweekers van peulvruchten tèr ken
nis te brengen, zoodat bij het zoeken naar
rassen meer met de kwaliteitseischen
wordt rekening gehouden dan dit tot nu
toe het geval was. Het kwaliteitsonderzoek
zal plaats vinden aan het centraal insti
tuut voor landbouwkundig onderzoek te
Wageningen, waar reeds een aanvang is
gemaakt met hét uitwerken van verschil
lende onderzoekingsmethoden. Hier wordt
ook voor kweekers de mogelijkheid open
gesteld om nieuwe rassen op kwaliteiten
te laten onderzoeken.
Voor nadere inlichtingen kan men zich
wenden tot den secretaris van de peul
vruchten-studie-combinatie, p.a. Instituut
voor Plantenveredeling, Wageningen.
AMERIKAANSCHE BOMMENWERPER
BRANDEND NEERGESTORT.
ZEVEN INZITTENDEN VERMIST.
Uit Panama wordt gemeld, dat in de
Golf van Panama een bommenwerper der
Amerikaansche luchtmacht brandend is
neergestort. De zeven inzittenden worden
vermist.
Noorsche scheepsverliezen.
Het maritime register deelt mede, dat
in dén laatsten tijd weer vier in Engel-
scljen dienst varende Noorsche vrachtsche
pen op den Atlantïschen Oceaan tot zinken
zijn gebracht, en wel de 4332 ton metende
„Eli", die vroeger tusschen Baltimore en
Philadelphia voer, de „Bruse" (2205 ton),
de „Hild" (1356 ton), en de „Odda"
(835 ton).
ENGELSCH SCHIP VERMIST.
Uit Berlijn meldt het D.N.B.Het groo
te in de wateren van Oost-Azië varende
Engelsche stoomschip „Siamese Prince",
dat behoort aan de Furness Prince Lyn, is
eenige dagen over tijd. S.O.S. seinen van
het schip, die door Amerikaansche zenders
op 22 Februari zijn opgevangen, laten geen
twijfel over, dat het schip gezonken is.
De schaarschte in Ierland.
Uit Dublin meldt het D.N.B.Met het
oog op de schaarschte aan grondstoffen en
andere producten, die een gevolg van den
oorlog is, wordt te Dublin een bureau op
gericht, dat tot taak heeft vervangings
middelen voor ontbrekende goederen te
zoeken.
Ook in Tokio hebben regelmatig oefeningen van de luchtbeschermingsdiensten
plaats. De manschappen zijn mei de meest moderne apparaten uitgerust
(Foto Weltbild)
De nieuwe bonnen.
Dé secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visschery maakt het
volgende bekend.
BOTER EN VETTEN.
Gedurende het tijdvak van Maandag 3
Maart tot en met Zondag 9 Maart a.s.
geeft de met „06" genummerde bon van de
laatst uitgereikte boter- °n vetkaart recht
op het koopen van 250 gram boter of
margarine.
De met „06" genummerde bonnen, die
op 9 Maart nog niet gebruikt zijn, blyven
voorts nog geldig tot en met Zondag 16
Maart a.s.
EIEREN.
Gedurende het tijvak van Maandag 3
Maart tot en met Zondag 9 Maart a.s.
geeft de met „81' genummerde bon van
de nieuw uitgereikte „bonkaart algemeen"
recht op het koopen van één ei. De bon
nen, welke op 9 Maart nog niet gebruikt
zijn, blyven geldig tot en met Zondag 16
Maart a.s., met dien verstande, dat zrj ge
durende de week van' 10 Maart tot en met
16 Maart niet gebruikt mogen worden in
hotels, restaurants e.d.
BROOD EN GEBAK.
Gedurende het tijdvak van Maandag 3
Maart tot en met Zondag 9 Maart a.s. geeft
elk der met "06" genummerde bonnen van
de nieuw uitgereikte broodkaart recht op
het koopen van ongeveer 100 gram brood.
Voorts geeft elk der met „06" genum
merde broodbonnen recht op het koopen
van een rantsoen gebak. Dit omvat voor de
hierna genoemde bakker ij producten telkens
ten minste het daarachter geplaatste aan
tal grammen: beschuit 75 gram; biscuits
en wafelen 90 gram; speculaas 140 gram;
andere koekjes 200 gram; koek 160 gram;
cake 300 gram; gevuld klein korstgebak
(bijv. amandelbroodjes) 400 gram; gevuld
groot korstgebak (bijv. boterletter) 500
gram; taart en gebakjes 600 gram.
Voor geheel of ten deele uit meel of
bloem gebakken producten, welke hier
boven niet genoemd zijn, geldt, dat een
rantsoen een hoeveelheid omvat, waarin 70
gram meel of bloem is verwerkt.
De op 9 Maart nog niet gebruikte bon
nen blyven voorts nog geldig gedurende de
week van 10 Maart tot en met 16 Maart
a.s., met dien verstande, dat zjj gedurende
laatstgenoemde week niet mogen worden
gebruikt in hotels, restaurants e.d.
ZEEP.
De secretaris-generaal van het departe
ment van handel, nijverheid en scheep
vaart maakt het volgende bekend.
Toilet- en huishoudzeep.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 1
Maart tot en met Zondag 30 Maart a,s.
geeft de met „16" genummerde bon van
de nieuw uitgereikte „bonkaart algemeen"
recht op het koopen van 150 gram toilet
zeep (nieuwe samenstelling) of 120 gram
huishoudzeep of 200 gram zachte zeep
(oude samenstelling van vóór 1 Janu
ari 1941) of 150 gram zachte zeep (nieuwe
samenstelling van nè. 1 Januari 1941) of
300 gram zachte zeeppasta of 250 gram
zeeppoeder of 600 gram waschpoeder.
Volledigheidshalve wordt er op ge
wezen, dat waschpoeder nielf gekocht
kan worden door het publiek, doch
uitsluitend wordt beschikbaar ge
steld ten behoeve van wasschertfen.
Voorts blijft de bepaling van kracht, dat
de oude voorraden zeepvlokken, zelfwer
kende waschmiddelen en vloeibare zeep,
welke zeepsoorten thans niet meer worden
aangemaakt, nog mogen worden uitver
kocht, met dien verstande, dat elke bon
recht geeft op het koopen van 125 gram
zeepvlokken of 250 gram zelfwerkende
waschmiddelen of 200 gram vloeibare zeep.
Zeep voor wasscheryen.
De bestaande regeling ten aanzien van
de wasscheryen blijft onverminderd van
kracht.
De wasscheryen zijn derhalve verplicht
voor elke twintig kilogram droge vuile
wasch een zeepbon van het publiek in ont
vangst te nemen. Zooals reeds voorgeschre
ven is, dienen de wasscheryen eerste een
bon van hun klanten in ontvangst te
nemen en pas daarna een hoeveelheid van,
20 k.g. waschgoed, hetzij ineens, hetzg
by gedeelten in behandeling te nemen.
De wasch van kantoren, hotels, café'S
enz., voor zoover het handdoeken, poets
en stofdoeken, servetten, tafellakens e.d,
betreft, kan ter behandeling worden ge
geven, zonder dat daarbij bonnen behoeven
te worden afgegeven.
BRANDSTOFFEN.
De secretaris-generaal van het de
partement van handel, nijverheid en
scheepvaart maakt bekend, dat gedu
rende het tijdvak van Zaterdag 1
Maart a.s. tot en met Maandag 31
Maart a.s. de bonnen no. „15", „16"
en „17" van de „bonkaart distributie
vaste brandstoffen haarden, ka
chels" en de bonnen no. "35", „36",
„37", „38", „39', „40" en „41" van de
„bonkaart distributie vaste brandstof
fen centrale verwarming",, alsmede
de met „brandstoffen, één eenheid
vijfde periode" en de met „cokes, één
eenheid vijfde periode" gemerkte bon
nen elk recht zullen geven op het
koopen van een eenheid vaste brand
stoffen. De bonnen no. „14" van de
„bonkaart distributie vaste brandstof
fen haarden, kachels" en no. „33"
„34" van de bonkaart distributie vaste
brandstoffen centrale verwarming"
zijn komen te vervallen en kunnen
worden vernietigd.
De verbruikers in de groepen b, e en d
met een verbruik van meer dan 25 een
heden per periode, dienen zich in de maand
Maart tot de distributiediensten op door
deze diensten te bepalen tijdstippen te
wenden, ten einde de toewijzingen in ont
vangst te nemen.
De geldigheidsduur van de bommen no.
„11", „12" en „13" van de bonkaart dis
tributie vaste brandstoffen haarden,
kachels" en de bonnen no. „25" tenm. no.
„32" van de „bonkaart distributie vaste
brandstoffen centrale verwarming", als
mede de met „brandstoffen, één eenheid,
vierde periode" en de met „cokes, één
eenheid, vierde periode" gemerkte bonnen
wordt verlengd tot en met Vrijdag 14
Maart 1941.
Met nadruk wordt er echter de aan
dacht op gevestigd, dat tegen inlevering
van de bonnen, welker geldigheidsduur tot
14 Maart is verlengd, gedurende het tijd
vak van Zaterdag 1 Maart 1941 tot en met
Vrijdag 14 Maart 1941 geen turf mag
worden verkocht of afgeleverd.
De geldigheidsduur van de toewyzingen,
welke geldig waren verklaard tot 14 Maart
of een vroegeren, mits na 13 Februari ge
legen datum wordt eveneens verlengd tot
en met Vrijdag 14 Maart a.s. Gedurende
het tijdvak van 1 Maart tot en met 14
Maart a.s. zullen deze toewijzingen even
min recht geven op het koopen van turf.
Voorts wordt bekend gemaakt, dat ge
urende het tijdvak van Zaterdag 1 Maart
1941 tot en met Maandag 31 Maart 1941
de met de woorden „generator-anthraciet
tweede periode" gemerkte bonnen elk
recht zullen geven op het koopen van 1 h.L
(maximum 75 k.g.) anthracietnootjes V.
De met de woorden „generator-turf
tweede periode" gemerkte bonnen zullen
gedurende bovengenoemd tijdvak recht ge
ven op het koopen van 50 stuks bagger-
turf.
