Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
239
HET TURKSCH-BULGAARSCHE PACT.
Nieuwe maatregelen
op onderwijsgebied.
waarin opgenomen de
184ste JAARGANG
NUMMER 44
DONDERDAG 20 FEBRUARI 1941
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W den Boer
ABONNEMENTSPRIJS!
19 cent oi week of I 2.42 per kwerUel
Franco per poit I 2 63 per kwartaal.
Afzonderlijke nummert 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1-5 regelt f 1 50. Iedere regel meer
30 cent Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regels f 0.52,
Iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
AANGESLOTEN B
lt!UIIIHIllt'II.MtlllltM»4Ul»ll».»lll!Mi44il.tl.l.ll.iailHlllHI,'l>Wll{HnifTinin
REACTIES TE LONDEN.
Het Maandagmiddag In Ankara onder-
teekende Turksch-Bulgaarsche niet-aan-
valspact wordt in Londensche regeerings-
kringen nog voorzichtig besproken, zoo
meldt het A.N.P. uit Stockholm. Het pact
wordt als „overeenkomst" gekenmerkt. De
Britsche ambassadeur in Ankara en de
gezant in Sofia hebben opdracht gekregen
terstond uitvoerige rapporten over de
cventueele uitwerking van deze nieuwe
ontwikkeling naar Londen te seinen. In
middels beperkt men zich tot de prognose,
dat het Turksch-Bulgaarsche pact den toe
stand op den Balkan niet ernstig zal wij
zigen en verklaart men, dat Duitsche com
mentaren welke van een neutraliseering
van Turkije spreken, volkomen onjuist zijn.
Een reden voor déze meening wordt niet
opgegeven.
In het streven de beteekenls van het
pact zooveel mogelijk te verkleinen, wezen
woordvoerders van Downingstreet er
Maandagavond op, dat Turkije den Iaat-
sten tijd herhaaldelijk geprobeerd heeft, de
Balkanlanden tot een „neutraal blok" te
vereenigen. Daarmede moet blijkbaar de
indruk gewekt worden, alsof deze Turk-
sche pogingen thans minstens in haar be
ginstadium succes gehad hebben. Uit de
opvallend korte en deels elkaar tegenspre
kende commentaren blijkt ten slotte, dat
de regeering in Londen op het Turksch-
Bulgaarsche pact niet gerekend had, welks
zwaartepunt ligt in het uitsluiten van mi
litaire conflicten tusschen de onderteeke
naars. Nog eenige uren, voordat de onder-
teekening van het pact bekend werd, spra
ken verantwoordelijke kringen over het
sluiten van een zuiver accoord van vriend
schap, waarbij zij den nadruk legden op de
politieke zijde, zonder de mogelijkheid
eener neutraliseering van de Turksche mi
litaire macht te noemen.
Sinds bet begin van dit jaar Is er
van Engelsche Zijde Intensief aan ge
werkt, de militaire betrekkingen met
Turkije te verstevigen. In de eerstè
week van Januari heeft de Engelsche
regeering uiting gegeven aan de hoop,
dat een permanente Engelsche mili
taire missie haar zetel te Ankara zou
vestigen ten einde een nauwe samen
werking te bewerkstelligen. Na het
vertrek van de beide hooge Engelsche
officieren uit Ankara, einde vorige
week, is er over zulk een missie niet
meer gesproken. Tevens meldden En
gelsche correspondenten te Ankara,
dat de Turksche regeering in het
Turksche leger een defensief en geen
offensief middel ziet. Het Turksche le
ger zal pas dan optreden, wanneer
Turkije zelf het slachtoffer van een
rechtstreekschen en niet uitgelokten
aanval zou worden.
In Londen heeft men op grond van deze
berichten, die 24 uur na een diepgaand
onderzoek tusschen den Turkschen minis
ter van buitenlandsche zaken, Saradjogloe,
en den Britschen ambassadeur, ontvangen
werden, moeten toegeven, dat de Turksche
definitie in vergelijking tot vroegere ver
klaringen van Ankara een onverwacht no
vum vormt. Over de uitwerking, welke het
verdrag op Griekenland kan hebben, was
men het, naar verluidt, in Londensche ver
antwoordelijke kringen wel eens. Het mi
nisterie van voorlichting heeft althans
Maandagavond aan de pers de aanwijzing
Verstrekt, te schrijven, dat de betrekkin
gen tusschen Turkije en Griekenland, naar
de meening van Londen, door het pact niet
getroffen zullen worden.
VERKLARING VAN BULGAAR-
SCHEN MINISTER-PRESIDENT.
In de zitting van het Bulgaarsche par
lement heeft minister-president professor
Filoff den tekst voorgelezen van het Bul-
gaarsch-Turksche vriendschaps- en niet-
aanvalsverdrag. Hierbij wees Filoff op het
vriendschapsverdag, dat in 1925 tusschen
beide landen is gesloten. Deze verklaring
vormt een nieuw bewijs voor de vredelie
vende politiek der Bulgaarsche regeering.
Met betrekking tot den weerklank,
dien deze verklaring heeft gevonden, zeide
minister-president Filoff, naar het D.NF
meldt, dat de Bulgaarsche buitenlandsche
politiek niemand bedreigt en dat zij het
achterwege laten van lederen aanval tot
grondslag blijft behouden. De uitlatingen
van professof Filoff werden geestdriftig
toegejuicht.
Nader wordt gemeld, dat minister-pre
sident Filoff bij zijn verklaring in de Ka
mer, o.a. nog het volgende zeide Bij de
tusschen Bulgarije en Turkije bestaande
vriendschappelijke betrekkingen is het
vanzelfsprekend geweest, dat de beide re
geeringen in de moeilijke tijden, die de
wereld thans beleeft, een nieuwe modus
hebben gezocht om hun wederzjjdsche be
trekkingen op te helderen. Hiertoe zfln
besprekingen geopend, die in een geest van
wederzjjdsch vertrouwen en openlijkheid
gevoerd zijn en die de verklaring van 17
Februari 1941 tot resultaat hadden. Van
den kant der Bulgaarsche regeering wordt
er de nadruk op gelegd, dat het bereikte
gunstige resultaat bij alle Bulgaren groote
tevredenheid heeft gewekt. Op deze ver
klaring is herhaaldelijk en met elkaar in
strijd zijnde commentaar geleverd.
Derhalve ls het vooral van belang
er den nadruk op te leggen, dat zij
een nlèaw bewijs vormt voor de vrede
lievende politiek, die de Bulgaarsche
regeering volgt en ook in de toekomst
zal volgen.
In overeenstemming met den geest
van deze verklaring en den Inhoud
van het eerste artikel verklaart de
Bulgaarsche regeering opnieuw, dat
Bulgarije niet de bedoeling heeft, wien
dan ook te bedreigen en dat de onver
anderde basis van de Bulgaarsche po
litiek is het achterwege laten van
©enigen aanval.
De minister-president verklaarde ver
der, dat hij verheugd was te kunnen con-
stateeren, dat deze Bulgaarsche politiek
door de regeering van de Turksche repu
bliek op de juiste wijze begrepen wordt en
dat op deze wijze Bulgarije kan bijdragen
tot het verstevigen van de wederzijdsche
vriendschappelijke betrekkingen. Er be
staat geen twijfel over dat de Kamer deze
politiek volkomen zal goedkeuren.
DE TURKSCHE OPVATTING.
De Turksche regeering heeft zich, naar
het A.NJP. uit Ankara bericht met het
Turksch-Bulgaarsche vriendschapsverdrag
uitgesproken voor het handhaven van een
absolute neutraliteit, aldus de uitleg, dien
politieke en diplomatieke kringen te An
kara aan het verdrag met Bulgarije geven.
Hierbij wordt vooral opgemerkt, dat de
onderteekening onmiddellijk is gevolgd op
de zeer scherpe aanvallen van den Brit
schen minister-president, Winston Chur
chill op Bulgarije. Hierdoor, zoo meent
men, is duidelijk een Turksche distantiee-
ring van de Britsche politiek ten aanzien
van Zuidoost-Europa te constateeren. De
Britsche diplomatie heeft een nieuwen ne
derlaag geleden bij haar pogingen om een
Zuid-oost-Europeesch front tegen Duitsch-
land op te richten. De houding van de Brit
sche diplomatie te Ankara ten aanzien van
de nieuwe ontwikkelingen wordt geken
merkt door het feit, dat, zooals thans be
kend is geworden, de Britsche ambassa
deur te Ankara, tevergeefs getracht heeft
bt> de desbetreffende Turksche instanties
een onderteekening van het verdrag te
voorkomen.
De Ver. Staten en Japan.
VERKLARINGEN VAN NOMOERA.
De nieuwe Japansche ambassadeur in
de Vereenigde Staten, Nomoera, heeft op
de eerste persconferentie, die hij te
Washington heeft gehouden, verklaard,
dat een oorlog tusschen de Vereenigde
Staten en Japan kan worden voorkomen.
Hij wees er op, dat het initiatief daartoe
ook van den kant van de Vereenigde Sta
ten moet komen. Er is geen probleem
aanwezig, dat beide landen tot een oorlog
zou kunnen dwingen. Japan tracht met
economische middelen een vreedzame ex
pansie naar het zuiden te verkrijgen en
doet zijn best om toepassing van geweld
te verhinderen. Hij, Nomoera, kan
niet definitief verklaren, dat Japan binnen
het kader van dit program niet tot het
toepassen van geweld zal overgaan, maar
van Japansche zijde zal alles in het werk
worden gesteld om dit te Vermijden.
Ten aanzien van het Japansche bond
genootschap met Duitse hi and en Italië
merkte de ambassadeur op, dat het in de
eerste plaats Japans bedoeling is den
vrede op den Stillen Oceaan te behouden.
Daarom heeft men bij het sluiten van
het pact niet het oog gehad op een oorlog
met de Vereenigde Staten.
De toestand in Roemenië.
TALRIJKE ARRESTATIES.
In het officieele communiqué over den
toestand in Roemenië wordt medegedeeld,
dat tot 18 Februari des avonds in Boeka
rest 4129 personen zijn gearresteerd, van
wie bet militaire bevel 1148 weer op vrije
voeten heeft gesteld. In de provincie zijn
4585 personen gearresteerd, onder wie
13 leerlingen van het lyceum van C&mpina,
die op 21 Januari den kant van de op
standelingen hadden gekozen.
De krijgsraad in Boekarest heeft op 18
Februari 54 vonnissen gewezen wegens
deelneming aan de Januari-gebeurtenis-
sen. Er werden straffen gegeven van 1
maand gevangenis tot zes jaar dwang
arbeid.
Lowestoft gebombardeerd.
Naar aan het D.N.B.gemeld wordt, heb
ben Duitsche gevechtsvliegtuigen gisteren
de havenwerken van Lowestoft aan de En
gelsche Oostkust aangevallen. Verschei
dene gebouwen in de haven werden getrof
fen.
Noodweer tn Spanje duurt voort.
Het noodweer in geheel Spanje duurt
nog steeds voort. Te Madrid sneeuwt het
sinds vorige week Woensdagmorgen.. Te
Cordoba is de Guadelqulvier weer buiten
haar oevers getreden, heeft een groot deel
van de landerijen overstroomd en het zaad
vernield. Talrijke lijken van dieren, als
mede ontwortelde boomen worden door de
rivier meegevoerd. Te Granada is de
Genil een kilometer buiten haar oevers ge
treden. Deelen van de stad staan onder
water en vele huizen zijn ingestort.
Volgens een voorioopige opgave zijn als
gevolg van het noodweer in de provincie
Bilbao 250 huizen ingestort. Vier huizen
zijn door brand verwoest en 350 zwaar be
schadigd. Acht scholen werden verwoest.
Een schip is gezonken. Twee personen zijn
om het leven gekomen, terwijl 111 zwaar
gewond werden. Meer dan 1500 gezinnen
zijn dakloos. De schade aan de electrici-
teits- en stroomlëldingen is nog niet te
overzien.
In de provincie Badajoz beeft de orkaan
gisteren bijzonder herige vormen aangeno
men. In een der wijken van de provincie
hoofdstad werden alle straatlantaarns om
vergeworpen, eenige huizen zwaar bescha
digd en vele daken afgerukt. De dakloozen
werden door den civielen gouverneur in
openbare gebouwen ondergebracht. Te La
Albuera werd de deur van de hoofdkerk
door den storm uit haar hengsels gerukt
en op het altaar geslingerd. Te La Horer
is tien procent van de olijfboomen en te
Higuera en Vargas 25 procent der olijf
boomen omgewaaid. De storm in de Straat
van Gibraltar blijft voortwoeden. Een aan
tal schepen heeft een toevlucht gezocht in
de Golf van Algeciras.
Ook uit Marokko komen berichten bin
nen over een herige tornado. Te Rabat
en Casablanca zijn verwoestingen aange
richt. Door het instorten van een huis is
te Rabat een man om het leven gekomen.
Verscheidene personen werden gewond.
De Britsche parachutisten.
Uit Stockholm meldt het D-N.B.Van
de Britsche parachutisten geeft Reuter
een schildering, waarin gezegd wordt
„De Britsche parachutisten, die onlangs
in Zuid-ïtalië werden uitgezet, vormen een
deel van het corps, dat een bijzondere op
leiding krijgt om vitale centra van den
vijand te bezetten of te beschadigen. Het
bestaan van dit corps is tot dusver geheim
gehouden, maar thans is het mogelijk mede
te deelen, dat deze mannen hun oefeningen
reeds vorigea zomer beëindigd hebben.
„Ik heb", zoo deelt de correspondent van
Reuter mede, „een typeerende oefening
van de Britsche parachutisen bijgewoond.
Hun valschermen zijn met een bijzonder
apparaatje uitgerust, waardoor zij zich
terstond kunnen openen. Een parachute
droeg een iak met bewapeningsmateriaal.
Ik kreeg den indruk, dat de parachutisten,
indien de operatie zich op onverdedigd ter
rein afspeelt, de kans hebben zich beschik
baar te stellen zonder ontdekt te worden.
BQ de oefening, die ik bijwoonde, zag ik
hoe een machinegeweer, dat met goed zicht
op een heuvel opgesteld stond, in staat
was eiken man neer te schieten voor hij
tjjd had zich weer op te richten. Hieruit
blijkt het belang van het element van ver
rassing bij parachute-aanvallen."
Een luchtgevecht boven den
woestijn.
Naar het D.N.B. verneemt Is een Duit
sche duikbommenwerper in Noord-Afrika
na een met succes uitgevoerde opdracht
in het gebied ten Zuiden van Adjedabia
door een Hurricane aangevallen. Hierbij
liep het Duitsche toestel schade op, waar
door het tot onmiddellijke landing ge
dwongen was. De Engelsche jachtvlieger
zette zijn aanval voort Hierbij werd het
Engelsche vliegtuig door den gelanden
duikbommenwerper neergeschoten. Het
toestel stortte brandend omlaag. Hierop
maakte de Duitsche bemanning haar toe
stel onbruikbaar en begon zij den moei
lijken tocht door de woestijn om naar de
eigen linies terug te keeren. Onderweg
heeft zij geen enkelen vijand ontmoet. Een
lid der bemanning was gewond.
Geen Joodsche ambtenaren meer
in Roemenië.
In Roemenië zijn volgens een officieele
statistiek alle Joodsche ambtenaren en
medewerkers uit de openbare diensten en
uit het leger verwijderd. Van de 4.500 han
delszaken in het ressort van de Boekarester
kamer van koophandel hebben nog slechts
250 maatschappijen joden in haar Raad
van beheer. Voorts zjjn den joden alle
vergunningen voor het exploiteeren van
bioscopen ontnomen. De Roemeensche
sportvereenigingen hebben alle joodsche
leden geschrapt. In de vrije beroepen
worden voor de joden bijzondere organisa
ties met beperkte rechten ingesteld.
KOOPVAARDIJSCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Een Duits ch gevechtsvliegtuig heeft
voor den mond van de Humber een vijan
delijk koopvaardijschip van 3000 ton tot
zinken gebracht, meldt het D.N.B.
DE STRIJD IN OOST-AFRKA.
KISMAJOE DOOR DE ITALIANEN
ONTRUIMD.
De kaart geeft een volledig overzicht
van de Itaiiaansche kolonie Oost-Afrika
met de omliggende Britsche gebieden.
De Itaiiaansche kolonie zelf is met dik
kere lyn aangegeven. Volgens de jongste
Itaiiaansche berichten No. 253256 heeft
de v\jand de druk in den sector Keren
Eritreaverminderd; aan den beneden»
loop van de rivier de Joeba zyn hevige
gevechten gaande, na de haven Kismajoe
versperd te hebben, hebben de Italianen
dezen sector ontruimd.
Voor algemeen overzicht van Oost-
Af rika, dient het aanbeveling deze kaart
uit te knippen.
Verlaging leerllngenschaal en
korting op Kloostelingen-
salarissen.
Onze Haagsche correspondent meldt ons
dat de secretaris-generaal van het depar
tement van Cultuurbescherming en Weten
schappen een verordening heeft afgekon
digd, waardoor het mogelijk zal worden,,
een aanzienlijk aandeel jonge onderwijzers
reeds aanstonds 2200 normaal ge-
honoreerden arbeid en overeenstemming
met hun opleiding te geven en eenige zeer
noodzakelijke verbeteringen in ons onder-
wijs-systeem aan te brengen.
Het gemiddelde leerlingen-aantal per
klas zal thans waarschijnlijk kunnen wor
den teruggebracht tot 30, hetgeen niet
alleen om sociale, doch ook om paedago-
gische en psychologische redenen nog meer
dan genoeg is.
Vanzelfsprekend moest de overheid fond
sen vrij maken om deze noodzakelijke ver
beteringen te kunnen bekostigen. ZtJ vond
die in een korting op de salarissen met
40% der vele kloosterlingen nonnen en
paters die bij het onderwijs werkzaam
zijn.
Aan 't karakter van 't onderwijs wordt
naar van bevoegde zijde wordt verklaard
niets veranderd en ook het geestelijk ge
zag van de R.K. kerk blijft onaangetast.
Bovendien kunnen bedoelde kloosterlingen,
hun werkzaamheden .ustig voortzetten,
terwijl de wereldlijke geestelijken, die
werkzaam zijn bij het onderwijs, zelfs ook
him volledige salaris behouden. Het gaat
alleen om de in een orde-gemeenschap
levende kloosterlingen, die ook geen vol
ledig salaris behoeven te hebben, omdat
zij naast hun binding aan de school nog
een andere binding aan hun orde
hebben.
In het verband dezer dingen vernamen
wij nog van wei-ingelichte rijde, dat zeer
binnenkort verdere maatregelen ongeveer
in denzelfden lijn verwacht kunnen worden.
Uitgaande van de gedachte, dat het bij
alle algemeen-vormend onderwijs een psy
chologische gewenschtheid is, dat de lei
ding berust bij menschen, die in het volle
leven staan en die uit eigen ervaring
kennis hebben van en begrip voor allerlei
gezinsmoeilijkheden, overweegt men, ook
in dit opzicht eenige noodzakelijke ver
beteringen in ons onderwijssysteem aan te
brengen.
WIJZIGINGEN IN HET
HUISSLACHTINGSBESLU1T.
Bij beschikking van den secretaris-gene
raal van het departement van landbouw en
visscherij is een aantal wijzigingen gebracht
in het huisslachtingsbesluit 1940 varkens.
Het maximum-aantal in te leveren bonnen
is nu vastgesteld op het aantal bonnen dat
recht geeft op het koopen van 200 kg.
vleesch. Genoemd besluit beperkt het aan
tal te slachten varkens tot een zoodanig
aantal als waarvoor door den distributie-
dienst tot 1 December 1941 bonnen kunnen
worden ingehouden.
Van de bepaling dat de slachtingen plaats
moeten hebben in tegenwoordigheid van een
vertegenwoordiger van den provincialen
voedsel commissaris kan in bepaalde aange
wezen gevallen worden afgeweken. Aan het
voorhanden of in voorraad houden van
vleesch, dat afkomstig is van huisalachting
zjjn nu bepaalde voorwaarden gesteld. De
directeur-generaal van de voedselvoorzie
ning is gemachtigd van een of meer bepa
lingen van het onderhavige besluit onthef
fing te verleenen.
Prijsverhooglng in het
penslonbedrijf.
In aansluiting op de laatste persberich
ten omtrent de doorberekening der omzet
belasting door pensionhouders, deelt de
Nederlandsche Vakbond van pensionhou
ders ons het volgende mede
De omzetbelasting mag volgens het
nieuwe besluit niet meer afzonderlijk in
rekening worden gebracht. Voor het ver
haal van deze belasting op den gast werd
het dus noodzakelijk den prijs te verhoo-
gen, waarvoor van den directeur voor het
rijksbureau voor het hotel-, café-, restau
rant- en pensionbedrijf toestemming werd
verkregen met de volgende percentages
a. Bedrijven, die vroeger de tarieven ex
clusief omzetbelasting berekenden, mogen
de prijzen met 5 verhoogen.
b. Bedrijven, die vroeger de tarieven In
clusief omzetbelasting berekenden en op
langen termijn verhuren, mogen deze ta
rieven met 2 y2 verhoogen.
c. Be '-ijve-die vroeger de tarieven in
clusief omzetbelasting berekenden en op
korten termijn verhuren, mogen deze ta
rieven met 31/1 verhoogen