Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN.
Japansche bezorgdheid over oorlogs
voorbereidingen van Engeland en Amerika.
waarin opgenomen de
184ste JAARGANG NUMMER 43
WOENSDAG 19 FEBRUARI 1941
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
19 cenl per week of f 2.42 per kwerfeel
Franco per post f 2.63 per kwarts el,
Afzonderlijke nummer» 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1—5 regels f 1.50, iedere regel meer
30 cent Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1 5 regels f 0.52.
iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
ngesloten bij het bureau voor publiciteitswaarde. ingesteld door de vereeniging „de nederlandsche dagbladpers-
Bereid als bemiddelaar op te
treden.
ïn de buitenlandsche persconferentie te
(Tokio heeft de woordvoerder van het Ja
pansche regeeringspersbureau, gezant Isjii,
een verklaring afgelegd betreffende den
toestand in het Verre Oosten, welke, naar
de woordvoerder betoogde, beschouwd
diende te worden als een verklaring van
de Japansche regeering.
Verscheidene alarmeerende geruchten,
aldus de verklaring van gezant Isjii, wek
ken den indruk alsof de toestand in Oost-
Azië uiterst gespannen geworden is.
Japan Is verrast, dat eenige vreem
de landen zich met deze beweerde
spanning bezig houden en wenscht
daarom nadrukkelijk te verklaren, dat
er geen reden voor alarmeerende be
richten over den toestand in het Verre
Oosten bestaat. Japan herhaalt, dat
het doel van het driemogendliedenpact
vreedzaam is. Het kan daarom niet
nalaten een zekere bézorgheid, om niet
te zeggen groote vrees, te koesteren
ten aanzien van de oorlogsvoorberei
dingen der Britsche en der Amerikaan
sche regeering.
De pers maakt melding van Britsch en
'Amerikaansch optreden. De hierdoor ont
stane ernstige vrees heeft in Japan tot de
opvatting geleid, dat Japan geen tijd mag
verliezen om de noodige stappen te onder
nemen, ten einde aan de ergste mogelijk
heden in den Stillen Oceaan het hoofd to
bieden.
Dé tegenwoordige toestand vereischt
©en hoogst verantwoordelijke staatslei
ding. Japan is bereid, als bemiddelaar
op te treden of op andere wijze werk
zaam te zijjn, ten einde normale toe
standen te herstellen, en wel niet al
leen in Groot-Oost-Azië, maar ook el
ders ter wereld.
De leidinggevende mogendheden hebben
een groote verantwoording ten aanzien van
het herstel van den wereldvrede. Een der
gelijke verantwoording kan echter alleen
door een verstandige en breed opgezette
staatsleiding in groot verband worden be
reikt, welke bereid is ook te luisteren naar
de verlangens en meeningèn van anderen.
Op de vraag wat verstaan moet worden
onder oorlogsvoorbereidingen van de En
gelsche en Amerikaansche regeering, ver
wees dewoordvoerder naar de versterkin
gen van Samoa, Guam, het leggen van
mijnen bij Singapore enz. Het is niet ver
standig van andere landen, zoo vervolgde
de woordvoerder, Japan uit te dagen.
Op een andere vraag bevestigde Isjii, dat
de Britsche ambassadeur Craigie de laat
ste dagen een onderhoud met Matsoeoka
gehad heeft, waarbij de algemeene toe
stond is besproken. Een verzoek aan Japan
om als bemiddelaar voor het verkrijgen
van vrede op te treden, heeft Craigie daar-
bjj evenwel niet gedaan.
„DE PHIL1PPIJNEN MOGEN GEEN
GEVAAR VORMEN VOOR HET
JAPANSCHE RIJK."
United Press meldt uit Tokio
Naar aanleiding van de besprekingen
die Zaterdag in het departement van staat
to Washington hebben plaats gehad, ver
klaarde de Japansche plaatsvervangende
minister van buitenlandsche zaken Ohasji
to het parlement:
Het is te betreuren dat de besprekingen
©ver den Zuidelijken Stillen Oceaan die te
Washington hebben plaats gehad, ge
baseerd waren op de onjuiste berichten
dat Japan van plan was een naar het
Zuiden gerichte actie ten uitvoer te leg
gen. Indien echter op grond van zulke
berichten de poging gedaan zou worden
tegen Japan op te treden, dan zouden wij
gedwongen zijn de passende tegenmaat
regelen te nemen. Dit zou tot de ernstig
ste gevolgen kunnen leiden. Hoewel de
rechten en belangen van Japan in het
Zuiden voor ons beslissen over leven en
dood, zoo is de Japansche regeering be
sloten die kwesties op te lossen door vrede
lievende diplomatieke onderhandelingen,
Want door een beslissing met de wapens
zou overal verwoesting ontstaan en Japan
zou er geen voordeel van hebben. Wij
doen ons best te verhinderen dat de Phi-
lippijnen in de toekomst een gevaar voor
Japan worden".
Op een vraag, hoe dit verhinderd kan
worden, gaf Ohasji geen antwoord, doch
hg verklaarde slechts, dat Japan de Phi-
uppgnen als een vrlendschappelijken na
buur beschouwt.
EEN ONGUNSTIGE INDRUK TE
WASHINGTON.
S. P. T. meldt uit Washington:
In politieke kringen te Washington is
de verklaring van den plaatsvervangenden
Japanschen minister van buitenlandsche
zaken, in het lagerhuis, volgens welke
Japan bezig is de noodige voorbereidingen
te treffen om te zorgen, dat'de Philippij-
nen niet langer een gevaar voor Japan zijn,
niet in goeidle aarde gevallen. Men zegt,
dat de spanning ih het Verre Oosten hier
door grooter is geworden.
De correspondent van de New Vork
Herald Tribune, te Washingtin schrijft in
dit verband o.a.: Wat de Japansche mi
nister bedoelt, is nog niet duidelijk. De
Amerikaansche regeering beseft nu beter
dan ooit, dat de Philippxjnen voor ons be
waard moeten blijven en dat wij iederen
aanslag zonder pardon en zonder te let
ten op de gevolgen moeten afslaan.
JAPAN EN NED. INDIE.
Verklaringen van Ohasji.
Uit Tokio meldt DomeiTsjoetsji
Ohasji, de Japansche vice-minister van
buitenlandsche zaken, heeft gisteren ïn
den Japanschen Landdag verklaard,
dat Japan op het oogenblik onderhan
delingen voert met de uitgeweken Ne
derlandsche regeering te Londen als
de autoriteit welke het bestuur uit
oefent over Nederlandseh-Indië. Ohasji
erkende, dat de positie van de uitge
weken Nederlandsche regeering „zon
der precedent" was en wees er op, dat
Japan thans de onderhandelingen
voortzet met de regeering van Neder-
landsch-Indië, die haar orders ont
vangt van de uitgeweken regeering te
Londen.
In antwoord op een interpellatie in een
vergadering van een commissie uit het
Lagerhuis, gaf Ohasji vervolgens een uit
voerige uiteenzetting van het verband tus-
schen de Nederlandsche regeering te Lon
den en Nederlandsch-Indië, alsmede tus-
schen de regeering t» Vichy en Fransch
Indo-China, waarbij hij opmerkte, dat Ne
derlandsch-Indië een deel vormt van het
Nederlandsche grondgebied, terwijl Indo-
China een Fransche kolonie is. Vervolgens
gaf Ohasji als zijn meening te kennen, dat
normaliter verwacht mocht worden, dat de
Nederlandsche regeering haar toevlucht zou
zoeken in Nederlandsch-Indië, welke een
deel vormt van haar grondgebied, in plaats
van in Engeland. Thans bestaat daardoor
de onnatuurlijke toestand, dat de Neder
landsche regeering zich in Engeland be
vindt, terwijl Nederlandsch-Indië haar
grondgebied vormt.
Ten slotte vroeg een interpellant aan den
heer Ohasji hoe deze toestand in verband
gebracht kon worden met artikel 2 van
het driemogendhedenpact, waarbij Duitsch-
land en Italië er in toestemden het leider
schap van Japan bij de vestiging van een
nieuwe orde in Groot-Oost-Azië te erken
nen en te eerbiedigen. Hierop antwoordde
Ohasji door als voorbeeld aan te halen de
Japansche bemiddeling in het geschil tus-
schen Thailand en Fransch Indo-China,
waaraan hij toevoegde
„Het beteekent, dat Japan de ver
antwoording op zich neemt er voor te
zorgen, dat er geen geschil zal ont
staan tusschen deverschillende volke
ren in dit deel van de wereld, ten einde
hun geluk en welvaart te bevorderen.
Het beteekent niet, dat Japan er toe
zal overgaan van geweld gebruik te
maken om ze te bezetten of te ver
overen".
JAPANSCHE PERSSTEMMEN.
Uit Tokio meldt het D.N.B.: De geheele
Japansche pers deed gisteren voor een deel
in uiterst scherpen vorm behalve op de
Ver. Staten ook aanvallen op Engeland.
Men heeft den indruk, zoo schrijft de
Hotsji Sjimboen, dat de Engelschen onder
hun angstgevoel voor een invasie thans
alles probeeren om onrust en spanning
te wekken in het Verre Oosten. Wat deze
vijandige houding van Engeland ook voor
motieven moge hebben, wanneer zij de
uitvoering van de Japansche nationale
politiek in den weg blijft staan, bestaat
er maar één mogelijkheid, n.l. dien hin
derpaal met de grootste beslistheid uit den
weg te ruimen. Het blad noemt de ge
meenschappelijke militaire voorbereidingen
van Amerika, Engeland, Australië en Ne
derlandsch-Indië het practische begin van
een omsingeling van Japan.
De Kokoemin Sjimboen waarschuwt En
geland, dat zijn optreden ongetwijfeld tot
oorlog moet leiden, wanneer Japans le
venslijn en daarmede zijn bestaan bedreigt
wordt.
NOODLANDING VAN ENGELSCH
VLIEGTUIG IN PORTUGAL.
Een Engelsche bommenwerper, die op
weg was naar Gibraltar, heeft in de nabij
heid van Setubal (Portugal) een noodlan
ding moeten maken, waarbij het vliegtuig
werd beschadigd. De bemanning van elf
koppen werd te Lissabon geïnterneerd,
In een Nederlandsche.... koffieplantage. Witlofknollen, die voorheen als veevoeder werden gebruikt, zijn nu geschikt
bevohden voor de bereiding van koffie-surrogaaL in de kassen heerscht groote bedrijvigheid bij het oogsten van de
imitatle-koffieplanten (Foto Pax-Holland)
Duitsche luchtaanvallen op
Engeland.
Volgens den Engelschen berichtendienst
zijn gisteren in den loop van den dag Duit
sche vliegtuigen boven het Zuiden en Zuid
westen van Engeland, alsmede boven Oost-
East Anglia verschenen. De in East-Ang-
lia aangerichte schade is „aanzienlijk groo
ter dan aanvankelijk werd aangenomen".
Verdere bijzonderheden 'berden niet mede
gedeeld.
Een koopvaardijschip bestookt.
Gistermiddag heeft een Duitsch gevechts
vliegtuig een gewapend vijandelijk koop
vaardijschip van 2 3.000 brt. ten Oosten
van Harwich aangevallen. De neergewor
pen bommen waren voltreffers op het
voor- en achterschip. Een andere bom reet
den zijwand open. Aangenomen kan wor
den, dat het schip verloren is gegaan.
Aantal slachtoffers in Januari.
Uit New York meldt het D.N.B.: Vol
gens een bericht uit Londen heeft het
Engelsche ministerie van binnenlandsche
veiligheid bekend gemaakt, dat bij de
luchtaanvallen in Januari 1502 burgers
gedood en 2012 gewond zijn.
De oorlogsschade in Frankrijk.
De Fransche minister van verkeer, Ber-
thelot, heeft in een radiorede verklaard,
dat gedurende de oorlogshandelingen
60.000 gebouwen verwoest en 180.000 be
schadigd zijn. Het overwonnen en verarm
de Frankrijk kan de oorlogsschade echter
niet volledig dragen. Niettemin heeft de
staat reeds verschillende wetten afgekon
digd om naar mogelijkheid financieelen
steun bij het herstel der gebouwen te ver-
leenen. Reeds op 5 Augustus is een wet
tot stand gekomen, op grond waarvan
voor het herstel van beschadigde huizen
bedragen tot 50.000 frank versterkt kun
nen worden. De wet van 11 October staat
voor den herbouw van vernielde huizen
steunbedragen van 80 procent en leenings-
faciliteiten toe. Bovendien voorziet zij in
financieelen steun voor den aankoop van
meubelen enz.
ENGELSCH VLIEGTUIG MOET IN
BELGIË LANDEN.
Uit Berlijn meldt het D.N.B. Dinsdag
ochtend is een britsch gevechtsvliegtuig in
België gedwongen geworden te dalen. Een
officier en drie verdere inzittenden werden
gevangen genomen.
BRITSCHE MIJNENVEGER TOT
ZINKEN GEBRACHT.
De Engelsche admiraliteit heeft Dinsdag
ochtend medegedeeld, dat de Engelsche
mijnenveger „Huntley" tot zinken is ge
bracht. De naaste bloedverwanten der
opvarenden zijn op de hoogte gebracht.
OBERBEFEHLSLEITER FRIEDRICHS IN
NEDERLAND.
Oberbefehlsleiter Friedriehs uit den staf
van den plaatsvervanger van den Filhrer
vertoeft sinds eenige dagen in ons land.
Maandag bezocht hij het Arbeitsbereich
der N.S.D.A.P. in den Niederlanden en
liet zich door de verschillende afdeelings-
hoofden inlichten over hun werkterrein.
Daarbij informeerde hij in het bijzonder
naar den stand van het Winterhilfswerk
en van het werk der Nationalsozialistische
Volkswohlfahrt.
Gisteren heeft de heer Friedriehs de ope
ning van de eerste Duitsche jnoederschooi
te Amsterdam bijgewoond,
Orkaan teistert Lissabon.
MEER DAN 100 DOODEN.
Volgens berichten uit Lissabon, die eerst
gisteravond te Madrid ontvangen zijn, is
de Portugeesche hoofdstad Zaterdag door
noodweer geteisterd.
Reeds op den morgen van dezen „zwar
ten Zaterdag" loeide een orkaanachtige
Zuidwesterstorm door de hoofdstad-en haar
omgeving, 's Middags nam de kracht van
den storm nog toe. Een springvloed, die
de monding van de Taag binnenstroomde,
zette in de geheele haven va^i Lissabon de
kaden onder water. Meters stond de be
roemde Praca Docommercio onder water.
Verscheidene sloepen en lichters werden
tegen de kademuren geslingerd, zoodat zij
zonken.
De stad zelve bood in de vroege middag
uren een beeld van verwoesting ontwor
telde boomen, brokstukken van omgewaai
de schoorsteenen, afgerukte daken en in
gestorte muren van huizen bedekten de
straten. Op tallooze plaatsen werden de
telefoonkabels vernield, evenals de boven
leidingen van de electrische trams.
In het groote park van den dierentuin
zijn alle boomen ontworteld. De brandweer
bleef tot Zondagochtend in alarmtoestand
en moest bij de hulpverléening door con
tingenten pioniers ondersteund worden.
Vele honderden menschen zijn op straat
ten deele zwaar gewond door neervallende
brokken puin en glassplinters.
Het aantal dooden, dat aan het nood
weer ten offer is gevallen, bedraagt 102,
voor zoover thans bekend. Bovendien rijn
duizenden gekwetst. Ook is veel vee om
gekomen.
In alle wouden van Portugal zijn zware
verwoestingen aangericht. Ook het zaaisel
is voor het grootste deel vernield. De Por
tugeesche regeering heeft een voorloopig
crediet geopend van 20 millioen escudos
voor het lenigen van den meest dringenden
nood.
DE STORM IN SPANJE.
Uit Bilbao wordt gemeld, dat daar vrij
wel geen huis door den storm onbescha
digd is gebleven. Meer dan vijftig huizen
rijn ingestort. Talrijke hoogoven- en fa-
brieksinstallaties hebben ernstige schade
geleden. Alle straten zpn bedekt met puin,
ontwortelde boomen en omgevallen licht
masten. Talrijke personen hebben min of
meer ernstige verwondingen opgeloopen.
DE BRANDCATASTROPHE IN
SANTANDER.
Volgens de laatste berichten zijn als ge
volg van de geweldige brandcatastrophe
in Santander (Spanje) ongeveer 35.000
menschen dakloos geworden. De schade
wordt op 250 millioen pesetas geraamd.
Van de handelshuizen is 95 procent ver
woest, waaronder alle groote zaken. In
totaal zijn ruim 300 huizen uitgebrand of
ingestort. Voor Santander en omgeving
is het oorlogsrecht afgekondigd en op
plundering de doodstraf gesteld. Uit alle
deelen van Spanje komen giften binnen
in den vorm van levensmiddelen en geld.
Ook in andere provincies hebben btanden
en instortingen ernstige gevolgen gehad.
Te Sestaó in de omgeving van Bilbao zijn
200 huizen door brand verwoest. Het dorp
Trevgana in de provincie Logrono is ge
heel in de asch gelegd.
ORKAAN BOVEN STRAAT VAN
GIBRALTAR.
Tengevolge van den voortdurend in
kracht toenemenden orkaan, die op het
oogenblik in de straat van Gibraltar
woedt, zijn daar talrijke vaartuigen ge-
Strand en gezonken. Onder de gestrande
Provinciale voedsel-
commlssarissen kunnen paarden
vorderen.
Een besluit van den secretaris-generaal
van. het departement van landbouw en
visscherij is verschenen, op grond waar*
van provinciale voedselcommissarissen
kunnen overgaan tot het vorderen van
paarden, bestemd voor naar him oordeel
daarvoor in aanmerking komende gega
digden.
Hij, die paarden voorhanden of In voor
raad heeft, is verplicht, indien en voor
zoover zulks door den provincialen voedsel-
commissaris vvordt verlangd, de paarden
te leveren of te doen leveren.
De levering wordt gevorderd door afgifte
van een schriftelijken last.
Door den provincialen voedselcommissa-
ris worden onder goedkeuring van den di
recteur-generaal van de Voedselvoorzie
ning één of meer taxatie-commissies inge
steld, welke de vergoedingen bepalen, wel
ke voor de geleverde paarden worden toe
gekend.
Tegen de vaststelling van het bedrag
der vergoeding kan de belanghebbende bin
nen 14 dagen, nadat de beslissing der taxa
tiecommissie te zijner kennis is gebracht,
in beroep komen by een beroepscommissie,
welke door den directeur-generaal van de
voedselvoorziening voor het werkgebied
van iederen provincialen voedselcommissa-
ris een beroepscommissie zal worden in
gesteld.
Wie krijgen levertraan
De geneeskundige hoofdinspecteur van
de volksgezondheid verzocht ons opneming
van de volgende mede deelingen.
Het is gebleken, dat ten aanzien van
de levertraanvoorziening nog misverstand
bestaat.
De betrekkelijk geringe voorraad heeft
het noodzakelijk gemaakt het gebruik te
beperken tot enkele groepen van de be
volking. Voor prophylaetische doeleiden
mag levertraan alleen worden verstrekt
aan kinderen van V2 tot 3 jaar (tot den
derden verjaardag dus). Wat betreft het
gebruik als geneesmiddel, hier komt
slechts een enkele ziekte in aanmerking.
Men kan levertraan verkrpgen op een
recept of bon van den arts. Ik wil een
dringend beroep doen op het publiek de
geneesheeren niet onnoodig lastig te
vallen. Zij zijn gebonden aan de bestaande
voorschriften, en kunnen niet ingaan op
verzoeken levertraan voor te schrijven aan
kinderen van 3 jaar en ouder of aan pa
tiënten, die niet voor de verstrekking van
levertraan in aanmerking mogen komen*
DE VLIEGERAANVAL OP ROTTERDAM.
In een der hospitaalschepen te Rotter
dam is gisteren de 47-jarige heer W. J.
van Dijk uit de Tweede Gijsinghstraat aan
zijn verwondingen, opgeloopen bp het
jongste luchtbombardement, overleden. Het
slachtoffer bevond zich tijdens den Engel
schen vliegeraanval op Rotterdam in de
getroffen Provenierswijk en werd door
bomscherven ernstig gewond.
schepen bevinden zich het Britsche ce-
menttransportschip „Saint George" het
Fransche s.s. „Rose Sehiaffine" en een
tankschip benevens verscheidene kleine
vaartuigen. Het geweld van den storm
was zoo groot, dat zelfs in de beschermde
haven van Gibraltar twee geladen bar
kassen en verscheidene motorbooten zon
ken. Voort is in Gibraltar aanzienlijke
schade toegebracht aan de electrische lei-
dingen*
