Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
Ned.-Indië en de Aziatische levensruimte onder
leiding van Japan.
De rantsoeneering van
gas en electriciteit.
.'"w_
De spoorwegtarieven
worden verhoogd.
Oplaag 16.100 ex.^|
184ste JAARGANG NUMMER 29
DINSDAG 4 FEBRUARI 1941
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's' F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABPWNPttHTSPRUSf
n «w* «Mk tl I 2.4Ï p«r
Sm par paal 2.63 par kwartaal'
Afiottdoi hjfct wiiHiiofi 5 eerA
ADVERTENTIEPRIJS:
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITS WAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHj
Vm 1*5 r*g*l* f 1.50, terfwe r»g#l nte«r
90 «Ml Bij «bofmement special* prijs.
KMne advertentiesvan 1 - 5 regels f 0.5*2,
Iedere pegel «eer 10 et (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
DAGBLADPERS'
Een protest te Tokio.
Uit Tokio meldt het D.N.B.: Naar in*
kringen van het Japansche ministerie van
buitenlandsche zaken verklaard wordt,
heeft de Nederlandsche gezant, generaal
J. C. Pabst Zondag een bezoek gebracht
aan den onderminister van buitenlandsche
zaken Ohasji, om in opdracht van de uit
geweken Nederlandsche regeering te Lon
den te protesteeren tegen het betrekken
van Nederlandsch-Indië in de Aziatische
leefruimte onder leiding van Japan.
Het bezoek van Pabst wordt evenwel,
naar gezant Isjii van het centrale inlich
tingenbureau van het kabinet verklaarde,
van Japansche zijde als niet-officieel be
schouwd, daar. de positie der Nederland
sche regeering te Londen niet duidelijk is.
Japan wellicht gedwongen tot
drastische maatregelen.
De „Asahi Sjimboen", een van de leiden
de bladen te Tokio, levert in een hoofd
artikel commentaar op den stap van de
Nederlandsche regeering, waarin zij zich
verzet tegen opneming van Nederlandsch-
Indië in de Oost-Aziatische nieuwe orde.
Het blad is van meening, dat de Japan
sche minister van buitenlandsche zaken,
Matsoeoka, in geen van zijn redevoeringen
iets heeft gezegd, dat aan de Nederland
sche regeering het recht geeft, zulk een
tegenstand te bieden en aangenomen wordt,
dat Nederland op instignatie van Engeland
tracht Japan's leiderschap in Oost-Azie te
ontkennen. Indien Nederlandsch-Indië, zoo
vervolgt het blad, zou toestemmen in een
wyziging van den status quo door een
derde mogendheid, dan zal Japan zich stel
lig ook bij den huidigen status quo niet
willen neerleggen. De tegenwoordige onder
handelingen met Nederlandsch-Indië zijn
strikt beperkt tot economische aangelegen
heden, die voor Japan vitaal zijn en der
halve zal grooter. aandacht geschonken
worden aan een spoedige bevredigende be
ëindiging van deze onderhandelingen. Tot
besluit zegt- het hoofdartikel j Als Neder
landsch-Indië een onoprechte houding aan
neemt 'en probeert een spaak in het wiel
van de' solidariteit in Groot-Oost-Azië te
steken, zal Japan gedwongen worden dras
tische maatregelen te nemen.
De „Jomioeri Sjimboen", eveneens een
leidend hoofdstédelijk orgaan, schrijft
Japan's bemiddeling in het grensgeschil
tusschen Thailand en Fransch Indo-China
vormt een keerpunt, want naar verluidt
hebben Vichy en Indo-China besloten tot
samenwerking met Japan's nieuwe orde in
Oost-Azië. Gezien Thailand's onwrikbare
politiek vari samenwerking met Japan is
de opbouw van deze nieuwe orde in Oost-
Azië in de goede richting gekomen. De
Nederlandsche regeering, die dit ziet en
een schuilplaats in Londen heeft gekregen,
heeft den plicht enkele woorden ten gun
ste van Engeland te zeggen. De Nederland
sche regeering, zoo vervolgt het blad, heeft
geen vrijheid van spreken. Indien Neder
landsch-Indië geèn vryheid heeft, waarom
dan de onderhandelingen voort te zetten?
De doeltreffendsteen snelste weg zou zijn
rechtstreeksche -onderhandelingen te ope
nen met de invloeden, die achter Neder
landsch-Indië aan het werk zijn.
Het Japansche blad „Kokoemin Sjim
boen" schiijft„Welke houding Neder
landsch-Indië tegenover het Japansche
verzoek om samenwerkii g bij de inrich
ting van een gemeenschappelijk gebied
van welvaart in Groot-Ocst-Azië ook aan
neemt, vast staat, dat de Japansche regee
ring haar vastgestelde politiek voortzet".
Het blad vermoedt, dat Groot-Brittan-
nië en de Vereenigde Staten achter de
vroegere Nederlandsche regeering staan.
De „Kokoemin Sjimboen" noemt het
protest bij de Japansche regeering, door
middel van den gezant Pahs': een brutale
uiting van de anti-Japansche politiek der
Vereenigde Staten. Het blad wijst er op,
dat het bestaansrecht van Japan een op
dringen naar het Zuiden voorschrijft en
dat er daarom een ernstigen toestand
door de toekomstige houding van de V. S.
zou kunnen ontstaan.
DU1TSCH-ITALIAANSCHE
SAMENWERKING IN AFRIKA.
Duitsche bommenwerpers boven
Lyblë.
Naar U. P. uit Rome meldt, hebben
Zaterdag voor de eerste maal Duitsche
luchtstrijdkrachten aan de gevechten in
Cyrcnaica deelgenomen. Zij bombardeerden,
zooals in het Italiaansche communiqué
werd gemeld, militaire doelen in Solloem
en Bardia. Tezamen met het eerste ver
schijnen van Italiaansche pantsertroepen,
waarvan het Italiaansche communiqué te
vens melding maakte, schijnt dit te be
duiden dat de mogendheden van de spil
hun voorbereidingen om te trachten een
keerpunt in den strijd in Noord-Afrika te
brengen beëindigd hebben. De berichten
der Italiaansche correspondenten uit Cyre-
naica toonen aan dat het Italiaansche
steunpunt Djaraboem nabij de Egyptische
grens nog steeds stand houdt en een
bedreiging voor de Engelsche aanvallen in
Cyrenaica blijft vormen..
De bezetting van de oase Djarabub in
de Lybische woestfln, 250 km. ten zuiden
van Tobroek, houdt volgens berichten in
de Italiaansche pers stand in weerwil van
herhaalde Britsche aanvallen, zoowel uit
de lucht als te land. Met pantserwagens
bestoken de Britsche strijdkrachten het
eenzame fort.
Inmiddels hebben de Duitsche Stuka's de
Britsche transporten aangevallen en daar
door de geheele verbindingslinie tusschen
Noord-Afrika en Engeland in gevaar ge
bracht. Behalve het stoomschip van 10,000
ton, dat in de haven van Bardia tot zin
ken werd gebracht, hebben volgens het
Italiaansche communiqué Duitsche vlieg
tuigen die boven de Marmarica patrouil
leerden nog 3 handelsschepen tot zinken
gebracht en drie andere beschadigd. Deze
poging om de verbindingslinies der Engel-
schen af te snijden, schijnt samen te han
gen met de andere maatregelen van de
spil, waarvan het doel is den Engelschen
toevoer naar Afrika af te snijden.
De Italianen strijden tegelijkertijd een
verdedigingsoorlog te Eritrea waar de En
gelschen in de richting van Argodat 140
km. opgerukt zijn. De Italiaansche troe
pen in deze streek doen alle mogelijke
moeite om te verhinderen dat de Britsche
afdeelingen, die respectievelijk tegen Argo
dat en tegen Barentu optrekken, zich ver
eenigen.
DUITSCHE BOMMENWERPERS
BOVEN LYBIË.
En woordvoerder van net Engelsche
ministerie van oorlog heeft medegedeeld,
dat sinds kort Duitsche bommenwerpers
in Lybië opereeren. Zij hebben aanvallen
op vooruitgeschoven Britsche voorposten
uitgevoerd. Officieren aan het Britsche
front in Lybië hebben in hun rapporten
verklaard, dat de toestellen niet de ge-
De Valera stelt militaire
rechtbanken in.
VOOR HET GEVAL VAN
EEN MILITAIREN INVAL.
De regeering van Eire zal eerlang mi
litaire rechtbanken instellen in het ge
heele grondgebied van den Ierschen staat.
De Valera zal deze rechtbanken instal-
leeren naar gelang de omstandigheden dit
noodzakelijk maken, en wel, naar wordt-
verklaard, „om het hoofd te bieden aan
gevaren, die men in andere landen met
sooi i'.elijke middelen zou keeren". Men
geeft te verstaan, dat hiermede worden be
doeld de gevaren, die zich zouden voor
doen in geval van een vijandelijken inval.
De militaire rechtbanken zullen onafhan
kelijk van elkaar en van de civiele recht
bank werken. Zij zullen bevoegd zyn tot
het vellen van doodvonnissen.
De Iersche minister voor voedselvoor
ziening, Limass, heeft Vrijdagavond te
Dublin een in sombere bewoordingen ge
stelde rede gehouden waarin hij o.m. zei
„De toekomst van ons land baart ons
groote zorgen, want het is hier zeer goed
mogelyk, dat wij in de eerst komende
maanden gedwongen worden de vrijheid
van ons vaderland met de wapens in de
hand te verdedigen.
Wat ook gebeure, de he-'e natie is
vastbesloten tot het 'lerst' te verdedi
gen.
Brltsch vrachtschip tot zinken
gebracht.
Een Duitsche duikbommenwerper heeft
Maandagochtend voor de Britsche Oost
kust een vrachtschip van 3000 ton aan
gevallen en tot zinken gebi-acht. Het schip
werd door verscheidene bommen van mid
delbaar kaliber getroffen en uiteengere
ten. Het brak in twee stukken en zonk.
Binnen zeer korten tijd waren de wrak
stukken onder water verdwenen.
GETORPEDEERD.
Uit New York meldt het D.N.B.Uit
betrouwbare kringen wordt vernomen, dat
de laatste week het Britsche vrachtschip
„Urla", groot 5198 ton, op 475 mjjl van de
Iersche kust is getorpedeerd en gezonken.
Het schip had oorlogsmateriaal aan boord
en was onderweg van Canada naar En
geland.
wone Italiaansche kenmerken droegen. Bo
vendien hebben ze een geheel nieuwe aan-
valstactiek toegepast, waaruit de officieren
met zekerheid de Duitsche nationaliteit
van deze bommenwerpers konden vaststel
len. Te Londen neemt men volgens S.P.T.
aan, dat ze hun bases op Sicilië hebben.
De toestellen, die men tot nu toe heeft
waargenomen, zijn Heinkels.
De betreffene regeling
aangevuld.
In verband met de vele door particu
liere verbruikers tot'de gas- en electrici-
teitsbedrijven gerichte verzoeken om in
lichtingen ten aanzien van de mogelijk
heid van verhoogde rantsoenen is het
wenschelyk gebleken artikel 6 van de gas-
en electriciteitsrantsoeneeringsregeling 1940
no. I als volgt aan te vullen
Artikel 6c.
Indien in bijzondere gevallen toepassing
van de in de gas_ en electriciteitsrantsoe-
neeringsregeling 1940 no. 1, artikel 3,
genoemde maatstaf tot een onjuist rant
soen aanleiding zou geven, is het betrok
ken gas- en electriciteitsbedrijf, overeen
komstig door het rijkskolenbureau te ge
ven voorschriften, bevoegd een afwijkend
rantsoen vast te stellen.
Verbruikers, die (bijv. door het ontbre
ken van petroleum voor kqokdoeleinden,
tijdelijke afwezigheid van een of meer le
den van het gezin gedurende de overeen
komstige periode van het vorige jaar, ge
zinsvermeerdering, enz.), aanspraak mee-
nen te kunnen maken op een verhoogd
rantsoen, worden thans in de gelegenheid
gesteld een schriftelyk verzoek daartoe bij
het betrokken gas- en electriciteitsbedrijf
in te dienen. Teneinde noodelooze brief
wisseling te vermijden, wordt in overwe
ging gegeven deze verzoekennauwkeurig
te motiveeren.
Tot het verstrekken van een hooger
rantsoen zal slechts'kunnen worden over
gegaan, indien de billijkheid van het ver
zoek voor het betrokken gas- of electri
citeitsbedrijf vaststaat. Er wordt voorts
de aandacht op gevestigd, dat de bevoegd
heid van de gas- en electriciteitsbedrijven
zich thans ook uitstrekt tot het vaststel
len van een lager rantsoen dan 100
van het verbruik in de overeenkomstige
periode van het vorige jaar, indien de om
standigheden van den betrokken verbrui
ker (byv. door verhuizing naar een klei
nere woning) zoodanig ziin gewijzigd, dat
een rantsoen van 100 een onbillijkheid
zou beteekenen. De mWimum-rantsoenen
zullen echter gehandhaafd blijven.
BRANDST0FFENV00RZIENING
VAN HET PLATTELAND.
Verschillende organisaties, o.m. de land
bouworganisaties, de landarbeiders bonden
en het Centraal Secretariaat voor land- en
tuinbouw, hebben in de laatste weken
pogingen in het werk gesteld om te ko
men tot een betere brandstoffenvoor-
ziening van het platteland, ook in verband
met het feit, dat de meeste plattelandsbe
woners voor kookdoeleinden niet beschik
ken over gas en petroleum. Besprekingen
over den toestand hebben ook plaatsge
vonden met den directeur van het Cen
traal Distributiekantoor. Ofschoon laatst
genoemde al zyn medewerking toezegde, is
toch wel komen vast te staan, dat ten be
hoeve van het platteland geen extra toe
wijzing voor brandstof kan plaats vinden.
De bestaande moeilijkheden zijn algemeen
en dragen geen plaatselijk karakter, ter
wijl de huidige brandstoffenpositie van
dien aard is, dat het onmogelijk is extra
hoeveelheden vrij te maken.
Verhooging steunnormen en
baslsuurloonen gevraagd.
In aansluiting aan vroegere verzoeken
heeft het bestuur van het Christelijk Na
tionaal Vakverbond opnieuw aangedrongen
bij het departement van sociale zaken op
verhooging van steunnormen en van de
basisuurloonen van de werkverschaffings
arbeiders en zulks, wijl de toestand in de
gezinnen van de steuntrekkers en van de
arbeiders, die in de werkverschaffing wer
ken, tezamen ongeveer 100.000 personen,
met den dag zorgelijker wordt.
ZEVEN NOORSCHE SCHEPEN
VERLOREN GEGAAN.
Het „Noorsche handels- en scheep
vaartblad" meldt uit Bergen, dat zes in
Engelschen dienst varende Noorsche sche
pen met een gezamenlyken inhoud van
39.000 b.r.t. in December tengevolge van
oorlogshandelingen verloren zyn gegaan.
Hierbij 2Ön 93 zeelieden om het leven ge
komen, waaronder 79 Noren. Een zevende
schip van 8.198 b.r.t. is over tijd, zoodat
aangenomen wordt, dat het verloren is ge
gaan. Onder deze schepen bevindt zich
ook het passagiersschip „Oslo Fjord" van
de NoorwegenAmerika lijn.
AMERIKA GAAT VRACHTSCHEPEN
BOUWEN.
SENAAT KEURT PLANNEN GOED.
De senaat der Vereenigde Staten heeft
een crediet van 350 millioen dollar ver
leend voor den bouw van 200 stalen vracht
booten en de oprichting van nieuwe wer
ven. Deze zullen worden gebouwd in Port
land, Los Angeles, New Orleans, Houston
(Texas), Mobile (Alabama), Wilmington I
(North Carolina), eu Baltimore.
i sa—wwm—
F
-
ffeigl
"h
- smMm*: '•*-
De voor- en achterzijde vee het Persoonsbewijs, zooals dit op
1 Maart a.s. zal worden ingevoerd (Foto P.x-Holland)
Zoowel voor het goederen- als
voor het personenvervoer.
De directie der Nederlandsche Spoor
wegen deelt mede, dat zij genoodzaakt
Is de tarieven voor het goederenvervoer
met ingang van. 10 Februari a.s-, voor
het vervoer van personen met ingang
van 1 Maart a.s. te verhoogen.
De huidige tarieven zijn nog dezelfde als
die, welke golden, voor dat begin Septem
ber 1939 de oorlog uitbrak. Al spoedig
daarop begon ook het bedrijf der spoorwe
gen den invloed te ondervinden van de
prijsstijging, die op tal van gebieden op
trad. Een vermeerdering van het vervoer
woog echter aanvankelijk hiertegen op.
Door de bekende beperkingen, waaraan
het bedrijf sindsdien is onderworpen, is
echter de verhouding tusschen ontvang
sten en uitgaven op zoodanige wijze ver
stoord, dat de secretaris-generaal van het
departement van Waterstaat in overleg
met den gemachtigde voor de prijzen mach
tiging heeft verleend de tarieven te ver
hoogen.
Wat de goederentarieven aangaat,
zullen de stukgoedpryzen met 23 pet.
worden verhoogd, behalve de kleine
zendingen t/m 30 kg waarop de be-
stelkosten zoo zwaar drukken, dat een
grootere verhooging noodzakelijk bleek.
De wagenladingsprijzen zullen rond 18
pet. stijgen, met dien verstande, dat als
minimumvracht voor een wagenlading
voortaan zal gelden de vracht voor
3000 kg stukgoed. Eenige speciale ta
rieven vervallen.
Bij de verhooging der personentarie-
ven is er naar gestreefd het sociale ge
zichtspunt tot zyn recht te laten ko
men. Daarom wordt de laagste verhoo
ging (16 pet.) toegepast op weekkaar
ten, weektrajectkaarten, maandtraject-
kaarten en jeugdkaarten. Daarop vol
gen de algemeene abonnementskaar
ten met 18 pet. In verband met de
moeilijke omstandigheden, waaronder
het verkeer over lange afstanden plaats
vindt, worden de plaatsbewijzen voor
deze trajecten het meest verhoogd.
SLEEPBOOT „WITTE ZEE''
VERGAAN.
Alle opvarenden gered.
Naar uit een brief, welke een der op
varenden van de sleepboot „Witte Zee'*
van L. Smit Co's Internationalen Sleep*
dienst aan familieleden heeft gezonden,
blijkt, is deze sleepboot op 12 November
van het vorige jaar vergaan.
In denzelfden brief wordt volgens het
Rott. Nieuwsbl., medegedeeld, dat alle op
varenden zijn gered en in goede gezondheid
verkeeren.
De „Witte Zee" was een van de besté
sleepbooten van dezen dienst. Het schip
werd in 1914 gebouwd by J. en K. Smit te
Kinderdijk en was 465 ton groot. Langen
tijd werd het schip gecommandeerd door
den toenmaligen commodore van de vloot,
kapitein C. Verschoor.
Dit is de derde sleepboot, die dezen
dienst in één jaar tijds heeft verloren.. De
sleepbooten, die reeds verloren gingen, waJ
ren de „Noordzee" en de „Oostzee",
ARBEID OP ZONDAG IN HET
TRANSPORTBEDRIJF.
De waarnemend secretaris-generaal van
het departement van sociale zaken heeft
toegestaan, dat in alle ondernemingen
door personen van 18 jaar of ouder op
Zondag:
1. Arbeid wordt verricht, bestaande in
het laden of lossen van spoorwegwagons
of van andere voor vrachtvervoer be
stemde voer. of vaartuigen.
2. Motorrijtuigen worden bestuurd, wel
ke geladen of gelost moeten worden of
bij lading of lossing van andere voertui
gen of van vaartuigendienst moeten doen.
3. Arbeid wordt verricht, welke recht
streeks verband houdt met werkzaamhe
den als onder 1 en 2 bedoeld.
Een en ander onder voorwaarde, dat, in
dien het aantal vrije Zondagen door toe
passing van deze vergunning voor een ar
beider in een tijdvak van drie maanden
minder dan zeven zou bedragen in dit tijd
vak een extra vrije dag aan den betrokken
arbeider moet worden gegeven.
ONDERSCHEIDINGEN VOOR
MEDEWERKERS VAN DEN
RIJKSCOMMISSARIS.
Naar wij vernemen heeft de Führer, in
verband met den 30sten Januari, den ver
jaardag van de machtsovername, aan 38
naaste medewerkers van den Rijkscommis
saris, rijksminister Seyss inquart, op
diens voordracht, het Kriegsverdienst-
kreuz tweede klasse verleend. De plechti
ge uitreiking van de eereteekenen en dq
door den Führer onderteekende oorkon
den geschiedde door den Rijkscommissaris
in diens bureau.
Tot de onderscheiden functionarissen:
behooren o.m. Landesbauernführer Graf
Grothe, Pressedezernent Janke, Beauf-
tragter Münzer Middelburg, Generalma-
jor Schumann.
AMERIKAANSCH VLIEGTUIG
VERGAAN.
DE ZEVEN INZITTENDEN
OMGEKOMEN.
Het sedert 16 Januari vermiste bombar
dementsvliegtuig van het Amerikaanschö
luchtwapen is thans in de bergstreek nabij
het plaatsje Olympia in den staat Wash
ington volkomen vernield gevonden. De
lyken der zeven inzittenden waren voor een
deel volkomen onherkenbaar.
Kol. Donovan van Ankara naar
Egypte.
Kol. Donovan, die in opdracht van
Roosevelt een reis heeft gemaakt door
Zuidoost-Europa, is volgens den Londen-
schen berichtendienst uit Ankara vertrok
ken naar Egypte. KoL Donovan heeft be
sprekingen gevoerd met den Turkschen
minister president, den minister van bui
tenlandsche zaken en leden van de Brit
sche militaire missie. Hij is voornemens
om, voor hy naar Groot Brittanië komt,
nog een bezoek aan Spanje te brengen.