KORTE PREDICATIE
Voor de Huisvrouw
SUPEROL
Bevelan'se brieven
Zeeuwsche Kroniek
Poor de jeugd
EEN VOGEL MET EEN VREEMDE NAAM.
SCHAKEN
üt up
üp
#lii
Hl
i
i
j§
PP
n
H§
P
A
A
H
AA
IN DE WOESTIJN I.
Er was een man bij de Jordaan gaan
staan met een groot iveten van binnen
de Andere komt. Maar zijn volk was
zoo zwart van zonden l Wanneer de
Reine, Heilige komt, moet er toch een
zuivere plek zijn, waar Hij ademen
kan. Zoo begint Johannés te doopen.
Wat bij hem komt, preekt hij op de
knieën tot boete en dompelt hij in
het water. Zoo zijn ze rein voor een
oogenblik. om den Koning te ont
vangen. Maar als dan die Andere komt
naar Johannes toe. die hijgende staat
tussclien zijn schoone plek en het
zwarte water, dan zegt HijDoop ook
Mij. En de Heilige daalt tot het zwar
te water en wordt gedompeld in de
zwarte zonden des volksMeteen is
er een donderslagen een duifde
stem Gods Deze is heten de Geest
Gods. Een donderslag en een duif en
daaronder een teeder mensch met het
vreeselijke weten, voor alle eeuwen het
Lam te zijn, dat de zonden der wereld
wegdraagt.
Dat drijft Hem de woestijn in. „En
Hij werd in de woestijn veertig dagen
verzocht door den satan en Hij was
bij de wilde dieren", zegt Marcus. Bij
de wilde dieren, dat is daar, ivaar de
natuur niet schoon liegtzooals in
gecultiveerde landouwen, maar waar
gruwzaam eerlijk de demonie open
ligt.. Daar is het dat Jezus worstelt.
Daar is het dat de groote verzoekingen
kómen. Alle verzoekingen der wereld
in drie satanische samengeperst. Veer-
tig etmalen denken hoe wil God het
en het kan zóó, en zóó. en zóó. Veer
tig etmalen weten Gods weg is zivaar,
zwaar.' Geen broodkoning, geen won-
derkoning, geen dictator. En het ééne,
smalle wapen tegen het gansche arse
naal des duivels is „er staat geschre
ven". Menschenwoorden die gaan le
ven met eewigheidskracht van binnen
en worden tot Godswoorden en zijn
ziel houdt ze vast. Zoo overwint de
Christus in onze plaats. Met dat ééne,
smalle wapen.
F.
Als bewaarplaats van wintergroenten en
fruit komt de kelder in aanmerking, mits
deze vorstvrij is en op een zonnigen, milden
dag gelucht kan worden.
Voor groenten en fruit neemt u, zoo
mogelyk, een gescheiden ruimte, daar het
fruit samen met aardappelen en groente
bewaard, sneller aan bederf onderhevig
is. Is er geen kelder, dan kan een vorst
vrij frisch kamertje, speciaal voor fruit,
uitstekende diensten doen.
In den kelder komen dan:
le. De aar<lap|>elen. Deze mogen niet
nat in den kelder gebracht. Ze moeten op
een donkere, niet te warme plaats be
waard worden, daar zij anders snel gaan
kiemen.
Gaat het om een kleine voorraad, dan
kunt u deze in wat kleine kisten laten
staan, de kisten niet geheel gevuld en
een paar latjes voor luchte circulatie er
tusschen.
te$cn tcefy'n, i'eï£c>üdAeid,
GORGELEN MET
KJ ATOIH. EN DROG IN BUISJES
Ook voorwonden de ideale desinfectans
Ren grootere partij kan op stroo of losse
flfcrf worden gelegd. Regelmatig nazien en
•mzetten om schieten te voorkomen, is
Aoodig. Het beste is een kist van latwerk,
waar de aardappelen boven ingaan en
onder uit een schuine ruif, toeloopen, zoo
als voor anthraciet vaak in gebruik is.
De aardappelen komen dan vanzelf by
herhaling in beweging.
2e. Dc groenten. Enkele hiervan, als
sluitkool (roode- witte- en savoyekool) en
bloemkool kunt u met een touwtje aan
den stronk en met den kop naar beneden
ophangen. Van de bloemkool verwijdert u
eerst de stugge bladeren, terwijl de soepe
le binnenste als beschutting over de bloem
gevouwen worden. De ruimte mag vooral
niet te warm en droog zyn,
Deze kool, wortelen, kroten, knolrapen,
schorseneeren e.d. kunt u ook goed in den
tuin opkuilen, op wat stroo of latwerk
leggen, met stroo afdekken en zooveel
aarde erop, dat alles vorstvry blyft.
Uien kunt u het eenvoudigste in een
onbenut kamertje leggen; ze kunnen ge
nist een paar graden vorst hebben.
Bnisselsch lof voor eigen gebruik kan
in den kelder of in een donkere kast in
vochtig zand worden ingegraven, reeds bij
eenige warmte loopen de wortels uit en
de geel-groenc losse bladeren kan men
regelmatig oogsten.
Het fruit wordt zooals gezegd, apart
gehouden. Appels kunnen, mits vorstvry en
niet te warm, ook op den zolder bewaard
worden. Een verwarmingskelder is niet
geschikt voor het bewaren van fruit. Worm
stekige cn schurftige vruchten komen niet
voor bewaren in aanmerking, daarom
moet. u de vruchten stuk voor stuk na
kijken. Voor het bewaren neemt u liefst
handgeplukt fruit.
Niet ieder beschikt over een aparte fruit-
bc.waarplaats. Eenige kranten uitgespreid
op den vloer van zolder, vorstvrije kast of
kamer zijn zeer. geschikt om het fruit er
t Incident.
Corre 't daerom goed 'etroffe 'dor, mee
d'r kost-uus. Vee' keur-uut was ter ok nie.
Eigelijk mae' één, dat A geschikt was. Bie
twi ouwe dames zusters. Ze waere nie on
bemiddeld en 6 tegaere stilletjes an kunne
leve, mae', noe naeme ze twi misjes in de
kost cn dan kuste ze dae een meld van
'ouwe. Ze waere in 't 'uus van d'r ouwers
bluve weune en dat was toch vee te groot
voe ulder beien.
Dat andere misje was een schooljuffrouw.
In 't begun Cor dae nogA moed op, dA ze
dae een goeie kameraad an zou mae dat
liep mis. 't Was wee 't ouwe leven de
wangunst. Zödrie as ze wist 'oevee A Corre
verdienden, en dat was meer as zie,
was de vrien'-schap over. As ze 't mae be-
harrele kust brocht ze 't gesprek der op,
dA zie een wetenschappelijke opleiding
'ehad en dA Cor 'êel wat graden minder
was die most mae kantoorwerk doe. Dat
was oelmae 't zelfde, die wier op den duur
een suffen automaat, moe zie wier 'oe lan
ger 'oe gelêerder. Nou, Cor die liet ze mae
raeze. Ze docht,,A jic der zó êen bint,
stik dan dubbel, van mien partik e je nie
nöodig". Dat was daerom tóch een smereg
anwensel van Cor dat die oltied zukke
ieselikke wénsen dee. In dit geval was ze
noe wat bar, omdA ze der 'eimelik zukken
spiet van Die êerste daegen waere zó
plezierig toen was dat zó'n lollege meid
en kust ze zó grappeg vertelle van d'r vo-
rege kost'uzen, in are gemêenten. Ze zei
den „die je in soorten in 't ééne bè je
een geëerde en verwende gast, in 't andere
een lid van 't gezin en in 't derde „ouwe"
ze je, net as de kernienen, om zo vee meu-
gelik voordeel van t' èn. Den êene kostbaes
voel z'n eigen zö „heer der schepping", dat
'n onderdanegheid van je verwacht en den
anderen poes' je schoenen". Cor in dat
opzicht nog gêenderlei-e ondervindinge. Ze
vroog „en wat is dit er voe één?" En 't
antwoord was „dit is ter één van m'
'oeven 't nie te doen. Zó gauw A je wat
doet, dat a ze nie anstaet, krieg je dat op
je brood. Mee andere woorden je kun' ver-
trekke A je wilt. Mae dat mö' je zö nie
opvatte, want voe de rest is 't ier uitste
kend. En ze mêene dat zó nie ok, wan' dan
zouwe ze gin meid mi' kunnen 'ouwe en
zelf de - stoepe schure, dae bin ze vee te
gröos voe".
Nóe was 't dan zummerfecansie, dus die
schooljuffrouw was naer uus en Cor 't
allêene. Dat 'uus was zó gebouwd, dat er
boven twi gróote en één kleine slaepkamer
waere. De zusters den êenen gröoten en
Corre den anderen. Op en- mirreg zei de
ouwste zuster, juffrouw Betsy „overmor
gen kom m'n broer en z'n vrouw logeeren.
Dat doen z' ieder jaar in de facansie m'n
broer is leeraar in Amsterdam. En dan
moeten, ze op uw kamer, omdat daar een
tweepersoonsbed staat. U moet dan zoolang
op juffrouw Kapper 'eur-kamer". Ja, Corre
kon nie' vee' anders zegge as „zö, da 's
goed". En toen A ze 's aevens van kantoor
kwam, docht ze „dan zA 'k noe èest m'n
spul maer is gae ver'uze" wan' ze zag
oei d'r beddegoed A te luchten 'ange.
Ze kwam boven en dee de deure van d'r
kleerkasse open leeg stikleeg. Ze docht
„zó da 's ok gediensteg". En ze gierig nae
dat kaemertje van Kappertje om is te kie
ken. En jawel 'oor oalles was a óver. Op
een taefeltje stieng d'r kapdöozc, onder de
wastaefel d'r pantoffels en d'r tandepoes
der óp. D'r koffer was onder 't ledekant
'eschove. Ze doch.,„die zA 'k toch ok mae
in de kast zette". Ze draaiden an de
krikke, mae de deure gieng nie open. Je
zou ezeid dat 'n op slot was en een slo-
ter stak er nie op. Ze vrêekten nog is en
lichtten der een bitje an en jaweldae
sprong 'n open. Die kasse 'ieng nog olfvol
mee mantels en jurken, mêest winter-
göed die A Kappertje nie mee'enomen
maer 'oe A ze ok keek, 'eur klêeren waere
nergenst te bekennen. Ze was ter een
óogenblik glad beteuterd van. Ze zei in d'r
eigen„wi zouwe ze dae noe toch mee
'ebleve weze Toen gieng ze op zoek.
Noe was dat nog ouwerwetsen bouw
mee een deure voe de zoldertrap. Aji de
binnenkant waere een stik of drie spiekers
'esloge en daer Corre; wer is een paer
ouwe regenmantels an zien ange. Op d'r
speurtocht dee ze de zolderdeure ok is
open en jawel daer 'ieng d'r licht zum-
mermantel en d'r nieuw, dier mantelpak
nest de boschummelde regenmantels. Het
vloog anêens nae boven bie d'r. Ze wier der
'éet van. Stik voe stik pakten ze de klêer-
'angers van de spiekers en brocht oalles in
de kleerkasse op d'r kaemertje, daer A ze
dan noe slaepe most.
Ze zou zö graag die ouwe dames is
flink de waar'eid 'ezeid mae ze zag wel
in, dA ze dae toch niks mee opschoot, dus
ze 'ieuw d'r eigen in. Mae' dae' was dat
geval nie mee uut de waereld. Den are
mirreg, as ze d'r eigen an taefel zetten,
zag ze A dadelik an Betsy d'r gezicht dat
er wat an 'aeperden op iedere kaeke een
röjp plekke en öogen, zo staer as een uul.
Nog mae net ze de petaten op d'r bord,
of dae kwam het,,'oe kom je d'r toe,
juffrouw, om juffrouw Kapper 'eur kast
open te breken „Om m'n kleeren er in
te hangen", zei Cor. „Dat is juffrouw Kap
per 'eur kast en 'eur kamer Je moet er
enkel maar slapen".
„O", zei Cor, „maar uw familie moet
slapen op myn kamer, en myn kast
„Die moet m'n schoonzuster gebruiken".
„Dus ik die van juffrouw Kapper'. „Nee,
dat is juffrouw Kapper 'eur kast". „En die
op de groote kamer is mijn kast". „Daar
moet m'n schoonzuster 'eur kleeren
En zö bleve ze mae in de rondte draaie.
Cor zei „As degene, die A op mien kaemer
slaept, recht eit op mien kast, ik ok
recht op „juffrouw Kapper eur kast". En
Betsy zei anders, nie as „Needat is
juffrouw Kapper 'eur kast. Het is vry
brutaal om die open te breken. En dat ver
kies ik nie, wantm'oevcn 't nie te doen".
DÊtt was dan noe dat incident.
H. C. H.
één laag dik op uit te spreiden, niet meer.
Bij verbruik telkens contróleeren. Is de
ruimte beperkt, dan kunnen ook eenige
kistjes boven op elkaar dienst doen, tel
kens een paar latjes cr tusschen voor
luchtcirculatie.
Bij zeer strenge koude dekt u het fruit
extra af. Bij zachter weer moet die dek
laag verwijderd worden, daar de vruchten
anders gaan broeien en rotten.
V.
In de laatste twee artikels hebben wij
de voornaamste rechten van den ambachts
heer min of meer uitvoerig besproken. Zij
verschaften hem rechtstreeks voordeel of
alleen „honneur en agrement" (eer cn ge
noegen). Onder dc laatste kan ook gere
kend worden het beheer der groote armen.
Na de Hervorming bestonden in -elk
ambacht met een kerkelijke gemeente,
twee verschillende colleges, die voor de
armen zorgden, n.l. de kerk- of diakonale
armen en de huisarmen. De eerste worden
de kleine armen en de laatste de groote ar
men genoemd. De ambachtsheer was de
beheerder van de groote armen. De admi
nistratie hiervan droeg hij meestal aan een
ander op, die hem jaarlijks rekening en
verantwoording deed.
Kwam iemand, die niet met. aardsche
goederen bedeeld was, van elders in het
ambacht wonen, dan moest hij een zooge
naamd „Borgbriefje" bij den kerkeraad of
den ambachtsheer inleveren. Daarin stoaid.
dat de diakonic of de ambachtsheer van
zjjn vroegere gemeente verklaarde een be
paald aantal jaren voor hem borg stond,
zoo hy binnen dien tyd armlastig moest
worden. Het tegenwoordig Burgerlijk
Armbestuur is feitelijk voortgekomen uit
de groote armen. In gemeenten, waar
thans geen Burgerlijk Armbestuur bestaat
zijn vroeger de kleine en de groote armen
samengevoegd, staande onder het beheer
van de kerk, zooals brjv. te Seroos-
kerke (W.).
De ambachtsheer had het recht aan
iemand, die geen borgbriefje had, het wo
nen in zijn ambacht te ontzeggen. Wilde
iemand een ambacht uitoefenen, of bijv.
een herberg houden, dan moest hij hier
voor aan den ambachtsheer toestemming
vragen. Deze eischte hiervoor recognitie
of betaling.
Doorgaans was er op elk dorp maar één
smid en één wagenmaker, die dicht by
elkaar woonden, één timmerman, die te
vens metselaar en schilder was, één slager,
tevens rietdekker, één heelmeester, tevens
barbier, één bakker enz. De dorpen waren
vroeger maar half zoo groot als tegen
woordig.
Wy zullen later zien, waarom en wan
neer aan de meeste dier voorrechten een
eind is gekomen en wat er nog van over is
gebleven. Vele waren niet zeer drukkend,
maar toch hinderden zij de boerenbevol
king in haar bedryf. Vooral was dit het
geval, als een Ambacht in handen van een
nieuwe familie kwam. Dan gebeurde het
wel eens. dat de door koop verkregen rech
ten tot het uiterste werden geëxploiteerd.
De nieuwe ambachtsheer gevoelde niets
van de patriarchale verplichting ten op
zichte van de bevolking, zooals deze vroe
ger van zijn voorgangei-s had genoten. De
nieuwe heer en meester stelde eigen voor
deel boven het algemeen belang.
Was de ambachtsheer alzoo wel eeps
lxeersehzuchtig, dan kwam hij vaak ook
in botsing met den kerkeraad. het college
dat in het dorp ook op maatschappelijk
terrein veel invloed had en doorgaans ge
ïnspireerd werd door den predikant. Als
deze zich zijn macht bewust was en daar
van gebruik, of beter gezegd, misbruik
maakte, waren 'ambachtsheer cn dominee
eikaars tegenstanders, hetgeen zeker niet
to* zegen der gemeente was. De notulen
van verscheidene kerkeraden getuigen van
dergelijke conflicten. Zoo hield de herber
gier, die wist; dat hij den ambachtsheer
achter zich had, des Zondags onder den
kerkdienst zyn herberg open voor de
„duinrijders" uit de stad of liet op dien
dag 's avonds den speelman met zijn viool
komen, zoodat het jonge volk zich met
dansen kon verlustigen.
Als aan de lidmaten der kerk het ring-
rijden verboden werd, daar dit tot uitspat
tingen leidde, dan gebeurde het wel, zooals
te Sint Laurens, dat de ambachtsheer op
den tweeden Pinksterdag een der lanen van
zyn buitenplaats beschikbaar stelde voor
de ringrijders.
Daar tegenover staat, dat de ambachts
heer vaak als een vader te midden van de
bevolking leefde, vooral als hij zijn bui
tenplaats op het dorp had, zooals bijv. te
Westkapelle. Domburg, Oostkapelle en Se-
rooskerke, als voorbeelden op Walcheren.
Geheel het volk treurde, zoo de am
bachtsheer kwam te overlijden. De predi
kant hield een plechtige lijkrede in de
kerk. Niet zelden werd hij hiervoor door
de familie van den overledene geldelijk be-
locmd. Ook menig legaat van kerk en
armen getuigde van den band, die er be
stond tusschen dén ambachtsheer en zijn
onderzaten.
Al werd de overledene niet altijd in de
dorpskerk begraven, toch werd te zijner
gedachtenis in het kerkgebouw zijn wapen
bord opgehangen, waarom dit een rouw-
wapen werd genoemd. Soms was het ver
gezeld van de kwart ier borden. Ook prijk
ten wel rouwwapens van overleden vrou
welijke familieleden van den ambachtsheer
aan de kerkmuren. Deze laatste borden
waren ruitvormig.
De revolutie in 1795 deed ze alle uit de
kerken verdwijnen. Niet alleen werd toen
aan de macht en de rechten der ambachts-
heeren een einde gemaakt, maar ook aan
de zichtbare herinneringen hunner heer
schappij. Meestal werden de wapenborden
als brandhout verkocht. Zoo weinig eerbied
was er bij de overheid voor het voorge
slacht. De wapens van vele graftomben
werden afgebeiteld.
Gelukkig dat de heer P. J. Rethaan
Macaré, destijds oud-griffier der admirali
teit van Zeeland, nog voor dc slooping
begon, alle kerken in Zeeland heeft be
zocht en de aanwezige graftomben en wa
penborden heeft beschreven en eigenhan
dig heeft nageteekend. Dit merkwaardig
werk berust nog bij de familie Rethaan
Macaré te 's-Gravenhage.
Het was een feestdag in het dorp, als
.een nieuwe ambachtsheer als zoodanig zijn
eerste bezoek bx-acht aan zijn ambacht.
Aan dc grens werd h\j opgewacht door
schout en schepenen en door de boeren te
paard, als garde d' honneur. Het dorp was
versierd met vlaggen, groen en bloemen.
Vaak deed de ambachtsheer zjjix intocht,
gezeten op een schimmel en gevolgd door
zyn familie in karossen of koetsen. Het
gebeurde ook wel, dat hy op een' leunstoel
naar het schepenhuis werd gedragen. Na
tuurlek volgde een gulle tx-actatie. Voor
dat alles is thans de plechtige inhaling
van een nieuwen burgemeester in de plaats
gekomen.
Als het kermis was op 't dorp, wer-
DE „JAN VAN GENT' WORDT OOK WEL „GEKGENOEMD.
Ja, dat is een gek geval. Ik wil het van
daag eens hebben over een heel mooie in
teressante vogel, die vooral in de winter
aan het strand vry vaak is waar te nemen,
maar nu zit ik er een beetje mee in. Want
die vogel heet Jan van Gent en dat is al
een rare naam maar daar kunnen wij
samen nog wel een verklaring voor vinden
misschien. Maar erger wordt het, als ik het
over twee van die vogels wil hebben, want
wat moet ik dan zeggen? Jannen van Gent
zou waarschijnlijk nog het meest voor de
hand liggen, maar de meeste mensen
hebben het over Jan van Genten. En dat is
toch eigenlijk verkeerd. Trouwens, die vo
gel heeft ook nog wel andei*e namen In de
verse' illende delen van ons land. Basaan-
gans wordt hij ook wel genoemd, en vaak
kortweg Gent. En dan is er nog een naam,
die niet bepaald vleiend voor hem is, en
die naam is „Gek", 't Zal je toch gebeuren,
dat je je hele leven zo wordt genoemd
Maar laten wij nu eens naar de vogel
zelf gaan kijken, dan zullen wij straks van
zelf wel op zrjn naam terugkomen. Een
kleine levensgeschiedenis van Jan van
Gent, dus. Jan werd op een Julidag gebo
ren, dat wil zeggen, toen kroop hij als een
kaal en lelijk vogeltje uit het giote,
groezelwitte ei, dat zijn moeder drie weken
te voren had gelegd. Waar werd hij gebo
ren? Dat kan geweest zijn op een eilandje
in de Noordelijke Atlantische Oceaan,
want daar liggen heel grote broedkolonies,
rotsen waarop duizenden en nog eens dui
zenden van die vogels broeden. Heel beken
de broedeilanden zyn Bass Rock, Grass-
holm en Skelligs. Maar het is ook mogelyk,
dat kleine Jan veel verder weg werd ge
boren, helemaal aan de Amerikaanse
kust, op de eilanden voor de St. Laurens-
baai. Op een van die eilanden ligt hij dus
met een paar even kale en lelijke broertjes
en zusjes in een eenvoudig nest op de
rotsgrond en vader en moeder van Gent
sjouwen de hele dag met allerlei vis
sen, die zy midden in zee vingen, om de
altijd schreeuwende, altijd hongerige jon
gen toch maar zo gauw mogelijk groot
te brengen. Zo groeide Jan als kool, en
zijn grauwe nestveren verdwenen al spoe
dig. En na een paar weken begon hij al
aardig op zijn ouders te lijken. Toen zag
hy er zó uit: een vrij grote, helderwitte
vogel, met een grote, groene snavel,
een fel oog en stevige, groene poten,
voorzien van brede zwemvliezen. Zijn
vleugels werden lang en heel stevig en
hadden aan het einde zwarte stukken. Toen
was Jan volwassen op een goede dag
hipte hij naar de rand van de rots, zag
heel diep onder zich de zee en liet zich zo
maar vallen. Maar hij viel niet, want plot
seling werd hij er zich van bewust, waar
om hij eigeniyk vleugels had. Zo werd Jan
van Gent een werkelijk volwassen vogel,
die kon zwemmen en vliegen als dc beste.
De grote tocht.
Inmiddels was het September geworden,
de maand waarin duizenden en nog eens
duizenden vogels op heel de aarde om-us-
tig beginnen te worden en popelen om
gauw naar hun winterkwartieren te ver
trekken. Zoo groepten ook alle Jan van
Genten samen en gingen dé wijde zee op.
Zij probeerden een haringschool te vinden;
De kleine aapies van het dierenpark
te Wasseneer worden extra vertroeteld
met een warm dekentje ter beschutting
tegen de koude
(Foto Schimmêlpefmingb)
den verschillende volksspelen gehouden,
waarvan het ringx*ijden het voornaamste
was. De ambachtsheer kwam dan in per
soon zich van de feestvreugde der dorpe
lingen overtuigen. Voor de ringryders
bracht hij 'n waardevollen pry's, die in zijn
bijzijn werd afgereden. Vóór men hieraan
begon, werd de ambachtsheer door den
voorman voor zyn prys bedankt, waarna
voor hem werd „gejouwd". De ambachts
heer reikte zelf den prijs aan den win
ner uit.
Hij liet zich ook niet onbetuigd, als de
kerkelyke gemeente voor een groote uit
gave kwam tc staan, zooals het aanschaf
fen van een nieuw uurwerk of kerkorgel.
In vele Hervormde kerken is het zilveren
avondmaalstel een geschenk van den am
bachtsheer.
Nog in dezen tijd wordt zelden op zijn
milddadigheid vergeefs een bei'oep gedaan.
cn toen zij die eenmaal gevondeu hadden,
was hun kostje wel gekocht. Want waar
de baring ging, gingen ook deze grot©
vogels, laag vliegend boven het water. Tel
kens als zy in de heldergroene zee een ha
ring zagen, lieten zy zich pardoes vallen,
doken de haring na, en in negen van de
tien gevallen hadden ze 't vette hapje dan
ook wel. Zo werd onze Jan van Gent dik
en welgedaan en kon hy de winter met een
genist hart tegemoet zien. Maar er dreig
den hem ook gevaren. Want midden in zee
dreven de stookolievelden, waar wy het
laatst al eens over hebben gehad, die de
vogels voortdurend tot voorzichtigheid
noopten. Immers, de vogel die in zulk een
veld terechtkomt, is verloren, en ziek of
dood komt hij weken later ergens op het
strand terecht. Dat is jullie enige kans
om eens een Jan van Gent van dichtby te
zien, want wanneer zy gezond zijn, komen
zij nimmer aan de kust, anders dan om
eieren te leggen en hun jongen groot te
brengen. En dat geschiedt dan nog alleen,
zoals wy al zagen, midden in zee, op on-
toegankelyke eilanden. Maar wel kan het
je bij een strandwandeling in deze tyd
overkomen, dat je niét al te ver uit de
kust Jan van Genten waarneemt, te her
kennen aan hun grootte en hun eigenaar
dige manier van vissen. En natuuriyk
aan de kleur, liet witte lichaam met de
duidelijke, zwarte, vleugeluiteinden.
Ten slotte dan nog een paar woorden
over de naam Jan van Gent. De vissers,
die deze vogels nog het meest waarnemen,
vonden dat zij veel leken op de gansen en
zij beschouwden de vogels als een soort
gansen. En daar gans en gent in de Vis
serstaal hetzelfde is,, werden de vogels
Genten genoemd. Maar waar dat Jan van
daan komt. weet ik ook niet. In ieder ge
val heeft de vogel dus niets met de stad
Gent in Vlaanderen te maken
(A. C. W. van der Vet)
(Nadruk verboden).
(Slot volgt.)
B. J. d. M.
REDACTEUR J. M. MULLIfi
Partij gespeeld in den Kerst wedstrijd
van den Zeeuwschen Schaakbond.
Wit: P. D. de Zeeuw.
Zwart: K. Maartense.
1. d2—d4 Pg8—f6 2. Pgl—f3 b7—D6
3. c2c3 Lc8b7 4. e2—e3 e7—«?5
5. Pbld2 c7—c5 6. Lfl—d3 d7—d5
7. 0—0 Lf8e7 8. Tfl—el Pb8—c6
Zwq.rt doet geen poging om den door
stoot in het centrum e3e4 te beletten
of te vertragen.
9. e3—«4 d5Xe4 10. Pd2Xe4 c5Xd4
11. Pf3Xd4 Pc6Xd4 12. c3xd4 Pf6X©4
13. Ld3xe4 Lb7Xe4 14. TelXe4 Dd8—d5
15. Te4—el.
Deze terugtocht is min of meer gedwon
gen, maar nu beteekent de geïsoleerde
pion een werkelijke zwakte in het wltt©
spel. De eerstvolgende phase toont nu den
strijd om dezen pion. Zwart wint den pion
en daarmee positioneel de partij, maar
faalt dan in de afwikkeling.
15Le7—f6 16. Lel—e3 0—0
17. Ddld2 Tf8d8 18. Tel—dl Td3—<17
19. Dd2c2 Ta8d8 20. Tdld2 Dd5b7
21. Tal—dl Td7—d5 22. a2—a3 Db7—d7
23. b2—b3 Td8c8 24. Dc2—bl Tc8c6
25. Td2—c2 Tc3Xc2 26. DblXc2 e6c5
27. Tdl—cl e5Xd4 2S.Dc2—c8f Dd7Xc8
29. Tel X c8t Lf6d8 30. Le3—d2
Zwart heeft zijn doel bereikt, de d-pion.
is veroverd. De afwikkeling tot winst
moest nu niet te veel moeilijkheden meer
opleveren. Alleen, een schaakparty is geen
simpel rekensommetje. Een enkele ondoor
dachte zet, en in plaats van winst boekt
men een nul.
30Kg8—f8 31. Kgl—fl Kf8e7
32. Kf:—e2T<15—c5? 33. Ld2—b4 Ke7—d7
34. Tc8Xc5 b6XCÖ 35. Lb4Xc3 a7—©6
36. Lc5Xd4.
Nu zijn de roilen omgekeerd en heeft
wit een pion meer. Zeer snel stort nu de
zwarte partij ineen.
Stelling na den 36en zet van wit:
'W/
'Wk
ijjm
k
36
38. b3—b i
40. g'J—g3
42. a3a/
44. a4Xb5f
g7g6 37.
Kd7c6 39.
f7—f5 41.
Lc7—d8 43
Kc6b7 45.
46. Kd5c6 h5h4 47.
48. li2Xg3 gOg5 49.
50. g3Xf4 LdSc7 51.
cn zwart gaf op.
t
Ive2d3
Kd3c4
f2—f4
b4b5f
Kc4d5
Ke6—f7
Kf7—g6
Kg6Xf5
Ld8e7
Le7d6
LdGc7
a6Xb5
1x7h5
h4 Xg3
g5Xf4