1
«te
KORTE PREDICATIE
Van onze Boekentafel
Zeeuwsche Kroniek
Uit onze couranten
van 50 jaar geleden.
.Door
de huisvrouw
Van vrouw tot vrouw.
Hi
'B SUPEROL
SCHAKEN
i
i
m
il
r
if
i
m
i
S
i§
JU
ui
i
M
ii
A
'é/ifa
3H
Wi
A
A
IR
k
W
IN MEMORIAM.
Deze regelen zijn geschreven op den
Oudejaarsavond van het jaar onzes
Heeren 1940. Het heeft ons veel ont
nomen en 't is ons zwaar geweest:
maar het was toch een jaar onzes Hee
ren. En velen hebben een zegen in alle
leed gevonden. Zijn wij armer gewor
den of toch rijker Hoe het zij, een
ieder heeft wel een weemoedig oudjaar
gehad.
Zoo was het ook voor mij. Wij zaten,
met om ons heen de zwarte schaduwen
langstrekkend van een wereld in oorlog,
met voor ons staande de schare der her
inneringen aan alles wat wij verloren
en op de tafel een witte brief de doods
tijding van onzen besten, groot en
vriend.
Ik noem in deze halve kolom nimmer
namen. Maar nu de ééne groote man,
dien ik in mijn leven kreeg, van ons is
heengegaan, wil ik ook op dit plekje
zijn naam met eerbied schrijven.
Hebt ge hem gekend. Ds. H. W.
Creutzberg Zoo niet, dan hebt ge toch
iets van hem door mij gekend. Want
aan zijn vuur heeft mijn leven vlam ge
vat en iets van dien gloed licht nog
door de sintels van mijn woorden hier.
Wat missen menschen veel, die niet
in hun leven ontvingen een groote, gave
vriendschap, een ongebroken vereering.
Missen zij ook den toorn tegen den
dood Toornen kan ik om dien stom
men, onontkoombaren dood. die zelfs
de zeer grooten ten slotte neemt. Deze
stem. Creutzbergs stem, moest niet zwij
gen en zwijgt nu tochDeze heldere
mensch. die ons de Schriften open korf,
tot op het rijke hart, deze mensch, enkel
indringend spreken, moest niet tot
zwijgen'worden gebracht en zwijgt nu
toch
Door velen miskend, door veten ver
guisd, door velen vereerd, had hij in
Nederland een geheel eigen toon, en
daarin een ongemeten nederigheid te
genover den Grooten, dien wij niet ken
nen kunnen en toch kennen mogen.
Nu hij er niet meer is. wordt deze
wereld ons nog grauwer, maar de hemel
lichter. En naar dat lichte land gaan
immers onze schreden F.
De NvV. Provinciale Zeeuwsche Electri-
citeits-Maatschappij gaf een kalender uit
met reproducties van bekende schilders
van de „Haagsche School" nl. één van
Poggenbeek, één van Willem Maris en vier
van Weissenbruch. Ook ontvingen wij een
maandkalender van de Hollandsche Socië
teit van Levensverzekeringen N.V., Am
sterdam-
Distributie gyn en pijn Het
straatlied van 1914 tot 1918
door D. Wouters. Uitg. Uitgevers-
my Holland, Amsterdam.
Echte straatliederen hoort men tegen
woordig niet meer. De radio en de spre
kende film hebben met htm schlagers de
populaire straatliedjes, die gevent werden,
verdrongen. Maar tijdens de mobilisatie
19141918 waren ze er nog die liedjes,
die, overdreven natuurlijk, meestal in zeer
ongezouten taal de waarheid over verschil
lende zaken vertelden. Vooral de distribu
tie was het mikpunt. D. Wouters verza
melde nu een serie liederen, waarin de dis
tributie gehekeld wordt. De ouderen zullen
ze zich zeker nog herinneren.
De grootste gave door Willy
Strijt Uitg. Uitgeversmij. Holland,
Amsterdam.
In de romanwereld leven vele eenzame
jonge vrouwen met hun kindje alleen te
midden van het gewoel van een groote
stad.
Anne van Velzen is eenzaam, jong en
heeft een kindje, een jongen, en woont ver
laten in een oud stadshuis in een dood
gewone buurt. Zij is echter geen roman
heldin, die uiteindelijk toch nog trouwt
met den man, die haar eerst in den steek
liet.
Neen. een romanheldin is zij niet, maar
toch heeft zg iets van een heldin, zooals
zij hard werkt en zich moedig door alle
moeilijkheden heen slaat om haar jongen
een goede opvoeding te geven, om hem te
harden tegen het wreede leven.
Pen gast In uw huis door
Willy Corsari. Uitg. H. P. Leo
polds Uitgeversmij. N.V., Den
Haag.
Ina Elsting is uiterlijk volkomen geluk
kig, maar innerlijk heeft zy een grooten
weerzin tegen het leven, dat zij lijdt. Door
haar huwelyk met een groot-industrieel is
haar bestaan met sociale plichten over-
vuld en voor haar taak van vrouw en
moeder blijft weinig tyd over. Er ont
staan hierdoor conflicten tusschen Ina
en haar man, die door eenige misverstan-
ien nog verscherpt worden. Uiteindelijk
■tomen man en vrouw weer brj elkaar. Zij
oeseffen dan beide hoezeer een mensch
lie men liefheeft, slechts is als een gast,
die iederen dag heen kan gaan.
De amoureuze vergissing door
Jean Giraudoux. Uit het Fransch
vertaald door Victor E. van Vries
land. Uitg. Bigot en Van Rossum
N.V., Amsterdam.
Ja, het is hier een vergissing van een
wegopzichter, die voor een mooie jonge
apothekersvrouw zjjn liefje den rug toe
keert. Een amoureuze vergissing, waardoor
Meziek op *t durp.
„Kom bjj", zei de vrouwe van den bak
ker, en ze schoof een endje opzie-e op de
banke, „je zou geld geve om joe te zien
me bin ègauw glad uut de kennesse
'egroeie".
Mientje gieng zitte. Ze lachten maer is
ja, z*ö vanselft êest fesoenlek goeien-
aevend 'ezeid, mae' toen wees ze nae' de
meziektente, net ofdè' ze zegge wou „Me
zulle wè' prate de meziek zwiegt".
De bakkersvrouwe lachten ok en knik
ten, da' ze 't begreep. Ze zetten d'r voeten
wat vadder van mekare én liet d'r buuk
tussen d'r knieën zakke. Toen lei ze
ollebei d'r ermen op 't taefeltje, dat
ze vóór d'r staende en gieng zitte kieke
nae de ménsen rond de meziektente.
Over de groote straete keurden de mis-
jes erm in erm en de jongers in troepjes
'een en wêer. De guus dansten in een
gróote rondte op 't gos en de muzikanten
speelden, dat 't klonk over 'êel 't durp en
toet varre in den omtrek.
„Het klienk' móóier op een afstand",
docht Mientje, „wat bin 'k toch eigeluk
dwaes, om 'ier te komme luusteren.
Waerom bin 'k bie de leste weie nie op
d' onderste schêeplanke gae zitte, mee 't
zicht op den böogerd en de runders? Daer
'óor je 't even goed en 't klienk' vee'
mooier".
Ze wist natuurlek 'êel góed waerom
ze dat nie 'edaen ten êesten voe die
jongers en ten twidden voe de praat van
de ménsen ze 'eur dae alleêne op een
'schêeplanke zie zitten dan zouwe ze
zéker 'ezeid* „die is zot 'eworre". Zó-
drae as ze op 't durp kwaeme, wazze die
jongers nae' Louw toe-'egae en zie zat noe
'ier wee op d'r oud pleksje, net as vroeger,
toen ze nog schole gieng op 't durp en
kammeraad was mee de dochter van den
bakker. Het was jaeren 'elee, dè ze 'ier
zó 'ezeten 's Zitterdagsaevens, bie de
meziek. Het was oal zó bekend, zó percies
éender net as vroeger, mae' zie voelden
dudelik, dè. ze der van vervremd was zie
was veranderd dae was ok in 'eur leven
zó vee gebeurd en anders 'eworre. Van de
tente kwam een groot geschetter en 'arde
boenzen op de gróote trom, liek dat
oltied gast op 't einde van een meziekstuk.
Toen was 't uut. De guus liete mekare los
en begustc dadelik vangermantje te spele.
Ze schote tussen de gróote ménsen deur,
zonder an te zien dae waere der dan ok
wè, die ier en daer een flaere opliepe.
De muzikanten dróogden d'r zweet of.
Ze liete 't water uut d'r instrument löope
en keke over de balustrade nae de mén
sen. Mientje docht„As dostege runders.
Noe 'oorden toch den êen of den aren een
flesje bier voe die ménsen te laete brien-
gen. Dat ze wè' verdiend". En zó mits
zag ze de kastelein komme mee een
vrachtje. Een öogenblik laeter kapten de
jongers op de tente ze achterover. En ze
lachten, 'óor.
De br'.ckersvrouwe was achteruut
'eschove en mee d'r ermen over mekare
begust ze Mientje in 't ver-óor te nemen.
Ze Louw verbie zie komme mee die jon
gers en je begrieptdae' most ze 'aer of
pluum van Mientje gaf geduldeg ant
woord, mae dae tussendeur docht ze
toch „ik beter tuus kunne bluve. Voe
wat mot ik noe m'n eigen uut laete vraege
't bin ommest d'r zaken nie". Dat was noe
min of meer êenkennegheid van d'r en de
bakkersvrouwe was zó nie. Die begust uut
d'r eigen te* vertellen, over d'r 'uusouwen
en d'r dochter. .,Ze za' trek wè' tuus kom
me", zei ze, „merge ei ze gin dienstdan
kan ze je nog een endje wigbrienge, van-
aevend; je temissen gin ander gezel
schap ert". Ze plaegden graag. Mientje
dee' maer is mee d'r óod, net ofdè' ze
zegge wou „toe, gae noe gauw".
Mêer 'oefden Le niet te zeggen, wan' de
meziek begon wee'. Vee' stukken wiere der
nie mi' 'espeeld. Zulder waere laete op
't durp 'ekomme en 't jonge volk verlang
den oal om te gae' dansen.
Midden In een stuk kwam Corre van den
bakker an-'e;ee-e op de fiets. Mientje
gieng dadelik nae d'r toe en tegaere
brochte ze de fiets wig en bleve nog even
binnen prate. Toen kwamme ze ollebei
voren zitte. Den doenker begon a te voal-
Ien. De muzikanten kuste de neuten agauw
nie mi leze ze speelden meest mae uut d'r
óod. 't Jonge volk miek korte keurtjes voe
d' erreberge en begust te trappelen van
ongeduld en de guus wiere zachtjesan ver-
slete; ze 'ieuwe d'r moeders 'and vast en
leunden m'^ d'r kopje tegen d'r an.
„Motte julder ok nie gae danse?" vroog
de mo Ier van Corre. „Ik niet", zei Cor.
„ik ben doodmoe over een uur lig ik er
onder".
„Je breng me toch nog wel een eindje
weg?" vroeg Mientje. Van de wêerom-
stuit gieng ok 'Ollans jrate. „Tuurlik"
zei Cor, „net als vanouds, tot aan de
lindeboom".
Louw eloofd dat 'n voe de jongers
zou zurge. Die twi misjea gienge erm in
erm de schemerachtege wegt op. In een
öogenblik waere ze 'êel vertrouwelik an
't praten, zó-è ouwe schoolkammeraas dat
doe. Mientje zei „ik zou ök wè tuus wig
wille en net as jie op een kantoor". Mae'
Cor„dat is ok móóier op een afstand
as van dieh .ebie noe mö' j' is luusteie"
Mae dat vertel ik dan kommede weke.
H. C. H.
de wegopzichter én zijn liefje én zijn apo
thekersvrouw verliest en zelf een koud
bad krijgt.
Een amoureuze vergissing, zooals die in
Frankrijk voor kan komen.
Michael Kohlhaas. door Heln-
rich von Kleist. Vertaald door dr.
Nico van Suchtelen.
Uitg. Werèldbibliotheek-Vereeni-
ging, Amsterdam.
Het bestuur van de Wereld bibllotheek-
Vereeniging koos als Sint-Nicolaaspremie
voor de leden de romantische geschiede
nis van den koppigen doch in wezen ge
moedelijken paardenkooper Michael Kohl
haas.
Dr. Van Suchtelen vertaalde von
Kleist's boek, waarin een naif-mlddel-
eeuwsche sfeer heerscht en voorgevoe
lens, droomen en geheimzinnige waarzeg
gerij een groote rol spelen, uitstekend.
Het groote aantal fijne silhouetten,
waarmee deze keurige uitgave geïl
lustreerd ia, zijn van H. D. Voas.
DE AMBACM'I' S H KEB,
n.
In het vorige artikel zagen wij. dat de
edelen, die een ambacht hadden, verplicht
waren hun vorst in oorlogstijd te helpen.
Zjj moesten „ter heervaart" komen.
Het gebeurde wel eens, dat zij hieraan
niet voldeden. Zij gingen zelfs nog verder.
Vertoornd over vermeend of werkelijk on
recht spanden sommigen samen en hieven
de wapens tegen hun heer op. De bekende
moord op Florls V in 1296 bijv. was hier
van het gevolg. Behalve de Hollandsche
edelen Van Amstel, Van Woerden, Van
Velzen, e.a. waren ook Zeeuwsche edelen,
zooals Van Renesse, Van Borssele, Van
Baarland, Van Cruyningen, e.a. in het
complot betrokken.
Dat de graven tegen hen hulp en steun
vonden in de opkomende steden, is te be
grijpen. Hierdoor werden zij minder afhan
kelijk van de edelen. In de veertiende eeuw
begonnen zij legers te huren.
De macht van de edelen was alzoo aan
het minderen. Daar sommige edelen hun
sterke steenen huizen in de steden hadden,
was hun invloed in het stadsbestuur groot.
Doch hieraan werd ook een einde gemaakt.
Zoo werd in het jaar 1347 bepaald, dat
geen ambachtsheeren schepenen van Mid
delburg mochten worden.
De edelen, die als ambachtsheer het
platteland vertegenwoordigden, werden
wel eens dc r den graaf opgeroepen om
geraadpleegd te worden in belangrijke re-
geeringsaangelegenheden. Zij weiden „ter
dagvaart" opgeroepen. Spoedig verschenen
hier ook de afgevaardigden der voor
naamste steden.
De plaats in Zeeland, waar de dagvaar
ten der edelen en steden gehouden werden,
is langen tijd Cats geweest. Uit deze
vergaderingen heeft zich later het college
der Staten ontwikkeld. De voornaamste
edelen hadden natuurlijk daarin den
meesten invloed. In Zeeland waren dat de
Heeren van Veere, de machtige Bourgon
diërs, die behalve Veere ook Vlissingen,
Westkapelle, Domburg en nog andere
Walchersche ambachten bezaten. De an
dere edelen-ambachtsheeren, vaak van hen
afhankelijk, lieten zich ten laatste zonder
protest in de Staten van Zeeland ver
tegenwoordigen door den Heer van Veere.
Het was Maximiliaan van Bourgondië, die
zich het recht om den Zeeuwschen adel irt
de Staten van Zeeland te vertegenwoor
digen als het ware toeeigende onder den
titel van Eerste Edele.
Na den dood van Maximiliaan in 1558
werd Philips Willem, de oudste zoon van
Willem van Oranje, als heer van St.
Maartensdijk en andere ambachten de
meeste goederen in Zeeland bezittende,
Eerste Edele. Daar hij nog jong was, ver
tegenwoordigde zfln vader hem in de
Staten.
Ondanks de tegenwerking van koning
Filips wist Willem van Oranje later ook
de markiezaten Veere en Vlissingen te
koopen, waardoor zijn positie als Eerste
Edele vast werd. Bovendien waren de
meeste edelen tijdens de troebelen Röomsch
en dus koningsgezind gebleven. Toen eerst
Walcheren en daama geheel Zeeland de
Spaansche zyde had verlaten, hadden zij
het gewest verlaten. Hierdoor was hun
recht op zitting of vertegenwoordiging in
de Staten van Zeeland verloren.
Velen hunner nakomelingen keerden,
nadat zij Hervormd waren geworden naar
Zeeland terug en wilden hun recht ten
opzichte van zitting in de Staten doen
gelden als zijnde Zeeuwsche ambachts
heeren. De voornaamste edelen waren de
Heeren Van Tuyl van Serooskerke, Van
Cats, Van Wyngaerden, Van Schenghe en
Van Wissenkerke. In 1618 werd hun ver
zoek door de Staten afgewezen. Nu traden
zij in onderhandeling met Prins Maurits,
die, als zijnde Heer van Veere, Vlissingen,
St. Maartensdijk, enz., Eerste, Edele was.
Eerst in 1624 kwam men tot overeenstem
ming. De edelen stonden hun recht om in
de Staten van Zeeland beschreven (opge
roepen) te worden af aan Prins Maurits.
Deze verklaarde de edelen voor gerecom
mandeerd (aanbevolen) te houden bjj de
vervulling van posten, die door den Eerste
Edele werden vergeven.
De edelen, als bezitters van Zeeuwsche
ambachten, hadden alzoo hun recht tot
medezeggingschap in het bestuur van Zee
land voor goed verloren. De Prinsen van
Oranje bleven Eerste Edele. Als zoodanig
hadden zij behalve stemrecht ook het
voorzitterschap in de Statenvergaderingen.
Zij lieten zich door een aanzienlijk persoon,
een Zeeuw van geboorte, vertegenwoor
digen.
In hun eigen ambaeht behielden de
Heeren hun eenmaal toegewezen rechten
van bestuur en rechtspraak. Te besturen
was er echter vroeger nog zoo goed
als niets. De dorpen in de ambachten
waren bovendien klein. Er waren nog zoo
geen wetten, die voor het gansche land
of gewest van kracht waren.
De technische term van hun recht tot
bestuur en rechtspraak was: het recht
van lage jurisdictie, d.w.z. het recht van
wetgeving, bestuur en rechtspraak binnen
het terrein van het ambacht Hierbij was
hij niet onbeperkt Hij moest rekening
houden met de wetten van hooger gezag.
Het woord lage duidde aan. dat hij alleen
kleine overtredingen kon straffen. Dit was
feitelijk het eerste en voornaamste heerlijk
recht als ambachtsheer. Al de andere, die
wij in 't volgende artikel zullen bespreken,
zijn er uit voortgekomen. Deze voorrechten
werden in Zeeland samengevat onder den
naam van ambachtsgevolg.
Zelf sprak de ambachtsheer geen recht
Hij benoemde daarvoor het college van
schout en schepenen.
HUN NAAM.
In de vroegste tijden bestond er nog
geen familienaam. Men sprak b.v. van
Jan, ambachtsheer van Renesse. Het woord
ambachtsheer verviel spoedig en het werd
Jan van Renesse. De laatste naam werd
later niet alleen door den ambachtsheer,
maar ook door zijn nakomelingen, ofschoon
geen ambachtsheer meer zijnde, gedragen.
Vandaar dat thans een aantal personen
in ons land b.v. heeten Van Tuyl van
Serooskerke.
Toen na den Spaanschen tijd aanzien
lijke burgen door aankoop ambachtsheer
werden, breidden zij hun naam eveneens
uit met den naam van het ambacht Hierin
was ook een weinig ijdelheid. Tevens had
den zij het recht om het wapen van het
ambacht te voeren.
R. B. J. d. M.
ICWordt vervolgd)..
Je weeft 1891.
Door de opnieuw ingevallen strenge
vorst zijn alle binnenhavens en het ge-
heele kanaal door Walcheren met een vrij
dikke ijskorst overdekt zoodat het Vlis-
singsche havenbootje zich slechts met
moeite een doortocht door het ijs kon
banen.
Het bleek voor het kleine scheepje op
den duur ondoenlijk den geregelden dienst
vol te houden, zoodat later op den dag
slechts om het uur een reis naar en van
de buitenhaven kon worden gemaakt. La
ter heeft de pennyboot den dienst geheel
moeten staken.
Ook de provinciale stoombootdienst op
de Wester-Schelde heeft de vaart op Bres-
kens en Terneuzen, wegens het ijs moe
ten staken.
De thermometer wees op 1 Januari
's ochtends 8 uur, 7 graden Fahrenheit
25 graden vorst.
Op 31 December is de kiel gelegd van
het stalen schroefstoomschip 4e kl., „Sum-
bawa" genaamd, dat op de fabriek der
Kon. Mij. „de Schelde" alhier in aanbouw
komt voor rekening van het departement
van koloniën en bestemd is voor de Indi
sche militaire marine.
Op Oudejaarsdag 1890 is men van Mid
delburg op schaatsen over het kanaal .aar
Veere gereden. Dit is de eerste maal sedert
het kanaal bestaat.
Benoemd tot onderwijzer aan school C
te Vlissingen de heer P. Houterman te
Serooskerke.
Zoo ooit, dan is het vooral thans, dat
Vlissingen als haven- en zeeplaats wedeiom
door de aanhoudende vorst tot haar volle
recht komt.
Terwijl toch schier alle havens van Ne
derland en België niet meer, of niet dan
met de grootste gevaren kunnen bereikt
worden door zeil- en stoomsct epen, biedt
de Vlissingsche haven met hare werken de
schoonste gelegenheid voor een veilig bln-
nenloopen van alle schepen niet alleen
aan, maar stelt hen ook in staat hunne
ladingen te lossen en te verzenden.
Bereids zijn dan ook tal van stoom- en
zeilschepen binnen, waarvan enkelen be
gonnen zijn te lossen, hetwelk een buiten
gewone drukte en bedrijvigheid in ons
midden oplevert.
Daarenboven levert de Schelde, wegens
het daarop zich bevindende dryfys, een
prachtig gezicht op, en is zulks oorzaak
dat de zeeboulevard tevens als de schoon
ste gelegenheid kan aangemerkt worden
om van het heerlijkste zeegezicht te profi
teered dat zich denken laat.
Geen wonder dat deze dan ook vele be
zoekers tot zich trekt.
Op 1 januari heeft de heer J. C. de
Ruyter de Wildt zijn betrekking alhier
aanvaard als inspecteur over het Neder-
landsche Loodswezen, de betonning, beba-
kening en kustverüchting in het 6e dis
trict, alsmede die van permanent commis
saris van toezicht op de Scheldevaart.
Candidaat J. Schouten heeft bedankt
voor het beroep naar de Ned. Herv. ge
meente te Veere.
Op Oudejaarsdag gingen drie personen
te voet over de Zandkreek bjj het veer van
Kortgene naar Wolfaartsdijk. Ook de post
ging per ysslede over. Sedert Januari 1855
is zoo iets niet voorgekomen. Het is ook
een groote zeldzaamheid, dat de stoom
bootdienst van Middelburg op Zierikzee,
zelfs „achterom", d.w.z. langs de Noord
zijde van Noord-Beveland, gestaakt moet
worden, zooals thans het geval is.
EEN GEMAKKELIJK, VOEDZAAM
MIDDAGMAAL VOOR WEINIG GELD.
De aardappelen In de schil koken
en brandstof besparen.
Martlne Wittop Koning schrijft ons:
's Winters maken we graag gebruik
van de mogelijkheid om ons geheele mid
dagmaal in één pan tc bereiden: de erw
tensoep en de stamppot vormen daarvan
algemeen bekende voorbeelden.
Voor die voorkeur bestaat een afdoen
de reden, immers het eten komt in de
ééne soepterrine of de ééne schaal wei
lekkerder warm op tafei dan wanneer
het uit diverse pannen in verschillende
schalen moet worden overgeschept. In
dezen tijd hechten we bovendien waar
de aan de brandstofbesparing, die de één-
pansmethode meebrengt
Alles met elkaar feiten genoeg, die er
ns toe kunnen brengen om de stevige
soep en den stamppot aan te vullen met
nog een derde éénpanstype, dat in Hol
land minder bekend is: het gerecht van
met elkaar gekookte groente en aardap
pelen (soms ook vleesch), waarvan de
ingrediënten echter ten slotte niet worden
dooreengestampt, maar losjes door elkaar
geroerd, zoo, dat alle bestanddeelen dui
delijk zichtbaar blijven.
Zóó'n gerecht heeft boven den stamp
pot zelfs iets vóór: de aardappelen heb
ben minder kans op verlies van vitamine
C dan wanneer ze tijdens het stampen
volop met lucht in aanraking worden
gebracht.
Misschien moeten we even aan de
.vreemdigheid" wennen; dat geldt echter
alleen voor den allereersten keer, dat we
met het gerecht kennis maken, want als
we het eenmaal geproefd hebben, komen
we er zeker op terug en krijgt het zijn
vaste plaats in het week-menu!
Een paar recepten beide zonder
vleesch, maar beide bijzonder smakelijk
v.1jz»n den weg aan de huisvrouw, die
er do nroef mee wil nemen; het eerste
voorbeeld leert ons het extra-kaasrant
soen op voordeelige wijze gebruiken;
Moeder vraagtToen we nog in H.
woonden, ging mijn zoontje op de voorbe
reidende Montessorischool. Tevoren leek t
alsof hij grooten aanleg voor teekenen had,
op de Montessorischool keek hfl er niet
Ufenteefa'h.FeiAcudAezd.fUqt
GORGELEN MET
V eu APOIH SN OROG. IN BUISJES 21 «fc
meer naar om. Nu is hij op een gewone
school, waar hem de techniek wordt bijge
bracht en heeft hjj er weer pleizler in. Ik
meende, dat juist het Montessori-onder-
wijs zoo bevorderlijk was voor de ontwik
keling van teekengaven?
Antwoord. Het is best mogelijk, dat uw
kind, juist in de jaren dat hij op de Mon
tessorischool zat, ten aanzien van het tee
kenen een latente periode doormaakte of
dat zijn belangstelling door andere onder
werpen meer werd gewekt. Met het Mon-
tessori-onderwys heeft dit „zwijgen" niets
te maken. En wanneer U spreekt over
teekentechniek, dan wil ik U er op attent
maken, dat deze juist op de Montessori
school in geenen deele verwaarloosd wordt,
alleen op een geheel andere wijze wordt
benaderd.
REDACTEUR J. M. MULLIfi.
Zooals reeds eerder vermeld, werd te
Zierikzee een wedstrijd gespeeld, met de
bepaling, dat de winnaar t.z.t. een match
zal spelen met den kampioen van Zeeland.
De winnaar van dezen strijd zal tenslotte
den titel verwerven. De driekamp te Zierik
zee is geëindigd met een fraaie overwin
ning van den heer J. J. v. d. Ende. Hij
haalde 6 pnt. uit 8 partijen, terwijl de
heeren dr. WestendorpBoerma en J. Ba-
rendregt beiden 3 pnt. behaalden.
We laten hieronder uit de2en driekamp
een interessant eindspel volgen, tusschen
dr. WestendorpBoerma met wit en Joh.
Barendregt met zwart
ZwartJoh. Barendregt
11
n
Of
ÉS
a bede t g h
Witdr. WestendorpBoerma.
In dit eindspel heeft zwart de kwaliteit
minder, en hij moet derhalve vechten voor
remise. Ondanks beperkten denktijd, werk
te zwart het volgende plan uit (de op
merkingen zijn van den zwartspeler). Bo
venstaande stelling ontstond na den 21en
zet van wit dus zwart is aan zet.
Zwart redeneerde nu als volgt„Als ik
den koningsvleugel vastleg (wat mogelijk
is) met zoo weinig mogelijk materiaal, dan
kan ik het andere materiaal op den dame
vleugel concentreeren en deze event, ook
vastleggen. Myn eenige zet was dus 21
Le3t (anders komt Td3 en ik moet mijn
toren in plaats van mijn looper gebruiken
om den koningsvleugel vast te leggen).
22 Kbl h4 23 Td3 Lg5 (hier kan wit niets
meer beginnen). 24 Thdl Td8 25 TaS Ta8
(en vooral geen verzwakkende pionnen-
zetten, deze moeten tot het uiterste ver
meden worden). 26 Tdd3 met dreiging
Tdb3 en verzwakking van zwart's stel
ling, dus 26 Kd7 27 b4 Le7 28 Tab3
Kc7 om na een event. a4a5a6 en c5
met dc5: en Td8 nog eenige remise-kansen
te behouden,
29. a4 Lg5 30 b5? een foutzet, waarna
de partij remise wordt. 30 c5 31. a5
Kd7 32 Tdl Ke7 33 Tbd3 Td8 34 Kb2 Td7
35. Tel Ke8 36 Te4,Ke7 S7 Kc3 Td8 38
Tdl Tf8 39 Tfl Kd7 40. Kd3 Tf4 41 Tf4:
eM: 42 Ke4 Ke7 43 a6 b6 en wit stemde
in remise toe."
Of men al of niet ten volle met de bere
deneering van zwart instemt, is. het toch
interessant deze aan de hand van het
partjjverloop, te toetsen.
We maken er de lezers van deze rubriek
nog eens speciaal opmerkzaam op, dat we
ons voor toezendingen van beredeneerde
partij-fragmenten als bovenstaand, steeds
ten zeerste aanbevolen houden.
STOOFPOT MET WORTELEN
EN UIEN.
<2 3 personen)»
150 gr. (1% ons) belegen or
jonge kaas, 1250 gr. (2Vb pond)
aardappelen, 750 gr. (lVa pond)
worteLen, 2 3 groote uien, 4 d.L
(4 kleine thee kopjes) melk,
40 gr. (2 afgestreken eetlepels)
boter of vet, wat zout, misschien
wat peper.
Leg de schoongeboende, in parten ge
sneden aardappelen in de pan met een
bodempje kokend water; leg er de in
niet te dunne stukjes ge neden wortelen
en uien op ei. de boter of het vet; sluit
de pan stevig dicht en laat op een zacht
vuur alles samen gaar en ongeveer droog
worden (ongeveer Vt uur).
Giet er de melk bij, laat die aan de
kook komen en roer dan alles losjes
door elkaar; meng er ten slotte de ge
raspte of in blokjes gesneden kaas door
en Iaat die even mee warm worden»
