RANGEEREN IN HET DONKER.
Van „bonte" treinen en „vuile" sporen.
Tweede blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Zaterdag 4 Januari 1941
'(Van een specialen medewerker).
In het aardedonker van den sterrenloo-
zen nacht, voortdurend bedacht op drei
gend gevaar, zoeken wij behoedzaam on
zen weg tusschen de vele sporen van het
groote rangeerterrein. Boven ons hoofd
schemeren vaag, aan hooge masten, de
natriumlampen, die in gewone tijden de
duisternis in dag doen verkeeren, maar
die nu nauwelijks bij machte zgn een
flauw schijnsel op den grond te werpen.
„Daar staat er één", zegt de onderchef,
die mg'n leidsman is op dit pad van avon
tuur.
Tegen het diffuus blauwig licht van een
wisselsein teekent zich forsch en grillig
het schaduwbeld af van een man, die ge
spannen staat te turen in het grondelooze
zwart.
Een dof gerommel, gerucht van ijzeren
wielen op railsonwezenlijk groot
doemt dreigend een goederenwagen op uit
het niet. De gedaante bukt zich, zijn arm
schiet uithij heeft iets op de rails
gelegd
Een angstwekkend lawaai, een ijselijk
gierend geluidde wagen staat.
„Dat noemen we sloffen", verklaart de
onderchef, maar hoe het ging heb Ik niet
kunnen zien.
„Wat zag ik daar achteruit zetten, de
Put in?" informeert hij bij den man, die
het slofwonder heeft verricht en laat even
het magere lichtkegeltje van zijn zaklan-
plaatsen in het land. Bonte treinen, wor
den die genoemd. Nu moeten die wagens
eerst over verschillende sporen verdeeld
worden, om ze naar gelang van hun be
stemming te kunnen groepeeren en in fat
soenlijke treinen in te deelen. Die verdeel-
sporen liggen hier op een terreingedeelte,
dat de Put is gedoopt, omdat het lager
ligt dan de omgeving. Zoo'n bonte trein
wordt nu ontkoppeld en door een locomo
tief die er achter staat, langzaam tegen
den heuvel opgeschoven. Zoodra een wagen
over het hoogste punt heen is, krijgt hij
meer vaart dan de rest en loopt in z'n
eentje vooruit de helling af. Over een
wissel wordt hijdan in de gewenscbte
richting geleid, en zoodra hij die ver genoeg
voorbij is, wordt de wissel achter zijn
broek omgegooid, omdat de volgende wagen
er ook alweer aankomt. Soms gaat het
met een stuk of wat wagens tegelijk. Een
spannend spelletje is het, dat groote behen
digheid vergt. Als er een handige wissel
wachter aan staat, kan een goederentrein
van een zestig wagens op die manier soms
wel in 16 k 17 minuten worden uitgesor
teerd. Ook 's nachts als de terreinverlich
ting in volle glorie brandt. Maar nu is er
geen sprake van. Alleen bij volle maan en
een heldere lucht wil het nog weieens luk
ken. Maar als het zóó is als vannacht,
duurt het wel viermaal zoo lang."
„Maar waarom ging het vanmiddag dan
niet?"
Rangeerder ttt ^nachtgewaad
taarn over diens gestalte gleden.
Het is een rangeerder. Groote kerel,
met een blauwe kiel over een ruig wollen
buis met hoogen kraag, zooals zeilers wel
dragen en dat bepaald stoer staat. Een
koperen toeter glimt omtrent zijn hart
streek, een lakensche pet met gelakte klep
en roode biezen duidt op zijn waardigheid.
Hg spreekt een geheimzinnige code, waar
iets over Post Ret en A3 in voorkomt en
waar ik niets van begrijpen kan.
Even later wordt me echter iets duide
lijk.
„Hier is Post Piet", zegt de gids, en
houdt de deur van een houten huisje open,
waarin een glimmend apparaat met veel
hefboomen, rondé schijfjes en kabalistische
teekens staan, waar twee telefoons op het
eigenste moment een luidruchtig duet gaan
rinkelen en een potkachel lustig te snor
ren staat.
Aan een tafel met paperassen zit een
man in een keurig uniform met glimmende
knoopen en met een hevig gefronsd voor
hoofd. Hij prevelt iets in de eene telefoon
over een kar, die moet restaureeren en
commandeert in de andere, dat 5008, die
staat aangegeven op B3, op B4 moet ko
men, omdat alleen B4 schoon is. Dan staat
hg op en al is hij, wat je dadelijk zien kon,
iemand, die met verschrikkelijke beslom
meringen zit, toch weet hij nog een min-
zamen glimlach te tooveren voor den man
van de krant, die van de Directie mag
komen kijken, hoe het rangeeren wel gaat
op de verduisterde emplacementen.
Het antwoord op deze vraag geeft hij
In een van de telefoons, die een stem laat
hooren heelemaal uit Zuid-Limburg, van
het rangeerstation Susteren.
„Hoe gaat het?" neuzelt die stem.
„Zoo'n gangetje" zegt de man van de
vele zorgen. „Wg zijn een stuk achterop,
want je kon niet heuvelen met die kou
vanmiddag. Maar we hopen het te kla
ren."
Heuvelen.
„Dat is eigenlijk het grootste bezwaar",
verklaart de onderchef. „U hebt daar
straks bemerkt, hoe het spoor op een ge
geven oogenblik omhoog liep, en toen weer
omlaag. Dat was een heuvel. Die steekt
zoo'n anderhalf k twee meter boven het
terrein uit.
U moet zich dat heuvelen zoo voorstel
len. We krijgen hier verscheidene treinen
binnen met wagens, bestemd voor allerlei
„Te koud. Als het vriest, en de
wagens hebben een poosje gestaan,
dan worden de smeerpotten te koud
en als de olie dik is, loopen de wagens
niet vlot genoeg weg. Dan moeten ze
den heuvel afgestooten worden. Dat
gaat natuurlijk langzamer en als we
tegenwoordig overdag niet heel hard
opschieten, is het 's nachts natuurlijk
huilen. Met die verduistering moet je
alle wagens voorzichtig doordrukken,
de Put in, en stuk' voor stuk weg
zetten".
Intusschen zit de meneer van de twee
telefoons, die opzichter wordt genoemd,
en die aansprakelijk is voor den goeden
gang van zaken, te puzzelen, hoe hij met
een wagen „vee met verhooging" voor
Heerenvaen aan moet.
Natuurlijk denk ik, in mijn leeke-on-
schuld, dat er een veearts aan te pas moet
komen, maar verhooging beteekent, dat
hg k raison van 25 pet. verhooging van
den vrachtprijs met een personentrein
kan worden doorgezonden, als hij anders
niet op tijd zou aankomen. Nu gaat het er
om, of hij nog met een extra trein mee kan.
Verder is er nog een wagen met een
levensgroote tapissière, die hij per se
„bloot" wil hebben. Dat wil zeggen, dat ze
hem vrij moeten maken uit een bonten
trein, omdat een huisvrouw, die een ver
huizing dirigeert, allesbehalve malsch is in
haar oordeel over die lui van het spoor,
als ze haar boedeltje niet op tijd ziet arri-
veeren. Wat weet zoo'n mevrouw ook van
nachtelijke puzzles op stikdonkere rangeer-
treinen en om zoo'n verhuizing vrij te
krijgen uit een langen trein, terwijl haast
ale sporen „vuil" zijn, dat wil zeggen,
bezet. Heeft zij eenig idee van de lange
telegrammen over „Fahrtnummers", mili
taire treinen, die in ieder geval voor moe
ten gaan? Heeft zij ooit met handen, die
half bevroren zgn, met vingers, die krom
staan van de kou, zware koppelingen aan
gehaakt, wissels telkens weer sneeuwvrij
gemaakt en met levensgevaar sloffen voor
de wielen gelegd?
Dat zijn zoo van die gedachten, die ons
door het hoofd spelen, terwijl we in een
bescheiden hoekje toekijken.
Ondertusschen wordt het steeds later.
In de algemeene drukte wordt het kachel
tje vergeten. Tegen twaalven is het zoo
dood als een pier. De opzichter merkt er
niets van. Die krijgt nu allerlei telefoon
tjes over treinen, die onderweg zijn. Veel
meer dan in normale tijden, als ook de
goederentreinen zich behoorlijk aan de
dienstregeling kunnen houden, moet nu te
elfder ure, aan de hand van dergelijke
gegevens, in het rangeerplan geïmprovi
seerd worden. Daar is Groningen. De sa
menstelling van 10243 ,,'n Eerdappeltrein".
Schrijf maar op 3 Rotterdam, 2 Susteren,
2 Lochemzoo volgt een heele reeks.
„Mooi samengesteld", prijst de opzich
ter vriendelijk, en dan sarcastisch „Heb
ben jullie daar zooveel tijd?"
Zwaar werk.
„Kom, we gaan eens verderop kijken",
stelt mg'n gastheer voor. We stappen vast
beraden de deur uit, maar als we dan in
den ijzigen wind staan te rillen, kunnen
onze licht-gewende oogen totaal niets on
derscheiden. Het duurt even, voor wij ons
verder wagen, want het is drommels ge
vaarlijk tusschen de sporen, waar hard
gewerkt wordt, omdat er zoo om en de bij
zeshonderd wagens behandeld moeten
worden.
„En het weer gaat nu nog", vindt de
souschef. „Als het sneeuwt en vriest, is
het vaak beestenwerk. Dan moet je die
pen eerbied hebben, voor wat die kerels
presteeren. D*r wordt vaak gezegd, dat
een rangeerder met zijn eene been in het
graf, met zgn andere in de gevangenis
staat en daar schuilt niet veel overdrij
ving in. Je hebt er dan ook pientere men-
schen voor noodig, met een sterk ontwik
keld verantwoordelijkheidsgevoel.
Kijk, daar moet u in de krant vooral
dén nadruk op leggen, dat het niet
zoo moeilijk is, een dienstregeling in
elkaar te schroeven, maar dat de uit
voering, waarbij zich allerlei onver
wachte moeilijkheden voordoen, de
grootst mogelijke oplettendheid vergt
en zeer veel persoonlijken moed, ge
paard met voorzichtigheid.
Vooral nu de seinlichten zoo moeilijk te
zien zijn, en de wisselwachters niet kun
nen waarnemen, of een spoot al dan niet
vrij is, moeten de menschen, die in een
rangeerploeg samenwerken, volkomen op
elkaar kunnen vertrouwen. Iedere onacht
zaamheid kan fatale gevolgen hebben.
Maar ik kan u wel verzekeren, dat het
voor ieder, die hier werkt, een eerezaak
is, dat de moeilijkheden zoo snel en zoo
goed mogelijk overwonnen worden."
Ondertusschen zijn we bij een wissel
huisje aangeland, waar een wachter twaalf
wissels bedient en rauwe kreten wisselt
met de menschen buiten. Want dat is
ook* nog een vereischte bij dit bedrijf:
een stentorstem, die als het moet boven
een storm uit kan komen.
Een al waakzame activiteit is deze
wisselwachter. Op zijn nederigen post is
hij immers verantwoordelijk voor men-
schenlevens. Want hoe ingenieus de veilig
heidsinrichtingen ook zijn, hoe streng ook
de voorschriften, er is altijd nog kans op
fouten. Geen oogenbik mag zijn aandacht
verslappen.
We gaan weer naar buiten en ik strui
kel meteen oyer een stuk ijzer, dat naast
de rails ligt. „Dat's nou een slof", zegt de
onderchef. Het lijkt op het eerste gezicht
wel een groote ijzeren schaaf. Een plat
stuk ijzer, met naaf onderen omgebogen
randen, dat aan het eene eind oploopt
en dat voorzien is van een stevig hand
vat. Als een wagen, die door de rangeer
locomotief weggestooten is, er wat te hard
aan komt karren, wordt zoo'n slof op
een spoorstaaf gezet, een van de voor
wielen komt er op te staan, neemt het
ding mee, -en door de geweldige wrijving
is de wagen binnen een paar meter tot
stilstand gekomen.
Ik krijg een kleine demonstratie, hoe
zoo'n slof op de spoorstaaf geplaatst moet
worden. Staat hij scheef, dan ontspoort de
wagen. Wordt hg te dicht bij een wissel
gezet, dan wordt de wisseltong vernield en
komen er brokken van.
„En is de rangeerder er niet vlug genoeg
bij, dan loopt hij kans, dat hij niet meer
uit de voeten kan komen", bedenk ik erbij.
En ik vraag „Gebeuren er niet dikwijls
ongelukken
„In aanmerking genomen, hoe gevaarlijk
't werk is, heel weinig. Dat komt doordat
er met uitgezocht personeel gewerkt wordt
en omdat het „veiligheid voor alles" er bij
de spoorwegen ingeheid wordt".
Een conducteur komt voorbijgaat zgn
trein „opnemen". Met zgn lantaarntje
zoekt hg de merken en nummers van de
wagens, om die op te nemen in zijn „wa-
genlgst". Als hij FWCS noteert, weet iede
re spoorwegman dadelijk, dat het een vee
wagen is met 21 M2 bodemoppervlak,
Westinghouserem en stoomleiding.
En daar komt de „kar" aan, die daar
straks nog moest restaureeren water in
nemen, kolen laden, vuur schoonmaken.
Ziezoo, nu kan er weer een trein weg.
Dat geeft wat lucht.
Maar de rangeerlocomotief is al druk
in de weer om hijgend en blazend de vol
gende te formeeren.
Op de machine.
„Meester, mag meneer eens op de ma
chine?"
Heeft de onderchef gevoeld, dat ik als
een kleine jongen stond te popelen om
eens op dien „feilen salamander" te mo
gen
Even later sta ik op de plaat, achter de
kranen en manometers.
Ha, dat is nog mooier, dan het speel
goedtreintje dat ik mijn vierjarigen zoon
door den goeden Sint heb laten geven 1
Vooruit, achteruit, weer vooruit... boem,
geef ze een zetje
De meester, een en al opettendheld, volgt
in blind vertrouwen de aanwijzingen van
de rangeerders.
„Eentje voorzichtigbrult een stem
door den nacht. Dat 's een tankwagen.
Zoetjes wordt hij op zijn plaats gebracht.
Tusschen de bedrijven door houdt de ma
chinist bij stukken en brokken een verhan
deling over de manipulaties die hij verrichf.
,,'t Valt nou niet mee om geen stukken te
maken. Maar goed, dat we na tienen met
zijn tweeën zijn. Anders was het niet vol
te houden. Als je zelf moet stoken en je
hebt in het vuur gekeken, zie je de eerste
oogenblikken buiten niets meer. En je kunt
niets riskeeren".
Een heelen tijd hobbel ik mee op de
zwoegende kar. Die heeft het tegenwoordig
ook al zwaarder dan anders, want er is
MISLEIDENDE AANDRANG TOT
ORGANISATIE.
In de afgeloopen weken zijn enkele ge
vallen o.m. in den visch- en den rij
wielhandel voorgekomen, waarin een
vereeniging of bond zich in een circulaire
tot niet-aangesloten bedrijfsgenooten richt
te met de mededeeling, dat die vereeniging
of bond door den secretaris-generaal van
het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart was goedgekeurd als eenige
organisatie voor den desbetreffenden be
drijfstak. Dientengevolge zou iedere be-
drijfsgenoot, die nog niet als lid was
toegetreden, verplicht zijn zich aan te
sluiten. Het betreft hier een ergerlijke
misleiding, die op geen enkelen grond
steunt.
Wel machtigt het besluit betreffende
opbouw en organisatie van het be
drijfsleven den secretaris-generaal tot
een dergelijken organisatiedwang, maar-
tot op heden is op grond van deze
bevoegdheid nog geen enkele or
ganisatie als uitsluitende vertegenwoordi
ging van den betrokken bedrijfstak erkend.
Aan een ieder wordt derhalve dringend
aangeraden, zich bij ontvangst van derge
lijke circulaires voor nadere inlichtingen
te wenden tot den Economischen voor
lichtingsdienst, Rijnstraat 24 te 's-Gra-
venhage, welke de voorlichtingsinstantie is
van het departement van handel, nijverheid
en scheepvaart.
De omstreeks 20 November gepubliceerde
mededeeling van de organisatie-commissie
voor het Nederlandsche bedrijfsleven, waar
in deze met nadruk het verzoek tot het
bedrijfsleven richtte plannen tot concen
tratie van bestaande, tot oprichting van
nieuwe vereenigingen, enz. tot nader order
geen vasten vorm te laten aannemen, is
nog steeds onverminderd van kracht.
Botsingen in Mexico.
Uit Mexico meldt het D.N.B.: Bij de
Installatie van de nieuwe gemeentebe
sturen is het in talrijke Mexicaansche
plaatsen tot min of meer bloedig- verloo-
pen botsingen gekomen. De gouverneur
van den staat Tamaulipas moest, naar uit
Matamoros gemeld wordt, zelfs de staat
van beleg afkondigen om onlusten te ver
hinderen. In talrijke Mexicaansche plaatsen
zijn thans twee gemeentebesturen aanwe
zig, die in min of meer scherpe vormen
tegen elkaar in werken. Tot bijzonder
bloedige botsingen, waarbij verscheidene
dooden en gewonden vielen, is het in Val-
ladolid en andere plaatsen in den staat
Yucatan gekomen. Ook uit Torreon en an
dere steden in den staat Coahulla komen
berichten over felle vechtpartijen.
EEN ITALIAANSCH DEMENTI.
Uit Rome meldt Stefani: In bevoegde
kringen weerlegt men categorisch een Reu-
terbericht dat de Italiaansche kazernes
en garnizoenen van Postumia geheel ver
woest zouden zijn door een brand, die een
gevolg zou zijn van een sabotagedaad.
VOORZITTER VAN BRITSCH-
INDISCHE CONGRESPARTIJ.
GEARRESTEERD.
Reuter meldt uit Allahabad, dat de
voorzitter van de Britsch-Indische con-
grespartij, Aboekalam Azad,. gearresteerd
is.
DE GLASVENSTERS VAN DE
ST. GUDULAKERK TE BRUSSEL.
De beroemde glasvensters van de go-
thieke St. Gudulakathedraal te Brussel zijn
op aanraden van de Duitsche overheid met
het oog op mogelijke aanvallen van de
R.A.F. in veiligheid gebracht.
MASSABOUW TE ROTTERDAM.
Bij de gisteren plaats gehad hebbende
opening van een tentoonstelling van ont
werpen, ingekomen als antwoord op een
prijsvraag „Woningen 1940" te Rotterdam,
heeft de heer D. Buitendijk, voorzitter van
de patroons vereeniging ,,Rotterdamsche
bouwkring algemeen belang" gememoreeerd
dat, dank zij de medewerking van den re-
geeringscommissaris voor den wederop
bouw, thans te Rotterdam ruim 1000 per
manente arbeiderswoningen gebouwd wor
den. Indien geen stagnatie optreedt, zullen
die woningen in April a.s. voor bewoning
gereed zijn. Voorts wees deze spreker er op
dat er plannen zijn voor ca. 2400 woningen.
SKISPORT EISCHT SLACHTOFFERS.
Zeven skiloopers, die van de Ulmer Hu-
ette bij St. Anton am Arlberg naar de Val-
luga klommen, zijn door een sneeuwstorting
meegesleurd.
Men had het ongeluk zien gebeuren, zoo
dat terstond een reddingsexpeditie naar de
plek des onheils kon vertrekken. Drie der
genen, die bedolven waren, hadden zichzelf
bij aankomst van de redders al ongedeerd
uit de sneeuwmassa's kunnen bevrgden.
Twee anderen daarentegen, afkomstig uit
Augsburg, konden na moeizamen arbeid
slechts als lijken geborgen worden. De beide
laatsten werden levend, maar zwaar ge
kwetst in veiligheid gebracht. Het ongeluk
zou een gevolg zijn van ondeskundige keuze
van de route.
geen „Sik" meer om te helpen. Een sik ls
een locomotor en zoo'n ding loopt op olie.
Dus
Als ik eindelijk weer op den beganen
grond sta, ls het hoog tjjd om eens naar
huis te gaan.
Boordevol indrukken neem ik afscheid,
met diep respect, voor wat hier in het don
ker gepresteerd wordt.
Als het tegenloopt, als ze vannacht niet
klaar komen en het personenvervoer daar
van de gevolgen ondervindt, zou er dan
hard gemopperd worden in de goed ver
warmde coupé's?
Het pubiek heeft anders wel geleerd om
heel wat voor lief te nemen.
Dat het niet altijd normaal kan- loopen
onder de tegenwoordige omstandigheden,
begrijpt een kind. Maar er zijn toch weinig
reizigers, die beseffen, hoe er bij nacht en
ontij gezwoegd wordt, om de zaak zoo goed
mogelijk te laten rollen. Dat mag daarom
wel eens in de krant.
De legerberlchten van gisteren.
HET DUITSCHE.
Het opperbevel van dè Duitsche weer
macht maakt bekend:
In den loop van Donderdag heeft het
luchtwapen aanvallen op doelen aan de
Oostkust van Engeland gedaan. Een pa
trouilleboot werd in duikvlucht met bom
men bestookt en tot zinken gebracht.
Donderdagnacht hebben vrij sterke for
maties gevechtsvliegers als vergelding voor
de op Bremen gerichte Engelsche aanval
len, boven de haven en de stad Cardiff
bommen van elk kaliber laten vallen. Tal-
rgke branden konden ten deele tot op een
afstand van 100 km waargenomen worden.
Britsche vliegtuigen hebben op twee
Noordduitsche plaatsen bommen laten val
len, waarbij weer een ziekenhuis en ver
scheidene huizen voornamelijk in onmis
kenbare woonwijken, getroffen werden.
Branden, die in enkele pakhuisruimten en
fabrieksinstallaties ontstaan waren, kon
den evenwel door de luchtbescherming van
het bedrijf gebluscht worden, zonder dat
noemenswaardige schade op militair ge
bied of op dat van de oorlogseconomie
werd aangericht. In totaal vallen acht
dooden en twintig gewonden te betreuren.
Twee Britsche vliegtuigen zijn neerge
schoten. Eén Duitsch vliegtuig wordt ver
mist.
HET ITALIAANSCHE
Het Italiaansche hoofdkwartier publir
ceert weermachtsbericht no. 210. Het luidt
als volgt:
In het grensgebied van Cyrenaica heeft
onze artillerie haar afweervuur gericht op
vijandelijke gemechaniseerde formaties en
vlootstrijdkrachten. Bombardementsvlieg
tuigen hebben vele malen een der voor
uitgeschoven bases van den vgand aan
gevallen, alsmede schepen n-oij de kust,
waarbij een kruiser werd geraakt. Andere
luchtstrijdkrachten richtten bommen en
mitrailleurvuur op gemechaniseerde for
maties aan het front van Bardia en in
den woestijn. Onze vliegtuigen keerden
alle terug.
Aan het Grieksche front werden aanval
len in eenige sectoren, welke een plaat
selijk karakter hadden beslist afgeslagen.
Onze koene overval bracht de vijandelijke
elementen op de vlucht en leverde krijgs
gevangenen op.
Vijandelijke vliegtuigen hebben Elbassan
gebombardeerd, waar zjj eenige verliezen
veroorzaakten onder de burgerbevolking.
Uit Oost-Afrika niets van belang te
melden.
Lustelooze stemming op de
Amsterdamsche beurs.
Hoewel het zakenverkeer op de Am
sterdamsche effectenbeurs gisteren van
bescheiden afmetingen bleef, ging er toch.
iets meer om dan eergisteren het geval
was, althans ontwikkelde zich in enkele
rubrieken nogal wat affaire. De stemming
was lusteloos en de koersen meerendeela
lager en naar het scheen, moest dit op
rekening worden gesteld van het koers
verloop van New-York, dat niet ln over
eenstemming was geweest met de daaraan
gestelde verwachtingen. De aandacht werd
in de eerste plaats getrokken door Aku's,
die in tegenstelling met het algeheele
beurssentiment, vast gestemd waren en
daarbij vry druk verhandeld werden. Bg
de opening werd reeds dadelijk iets boven
het vorige slot gehandeld en onder beurs-
tijd liep de koers geleidelijk aan nog een
viertal punten naar boven. Deze vaste
tendenz hield verband met het feit dat
het conversierecht van de 5% obli-
gatiën Aku is afgeloopen. Unilevers waren
stil en een kleinigheid lager. De Philips-
aandeelen die eenige punten beneden het
vorige slot werden ingezet, konden zich
later een kleinigheid verbeteren. Op de
suikerafdeeling zakten H.V.A.'s na reeds
lager te zijn ingezet langzaam aan nog
een kleine tiental punten naar beneden.
De tabaksrubriek was zeer stil. De affaire
in scheepvaartaandeelen was van kalmen
aard. De handel in petroleumaandeelen
beperkte zich hoofdzakelijk tot Olies die
na eenige procenten lager te zijn Ingezet,
onder beurstijd slechts weinig schomme
lingen meemaakten.
In navolging van Wallstreet waren de
Amerikaansche fondsen meerendeels lager,
en daarbg hadden zg zelfs een gedrukter
voorkomen dan naar verhouding van het
koersverloop in Amerika gevestigd was.
De omzetten waren niet groot.
Voor de Nederlandsche beleggingswaar
den in het bijzonder het eersteklassemate-
riaal bestond een vaste stemming.
Amsterdam 1936 3% 86%
Bataafsche Petr. Mij. Obl. 3% 82%'
A Amsterdamsche Bank 118
A Ned. Gist- en Spiritusfabr. 420 421
A K.M. De Schelde Nat Bez. 60 62
A Houthandel Alberts 106 105
C Union Pac Rr 89%
Nederland le lng 1940 4 101 100%
Nederland 2e lng 1940 4 97% 98%
Nederl. met bel. fac. 1940 4 101 100%
Ned. k f 1000 1938 (3%) 3 88% 89
Indië k 1000 1937 3 89% 89%
A Koloniale Bank 199 195
A Ned. Ind. Handelsbank 137% 134
C Ned. Handel Mg. 130 127%'
A Van Berkels Pat 46% 47
C Calvé Delft 77% 76%'
A Lever Bros en Unilever 131% 129%
A Philips Gloeil. Gem. Bez. 212 208%
C Am. Car Foundry 35 33
C Anaconda Copper 32 31
C Bethlehem Steel 89% 87%'
C Kennec. Copper 39% 39%
C North Am. Aviation 15% 18
C Rep. Steel 27% 26%
C Un. States Steel 74 72
C North Ara. Cy. 18% 18%
A Kon. Petroleum 279% 274%
C Philips Petrol 39% 38%
C Shell Union 12% 12%
C Tide Water Ass. Oil 11% 11%
A Ned. Scheepvaart Unie 189% 187
A Handelsver. Amsterdam 460% 450
A Ned. Ind. Suiker U. 274% 272
A Deli Batavia Mfl. 208 204
C Deli Mjj. k 1000 283% 278%'
A Senembah Mij. 220 216%
C Pennsylv. Rr 27% 27
A South Railway 15% 15%
C Amsteruam Rubb. 293% 285%
A Deli Batavia Rubb. Mij. 227
A Hessa Rubber Mij. 151 149%
A Serbadjadi Sum Ruhb. 135% 135
