WAT MU?
Tweede blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Maandag 30 December 1940
Het nieuwe gemeentehuis te Kapelle.
Kroniek van den dag
Kroniek van het jaar. II.
Zwarte maanden, April, Mei en Juni van
dit jaar. Nu, tegen den oudjaarsavond is
het nog niet mogelijk, ons deze gebeurte
nissen alle nauwkeurig te realiseeren en
met ons zelf in het reine te komen over
het hoe en waarom. Bij den aanvang van
den oorlog zijn er menschen geweest, die
het voor onmogelijk hielden, dat de kleine
Europeesche staten, die den vorigen oorlog
hun neutraliteit hadden weten te bewaren,
ook thans den dans zouden kunnen ont
springen. Een strikte neutraliteitspolitiek
biedt in het huidige tijdsgewricht geen
waarborg, ook niet, wanneer deze met
groote angstvalligheid wordt gevoerd. Se
dert het uitbreken van den oorlog zijn op
de neutrale landen vaak heftige aanvallen
gedaan. Veelal werd neutraliteit beschouwd
als een overhellen naar de zienswijze van
den tegenstander en er werd dan ook van
de betrokken regeeringen het uiterste ge
vergd, om voor de integriteit hunner poli
tiek overtuigende bewijzen bij te brenggn.
In meer dan één geval mislukten deze po
gingen. In de met betrekking tot de ge
beurtenissen in April en Mei uitgegeven
witboeken is een overzicht gegeven van de
politiek der landen, die in dien tijd in het
oorlogsgeweld werden meegesleurd. In deze
witboeken is een schei-p licht geworpen
over de intriges van het oorlogvoerende
Europa. De geschiedenis zal over wat er
aan de invallen in Noorwegen, Denemar
ken, Nederland en België is voorafgegaan
het beslissende oordeel spreken. De situa
tie is ook thans nog te vei-ward, om zich
van de gebeurtenissen, van hun achter
grond en onderlingen samenhang een dui
delijk beeld te vormen. Nu wij zelf in
het oorlogsrumoer werden betrokken, is
het niet goed mogelijk, daarvoor de zuivere
objectieve maatstaven aan te leggen. Er
rest ons op dit oogenblik slechts de feiten
te memoreeren.
Allereerst, de gebeurtenis van den ne
genden April, die op het verloop van den
oorlog van zeer ingrijpende beteekenis zou
blijken te zijn: de Duitsche inval in Noor
wegen. De schaduwen ervan waren reeds
vooruitgeworpen door het Altmark-incident,
waardoor de neutraliteitspolitiek van de
Noorsche. regeering in het geding werd
gebracht. Noorwegen, als doorvoerland van
belangrijke grondstoffen, verkeerde zeker
niet hï een benijdenswaardige positie, maar
welk land in West-Europa, ondervindend de
gevolgen van den blokkade-oorlog, kon
zich wel behagelijk gevoelen De Noor
sche regeering heeft het er op aangestuurd,
tusschen de klippen door te zeilen, daarbij
tevens zekere economische belangen in het
oog houdend. Men kon zich bij het be
schouwen van de positie der Schandinavi-
sche landen bezwaarlijk aan den indruk
onttrekken, dat men er met name te Oslo
op uit was, in het behoud der neutraliteit
een zeker oorlogswinst tevens te incassee-
ren. Het getuigde wel van een gebrek aan
werkelijkheidszin, dat de Noorsche regee
ring zich niet scheen te kunnen opwerken
tot het offer, dat terwille van de neutra
liteit moest worden gebracht. Als neutrale
mogendheid was Noorwegen tevens partij
in 't conflict, waar het ging om de grond
stoffen en er was niet veel voor noodig
om het land zelf tot inzet te maken van
den strijd om de grondstoffen. Of er nu
inderdaad sprake was van bepaalde afspra
ken tusschen Oslo en Londen zal ook na
den oorlog eerst volledig aan het daglicht
treden. Noorwegen heeft den tol aan en
oorlog moeten betalen. Op den negenden
April ontscheepten de Duitschers troepen
in Noorwegen daarmede een poging doende
den Britten een slag voor te zijn. Deze
slagen waren zij inderdaad voor, want het
duurde wel zeer lang, voordat de Engel-
schen op hun beurt een landingspoging
ondernamen. De Duitschers hadden toen
reeds belangrijke strategische punten we
ten te bezetten en daarmede verschaften
zij zich tevens een basis voor verdere ope
raties tegen Engeland. De reacties in de
rest van de wereld gaven te zien, dat
Italië zich meer en meer naar de politiek
van het Derde Rijk ging richten, waartoe
ook de Maart-ontmoeting tusschen Hitier
en Mussolini wel het een en ander zal
hebben bijgedragen. In Amerika gaf men
•luide uiting aan zijn verontwaardiging over
dezé neutraliteitsschending, maar van een
scherper omlijnde stellingnamo was noch-
De arbeid In Joodsche gezinnen.
WEL AAN NEDERLANDSCHE
STAATSBURGERS TOEGESTAAN.
De tekst van de verordening, welke aan
Duitschers het dienstnemen in Joodsche
gezinnen verbiedt, heeft de vraag doen rij
zen, of ook Nederlanders onder dit verbod
vallen. De verordening spreekt namelijk
van Duitsche burgers „van Duitseh of
stamverwant bloed".
Het woord stamverwant sticht dan blijk
baar de verwarring. Opgemerkt moet ech
ter worden, dat de verordening alleen op
Duitsche „staatsangehörigen", staatsbur
gers, van toepassing is. Dus In geen geval
op Nederlandsche staatsburgers.
De bedoelde term is een technische uit
drukking uit de Duitsche Jodenwetten, die
de Staatsangehörigen splitsen in die van
Duitseh en stamverwant bloed en in
„Mischlinge" van den tweeden graad.
De oorlog in de lucht.
MESSAGERO PUBLICEERT VERLIES
CIJFERS.
De Messagero publiceert een staatje van
de totale verliezen van de vijandelijke en
de Italiaansche luchtmacht tot en met 26
December Met zekerheid neergeschoten of
op den beganen grond vermelde vijandelijke
vliegtuigen 577, door het luchtafweerge
schut of de marine neergeschoten 128, te
zamen 705. Daarbij komen er nog 189, die
waarschijnlijk zijn neergeschoten. Eigen
verliezen in luchtgevechten, door luchtaf
weer of op den beganen grond vernietigd
tezamen 291 toestellen. Daar men van de
met waarschijnlijkheid neergeschoten vlieg
tuigen een vierde als verloren kan beschou
wen, kan een totaal verlies van den vijand
aangenomen worden van 752 toestellen,
hetgeen een dagelijksch gemiddelde sedert
11 Juni van rond 4 machines bcteekent.
tans niets te merken. De Vereenigde Sta
ten volgden de gebeurtenissen in Europa
met gespannen opmerkzaamheid, zonder
echter partij te kiezen, voorzoover dit ge
paard zou gaan met een Amerikaansche
deelname in het Europeesche conflict. In
de overgebleven neutrale landen verscherp
te men zijn waakzaamheid en ook in ons
land waren uitgebreide militaire maatre
gelen er het gevolg van. Het aspect van
den Europeeschen strijd teekende zich door
den inval in Noorwegen scherper af en
hoewel na de dreiging in de November
dagen van 1939 het gevaar van een invasie
aanmerkelijk scheen te zijn verminderd,
gaf het gebeurde in Noorwegen toch aan
leiding tot grooter waakzaamheid. Het
scheen onontkoombaar, dat de vloedgolf,
die over Europa was gekomen, de kleine
neutralen in het Westen zou sparen.
We zullen de gebeurtenissen van de Meida
gen, waarin ons land ook zijn rol zou spe
len in ander verband memoreeren. In vijf
dagen van verwoeden strijd tegen een over
weldigende numerieke en technische meer
derheid werd de bezetting van Nederland
voltooid; in Zeeland werd nog eenige dagen
gevochten, maar het lot van het land was
reeds bezegeld: Duitschland had zijn opera
tiebasis tot aan de Noordzeekust vooruit
geschoven. En verder raasde het oorlogs
monster, België werd vertreden en toen
begon na de Britsche terugtocht uit Duin
kerken, den slag om Frankrijk. In een
geweldigen stormloop viel stad na stad,
de Fransche regeering trok zich terug op
de zuidelijk gelegen centra en nadat Parijs
was gevallen concentreerden zich de Duit
sche aanvallen op de Maginotlinie. In het
Fransche opperbevel waren reeds wijzigin
gen ten uitvper gelegd, Gamelin moest
zijn plaats inruimen, maar noch Weygand,
noch Pétain slaagden erin, het Duitsche
offensief tot staan te brengen. Frankrijk
stortte ineen, de regeering trad af en in
het riur van oppersten nood, nam Pétain
het lot van de republiek in handen. Tot
overmaat van ramp verklaarde Italië op
10 Juni den oorlog aan de verbondenen.
Toen was het lot van Frankrijk dan ook
spoedig beslist.
Zoo eindigde deze episode uit den ooi-log,
een der meest dramatische tevens uit de
geheele wereldgeschiedenis. In den loop
van het jaar werd dit,nog sterker geaccen
tueerd.
Een ontwerp dat goede
verwachtingen wekt.
De lezer ziet hierbij een afbeelding van
het nieuwe, door den architect F. Lensvelt
te Amsterdam voor Kapelle ontworpen
gemeentehuis.
Hoewel een dergelijke „lijnteekening"
slechts een zeer algemeenen indruk kan
geven, mag men toch reeds zeggen, dat
die indruk zeer gunstig is. Het gebouw
heeft een prettig aanzicht, eenïgermate
zakelijk, maar is daarbij toch allerminst
stijf en koel te noemen. Het karakter is
waardig, niet „steedsch" en het geheel zal
het ongetwijfeld goed doen tegen den ach-
tei'grond van de Nederduitsch Hervormde
kerk.
Want aan het verzoek der beide raads
leden, die het gemeentehuis liever dichter
bij Biezelinge gezien hadden, is geen ge
volg gegeven. Het nieuwe gemeentehuis zal,
zooals de teekening aangeeft, een hoek
huis zjjn, en het zal verrijzen op den hoek
van de Weststraat en het Kerkplein. Daar
toe zullen de woningen, die op dezen hoek
verwoest werden, niet weder opgebouwd
worden en zal mogelijk onteigening van
het tweetal daar nog staande woningen
moeten volgen. Deze woningen zullen, als
't ware, verplaatst worden naar het Kerk
plein, naast het nieuw te bouwen gemeen
tehuis, voor den toegang naar de gemeen
teschool.
Door deze volledige afbraak zal het niet
alleen mogelijk zijn het gemeentehuis op
een bijzonder geschikte plaats weder op
te bouwen, maar tevens om den hoofdweg
door deze gemeente' aanzienlijk te ver
broeden. De Weststraat liep nl. tot het
Kerkplein als een trechter toe, zoodat- de
straat op den hoek nog slechts een breedte
van 6 meter had. Thans zal de rooilijn van
het midden der Weststraat, waar da breed
te plm. 7y2 meter is, juist wijder uitloopen,
zoodat op den hoek een breedte van 13 /2
M. bereikt wordt. Ook de ingang naar het
Kerkplein op dezen hoek zal aanzienlijk
verbreed en op 15 meter gebracht worden.
Door deze verbreedingen wordt voorts
niet alleen het verkeer gediend,, maar zal
ook het nieuwe gemeentehuis pas ten
volle tot zijn recht komen.
Wij wezen er reeds op, en ook de teeke
ning doet dit zien, dat het nieuwe gemeen
tehuis een indrukwekkend gebouw zal
worden. De volledige lengte in de West-
straat zal 22meter en langs het Kerk
plein 43 meter bedragen. De hoogte zal 14
meter en tot den top van het torentje bjj-
na 19 meter zijn.
Zooals de teekening ook aangeeft zal
de hoofdingang op het Kerkplein komen,
waar een breede stoep met zes treden
naar de dubbele deuren leidt, die toegang
geven tot een ruime hal. Links van de hal
komt de burgemeesterskamer rechts die
voor den ontvangerachter de burgemees
terskamer, dus langs de Weststraat, vol
gen dan een spreekkamer en de kamer
van den secretaris, die verbonden is met
de secretarie, die zich op den achtergrond
over de geheele diepte van het gebouw uit
strekt. Zoo zal men, komende door den
hoofdingang, op den achtergrond van de
hal dadelijk de loketten van de secretarie
ontwaren. Achter de secretarie bevinden
zich een type-kamer, een kluis, en een
kamer voor het kadaster. Verder komen
rechts van den ingang nog een kleine kluis,
een garderobe, een kamer voor de politie,
en daarnaast komt een gemeente-woning,
die, zooals men op de teekening ziet, ook
een aparten ingang heeft. Deze tweede
ingang voert tevens naar het distributie
bureau (of bureau voor sociale zaken), dat
weer uitkomt op een ruime binnenplaats,
die, door een overbouwde poort, weer toe
gang geeft tot het Kerkplein. Dus zullen de
bezoekers van het bureau sociale zaken
niet denzelfden weg terug behoeven te
gaan. Om deze binnenplaats, die 9 bij 15 M.
groot is, bevindt zich een bergplaats voor
den lijkwagen, een garage voor de brand
weer en een werkplaats voor de gemeente
arbeiders. Verder zijn er nog eenige kleine
bergplaatsen, is er een rijwielstalling, enz.
Ooit onder den „beganen" grond zal nog
gebouwd worden, bijv. de Muis voor het
archief, die onder de secretarie komt, een
cachot, een kelder voor de centrale er-
warming, een kolenbergplaats enz., maar-
de verdere belangrijke lokalen komen op
de eerste étage, waarheen een breede trap
in de hal zal leiden. Van deze trap komt
men eerst op een ruim ontvangportaal en
daar achter, over de geheele breedte van
het hoofdgebouw, bevindt zich de raads
zaal, die 13 bij 8 meter groot zal zijn. Ver
der is er een vergaderlokaal voor B. en W.,
één voor de commissies en één voor instan
ties, die in nauw verband met de gemeente
staan, als bijv. de brandweer. En voorts
treffen we dan langs het Kerkplein nog
de bovenverdieping der gemeentewoning
aan.
Maarde kosten.
Als we teekening, plattegronden enz.,
nauwkeurig bekijken, komen we tot de
conclusie, dat het geheel flink en degelijk
opgezet is, maar zeker niet van luxe of
overdaad gesproken kan worden. Kapelle
heeft dit gemeentehuis hard van noode en
een welvarende gemeente als Kapelle, die
pas weer grooter is geworden door de bij
voeging van een deel van Schore, verdient
zulk een gemeentehuis. En daarom is het
zoo jammer, dat de financiering van dit
gebouw, naar het zich thans laat aanzien,
waarschijnlijk groote zorg zal geven. Zoo
zelfs, dat reeds overwogen wordt, voorloo-
pig alleen het hoofdgebouw te doen uitvoe
ren en met de voltooiing tot „betere tijden"
te wachten.
Maar men weet, wat dit zeggen wil. De
dag van morgen, heeft zjjn eigen zorgen.
En als het zoo moet gaan, dan zal dat te
vens inhouden, dat Kapelle den geheelen
bouw zélf moet bekostigen. Zooais thans
het zeggen is, omdat Kapelle tot heden
een welvarende gemeente was. Daarom
zou het dan, in het verlies van haar ge
meentehuis, op geenerlei wijze door het
Rijk, of anderszins, tegemoet gekomen
worden. Dat zou, o.i. echter wel een zeer
De legerberichten van gisteren.
HET DUITSCHE.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte gisteren bekend
Duitsche oppervlakteschepen melden een
succesvollen aanval te hebben gedaan op
een sterk beveiligd convooi in het Noor
den van den Atlantlschen Oceaan. 'Het
gelukte een 6000 ton metend stoomschip
met behulp van geschut en torpedo's in
den grond te boren, een tweede stoomschip
zwaar te beschadigen en in een kort ge
vecht een vijandelijken, zwaren kruiser van
de sterke dekkingsstrijdkrachten verschei
dene zware geschuttreffers toe te dienen,
zoodat de 'tegenstander het gevecht af
brak. De eigen strijdkrachten kregen geen
schade.
Een duikboot onder bevel van korvetten-
kapitein von Stockhausen meldt als totaal
resultaat van een onderneming op grooten
afstand het tot zinken brengen van 46.000
b.r.t. scheepsruimte der vijandelijke koop
vaardij.
In den loop van gewapende verkennings
vluchten heeft een gevechtsvliegtuig Za
terdag bommen geworpen op de kade-
installaties van Southampton.
Zaterdagnacht hebben vrij zwakke for
maties geveehtsvliegers een havenstad aan
de Britsche Kanaalkust met hommen aan
gevallen.
Boven Duitseh gebied vierden Zaterdag
nacht geen bommen neergeworpen. In het
bezette gebied richtten neergeworpen bom
men geen noemenswaardige schade aan.
Een vijandelijk vliegtuig is door lucht
afweergeschut neergehaald.
HET ITALIAANS CHE.
Het Italiaansche hoofdkwartier publi
ceerde gisteren legerbericht no. 205. Het
luidt als volgt
In de grenszone van Cyrenaica verhe
vigde bedrijvigheid van artillerie en pa
trouilles aan het front van Bardia. .Optre
den van onze snelle colonnes, die in samen
werking met de luchtmacht in het woes
tijngebied eenige vijandelijke pantserwa
gens hebben vernield.
Twee onzer torpedovliegtuigen hebben
een „moniteur" en een torpedobootjager
aangevallen en getroffen. Een van onze
jachttoestellen is niet teruggekeerd.
Op het Grieksche front acties van plaat
selijk karakter. Vijandelijke strijdkrachten
zijn uiteengedreven door onze artillerie.
Afdeelingen van het luchtwapen hebben
belangrijke ravitailleeringsbases aan de
Middellandsclie Zee getroffen.
In Oost-Afrika optreden der artillerie
en van cavalleriepatrouilles van beide kan
ten aan de Soedaneesche grens. Een jacht-
formatie heeft met succes een aanval op
geringe hoogte ondernomen en optrekken
de gemotoriseerde troepen met mitrail-
leurvuur bestookt en eenige strijdmiddelen
in brand gestoken. In een gevecht met vijf
jachttoestellen van het type Gloster ge
lukte het er vier neer te schieten. Vijan
delijke vliegtuigen hebben plaatsjes in
Abessynië gebombardeerd zonder schade
aan te richten. Een van onze toestellen is
niet teruggekeerd.
slechte belooning zijn voor het zuinige en
ongetwijfeld sobere beheer door Kapelle
steeds gevoerd. Want als Kapelle dezen
geheelen nieuwbouw moet bekostigen, ""an
zal het daarmede voor zeer zware lasten
komen. En ook Kapelle kan het niet hel
pen, dat dit over haar kwam, dat zij tot
de betrekkelijk weinige gemeenten be
hoort, die voor ons land zulk een zwaar
offer moesten brengen,' terwijl zoovele an
dere gemeenten, vaak welvarender dan
Kapelle, geheel gespaard bleven.
Er gaat een sterken drang door ons volk
om de lasten, die den oorlog sommigen op
legde, gezamenlijk te dragen. En dit is
een begrijpelijke en menschelijke drang,
die zeker vooral gevoeld wordt door allen
die gespaard bleven. Enkele leden voor al
len, en die allen achten het een moreele
plicht, waar mogelijk, het leed en het ver
lies van die anderen te dragen.
Laten wij hopen, dat deze drang uitein
delijk nog tot gevolg zal hebben, dat ook
de lasten van Kapelle door anderen mede
gedragen zullen worden.
Door DENIS MACKAIL.
25)
Lush begon te lachen.
„Dat zal ik je vertellen", zei hij. „Ik ben
zoo met ixiijzelf ingenomen, dat ik het
onmogelijk voor mg had kunnen houden,
maar ik ben toch- big, dat je er naar
vraagt. Het was min of meer een tour de
force, en ik moet toegeven, dat ik niet
van plan was op deze manier te beginnen;
ik wilde het veel voorzichtiger aanleggen,
maar je ziet alweer eind goed, al
goed en ik heb zeer zeker plezier van mijn
dag gehad".
Hij deed een trekje aan zijn sigaar en
blies den rook langzaam uit, voor hij ver
der ging.
„Laat ik je er even aan herinneren",
vervolgde hg, „wat ik op mij had genomen.
In een onbezonnen oogenblik, zooals ik nu
inzie, had ik mg verbonden, alleen om je
een bewijs te leveren van de uitvoerbaar
heid van mjjn ideeën, je binnen vier en
twintig1 uur een winst van vijftig procent
op je vijf honderd pond te verschaffen.
Voor eigen voldoening en om mijzelf niet
te schande te maken, was ilc vastbesloten,
je dit bedrag in contanten te overhandigen
en wel in den kortst mogelijken tijd binnen
den gestelden tijdsduur. Toen ik echter om
vier uur in den morgen je woning vex-liet,
zag ik mg geplaatst tegenover twee moei
lijkheden, die beide voortsproten uit de
limiet, die ik mijzelf had gesteld. Om het
gewenschte doel te bereiken, was het noo
dig, dat ik onmiddellijk aan het werk ging,
maar je zult moeten toegeven, dat er voor
iemand zeer weinig eerljjlce methoden zijn
weggelegd om 's morgens om vier xxur geld
te verdienen. Bovendien lcoxi -ik niet aan
de andere helft van het kapitaal komen,
voordat de banken om negen uur open
gingen en ik mijn eigen vijfhonderd pond
kon opnemen. Dus gedurende de eerste
vijf uur van mijn werkdag waren mijn
moeilijkheden verdubbeld.
„Toen ik zoo voortliep, begreep ik, dat
geen van mijn plaxinexx voorzag in zulke
ongewone omstandigheden als die, waar
in ik mg nu bevond en die het gevolg
waren van mijn verlangen, je het bewijs
te leveren, dat ik mijn woord gestand
zou doen.
Op dit oogenblik,' toen ik op den hoek
van een straat stond, overleggend welken
kant ik uit zou gaan, zag ik een markt-
wagen langzaam de straat afkomen, met
den koetsiex-, zooals gewoonlijk, slapend
op een plank, die gedeeltelijk boven het
paard uitstak. Dat gaf mij een ide,e. Ik
moest maar naar de markt in Covent
Garden gaan, waar spoedig handel van
de een of andere soort gedreven zou wor
den. Ilc lxad nog geen vast omlijnd plan
in mijn hoofd, toen ik zoo door de ver
laten straten liep, maar ik wilde in ieder-
geval mijn oogen open houden voor het
geval zich een gelegenheid voordeed.
„Toen ik mijn bestemming bereikte, be
merkte ik, dat althans een klein deel van
de Londensche bevolking al hard aan het
werk was. De straten stonden volgepakt
met wagens en de groentenafval lag er
centimeters dik. Mannen, die stapels
kistjes en- manden op hun hoofd torsten,
liepen te midden van deze hindernissen
heen en weer en overal heerschte een
levendige drukte. Toch was het voor een
nieuweling lastig om zjjn weg te vinden
naar een bepaald middelpunt, waar al die
voorraden verhandeld werden. Maar toen
ik zoo mijn weg zocht, zag ik mg ineens
geplaatst tegenover een kruier, die een
extra hoogen stapel manden op zijn hoofd
droeg en daar ik mij in een nauwe gang
bevond tusschen een rij wagens aan den
eenen en winkels aan den anderen kant,
moest ik een winkel instappen, om hem
te laten voorbijgaan. In den winkel zag
ik op den muur een hand geschilderd en
daaronder het woord „Verkooplokaal".
Deze aanwijzing was voldoende en ik
ging de trap op, waarna ilc, op de eerste
verdieping, in een groot lokaal terecht
kwam, waar een soort veiling aan den
gaxig was.
„Ik weet nog steeds niet -in welke af-
deeling van de markt ik terecht was ge
komen, maar ilc kwam er al gauw achter,
toen Ik dat geschax-rel eenigen tijd had
gadegeslagen, dat er geen sprake was van
behooxigk heen en weer bieden. Verschil
lende aanwezigen deden om de beurt een
bod, wanneer de partgen successievelijk
ter tafel kwamen, doch in alle gevallen
werd de partij door den vendumeester
aan deze of gene toegewezen, na niet ïxxeer
dan een voorwendsel, op een hooger bod
gewacht te hebben. Ik dacht bij mijzelf
„Hier is een groepje oplcoopers, die onder
ling zijn overeengekomen, de prijzen laag
te houden. Dit is niet de manier waarop
ik mij voorstel, dat een veiling behoort te
worden gehouden. Het zou mg genoegen
doen en misschien tot profijt strekken,
als ik de markt eens een schrik op het
lgf kon jagen en dan zal ik wel merken,
„Zoodra de volgende partij ter tafel
kwam en er een bod op werd gedaan, ver
hoogde ilc dan ook den prijs. Onmiddellijk
richtten zich aller blikken op mij. Ilc ver
moed, dat geen van hen op liet idee kwam,
dat iemand zich op dat uur van den dag
in dat lokaal zou bevinden, die niet in die
bi-anche werlczaam was, en zg schenen
allen verbaasd en eenigszins uit het veld
geslagen door mijn inmenging in een gang
van zaken, die hun tot nog toe zeer goed
was bevallen.
„Het bod werd mij echter niet gelaten
en de partij werd aan iemand anders toe
gewezen, die hooger bood, doch van dat
oogenbliic af bracht ik den prijs van iedere
partg omhoog iedere keer een beetje
hooger, doch zorgend dat steeds een der
leden van den kongsi er mee bleef zitten.
Ik kon zien, dat ze steeds meer het land
kregen. Het was duidelijk, dat ze een
clubje gevormd hadden met het doel con-
currentie uit te sluiten, zoodat zij bij hxm
vex-lcoop aan den volgenden tusschenper-
soon een grootere winst konden boeken
en door mgn prijsopdrijving zagen zij die
winst iedere minuut kleiner worden. Na
eenigen tijd zag ik er een paar de koppen
bg elkaar steken, waarna een velletje
papier naar den vendumeester werd door
gegeven; een nieuw plan van actie werd
uitgewerkt. Ik Icon wel raden, wat het
naar alle waarschijnlijkheid zou zgn, doch
ik bleef kalm. Kort daarop, net toen een
nieuwe partij werd aangebracht, bemerkte
ik, dat de leden van het clubje elkaar
stiekem aanstootten en teekens gaven. Uc
deed of ilc niets merkte en het bieden ver
liep ditmaal veel vlotter dan anders. De
prijs ging hooger en hooger en ineens vie
len alle anderen uit en bleef ik hoog en
droog zitten als eigenaar van ik weet
niet eens hoeveel ik geloof, ananassen,
voor honderd vijf en twintig, pond. De
kongsi keek mg met onverheelde voldoe
ning aan en de vendumeester wendde
zich tot mij.
„Hoe is uw naam", vroeg hg.
„Lush", zei ik.
„Het spijt mg", zei hg, „maar aange
zien u hier niet beleend is, moet ilc u ver
zoeken, het bedrag van uw aankoop direct
te storten. Dat is hier de gewoonte."
„Er viel een stilte, waarin iedereen in
spanning 03 mgn antwoord scheen te
wachten. Ilc vermoedde, dat de kongsi
van meening was, dat ik door den een
of anderen concurrent of persoonlijken
vijand was gestuurd om de prijzen op te
jagen en dat zij, door bij afspraak zich
plotseling uit de bieding terug te trekken,
mij in een moeilijk parket zouden bren
gen, daar mijn opdrachtgever mij zeker
niet van zooveel contanten zou hebben
voorzien. In dit geval zou ik niet langer
kunnen meebieden en de ananassen zou
den opnieuw worden geveild.
,Tot hun ergernis begaf ik mij echter
naar de tafel van den vendumeester en
zei „Zeker. Dat begrijp ik. Wilt u het
even natellen en mij een kwitantie
geven", waarna ik honderd vijf en twin
tig pond in bankpapier voor hem neer
legde.
„De anderen zagen, dat hun plannetje
mislukt was. Ilc lxad mij niet laten over
bluffen.
„Van dat oogenblik af, ofschoon ilc wel
een beetje nerveus was geworden, hield ilc
de teugels in handen. De kongsi kon niet
gedoogen, dat een buitenstaander de eene
partij na de andere in de wacht zou slee
pen, doch aan den anderen leant, als hg
in het lokaal bleef en voortging de prijzen
op te jagen, zouden zij al de winst ver
liezen, die zij dank zij bun coöperatie ge
maakt hadden. En het zou mij niets ver
wonderen, als het een flinke winst was,
zooals aanstonds zal blijken. In ieder ge
val ging ik voorloopig door met mijn oude
spelletje de prijzen op te drijven, doch
was nu zoo voorzichtig, mij bijtijds van
verder bieden te onthouden, wanneer ik
uit het gedrag van de andeern kon op
maken, dat de limiet, die hun nog een
winstmarge zou laten bijna bereikt was.
„Er werd opnieuw beraadslaagd en ge
fluisterd onder de andere koopers en ten
laatste lcwam er een op mij af.
Wordt vei'volgd).
