Provinciale Zeeuwsche Courant
Q
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
Kerst-ooerdenking
Zurich door de
Engelschen gebombar
deerd.
Het ijs vraagt zijn
slachtoffers.
WINTERHULPEN EDERLANO
Voor het Volk-door het
Volk.
DINSDAG 24 DECEMBER 1940
183ste JAARGANG NUMMER 299
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS s
■88 cant per week of f 2.30 per kwartaal
Franco per post f 2.50 per kwartaal
ADVERTENTIEPRIJS;
Van 1—5 regelt f 1.50, Iedere regel meer
30 eerA Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertantle» van 1—5 regels f 0.50,
ledore regel meer 10 ct. (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MfDCELBUSG).
Dit nummer bestaat uit vier bladen
OOK NOG DIT AAR.
In dezen Kersttijd, waarin we meer
ïust hebben in opstandigheid dan oof-
moed tegenover het Kindeke in de
kribbe, werd ik herinnerd aan een
novelle van Marie Metz-Koning „Pe
terke's Beeldenstorm"
Peterke is de kleine jongen van een
Roomsch landarbeider. Zijn poes wordt
ziek en zijn poes gaat dood. Dan wordt
de koe ziek, de eenige, die zijn vader
heeft. „Dat is vanwege 't hartzeer over
de poes", denkt Peterke. En hij was
stil naar 't catechismuszaaltje gegaan
en had de heilige Maria gebeden, de
koe weer beter te maken. Den volgen
den dag ging de koe dood.
Nou 't peerd nog", had de vader
Opstandig gezegd. 's Middags was
moeder ziek thuis gekomen van de
wasscherij, waar ze werkte. Toen werd
Peterke heel boos van binnen. Hij was
tot in 't klokhuis van zijn ziel veront
waardigd: „Dat zal ze weten", dacht
hij. Toen hij met z'n klas weer samen
was in 't zaaltje van de catechismus,
liep hij plotseling woedend zijn bank
uit en smeet het Mariabeeld aan dui
zend stukken
Kerstfeest was altijd een heerlijk
feest voor ons. T wee dagen in het
gansche jaar, waarin je de deur naar
de wereld eens radicaal dicht deed en
in de kaarsenschijn van de kerstboom,
pf als men met zijn kinderen zong van
„Stille nacht. Heilige nacht", in het
licht dat straalde uit de kribbe van
Bethlehem alle zorg een oogenblik ver
gat en alle opstandigheid deed verstil
len in het oprecht begeeren „van goeden
wille" te zijn.
Zouden we dit jaar 't Kerstfeest
maar niet overslaanDe oorlog heeft
alles toch zoo wreed verstoord. Sinter
klaas ging ook niet geheel van harte
de kerstkrans is op de bon en 't kla
gend serafientje moet het met zijn
v rede-op-aarde-melodietjes tegen het
afweergeschut volkomen afleggen
Zouden we nu maar niet radicaal
breken met alle Kerstmissentimentali-
teit
Ik herinner me een spotprent uit
Kerstmis 1917: een soldaat, die een
ander de bajonet in den rug steekt en
daaronder met uitdagende, spottende
beeldenstormersletters: „Vrede op aar
de 11"
Kerstmis, dat is het feest van Chris
tus' komst in een duistere wereld. Geen
lievigheid, maar erbarming, geen senti
mentaliteit, maar genade.
God, Die de wereld, deze wereld
zoo lief had, dat Hij Zijn eigen Zoon
in die wereld zond om te zoeken en
zalig te maken, wat verloren was.
Die spotprent uit 1917 is hoewel
onbedoeld de zuivere verklaring van
het „vrede op aarde"; midden in de haat
komt God met Zijn liefde, midden in
de razernij komt God met Zijn vrede,
die alle verstand te boven gaat.
De titel boven deze Kerstoverdenking
'is een Bijbelwoord. Lucas 13:8). Het
komt voor in een gelijkenis van Jezus.
Een vijgeboom brengt geen vrucht
voort, al in jaren niet. Dan besluit de
eigenaar dien boom om te hakken.
Maar de tuinman pleit voor dit stukje
onvruchtbaarheid: „laat hem ook nog
dit jaar"de tuinman belooft er
alles aan te doen in dien tijd van ge
duld. Als er dan geen vracht komt. ja,
dan zal hij er uit I
Kerstfeest.... ook nog dit jaar heeft
God geduld met deze wereld „verloren
'in schuld"; zelfs dit jaar gaat de pre
diking van Christus, den goeden hove
nier. over de wereldEn dan? Vol
gend jaar
Zeg mij, hebt ge veel hoop op een be
tere wereld, op een beter ik
Die boom kan vrucht voortbrengen
maar al 1900 jaar bracht de wereld
waarin Christus geboren werd, niets
voort dan gruwel en bedrog.
Ook nog dit jaar Ja, ook nog
'dit jaar vieren we Kerstfeest, feest van
AANVAL OP MILITAIRE
DOELEN GERICHT.
Verontwaardiging in
Zwitserland.
Het Zwitsersche politieke departe
ment deelt, naar het D.N.B. meldt,
mede
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat
het bjj het passeeren van Zwitserland
op 21 en 22 December Engelsche vlieg
tuigen heeft betroffen en dat ook de
op 22 December op Zürich geworpen
bommen van Engelsche herkomst zjjn.
Het Zwitsersche gezantschap in Londen
heeft opdracht gekregen een energiek
protest tegen deze ernstige schendin
gen van de Zwitsersche neutraliteit in
te dienen en volledig herstel' van de
aangerichte materieele en overige
schade, waardoor de slachtoffers in
Zürich getroffen zjjn, te eischen.
De gemeentepolitie van Zürich maakte
naar het D.N.B. verder meldde, omtrent
het bombardement nadere bijzonderheden
bekend. Op de Orionfabrieken werd een
brandbom geworpen, die door het dak in
het gebouw drong zonder te ontbranden.
Een woonhuis werd door een inslaanden
bom volkomen vernield. De bewoners wer
den bedolven. Voor zoo ver tot dusver kon
worden vastgesteld zijn vier personen
deels zwaar gewond naar het ziekenhuis
overgebracht.
De inspecteur van politie en luchtbe
scherming heeft medegedeeld, dat zoowel
brisant- ais brandbommen, de laatste in
zeer grooten getale, zijn neergeworpen.
Op het spoorwegviaduct werd de elec-
trische leiding kapotgeslagen en braken in
grooten omtrek alle vensterruiten, terwijl
voor een deel dè huisdeuren werden weg
gerukt. Later brak in een garage brand
uit Bij de tandraderenfabriek viel een
brandbom in het kantoorlokaal, waar een
kleine brand uitbrak. Achter de fabriek
werd een garage in brand gestoken. Dicht
daarbij deed een brandbom de voorraad
planken van een houthandel in brand vlie
gen. Op de Orion-automobielherstelwerk-
plaatsen is een heele reeks brandbommen
geworpen.
Te middernacht werd gemeld, dat in de
nabijheid van het goederenstation later nog
een brisantbom is ontploft, waarbij ver
scheidene personen gewond werden. Men
vermoedt, dat het een bom met trjdontste-
king betreft, of een niet ontplofte bom, die
toch later explodeerde.
Naderhand is bericht ontvangen, dat op
bet spoorwegviaduct bij Wirkingen, waar
de arbeiders bezig waren met herstel van
de electrische leidingen, 'n brisantbom tot
ontploffing is gekomen, waarbij, volgens
hetgeen tot dusver kon worden vastge
steld, acht personen gewond werden. De
spoorwegautoriteiten zonden terstond een
bergingstrein.
Van andere zjjde is vastgesteld, dat ook
in de streek van Schlieren bommen zijn
geworpen.
Het spoorwegverkeer was gedurende 24
uur gestoord.
Ten aanzien van den Engelschen lucht
aanval op Zürich wijst men er, naar Ste-
fani meldt, te Bern op, dat de bommen uit
geworpen zjjn in een wijk, waar fabrieks-
ondernemingen opeengehoopt zijn. Enkele
daarvan zjjn getroffen, terwijl een bom
precies een der gevoeligste punten van het
spoorwegnet geraakt heeft, te weten de
brug, waar de spoorwegverbindingen van
Oost-Zwitserland uit komen op den onder-
grondsche van Zürich.
Van de elf getroffenen zjjn er enkelen,
wier toestand ernstig is.
ZONDAG A.S. RADIOREDE VAN
ROOSEVELT.
De secretaris van Roosevelt, Early, heeft
medegedeeld, dat de president a.s. Zondag
voor het Amerikaansche volk een radio
rede zal houden over den „huidigen nood
toestand".
De nieuwe organisatie van de
radio.
Op Vrjjdag 27 December zal ir. W. L. Z.
van der Vegte, raadsadviseur bjj het de
partement van volksvoorlichting en kun
sten, te 18 uur over de radio mededeelin-
gen doen over de reorganisatie van de
radio.
Jezus Christus.
De pleiter om geduld met een on
vruchtbare wereld is de verlosser van
een verloren wereld. Het Kind in de
kribbe is immers de Heiland aan het
kruis
Doe Heer ons toch verschrikt begrijpen,
Dat Golgotha begint bij Bethlehem
V
Twee slachtoffers te Steenwjjk.
Het Ijs te Steenwjjk heeft Maandag 2
slachtoffers gevraagd. De 12-jarige L.
Haarman wonende te Steenwjjk, was met
een vriendje gaan schaatsenrijden op het
kanaal Steenwjjk-GietfcDorn. Dit is een
vervoerkanaal, waar geregeld veel stroom
staat en dat bovendien druk bevaren wordt
waardoor het ijs hier steeds onbetrouw
baar is. Te ruim elf uur zakte de jongen
hier door het ijs, hetgeen werd opgemerkt
door den 22-jarigen bakker J. Dekker,
wonende onder de gemeente SteenwijKer-
wold. Hoewel de balcker zich aan den
overkant bevond, begaf hij zich direct op
het ijs. Bjj den drenkeling gekomen, zakte
ook hij door het ijs. Derden, die het onge
luk hadden gezien, wendden allerijl pogin
gen aan tot redding. Het eerst werd
Haarman boven gebracht en even later
Dekker. Pogingen om de levensgeesten
door middel van kunstmatige ademhaling
op te wekken, bleven, vruchteloos.
Op den Ham bij de. gemeente Kromme
nie is het achtjarig zoontje van den heer
B. Weeland Zondag in een wrak gereden
en verdronken. Twee uur lang zjjn pogin
gen aangewend om de levensgeesten op te
wekken, doch zonder eenig resultaat.
Vier dooden te Wieuwerd.
Op de Franekr vaart onder de gemeente
Wieuwerd (Fr.) is een gezelschap van zes
personen in een wak gereden. Twee van
hen konden gered worden, de vier overigen
zijn omgekomen. Het zijn de dames A.
Douma uit Bozum, A. de Groot uit Brits-
werd en F. Booi uit Wieuwerd, alsmede de
heer K. Balcker uit Bozum,
Te Rinsumageest gingen gistermorgen
drie kleine jongens de velden in. Na ver
loop van tijd kwamen er twee tei-ug. Op
de vraag, waar de derde was, antwoord
den zij, dat die ergens op het ijs lag.
Terstond trok een man er op uit, doch
deze vond den vermisten knaap, den zes
jarigen zoon van den 'heer A. de Vries,
onder liet ijs. De levensgeesten waren
reeds geweken.
Te Oostzaan is de 19-jarige A. Kabel
bij het schaatsenrijden op de Gouw tus-
schen Oostzaan en Zaandam in een wak
gereden en verdronken.
Op de Sassenheimervaart bij Sassen-
heim zijn drie jongens die schaatsen reden,
door het ijs gezakt
De veertienjarige Maarten Dijkstra schoot
onder het ijs. Eerst een kwartier later kon
men hem op het droge brengen. De le
vensgeesten waren toen reeds geweken.
De beide andere jongens konden door toe
gesnelde burgers worden gered.
Op het ijs in het Beatrix park te Am
sterdam is gisternamiddag een 15-jarige
jongen vermoedelijk in een trekgat ge
raakt, tengevolge waarvan hij door het ijs
zakte en er onder schoot. Niettegenstaan
de er van alle kanten hulp toestroomde en
ook de brandweer spoedig assisteerde,
bleek het niet mogelijk toen men den
jongen opgehaald had, hem in het leven
te houden.
Gevaarlijk avontuur van twee
jongens op de Loenderveensche
plassen.
Maandagmiddag hebben twee jongens
van resp. elf en twaalf jaar uit Loosdrecht
een zeer angstig avontuur beleefd. Zij re
den met de prikslee voor den wind en be
merkten niet, dat zij op een groot wak
afstevenden. Toen zij het water plotseling
voor zich zagen, was het reeds te laat en
beiden gingen kopje onder. Menschen aan
den wal, die het ongeluk hadden zien ge
beuren vormden onmiddellijk een reddings
ploeg en met ladder en touwen snelden zij
de jongens te hulp. Een der drenkelingen,
had zich aan het ijs vast kunnen klampen
en deze had men dan ook spoedig op het
droge. De ander dreef in het midden, doch
nadat de Ir.dder over het wak was gelegd
wist een der redders door erover te krui
pen den knaap te bereiken en vervolgens
eveneens op het ijs te trekken.
Te Zwolle is gistermiddag de veertien
jarige P. Otterman bij het schaat
senrijden door het ijs gezakt. Een voorbij
ganger tx-achtte den jongen te redden, doch
zakte zelf door het ijs, zoodat hij den
drenkeling los moest laten. Toen O. werd
opgehaald, waren de levensgeesten reeds
geweken.
In Slagharen ls gisteren de 19-jarige J.
Blauwgeei-s in een wak gereden en ver
dronken.
AMELAND GEÏSOLEERD.
Tengevolge van den lagen waterstand
kon de postboot met post en passagiers
van Ameland het Zaterdagmiddag niet
verder brengen dan pl.m. 150 meter van
de pier van Holwerd.
De vele vacantiegangers, die te Holwerd
op den aanlegsteiger stonden te wachten
zagen met leede oogen de boot terugkee-
WINTERHULP NEDERLAND,
EEN EEREPLICHT.
■- i-
-
De kanalen in Vlaanderen zijn weer bevaarbaar, hoewel langs de oevers
de sporen van den strijd nog merkbaar zijn. (Foto Weltbild).
VLEESCH OP BON „13".
De secretaris-generaal van het depar-
ment van landbouw en visscherij maakt
het navolgende bekend.
Gedurende het tijdvak van 26 Decem
ber tot en met Zondag 5 Januari a.s. geeft
elk der vier met „13 vleesch" gemerkte
bonnen van de vleeschkaart recht op het
koopen vaix 100 gram vleesch, been inbe
grepen, óf een rantsoen vleeschwaren. De
met „13 worst, vleeschwaren" gemerkte
bon geeft uitsluitend recht op het koopen
van een rantsoen vleeschwaren.
De bonnen, welke op 5 Januari a.s. nog
niet gebruikt zjjn, blijven nog geldig tot
en met 8 Januari a.s.
Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon
kan worden gekocht bedraagt 75 gram
voor gerookt of gekookt varkens-, rund-,
of kalfsvleesch en voor gerookte worst
soorten, 100 gram voor gekookte worst
soorten, rolpens en knakworst, 125 gram
voor lever-artikelen, tongeworst en nier
brood en 150 gram voor bloedworst.
Engelsche luchtaanvallen op
Nederland.
Het Engelsche luchtwapen is, naar ons
wordt medegedeeld, in den nacht van Za
terdag op Zondag en ook in den nacht van
Zondag op Maandag actiever geweest dan
in de vorige week. Een groot aantal bom
men, zoowel brisantbommen als brand
bommen zijn op Nederlandsch grondgebied
gewoxrpen.
De schade aan burgereigendommen is
in het algemeen niet zeer gi-oot. Alleen in
drie plaatsen zijn eenige woonhuizen ge
troffen en tamelijk sterk beschadigd. Twee
woningen zijn in brand geraakt; waarbij
de inboedel verloren ging. De branden zelf
zijn snel gebluscht. Ook zijn eenige boer
derijen getroffen. Twee graanschuren zijn
in brand gestoken. In een administratie
gebouw van een electrisch bedrijf is scha
de aangericht.
Een man is gedood, een zwaar gewond
en een licht gewond.
OP TIJD NAAR HUIS MET
KERSTMIS EN OUDEJAAR
Naar wij uit goede bron vernemen, is
nog geen definitieve beslissing genomen
over de vraag of het sluitingsuur voor ca-
fé's enz. en het begin van den verboden
uitgaanstijd op 24 en 31 December zullen
worden verschoven.
Het staat dus geenszins vast, dat men
op den avond voor Kerstmis of op Oude
jaar later dan anders de café's kan be
zoeken en naar huis kan gaan.
Op den 2den Kerstdag luister-
wedstrijd ten bate van den
Kinderpostzegelverkoop.
Op den kerstdag tusschen 12.25 uur
en 12.45 uur n.m. zendt de A.V.R.Ö. op
golflengte 301.5 meter haar jaarlijkschen
wedstrijd ter bevoi-dering van den kinder-
postzegelvei'koop uit.
Ook nu zijn weer vele mooie hoofd
prijzen beschikbaar gesteld, benevens 250
troostprijzen.
Schakelt dus 2den kerstdag om 12.25
uur in op 301.5 meter.
VRIJSTELLING VAN WAARDE-
VERMEEK DERIN GSBELASTIN G VOOR
WINST OP AANDEELEN.
De secretaris-genex-aal van het departe
ment van financiën heeft bepaald, dat de
waardevermeerderingsbelasting niet ver
schuldigd zal zijn terzake van het voor
deel, verkregen bij vervreemding van aan-
deelen welke genoteerd worden ter beur-
ze te Amsterdam.
Sociale gedachten worden gekoesterd
Sociale daden wordengesteld.
Winterhulp is er één van.
VOOR HET VOLKI
Ook in Zeeland, waar het gemiddeld ge
zinsinkomen het laagste is waar de land-
arbeidersloonen laag zijn, te laag om een
behoorlijk bestaansminimum te waarbor
gen bij gestegen prijzen, waar veel nood
moet gelenigd worden, want ook de oorlog
heeft hier gewoed, in de gevolgen nog
maar al te merkbaar.
In iedere gemeente treft men de gezin
nen waar de huisvrouw de voedzame be-
standdeelen der maaltjjden, zoo noodzake
lijk voor instandhouding der arbeids
kracht, niet meer kan verschaffen, omdat
de bonnen niet kunnen worden ingeruildj>
omdat de distributie zwaar weegt.
Ons Zeeuwsche volk is wellicht met het
Friesche het krachtigst en in wezen ge
zondste in Nederland. Mag het verslap
pen? Mag het verzwakken en daardoor
zijn voor Nederland belangrijke taak ver-
waarloozen? Neen, dat nooit, Dus dient
hulp geboden.
DOOR HET VOLK.7
Door allen die van goeden wille zijn, dat
zijn toch alle Zeeuwen Een ieder voele
deze verantwoordelijkheid voor het eigen
volk.
Het wege hem zwaar.
De handen dan ineengeslagen om ge
zamenlijk de taak die hier ligt te vol
voeren. Tot heil van het Zeeuwsche volk.
Tot heil ook van het geheele Nederland-
sche volk. Door de kracht der onderdeelen
wordt het geheel gedragen.
Hier is een schoone taak. Een Neder-
landsche taak.
Immers verder gaat onze blik. Ook in de
groote steden en in de andere provincies
staan de moeilijkheden van den oorlogs
winter voor de deur. Ook daar moeten Ne
derlanders geholpen worden. Hunne noo-
den zijn de onze.
Onze verantwoordelijkheid geldt ook
hen.
Dus nugeen sociale gevoelens meer
alléén, maar de nationale en sociale daad
gesteld door ons allen.
Zoo hervinden wij de eenheid die poli
tieke verdeeldheid ons niet brengen kan.
Ten bate van ons volk. Ten bate niet in
het minst ook van ons zelf.
Dat is Winterhulp. Geen particuliere
liefdadigheid, maar óp kameraadschap ge
gronde sociale offervaardigheid.
Voor het Volk Door het Volk I
W. K. H. DIELEMAN.
Provinciaal Directeur Winterhulp.
DE OPVARENDEN VAN DE
„VAN MEERLANT" IN PORTUGAL
GEÏNTERNEERD.
Naar aanleiding van tallcoze verzoeken
van ouders van opvallenden van den
mijnenlegger „Van Meerlant", van wie se
dert half Mei niets meer vernomen is en
die thans blijkens hier ontvangen brieven
van opvarenden in Lissabon geïnterneerd
moeten zrjn, is het gewenscht, dat het
postbox-nummer van de schepelingen te
Lissabon bekend wordt. Wie kan ons daar
aan helpen zoo vraagt „De Telegraaf".