kat
Winterhulp
Tlederland
Tweede blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Donderdag 19 December 1940
Kroniek van den dag
De ontwikkeling van den
toestand in België.
In een gelijaelijk tempo worden in BelgiS
maatregelen genomen, de eene na de ande
re, van zeer ingrijpenden aard. In be
paalde aangelegenheden, zooals b.v. in de
organisatie der bevoorrading, de centrale
bestuursorganen is men met te spreken
over de loyale medewerking van de plaat
selijke bestuursapparaten.
Reeds geruimen tgd geleden heeft de
president Reeder, de negen provincie
chef van de Duitsche Militarverwaltung,
gouverneurs ontvangen en een toespraak
gehouden, waarin hij er heeft op pwezen
dat hun taak belangrijk is als leiders van
wat hij noemde het bemiddelingsbestuur.
Hij sprak over hun speciale verantwoorde
lijkheid inzake bevoorradingspolitiek en de
vaststelling van prijzen en loonen. pe
Belgische besturen, betoogde hg, hebben
het voordeel van klaarheid en overzichte
lijkheid, doch tengevolge van bepaalde
overdrijvingen der gemeentelijke autonomie
ontstonden bepaalde moeilijkheden hij de
uitvoering van verordeningen. Talrijke bur
gemeesters zijn ofwel verouderd of met
met hun tijd meegegaan. Anderen hadden
zekere persoonlijke, politieke of andere re
laties, die hen beletten een juisten kijk
te hebben op de nieuwe noodwendigheden.
Als taak werd aan de gouverneurs voorge
schreven aan het ministerie van binnen-
landsche zaken voorstellen te doen tot
het afzetten vair dergelijke burgemeesters
en hen te vervangen door bevoegde krach
ten, welke den gedachtenloop en de eischen
van den nieuwen tijd begrijpen en die, zon
der rekening te houden met populariteit
en goede vriendjes, met gemeentelijke of
partijbelangen, de staatsverordeningen in
hun gemeenten stipt en met een juist
begrip weten uit te voeren.
Men weet dat in België de burgemees
ter uit den gemeenteraad wordt gekozen
en bijgevolg geen ambtenaar is. Dit heeft
steeds aanleiding gegeven tot heel wat
misstanden. Men verwacht dan ook een in
grijpende hervorming welke het beginsel
van den burgemeester-ambtenaar zal hul
digen. Dit kan gebeuren zonder wetswijzi
ging want de wet laat benoemingen van
burgemeesters buiten den raad toe, zelfs
van personen die de gemeente niet be-
Zoolang de plaatselijke besturen rem
mend optreden is er op het gebied van de
bevoorrading niets te verwezenlijken. Her
haaldelijk reeds hebben de bevoegde minis-
terieele instanties oproepen moeten doen
tot de plaatselijke besturen opdat zij krach
tiger zouden meewerken op het gebied van
de bevoorrading en de beteugeling van den
woeker.
Een verordening van den militairen be
velhebber in België heeft ook de Joden
uit ambten en betrekkingen verwijderd,
terwijl tevens een Jodenregister moet wor
den aangelegd en Joodsche ondernemingen
moeten worden aangegeven. Joden mogen
voortaan in België geen openbare ambten
meer bekleeden en overigens geeii betrek
kingen meer uitoefenen bij openbare be
sturen of bij bedrijven waarbij een pu
bliekrechterlijk lichaam is betrokken.
Op syndikaal gebied hebben zich even
eens belangrijke gebeurtenissen voorge
daan in den vorm van de oprichting van de
„Unie van Hand- e i Geestesarbeiders".
Hiermee wordt een stap gezet in de rich
ting van de opheffing van den klassen
strijd. De officieele mededeeling welke werd
verstrekt getuigde dat de verantwoorde
lijke leiders der bestaande vakorganisaties
den geest en den eisch van den tijd heb
ben begrepen en het besluit hebben geno
men een eenheidsorganisatie te stichten die
los staat van alle partijpolitiek.
De taak van de nieuwe organisatie zal
;zrjn de medewerking aan net opstellen en
^uitvaardigen van officieele besluiten in
zake sociale verzekering en voorzorg, re
geling van loon en arbeidsvoorwaarden,
raadgevingen aan de leden in juridische
vraagstukken in verband met den arbeid,
jnedewerlcing aan de vakkundige vor
ming, verleening van bijzondere vergoe
dingen aan de leden b.v. bij onderdom,
ongelukken, enz., uitgave van Vlaamsche
en Fransche vakbladen. Het hoofdbestuur
der unie is samengesteld uit vertegen
woordigers der vakcentralen, met voor
Vlaanderen en Wallonië een gelijk aan
tal. De pers heeft eensgezind op de meest
geestdriftige wijze op deze verwezenlijking
gereageerd. Het sociale in de nieuwe orde
is dat wat het meest tot den geest van
het volk spreekt. Waar tal van begrippen
slechts woorden zijn voor de meesten is
het de materealiseering van deze begrippen
in tastbare hervormingen welke het meest
invloed uitoefent. In werkelijkheid hebben
de arbeiders steeds gestreefd naar het
eenheidssyndikaat, dat er nu is en dat den
strijd niet stopzet maar er zal naar Btre-
yen hervormingen te verwezenlijken.
Belgisch schip vermist.
Scheepvaartkringen te' New York ver
klaren volgens een bericht van Associated
Press, dat het 7.555 b.r.t. groote Belgi
sche s.s. „Ville d' Arlon", het vroegere
legertransportschip „Cambrai", dat in
Ëngelschen dienst voer, over tijd is en als
Verloren moet worden beschouwd. Het
schip, dat in normale omstandigheden een
ijlt tachtig leden bestaande bemanning
heeft, is 15 November uit New-York ver
trokken.
De „Ville d' Arlon" Is een der acht
schepen, die de Vereenigde Staten in Fe
bruari aan een Antwerpsche maatschappij
hebben verkocht, nadat dneutraliteits-
wet het varen in oorlogszönes voor Ame
rikaansche öorlogsschepen had verboden.
Vijf van deze acht schepen zjjn gezonken,
waaronder ook de vroegere „President
Harding".
Richtlijnen voor het vervoer.
Naar de Tel. verneemt ligt het in de
bedoeling, op korten termijn bij verordening-
richtlijnen te geven voor het vervoer in het
algemeen. ïn deze verordening zullen bepa
lingen worden opgenomen, betrekking
hebbend op alle vervoersprijzen en -voor
waarden, welke bepalingen voor wat dit
onderdeel betreft, in de plaats zullen tre
den van de prgzenstopverordening.
Er komt een landbouwksishoiidscliool
te Sekooiïdijke.
Groote belangstelling voor de eindles van den
afgeloopen cursus.
Naast den éénjarigen ook een
tweejarigen cursus.
De groote zaal van hotel „De Zwaan"
te Schoondijke was Dinsdagmiddag tot in
alle hoeken bezet door een gezelschap, dat
voor minstens 95 bestond uit leden van
de zwakke sekse. Want niet alleen de cur
sisten van den één-jarigen landbouwhuis-
houdcursus waren opgekomen voor hun
eindles, doch daarnaast mocht burgemees
ter T. A. van Roseveit, die de opening
verrichtte, welkom heeten het bestuur
van de vereeniging „Ceres", het bestuur
der Z.L.M., wethouder Risseeuw, de com
missie van toezicht en een groot aantal
ouders van leerlingen, oud-leerlingen en
nieuwe leerlingen. Spr. deelde o.a. mede,
dat het aantal leerlingen dat zich reeds nu
voor den volgenden cursus heeft opgege
ven, zoo groot is, dat er nog slechts enkele
leerlingen noodig zijn om een parallel
cursus te openen. Daarom spoorde spr. de
aanwezigen aan, om meer leerlingen te
winnen. Spr. wees op het groote nut en de
noodzakelijkheid van het landbouwonder
wijs. Het .dee 'is opgekomen te geraken
tot het bezit van een vast gebouw, waar
in deze cursussen zouden kunnen worden
gegeven, n.l. een landbouwhuishoudschool.
Voor deze school is eerst gedacht aan
Oostburg, doch geografisch bezien is
Schoondijke e-n centrum van het land
bouwonderwijs.
Toen nu Schoondijke het vorige jaar
een nieuwe school ir. gebruik nam en
het oude gebouw leeg kwai. te staan,
rijpte de gedachte om in dit gebouw
een landbouwhuishoudschool te vesti
gen. Dit zal nu in de toekomst gaan
gebeuren.
De vraag is gesteld of er levensvatbaar
heid is en de uitgaven daarvan zijn gewet
tigd. Doordat de verschillende landbouw
organisaties besloten tot eendrachtige sa
menwerking, werd versnippering voorko
men. Het is de bedoeling dat het bestuur
van de landbouwschool tevens het bestuur
zal vormen van de landbouwhuishoud
school.
De Z.L.M. heeft besloten het gebouw te
koopen en het in te richten en het daarna
ter beschikking te stellen van het be
oogde doel. Daarom zal er, evenals thans
het geval Is, bij de cursussen, een com
missie van toezicht zijn. Spr. hoopte dat de
school er spoedig zal komen en tot
grooten bloei zal geraken, waarom hij
aller medewerking vroeg. De gemeente
Schoondijke zal het zich een plicht reke
nen om zooveel mogelijk steur te ver-
leenen.
Het had in de bedoeling gelegen van
den heer Dorst om dezen middag een en
ander mede te deelen betreffende de
stichting van een landbouwhuishoudschool
te Schoondijke, doch daar -Y heer Dorst
verhinderd was, werd dit nu gedaan door
den burgemeester, waardoor de opening
wat uitvoeriger was geworden.
Door de leerkrachten, mej. G. Sikkens en
den directeur van de landbouwschool, den
heer L. van Dijk, werden daarna aan de
cursisten diverse vragen gesteld, waaruit
bleek, dat deze dames heel wat weten
schap hadden opgedaan, niet alleen op
huishoudkundig gebied, doch ook op land
en tuinbouwgebied.
Mej. Sikkens deelde o.a. nog mede dat
ditmaal van het houden van een tentoon
stelling was afgezien, in verband met de
levensmiddelenschaarsch te.
Uitreiking diploma's.
Op verzoek van den burgemeester reikte
mevrouw RamondtWeijns daarop met
een toepasselijk woord de diploma's uit
aan de geslaagden, n.l. aan de dames Z,
A. M. de Rijclce, Aardenburg C. v. Hoeve,
C. Bx-oer en L. Bliek, Biervliet J. v. Melle,
M. Niermans, N, Manneke, E. C. Moelker
en F. de Meijer, Breskens W. v. Luijk,
Cadzand L. v. Ooteghem en A. v. d. He
mel, Groede C. Verplanke, Hoofdplaat
M. Wondel, Oostburg M. Hermans,
Sluis E. Koster, Schoondijke M. Tas en
A. Koster, Waterlandkei-kje en M. Her
mans, IJzendijke.
Nadat de heer De Vries, directeur van
de boteiTabriek te IJzendijke, nog eenige
woorden had gesproken, schetste mej, Sik
kens de moeilijke omstandigheden waar
onder deze cursus is gehouden (momen
teel op een zolder). Zij dankte de leerlin
gen voor hun taai volhouden. Spr. hoopte,
dat allen ijverige propagandisten voor de
school zullen worden. Spx-. deelde mede,
dat in dezen afgeloopen cursus 6'/2 uur
per week les is gegeven, n.l. 4 uur huis-
houdles en 2 y2 uur land- en tuinbouw-
les. Spr. zag gaarne meer lesuren, doch
daarvoor is noodig meer ruimte en een
groote inventaris.
Het ligt in de bedoeling om naast
dezen éénjarigen, een twee-jarigen
cursus te Krijgen, waarbij dan de leer
lingen 2% dag naar school zouden
kunnen komen
Als nieuw vak zou dan ook een naai
cursus worden ingevoegd, terwijl ook
eenige uren zouden bestemd worden aan
het algemeen vormend ondexwijs. Deze
2-jarige cursus zal reeds toegankelijk zijn
voor meisjes die het 6e leei-jaar van de
lagere school hebben doorloopen.
Inleiding door den heer Van Dijk.
Nadat één der leerlingen, namens alle
cursisten mej. Sikkens en den heer v. Dijk
had dank gezegd voor hun onderwijs, en
er ververschingen waren rondgediend,
hield de heer Van Dijk een inleiding over
het onderwerp „Onderwijs voor de
Zeeuwsch-Vlaamsche vrouwelijke jeugd".
Spr. herinnerde aan de ontwikkeling van
het landbouwondei-wgs en wees op het
gi-oote verschil in financieelen steun tus-
schen de R.H-B.S, en ambachtsscholen en
het landbouwonderwijs. Menschen van het
landbouwonderwijs hebben al jarenlang
moeten constateeren dat het met de ont
wikkeling hunner leerlingen, meestal
treui-ig is gesteld'. Dat zal zeker ook wel
het geval zijn met de vrouwen. Dat is zeer
fout, aldus spr., omdat de landbouwvrouw
toch ook een goede boerin moet zijn.
Daarom hoopte spr., dat op de landbouw
huishoudschool naast de practische lessen,
ook theoretische lessen zullen worden ge
geven. Gelukkig blijkt dat daarvoor bij de
tegenwoordige jeugd1 meer animo bestaat,
waardoor het platteland zich kon verhef
fen. Op de nu te vestigen landbouwhuis
houdschool zal aan dit onderdeel de noo-
dige zorg besteed worden, terwijl mede
gestreefd zal worden naar een cultureele
ontwikkeling. Van officieele zijde onder
vindt dit werk helaas nog nagenoeg geen
steun, doch spr. hoopte dat er meer waar-
deei'ing zal komen voor dit alles, tot heil
van de boerenbevolking en tot heil van
het platteland.
Na dit, voornamelijk zakelijke gedeelte
van den middag, bewezen de leerlingen
ook op cultureel gebied nog wel iets te
presteeren. Onder leiding en met mede-
weridng van den heer en mevrouw Schrjve,
werden de aanwezigen vergast op een
aantal mooie liedjes en goed gekozen de
clamaties, terwijl tot slot een komische
voordracht volgde. Het geheel werd heel
goed uitgevoerd.
Nadat de voorzitster van de commissie
van toezicht, mevi-ouw Van Ki-uiningen,
nog had gesproken, sloot burgemeester
Van Roseveit deze zoo goed geslaagde bij
eenkomst.
Voor den nieuwen cursus, welke in Ja
nuari aanvangt, gaven zich 26 leerlingen
op. Daar er voor een dubbele cursus 32
leerlingen noodig zijn, ontbreken er dus
nog 6 leerlingen. Ongetwijfeld zullen deze
nog ontbrekende leerlingen zich tijdig aan
melden, temeer omdat deze cursussen van
zoo'n heel gi'oot nut zijn.
Werklooze
landarbeiders.
WERK IN UITZICHT.
Gedurende vele jaren was de werkloos
heid onder de landarbeiders hier te lande
buitengewoon groot, hetgeen allerlei over
heidsmaatregelen tot verschaffing van
werk en steun noodzakelijk maakte. Thans
doet zich de mogelijkheid voor een groot
aantal landarbeiders in Duitschland te
plaatsen, vooral melkers, paardeknechten
en knechten voor gemengd bedrijf. Ook
worden melkei'sgeziniien en gezinnen met
medewerkende kinderen voor het akker
bouwbedrijf gevraagd. Te verwachten is.
dat de vraag naar seizoenarbeiders in
Januari en Februari vrg groot zal zijn.
Daarom wordt i-eeds nu getracht na te
gaan welke van de werklooze landai'bei-
ders bereid en geschikt zijn om werk in
Duitschland te aanvaarden. De organen
der openbare arbeidsbemiddeling hebben
tot taak vraag en aanbod tot elkander te
brengen en het spreekt wel vanzelf dat
zij reeds nu trachten na te gaan, svelke
arbeiders zij eventueel kunnen aanbieden.
Is er onder de wei'kloozen een aantal, dat
feitelijk nu reeds weet,' dat zij over één
of twee maanden weer werk hebben, dan
kunnen zij dit aan- den directeur der ar-
beidsbeui's of agent der ai'beidsbemidde-
ling in hun woonplaats mededeelen. Nog
heter sou het zijn, indien de werkgevers
reeds thans een aanvrage om arbeids
krachten voor het komende voorjaar zou
den indienen, want, indien het juist is,
dat in ons land niet zoo veel landai-beiders
voor Duitschland beschikbaar zjjn, dan zal
dit het best kunnen blijken, indien de
werkgevers reeds thans opgeven, hoeveel
en zoo mogelijk welke arbeiders z(j in het
voorjaar noodig hebben.
De directeur-generaal van het rijksar
beidsbureau heeft de besturen der land
bouworganisaties uitgenoodigd een en
ander met hem te bespi'eken. Het staat
wel vast, dat indien zich voor de land
arbeiders een ruimer werkgelegenheid
vooi-doet dan in vorige jaren het geval
was, er wel meer dan tot nu toe gelet zal
moeten worden op een doelmatige verdee
ling der beschikbare krachten, opdat allen
in het vrije bedrijf, hetzjj hier te lande of
in Duitschland, normaal werk vinden.
De vrees, dat de landarbeiders schade
ondervinden, hetzij door minder gelegen
heid te hebben b(j werkverschaffing te
werken of steun of kasuitkeering te ont
vangen, is volstrekt ongegrond. Voorop
staat dat arbeid in het vrije bedrijf voor
gaat, bij werkverschaffing of steun. Dit
gezonde beginsel moet, vooral nu werkge
legenheid in uitzicht is, worden gehand
haafd.
De gemeentebesturen zjjn terzake inge
licht.
Italië herdenkt het offer der
trouwringen.
In geheel Italië werd gisteren de vijfde
verjaardag van de „Fede" herdacht. „Fe-
de" beteekent zoowel „verti-ouwen" als
„trouwring". Deze dag' is zoo genoemd,
omdat v\jf jaar geleden de Italiaansche
vrouwen op het voorbeeld van de Konin
gin haar gouden, trouwringen voor het
vaderland offerden en op die wijze uiting
gaven aan haar vertrouwen in de over
winning der legioenen, welke in Afi'ika
streden om de natie haar plaats in de zon
te verzekeren.
In alle steden zijn gisterochtend vader-
landschc plechtigheden en betoogingen van
solidariteit met de strijdenden gehouden.
stgyc
OpTum,nos«.tk de Sm,.1»*. hcoios""i - L«aen d" Lonciensc^e
burgerlijk® hulpdiensten een den erbeid bij de opruimingswerk».""►"'den
In de wijken, welke rweer te lijden bedden van
vaak verwaarloosde kou en
héél gevaarlijk. Wrijf keel, borst en
rug met Vicks VapoRup. Vlugge,
aangename en beproefde bestrijding.
Kostwinnersvergoeding en
pensioenen.
Het afwikkelingsbureau heeft aan de
burgemeesters medegedeeld dat, met
inachtneming van de bepaling ,dat de nü
31 Augustus 1940 uitgekeerde vergoedings
bedragen in mindering komen van het pen
sioen, indien dit wordt toegekend thans
ter verdere tegemoetkoming aan. belang
hebbenden, bepaald wordt, dat tot aan het
tijdstip, waarop de eerste pensioentermijn
wordtuitbetaald, zij in het genot blijven
van het hoogste der twee bedragen.
Mocht bij de uitbetaling van het pen
sioen reeds een hooger bedrag aan na 31
Augustus 1940 uitbetaalde kostwinnersver
goeding zijn ingehouden dan op grond van
het vorenstaande behoort te geschieden,
dan zal het teveel ingehouden bedrag on
verwijld weder aan belanghebbenden uitbe
taald worden.
"Iet vox'enstaande heeft in het algemeen
geen betrekicing op de aan weduwen en
weezen toegekende of nog toe te kennen
pensioenen, aangezien aan deze personen
nè, 31 Augustus 1940 geen kostwinnersver
goeding is uitbetaald. In de enkele gevallen
dat deze uitbetaling toch heeft plaats ge
had, zal op overeenkomstige wijze gehan
deld worden.
Veertig nieuwe Amerikaansche
torpedojagers.
De Amerikaansche minister van marine
heeft bekend gemaakt, dat opdrachten
voor den bouw verstrekt zijn van veertig
nieuwe torpedojagers. Teneinde den bouw
van deze schepen in bepaalde gevallen te
bespoedigen, en dezelfde types te ver
krijgen, zijn de opdrachten voor den bouw
van zeven torpedojagers en twee kruisers,
die reeds eerder verstrekt waren, weer
geannuleerd, resp. aan andere werven
overgegaan.
HET LICHTSCHIP „WANDELAAR
GEPLUNDERD,
In Mei jl.l. kwam het lichtschip „Wan
delaar" ter hoogte van Mariakerke, op
het strand terecht.
Volgens het „Laatste Nieuws" hebben
personen van deze gelegenheid gebruik
gemaakt om aan boord te klauteren en
allerlei werktuigen te stelen.
In verband met deze zaak is een huis
zoeking gedaan te Oostende. De gesto
len werktuigen zijn terug gevonden en de
daders zullen vervolgd wórden.
MIJNGASONGELUK IN PERZIË,
Acht dooden.
In een mijn van de onderneming van
Tsiras (Perzië), trad eensklaps een groote
hoeveelheid mijngas op. Door terstond hulp
te bieden slaagde men erin het personeel
van de betrokken schacht gedeeltelijk te
redden. Acht arbeiders vonden den dood.
Etigelsche verliezen ter zee.
Mackay Radio heeft een noodsein op
gevangen van de Britsche „Napier Star"
(12.196 brt.). Het schip bevond zich om
streeks zeshonderd mijl ten Westen van de
Hebriden.
Voorts heeft Mackay-Radio een radio
bericht ontvangen van het in Ëngelschen
dienst varende Noorsche tankschip „Dal-
fonn" (9.860 brt.), welk schip meldde, dat
het door een duikboot werd aangevallen,-
De torpedeering van de Western Prince.
Associated Press meldt uit Londen, dat
de financieele adviseur van het Canadee-
sche ministerie voor munitie, Gordon Scott(
en minstens zes andere personen bij de
torpedeering van het Britsche s.s. „Western
Prince" om het leven gekomen zijn.
Tonnageverlies bekend gemaakt.
De Duitsche avondbladen maken melding
van de bekentenis van de Britsche admira
liteit omtrent de tonnageverliezen in de
eerste week van December, bedragende
101.109 b.r.t., hetgeen bij de Engelsche
openbare meening de grootste ontsteltenis
heeft gewekt. Voorts wijzen de bladen
erop, dat de Britsche admiraliteit zichzelf
heeft moeten betichten van onwaarheid
doch achteraf te vei-beteren, dat de verliezen
in de laatste week van November niet, zoo
als oorspronkelijk was gemeld, slechts
52.259 b.r.t. maar in werkelijkheid 81.658
b.r.t. bédroegen.
Engelands toestand ter zee, aldus de Lo
kalanzeiger, is in werkelijkheid nog veel
ernstiger dan de opgaven van de admi
raliteit doen vex-moeden, want ook deze
cijfers zjjn niet in overeenstemming met
de waarheid. In feite is in de week van
1 tot 9 December volgens de vaststaande
Duitsche opgaven ruim 200.000 ton
scheepsruimte der vijandelijke koopvaardij
in den grond geboord, wanneer men het
tot zinken brengen van twee hulpkruisers
niet op rekening van de koopvaardij
schrijft, anders bedraagt dit getal bijna
240.000 b.r.t.
Winterhulp Nederland,
Den Haag no. 5 5 5 3. Als
bank der Winterhulp
Nederland is aangewezen
de Kasvereeniging N. V.,
Amsterdam, no. 877,
Stort op
5553.i 877
Ge brengt geluk in veler leven j
